PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT ISRAËL GEHEIM ONTKENT AKKOORD MET JORDANIË Dinsdag debat in kamer over „geheime afspraken" Nadere onderhandelingen tussen PZEM en Siemens over tweede kerncentrale INWONERS VAN TWEE FRANSE STADJES STOPPEN MET ROKEN Hoessein: federatie oost- en westoever Jordaan NOG NIET BESLIST OVER TERNAAIEN Vandaag in de krant... v_ MEDEDELINGEN OP EXCURSIE De lange weg Jaargang 64 WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Woensdag 15 maart 1972 P.,!.r. Hoofdradacllt- O. A. da Ka- ft Abonnamar,t.»rl|a f 13.25 par l OU86-584. axp. 2751) Mlddalburg. Markt Tl. tal. 7851 (b.j g. rad. 2078/1162. a pril» 46 cant par mm. Mlnlmumprl)» par advartantla 6,90. Ingaior.dan mada na*"d f 7.85 Laaaa .-..r-,- r. 8963..Oottburg. tal. 2762. 1 ktw Clrp 359300. Provlndi (Van onze corresondent) PARIJS - De inwoners van twee Franse stadjes, Mauriac en Salers in het departement van Auvergne, hebben enkele weken geleden collectief besloten het ro ken te staken. Het offensief tegen de sigaret werd geleid en ingezet door een dokter, een psycholoog en nog twee andere notabele Alle stadsgenoten werden door dit viertal voortrekker# uit genodigd tot een vergadering, waarop een bijzonder realistische Amerikaanse film over het ver band tussen longkanker en nicoti ne werd vertoond. De medicus legde vervolgens ook nog uit dat de strijd tegen de sigaret moest worden ingeluid door gedurende twee dagen eerst allen maar water en vruchtensap te drin- kn. Bij die aanbeveling lieten ver scheidene bezoekers van de ver gadering het onmiddellijk afwe ten. Behalve het pakje sigaretten ook de wijnfles nog onaange roerd te laten vonden zij een offer dat de longkanker niet waard was. Niettemin hebben toch 158 inwoners zich bij de actie aangesloten, met de belofte elkaar met raad en daad te blij ven steunen indien de verleiding l.e sterk mocht worden. Intussen hebben de tabakswin kels van de beide stadjes natuur lijk een tegenoffensief Ingezet, maar tot nu toe schijnen er on der de adepten van deze anti- nicotine-campagne. waaronder zich ook een 81-jarige kettingro ker bevindt, toch nog maar wei nig afvalligen te hoeven worden afgeschreven. (Van onze correspondent) JERUZALEM Zowel Israël als de Jordaanse ambassadeur bij de Naties ontkennen het bestaan van een geheime vredes- sen Jeruzalem en Jordanië. Uit verscheidene bron nen in de Arabische wereld is dinsdag gemeld, dat een dergelijk ak- ioori was gesloten. Volgens deze berichten wil koning Houssein de structuur van het koninkrijk wijzigen en een federatie stichten, die da oost- en westoever van de Jordaan omvat. Jordaanse regeringswoordvoerders hebben meegedeeld dat koning Hoessein vandaag op een persconferentie 'een belangrijke medede ling' zal doen. gr! irukse persbureau meldt dat het Isduns-Israëllsche akkoord dr pak hoofdpunten bevat: i atroepin? van een Verenigd Ara bisch koninkrijk, dat het Hasjemi- Ècbe koninkrijk Jordanië zal op uiten; I Instelling van een federaal systeem dit de oostelijke en de westelijke Maanoever omvat; lüslordanië (de westelijke oever) bTransiordanië (de oostelijke oe- ml zouden elk een eigen regering tóipu. respectievelijk in Amman to krazalera, en een eigen par- l Ia Inaan zal een federale rege- rzi k een federaal parlement ze- itkK Dt «tering, die in Jeruzalem zal «telen, moet door Palestijnen wor den tevormd. Andere gebieden kun nen aansluiting bij dit Palestijnse (Van onze correspondent) Een omvangrijke Ne derlandse ministeriële delegatie heeft finsdag in de Belgische