PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT IERSE REGERING PAKT IRA AAN Oosterscheldewerken aangeboden in raamovereenkomst aan 'Dijksbouw' Ingrijpende maatregelen in wetsontwerp Vrouw gegijzeld bij overval in Trier Nixon kondigt ingrijpende kabinetswijzigingen aan 1 Vandaag ira de krent... VESCO C.S. VAN FRAUDE IN IOS-ZAKEN BESCHULDIGD Geen winterse verkiezingsdag Zelzate Hoger op Stadsvern ieuwing Narcose Verkiezingen I'alcrs I Mj, 215e jaargang no. 281 WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN I. 3349, «dm. Iel, 2094, t 2076/3192, uit. 0248 »,l.l ».f m..n« 8,7!. Dinsdag 28 november 1972 Klapbank in het beskot pagina 2 TRIER: Politiemannen, hebben dekking gezocht achter een pa trouillewagen bi) de wapenwin- Een van de overvallers heelt in rutl voor de vrijlating van de vrouw kogelvrije vesten ge- DUBLIN (RTR-AFP) De Ierse regering heeft maandag bij het parlement haar plan ingediend dat een harder optreden tegen le den van illegale organisaties en dan natuurlijk vooral het Ierse republikeinse leger (IRA) beoogt. Het wetsontwerp stelt ingrij pende veranderingen voor in de wettelijke bepalingen inzake de bewijslast en voert hoge geldboeten en maximaal vijf jaar gevan genisstraf, of beide in voor inmenging in de loop van het recht. Om te bepalen dat iemand lid van een illegale organisatie is heeft een recht bank, als het voorstel van de regering wordt aangenomen, voorlaan nog slechts de verklaring nodig van een hoge politiefunctionaris, waarin deze zegt te ge loven dat de verdachte lid van een dergelijke organisatie is. Het voorstel voor ziet voorts in nieuwe bevoegdheden voor de ondervraging van verdachten. AJ- le openbare verklaringen, bijeenkomsten of demonstraties worden onwettig als zij de rechtsgang doorkruisen. Verklaringen of gedragingen, die 'leiden tot een redelijke gevolgtrekking 'dat iemand lid van een illegale organisatie vormen voldoende bewijs dat hij inderdaad tot een dergelijke beweging TRIER (DPA, AP) In de TVestdnitse stad Trier hebben twee mannen maandagavond een overval gepleegd op een wa penwinkel, de eigenaar ver wond en zijn vrouw gegijzeld. Ze verschansten zich in de zaak en toen de politie deze naderde brak er een vuurgevecht uit. Daarbij werden twee politie mannen gewond. De winkelier, die bij de overval een schotwond had opgelopen, wist na .circa twee uur uit zijn zaak te ont snappen, zakte op het trottoir in el kaar en werd door een ziekenauto weggebracht. Een van de overvallers heeft in een telefoongesprek met de politie in ruil voor de vrijlating van de vrouw kogelvrije vesten geëist. Volgens de politie sprak de man met een Luxemburgs accent. De politie noemde de daden van schutters 'krankzinnig' en zonder enig duidelijk motief. De mannen die tussen de 20 en 25 jaar hebben niet gevraagd om losgeld. Zij dreigden mevrouw Weber en zich- Prijsverhoging aardolieprodukten ROTTERDAM (ANP) Met ingang van vandaag 28 november worden de maximale prijzen van huisbrandolie ccn en twee, gasolie, dunne stookolie en autogasolie verhoogd met 40 cent Per 100 liter. zelf dood te schieten als de politie de winkel zou bestormen. De twee had den blijkbaar over de telefoon de politie een soort ultimatum gesteld. Zonder nadere bijzonderheden te ge ven zei de politie gisteravond rond 10 uur, dat dit ultimatum met een uur verlengd was. WASHINGTON (RTR) De interna tionale financier Rohert Vesco en 41 anderen zijn voor een rechtbank in New York beschuldigd van fraude en verduistering van ruim 225 miljoen dollar (ongeveer 720 miljoen gulden) in transacties met het beleggingsimpe rium van IOS Ltd. De Amerikaanse Securities and Exchange Commission, de instantie die toezicht uitoefent op het effectenbedrijf in de Verenigde Staten, heeft de