PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DOLLAR WORDT GEDEVALUEERD
Provincie wil medio 1972 beginnen met
de bouw van Westerscheldeverbinding
Russische
reis van
Nixon in
ge?aar
Nixon en Pompidou eens op Azoren:
Werkloosheid in
1972 boven 100.000
BOMMEN OP DACCA: REGERING
OOST-PAKISTAN AFGETREDEN
MINIMUMLOON: ƒ187,80
AMERIKAANSE
EXPERTS:
GEZONDE
MAATREGEL
Van Poelje
Slagveld
¥anciaag
in die
krant...
GEDEPUTEERDE A. J. KALAND IN STATEN:
214e jaargang - no. 294
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 15 dec. 1971
1 SI. 1*1. 7653
I. 2078/3162. ad*. 62<ie;.
o per poe? 7*.2S pt' k
6396. adv. 89691. OoMbutt.
i Z««uw}« Court*
Te hoge brug
Pagina 7
Houding Moskou in oorlog
India-Pakistan gelaakt
WASCHINGTON (RTR) President
>yjXon meent dat iict bezoek dat hij
volgend jaar mei aan de Sowjet-Unie
bI brengen, opnieuw bekeken moet
worden als Moskou cle Indiase militai
re acties in Oost-Pakistan blijft aan
moedigen. Dit hebben kringen in het
Witte Huis in Washington dinsdag
Wen weten.
Het Witte Huis meent dat de Wowjet-
üme met haar huidige politiek China
wd vernederen. Moskou zou willen
aantonen dat Peking de vestiging van
een door India gesteunde staat Bang-
la Desj niet kan verhinderen. Als de
Sowjet-üme de komende dagen India
in de strijd blijft aanmoedigen en
geen matigende rol gaat spelen op het
Indiase subcontinent zou Nixons reis
naar Moskou wel eens niet door kun
nen gaan, aldus deze zegslieden.
Afgesproken is dat Nixon de tweede
helft van mei naar de Sowjet-Unie zal
reizen, nadat hij drie maanden eerder
China heeft bezocht.
BETREKKINGEN
CHINA-IJSLAND
TOKIO (AP) China heeft dinsdag
bekendgemaakt dat Peking diplomatie
ke betrekkingen heeft aangeknoopt
met IJsland en dat IJsland 'nota heeft
genomen' van de opvatting van Pe
king dat Taiwan (Nationalistisch Chi
na) behoort tot de Volksrepubliek.
GAI.LUR Gisterochtend is in
Gallur, Zaragoza de express-trein
van Bilbao naar Barcelona op een
goederentrein ingereden. We zien
hier de enorme ravage na het
treinongeluk waarbij vier mensen
om het leven kwamen, drie perso
nen ernstig en 15 licht gewond
raakten.
(Van onze correspondent)
AZOREN De presidenten van de Verenigde Staten en van Frank
rijk, Richard Nixon en Georges Pompidou, hebben dinsdagmiddag
aan het einde van hun tweedaagse topconferentie op de Azoren een
aantal monetaire afspraken gemaakt die ze, om de speculanten niet
nog meer wind in de zeilen te blazen, niet wereldkundig wensten te
maken. In het slotcommuniqué wordt niettemin wel de aanstaande
devaluatie van de dollar officieel aangekondigd en voorts ook nog
gesproken van de kamende revaluatie van 'zekere andere valuta's'.
Een pasage, waaruit gisteren vrij algemeen werd afgeleid, dat Frank
rijk geweigerd zou hebben ook de frank te herwaarderen Een con
clusie, die op haar beurt dan weer zou kunnen inhouden dat de dollar 1
met 7 pet zal devalueren: het percentage waarop de Franse regering
altijd had gehoopt om de huidige waarde van de frank te kunnen
handhaven.
Over het herstel van de convertabili-*
teit van de dollar en de opheffing van
de 10 pct-Invoerreehteii, die Nixon op
15 augustus had afgekondigd, is uiter
aard wel uitvoerig gesproken, maar
een belofte in die richting schijnt dej fers genoemd.
koersen ..gepaard zou kunnen gaan.
met het toelaten van een grotere i
marge van schommelingen rond de
nieuw vastgestelde koersen".