hoofdstad fitdrakklng gegeven aan de ernstige baorgdheid over de plannen om in Innaaien, vlak bij de Belgisch-Neder- Imdse grens in Limburg, een grote raffinaderij te stichten. Minister van buitenlandse zaken Schmelzer, Stuyt van volksgezondheid, "rees van verkeer en waterstaat als vervanger van zijn collega Udink van ruimtelijke ordening, alsmede Westerterp Vonhoff van in het het de Belgische De Belgen hebben toegezegd dat zij definitieve beslissing pas zullen 5®® als ze memoranda hebben voorgenomen die Nederland over deze westie heeft samengesteld en die «ag werden overhandigd. In wat ™Wer Schmelzer noemde 'een &oeae nabuurschap' onthul- .Nederlandse delegatie de inmid- "nmsohoots bekende bezwaren ZJ~l Feoied 7311 de planologie en Wat het eerste betreft, pat .Nederland voor het handhaven gai ea bufferzone tussen Luik en «attneht, vrijwaring van toeristi- km en recreatieve belangen en ten «SïLIÜ? ten 411 Maastricht te vesti- medische faculteit, met acade- -jjjsoh ziekenhuis. Op het punt van de «meuvemiiling bestaat vrees voor van smog, geluidshinder mergelsteen, die wordt voor bouwwerken, door «"üge zwaveldampen 611 zuren. Nieuws uit Zeeland op de pagina's 2,4,5 en 7. Binnen- en buitenlands "'-"VS op de pagina's 1, 3 Sport op pagina 11. Radio- en televisie op pagina nieuws op pagina Jordaanse ambassadeur, Abdoel Ha- mid Sjaraf, dat er geen geheime on derhandelingen tussen Tel Aviv en Zie slot pag. 3 kol. 2) gebied vragen, aldus het Iraakse persbureau. Wat dat laatste punt betreft weten diplomatieke kringen in Amman te melden dat volgens de voorstellen koning Hoessein ook de strook Gaza deel zal uitmaken van het 'Vere nigd Arabisch koninkrijk', zoals de nieuwe staat moet heten. De strook van Gaza, een verzamelplaats van Pa lestijnse vluchtelingen, heeft tot de juni-oorlog van 1967 onder Egyptisch bewind gestaan. Koning Hoessein heeft zijn plannen maandag in de vorm van een memo randum overhandigd aan de ambassa deurs van de grote vier en van de Arabische landen in Amman. Berichten over het akkoord versche nen dinsdag ook in de Egyptische, Libanese en Jordaanse pers. Het Liba nese dagblad 'Al Moharrer', meldde onder de vette kop 'Hoessein lieeft Jeruzalem verkocht', dat Jordanië af stand zou doen van de oude stad Jeruzalem, met uitzondering van de Al Aksa moskee, een heilige plaats voor de Islam. Tevens zon hij de militaire verdragen met de andere Arabische staten nietig willen verklaren. Volgens het Iraakse persbureau heb ben de koninklijke Hasjemitische strijdkrachten met het plan inge stemd. Officieren, die er tegen waren, zijn ontslagen. Als premier van de nieuwe federale regering zou Bahjat Talhoeni, oud-premier van Jordanië, worden voorgedragen. ROTTERDAM Sleepboten trek ken het ss Statendam van de kade voor de reis naar New York. Na een ingrijnende verbouwing kon het 24.000 brt metende passagiers schip dinsdag weer zee kiezen. De Statendam is nu geheel ingericht als cruiseschip. Het cruisepro gramma begint in New York met een U-daagse reis naar Bermuda en de Westindische eilanden. ■HMM| ,«P- j ly ify -r ■w !H, jv-fv i* Jfti ya flBÜË1"! TT- ÉL' *5- .j»a WÊBr' m 'l-lt't"- -jr3 Ontkenning „Er Is geen sprake van een overeen komst tussen Israël en Jordanië", al dus de officiële reactie van de woord voerder van het ministerie van buiten landse zaken in Jeruzalem. Minister van voorlichting Galili verklaarde (lat Israël nog steeds op zijn oude stand punt staat: dat houdt In dat de rivier de Jordaan de veiligheidsgrens moet zijn tussen Israël en Jordanië en