PROVINCIALE ZEEOWSE COURANT
KAMER WIL NOG
GEEN INGRIJPEN
VAN REGERING
Werkloosheid
in november
sterk gestegen
Minister
minder
Langman verwacht
sterke prijsstijging
Troebelen rond wijziging van Goese
ontwerp-structuur culturele raad
Verdeeldheid over
kinderbijslag
twijfels rond overleg werkgevers en
werknemers over lonen en prijzen
Aantal vacatures vermindert snel
Nederstad
grotere besparingen en inkomensbeleid
vvd wil verder gaan
dan regeringspartners
Vandaag
in de
krant...
„MET INSPRAAK IS GEEN REKENING GEHOUDEN"
jaargang
no. 289
Donderdag 9 dec. 1971
Dlraetl* NV Beh. MIJ. vin d. CV Provincial*
Bur. Vllst., Welstr. 56-60, lal. 5144 (b.g.j
Ziarlkia*. rad. tal. 3346. adm. tel. 2094
franco par pos! 21,70 par kwartaal. Lom ru
ad. 6396, adv. 8969). Oostburs, «I. 2762. Tan
irclusiaf 4 «i Mm. Giro 359300, Provincial!
Miljoen meer
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN MOr stadhuis
pagina
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG De regeringspartijen zijn nog steeds niet voor ingrijpen in prijs- en loonontwikke
ling op dit moment. Hun wijze van benadering verschilt echter wel, zo bleek woensdag in de de
batten over sociale zaken. Het aantal kritische noten aan het adres van de regering is vrij groot.
Vooral DS '70 maakt zich ernstig zorgen. Algemeen wordt betwijfeld of een akkoord met werkge
vers en werknemers zal worden bereikt.
Volgens de KVP is een evenwichtig
loon- en prijsbeleid vrijwel onmoge
lijk zonder een evenwichtige situatie
op de arbeidsmarkt. Dat is e e n van
it oorzaken van de moeilijkheden
roor het bedrijfsleven en het weinig
effectieve regeringsbeleid op dit ge
bied", betoogde de heer Van der Gun.
InTijpen wil hij pas als de loonsom
stijging zou afwijken van het SER-
Volgens de heer Van Aardennen
(wd) wordt de loonsomstijging van
12 pet opgeblazen. Hij heeft weinig
vertrouwen in een akkoord op cen
traal niveau. Bij ingrijpen van de
overheid is hij voorstander van een
MEER GEVRAAGD
VOOR SOCIALE
VERZEKERING
DEN HAAG De PvdA wil in 1972
aanzienlijk meer uitgeven voor sociale
verzekering. Uit de algemene midde
len moet 95 miljoen gulden meer
worden aangewend dan de regering
voorstelt. Hiertoe heeft de lieer Van
lier een amendement op de begroting
tan sociale zaken ingediend.
D» socialisten willen de aow en de
ara per 1 april 1972 met vijf procent
extra optrekken. „Anders is het rege-
ninsprogramma op dit punt niet ge-
looivsardig", zeggen zij. Zij zijn be
vreesd dat de geplande optrekking
van de diverse verzekeringen niet
meer in deze kabinetsperiode zal ge
lukken.
Algemeen is men het er in de kamer
over eens dat het stelsel van de
sociale zekerheid grondig moet wor
den herzien. Een aanzienlijke vereen
voudiging moet tot stand komen. Van
vele zijden werd in dit verband ge
vraagd naar SER-adviezen die op
komst zijn, zoals dat voor de volks
verzekering tegen arbeidsongeschikt
heid.
Ook werd gesproken over het te ver
wachten SER-advies over de sociale
programmering. Daar woensdag be
kend werd dat de SER dit advies deze
maand niet meer op de agenda van
sjn voltallige vergadering lieeft, zal'
minister Boersma hierover geen toe
zeggingen kunnen doen, zo wordt aan-
Wat het minimumloon betreft, de
PvdA vindt dat dit in 1972 extra moet
worden opgetrokken.
guillotine-werking, althans in
noodsituatie. Het denkbeeld van
vakbeweging over de voor-heffing-pen-
sioenplicht ten bate van meer woning
bouw is prematuur.
