SER: in grote lijnen eens
met arbeidsbesluit jeugdigen
Koninkrijksdelegatie
voor UNCTAD-III
PvdA wil financiële
bijdrage bestuurders
SATELLIET KAN BOER HELPEN
BIJ BEWAKING VAN GEWASSEN
MR NIERS
COMMISSARIS
OVERIJSSEL
Omroepraad nog
niet eens over EO
Dr. Bruins Slot
beg
raven
PRINSES IRENE
UIT ZIEKENHUIS
ZWARE ROKERS HEBBEK 3 MAAL
GROTERE KANS OP HARTINFARCT
VNO: laat CPB
loonontwikkeling
berekenen
Burgemeesters, kamerleden, gedeputeerden
Nasa lanceert dit jaar wereldomvattend project
Socialistische
Internationale
in Amsterdam
XATFRDAG 8 APRIL 1972
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
9
ADVIES AAN MINISTER OVER NIEUW ONTWERP
DEN HAAG (ANP) „Het ver
heugt ons bijzonder dat hiermee
ook de wetgever in ons land
zulk een positieve bijdrage tot
de gezondheidszorg van de ar
beidende mens levert. Men zou
wensen dat menige voorziening
uit dit arbeidersbesluit voor
jeugdigen voor een ieder die ar
beid verricht kon gelden." Zo
heeft de Nederlandse Vereni
ging voor Arbeids- en Bedrijfs
geneeskunde haar oordeel over
het ontwerp-arbeidsbesluit jeug
digen aan de commissie arbeids
wetgeving van de Sociaal-Econo
mische Raad weergegeven.
Dit blijkt uit een advies dat deze com
missie op verzoek van de minister van
sociale zaken over dit, door hem aan
de SER ter advisering voorgelegde ont
werp heeft uitgebracht. De commissie,
die dit advies namens de raad heeft op
gesteld, heeft het op 9 maart jl vast
gesteld. Het is vrijdag gepubliceerd.
De minister achtte het. in zijn advies
aanvraag van 5 juli 1971, gewenst op
grond van gewijzigde arbeidsomstan
digheden en van voorschriften voor de
arbeidsveiligheid en de arbeidshygiëne
bepalingen van het arbeidsbesluit 1920
te veranderen voor wat de arbeid van
jeugdigen en van vrouwen aangaat.
Ook de ontwikkeling van internationa
le regelingen heeft hierbij een belang
rijke rol gespeeld.
De commissie arbeidswetgeving van de
SER acht het juist dat het sterk ver
ouderde arbeidsbesluit 1920 wordt her
zien en aangepast aan de huidige ar
beidsomstandigheden. Zij kan zich dan
ook met de algemene strekking van
het ontwerp-besluit verenigen.
De commissie vraagt zich af, of er niet
naar moet worden gestreefd op den
duur alle, ook elders voorkomende,
veiligheidsvoorschriften voor jeugdi
gen, in een enkel besluit samen te
brengen. De commissie meent voorts
dat grote voortvarendheid moet wor
den betracht met het vernieuwen van
de arbeidswet.
De minister heeft in zijn nota van toe
lichting op het conceptbesluit oi.'der
andere opgemerkt dat een aantal be
palingen met verboden voor arbeid
door vrouwen voorkomende in het ar
beidsbesluit 1920 voorlopig ongewij
zigd blijft. De minister noemt liet een
omstreden vraag, of tegenwoordig vol
doende gronden aar.'wezig zijn om voor
vrouwen bepaalde arbeidsverboden te
handhaven of nieuwe arbeidsbescher
mende maatregelen in de vorm van
arbeidsverboden uit te vaardigen.
Als men die vraag bevestigend zou be
antwoorden en de minister neigt
daar niet toe dan zou in ieder ge
val zijns inziens een andere rechts
grond basis moeten zijn voor zulke
verboden. De minister wil op deze
waag echter niet verder ingaan, omdat
hij eenst nader daarover in te winnen
advies wil afwachten.
