itmfl
Begin van werkzaamheden aan
Vlissingse boulevard naar
verwacht in 2e helft van '73
-"ffiravaaS
Verenigingen komen
met model-bezwaren
tegen PZEM centrak
Goed sparen is:
een hoge rente
en hetere
voorwaarden.
Niet naar natuurbehoud
streven over rug van boer"
„In 2e kamer bijna
meerderheid voor
een Deltacommissie"
„Stel kerncentrale
bij Borssele niet
in werking"
mm voorlopig
0 m-oE-m
a STA IR DE WEG
Avondje uit?
Avondretour!
nu elke avond
enkele reis
één kwartje
CEDAR
WOOD
'OP HOOP VAN ZEGEN' EN HET
AFSCHEID VAN BEP NOOY SR.
Evacuatieplan
voor
bevolking
„„OA© M NOVEMBES 1972
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
II
DIJKGRAAF RUTGERS VAN ROZENBURG:
Til
in de tweede helft van-19.3
-frden betonnen- Het best"-.» is vrij
ereed en tal binnenkort ter
^keurlnt «orden toegezonden aan
'/minister van verkeer en water-
ftflde dijkgraaf jhr. mr. G. C. D.
M«» van Rozenburg vri.idagmor-
w "ee naar itïcit'Mr van vragen
de heer VV- F- Christiaansen ti.v
iaa de algemene vergadering van het
Waterschap Walcheren.
Ia aansluiting op de opmerkingen van
t dijkgraaf, wees de ingenieur van
«lerschap H. Visser er nog op.
üt de werktaaamheden zodanig zi.in
«splitst dat al kan worden begonnen
«mijl de voor sloop bestemde huizen
tt nog slaan.
isn het begin van de vergadering
iadde heer Rutgers er aan herinnerd
éi! *egen de boulevardwerken m to-
ti us bezwaarschriften waren inge-
rai. Deze bezwaarschiften zullen
uk gedeputeerde staten eveneens
de minister worden toegezonden.
De'diikgraaf deelde voorts mee. dat
ée" toekomst van het Nollehoofd voor
ii Viissingse boulevard nog 'in de
bit hhig*. Het voortbestaan van dit
paalhoofd hangt namelijk samen met
is beslissing van rijkswaterstaat, die
fin en onder nog in onderzoek heeft,
or het al dan niet in standhouden
nn het strand voor de boulevard in
Ylisineen. Eerder had de heer Rut-
S;= er op gewezen dat het Nolle-
iM.'d opnieuw, nu door een klein
Mts vaartuig, door aanvaring was
yshsdigd. De rederij van dit schip
i no: de schadevaring zoveel moge-
S aansprakelijk worden gesteld.
5iis deze financiële tegenvaller kon
(i dijkgraaf echter ook mededeling
is van een aanzienlijke meevaller,
tor dagen heeft het waterschap na-
:öjfc een rijksbijdrage in de kosten
ra onderhoud zeeweringen van vijf
!co ontvangen.
Begroting
Df ilremene vergadering van het wa-
«ntiip had vrijdagmorgen slechts
ï«tt tijd nodig voor de behandeling
ra d» begroting voor 1973, die voor
«Ide gewone dienst betreft sluit met
een bedrag van ruim 2.645.000.
Ds teer Rutgers stelde met tevreden
heid vast, dat deze begroting sluitend
ton worden gemaakt, zonder dat het
óifesckot behoefde te worden ver-
bwiiDeze gunstige ontwikkeling is
un «n drietal factoren te danken,
aL-akfteen toename van het onge-
bv.Td at een daaruit voortvloeien
de hoge» opbrengst aan dijkgeschot
ra ccgsveer 70.000 gulden, een hoge-
ie njisbijdrage over 1972, die ook
ror !S*3 kan worden verwacht en
sa verschuiving van het merendeel
an de lasten voor onderhoud zeewe
ggen, paalhoofden enz. van de gewo-
is dienst naar de kapitaalsdienst.
Voor het onderhoud van de zeewerin-
pn vermeldt de begroting gewone
disast nu nog een bedrag van ruim
ra half miljoen gulden.
Bi! de verdere behandeling van de
begroting deelde de dijkgraaf mee. dat
toestand van de zeewering tussen
Zoitelande en Westkapelle op een
aural plaatsen zódanig is. „dat er iets
as moet worden gedaan". Ir. Visser
voegde aan deze opmerking toe. dat
hier nog om tijdelijke voorzienin-
jui, het opknappen van 'zwakke plek-
bn' ging, en nog niet om de definitie
ve aanpak in het kader van de Delta-
verken. Voor het herstelwerk is op
s begroting een bedrag van ruim een
-ail miljoen gulden uitgetrokken.