dat geen Arabische legers de Jordaan mo gen oversteken. De regering heeft bij eerdere gelegen heden ook laten weten de westoever niet te willen annexeren, aangezien één miljoen Arabieren extra het ka rakter van een Joodse staat zouden aantasten. Tijdens een persconferentie zei de KVP HEEFT MOEITE MET KINDERBIJSLAGPARAGRAAF (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG De dinsdag gepubliceerde werkafspraken van het kabinet-Biesheuvel hebben geen grote opschudding veroorzaakt in de fracties van de regeringspartijen. De KVP, ARP, CHU, WD en DS '70 achten zich nog steeds alleen gebonden aan het regeerakkoord. Men wil zich wél 'sterk maken' voor de werkafspraken. De KVP echter heeft de grootst mogelijke moeite met een zin in de werkafspraken over de bevrie zing van de kinderbijslag voor eerste en tweede kind: Daarbij zullen compenserende maatregelen voor de laagstbetaalden behoeven te worden getroffen'. Ligt bevriezing voor het tweede kind al gevoelig in de grootste regeringspartij: als er dan ook nog geen compensatie zou worden gegeven lijkt het plan vrijwel onverteerbaar. De oppositie heeft zich Kwaad ge maakt over 'het aanhangsel van het regeerakkoord'. PvdA-leider Den Uyl vroeg en kreeg een debat volgende week dinsdag over deze zaak. Hij wil, zoals hij het uitdrukte, 'het debat over de regeringsverklaring van 3, 4 en 5 augustus vorig jaar overdoen'. Zagen de fracties die het kabinet steunen de werkafspraken slechts als richtsnoer, Den Uyl vond in die pun ten veel 'aanvullingen en tegenstrijdig heden in vergelijk met het regeerak koord'. Dat de oppositie volgende week dinsdag een uitvoerig politiek debat aan de brief van Biesheuvel met de werkafspraken wil wijden, bleek uit de opmerking van drs. Den Uyl dins dag bij de aanvrage van het debat: „We beleven volgende week de weder geboorte van het kabinet-Biesheuvel, maar dan onder een nog ongunstiger gesternte dan vorig jaar". Woordvoerders van regeringsfrac ties zeiden na de publikatie: „Alle drukte rond de afspraken niet zo best tt begrijpen". Ze zagen de opmerkin gen in telegramstijl, die deels al zijn uitgevoerd, deels anders zijn aange pakt en deels nog aan de orde moeten komen, als 'het op papier zetten van zinsneden uit notulen van het overleg van de regeringsfracties voor de vor ming van het kabinet-Biesheuvel'. De onderhandelaars waren toen Veringa (KVP). Biesheuvel (ARP). Udink (CHU), Geertsema (WD) en Drees (DS'70). Vier van hen zijn minister geworden. De nieuwe fractieleiders zaten daar na met de inmiddels zo bekend ge worden 'geheime briefjes' op hun bu reaus. In de loop van de kabinetsperi ode zijn tal van onderwerpen, die onder de werkafspraken vallen al ter sprake gebracht in de fracties. Over een aantal afspraken echter zal nog wel uitvoerig gedebatteerd moeten worden. Naast de afspraken in het regeerak koord worden in de werkafspraken onder meer de volgende 'richtlijnen voor de fracties' gegeven: In het eerste deel van de komen de kabinetsperiode geen verhoging van successierechten, vermogensbelas ting, vennootschapsbelasting en om zet belastingtarieven. Maar in dezelfde werkafspraak staat ook de zin, die kan duiden op j belastingverhoging: Compensatie bin nen de belastingsfeer kan worden ge vonden door verhoging van de accijn zen (bijv. suiker) en door overbren ging van artikelen van het verlaagde naar het normale omzetbelastingtarief (bijv. elektriciteit). Bij de democratisering van d» onderneming zal in de komende kabi netsperiode de 'commissaris algemeen belang' worden bekeken, terwijl