De minister meent dat arbeidsvertoo-
DEN HAAG (ANP) Zeer binnen
kort Is de benoeming te verwachten
van mr. J. L. M. Niers te Hengelo tot
commissaris van de konir.'gin in Over
ijssel. Hij zal jhr. dr. O. F. A. van Nis- j
pen tot Pannerden opvolgen, die zijn
functie wegens het bereiken van de
pensioengerechtigde leeftijd heeft neer
gelegd.
Mr. Johannes Leonard us Maria Niers
is thans lid va nhet college van gede
puteerde staten van Overijssel, voor
de KVP lid van de eerste kamer en
voorzatter van de KVP-fractie in de
senaat. Als gedeputeerde beheert hij de
portefeuilles van ruimtelijke ordening,
bestuurlijke organisatie en volkshuis
vesting en is hij medebewindvoerder
van de portefeuille voor financiën.
Mr. Niers, adviserend lid van het KVP-
part.ijbest.uur en bestuurslid van tal
van instellingen, werd 15 juli 1925 ge
boren. Hij is gehuwd en heeft twee
kinderen. Hij is ridder in de Orde van
de Nederlandse Leeuw.
ïttR. J. L. M. NIERS
den voor jeugdigen ook nu op huni
plaats zijn: de evolutie van het pro-1
duklieproces heeft niet alle gevaren
opgeheven en bovendien zijn er nieu
we ontstaan chemische industrie,
hoogbouw, vergaande mechanisatie in
wegen- en landbouw).
De voornaamste reden echter van een
arbeidsbesluit voor jeugdigen ligt vol-!
gens de huidige visie, aldus de minis-1
ter, in de eigen geaardheid van jeugdi-|
gen. Juist hun geringe risicoperceptie.!
speelsheid, grotere beweeglijkheid, ge-,
ringere verantwoordelijkheidsbesef en;
geringere aandacht voor hun persoon-
lijke gezondheid, maken bepaalde j
werkzaamheden voor hen gevaarlijker
dan voor volwassenen. Bovendien!
heerst er de groeiende overtuiging dat
de jeugdige moet worden gevrijwaard!
van arbeid die een negatieve invloed,
heeft op zijn ontwikkeling.
Reacties
De commissie heeft naar aanleiding
van de adviesaanvraag reacties ontvan
gen van de NV Albert Heijn en van de
drie centrale landbouworganisaties.
Voor zover het ontwerp-besluit de or- j
ganisaties der werkende jongeren aan
leiding heeft gegeven tot opmerkingen I
zijn die, naar de commissie meedeelt,
in haar beraad naar voren gebracht.
Op verzoek der commissie heeft de Ne
derlandse vereniging voor arbeids- en-
bedrijfsgeneeskunde commentaar ge
leverd op het ontwerp-besluit.
Met het landbouwschap heeft de com- j
missie een afzonderlijke bespreking
gehad. Mede op grond daarvan stelt de
commissie onder meer voor het in
het ontwerp opgenomen verbod voor
jeugdigen (landbouw) trekkers te be
sturen zo aan te vullen dat het niet
geldt voor meewerkende gezinsleden
van 16 en 17 jaar als de trekker niet
op de openbare weg wordt bestuurd.
Gering
DEN HAAG (ANP) De konink
rijksdelegatie naar de wereld
handelsconferentie UNCTAD
III die van 13 april tot 19
mei te Santiago de Chile wordt
gehouden, is als volgt samenge
steld.
Vertegenwoordigers: mr. drs. H. Lang-
man, minister van economische zaken,
Nederland, hoofd van de delegatie.
Minister Langman zal te Santiago de
Chile aanwezig zijn vanaf de opening
van de conferentie tot 26 april.
Dr. C. Boertien, minister zonder pro-
tefeuille heiast met de ontwikkelings
samenwerking, Nederland. Minister
Boertien zal gedurende de periode
van 29 april tot het einde van de
conferentie optreden als hoofd van de
delegatie.
D G. Droes minister van economi
sche zaken, Nederlandse Antillen, J.
Rens, minister van economische za
ken, Suriname, drs. J. Boekstal, direc
teur van de buitenlandse economische
betrekkingen, ministerie van economi
sche zaken, ambtelijk voorzitter van
de delegatie.
