Geen prijsstop
NAVO-assemblee vraagt acties
tegen kapingen en terreur
„Voorwerp in fjord
is geen duikboot"
Romeins schip ontdekt bij Zwammerdam
Kwestie-Kuitert is
uit de wereld
Diplomatie bepaalt
overleg Helsinki
3
Synode niet eens
met eucharistie
viering Den Bosch
TF VFFI
VLAGVERTOON
Verdrietig
HaDdig-
BELGIË KRIJGT
TWEEDE VLAAMS
TELEVISIENET
VERLIES KVP
IN LIMBURG
vervolg
kantlijn
yBJDAC 24 NOVEMBER 1972
PROVINCIAL! ZEEUWS! COURANT
NOORSE MILITAIRE KRINGEN:
OSLO (AP) Het geheimzinnige voorwerp dat ergens in de
diepten van een Noorse fjord ligt is niet, aldus is donderdag
van Noorse militaire zijde meegedeeld, een buitenlandse onder
zeeboot zoals men eerst had aangenomen.
Wat het dan wel is. blijft nog de vraag.
Het 'voorwerp' ligt in de Sognals-fjord, een zijarm van de ruim 150 kilo
meter lange Sogne-fjord.
Jongstleden zondag had iemand daar een periscoop gezien, zo was het be
gonnen. Noorse marinevaartuigen sloten de toegang tot de kleine fjord af
en lieten enige dieptebommen vallen, die waren bedoeld als waarschuwing.
Het sonarapparatuur uitgeruste helikopters van de Britse marine gingen
ook een kijkje nemen. Noorse schepen namen het 'schip' waar met sonar.
Donderdagmorgen meldde de politie aan de oppervlakte van de Sogne-
/]ord 'een donker voorwerp te hebben gezien'.
Als het toch een onderzeeboot mocht zijn dan is nog de vraag wat men
ar mee aanmoet. Woensdag was al gezegd dat men een dergelijk schip,
dst Illegaal de Noorse territoriale wateren was binnengedrongen, na de
nodige waarschuwingen om hoven te komen en zich over te geven, zou
aanvallen en vernietigen.
Over het geval is donderdag in het Noorse parlement gesproken.
ADVERTENTIE
In een pakket aanbevelingen, dat de plenaire vergadering voor
indiening bij de Navo aanvaardde, drongen de 200 parlementariërs
en andere afgevaardigden er bij de veertien regeringen op aan lan
dingsrechten en diensten te weigeren aan de nationale luchtvaart
maatschappijen van die landen.
Voorts werd er bij de NAVO-regerin-
gen op aangedrongen politieke druk
uit te oefenen op het Grieske bewind
voor herstel van de parlementaire
democratie.
De aanbevelingen betreffen onofficiële
richtlijnen voor het NAVO-beleid in
het komende jaar. Zij zijn niet bindend
maar zijn van belang omdat het de
opvattingen betreft van parlementa
riërs die fondsen voor de NAVO vote-
Tot de aanbevelingen behoren voor
stellen voor ontspanning tussen oost
en west, die zich zou moeten concen
treren op de Europese veiligheidscon
ferentie, de SALT-besprekingen (over
beperking van de strategische bewa
pening van de VS en de Sowjet-Unie)
en het overleg over wederzijdse even
wichtige troepepvermindering in mid
den-Europa (mbfr).
Het SALT-overleg zou blijvende beper
kingen moeten opleggen aan de bewa
peningswedloop, terwijl de ontwape
ningsconferentie in Genève versneld
zou moeten worden om te komen tot
een algeheel verbod van atoomproe-
ven. De kwestie van conventionele- en
kernontwapening in Midden-Europa
zou moeten worden besproken op de
conferentie over troepenvermindering.
Op de NAVO-leden werd een beroep
gedaan een gecoördineerd standpunt
in te nemen op de Europese veilig
heidsconferentie en na te gaan of
deze bijeenkomst zou kunnen leiden
tot de vorming van een permanent
orgaan voor onderhandelingen tussen
oost en west. Er zou een nauwe band
moeten bestaan tussen de veiligheids-
conferentie en het overleg over troe
penvermindering.