DS'70 constateert volgens de heer
Keuning een benauwende ontwikke
ling. De periode van afwachten is
nagenoeg voorbij. De regering moet
het zelf doen als werknemers en
werkgevers geen oplossing vinden.
Een loonsomstijging van 12 pet is
gevaarlijk. Dat vindt ook dr. Zijlstra
als president van de Nederlandsche
Bank, maar- niet als kroonlid van de
SER, zo constateerde de heer Keu
ning.
CHU-spreker Kikkert constateerde
enige machteloosheid van de regering.
Voor ingrijpen is het moment nu niet
gelukkig. De wil van het bedrijfsleven
om verantwoordelijkheid te dragen
voor lonen en prijzen is duidelijk
gebleken. De heer Hoekstra van de
CPN zei dat zijn fractie zich zal
verzetten tegen enigerlei ingrijpen in
de loon- en prijspolitiek.
De PvdA, bij monde van de heer
Van Lier, vond dat er geen goed
beleidskader is om matiging mogelijk
te maken. De hogere inkomens moe
ten extra worden gematigd. Voldaan
moet worden aan de redelijke voor
waarden van de vakbeweging Voor
een loonmaatregel is geen reden. De
suggestie van de vakbeweging om
door extra heffing 100 min extra voor
woningbouw beschikbaar te krijgen,
vond hij waardevol.
Winkelcentrum op
Curacao afgebrand:
6 miljoen schade
WILLEMSTAD (ANP) Een grote
brand heeft dinsdagavond tegen mid
dernacht een winkelgalerij met 29
zaken in de wijk Otrahanda van Wil
lemstad in de as gelegd. De directeur
van het winkelcentrum colon de heer
A. Li Fo Sjoe zei de totale schade te
schatten op ongeveer drie miljoen
Antilliaanse gulden (zes miljoen Ne
derlandse gulden).
Slechts twee zaken waren niet verze
kerd.
De brand is vermoedelijk aangestoken;
zo verneemt het ANP van welingelichte
zijde in Willemstad. De vermoedelijke
dader H. K. is aangehouden.
De,
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG De werkloos-,
heid is in november weer sterk i
gestegen. Daarbij liep het aan-;
tal openstaande vacatures in:
een snel tempo terug, vooral ini
de metaal en de bouw.
Het aantal werklozen bedraagt
thans 89.1500 personen, waarvan 68.900
mannen en 14.800 vrouwen. Ten op
zichte van oktoher steeg de werkloos
heid onder tie mannelijke beroepsbe
volking met 16.900 en onder de «ou
wen met 700.
Met deze stijging is het landelijke
werkloosheidspercentage met een half
procent gestegen en gekomen op 2,3.
Van de bijna 17.000 nieuwe werkloze
mannen zijn ongeveer 9000 het slacht
offer geworden van de conjuncturele
moeilijkheden, waarin ons land ver
keert. De overige nieuwe werklozen
zijn hun werk kwijt geraakt door de
invloed van het seizoen.
Zuiden
De werkloosheid blijkt enigszins
stijgen in het Zuiden van ons land.l
met name in de provincies Zeeland.
Noord-Brabant en Limburg. In het
Westen steeg de werkloosheid relatief
iets minder. Dat het me' de arbeids-,
markt bijzonder moeilijk gaat, blijkt i
ook uit de sterke daling van het
aantal openstaande vacatures.
Ten opzichte van oktober vermin-1
derde de vraag met 9 900. Het totaal l
aantal openstaande vacatures be- j
draagt nu nog 82.500. waarvan 51.100
voor mannen en 26.000 voor vrouwen.
Ten opzichte van november 1970 is in
een jaar tijd een daling in de open
staande vraag opgetreden van!
39.500.