aanklacht maandag ingediend. De SEC wil dat de beklaag den de 125 miljoen dollar (ca. 400 miljoen gulden) uit transacties met IOS teruggeven en rekenschap afleg gen voor nog honderd miljoen dollar (ongeveer 320 miljoen gulden) die als vermist worden beschouwd. In wat een functionaris van de SEC „waarschijnlijk de grootste fraude zaak in onze geschiedenis" noemde, is Vesco die het, verleden jaar voor het zeggen kreeg bij de in financiële moeilijkheden verkerende IOS be schuldigd van manipulaties door mid del van een ingewikkelde internationa le transactie met het doel gelden te onttrekken aan de bek ggingsfondsen om er zelf beter va,n te worden. Volgens de aanklacht hebben Vesco C.S- in de tijd van april tot en met oktober van dit jaar ruim 125 miljoen dollar aan verkoopopbrengsten voor eigen gebruik tot zich getrokken door Amerikaanse kwaliteitseffecten ten gelde te maken, Een bedrag van hon derd miljoen dollar is nog zoek. Ouders dissidente Rus vragen Moskou verklaring over doodsoorzaak MOSKOU (RTR) De ouders van d> Russische dichter Joeri Galanskov die op 4 november op 33-jarige leeftijd in een strafkamp aan buikvliesontsteking overleed, hebben het ministerie van binnelandse zaken in Moskou in een brief gevraagd om eeii officiële ver klaring over de omstandigheden van him zoons dood. Iri dé brief waarvan kopieën maan in handen kwamen van buitenlandse Journalisten, zeggen de ouders van de dichter dat zij willen weten hoe het mogelijk is geweest dat een jonge man van 33, omringd door artsen die zes jaar lang verklaard hadden dat zijn toestand niet ernstig was en dat er geen gevaar voor zijn leven be stond, zo onverwachts aan zijn einde is gekomen. „Als wij geen uitvoerige, overtuigende en officiële verklaring krijgen", aldus de heer en mevrouw Galanskov, „zullen gij volhouden dat onze zoon is vermoord". Joeri Galanskov die stierf in een strafkamp ten oosten van Moskou, zat daar een straf van 7 jaar uit wegens opruiing tegen de staat. De aanklacht was gebaseerd op zijn medewerking aan het ondergrondse blad Phoenix, waarin kritiek werd uitgeoefend op de beperkingen die de Russische auteurs' zouden zijn opgelegd. Jeugdige judo'er overleed tijdens wedstrijd KROMMENIE (ANP) De dertienja rige Ron Martimis uit Krommenie is zaterdag tijdens een judowedstrijd in een sportschool in Zaandijk zo ernstig gewond geraakt dat liij korte tijd later in het Julianaziekenliuis te Zaan dam is overleden- Het slachtoffer kwam in zijn wed strijd uit tegen een eveneens dertien jarige jongen. Beiden hadden de-blau we band. De jongen bleef roerloos op de mat liggen nadat een wurggreep op hem was uitgevoerd. Het onder zoek naar de doodsoorzaak is nog niet afgesloten. De wedstrijden ston den onder leiding van officiële scheidsrechters. behoort. Als het ontwerp bot wet wordt verhe ven zal het blote feit dat- iemand openbare verklaringen bijvoorbeeld berichten op of in de televisie, radiol of pers niet kan weerleggen als! bewijs van zijn lidmaatschap worden Het staat wel vast dat het voorstel de woede in de republikeinse beweging zowel in de Ierse republiek als in Noord-Ierland zal doen toenemen. In Noord-Ierland is onmiddellijk door protestantse en rooms-katholieke lei ders, rij het uit verschillende overwe gingen, kritiek op het wetsontwerp geleverd. In de Ierse republiek ver trouwt premier Jack Lynch erop dat hij van het volk een mandaat heeft om zijn acties tegen de verantwoorde lijke IRA-leiders te verhevigen. Macstiofain fain te bevrijden. De ordedienst van de demonstratie wist hen toen van dit voornemen af te brengen. Ook maan dag werd voor het ziekenhuis gede monstreerd. Een van de leden van het IRA-com- mando, dat zondag vergeefs probeer de hun leider uit het ziekenhuis te halen, heeft