Voorts werd gepleit voor het in het
leven roepen van een transatlantisch
orgaan op hoog niveau om de wrevel
te verminderen die ontstond over de
rechtstreekse onderhandelingen van
Washington met Peking en Moskou.
Volgens waarnemers zijn de NAVO-
parlementariërs bezorgd dat isolatie
van de VS op economisch en militair
gebied zou kunnen leiden tot versplin
tering van het. hondgenootschap en
onveiligheid op strategisch gebied in
West-Ei iTopa.
LIJNTEKEN De gereformeerde
synode heeft donderdag de gerefor
meerde kerk van 's-Hertogenbosch
vermaand niet verder te gaan op de
weg naar een eucharistische (avond-
maals) gemeenschap met de rooms-
katholieken.
De synode sprak dit uit naar aanlei
ding van een bezwaarde gereformeer
de dame in Den Bosch, mevrouw C-
Sinke-Dees, die zich heeft gestoord
aan de aanwezigheid van een katho
liek priester bij het avondmaal in
haar kerk.
Zij heeft dit bezwaar geuit in een
brief aan de synode, die uitsprak, dat
de deelneming van katholieken aan
een gereformeerd avondmaal formeel
onjuist is. De praktijk in Den Bosch
is echter reeds jaren oud en de syno
de wil die niet verbieden, hangende
een nadere bestudering van de kwes
tie van het open avondmaal door de
volgende synode.
BONN fVPI) Tenslotte had ie
mand het ontdekt. De Duitsers
bloosden: de Westduitse regering,
die als gastvrouwe optrad bij de
vergadering van de NAVO-assem-
blee in Bonn, had zondag vijftien
nationale vlaggen bij het parle
mentsgebouw in Bonn gehesen
voor de leden van het NAVO-par
lement.
De moeilijkheid is echter dat de
assemblee slechts veertien leden-
landen heelt. Zij ontnam in 1968
Griekenland het lidmaatschap
toen het militaire bewind in Athe
ne het parlement schorste. De ten
onrechte in Bonn gehesen vlag
was die van Griekenland.
Het dundoek werd neergehaald.
De Griekse ambassadeur protes
teerde bij de Westduitse regering,
waarop de Duitsers informeerden
bij de NAVO-essemblee. Het ant
woord luidde dat bij het hijsen van
ie vlag het schema was gevolgt
voor een NAVO-bijeenkomst in
Bonn in het voorjaar. Men ver
onderstelde dat de essemblee. de
leden-landen van de NAVO verte
genwoordigt, dat is ook zomet
uitzondering van Griekenland.
Slot van pagina 1
instantie met aanvullingen en inter
rupties. Hij verweet de oppositieleider
op te treden als „stoorzender" met
betrekking tot het centraal akkoord.
„Den Uyl probeert steeds de vakbewe
ging voor te zijn, zelfs nu zij tevreden
is met de prijsmaatregel loopt hij de
vakcentrales weer voor de voeten. De
KVP-spreker .wilde geen prijsstop, om
dat die op dit moment onrechtvaardig
zou zijn.
Ook VVD'er Portheine stelde dat als
eenzijdig wordt ingegrepen het cen
traal akkoord niet wordt getekend. De
heer Den Uyl richt zich met zijn eis
om een prijsstop tegen de partners in
het akkoord. Als het centraal akkoord
niet zou worden getekend maakt hij
zichzelf en zijn rode drie nog onge
loofwaardiger dan hij om allerlei re
denen al was. Op de wijze van publi
ceren van de prijsmaatregel had de
liberaal overigens kritiek. Die getuig
de van weinig psychologisch inzicht
met betrekking tot het verschil in
behandelng tussen particulieren en
overheid.
De AR-spreker Schouten vond het
een verdrietige gang van zaken dat de
grootste politieke partij zich zo wei
nig verantwoordelijk blijkt te achten
voor de sociaal-economische gang van
zaken. Hij sprak in dit verband van
het vastbijterig handhaven van de;
prijsstop-eis door de PvdA. nu de
vakbonden zich duidelijk achter de;
prijsmaatregel stelden. Een prijsstop!
werkt als een botte bijl, treft bedrij
ven, die zich wel aan de regels hou
den en zou de werkloosheid kunnen
vergroten.