Hoofdwaterschap
Het nieuwe gemaal in Veere zal, zo
bleek verder uit de mededelingen van
de dijkgraaf, in het eerste kwartaal
van het volgende jaar in gebruik kun
nen worden genomen. Mei deze inge
bruikname zal de bemalingscapaciteit
van het waterschap in aanzienlijke
mate worden uitgebreid-
Jhr. Rutgers wees er verder onder
meer op, dat naar zijn mening in de
verslaggeving van de recente vergade
ring van de unie van waterschappen in
Utrecht, onvoldoende 'uit de verf' was
gekomen, dat de 'cliepdelverscommis-
sie' de vraag of zij nog reden zag
voor het voortbestaan van de water
schappen in de toekomst, positief had
beantwoord. Ook de dijkgraaf zei van
oordeel te zijn dat er wel degelijk een
bestaansreden voor de waterschappen
aanwezig bleef-
De heer Rutgers sloot zich ook aanj
bij de deze week door voorzitter A-
M- Geluk van dc Zeeuwse Water-1
schapsbond in Temeuzen uitgesproken I
mening, dat de vorming van 'hoofdwa-j
terschappen' voor Zeeland ongewenst;
is.
De dijkgraaf zei zich in dit verband
wel te realiseren, dat landelijk gezien
de verhouding tussen de watschappen
nog zeer ongelijk is. Zo zijn er nog
gebieden met talloze kleine water
schappen. Het 'ombouwen' daarvan
tot enkele grotere waterschappen zal
ongetwijfeld nog veel tijd vergen. Zo
was zijn overtuiging.
Een reeks voorstellen van administra
tieve aard zoals wijziging van het
reisbesluit, het ambtenarenreglement
en verder een voorstel tot gedeeltelij
ke vernieuwing van het kantoormeubi
lair in het polderhuis, werdeïi even
eens in snel tempo door de algemene
vergadering afgehandeld.
In deze vergadering legde ook de heer
J. A. Heyse te Middelburg de eed af
als hoofdingeland voor het ongebouwd.
In een kort felicitatiewoord herinner-
de de dijkgraaf eraan, dat de heer
Heyse met deze toetreding een fami
lietraditie, ook zijn grootvader en va
der vervulden functies in het polder
bestuur, voorzette.
Aan het slot van de vergadering gaf
het hoofd van de technische dienst
van het waterschap, ir H. Visser, op
verzoek van de hoofdingelanden een
uiteenzetting over de stand van zaken
met de rioolpersleiding Walcheren,
waarop het gehele eiland zal worden
aangesloten. Dit rioleringssysteem zal
oostelijk van Vlissingen in de Wester-
schelde uitmonden, waar de afvalstof
fen in deze rivier terechtgekomen, al
of niet gezuiverd, dat hangt van de
eisen van rijkswaterstaat af. De moge
lijkheid bestaat, dat de waterschappen
belast worden met de reinigingstaak.
Oostelijk van Vlissingen komt dan
een zuiveringsinstallatie voor geheel
Walcheren. Ir. Visser schatte de kos
ten van deze installatie op een tien
vijftien miljoen gulden-
Uit de vergadering gingen stemmen
op het 'al of niet gezuiverd de Wester-
schelde in' niet van de eisen van
rijkswaterstaat te laten afhangen.
Hoofdingeland dr. J. Stumphius zei
hierover: „We moeten het besluit ne
men het water te zuiveren, hoe die
eisen ook zijn- Hij kreeg daarin bijval
van hoofdingeland ir. G. Kranen: „Als
bestuur moet men daar reeds richting
aan geven, niet achter de publieke
opinie aanlopen".
Uit de toelichting bleek voorts, dat
verschillende gemeenten bezig zijn
hun deel in de aanleg van de perslei
ding besteksklaar te maken. Subsidie
verzoeken liggen nog altijd bij de
rijksoverheid. Ir. Visser zei te ver
wachten, dat het principe 'de vervui
ler betaalt' zal mee spreken en de
inwoners van Walcheren mede de aan-
legkosten zullen moeten opbrengen.
Uit de toelichtingen bleek voorts nog,
dat nieuwe kampeerterreinen geen
toestemming meer krijgen op het
reeds ernstig vervuilde polderwater te
lozen.