Voor deze fluctuatie werden geen cij-t
MINISTER BOERSMA IN KAMER:
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG Minister Boersma van sociale zaken zei gisteren in
de tweede kamer te verwachten, dat de werkloosheid in 1972, mede
onder invloed van een nog steeds slechter wordende economische si
tuatie, verder zal toenemen. De minister berekende dat het gemid
delde aantal werkloze mannen en vrouwen in 1972 boven de 100.000
tal komen te liggen
BEWINDSMAN ZEGT NOTA TOE
In dit kader sprak de heer Boersma
zijn zorg uit over het grote aantal
bedrijfsreorganisaties en bedrijfsslui-
lingen. Tot en met eind november
njn in 1971 in totaal 452 bedrijven
gereorganiseerd, waarvan er 267 defi
nitief werden gesloten. Dat is tweemaal
zoveel als in 1970. Het aantal weggeval
len arbeidsplaatsen bedroeg daardoor
29.400.
De bedrijfswinsten zijn In het afge
lopen jaar sterk gedaald, maar ook de
rendementen en investeringen waren
onrustbarend sterk teruggelopen. „Tij
dens het overleg over het loon- en
prijsbeleid voor 1972 heb ik de sociale
partners gevraagd vooral te letten op
de zwakke bedrijfstakken", zei minis
ter Boersma, die nogmaals beklem
toonde dat het overleg over lonen en
prijzen primair in de bedrijfstakken
thuishoort.
Hij zei het afgelopen overleg met
werkgevers en 'werknemers zeer posi
tief te hebben ei-varen en er vertrou
wen in te hebben dat de partners
zullen kunnen voldoen aan de wens
tot matiging, „want de rek is nu wel
uit het elastiek".
De heren Van Lier en Den Uyl
(PvdA) probeerden met, interrupties
de minister het toegestane cijfer van
loonkostenstijging te ontlokken, maar
de heer Boersma hield vol. dat de
regering met opzet, geen cijfer heeft
willen noemen. „Nog steeds wordt de
toet 'regering, regeer' gehoord. In
Nederland moeten we er blijkbaar
nog aan wennen dat we hebben geko
zen voor een nieuw loon- en prijspoli
tiek systeem".
De minister vond het geen verstan
dig beleid de lonen vrij te laten en in
te grijpen in de prijsvorming, zoals
door de oppositie was bepleit. „De
opbrengst van een regeringsingrijpen
zou bijzonder gering zijn geweest.
Bovendien wil de regering geen con
flict met de sociale partners riskeren,
omdat zij een ingrijpen niet zullen
aanvaarden". De minister hoopte wel,
dat de overlegprocedure tussen rege
ring en sociale partnens zou kunnen
worden verbeterd.
(Zie slot pag. 3 kol. 5)
NEKKRAMP IN
AMSTERDAM
AMSTERDAM (ANP) In Amster
dam zijn drie gevallen van nekkramp
geconstateerd. Een patiëntje, een 6-
jarig meisje, is overleden.
De twee andere gevallen zijn een
grootmoeder en haar kleinkind.
Franse president niet los te hebben
gekregen.
Wel heeft het Franse staatshoofd tij
dens een korte persconferentie de ver
wachting uitgesproken, dat eind deze
week in Washington, waar vanaf vrij
dag de tien rijke landen vergaderen,
spijkers met koppen zullen kunnen
worden geslagen.
EEG
Er is dus een redelijke; zo geen ruime
kans dat nog deze week de nieuwe
valutaverhoudingen in de westelijke
wereld onthuld zullen worden. Presi
dent Pompidou heeft ook tot twee
maal toe herhaald, dat hij op de
Azoren geen mandaat had, behalve uit
naam van zijn eigen .land ook nog uit
die van de andere EEG-leden te spre
ken. Een opmerking waaraan hij nog
toevoegde, dat zijn Amerikaanse ge-,
sprekspartner alle begrip voor diei
restrictie had getoond. Waarmee hij i
de zaken misschien wel wat scheef!
trok, zo niet op hun kop plaatste,
aangezien hij het immers eerder zelf
was geweest, die deze rol van officieu
ze vertegenwoordiger van alle overige
westelijke landen tegenover de VS:
dan toch wel graag had willen spelen.