Deze teruggang is voor het meren
deel geconcentreerd in Noord-Holland
'2300). Noord-Brabant '2000) en Gel
derland (1200). Voor de drie noorde
lijke provincies samen was de daling
1100, hetgeen voornamelijk door ver
mindering van het aantal vacatures in
Groningen werd veroorzaakt.
Metaal en bouw
UTRECHT. H.M. de Koningin, ge
schoeid met hippe laarsjes, bij
haar aankomst aan de Domkerk,
waar zij de viering van het 150-
jarïg bestaan van het diergenees
kundig onderwijs in Nederland
bijwoonde.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De prijzen zullen volgend jaar onder invloed van de
conjuncturele ontwikkeling minder sterk stijgen dan aanvankelijk
is geraamd. Die verwachting heeft de minister van economische
zaken mr. H. Langman, woensdagavond uitgesproken bij de verde
diging van zijn begroting in de tweede kamer.
De minister, die zijn uitspraak niet
met cijfers concretiseerde, zei dat de
economische afzwakking zich sterker
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG De regeringspar
tijen zijn verdeeld over de kwes
tie van de kinderbijslag, zo
bleek woensdag in het begro
tingsdebat over sociale zaken.
De WD meent, dat verdere be-
vriezing van de bijslag zeker no
di? zal zijn, KVP, DS '70, AR en
CHü vinden dat niet. Een meer
derheid van de kamer wil de
gehele zaak van de kinderbijslag
in studie nemen en aansturen op
mogelijke integratie van kinder
bijslag en kinderaftrek in een
gezinssubsidieregeling.
Op de liberalen na houden de rege-
nngspartnsi-s zich hiermee aan het
Nieuws uit Zeeland op de
Pagina's 2, 4, 5, 7 en 9.
Binnen- en buitenlands
°ieuws op de pagina's 1, 3
en 13.
Sport op de pagina's 15, 16
en 17.
Televisie op pagina 19.
financieel nieuws op pagi
na 21.
regeerakkoord, waarin bevriezing van
de bijslag voor het eerste kind is
vervat. De PvdA stelt dat' "de kinder
bijslag geen invloed heeft op het ge
Zie slot pag. 3 kol3
doorzet dan was voorzien. Hij wees
er echter op dat de prijsstijging, tot-;
nutoe geraamd op 6 a 7 procent, nog
afhangt van etn aantal onzekere fac
toren zoals de loonmatiging, de in
voerprijzen en de wisselkoersen.
De minister zei dat de groei verder
af neemt, er een verdere daling van
de investeringen optreedt en dat de
werkeloosheid zich, mede onder in
vloed van de buitenlandse concurren
tie verder uit breidt. Hij vond dat
maatregelen geboden zijn om sneller
uit de inflatoire gevarenzone te ko
men dan de SER heeft geadviseerd.
Daartoe zullen de besparingen moeten
worden opgevoerd, en zal er een inko
mensbeleid moeten worden gevoerd.
De minister sprak zich in dit verband
ook uit voor een regulering van de
investeringen naar regio, maar een
volledige controle en planning van de
investeringen ging hem te ver.
Mr. Langman kondigde aan dat hij
met een prijsmaatregel voor de con-
sumptiemelk zai komen als het be
drijfsleven zich niet houdt aan de
limiet, die de regering heeft gesteld.
De al toegepaste prijsverhoging met 1
a 2 cent leek de minister meer dan
voldoende nu de inkomenspositie van
de veehouders al aanzienlijk is verbe
terd. De regering zal zich, zo waar
schuwde hij. büzonder kritisch opstel
len tegenover adviezen tot collectieve
prijsverhoging
De minister zei aal het kabinet-
Biesheuvel de economische groei ze
ker niet aanbidt als het gouden kalf.
Hij wilde echter de keuze van de;
individuele consument respecteren en]
verwierp een consumptiedwang, al
thans voorzover de produkten niet de'
veiligheid en de milieuhygiëne in ge-;
vaar brengen.