Dijkgraaf jhr. Rutgers van Rozenburg
liep voor hij de vergaderign sloot
vooruit op een afscheid bij het Water
schap Walcheren. Op 15 januari a.s.
legt bode-concierge de heer C. J. Pries
ter zijn taak neer. Namens de alge
mene vergadering bracht de dijkgraaf
de heer Priester reeds nu dank voor
alles wat hij voor het waterschap
heeft
Milieudefensie en commissie ad hoe
REEKS VAN
ARGUMENTEN
GOES De 'Vereniging Milieu
defensie' uit Amsterdam vindt
dat er vóór 30 november 1972
zoveel mogelijk bezwaarschrif
ten tegen het inwerking stellen
van de PZEM-kernenergiecen-
trale te Borssele moeten worden
ingediend. De vereniging heeft
een standaard-bezwaarschrift
ontworpen en probeert daar
voor nu zoveel mogelijk onder
tekenaars te vinden. De be-
ADVERTENTIE)
Via ons kunt u sparen bij F. van Lanschot, Bankiers,
en dat betekent aantrekkelijk sparen! U kunt namelijk
kiezen uit verschillende spaarvormen. Kijkt u maar.
Spaarrekening
Termijnrekening
Beleggingsrekening
Spaardeposito-rekening
Dat is sparen op de manier die u wenst, want uit de
vele mogelijkheden kunt u allerlei kombinaties maken.
Hoe dan ook, bij Van Lanschot krijgt u welgeteld
meer rente van uw geld en de voorwaarden zijn bijzonder
aantrekkelijk, ongeacht dc gekozen spaarvorm.
I^at u zich hierover door ons eens uitvoerig inlichten.
Spaaragentschap F. van Lanschot Axel
Administratie- en Assurantiekantoor De Ridder,
H. P. L. de Ridder,
Kanaalkade 92, tel. (01155)-! 443.
F.van Lanschot
bankiers
1-HMcjtr.bosch, Anotadin, Brtds, Dtn Haaj. Er.dhoven, Roosendaa1.Tilburz.VugH.
zwaarschriften zullen door de
'vereniging worden verzameld
en tezamen aan de bétrokken
ministers worden aangeboden.
Een en ander gebeurt onder het
motto 'Leve de wereld!'.
In het bezwaarschrift van de vereni
ging milieudefensie (MD) worden tien
bezwaren tegen de kernenergiecentrale
bij Borssele aangevoerd. De protesten
zijn gericht aan de ministers van eco
nomische zaken en van volksgezond
heid en milieudefensie,
ue bezwaren van de MD betreffen de
kwaliteit van de noodkoeling, de be
veiligingssystemen, de verwerking van
afvalstoffen.
In 't geweer
Niet alleen de vereniging milieudefen
sie is 'in het geweer' gekomen tegen
het in werking stellen van de kern
energiecentrale in Borssele. De vereni
ging milieuhygiëne Zeeland (VMZ)
kondigde deze week al aan met een
modelbezwaarschrift te zullen komen
en inmiddels is daar een derde groep
zich noemend de 'commissie ad hoe
Borssele' bijgekomen. Deze commissie
heeft eveneens een modelbezwaar
schrift tegen de kernenergiecentrale
van de PZEM ontworpen. De commis
sie met contactadressen in onder
andere Middelburg en Serooskerke
<W.) voert in het bezwaarschrift
vier motivaties aan:
de centrale kan een ramp op we
reldniveau veroorzaken bij een
breuk in de primaire koelwaterlei
ding. Bewezen is bij proeven in
Amerika dat het noodkoelings-
systeem niet werkt;
radioactiviteit in lucht, water en
bodem brengt de volksgezondheid
in gevaar;
de nieuwe in Betliesda geopenbaar
de feiten over de gevaren van kern
energiecentrales hebben onder an
dere tot gevolg dat daar de vergun
ningen tot in bedrijfstelling van
kerncentrales worden opgehouden;
de bevolking is nog niet gereed,
daar ze niet weet wat te doen in ge
val van atoomalarm, zo ze daartoe
in staat is en bereid is aan even
tuele evacuatieplannen mee te wer
ken. Overigens lijkt een evacuatie
in een eilandengebied als Zeeland
een onmogelijkheid.