In de slotverklaring werd verder ge-*
zegd dat de herziening van de wissel -
Tenslotte heeft Frankrijk nog toege
zegd mee te zullen werken om dei
toekomstige handelsonderhandelingen
tussen Amerika en de EEG, waarvoor
Parijs zich tot dusver nooit bijzonder I
Zie slot pagina 13 kolom 2
Per 1 januari 1972
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG Per 1 januari 1972 zal het minimumloon worden verhoogd tot
813,80 per maand of 187,80 per week, wat een verhoging van het huidige
bedrag met ruim vijf procent betekent. Dit deelde minister Boersma van sociale
zaken mee in de tweede kamer.
Hij zei. dat hij tot dit besluit was gekomen omdat de eerste kamer de wet op
het minimumloon nog moest behandelen en dat daardoor de afkondiging in
het staatsblad niet vóór 1 januari kon geschieden. De minister zei voorts, dat
het niet mogelijk was de wet met terugwerkende kracht in werking te stellen.
Bij monde van de heer Van Lier (pvda) dienden de oppositiepartijen een motie
in. waarin wordt gevraagd al op korte termijn het door minister Boersma voor
gestelde minimumloon nog eens met 3 per week te verhogen en dat in 1972
nog eens te doen.
In een 2e motie van de heer Van Lier wordt gevraagd de aohteretelling van de
groep zogenoemde oud-invaliden per 1 Januari op te heffen.
VEEL SLACHTOFFERS ONDER BEVOLKING
DACCA, NEW DELHI (RTR, DPA) De regering' van Oost-Pakistan is dinsdagmiddag in haar
geheel afgetreden. Zij heeft zich bij voorbaat gedistantieerd van alle nieuwe stappen die de centrale
regering van president Jahja Khan in Islamabad mocht nemen.
Gouverneur Malik van Oost-Pakistan
schreef het concept voor de ontslag
brief van zijn regering op een stuk
papier in 'n bunker toen Indiase Migs
zijn ambtswoning in Dacca bestook
ten. Rond de gouverneur stonden zijn
ministers. Gouverneur Malik liet het
concept zien aan VN-functionarls John
Kelly cn een Britse verslaggever die
bij licm in de bunker zaten. De hele
morgen waren Malik en zijn regering
niet in staat geweest om te kiezen
tussen aftreden of aanblijven. De aan
vallen van de Indiase luchtmacht heb
ben tenslotte de doorslag gegeven.
Het aftreden van de Oost Pakistaanse
regering betekent dat de bevelhebber
van de Oostpakistaanse strijdkrach
ten, luitenant-generaal Niazi, die
maandag al verklaarde dat zijn troe
pen tot de laatste man zullen door
vechten, nu alleen verantwoordelijk is
voor het voortzetten van de strijd.
Dinsdagmiddag hebben Indiase Migs;
verschillende wijken van Dacca, dat
56U.00D inwoners telt, van geringe
hoogte met raketten bestookt. Ver
slaggevers meldden dat er bij deze
aanvallen vele mannen, vrouwen en
kinderen om het leven zijn gekomen.
De correspondent van Reuter in Dac
ca meldde dinsdag dat het burgerlijke
bestuur van Oost-Pakistan niet meer
functioneert. Hoge ambtenaren die op
last van de provinciale gouverneur
het werk hadden neergelegd, hebben
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Amerikaanse eco-i
nomen en monetaire experts blijken
zonder uitzondering de te verwach
ten devaluatie van de dollar te
verwelkomen als een gezonde maat
regel voor zowel de Amerikaanse
economie als voor het opheffen van
de onzekerheid in de internationale
monetaire wereld. De bekendma
king van de tussen president Nixon
en president Pompidou bereikte af
spraak was voor deze experts ech
ter nauwelijks een verrassing.
In financiële kringen in Washington
venvees men naar de onlangs ge
houden bijeenkomst van ministers
van financiën in Rome, waar de
Amerikaanse minister John Connal-
ly al duidelijk had gemaakt d.at de
Amerikaanse regering bereid was
de waarde van de dollar ten opzich
te van het goud te laten zakken.
Verrassing
hun toevlucht gezocht in de neutrale
zone van de stad.