de uitwerking van het beroepsrecht van da ondernemingsraad een 'vrije kwes tie' is (waar 't kabinet geen halszaak van maakt). Regionaal beleid Bij het regionaal beleid is werkafspraak, dat de opbrengst van de investeringsheffing zal worden ge neutraliseerd om in een periode van laagconjunctuur te worden bestemd voor de zwakke regio's. Bovendien wordt bekeken of een deel van de opbrengsten uit aardgas kan worden afgezonderd voor het regionaal be leid. Bij de herwaardering van overheidsuitgaven wil men o.a. door coördinatie van het beleid ten aanzien van het wetenschappelijk onderwijs het aantal leerstoelen en specialisaties zo veel mogelijk beperken. Deze bezuini ging uiteraard naast de al bekende be leidsombuigingen, die in 't regeer akkoord zijn overeengekomen. Naast het al bekend geworden punt van de verhoging van luister- en kijkgelden (volgend jaar), blijkt uit de werkafspraken bij 't hoofdstuk over de omroep, dat de keuze over een regionale radio (onder paraplu van NOS of zelfstandig) nadrukkelijk aan het kabinet wordt overgelaten, dat daarover unaniem moet beslis sen. Bovendien behoudt de VVD zich het (Zie slot pagina 9 kolom 2) OVERLEG OVER DUUR OPTIE MIDDELBURG Er zijn tus sen de PZEM en Siemens Neder land NV nadere onderhandelin gen aan de gang over de duur van de derde optietermijn voor Siemens op de bouw van een eventuele tweede kerncentrale bij Borssele. Het overleg heeft mede betrekking op de vraag of een tweede kerncentrale groter dan 477 Megawatt zal moeten zijn en of de PZEM een derge lijk plan zal kunnen inbrengen in het samenwerkingsverband van energiebedrijven in Neder land, de SEP. Dal bleek dinsdag tijdens een persex- cursie naar de kerncentrale georga niseerd door de PZEM en Siemens uit opmerkingen van adjunct-directeur ir. R. Brouwer van Siemens en van waarnemend-PZEM-directcur ir. J. van Dam van Isselt. Voor Siemens zijn nu twee optie-termijnen op een 'verdub beling' van de Borsselse kerncentrale voorbij. Ir. Van Dam van Isselt liet weten, dat de derde termijn nog dit jaar ten einde loopt. Ir. Brouwer zei desgevraagd dat de termijn voor het indienen van offertes voor de bouw van een derde kerncentrale in Neder land na Dodcwaard en Borssele 1 is verlengd; aanvankelijk sloot die op 1 maart, maar toen waren de berekeningen van de geïnteresseerde consortia nog niet voltooid. Op een vraag hoe groot de kans is, dat de derde kerncentrale in Nederland inl Zeeland zal komen, zei ir. Van Dam! van Isselt: „De principe beslissing wordt in het samenwerkingsverband van energiebedrijven genomen. Daar wordt bekeken hoe groot de behoefte aan uitbreiding van de produktiecapa- citeit in ieder gebied is. Men gaat bij voorkeur daar zitten, waar op een bepaald moment een manco aan op wekkingscapaciteit is". Hij wees erop,- dat een kerncentrale vijftig procent meer koelwater nodig heeft dan een; conventionele centrale en vond: „Cen-j trales aan de kust of bij een zeearm I hebben een puntje voor op centrales! in het midden van het land". 