Namens DS'70 constateerde dr.
Drees dat het vrije prijs- en inko
mensbeleid is mislukt. De meerder
heid van het eerste kabinet-Biesheuvel
wilde dat in juli niet erkennen, de
inflatie ging snel voort. Hij meende:
zich in goed AR-gezelschap te bevin-|
den toen hij de zorgen citeerde, die;
oud-minister Koolvink in een inter
view uitte over de hoge prijs, die is
betaald voor een akkoord als dit en
zijn vrees uitsprak dat 1973 voor de
inflatiebestrijding weer een verloren
jaar zal zijn. Drees vroeg om een
totaal prijsbeleid voor 1973, ook voor
de vrije beroepen. Om de inflatiespi
raal te doorbreken verdiende het vol
gens hem voorkeur prijscompensatie
in één bedrag te geven. Deze aanpak
zou de basis leggen voor een meerja
renplanning.
D'66-woordvoerder Terlouw meende
dat alleeen een onmiddellijke prijsstop
gecombineerd met het correctie-ele
ment van de calculatiebeschikking de
benodigde rust op het prijzenfront
kan brengen. Hij wilde niet stellen i
dat de schrikbarende prijsinflatie al-
leen voor rekening van het kabinet-j
Biesheuvel komt. Ook hij constateer- j
de dat het centraal akkoord geen
waarde heeft als anti-inflatiemaatre-
gel. De regering is te laat geweest, zij
is bang geweest een prijsmaatregel te
nemen los van een loonmaatregel.
Sterke ondernemers hebben zich al
lang ingedekt, zwakke betalen mis
schien het gelag.
tADVERTENTIE
I
Pijn is te verhelpen.
MetTogaL
In doordrukstrip.
Helpt. Goed. «U&B'
BEZORGDHEID OVER ISOLATIE VAN AMERIKA I
DIEP ONDER DE RIVIERKLEI
BERGING UNIEKE VONDST
ZAL TONNEN KOSTEN...
ZWAMMERDAM Tijdens
opgravingen op het terrein
in het Zuidhollandse Zwam
merdam waar te zijner tijd
het nieuwe gebouw voor ge
handicapten van de Johan-
nesstichting zou verrijzen, is
onlangs een unieke vondst
gedaan. Niet ver van de
plaats waar eerder de res
ten van een Romeins castel-
lum werden ontdekt, bevin
den zich diep onder de ri-
vierklei de restanten van een
Het terrein van de Johannes-
stichting is voor archeologen een
waar paradijs. Volgens prof.
Glasbergen, verbonden aan de
universiteit van Amsterdam en
één van de leiders van de werk
groep, is er aan scherven van
potten en andere gebruiksvoor
werpen al zoveel gevonden, dat
er een heel museum mee zou
kunnen worden gevuld. Het schip,
dat een lengte heeft van 23 meter
en een breedte van 3.60 tot 3-80
meter, is vermoedelijk gebruikt
voor het vervoer van grauacker-
schiefer, een soort leisteen dat is
gebruikt bij de houw van het
castellum. Het voerde één zeil en
is mogelijk de Rijn af komen
zakken.
In de jaren 1968 tot en met
1970 zijn in Zwammerdam de
resten opgegraven van dat Ro
meinse castellum. Dit gebeurde
door het Instituut voor Pre- en
Protohistorie van de universiteit
in Amsterdam. Het castellum is
verlaten in het midden van de
derde eeuw en het werd gebouwd
van steen. Het bleek echter een
voorganger van hout te hebben
gehad, dat gesticht is in of na 70
na Christus. Aan die vesting gaan
sporen vooraf, die wellicht af
komstig zijn van een degelijke
nederzetting in of na 47 na Chris
tus, het jaar waarin de officiële
Romeinse rijksgrens werd gelegd
langs de Oude Rijn.
In dat jaar zijn in ieder geval
castella gesticht in Valkenburg,
Zuid-Holland, Alphen en Utrecht.
Al deze vestigingen en ook wat
er in Zwammerdam was. moeten
door brand zijn vernield bij het
begin van de Bataven-opstand
van 69 na Christus. Na het beëin
digen van de opgraving op het
castellum-terrein is in opdracht
van de Johannesstichting een
plattegrond van het hoofdgebouw
iprincipiat door betonstroken in
het terrein aangegeven als een
blijvend monument.