Plaatsvervangende vertegenwoordi
gers: mr. C. van der Tak, hoofd
DEN HAAG De Omroepraad is
er vrijdagmiddag wederom niet in
geslaagd een eensluidend advies te
formuleren inzake het verlenen van
de status van C-omroep aan de Evan
gelische Omroep. De voorzitter van de
Omroepraad, mr. M. Vrolijk, deelde
na afloop van de vergadering mee dat
de beraadslagingen over deze kwestie
worden voortgezet.
Dat' er meerdere vergaderingen van
de Omroepraad nodig zijn om tot een
advies over de zaak van de Evangeli
sche Omroep te komen, achtte mr.
Vrolijk in het geheel niet verwonder
lijk. Er is tijdens de bijeenkomst van
de afgelopen vrijdag met name infor
matie ingewonnen over het aantal
leden van de EO, dat tevens houder is
van een omroepkaart. De verschillen
de leden van de Omroepraad hebben
hieromtrent him meningen naar voren
gebracht.
Dat de Omroepraad opnieuw niet
tot een advies is gekomen, terwijl
dezer dagen bekend is geworden dat
een onpartijdig accountantsonderzoek
heeft uitgewezen dat, de EO thans
meer dan 130.000 betalende leden telt
zou erop kunnen wijzen dat de Ra <1
nu wel overeenstemming heeft bereikt
over het feil dat de EO na aftrek
king van het aantal 'zwartkijkers'
in ieder geval voldoende leden heeft
om C-omroep te worden, maar dat er
onzekerheid bestaat over de door de
EO te brengen 'totale' program
ma's.
BLOEMENDAAL Onder grote be
langstelling is vrijdagmiddag de oud-
hoofdredacteur van het dagblad
Trouw en voormalig fractieleider van
de Tweede-Kamerfractie van de ARP.
dr. ,T. A. H. .1. S. Bruins Slot. op de
algemene begraafplaats in Bloemen-
daal ter aarde besteld. Dr. Bruins Slot
overleed dinsdagavond op 66-jarige
leertijd in de Mariastichting in Haar
lem.
Bij de sobere plechtigheid waren
vertegenwoordigers uit de AR on
der meer fractieleider mr. Aantjes,
minister mr. Smallenbroek aanwe-
partijvoorzitter dr. Veerman en oud-
zig, alsmede leden van bestuur, direc
tie en redactie van Trouw en repre
sentanten uit de dagbladdirecties, ker
kelijke en maatschappelijke kringen.
Van de regering was alleen staatsse
cretaris Van Es bij de begrafenis.
KROON VERNIETIGT
GEDEELTELIJK GORKUMS
'OPENBAARHEIDS-
VERORDENING'
DEN HAAG (ANP) De openbaar
heidsverordening van Gorinchem heeft
niet over de hele linie de goedkeuring
van de kroon kunnen verkrijgen. Dc
verordening is gedeeltelijk vernietigd.
In de door de gemeenteraad van Go
rinchem eind 1970 vastgestelde veror
dening wordt onder meer bepaald dat
er openbaarheid van bestuur moet
zijn omtrent de besluiten en bestuurs-
voornemens van zowel de burgemees
ter, het college van b. en w. als van
de gemeenteraad. De kroon vindt dat
de gemeenteraad met het vaststellen
van deze verordening te ver is gegaan
voor wat betreft de artikelen die
betrekking hebben op het college van
b. en w. en op de burgemeester. Deze
artikelen zijn vernietigd wegens strijd
met de wet. De kroon meent dat door
de raad de bevoegdheden van b. en
en van de burgemeester op het ter
rein van het medebewind, zouden
worden beperkt.
bureau UNCTAD-zaken, ministerie van
buitenlandse zaken, Nederland, ambte
lijk vice-voorzitter van de delegatie,
mr. F. J. C. Klinkenbergh, plaatsver
vangend directeur van de buitenlandse
economische betrekkingen, ministerie
van economische zaken. Nederland.