Met de schorsing van de investe
ringspremieregeling vervalt volgens:
mr. Langman zeker met het hele regi
onale beleid. De infra-structurele pro-,
gramma's gaan gewoon door en wor
den niet getemporiseerd. De regering i
diensten!
De vermindering van het aantal
openstaande vacatures had voorname
lijk betrekking op metaalarbeiders,
I bouwvakkers, textielarbeiders en han
dels- en kantoorpersoneel.
Wat de reele stijging van het aantal
werklozen betreft, is in alle provincies
een stijging te zien onder het horeca-
personee). Voorts steeg in het Noor-;
I den en Noord-Brabant 't aantal werk-
zoekende landarbeiders en losse arbei
ders. In Gelderland en Noord-Holland
nam de werkloosheid voornamelijk,
i toe onder het handels- en kantoorper-,
J soneel.
De ontwikkeling van de huidige eco-
1 nomische situatie wordt duidelijk
weerspiegeld in de relatief sterke toe
name van de werkloosheid in de me
taal en de bouw. In de aan Duitsland
grenzende provincies is hierbij tevens
een aantal onder invloed van het
seizoen terugkerende pendelaars be
grepen. Dit betekent overigens niet.
dat de totale pendel op Duitsland opi
j dit moment reeds terugloopt,
i De werkloosheid is ten opzichte van!
oktober vrijwel onveranderd gebleven:
bij de textielaroaiders en het scheep-!
vaartpersoneel.
Het aandeel van de jongeren bene-j
den de 23 jaar in de totale werkloos
heid van mannen is gestegen van 19,4
pet tot 22,1 pet. ten opzichte van]
november 1970. Daartegenover staat j
een relatieve daling in de leefti.ids-
groep boven 50 jaar t.o.v. november,
1970 van 23.9 pnl tot 18,3 pet.
wil bevorderen dat i
in de regio worden gevestigd en zal;
de verplaatsing van rijksdiensten naar:
ae regio stimuleren De motie-Keuning
(DS'70), waarin om een bevordering:
van een dergelijke spreiding wordt
aangedrongen, ziet de minister als een
steun in de rug.
Aardgas
Binnenkort zal minister Langman een
beslissing nemen over de wijze, waar- heeft minister Boersma (sociale
op de aardgasprijs steeds kan worden! ken) schriftelijk gevraagd of hij me-
aangepast aan ae olieprijs. Verande-
ring in het olieprijsniveau zal zo vol
ledig mogelijk in de aardgasprijs!
moeten worden gevolgd.
KAMERVRAGEN OVER
'IMMIGRATIEGOLF'
VANUIT ENGELAND
DEN HAAG (GPD) Het tweede-
kamerlid mr. C. Berkhouwer (wd).
dedelingen kan doen over de stand
van zaken in het overleg over het
vrije verkeer binnen de Europese ge
meenschap van arbeidskrachten uit de
Gemenebest-landen.
Hij heeft hierbij speciaal het oog op
de immigranten uit de Commonwealth- j
-- uc 1111111151 aiiicu Uil uc «_>uiiuuuiiweaiin-
l 1»""» Pakistani's Kenya-
Op 12 april 1972 zal vice-admiraal
J. B. M. J. Maas op de meest eervolle
wijze worden ontheven van de func
ties van bevelhebber der zeestrijd-
krachten en chef van de marinestaf,
en op zijn verzoek op dezelfde datum
de zeedienst met eervol ontslag verla
ten.
Vice-admiraal Maas zal in zijn functie
worden opgevolgd door schout bij
nacht E. Roest, adjudant in buitenge
wone dienst van HM. de koningin,
momenteel commandant smal
deel.
jaar 2000. De aardgasreserves per
oktober jl waren enkele tientallen mil
jarden kubieke meters groter dan in
1967 werd geraamd.
Een verplichte keuring voor de ver
koop van tweede hands auto's is prak
tisch niet door te voeren, antwoordde
minister Langman mevrouw G. Brauti-
gam (pvda) die gevraagd had een einde
te maken aan de zwendel welke bij die
verkoop voorkomt.