Radio-AH India meldde dinsdag dat
een deel van liet Pakistaanse garni
zoen in Dacca zich in de buitenwijken
van de stad aan Indiase troepen heeft
overgegeven. Bij dc officieren die de
wapens neerlegden, waren een brigade
generaal en twee luitenant-kolonels.
De overgave kwam na 'een heel kort
gevecht'.
Volgens het Indiase radiostation ruk
ken de Indiase troepen samen met de|
Bengaalse guerrillastrijders (Moekrii
Bahini) van alle kanten op naar Dac
ca en is de artilleriebeschieting op;
militaire doelen in ae stad
Maar Connally's standpunt was in de
kringen van gewone Amerikanen,
die niet. betrokken zijn bij de eco
nomie of bij de internationale fi
nanciële problematiek, niet doorge
drongen. Het feit dat president;
Nixon. gelijktijdig met president
Pompidou, nu de te verwachten:
devaluatie aankondigde, kwam voor
de meeste Amerikanen dan ook als
een verrassing.
De algemene reactie was in de meeste
gevallen de vraag of de dollar nu
ook in eigen land minder waard
zou zijn. Maar de door de dagbla
den en televisiestations geraadpleeg
de experts verzekerden de bevol
king dat zij niets te vrezen hadden.
De bekende econoom Walter Heller
zei: „De dollar is geen cent minder
waard geworden dan voordien. Het
is mogelijk dat de import van een
aantal produkten duurder wordt,
maar de Amerikaanse export zou
daarentegen toenemen". Heller
wees erop dat dit betekende dat er
minder werkloosheid zou zijn, en
dat ook een aantal neven-industrie-
en daarvan zouden profiteren.
mededeling van gedepu
teerde Van Poelje gi*-
teren in de staten van Zee-
land dat hij met ingang
van 1 maart aanstaande zijn
zetel ter beschikking zal stel
len, kwam niet heiemaal on
verwacht. Sinds geruime tijd was het
niet best met zijn gezondheid en van
medische kant waren hem enige forse
waarschuwingen gegeven. De laatste
maanden leefde Van Poelje eigenlijk
twee levens. Zijn werkelijke leven was
dat van een man, die weet dat het.
eigenlijk niet meer gaat, omdat hij
voortdurend moet optornen tegen fy
sieke onvolkomenheden. Daarnaast
ieel'de hij het leven van de politicus,
actief en vol aandacht voor de zaken
hem toevertrouwd. Als zodanig kenden
de staten en kende de buitenwereld
hem, als een man namelijk die niet
aarzelde beslissingen te nemen, ook al
waren die niet populair. Hij stond voor
zijn beleid en durfde het zonder aarze
ling te verdedigen. De afgelopen we
ken speelde Van Poelje deze rol uitste
kend, hij leek een man van grote vita
liteit: in het veertarievendebat beheers
te hij het terrein en datzelfde gold bij
de discussies over de opheffing van het
veer Terneuzen - Hoedekenskerke. Een
rol echter, die hem grote inspanning
moet hebben gekost, omdat hij de wer
kelijkheid achter dit beeld van de be
kwaam politicus kende, een werke
lijkheid waarmee hij gedwongen is te
leven.
Jammer, heel jammer dat deze gede
puteerde de publieke arena moet
verlaten. Hij was in het naoorlogse
Zeeland een man, waar men op het po
litiek toneel niet omheen kon: in ster
ke mate heeft hij het gezicht en het
beleid bepaald van de PvdA in deze
provincie na 1945. In menig opzicht
was hij een wat men zou kunnen
noemen 'brugfiguur': afkomstig uit
de oude SDAP behoorde hij tot de ge
neratie, die met mensen van de eerste
doorbraak de Partij van de Arbeid
vormde. Vanaf dat
moment heeft hij
politieke verant
woordelijkheid ge
dragen, als raadslid
en korte tijd als
wethouder van Vlissingen, als staten
lid en vooral ook als gedeputeerde.