Speciale adviseur: L. J. Goedhart, bui
tengewoon en gevolmachtigd ambassa
deur te Santiago de Chile.
Adviseurs
Adviseurs: mr. P. Arlman, ministerie
van financiën, Nederland, drs.
Bareno, ministerie van economische
zaken, Nederlandse Antillen, mej. A.
M. Beunder, ministerie van buiten
landse zaken, Nederland.
Drs. A. de Bloeme, adjuncbdirecteur
van de buitenlandse economische be
trekkingen, minsterie van economi
sche zaken. Nederland, drs.
Corijn, ministerie van economische
zaken, Nederland, ir. F. J. Geurten,
landbouwattaché, ambassade te Lima,
drs. G. Godijn, ministerie van econo
mische zaken, Nederland, ir. G. J.
Hegemans, directeur agrarische han
delspolitiek, ministerie van landbouw
en visserij, Nederland, drs. A. van der
Hek, ministerie van buitenlandse za
ken, Nederland, mr. L. J. M. Hessel-
mans, ministerie van economische za
ken, Nederland, mr. A. B. Hoytink,
ambassaderaad, ambassade te Santia
go te Chile, Ch. P. B. de Jong, ministe
rie van buitenlandse zaken, Nederland,
drs. W. J. Kakebeeke, ministerie van
economische zaken, Nederland, drs.
W. Lak, scheepvaartattaché, ambassa
de te Washington D.C., H. Lodder,
ministerie van landbouw en visserij,
Nederland, H. L. Narain, ministerie
van economische zaken, Suriname, ir.
H. Riem, ministerie van landbouw en
visserij, Nederland, mr. J. C. J. Stal,
ministerie van economische zaken,
Nederland, drs. Th. G. M. Tijssen,
ministerie van economische zaken,
Nederlandse Antillen, drs. E. O. Wee-
da, ministerie van economische zaken,
Nederland.
Kamerleien
Speciale adviseurs: De Nederlandse
eerste-kamerleden: drs. W. Albeda,
drs. C. A. Koopman, ir. H. J. Louwes,
F. T. van der Maden.
Nederlandse tweede-kamerleden:
M. J. van Amelsvoort, mr. G. C. van
Dam, drs. M. G. B. Engwirda, drs. D.
F. van der Mei. drs. J. P. Pronk, drs.
J. M. den Yyl, H. P. H. Waalkens, drs.
P. G. J. Zelissen.
NIJMEGEN (ANP) Prinses Irene
heeft vrijdag het St-Radboudzielten-
huis in Nijmegen in goede conditie
verlaten, zo heeft het ziekenhuis mee
gedeeld.
De prinses en haar echtgenoot blijven
voorlopig nog enige tijd in Nederland
voor een algeheel herstel van de prin
ses.
De prinses is op zondag 19 maart in
het ziekenhuis opgenomen. Zij keerde
met de koningin van een vakantie in
Lech (Oostenrijk) naar Nederland te
rug. Prinses Irene reed van het vlieg
veld onmiddellijk naar het ziekenhuis.
Zij werd opgenomen met ingewand-
stoornissen en een lichte aanval van
geelzucht.
De commissie zegt dat de opleidings
mogelijkheid voor het verkrijgen van
een rijvaardigheidsbewijs voor het be
sturen van trekkers bij de vier prak
tijkscholen te gering is. Het landbouw
schap meent dat die opleiding ook mo
gelijk zou moeten zijn via de door de
georganiseerde landbouw te houden
cursussen.
De commissie heeft de suggestie van
het bestuur van de door haar geraad
pleegde NVAB overgenomen om het
woord 'ernstige' in de in het ontwerp
voorkomende 'ernstige schade aan het
gehoororgaan' te schrappen, schade
aan het gehoororgaan door lawaai is
onherstelbaar en dus altijd ernstig.
De vereniging heeft de specifiek ergo
nomische aspecten van de statische be
lasting bij de arbeid door jeugdigen in
het ontwerpbesluit gemist. De com
missie is met het bestuur van de ver
eniging van oordeel dat voorkomen
moet worden dat jeugdigen gedurende
langere tijd achtereen ongunstige
werkhoudingen moet aannemen. Zij
beveelt daarom een toevoeging van de
ze aard aan.