De grote vraag is nu. hoe men
het schip kan conserveren. Het
bewaren van houten voorwerpen
is een uiterst moeilijke zaak.
De opgraving van het schip
heeft tot nu toe aan rijkskosten
van de opgravers voornamelijk
studenten van de Amsterdamse
universiteit, en andere onkosten
ongeveer f8.500 gekost. Hoe hoog
de kosten voor de berging en de
conservatie zullen zijn, is niet bij
benadering te zeggen. Zeker is
wel, dat het een bedrag is dat in
de vele tonnen loopt.
ONDANKS VERSCHIL VAN INZICHT
HILVERSUM (ANP) De Belgische
Radio en Televisie (BRT) zal eind
volgend jaar beginnen met een experi-
menteel. alternatief programma op
een voorlopig tweede (Vlaamse) tele
visienet. BRT-vonrzitter prof. Verhulst
zei dit donderdag op een persconfe
rentie van de BRT in Brussel-
1 Vanaf 1 januari zullen de radiozen-
1 ders BRT I en BRT 2 beide vanaf 5.30
j in de lucht zijn.-Tot dusver begonnen
I de beide zenders bij toerbeurt om
half zes en de andere een uur later.
schil van inzicht bestaat over de
uitleg van de drie eerste hoofd
stukken van Genesis (schepping
en zondeval).
Toch spreekt de synode uit, dat het
gesprek daarover met professor Kui-
tert beëindigd moet worden. Zij zendt
een getuigenis aan de kerken waarin
gesteld wordt dat:
a. God de wereld goed geschapen
heeft;
b. dat de mens, die ook goed ge
schapen was, in moedwillige onge
hoorzaamheid zich heeft afgewend
van zijn God; t
c. dat deze val en ongehoorzaam
heid van onze eerste voorouders, zo
als die als een gebeuren in Genesis 3
wordt geopenbaard, in schrift én belij
denis een fundamentele plaats in
neemt en van wezenlijk belang is
voor de verkondiging van het evange
lie:
d. dat de mens van deze schuld
alleen bevrijd kan worden door het
verlossend heilshandelen van God in
de tweede Adam, zijn zoon en onze
Heer Jezus Christus.
Ook prof. Kuitert stelde zich achter
dit besluit.
Het geschil werd de laatste tijd
toegespitst op de vraag of er voor de
zondeval van de eerste mens „een
staat der rechtheid" is geweest. Kui
tert vindt dit religieus irrelevant en
een theologische kwestie die het belij
den van de kerkmensen niet raakt.
Zijn tegenstanders, zoals de uit Rob
terdam afkomstige dominee P. Rie-
mersma, achtten hun geloof in de
kern aangetast, indien de kerk de
zondeval van Adam en Eva als histo
risch feit laat vallen.
De gereformeerde synode heeft deze
week enkele dagen besteed om orde
te scheppen in de wanorde, die lang
zamerhand was ontstaan. De synodele
den vonden, toen zij maandag met
hun gesprekken begonnen vijf docu
menten: twee rapporten van de depu-
taten, die sinds de synode van Sneek
1969-'70 met Kuitert in gesprek zijn
geweest en drie commissierapporten,
die reageerden op het deputatenrap-
port.
De debatten, die over deze stukken
gevoerd zijn. lieten in het begin het
ergste vrezen over het voortbestaan
van de gereformeerde kerken als een
heid. De emotie ging ook bij Kuitert
zo ver dat hij zichzelf al vergeleek
met Gallilei en de Middelburgse predi
kant ds. P. van Til uitnodigde maar
eens aan te tonen dat hij niet meer in
de gereformeerde kerken past. Ds.
Van Til merkte daarna op dat je best
dezelfde geloofsuitspraken kimt doen,
maar „als je dat doet zonder de
verankering in de historiciteit van de
bijbel, dan ben je niet meer bezig met
het doen van geloofsuitspraken, maar
dan is het spielerei geworden".