maandag een ontsnap pingspoging gedaan. De man, die zon dag bij een schietpartij met de politie in de maag werd getroffen, probeerde uit het raam te springen, zo heeft de politie in Dublin bekendgemaakt. De gewonde man is de enige van de acht leden van het overvalcommando die zondag kon worden aangehouden. De regering van de Ierse republiek Zie slot pagina 3 kolom 6) PREMIER LYNCH De veroordeelde IRA-ieider Sean Mac- stiofain is maandag per helikopter overgebracht naar een militaire ge vangenis in Qurragh, ten westen van de Ierse hoofdstad. Macstiofain, die al negen dagen niet heeft gegeten gedronken, was zaterdag opgenomen in een ziekenhuis in Dublin, waar hij onder strenge bewaking stond. In Curragh zitten nog 103 leden vai het Ierse republikeinse leger (IRA gevangen. Negen van hen zouden ook in hongerstaking rijn. Macstiofain waarschijnlijk naar Curragh over vlogen omdat de autoriteiten vreesc dat nieuwe pogingen zouden worden ondernomen om hem uit het rie' huis te bevrijden- Zondag den streerden enkele duizenden IRA-s. pathisanten voor het gebouw en som mige betogers drongen aan op bestor ming van het ziekenhuis om Maestio- Chauffeur kwam om in tank BERGEN OP ZOOM (ANP) In Bergen op Zoom is maandagmiddag omstreeks half zes de 28-jarige vracht wagenchauffeur A. F. Vastmaar uit Maarn om het leven gekomen toen hij de tank van zijn vrachtwagen wilde schoonmaken. De tank, die gevuld was met antivries was kort tevoren onder druk van stikstof gelosti Dit gas zat nog in de ketel toen het slachtoffer vla het mangat erin kroop. Eerste hulp door toediening van zuur st mocht niet meer baten. Het ongeval vond plaats bij de kunst- harsfabriek 'Syynthese' te Bergen op Zoom- s weerkundige medewer ken (Van c Niet ten onrechte is voor de verkiezingen van woensdag al eens de vrees uitgesproken dat het weer een ongunstige invloed op de opkomst zou kunne heb ben. Het kan namelijk in de laatste dagen van november al flink sneeuwen en ook vriezen. November 1921 en J952, met zelfs strenge vorst in ons land. waren daar duidelijke voorbeelden Deze winterse vrees behoeft voor woensdag echter niet te be staan. Een stormdepressie bij IJsland houdt een stroming van de oceaan op gang. Het kan tot een enkele bui komen en een vrij krachtige westenwind met vrij wel een normale temperatuur. Hagel, sneeuw, mist of gladde wegen rijn er op deze laatste novemberdagen, niet te verwach ten. In Noord-Scanainavië en een groot deel van Rusland heeft het wél een winters karakter, sneeuwval van beteke nis. Aanzienlijke inkrimping personeel op komst DRIE AANNEMERSCOMBINATIES SCHREVEN OP AFSLUITINGSWERKEN IN Zelzate kan op korte termijn een rioolzuiveringsinstallatie bouwen (pag. 2) Veel havo-leerlingen willen Tioger- rop', aldus een onderzoek (pag. 2) DE REGERING heeft een uitbrei ding van de subsidies voor stads vernieuwing bekend gemaakt (pag. 3) MINSTENS 200 patiënten sterven in Nederland jaarlijks door onge lukken bij verdoving en narcose- (pag. 3) DE UITSLAGEN van de verkie zingen kunnen woensdagavond om tien uur reeds nauwkeurig voorspeld wordén door de com puter. die gisteren een 'proefrit' gemaakt heeft. (pag. 11) Nieuws uit Zeeland op pag. 2, 4, 5, 7, 9 en 12. Nieuws uit binnen- en bui tenland op pag. 1, 3 en 11. Sport op pag. 13. Radio en televisie op pag. 15 Financieel nieuws op pag. 17 „OOK ONDER NIEUWE REGERING MOETEN GEULEN WORDEN VASTGELEGD" DEN HAAG, VLISSINGEN De aannemerscombinatie Dijks bouw Oosterschelde heeft van rijkswaterstaat maandag bericht ontvangen dat zij in aanmerking- komt voor het sluiten van een zo genaamde raamovereenkomst, die voorziet in het voltooien van de afsluitingswerken in de mon ding van de Oosterschelde. Drie aannemerscombinaties hebben destijds gereageerd op een adver