GEVECHT IN KANAAL
TUSSEN DRUGGEBRUIKER
EN POLITIEMANNEN
GRONINGEN (ANP) Drie Gronin
ger politiemensen hebben vrijdagmid
dag in het water van de Noorderha
ven te Groningen op leven en dood
een strijd moeten voeren met een 27-
jarige drenkeling. De man die om
streeks drie uur in het water was
gesprongen verzette zich heftig toen
de ijlings te hulp geschoten politie
mensen hem uit het water wilden
halen. De nog onbekende man was
uitermate wild en moet onder zware
invloed van drugs hebben verkeerd,
aldus de Groninger politie.
Direct nadat de politie de melding
had gekregen dat er een man in de
vijftig meter brede Noorderhaven was
gesprongen rukten twee wagens uit
naar het kanaal. Op weg erheen ont
deed de 23-jarige agent L. Meier zich
al van zijn kleding en wapen om bij
de Noorderhaven met een snoek
sprong direct van de hoge kade in het
water te springen.
Kort na de sprong van agent Meier
arriveerde de tweede politie-auto bij
de Noorderhaven en sprongen ook de
adjunct-inspecteurs M. P. Elout en S.
G. van Dijk (beiden 22 jaar) in het
water. Agent Meier had die assistentie
bitter nodig want hij bleek tegen de
wild om zich heen slaande man alleen
niet opgewassen. Met hun drieën pro
beerden de Groninger politiemannen
toen tijdens' een minuten durend ge
vecht de drenkeling de baas te wor
den. Het was een bijna wanhopige
strijd. Tenslotte gelukte het de man
naar een onderaan de kade gelegen
roeibootje te krijgen.
Inmiddels waren ook twee kikvors
mannen van de Groninger brandweer
gearriveerd, die hielpen het natte vier
tal in de roeiboot te komen. Ook de
politiemensen waren volledig uitgeput.
Toen de betrokken man op de kade
stond en in een ambulancewagen van
de GGD moest, verzette hij zich op
nieuw en ontstond een gevecht met
twee GGD-ers. Met vereende krachten
zag men echter kans de 27-jarige
druggebruiker op een brancard vast
t;e binden. Hij werd vervolgens naar
het ziekenhuis gebracht.
West-Duitsland en de Sowjet-Unie
hebben vrijdag een overeenkomst ge
parafeerd die ten doel heeft het han
delsverkeer tussen beide landen, dat
in de afgelopen negen jaar op infor
mele basis is verlopen, te regelen en
uit te breiden, zo heeft het ministerie
van buitenlandse zaken in Bonn be
kendgemaakt.
Secretaris-generaal volksgezondheid:
AMSTERDAM Mensen die zo'n 20 sigaretten per dag roken,
lopen drie keer zoveel kans op het krijgen van een hartinfarct
dan een niet-roker. Epidemiologisch onderzoek heeft dat uitgewe
zen, aldus de secretaris-generaal van het ministerie van volksge
zondheid, dr. P. Siderius. Hij sprak vrijdag op een bijeenkomst
in Amsterdam ter gelegenheid van de wereldgezondheidsdag die
dit jaar in het teken stond van de bestrijding van hart- en vaat
ziekten.
De bijeenkomst was belegd door de
Nederlandse vereniging voor de Vere
nigde Naties, het Koninklijk- Instituut
voor de Tropen, de Nederlandse Hart
stichting en de stichting 'Van ganser
harte'.
„Begin deze eeuw stierven in Neder
land per jaar ongeveer negenduizend
mensen aan hart- en vaatziekten. Zij
maakten tien procent uit van de tota
le sterfte. In 1970 was hun aantal
opgelopen tot meer dan 50.000, bijna
de helft van de totale sterfte. Het
aantal mensen van tassen de 35 en de
40 die aan hart- of vaatziekten ster
ven, steeg het laatste jaar met 75
procent".