'Voorpaar jaar' Ir. A an Dam van Isselt stelde, dat de huidige kerncentrale 'voor een paar jaar' gebouwd is. Hij wees op de verdubbeling, die zich in tien jaar in Zeeland heeft voprgedaan met betrek king tot 't energieverbruik en signa leerde er vorig jaar een groei met 45 pet., tegen een landelijke groei van 10 procent. Voor de toekomst verwacht te liij een groei in Zeeland van onge veer tien procent, „al is dat sterk afhankelijk van industrievestigingen. Hij liet weten, dat Zeeland rond 1977 weer behoefte zal hebben aan uitbrei-: ding van de produktiemiddclen. Ir. A. Tiktak hoofd van de kerncen trale stelde in een uiteenzetting over de bouw onder meer. dat ae kerncentrale er zonder Pechiney niet gekomen zou zijn en dat omgekeerd ook Pechiney zich niet zonder kern centrale in Vlissingen-Oost zou hebben gevestigd. Op de vraag of de vertra ging in de uitbreiding van Pechiney van invloed zal zijn op de rentabiliteit! van de kerncentrale antwoordde ir.i Van Dam van Isselt ontkennend: „Alle energie zullen we zeker zelf kunnen! gebruiken of op het landelijke koppel-1 net zetten". Daarbij attendeerde hij' erop, dat via de uitwisseling op het landelijke koppelingsnet iedere ener giemaatschappij elektriciteit expor teert en soms importeert. Ir. Brouwer stelde, dat een eventuele. tweede PZEM-kerncentrale bij Borsse le te bouwen door het huidige consortium bepaalde voordelen zal hebben met het oog op de ervaringen die men tot nu toe heeft opgedaan. Ir. Van Dam van Isselt stelde desge vraagd: „Als een derde kerncentrale in Nederland bij Borssele zou komen.! dan zuilen wij ons op een strikt' zakelijk standpunt stellen. Dan is Sie mens niet zonder meer in het voor deel". Op een vraag naar de kosten van de. kerncentrale wilde ir. R. Brouwer geen rechtstreeks antwoord geven,. Wel zei hij desgevraagd: „We springen! er niet uit, maar dat is ook niet zoi belangrijk. Belangrijk is dat we een basis hebben voor andere opdrach ten". Hij zei op een vraag, dat er met de PZEM 'een vaste prijs' overeenge komen is en attendeerde op de ont wikkeling van het prijspeil en op de overeenkomst waar mogelijk in de centrale gebruik te maken van nieu were technische vindingen. Drussel is he. centrum van VfidJL/ LJ van de EEG en daardoor min of meer ae officieuze hoofdstad van Europa. Als zodanig een begrip: wie bui- r~T-*' 1 ten België over Brussel spreekt, denkt eerder aan de zetel van de Europese commissie dan aan die van de Belgische regering Zo langzamerhand heeft iedereen daar vrede mee, vrijwel geen regering streeft er naar haar hoofdstad de Euro pese plaats van Brussel te laten inne men Er is echter één uitzondering: het Franse gouvernement. De afgelo pen weken is sprake geweest van aller lei diplomatiek contact tussen Londen en Parijs en daarvan is wel zoveel naar buiten gekomen, dat er uit valt af te leiden dat de Fransen Brussel ernstige concurrentie willen aandoen. Zijde lings was deze kwestie al eerder aan de orde toen vorige maand kanselier Willy Brandt op bezoek was bij Pom pidou Over een aantal punten werd men het eens, onder andere over de stichting van een permanent politiek secretariaat van de EEG-nieuwe stijl en de instelling van een commissie, waarin de presidenten van de centrale banken zitting zouden nemen. Bij die gelegenheid werd tevens bekend, dat naar het oordeel van de Fransen deze beide nieuwe instellingen hun zetel in Parijs zouden moeten hebben. De Fransen pogen nu de Engelsen neer hun standpunt over te halen. Zover is het overigens nog niet. want zoals meestal in dergelijke ge vallen er bestaat over deze kwestie nog lang geen eenheid van op vatting. In Londen heeft men nogal wat reserves, men voelt daar het meest voor een centralisering van zowel het politiek als het administratief appa raat van de EEG-nieuwe stijl in Brussel. Het is evenwel niet uitgesloten, dat er van standpunt wordt veranderd: het ia vooral een zaak van onderhandelen, van geven en nemen. Als de Fransen bijvoor beeld met een breed gebaar de Engelsen ae commissie voor de centrale banken zouden toespelen, dan