Nimmer schuwde hij het politieke de
bat, integendeel hij bedreef het met
ingehouden passie en genoot ervan. Te
gelijkertijd was hij zich voortdurend
bewust van de grenzen van de politieke
macht binnen een democratie, grenzen
die in een samenwerkingscollege vooral
worden bepaald door wat anderen
denken en zeggen en door de verhou
dingen van het getal. Dat stempelde
hem tot een praktisch man, die zonder
zijn principes te verloochenen met po
litici uit andere partijen wist samen
te werken. Hij beheerde zijn portefeuil
le bekwaam en zijn beleid riep zelden
scherpe tegenstellingen op. Men zal na
1 maart Van Poelje missen in de staten
zaal. Een sympathiek man, gerespec
teerd door vriend en politieke tegen
stander.
fjOHtljll
Parijs
Het persbureau Reuter meldde uit
Parijs dat in officiële Franse krin
gen enthousiast werd gereageerd op
het nieuws van de Azoren. Men
vond het echter nog te vroeg om
een oordeel uit te spreken over ae
mate van succes die het overleg
tussen de twee presidenten heeft
gehad. Op de wisselmarkt en in
Parijs en Frankfurt begon de koers
van de dollar meteen na het bekend,
worden van het nieuws te dalen.
Begroting (II)
Op de tweede dag van de provin
ciale begrotingsbehandeling in de
staten van Zeeland zijn de leden
ran gedeputeerde staten aan het
woord geweest. Verslagen daarvan
op de pagina's 6 en 7.
Nieuws uit Zeeland op pagi
na's 2, 5,6,7, 9 en 11.
Nieuws uit binnen- en bui
tenland op pagina's 1,3 en 13.
Spc >i) 14 en 15.
RU 18.
Fina-ciën op 19.
OPRICHTING NV
HALF JAAR
VERDAAGD
MIDDELBURG Gedeputeer
de staten zullen de minister van
verkeer en waterstaat goedkeu
ring vragen om medio 1972 met
de aanleg van de vaste verbin
ding over en onder de Wester-
schelde te beginnen. De plannen
zijn zo goed als besteksklaar en
een recent rapport met bijge
werkte berekeningen geeft een
kostenbedrag aan van 323 mil- j
joen. Die mededelingen deed ge- i
deputeerde A. J. Kaland dinsdag
in antwoord op de algemene be
schouwingen uit de staten.
„Zitten in dit bedrag ook dc secundai
re voorzieningen?" wilde de heer C.
F. van der Peijl (cli) bi.j interruptie
weten. De gedeputeerde vertelde hem.
dat in die ƒ323 miljoen ook de aan
sluitende wegen zijn berekend. Wel
wees hij erop, dat de stichtingskosten
hoger zullen zijn, omdat men reke
ning moeten houden met de 'lijtelling
van de rente over een bouwperiode
van vijf jaar.
Naar de mening van de gedeputeerde
zal het project aan investeringskosten
niet zo'n 'geweldige ingreep' zijn in de
kapitaalsmarkt, als men het over vijf!
jaar uitstrekt.
Kaland: „Het project zou goed passen
in het kader van de werkgelegenheid,
die nu wat terugloopt. En verder
moet het college toch wel van mening
blijven, dat ook voor het rijk het
vervroegen van de investering voor de
Westerscheldeverbinding tenslotte een
voordelige zaak zal zijn: op het einde
van de negentiger jaren kan de vaste
verbinding om niet worden overgedra
gen en is bet kapitaal afgelost".
NV verdaagd
De gedeputeerde had ten aanzien van
de Westerscheldeverbinding nog een
mededeling: bij koninklijk besluit van
20 oktober Is de oprichting van de nv
raste oeververbinding Westerscheldei
met zes maanden verdaagd.
De heer Kaland verklaarde, dat de
minister van binnenlandse zaken tot
die verdaging is gekomen omdat men
war, publiekrechtelijk kan worden ge
regeld niet privaatrechtelijk wil rege
len en vanwege cle zorg om de provin
ciale financiën, mede gelet op de gang
van zaken bij de Zeelandbrug.
Daarop maakte de gedeputeerde dui
delijk, dat hij tijdens een bezoek aan
Den Haag met gedeputeerde Van den
Bos tot de ontdekking is gekomen,
dat de minister wel voorbij is gegaan
aan artikel 53 van de wegenwet, waar
in de bepaling is opgenomen dat de
overheid geen tol mag heffen.
Van der Peijl (ch), bij interruptie:
„Maar wel aan di© tooestand blijft
vasthouden, zei Haringvlietbrug".