De 'commissie ad hoe Borssele" voegt
bij het bezwaarschrift ccn stencil, met
als titel 'Paarsboek Borssele". Daarin
worden 16 verschillende argumenten
aangedragen om het bezwaarschrift te
gen de kernenergiecentrale van de NV
PZEM te ondertekenen. Dat gebeurt
vla de aanhef 'Wist u datDe 16
punten handelen onder andere over de
gevaren van de radioactiviteit, de stra
ling. evacuatieplannen en het energie
beleid.
Rawa-uitzending
komst St-Nicolaas
MIDDELBURG Ter gelegenheid
van de aankomst van Sint-Nicolaas in
Middelburg, zal Radio Walcheren, om
roep voor zieken en bejaarden, van
daag, zaterdag 25 november 1972, van-
al half vier in het Middelburgse Gast
huis een extra uitzending verzorgen.
Er worden diverse reportages uitge
zonden. Pawa-reporters hopen een ge
sprekje met de sint te kunnen maken;
voorts worden diverse indrukken van
uit de stad in de uitzending verwerkt.
Vanuit de studio in het Gasthuis
waakt men voor een gezellige verwer
king.
(ADVERTENTIE)
na zes uur voor de prjjB
van een
Let op: De meeste
laatste treinen gaan nu
nog later, later, later...
voordelig uit met NS
W
H. EVERSDIJK TE KAPELLE:
KAPELLE De Zeeuwse kamerkan
didaal voor de CHL'. de heer H-
Eversdijk. ziet het als een noodzaak,
dat de ruilverkavellngswet zo snel
mogelijk vervangen wordt door een
landinrichtingswet. Echter zal er niet
naar natuurbehoud gestreefd moeten
worden over de rug van de boer of
fruitteler. De heer Eversdijk zei dat
vrijdagavond op een gecombineerde
verkiezingsbijeenkomst van CHL' en
ARP in het kerkelijk centrum 'Ohadja'
te Kapelle waar hij met de lieer M.
Lorier lid van het ARP-parllJbesluur
sprak over "Waarom juist nu christe
lijke politiek'.
Volgens de heer Eversdijk is er met
de agrariër beslist wel te praten over
natuurbehoud- Nochtans zal ook de
agrariër moeten ervaren, dat ruimte
een schaars artikel is geworden. Spre
ker vond verder, dat de planologie
naar de burger gebracht moet wor-
PPR-SENATOR DR. H. VAN HOLTEN:
„IN MAART
NOG MAAR 1
STEM VOOR"
den- Hij zag
die voor velen een ambtenaren toren f ring
is geworden of ais een vierde macht wel
wordt beschouwd, een grote taak Hg-
gen. „De-overhetd zal dan ook zelf dc
boer op moeten gaan", aldus de heer
Eversdijk. Over de vorming van het
tweede schaduwkabinet van de linkse
drie zei de Zeeuwse politicus, dat|
opnieuw duidelijk is gemaakt dat de1
progressieven volmaakt voor het iso
lement hebben gekozen. De heer Evers-
dijk hield zijn vijftig hoorders voor.
dat de christelijke drie de vorming
van een minderheidskabinet niet1
schuwt, zo er geen andere oplossing
te vinden is- ..Een christelijke partij
betekent niet, dat zij alles beter we
ten en beter kunnen dan nlet-christe-
lijke partijen. De bijbel is voor ons
geen politiek zakboek of spoorboekje,:
maar de christelijke partijen wlflcn
politiek bedrijven vanuit een bijbelse
visie op r
heeft m'-n niet meer waarde-
r de 95 procent waar men het
eens is. De oppositie tracht
ons wijs te maken dal dit kabinet
geen oog heeft voor wat zwak la
geweest en dal er niet zoveel tot
stand is gekomen. Zo wil nten de
kleine zelfstandigen meer hrtrekken
in liet gehele sociale pakket van do
looutrekkenden, maar met een kracht
als Groenevoll zul ook dat In de
oppositie geen haalbare zaak zijn"-
Sprekend over de defensieuitgavco zei
de heer' Lorier. dat men voor een
goede veiligheid bereid moet zijn of
fers te brengen. Positief liet dc beer
Lorier zich uit over de ruilverkaveling
waarvan hij overigens wel vond, dat
er democratischer maatregelen moe
ten komen. Verder meende de heer
Lorier dat er voor de christelijke
partijen nog wel degelijk oen bood
schap voor de Jonge kiezers Is wegge-
samenleving", aldusI legd; het niet te kunnen b«.-gr:Jpen dat
r KiolH V, i i 1 i i f-1 T- K TV. fif* C'w'JliV
YERSEKE Als de progressie
ve drie partijen PvdA, D '66
en PPR bij de komende parle- j
mentsverkiezingen enkele zetels;
winst behalen, dan verwacht!