'Degeneratie'
En weer werd het gezegd: te veel
eten, te veel roken en te weinig
bewegen vergroot de kans op
hartaandoening. „Organen degenereren
bij onvoldoende belasting". En: „In
1950 bevatte het dagelijkse voedsel
pakket gemiddeld nog 2867 calorieën.
Het voorlopige cijfer voor 1970 geeft
ail meer dan 3000 calorieën aan. Ter-
REGERING VOORSTANDER
VAN HERSTRUCTURERINGS
MAATSCHAPPIJ
DEN HAAG De regering wil in
de toekomst komen tot de oprichting
van een herstructureringsmaatschap
pij. Deze maatschappij die het
vertrouwen van het bedrijfsleven zou
moeten hebben krijgt tot taak
onderzoekingen naar de structuur van
de diverse sectoren te bevorderen en
te begeleiden. Minister Langman
noemde in de ministerraad als moge
lijke activiteit van eeu dergelijke
maatschappij een onderzoek naar de
situatie In de strokarton.
De maatschappij, die niet over ei
gen middelen zal kunnen beschikken,
moet volgens de regering tevens als
motor fungeren bij het in-praktijk-
brengen van de aanbevelingen uit de
onderzoeken. Ze zal bestaan uit een
raad van toezicht en een uitvoerend
gedeelte van beperkte omvang. De
uitvoering van de activiteiten zal in
handen gelegd worden van mensen
met een zo groot mogelijk gezag en
ervaring in het bedrijfsleven.
Het werkterrein van de instelling
zal zich in beginsel uitstrekken tot
alle sectoren van het bedrijfsleven,
met uitzondering van de landbouw.
De regering heeft zich bij haar stand
puntbepaling hierover volledig laten
leiden door een voorstel van de Soci
aal-Economische Raad.
Tijdig onderkennen
Prof. dr. D. Durrer, hoogleraar in
de cardiologie en klinische fysiologie
in Amsterdam, pleitte voor meer
voorlichting aan het publiek, opdat
dreigende hartinfarcten tijdig kunnen
worden onderkend. „Bij 50 procent
van de patiënten die met een hartin
farct in een ziekenhuis worden opge»
nomen, zijn in de periode voor het
optreden van het infarct klachten
voorgekomen, die op een naderend
hartinfarct konden wijzen. Dit syn
droom is in veel gevallen ook herken
baar".
„Behandeling en bedrust kunnen
waarschijnlijk bij een aantal patiën
ten het hartinfarct voorkomen danwel
het optreden ervan beperken. Bedrust
zal ook de kans op complicaties, wan
neer toch een hartinfarct ontstaat,
verminderen".
Prof. Durrer. erkent dat er vooral
op het psychologische vlak duidelijke
risico's aan verbonden zijn als het
publiek zou worden geleerd hoe het
bij zichzelf een hartinfarct in een heel
vroeg stadium kan voelen aankomen.
Mensen zouden aan grote angsten ten
prooi kunnen vallen. „Maar de voorde
len wegen naar mijn mening duidelijk
op tegen de nadelen. Trouwens, de
nadelen zijn waarschijnlijk voor een
groot deel te ondervangen door sa
menwerking met sociaal-geneeskundi
gen, psychologen, psychiaters en publi-
Hteitsdeskundigen".
MENDOZA, Argentinië - Relschop
pers kijken op de achtergrond
hoe een auto uitbrandt in de pro
vinciale hoofdstad Mendoza, ruim
honderd kilometer ten noord-oos
ten van Buenos Ares. Vrijdag teas
het de vierde dag van de ongere
geldheden, samenhangend met
protest tegen verhoogde electrici-
teitstarieven.
DEN HAAG (ANP) Met het oog op
het komende overleg tussen regering
en bedrijfsleven over loon- en prijs
ontwikkeling acht het VNO het drin
gend gewenst dat het Centraal Plan
Bureau een berekening maakt van de
loonkostenontwikkeling in 1972 op
basis van de tot nu toe afgesloten
collectieve arbeidsovereenkomsten en
nagaat in hoeverre de uitkomst hier
van op matiging wijst.