Woensdag konden de synodeleden
het nog niet eens worden. Onder voor
zitterschap van de praeses van de
synode, de Enschedese dr. A. Kruys-
wijk, zijn toen achttien synodeleden
samengekomen voor het opstellen van
een nieuw stuk, waarop de gehele
synode zich zou moeten kunnen vin
den. Dit uiterst heterogene gezelschap
kwam donderdag met bovengenoemd
voorstel.
BONN (RTR) De Navo-assemblee in Bonn heeft donderdag een
dringend beroep op de regeringen van de Navo-landen gedaan vlieg
tuigkapingen en terreur te bestrijden door vluchten en buitenlandse j
hulp aan landen die luchtpiraten herbergen, in te trekken.
LüNTEREN Aan het eind
van een zeer emotionele dag
heeft de synode met één stem
tegen (die van ouderling A. Mo
lenaar uit Heerjansdam) vast
gesteld, dat er nog steeds ver-
Slot van pag. 1
seat: i>esc'nouwins gelaten. Dan
39,7 procent o._ KW
procent op de PvdA
'W procent op de WD
«parente -D'66
G procent op AR-CHU
«procent op DS'70
«procent op de PPR
..3 procent cp de andere partijen
«procent blanco-or
vergeleken met de stembusuitslag
LW-.-1mt en ander neer op
verlies van 16,1 procent voor de
3 procent voor D'66. van 0,3
en van 0.6 pro-
®eifbeteke"t een winst van 13.6
VMr rtl Tnrr» de PvdA' V3n 4'3 fOCent
ppp van 1,4 Pvocent voor de
«erigepartfn0'2 Pr°Cent V°°r de
de°nmSi ^inst van 14 Procent voor
«Progressieve drie (PvdA, D'66 tn
verlies van 12,7 procent,
iüen iL voormalige regeringspar-
DS70) a>nfessionele drie, WD en
Tb?*1*6 betekent:
önhanTveS28'8 PI,°Cent van haar
'burcLM1PvdA''aanhanS in Zuid-Lim-
toeneemt,
dr' !laar aanhang met
j Zlet vermeerderen.
van de PPR met
°ijna de hel't word' uitgebreid.
4, d" WVSJ evengoed
vSnuLl8meenteraad de
vniv v"8 van het geinfor"
WrteeenJ^R- de seïnformeerde
ÏSSïï»van het voik-nee-
tfe Voor de informa-
15 echter techniek
i* en tijd. Daarvoor is
va-CcK -g?chapen- Het is een
te sollen hü h* lking niet achter
013 haar vertegenwoordigers.
NIJMEGEN: Prinses Irene heeft
donderdag haar zoontje Jaime uil
het Radboudziekenhuis hier opge
haald. Samen met zuster Gold
stein droeg de prinses de jongebo-
rene in zijn reisiciegje naar bui
ten. haar dochtertje zal nog in het
ziekenhuis moeten verblijven.
Zuster Goldstein, die ir. Legen-
burg (Den Haag) op de intensive
zare-afdéling werl&aam was, heeft
'•.n het gemeentelijk ziekenhuis in
Arnhem haar verpleegstersdiplo
ma a behaald met kraamaanteke-
ning. In liet Haagse Juliana Kin-
derziekenhuis heeft zij de aante
kening 'kinderverpleging' gekre
gen.
Op Soest dijk zal zij voor nog on
bekende tijd de zorg op zich ne
men voor prinses Marguarita en
prins Jaime van prinses Irene.
ROEMENEN DOEN MOEILIJK
(Van onze speciale verslaggever)
HELSINKI Consensus oftewel het ontbreken van tegenstem
men wordt het sleutelwoord voor Europa's toekomst. Tijdens
de eerste echte werkvergadering van de ambassadeurs die in de
Finse hoofdstad de Europese veiligheidsconferentie voorbereiden,
is gebleken dat een procedure met stemmingen geen haalbare zaak
is en dan vooral niet omdat het Oostblok daarmee in een kansloze
uitgangsstelling zou worden gedwongen.
Consensus betekent niet alleen dat
terwille van de democratie veel belang
rijke punten tot algemeenheden moe-|
ten worden verwaterd, het houdt ooki
in dat elk van de deelnemers een veto!
in handen krijgt, zodat in theorie een
land als San Marino de ontspanning
in Europa op losse schroeven zou
kunnen zetten.