PPR-senator dr. M. van Huiten!
dat het in de tweede kamer mo-i
gelijk is om voldoende steun te
vinden voor het instellen van
een onafhankelijke Deltacom
missie. Het eerste kamerlid
(derde op de PPR-lijst voor de
tweede kamer) zei dit vrijdag
avond tijdens een politieke
avond in de kantine van het
kampeerterrein 'Zon en Zee' te
Yerseke. Er waren ongeveer 50
luisteraars.
In zijn toespraak zette
Van Huiten de problematiek van het
el dan. niet .afsluiten van de Ooster
schelde centraal. Het kamerlid herin
nerde eraan dat hij in de eerste
kamer in. maart van dit. jaar al ge
pleit had voor de instelling van een
Deltacommissie, die de problemen
rondom de Zeeuwse zeearm zou moe
ten bestuderen en begeleiden. Volgens
de heer Van Hul ten kreeg hij toen
van de andere eerste kamerfracties
nauwelijks steun in zijn streven
de Oosterschelde-kwestie opnieuw te
laten bestuderen.
„Alleen de heer Van Wijk van de PSP
reageerde. Hij was het helemaal met
me eens. Verder reageerde niemand,
ook niet van de PvdA, ook niet D'66
of de CHU. Gelukkig is dat veran
derd", aldus dr. Van Huiten. Hij wees
op een rapport van de raad voor de
milieudefensie, waarin het antwoord
van een aantal politieke partijen op
de vraag 'Oosterschelde open houden
of niet' is weergegeven. „Volgens dat
rapport blijkt dat nu ook de CHU
voor een nieuwe studie is- Ik neem
aan dat die mening van de CHU
schriftelijk vastligt", stelde de heer
Van Huiten. „Dat betekent dat. vol
gens de huidige samenstelling van de
tweede kamer al 64 zetels voor een
open Oosterschelde zijn. Als de verkie
zingen volgens d© laatste prognoses
verlopen, betekent dat acht zetels
winst voor de partijen die zeggen:
Oosterschelde-zaak opnieuw bestude
ren. Dan zijn er 72 zetels die het
instellen van een Deltacommissie wil
len bestuderen. Dat is geweldig, want
in maart was er nog bijna niemand
die dat Wilde", meende het PPR-ka-
'merlid.
Dr. Van Huiten prees de activiteiten
die in de regio ontplooid zijn (en
worden) om propaganda te maken
voor een open Oosterschelde. .Als die
activiteiten er niet waren geweest,
dan was het nooit zover gekomen.
Zodra de politieke partijen merken
dat er iets is dat de mensen echt
after
shave
huHitrtlmd, met df
brjdunr
4,95
reure flaenn 205 c« met
depper
7,95
lib'.'- Cïin-loÊ(ierGil»ru. London
oip.. Medici i-HenopenboecIi
interesseert, dan is er pas een wijzi
ging van standpunten mogelijk", be
toogde de heer Van Huiten.
De PPR-senator vertelde dat hij In
de afgelopen maanden verscheidene j
Initiatieven heeft genomen om de Oos
terschelde-kwestie opnieuw te bestude
ren. „Aan de voorzitters van de vaste
commissies van verkeer en waterstaat!
van de eerste en tweede kamer heb ik-
gevraagd om nieuwe voorlichting van!
instellingen bulten de sfeer van rijks
waterstaat. Dat verzoek is afgewezen,!
op grond van 'technische' problemen.
Ik begrijp dat niet", deelde dr. Van
Huiten mee- „Ook heb Ik de minister
gevraagd waarom er nog geen Delta- j
commissie is, zoals er wél voor de|
IJsselmeerpolders een is. Naar mijn;
smaak heb ik daar de bekende dood-;
doener op gekregen".
In zijn toespraak ston dde heer Van
Huiten ook stil bij de vertraging die
de ophoging van de dijken langs de
Westerschelde ondervindt. „Die vertra
ging langs de Westerschelde kan ken
nelijk wel, maar zodra je een vertra
ging voor de Oosterschelaedam voor
stelt dan wordt er gezegd: pas op
Van Hul ten en je vrinden, als er in
'79 een ramp gebeurt, dan is dat jullie
schuld. Ik vind dat een misselijk argu
ment en ik kan net zo goed hetzelfde
beweren van de Westerschelde"
Dr. Van Huiten benadrukte dat de
kwestie van de Oosterschelde niet al
leen staat. „Het hangt samen met het
denken over het hele leven, over het
hele milieu en over allerlei dingen die
ook in het Zeeuwse land gebeuren,
zoals de ruilverkaveling en de bouw
van de kerncentrale. Men moet niet
vanwege de Oosterschelde alleen op
de PPR stemmen".