Het VNO zegt dit mede naar aanlei
ding van de uitlatingen van het NW
over deze ontwikkeling in zijn orgaan
"De Vakbeweging". In dit artikel uit
het NW het verwijt dat 'niemand',
zelfs het Centraal Plan Bureau niet,
de moeite heeft genomen alle cijfers
op een rijtje te zetten en met de
bewijzen te komen. In het artikel
worden echter evenmin cijfers op een
rijtje gezet, die een beoordeling moge
lijk maken. Ook indien de door het
NW berekende acht procent niveau
stijging van de contractlonen juist is
kan er van matiging nauwelijks spra
ke zijn. Zelfs de zeer geringe matiging
van anderhalf procent in de loonkos
ten voor het jaar 1972 op jaarbasis
die de SER-meerderheid in november
voor ogen stond, komt uit op een
lagere niveaustijging voor de nieuwe
contracten (ca zeven procent). Hoe
het NW dan tot de conclusie kan
komen dat de nominale loonstijging
met twee procent is teruggedrongen,
is het VNO vooralsnog een raadsel.
Het is mede hierom dat het VNO een
onafhankelijke berekening door het
Centraal Plan Bureau wenselijk acht
om' te voorkomen dat het overleg
over loon- en prijsvorming opnieuw
wordt bemoeilijkt door verschillen
van mening over de feitelijke ontwik-
DEN HAAG Het partijbe
stuur van de PvdA heeft het
plan opgevat kamerleden, burge
meesters, wethouders en gede
puteerden, die lid zijn van de
partij, te vragen 5 procent van
hun inkomen te storten in een
speciaal fonds, waaruit allerlei
LELYSTAD Een kunstmaan
als bewaker van landbouwge
wassen en als hulpmiddel
voor de boer om de groei, ge
zondheidstoestand en het rij
pingsproces daarvan te con
troleren. Dat is het, op 't eer
ste gezicht wat fantastisch
aandoend, toekomstperspec
tief van een satellietproject
van Amerika's nationaal bu
reau voor lucht- en ruimte
vaart, de NASA, dat vermoe
delijk in juni van dit jaar van
start zal gaan. Een project
dat, als het slaagt, ongekende
mogelijkheden zal bieden voor
een wereldomvattende con
trole van de landbouwproduk-
tie.
Honderden organisaties over de gehe
le wereld werken mee aan het
experiment. In Nederland zijn dat
onder meer de Landbouwhoge
school te Wageningcn, de fotogram-1
metrische afdeling in Enschede van
het ITC (International Institute for1
Aerial Survey and Earth Sciences) j
te Delft, de Sterrewacht in Roden
en de Rijksdienst voor de IJssel-
meerpolders in Lelystad.
De satelliet die voor het project
wordt gelanceerd, de ERTSA,
maakt met behulp van infrarood-
apparatuur zogenaamde False-Color
opnamen van de landerijen. Uiterst
geringe kleurverschillen op de fo
to's, die worden opgevangen in het
NASA-ruimtevaartcentrum In Hous
ton, geven de deskundigen indica
ties over allerlei processen bij de
landbouwgewassen.
Uit de foto's kunnen gegevens wor
den gehaald over bijvoorbeeld ras
verschillen, gezondheidstoestand,
rijpingsproces, groei en vitaliteit.
Het is een systeem, dat op het
ogenblik ook in de luchtfotografie
steeds meer toepassing vindt en
dat onder meer wordt gebruikt om
de gezondheidstoestand van bomen
en struiken in stedelijke gebieden
in het oog te houden.
Dronten
In Nederland zal de Amerikaanse sa
telliet ln de eerste plaats opnamen
maken van de landbouwproefvel-
den op de proefboerderij De
Schreef bij Dronten in Oostelijk
Flevoland. Het welslagen van het
project hangt in sterke mate af
van de hegeleiding daarvan 'op de
grond'.
Belangrijk is allerlei afwijkende de
tails op de foto's te combineren
met afwijkingen die in het veld
worden aangetroffen en de juiste
conclusie daaruit systematisch in:
kaart te brengen. Medewerkers van,
de Plantenteelkunriige dienst van
de Rijksdienst zullen zich daarmee
belasten, in samenwerking met de!