De bewindsman zei, dat hij niet weet
wat de praktisch te verwezenlijken op
lossing zou zijn Hij meende, dat ad-]
spirantkopers van t weedehands auto's
meer gebruik moeten maken van de!
keuringsmogelijkheden bij de ANWB.
nen en Jamaicanen) die in het bezit
zijn van een Brits paspoort.
Het vrije verkeer van personen ligt
vastgelegd in het EEG-verdrag. Minis
ter Boersma heeft in eerder door
Berkhouwer gestelde vragen erkend
dat er problemen kunnen rijzen als
na Engelands toetreding tot de EEG
honderdduizenden Britse immigran
ten naar het Europese continent zou
den uitwijken. De regering zou in het
kader van het Brussels overleg dan
ook "bijzondere aandacht' aan deze
zaak wijden.
De moeilijkheid is. dat volgens de
Britse wetgeving immigranten, die
vijf jaar in het land verblijven, dezelf
de rechten krijgen als de Britse on
derdanen.
RAADSLID DE LEEUW:
„ONS VOORSTEL
WAARBORGT 33 PROCENT
INSPRAAK AAN
VERENIGINGEN"
GOES De voorkeur, die b. en
w. van Goes hebben getoond
voor een door de raadscommis
sie gewijzigde ontwerp-struc
tuur voor een culturele raad
nieuwe stijl, heeft bij een aan
tal vertegenwoordigers van het
Goese culturele leven nogal kri
tiek los gemaakt. Tijdens een
vergadering over de ontwerp
verordening voor een culturele
raad, gehouden op 8 november,
sprak de meerderheid van de
aanwezige vertegenwoordigers
van de culturele verenigingen in
groot-Goes zich uit voor hand
having van de oorspronkelijke
door een werkgroep ontworpen
structuur. Zij waren tegen het
door de raadscommissie van bij
stand voor cultuur, recreatie en
economische zaken gewijzigde
ontwerp. Dit laatste werd met
14 tegen 6 stemmen afgewezen.
B. en w. van Goes hebben desondanks
nu de raad geschreven, dat het door
de raadscommissie gewijzigde ont
werp de voorkeur verdient, ..omdat
dit de partners in de culturele raad
wellicht het meest zal bevredigen". De
raadscommissie is namelijk van me
ning, dut in de nieuwe culturele raad
drie leden namens het verenigingsle
ven zitting moeten hebben, naast drie
leden namens de gemeenteraad en
drie onafhankelijke leden.
Een niet ambtelijke werkgroep stelde
echter een rapport samen over een in
te stellen culturele raad. dat in mei
aan b en w werd aangeboden. Hierin
werd een samenstelling voorgesteld
van drie leden uit de gemeenteraad,
terwijl de overige leden 'a tit re per
sonnel' ials peisooni zitting zouden]
hebben De culturele raad zou wel
deskundigen kenner, maar geen speci
fieke verenigingsvertegenwoordigers
Elk lid zou zitting hebben namens het
gehele culturele xeven.
Over dit rapport werd op 31 augustusI
gediscussieerd met de vertegenwoordi-j
gers van het culturele verenigingsle-!
ven in Goes. Deze vergadering kon in
grote trekken net het ontwerp van de:
werkgroep akkoord gaan. maar de
vertegenwoordigers van de blaasmu-
ziekverenigingen wensten in afwij
king van de overige verenigingsafge
vaardigden een specifieke vertegen
woordiger namens de blaasmuzieksec-,
tor in de culturele raad. De anderen
namen genoegen met één onafhanke
De raadscommissie voor culturele za
ken bracht echter later een aantal
wijzigingen van principiële aard in de
door de werkgroep oritworpen con
cept-verordening voor de culturele
raad, welke verordening al in de ver
gadering met de verenigingen op 31
augustus was goedgekeurd.