zou Londen wel licht wat vriendelijks voor Parijs wil len doen. Met dergelijke touwtrekkerij en wordt heel wat tijd verdaan, maar dat schijnt nu eenmaal nodig om ver der te komen op de weg naar een ver enigd Europa. En in dat Europa willen de Fransen geen ondergeschikt partij tje blazen, maar de eerste viool spelen, het liefst in Parijs. Deze keuze tussen Brussel en Panj# is meer dan alleen een 'technische' aanwijzing van een bepaalde stad als vestigingsplaats voor Europese in stellingen. Het gaat om een geogra fisch 'machtscentrum'. Een jaar of tien geleden speelde een soortgelijke kwes tie toen het plan-Fouchet in discussie was. Ter herinnering: dit plan-Fouchet was een voorstel van De Gaulle om een politieke unie binnen de EEG tot stand te brengen volgens het recept van het Europa der vaderlanden. Bui ten Frankrijk in het bijzonder in Nederland werd het echter be schouwd als een poging de bestaande Europese instellingen als zelfstandige organen uit te schakelen. In het plan was een 'politiek secretariaat' voor zien, dat zou worden samengesteld usr vertegenwoordigende ambtenaren. Zij zouden niet rechtstreeks m dienst van het secretariaat staan, maar daar door him regeringen worden gedetacheerd. In feite betekende deze Franse ma noeuvre een degradatie van de Euro peanen in Brussel, zij kwamen op het tweede en derde plan, het secretariaat op het eerste. Als plaats van vestiging werd ook toen Parijs voorgesteld. Daarmee zou Parijs de 'politieke hoofd stad' van Europa zijn geworden, ae Franse hegemonie onderstrepend, ter wijl Brussel zou zijn gedegradeerd tot een technisch-administratief centrum. Dat alles speelde zich omstreeks 1961 ("\P dit ogenblik houdt de vergrote EEG zich min of meer met dezelf de zaak bezig. Pompidou en Heath lopen niet ver uiteen met hun denk beelden over de Europese integratie: voor beiden prevaleert de nationale benadering van Europa, de Britse bin nenlandse politiek laat Heat'n weinig andere mogelijkheden Vandaar dat. het idee van het politiek secretariaat en in Frankrijk én in Engeland met sympathie is begroet, het geeft name lijk de mogelijkheid het primaat van de nationale politiek te onderstrepen Frankrijk heeft nu van de gelegenheid gebruik gemaakt om Parijs (opnieuw kandidaat te stellen a.s vestigings plaats voor het secretariaat, in feite een kandidatuur voor de Europese hoofdstad. De vraag is nu of de weg van Londen naar Brussel of naar Pa rijs zal voeren: vermoedelijk is het te veel gevraagd van de Engelsen in te stemmen met een aanwijzing van Pa rijs. daarmee het belang van Frankrijk accentuerend. Maar men kan nooit weten, het gaat om een onderhande- üngsobject. Het eigenaardige is overigens, dat de ergroiing van de EEG weer aller lei problemen voor de dag heeft doen halen, waarvan men eigenlijk meende dat ze al waren opgelost. Om nog een voorbeeld te noemen: de Eu ropese defensie. Nu Engeland tot ae EEG is toegetreden ligt het voor de hand. dat de defensiepolitiek Tan de EEG-lar.den binnen de NAVO een ze- kere "blokvorming" zal ondergaan. Ook in dit opzicht doemen herinneringen op aan het naoorlogse Europese ver leden: de mislukking van de Europese Defensiegemeenschap. De weg naar een verenigd Europa ls lang en vaak ook eentonig: men komt steeds weer dezelfde hindernissen tegen. (In de kantlijn van gisteren werd Sn de aanvang ten onrechte gesproken over het 'plan-Biesheuvel': men sa! be grepen hebben, dat hier het plan-Afar*- holt werd bedoeld).

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1972 | | pagina 1