Na de toespraak van senator Van
Huiten werd er door de aanwezigen
meest voorstanders van een open
zeearm geruime tijd gediscusieerd
Daarbij werd onder meer kritiek gele
verd op de deskundigheid van de
medewerkers aan het milieu-instituut,
van rijkswaterstaat in 's-Heer-Arends-
kerke en de houding van de CHU ten
opzichte van de afsluiting. Dr. Van
Huiten verzekerde desgevraagd dat
hij zijn houding ten aanzien van de
Oosterschelde bij een eventueel minis
terschap niet zal herzien. „Als wij de
merderheid halen, dan zullen we on
middellijk een Deltacommissie instel
len. Dat staat ook op de prioriteiten
lijst van het schaduwkabinet".
de heer Eversdijk. Verder hield hij
zijn gehoor voor, dat de milieuproble- i
matiek om een krachtige aanpak-
vraagt. ..He: terugdringen van de ver-j
vulling zal doelgericht moeten gebeu-;
ren en niet in het wilde weg of te;
hooi en te gras. Zo zal de minister
van volksgezondheid en milieuhygiëne
de gehele zorg van het milieu onder
zich moeten krijgen en zal er een
adviserende raad voor het milieube
leid, vergelijkbaar met de SER, moe
ten komen.
Ook wil de CHU een Europese com
missaris voor milieuzaken omdat het,
probleem een internationale aanpak j
vraagt". Over het. Oosterschelde-vraag-
stuk zei de heer Eversdijk dat er snel
gewerkt moet worden aan een goed
inrichtingsplan waarbij vooral de
compartimentering de aandacht moet;
een politicus als Bas de Git&y Fort
man zich thuisvoelt in zijn partij en
zeker niet Sn het blok van de progres
sieve drie en dat de werkende jonge
ren ook moeten beseffen dat het niet
alleen de regering is die de zaak aan
het verknoeien is maar dat zij ook de
hand in eigen boezem moeten steken.
Over de vraag, of de landinrichtings
wet voor de agrarische bevolking
geen achteruitgang betekent, bleek
men niet zo bezorgd te zijn.
Een flinke discussie kwam er op gan*
over de vraag, of de industriestop in
het Sloe geen gevolg is geweest van
de actiegroepen tegen de milieuver
ontreiniging met als gevolg dat indus
trieën wegtrekken of zich elders gaan
vestigen en er een leegstand van wo
ningen komt. De heer Eversdijk: .Mo
menteel is er geen enkele '.Taag, ter-
krijgen. Niet bepaald onder de indruk wijl er hectaren grond klaar liggen
zei de heer Eversdijk te zijn van de.
1000 collegegeld- „Er zal evenwel!
een sluitend beurzensysteem moeten i
komen, want een student is bijzonder
duur.
Een medisch student kost de staat
jaarlijks een ton. Als er tien in eenl
protestoptocht lopen, dan loopt er een
miljoen voorbij", aldus de heer Evers-
dijk.
loceel herrie
De heer M. Lorier zei: „De linkse drie
willen ons doen geloven, dat er met
deze verkiezingen iets geheel nieuws
te beleven is. Waarom maken ze zo-:
.veel herrie om de vijf procent van
het pakket dat zij niet willen en
•ging".
Een andere opmerking vanuit de zaal
was, dat de Zeeuwse politic: wel ter
dege zeer zwaar de oren hebben laten
hangen naar de actiegroepen. Weer
een ander merkte op, dat. de leegstand
van de woningen niet te wijten is aan
het zich niet meer vestigen van basi
sindustrieën maar dat men maar
heeft gebouwd op voorraad Tenslotte
zei de heer Lorier blij te zijn met de
VMZ die volgens hem misschien wel
eens teveel tam-tam maakt, maar aan
de andere kant toch de vinger legt op
een zere piek-
De leiding van de vergadering berust
te om beurten bij de heren A. M. Dek
en W. de Jager. resp. voorzitters van
de kiesverenigingen van CHU en AR-
De tijd heeft op het gebied van
sociale toestanden en misstanden
veel dingen tussen 1900 en nu een
gepolijster. aangenamer gezicht gege
ven. De manier echter waarop Heij er-
mans zo'n zeventig jaar geleden vorm
en inhoud gaf aan zijn bijdrage in de
kiassestrijd een strijd van mensen
in hetzelfde tijdsverloop op geen
wijze bloedeloos geworden.