Deze wijzigingen beiroffen in hoofd-1
zaak de samenstelling van de culture
le raad B. en w. van Goes nodigden
de verenigingen weer uit om op 8
november afgevaardigden naar De
Prins van Oranje' tc zenden om daar
hun gevoelens te uiten over die even
tuele wijziging in ce concept-verorde-!
ning.
De raadscommissie verdedigde daar
haar standpunt: drie vertegenwoordi
gers van het verenigingsleven in de
nieuwe culturele raad Wethouder J.
P. Lindenbergh van culturele zaken
verdedigde het standpunt ban b. en
w., dat toen nog voorkeur inhield
voor een samenstelling volgens het:
oorspronkelijke ontwerp: drie verte
genwoordigers van de gemeenteraad;
en leden op persooonlijke titel.
Na langdurige discussies werd er ge-;
stemd, en de uitslag was- 14 stemmen
vóór het oorspronkelijk-* ontwerp van!
de werkgroep 'dus een raad zonder;
rechtstreekse vertegenwoordigers van'
verenigingen) en 6 stemmen vóór het!
gewijzigde ontwerp van de raadscom
missie (een ontwerp met 3 vertegen
woordigers van het verenigingsleven
in de culturele raad;.
B. en w. hebben nu aan de Goese
gemeenteraad, die op 16 december
bijeen komt. geschreven, dat de door
de raadscommissie voorgestane struc
tuur van de culturele raad nieuwe
stijl in de praktijk wellicht alle part
ners de meeste bevrediging zal schen
ken. B. en w. doen dit bij hun voor
ste! aan de raad om te komen tot een
functionele commissie (raad) \oor de
cultuur en vaststelling van een veror
dening daarvi
roep om spreiding van
ministeries en rijksdien-
esten wordt steeds ster
ker. zoals deze week ook in
de kamer kwam vast te staan.
Er werden daar enkele op
vallende suggesties gedaan
om bepaalde diensten en departe
mentsafdelingen over te plaatsen naar
die gebieden, die vroeger algemeen
werden aangeduid als de 'buitengewes
ten'. Daarmee wil men twee doelein
den nastreven: in de eerste plaats
wordt een economische injectie gege
ven aan een achterblijvend gebied, in
de tweede plaats wordt de bevolkings
druk in het westen mogelijk wat min
der. Een dergelijk spreidingsidee heeft
niet meer zo heel veel tegenstanders,
hoogstens voelen de betrokken ambte
naren er niet zoveel voor, maar het
verzet in die kringen is niet meer zo
fel als vroeger. Toen destijds werd ge
discussieerd over de overplaatsing van
de kantoren van de Gasunie naar het
noorden des lands, was er een zodanige
oppositie onder de employé'S van deze
instelling, dat de indruk werd gewekt
dat hun oneerbare voorstellen waren
gedaan. Nu lijkt het erop dat met na
me jongere ambtenaren makkelijker
over verhuizing denken dan in vroeger
tijden. Wellicht heeft dit verschijnsel
mede te maken met de toeneming van
ae onherbergzaamheid in het westen
van het land: de woonsituatie in de
randstad is niet altijd opgewekt en dat
heeft zijn invloed op de ambtelijke opi
nie. Ortega Y Gasset heeft dat in zijn
befaamd geworden boek De opstand
der horden' aangeduid als 'de volte':
hetgeen vroeger nooit een moeilijkheid
was „is dit thans bijna onophoudelijk,
namelijk een plaats te vinden".
In Nederland is het vinden van een
plaats tot op zekere hoogte nog mo
gelijk in de "buitengewesten'. Bij de
discussies daarover wordt echter wel
eens de indruk gewekt alsof het uit
sluitend gaat om een reeks van techni
sche maatregelen, een overplaatsing
zonder meer, die verder geen grote ge
volgen voor de Nederlandse samenle
ving hoeft te hebben. Toch zijn die ge
volgen onvermijdelijk: het hele beeld
van Nederland verandert namelijk, het
krijgt te maken met het verschijnsel
van de schaalverkleining. In onze da
gen een vreemd woord: men spreekt
immers voortdurend over schaalver
groting, daarbij te
kennen gevend dat
men vanuit een klei
ne eenheid naar
grotere verbanden
denkt. Er zijn aller
lei voorbeelden van die schaalvergro
ting te geven. Zo worden gemeenten
samengevoegd en gewesten gefor
meerd. waterschappen zijn in grotere
verbanden bijeengebracht en men
denkt over nieuwe provincies. Wan
neer men echter van Nederland als ge
heel uitgaat, is er geen sprake van ver
groting. maar van schaalverkleining
het land wordt namelijk systematisch
omgebouwd tot één grote stad.
