Wellicht zaterdag nieuw beraad
VAKBEWEGING DEED REGERING
TWEE NIEUWE VOORSTELLEN
G.s. 'terughoudend' tegenover tweede
Schiphol aan de grenzen van Zeeland
Spaarloon,
vervroegde
pensioen
plicht
MINISTER LEED NEDERLAAG:
motie-De Gaay Fortman aanvaard
Aantal werklozen
in november 25 pet
omhoog: nu 90.000
Overleg in Berlijn
duurt nog voort
Vandaag
in de
krant...
WEER INDIASE
INVAL IN
00ST-PAKISTAN
Bahr moet wachten op collega Müller
GEVOLGEN VAN
STEENBERGEN
EN GOEREE
214e jaargang - no. 284
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE M ID DELBURGSE, VUSSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
■lij. van de CV Pr
sir. 56-60, lel. 5'
3346, adm. tel. 2094 0
Zeeuwse Courant:
adv. 01186-584, exp. 2751)
Vrijdag 3 december 1971
Buitenboord
binnenboord
Pagina 2
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG Op zeer korte termijn zal de regering het donder
dagmiddag en -avond gevoerde gesprek met werknemers en werk
gevers over het matigingsbeleid voor 1972 voortzetten. Over het
besprokene zal het kabinet zich vandaag nader beraden. Omdat
de vakcentrales met enkele nieuwe plannen ter financiering van
de vankbondseisen op tafel kwamen, voelde de regeringsdelegatie
de behoefte o mdeze nieuwe gezichtspunten eerst in het gehele
kabinet te bespreken.
Komt het kabinet vandaag: gereed met
dc bestudering van de nieuwe sugges
ties, dan zullen de nu onderbroken ge
sprekken worden voortgezet. Een ter
mijn werd door de aanwezige ministers
Boersma (sociale zaken), Langman
(economische zaken), Udink (volks
huisvesting), Nelïssen (financiën), Lar-
dinois (landbouw en visserij) en staats-1
secretaris Oostenbrink economische
zaken) niet genoemd. Een deel van de
vakbeweging hield rekening met de
mogelijkheid, dat het gesprek even
tueel zaterdag al zou kunnen worden
voortgezet. Minister Boersma achtte
dit niet geheel uitgesloten, doch dacht
eerder aan maandag.
Dit besluit viel kort voordat de ver
tegenwoordigers van de werkgeversor
ganisaties om half negen het gesprek
met de regering zouden gaan voeren.
De ministers Boersma, Langman (eco
nomische zaken), Nelissen (financiën),
Udink (volkshuisvesting) en staatsse
cretaris Oostenbrink van economische
zaken deelden na afloop van het over
leg met de vakbeweging mee, dat er
een aantal punten naar voren waren
gekomen, waardoor cle ministers de
bèhoefte hadden eerst de nieuwe pun
ten met het gehele kabinet te hespre
ken.
Hieruit kon men concluderen, dat
de regering een zekere welwillendheid
toonde t.o.v. de door cle vakbeweging
al eerder over de matigingswens (on
der andere in de Sociaal Economische
Raad) op tafel gelegde gedachten,
waarachter zich met uitzondering van
prof. Van Esveld ook de Kroonleden
Spaarloon
Nieuw voor het kabinet was don
derdag dat de vakbeweging zeer veel
waarde hecht aan de invoering van
spaar- en investeringsloon als middel
tot vermogensvorming. De vakbewe
ging zei echter, dat het geenszins
zeker is dat om diverse redenen deze
wijze van financiering op korte ter
mijn door middel van de c.a.o.'s kan
worden verwezenlijkt.
„Overigens wordt een belangrijke
voorwaarde voor spaar- en investe
ringsloon op grote schaal gevormd
door de snelle invoering van facilitei
ten inzake de heffing van loon- en
inkomstenbelasting en sociale verzeke-
aldus cle vakbewe
ging.
Pensioenplicht
Voorts vroeg de vakbeweging om
een vervroegde invoering van de pen
sioenplicht. Als belangrijke voordelen
van de premieheffing zag men:
een geleidelijke opvoering van de
premiepercentages tot het niveau, no
dig voor een redelijke pensioenvoor
ziening. „Indien moet worden gewacht
tot de definitieve wettelijke vormge
ving van de pensioenplicht, zullen cle
beoogde pensioenvoorzieningen te ver
naar de toekomst worden verscho
ven", menen de vakcentrales.