De heer Kaland stelde, dat de provin- j
cie dat zo vanzelfsprekend heeft ge
vonden, dat men het niet heeft ge
noemd. Hoewel hij wees op een ar
rest van de hoge raad, waarin tolhef
fing door de overheid discutabel
wordt gesteld en er wellicht ook nog
mogelijkheden in de wet te vinden
zouden zijn om een publiekrechtelijk
lichaam bij de vaste verbinden te
betrekken, vond de heer Kaland: „Als,
we in een nv deze zaken behandelen
wordt geen enkel belang geschaad".
Volgens hem loopt de provincie vrij
wel geen financiële risico's bij een.
privaatrechtelijke opzet en hij liet
weten goede hoop te hebben, dat deze!
factoren zullen meespelen bij een defi
nitieve standpuntbepaling over de op
richting van de NV Vaste Oeverver
binding Westerschelde,
Wanneer men de politieke arena van
Zeeland over het afgelopen jaar
overziet, moet men helaas vaststellen
dat het in de letterlijke zin een slag
veld is. Kees Hoek, vakbondsbestuur
der en korte tijd gedeputeerde, moest
om gezondheidsredenen ontslag ne
men, gedeputeerde Van den Bos is
ernstig ziek geweest, in Vlissingen
moest burgemeester Roemers om ge
zondheidsredenen vervroegd pensioen
aanvragen. Inmiddels is het vertrek
aangekondigd van de fractievoorzitter
van de PvdA in de staten, tevens wet
houder van Goes, dr. E. J. Prins. Zijn
naamgenoot van de CHU, ir. J. Prins,
vertrekt eveneens uit Zeeland. Korte
tijd geleden nam de D'66-er Kapinga
afscheid uit de staten wegens vertrek
uit deze provincie. In deze drie laatste
gevallen was er weliswaar geen sprake
van gezondheidsoverwegingen, maar
dat neemt niet weg dat hier figuren
verf rekken of zijn vertrokken die
de een wat langer dan de ander met
overtuiging en bekwaamheid deze pro
vincie hebben gediend. Tegen deze ach
tergrond is er reden enige aandacht
te schenken aan verzuchtingen van en
kele statenleden over de beschikbaar
heid van politiek kader. Het lidmaat
schap van de staten vergt steeds meer
tijd en studie, terwij! het aantal men
sen steeds kleiner lijkt te worden, dat
voor politieke functies beschikbaar is.
Er komt bij, dat diegenen die in het
particuliere bedrijfsleven werken, zich
niet altijd even gemakkelijk kunnen
vrijmaken dan wel bij hun bedrijf be
zwaren ondervinden wanneer ze tijdens
de werktijd staten- of raadsvergaderin
gen bezoeken. Een gevolg daarvan is
weer. dat het aantal ambtelijke functi
onarissen met name in de staten vrij
groot is.
De gebeurtenissen van gisteren ma
ken deze overpeinzingen bijzonder
actueel: Van Poelje weg, PvdA-fractie-
voorzitter Prins vertrekt. Wie moet nu
de gedeputeerdenmantel van Van Poel
je overnemen? Er zijn twee kandida
ten, die het meest op de voorgrond
treden, namelijk Don en Stenvert. De
eerste wordt in de wandelgangen getipt
als de beste en meest gewenste kans
hebber, maar voor de betrokkene zelf
is een eventuele kandidaatstelling geen
gemakkelijke beslissing. Hij is betrok
ken bij een familiebedrijf en kan daar
in niet zonder meer worden gemist.
Bovendien is hij fractievoorzitter in
de Middelburgse gemeenteraad en doet
dit werk met veel plezier en kennis
van zaken. Stenvert is directeur van de
gemeentelijke dienst van sociale zaken
in Terneuzen en zal niet graag deze
functie opgeven. Maar ook wanneer
Don gedeputeerde zou worden we
geloven dat het een goede keus zou
zijn ligt het voor ae hand dat een
beroep op Stenvert wordt gedaan, na
melijk voor het voorzitterschap van d*
fractie, een functie die hij in de vorige
zittingsperiode al heeft vervuld. In de
Voor vervolg zie pagina 3
kolom LX