Landbouwhogeschool te Wagenin-1
gen. De coördinatie voor Nederland
is iit banden van de in Enschede
gevestigde fotogrammetrisehe afde
ling van het ITC.
Ir. S. A. Hempenius van dit instituut
zei desgevraagd dat vorig jaar april
reeds met de voorbereidingen van 't
project is begonnen. Aanvankelijk
was het de bedoeling eind maart
de satelliet te lanceren. Door aller
lei omstandigheden moest de start
datum drie maanden worden uitge
steld. Ook nu nog is het allerminst
zeker, dat de satelliet inderdaad in
juni de lucht ingaat. Mocht dat
niet het geval zijn, dan zal het
gehele programma tenminste een
jaar moeten worden uitgesteld, om
dat op het noordelijk halfrond
dat door de kunstmaan zal worden
geobserveerd alleen in de perio
de tussen april en augustus goede
bijzondere activiteiten, zowel
van plaatselijke als van landelij
ke aard, kunnen worden gefi
nancierd. Over het plan wordt
thans overleg gevoerd met de
sectie gemeente- en provinciale-
bestuurders.
Het is de bedoeling alleen fulltime
bestuurders met een inkomen van
tenminste 30 mille om een bijdrage te
vragen. Veel bestuurders en kamerle
den storten nu al vrijwillig geld in de
partijkas. Het partijbestuur wil deze
vrijwillige bijdragen centraai opvan
gen in een apart fonds.
De woordvoerder van de partij ont
kende vrijdagmorgen nadrukkelijk dat
de PvdA financieel 2an de grond zou
zitten. De financiële situatie is gezond
en er wordt normaal aan de financië
le verplichtingen voldaan. Ook wordt
er jaarlijks 15.000 gulden afgezon
derd voor de verkiezingscampagne, zo
dat in 1975 een half miljoen voor dit
doel beschikbaar zal zijn.
Toepassing
Hoewel het project, zeker voor zover
Nederland erbij betrokken is. nog
als experimenteel moet worden be
schouwd, zijn er elders in de we
reld toch al praktische toepassin
gen bekend. De zuidvruchtenind'is-
trie in Californië bijvoorbeeld be
dient zich van het principe voor de
regulering ran de produktie. De
fabriek bepaalt de aanvoer die de
volgende dag te verwachten valt
met behulp van foto's waarop
met behulp van het fotografisch
vast te leggen verschil in warmte
straling kan worden bepaald
hoeveel volle en lege Iristen er op
de uitgestrekte oogstterreinen ge
reed staan.'
In het personeelsorgaan van de Rijks
dienst, Cultuurrijp, wordt over de
ze mogelijkheden nog wat na-gefi-
losofeerd. „Wat een gemak zou het
voor de werkleiding zijn om de
gang van zaken in het veld (aantal
en plaats van de volle wagens) af
te stemmen op de toestand bij de
graanontvangstinstallaties", schrijft
dit blad. Maar ook dat is voorlopig
nog toekomstmuziek.
(Van onze redactie in Amsterdam)
AMSTERDAM De vraag or een
ideologische discussie mogelijk is tus
sen een sociaal-democratische en een
communistische partij is één van de
belangrijkste punten op de socialisti
sche internationale die vandaag in
Amsterdam wordt gehouden.
In het RAI-congrescentrum zijn ver
tegenwoordigers van de meeste West-
teuropese sociaal-democratische par
tijen bijeengekomen voor hun jaar
lijkse overleg, de socialistische inter
nationale.
Een voorbereidend gesprek voor
het congres vavandaag s vrijdag even
eens in de RAI gevoerd. Van de kant
van de PvdA namen daaraan deel
André van der Louw (partijvoorzit
ter), drs. J. M. den Uyl (fractievoor
zitter Tweede Kamer) en het Tweede-
Kamerlid en Europees parlementslid
Oele. Gesproken is vooral over de
vraag of de sociaal-democraten moe
ten samenwerken met de communis
ten.