Een vermogensopbouw in de vorm
van. pensioenrechten, die tegenover de
verhoogde lasten staat,
de financiering van de woning
bouw, die niet afhankelijk is van al
dan niet bestaande mogelijkheden in
de c.a.o.'s, maar van een algemene
wettelijke maatregel.
De vakcentrales menen, dat in dit
kader een probleem wordt gevormd
door een groep van ambtenaren die
reeds een welvaartsvaste pensioen
voorziening kennen. Teneinde deze
groep te betrekken bij de financiering
van de woningbouw, kan worden ge
dacht aan spaarloon. Het is ook mo
gelijk dat bepaalde leemten in de
Nieuws uit Zeeland op de pa
gina's 2, 5, 7 en 9.
Binnen- en buitenlands
nieuws op pag. 1 en 3.
Sport op pagina 11.
Radio en televisie op pagina
13.
Financieel nieuws pag. 15.
huidige overheidspensioenregelingen
kunnen worden weggenomen. De vak
centrales denken, dat een premiehef
fing van 0,2 procent in 1972 naar
globale schatting een bedrag van f 95
tot f 120 miljoen zal kunnen opleve
ren, afhankelijk van de hoogte van de
te stellen premiegrenzen.
Met deze twee nieuwe voorstellen,
ziet de vakbeweging een mogelijkheid
om enkele wensen te kunnen financie
ren. Zo heeft men gevraagd om f 100
miljoen voor de bouw van 2.,000 wo
ningwetwoningen meer dan in de be
groting van de minister van volkshuis
vesting is voorzien, een bedrag van 50
miljoen voor verdere verhoging-
van de individuele huursubsidies voor
de laagstbetaalden en f 50 miljoen
voor regionaal beleid.
De Van werknemerskant gedane sug-
Zie slot pag. 3 kol. 4
NEW DELHI (RTR. AFP) India
se troepen zijn donderdag ook vanuit
het oosten Oost-Pakistan binnenge
drongen. nadat drie Pakistaanse Sabre-
vliegtuigen een aanval hadden uitge
voerd op de luchthaven van de India
se grensstad Agartala. Het ministerie
van defensie in Delhi gaf na de
aanval opdracht tot een 'defensieve
actie', een term die ook voor de
invallen in de westelijke districten
Jessore en Dinajpoer is gebruikt.
Een Pakistaanse regeringswoordvoer
der deelde later mee dat twee Indiase
brigades een aanval haclden ontketend
in het district Comilla dat grenst aan
het gebied van Agartala. Het offensief
werd ondersteund met tanks en veld
artillerie. De Indiërs hadden in to
taal in zeven nieuwe sectoren de aan
val geopend, en hieven op alle fronten
versterkingen aanvoeren.
Volgens het Indiase persbureau PTI
heeft de militaire bevelhebber in
Agartala opdracht gekregen met zijn
troepen de grens over te trekken om
de Pakistaanse kanonnen tot zwijgen
te brengen die de stad al geruime tijd
onder vuur nemen.
DEN HAAG Van links naar
rechts de lieren Mertens, Lanser
en Ter Heide, de minister Boers
ma, Langman en Nelissen en
secretaris Oostenbrink.
Foto: Aan de regeringstafel v.l.n.r.
minister Van Agt (justitie), minis-
WILLIAN WEER
OP SCHOOL
(Van onze correspondent)
RANDWIJK Langharige'
Willian zit weer in de schoolban
ken. De achtjarige jongen uit het
Betuwse Randwijk, die maandag
van school werd gestuurd omdat
zijn haar naar de mening van
hoofdonderwijzer Koster van de
christelijke basisschool in Rand
wijk te lang was, is als leerling
van de derde klas ingeschreven
op de christelijke school in het
nabijgelegen Heteren.
Het hoofd van deze school, de
heer A. Potter, ziet in lang of
kort haar geen enkel probleem,
zodat Willian tussen andere 'lang-
harigen' in de schoolbanken zit.
Wel moet Willian nu iedere dag
vier kilometer pendelen tussen
de twee dorpen, maar daar treu
ren hij en zijn moeder niet om.
„Ik ben blij dat hij in Heteren
op school gaat en Willian zelf
vindt het erg fijn", zegt moeder
Cobie Janssen.
MINDER STRAFMOGELIJKHEDEN VOOR COMMANDANT BIJ TE VRIJE MENINGSUITING
Nieuwe regeling
groetplicht in
januari rond?
DEN HAAG (ANP) Waarschijnlijk
in januari zal een nieuwe regeling van
de groetplicht rond zijn.