tentie, die in juni in de staatscou rant verscheen. De combinatie Dijksbouw is als goedkoopste uit de bus gekomen. De aannemerscombinatie Dijksbouw die ook de afsluiting van het Brou- wershavense Gat heeft uitgevoerd, be staat uit Adriaau Volker, Den Breejen van den Bout, Van Hattum en Blanke voort. Hollandse Aannemingsmaat schappij. Jac. G. van Oord, combinatie Zinkwerken en Offringa. Volgens ir. Ferguson, hoofd van de Deltadienst, wordt van de aannemers combinatie de eerste jaren verwacht, dat zij een bodembescherming aan brengt in de drie grote geulen in de monding van de Oosterschelde. Die bo dembescherming is van belang om de bestaande toestand te consolideren. Hoe een nieuwe regering ook over de Oosterschelde zal denken, het vastleg gen van de geulen zal in ieder geval moeten gebeuren. Ir. Ferguson acht het dan ook onwaarschijnlijk, dat wel ke regering ook een stokje zal steken CAMP DAVID (RTR-UPI) President Nixon heeft meege deeld, dat de samenstelling van zijn nieuwe kabinet voor zijn tweede ambtsperiode half de cember bekend zal zijn. Van daag zal hij de eerste namen bekendmaken. Op een onaange kondigde persconferentie op zijn buitenverblijf Camp David verklaarde Nixon dat er ingrij pende -wijzigingen zullen komen en aanzienlijke inkrimping van personeel. De grootste besnoeiingen zal hij aan brengen in zijn eigen staf van het Witte Huis als voorbeeld voor de rest van het ambtelijk apparaat. De rege- voor dit soort werkzaamheden. Selectie Rijkswaterstaat heeft al in juni per advertentie aannemers uitgenodigd om de afsluiting van de Oosterschelde uit te voeren. Voor dit veelomvattende werk tonen drie aannemerscombina ties serieuze belangstelling, waaronder ëën combinatie van Duitse aannemers. Volgens ir. Ferguson is er een eerste selectie geweest op basis van een be oordeling van ervaring, bekwaamheid, beschikbaarheid van mankracht, etc. Daarbij viel de Duitse aannemerscom- binatie af. Uit de overblijvende twee combinaties is een selectie gemaakt op basis van een prijsvergelijking tussen! de kosten voor het materieel dat bei den wilden inzetten. Deze materieel-; kosten omvatten, aldus ir. Ferguson, ongeveer een derde van de totale kos-, ten die in het kader van de raamover-J eenkomst zullen worden gemaakt. Datum Dat er op 27 november een keus zou worden bekendgemaakt, de zogenaam-! ring kan 'meer doen met minder men sen,' zo zei hij. Nixon verklaarde dat hij een einde wilde maken aan de speculaties vol gens welke oud-minister van financiën John Gonally, de enige democraat in het republikeir.se kabinet tot zün af treden in mei jongstleden, en gouver neur Nelson Rockefeller van New York in 'net nieuwe kabinet zullen worden opgenomen. Beiden hadden volgens hem te kennen gegeven dat zij zich op dit moment liever niet volledig aan een ministersambt wilden wijden. Wel zouden zij tijdelijke tak i voor hem vervullen Cona.ily op het gebied van Internationale economische aangelegenheden en Rockefeller op het terrein van gemeentebeleid Nixon deelde op zijn persconferentie mee dat het ontslag van minister van volkshuisvesting en stadsontwikkeling George Romney heeft aanvaard en dat ook minister van defensie Meivin Laird de wens te kennen heeft gege ven uit de regering te treden. De de 'uiterste datum van verstandhou-j ding', stond al sinds augustus vast. De! verkiezingsdatum is pas later vastge steld. De raamovereenkomst regelt de basis-: prijs voor de verdere deelopdrachten, maar op dit ogenblik is er nog geenj enkel werk 'afgerhaakt'. Rijkswater staat en de combinatie Dijksbouw| Oosterschelde gaan nu verder ieder; onderdeel van het project samen cal-| culeren. Zeeuws commentaar Wij vroegen de voorzitter van de frac ties in de provinciale staten van Zee-! land om