ZIERIKZEE. ZVU
DE CONCERTZAAL
Er zullen weinigen zijn die het verhaal j enkele
van Heijermans 'Op Hoop van Zegen'
niet kennen en dat maakt het gemak
kelijk f opnieuw) aandacht voor deze
toneelklassieker te vragen...
Vrijdagavond heeft het Amsterdams
Volkstoneel in een uitverkochte Con
certzaal te Zierikzee nogmaals duide
lijk gemaakt dat het uit 1900 date
rende stuk allerminst een ouwe taaie
is geworden. Ouwe taaie noch versle
ten toneeldraak, hoewel de gegevens
en middelen van toen daar gemakke
lijk aanleiding toe gegeven zouden
kunnen hebben. Waarom is het dan
'Op Hoop van Zegen' niet net zo ver
gaan als vee! andere (de meeste) to-
neelproduktïes van rond de eeuw
wisseling? Om de eenvoudige reden
dat Heijermans achter dit stuk zat en
nog steeds zit.
VMZ TOT MINISTER:
MIDDELBURG De vereniging voor
milieuhygiëne Zeeland is van mening
dat er een volledig evacuatieplan
moet worden opgesteld voor de bevol
king van de woonkernen, die in de
onmiddellijke omgeving liggen van de
kerncentrale Borssele en de industrie-
en in het Sloegebied, alvorens de
centrale in werking wordt gesteld. De
VMZ schrijft dit in een bezwaar
schrift aan de minister van economi
sche zaken. In datzelfde bezwaar
schrift verzoekt de VMZ de kerncen
trale Borssele maar niet in werking
te stellen. Als de minister dat toch
wil doen, dan vraagt de VMZ de
bewindsman aan die inwerkingstelling
stringente voorwaarden te verbinden,
zodat „aan de bij de vereniging be
staande vrees voor gevaar, schade of
hinder wordt tegemoet te komen"
Volgens het in de Duitse taal gestelde
veiligheidsrapport zal op 250 meter j
afstand van de schoorsteen van de!
centrale een totale stralingsdosis optre-
den ran 7,9 milli rem per jaar.!
schrijft de VMZ aan de minister. De
schildklierbelasting moet op 1400 me
ter afstand gesteld worden op 1 milli
rem per jaar. Er zullen bovendien!
ongecontroleerde hoeveelheden triti
um in de atmosfeer komen, die niet
afgefiltera kunnen worden. De VMZ
meent, dat aangezien er geen zoge
naamde onschadelijke dosis straling
bestaat en straling steeds accumu
leert, de voorwaarden zo moeten wor
den gesteld, dat buiten het bedrijf
geen extra straling kan optreden".
De VMZ wijst verder op de accumula
tie van radio-actieve elementen in af- I
val- en koelwater via het slib van de
Westerschelde in de voedselketen"
(slib-plankton-lagere en hogere zeedie-
ren-vis-mens").
Catastrofe
Verlies van koeling kan in een kern
centrale binnen zeer korte tijd leiden
tot een ernstige catastrofe waarhij
radioactieve besmetting van grote ge
bieden kan plaats vinden. Het hulp- en
noodkoelsysteem dat in zulke gevallen
de koelwatervoorziening moet overne
men, heeft bij proefnemingen in de
Verenigde Staten op kleine schaal ge
faald".
Vandaar dat men in de VS deze nood
koelsystemen gaat beproeven in een
speciale 55 mega-watt kernreactor.
Hiermee kan in 1975 worden begon
nen. De vereniging Milieuhygiëne Zee
land stelt, dat het in werking stellen
van de kerncentrale te Borssele moet
worden opgeschort tot de resultaten
van de proeven in Amerika bekend
Vandaar dat men in de VS deze nood-
worden. schrijft de vereniging.
Materiële schade tengevolge van een j
bedrijfsongeval kan slechts vergoed i
worden tót een maximaal bedrag ran
430 miljoen gulden, en indien dit on
geval het gevolg is van een natuur-1
ramp of sabotage is elk verhaal uitge-
sloten. Menselijk leed kan natuurlijk
nooit vergoed worden, schrijft de ver
eniging.
Uit de stukken blijkt dat ook plutoni
um als splijtstof in de kerncentrale
kan worden gebruikt, aldus de VMZ.