Het is in dit verband boeiend om af
en toe eens oude krantenjaargan-
gangen op te slaan, bijvoorbeeld
uit de tweede helft van de negentiende
eeuw. Toen was Nederland nog een
land zonder 'volte', er was plaats in
overvloed en de schaal waarin werd
gedacht en geleefd, was die van een na
tie waarin afstanden nog een grote rol
speelden. Koning Willem III bijvoor
beeld verliet op gezette tijden 'zijn re
sidentie' Den Haag om zich per ko
ninklijke trein naar het zomerverblijf
Het Loo te begeven. Dat was een hele
onderneming, üït de krantenverslagen
van die dagen kan men opmaken, dat.
men vooral in Den Haag ervan uitging,
dat de vorst een zeer verre reis ging
ondernemen. Er werd uitvoerig af
scheid van hem en zijn familie geno
men: de koning trok bij wijze van spre
ken naar een andere wereld, helemaal
naar Gelderland. In die dagen zou het
denkbeeld om een ministerie over te
plaatsen naar Leeuwarden even absurd
zijn geweest als de gedachte dit depar
tement over te brengen naar Siberië.
Er waren toen nog afstanden in Neder
land, er was ook een geografische klas
senindeling, waarin Den Haag, Amster
dam en Rotterdam de toon aangaven.
De rest vormde de 'buitengewesten',
weliswaar tot het koninkrijk behorend,
maar zich ver van het centrum be vin
dend.
Die tijd ligt ver achter ons. De schaal
van weleer is verkleind. Nederland
is als in de negentiende eeuw een
zelfstandige staat, maar de omvang is
relatief beschouwd ingeschrompela.
Men spreekt thans over spreiding van
rijksdiensten en departementen: het
regeringscentrum dijt uit over het ge
hele land, Den Haag wordt meer coör
dinatiecentrum dan zetel van de rege
ring. Over enige tijd is het denkbaar
dat men ministeriële afdelingen aan
treft in Leeuwarden of Emmen, in
Heerlen en Apeldoorn. Geen schaalver
groting, maar schaalverkleining: Ne
derland is bezig één stad te worden.
De 'volte' spreidt zich over het gehele
land uit. Om nogmaals Ortega Y Gas
set te citeren: ,De steden zijn vol men
sen. De huizen vol bewoners. De hotels
vol gasten. De treinen vol reizigers. De
café's vol klanten. De straten vol voor
bijgangers". In deze tijd kan men er
aan toevoegen: de wegen vol auto's,
het land vol ministeries. Sommigen
noemen deze spreiding 'decentralisatie',
maar in werkelijkheid gaat het om een
heel ander verschijnsel: het gaat om
de distributie van een in Nederland
schaars artikel, namelijk plaats, ruim
te. Men decentraliseert niet. maar men
is bezig de de 'volte' te verdelen en toe
te wijzen. Nederland wordt Nederstad.
Politieke sfeer
De heer P. C. van Belzen, voorzitter
van de commissie Goese muziekavon-l
a-
pag. 7 kol. 3)
Kamervragen over
traangas-spuiten
DEN 1IAAG ,l,PD| Het
kamerlid Roethof (pvda) heeft de mi
nisters van binnenlandse zaken en
justitie gevraagd niet over te gaan tnt
de aanschaf van traangasspuilappara-
ten in grote gemeenten alvorens «ie
kamer np de hoogte is gesteld over
de motieven van de bewindslie
den.