commentaar. De heer W. Don pvda„Uiteraard! zal rijkswaterstaat het lijstje van de procedure wel volgen. Ik heb verder weinig te zeggen. Zoals bekend ben ik! persoonlijk vóór afsluiting van del Oosterschelde. Er is volgens mij geen enkele minister en geen enkel kabinet, dat op de'genomen beslissingen in de-I ze kan terug komen." Voor de heer P. G. van den Bosse (chu) is de mededeling van rijkswater-' president, die zich niet uitliet over de kwestie-Vietnam waarover hij kort te voren nog uitvoerig met zijn adviseur Henry Kissinger had beraadslaagd, verklaarde dat hij de leden van zijn j kabinet grotere verantwoordelijkheid j zou gaan toekennen. Dit is in tegenstelling tot de door sommigen verkondigde mening dat Nixon er door rijn overweldigende zege op McGovern toe zou komen de rol der ministeries te verzwakken en alle macht naar zichzelf en zijn staf in het Witte Huis toe te halen. Nixon verklaarde dat de tijd is aangebroken dat kabinetsleden in nauwer contact met de president te brengen. „Wij trachten de regering meer open te stellen voor de mensen." zo zei hij. In het verleden is tijdens de tweede ambtstermijn van een president, met name wanneer bij de verkiezingen een enorme overwinning was behaald, vaak de fut uit het bewind gegaan. Nixon verklaarde dat hij ervoor zou zorgen dat dit nu niet zou gebeu ren. staat aan de aannemerscombinatie een logisch gevolg van het beleid van de| regering. „Onze statenfractie is una-l niem voor afsluiting binnen de gestel-! de termijn. Maar er moet wel studie worden gemaakt van de inrichting van] het Zeeuwse meer door middel van] compartimenten." Ook het idee van; het Zierikzeese CHU-lid IJssel over het j inrichten van een vóór-delta acht dei heer Van den Bosse een studie waard.] „Van Huiten strooit rond dat de CHUj tegen afsluiting is. maar zoals Tilanus al eerder heeft gesteïa: dat is een ver gissing." De heer W. Huson arpzag de raam- overeenkomst, als een van ae laatste fasen in de afwikkeling van de afslul- tingsporcedure 'die moet worden voortgezet, want we kunnen geen ja ren meer wachten in verband met het dreigende gevaar'. „Wij zijn voor afsluiting, maar me nen dat alle krachten, ook zij die oog hebben voor de gevolgen van de af- Zie slot pagina 5 kolom 3) 1 als we ons goed herinneren. Paterna lisme kwam neer op bevoogdingbij voorbeeld door n-genten en entlcrv soort 1 ge autoriteiten: een kleine groep macht Igen bij wie niemand Inspraak had. Waar is de tijd naar toe dat 7* actueel waren en zeer heftig klonken, de woorden 'paternalisme' en 'in spraak'. Hoe moer van het laatste w<-rd verkregen, hoe minder er van het eerste overbleef, zo werd betoogd: op naar de vaderloze maatschappij. Er waren te veel 'vaders' geweest in vroe ger dagen, mensen met macht die be sluiten voor anderen namen. De Ne derlandse samenleving zat er nog vol van. Daarom vond men een Jaar of wat terug dat 'patemallsmo' moest verdwijnen. Zo lang is het nog niet geleden dat de 'geestelijke leiders' van ons volk we noemen nu maar oen be paalde categorie hee! ver gingen met de zorg voor de aan hen toever trouwde kudde. Bisschoppen bijvoor beeld vaardigden een mandement uit waarin zij aanwijzingen gaven voor de politieke gezindheid van hun gelovi gen. In protestantse kring ging men vaak eveneens heel ver met indicaties in deze geest, niet alleen op het stuk van politieke partijen, maar ook als het o.a. kranten betrof of lidmaat' schappen van omroepverenigingen. Van menige kansel is in die tijd een vrij nauwkeurig stemadvies gegeven met als gevolg dat het. maar werd op gevolgd om het geweten niet al te zeer te belasten. In die dagen ook waren sommige dagbladen typische partijkran- ten, organen van een politieke partij en als zodanig ingeschakeld in de stembusstrijd. In