Zij is van mening, dat in dat geval
nog strengere eisen aan de veiligheid
gesteld zulfen moeten worden en bo-riee.1 rekent echter me: rr
sezrcntsacronaten Ren
Men neem: Heijermans. onaangepast,
omdat men in zijn dag van gisteren zo
moeilijk de dag 7an vandaag vergeten
kan. Zijn gedachte en werkplan waren
het blijkt telkens opnieuw en zeer
zeker niet uitsluitend voor 'Op Hoop
van Zegen' zo breed en. eigenlijk,
tijdloos dat men in het wat woelig©
tijdsgewricht dat wel 'onze welvaarts
maatschappij' wordt genoemd, duide
lijk ui: ce voeten kan met Heijer
mans. Opvallend is dat het allemaal
kan zolang men Heijermans niet op
zadelt me* nieuwe, eigen "vondsten",
aangeklede produkties die zuiverheid
en eenvoud missen en daarom beter
niet aan opvoering toe kunnen ko
men.
Het Amsterdams Volkstoneel heeft
me: een echte Heijermans weinig
moeite. Er wordt zeer "betrouwbaar"
gespeeld met een plezierige overgave
die iets in zich heeft ran overtui
ging De volkse elementen in het stuk
krijgen hun deel, alles wat ook maar
enigszins reikt naar de meer kakki
neuze vormen van toneel blijft ach
terwege en zo ontstaat zo'n ouder
wetse toneelavond waarbij je vergeet
in de schouwburg te zitten temidden
van de overige kaartjesberitters.
Er staat, diezelfde avond lang. een
troep op het toneel die wee: wat 'sa
men doen' beteken:, een troep waarin
men elkaar de ruimte laat die Heijer
mans en "De Hoop' verdienen.
Het is vind ik althans bezwaar
lijk uit zo'n hecht ensemble namen te
lichten. Dat ik het toch doe heeft op
de eerste plaats het bijzondere ka
rakter van deze voorstelling als reden.
Deze reeks van 'Op Hoop van Zegen'
is meteen de afscheidstoemee van
Bep Nooy. Ze speelt hoe kan het
anders Kniertje op de manier dia
men van haar verwachten kan: be
scheiden: óók en zélfs achtteraf bij
de bloemen en de minutenlange ova
tie die deze kleine, grote vrouw al
zoveel jaar achtereen telkens opnieuw
heeft verdiend
Behalve Bep Nooy wordt er op aüe
fronten uitstekend geacteerd. Ik noem
eerst Johan te Slaa (eindelijk weer
eens) Andrea Domburg, Ger Smit, Ma-
ay Misset. Jan Weg ter. Olaf Wijnants
en Hetty Blok. Onmiddellijk daarna
dan Karin Meerman. Jan Pier. Jo
Ronner. Hsnny Vree. Dries Palm
boom. Richard Nooy. Cok Henneman,
Jetty Veroni-
He: Volkstoneel heef: van deze pro-
duktie vee! en goed werk gemaakt.
Dat betekent een zeer verzorgde uit
voering. tot in details. De frutselaria
aar. de piano die kennelijk als bind
middel tussen de bedrijven waren ge
goten, kan ik in dit grote geheel even
wel maar moeilijk plaatsen. Ze heb
ben me: deze 'Op Hoop van Zegen'
dan ook niets var. doen.
Aan het eind van de voorstelling stond
ze er dan. klein en sobertjes in het
grote licht temidden van het applaus:
Bep Nooy. een naam goed voor zestig
jaar toneel da: ook zestte jaar waar
dering van veien heef: gekregen, al
willen de 'officiëlen' nog we! eens de
neus ophalen. Het werkelijk grote to-
t deze aan-
vendien de inrichting zal moeten wor
den gewijzigd. Voordat plutonium
wordt aangewend als splijtstof zal
dus een nieuwe vergunning moeten
worden aangevraagd. Tenslotte vraagt
de verenging nog nadere gegevens
over de opslag en het vervoer van het
radto-acrlef afval van de kerncentra
le.
gezichtsacrobaten. Bep Nooy hoort bij
dat grote toneel. Ik wens haar (en het
Volkstoneel bij dit afscheid van harte
'alle goeds'.
"Op Hoop van Zegen', het spel van de
zee ran Bestaan Heijermans komt met
Bep Nooy op 12 januari in Goes. 24
januari in Oostburg en op 25. 26 en
27 januari in Temeuzen.