Consensus duidt aan dat in Helsinki
vooral de diplomatie haar werk zal
moeten doen. omdat algemene over-,
eenstemming omtrent stekelige onder
werpen als vrije uitwisseling van per-;
sonen, gedachten en informatie, als de1
bepaling van de verhoudingen tussen;
soevereine staten uiteraard nimmer in!
officiële vergaderingen kan worden'
bereikt als wel tijdens het minder;
gedwongen beraad in kleine groepen.,
onofficieel tijdens recepties, diners.;
uitstapjes en al de gelegenheden die!
daartoe zullen worden geschapen.
Sedert de 34 deelnemende landen
woensdag aan tafel zijn gaan zitten is
het duidelijk dat er ten slotte een
overeenstemming zal worden bereikt
voor Kerstmis zeggen de Russen,
zeker niet voor maart gelooft het
Westen- Hoe het ook zij, geen land.
geen machtsblok zal nu nog de blaam
of zelfs maar de politieke verantwoor
delijkheid kunnen of willen accepte
ren een veiligheidsconferentie te laten
mislukken nog aleer die goed en wel
Of het zouden de Roemenen moeten,
zijn, vereenzaamd in het oostbloi
met argwaan bezien in het Westen,
die tijdens een Oosteuropese top al
eens zijn weggelopen. Zij hebben in
Helsinki binnen enkele dagen de repu
tatie gekregen bij het ontbreken van
Albanië als woordvoerder van Peking
te zullen optreden-
De geslepen spi cnage-o r ganisat le*
van Moskou en zijn vazallen, maar
evenzeer die van westelijke mogend
heden hebben haarscherp onthuld dat
de Roemenen in- en uitlopen bij de
Chinezen, die op een eenzaam eilandje
in het oostelijk deel van Helsinki in
een tamelijk obscure omgeving hun
diplomatieke vertegenwoordiging heb
ben gevestigd.
China maakt zich uiteraard ernstig»
zorgen over ae ontspanning in Euro
pa. omdat de Russen daardoor de
handen vrij zouden krijgen om aan
hun oostgrenzen de confrontatie met
Peking tot nieuwe hoogtepunten op te
voeren. En als zij de Roemenen zo
ver kunnen krijgen dat rij op een
mislukking aansturen, dan - enz. Nie
mand maakt zich daar overigens wer
kelijk zorgen over, omdat de Roeme
nen terwille van him economisch
voortbestaan zulke duidelijke flirtati
ons zijn begonnen met het westen en
dan vooral met de EEG. dat van die
kant toch duidelijke druk kan worden
uitgeoefend.
In elk geval hebben de Roemenen
voor het eerste probleem gezorgd: zij
hebben er nu mee ingestemd dat de
Fin Richard Toetierman, een ervaren
diplomaat, die standplaatsen had in
Stockholm. Meskou, Bern, en Parijs,
nu voor de duur van de voorbereidin
gen de vergaderingen zal voorzitten.
Zij hebben er ook geen bezwaar tegen
dat een andere Finse diplomaat, Joerf
Pekori, die de hele voor-conferentie
op poten heeft gezet, technisch secre
taris wordt, maar zij houden vast aan
een roterend voorzitterschap, als
weerspiegeling van de gelijkheid der
staten, hun soevereiniteit en dergelij
ke principes. Het Oostblok en het
merendeel van de westelijke landen
zijn er tegen, Zwitserland voelt we!
iets voor de beginselen en dus blijft
de kwestie voorlopig liggen, want ook
zonder vice-voorritter zal het best
gaan-
Er is een Frans voorstel over een
procedureregeling ter tafel gekomen,
dat de Amerikanen niet past omdat
het te veel formal ismen introduceert,
er is een dergelijk Roemeens plar..
kortom de werkzaamheden in Dipoli
zijn begonnen, maar in feite hebben
twee uur en een kwartier vergaderen
al duidelijk gemaakt dat de conferen
tie in feite wordt verwezen van het
modernistische studentenbouwsel in
Dipoli. naar de boulevards en stegen
van de internationale diplomatie.