bladen van een der gelijke signatuur werd de lezers met veel argumenten duidelijk gemaakt wie zij moesten stemmen. Ook kran ten met een minder opvallende partij binding kwamen met een stembus advies voor de dag. Enkele jaren ge leden nog plaatste de NRC traditiege trouw vóór de verkiezingsdag een hoofdartikel, waarvan de laatste alinea een stemadvies aan de lezer bevatte. Al dit soort zaken kwamen een Jaar of wat geleden in discussie, de soortnaam 'paternalisme' deed opgeld en leder deed zijn best om daarmee af te reke nen. Die afrekening is vrij makkelijk tot stand gekomen. De autoriteiten- vrees is voor een deel verdwenen, al lerlei zaken waarover vroeger niet werd gediscussieerd zijn nu wel aan de orde. De verticale gezagslijn werd door de horizontale vervangen. Autori teit werd niet langer meer alleen door het ambt bepaald, maar is vooral af hankelijk geworden van de bekwaam heid en de persoonlijkheid van diege ne, die met het gezag is bekleed. Daarmee is tegelijkertijd een stuk tra ditioneel paternalisme opgeruimd. Bis schoppen, pastoors en dominees zeg gen niet meer vanuit hun ambtelijk gezag op welke partij men maar het beste kan stemmen en de panijkran- ten zijn vrijwel allemaal verdwenen. Er is op allerlei terrein meer mede zeggenschap gekomen, een proces dat nog lang niet beëindigd schijnt. Zijn al deze verschijnselen misschien de re den, dat er in deze tijd niet meer met zoveel stemverheffing over 'paternalis me' wordt gesproken? Het kan zijn. Toch zou het geen kwaad kunnen wan neer dit woord af en toe weer eens van de zolder werd gehaald, want. er is bezig een nieuw soort paternalisme te ontstaan, dat hetzeliöe effect kan heb ben als de ouderwetse bevoogding: be perking van de vrije keus. Het opvallende is namelijk dat het de laatste tijd stembusadviezen regent. Er zijn vakbondsbestuurders, die hun leden hebben geadviseerd op een bepaalde groep partijen te stem men. Figuren uit de artistieke en de semi-artistieke beroepen zijn met ver klaringen gekomen, recentelijk kwam er een advies van een groep hooglera ren in de economie. Het is een vorm van modern paternalisme, een manier van bevoogding. Het verzet tegen aller lei paternalistische beïnvloeding in het verleden was er op gebaseerd, da: de mens mondig was geworden: hii :s zelf in staat te beslissen wat hij be hoort te doen, bijvoorbeeld bij verkie zingen. Van buitenaf behoeft daarin niet te worden ingegrepen, niet door dominees of door de bisschop, niet door leraren noch door directeuren of door wie dan ook. De mondige kiezer moet zelf beslissen. Het woord 'mon digheid' komt van het middeineder- lanöse 'morit', dat 'macht' of 'voogdij' betekent. In het oud-duits zo meldt net etymologisch woordenboek be staat ook de betekenis "hand': men be vond zich als onmondige in de "hand van zijn heer'. Die tijd is nu voorbij, ieder kan nu zelf oordelen. Inmiddels is echter lijkt het een nieuwe groep voogden opgestaan, wetenschapsmen sen. kunstenaars en tv-figuren. vak bondsleiders: ze houden de kiezers een advies voor. Is het de aflossing van de wacht? De 'vaders' van de paterna listische maatschappij de dominee, de dokter, de notaris, om met Jan Greshoff te spreken hebben plaats gemaakt voor de paters van de vader loze maatschappij. Hoe meer er ver andert, hoe meer er gelijk blijft. Via de gebruikelijke kanaler. :s uit levering gevraagd van de in Neuren berg gearresteerde rrans van de Moos- dijk. Deze procedure zal enkele weken in beslag nemen. Nog deze week zul len twee rechercheurs van de districts recherche van de Eindhovense rijks politie naai Neurenberg vertrekken om met ae Duitse politie Frans van de Moosdijk te horen oi verhoren.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1972 | | pagina 1