De groetplicht vormt op het ogenblik
onderwerp van gesprek met de troc-
peneommandanten, zo liet minister De
Koster (defensie) donderdag tijdens
een persbijeenkomst weten. De kwes-
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister De Koster van defensie heeft nog voor de behandeling van zijn begroting (eind
deze maand) een nederlaag geleden in de tweede kamer. Bij de interpellatie over de militaire strafzaak-
Dona-Schul diende het PPR-kamerlid Bas de Gaay Fortman een motie in, die ondanks ontrading dooi
de minister toch werd aangenomen, omdat hij behalve van de oppositie ook de steun kreeg van KVP en
ARP. Bij de stemming bleken alleen CHU, DS '70, VVD, SGP en GPV tegen de motie te zijn.
De ministers van defensie en justitie
lieten later op een persbijeenkomst in
Den Haag weten niet gelukkig te zijn
met de motie. Door het uitvoeren van
deze motie ontstaat een gat in de
krijgstucht, zo verklaarde minister De
Koster. De bewindsman zei zich nog
over de motie te moeten beraden.
in de aangenomen motie wordt bij
krijgstuchtelijke bestraffing van al te
vrije meningsuitingen in de krijgs
macht. het recht om verzwaard arrest
of tuchtkiasse Nieuwersluis op te leg
gen uit handen van de betrokken
commandant gehaald. In die gevallen
zal de zaak uitsluitend strafrechtelijk
'voor militaire rechters) moeten wor
den afgehandeld. De heer De Gaay
DEN HAAG (GPD) lil november is het aantal werklozen geste-
gen tot 90.000. In vergelijking met de maand oktober, toen er 72.000
werklozen waren, is dit een stijging van 25 pet. Het betreft hier voor
lopige gegevens, daar men nog met de telling bezig is.
De plaatsvervangend directeur-generaal voor de arbeidsvoorziening, dr W. AJ
v. d. Berg verklaarde, dat hangende de telling hel getal van 90.000 werklozen I
toch als juist kan worden beschouwd. De seizoencorrectie is bij deze 90.000
nog niet toegepast.
Fortman was onder meer tot de mo
tie gekomen, omdat de omschrijvin
gen van het feit maar al te vaak vaag
zijn en de commandant heel vaak zelf
bij de kritische uitlatingen die worden
bestraft, betrokken is.
De minister heeft in een brief enke
le weken geleden al aan de comman
danten gevraagd om in alle gevallen,
waarin sprake is van een strafbaar
feit waarbij de vrijheid van menings
uiting in het geding kan zijn, verwij
zing naar de militaire rechter te be
werkstelligen. De door de kamer aan- j
vaarde motie haalt nu ook nog eensj
de tuchtrechtelijke vergrijpen 'boven j
licht arrest' hij de commandanten
weg.
Ontraden
Deze motie werd door minister De
Koster nadrukkelijk ontraden, omdat
er een lacune in de strafbaarstelling
zal ontstaan wat PvdA-kamerlid
ytsir.erdink overigens met klem be
streed en omdat de voorgestelde
wijziging te incidenteel zou zijn. Het
overgrote deel van de kamer volgde
de minister wel in diens afwijzing om
in te gaan op de uitspraak van het
Iioog militair gerechtshof tot drie en
vier maanden tuchtkiasse Nieuwer
sluis voor de twee dienstplichtigen Do-
na en Seliul, omdat ze in het blad
'Alarm' kritiek op de legerleiding had
den geleverd.
Het verzoek van de oppositie, om
de twee militairen, die al in Nieuwer
sluis zitten, hun straf kwijt te schelden
en feitelijk uit dienst te ontslaan,
werd door de minister niet ingewil
ligd. Wel zal minister De Koster posi
tief reageren op een eventueel ver
zoek van de militairen om de straftijd
niet na te dienen.
i Fortman had bij een bezoek aan het
I tuchtkamp zijn bezwaren tegen het
I karakter van Nieuwersluis bevestigd
gezien. „Zeker met betrekking tot het
1 feit. dat Dona en Schul daar zitten
om militaire tucht bijgebracht te krij
gen".
KVP-kamerlid J. van Eisen kreeg
een positieve toezegging van de minis-
ter van defensie op zijn suggestie van
een standpunt door de regering won
den ingenomen over hel nut van Nteu-
recht om in het algemeen de achter-
wersluis en de rechtspraak met be-j
trekking tot dit tuchtcentrum.
DS'70-wooravoerder K. Keuning zei.
ondubbelzinnig, dat hij de comman
danten het recht om Nieuwersluis!
tuchtrechtelijk op te leggen uit han
den wil nemen. De heer Van der Spek)
(psp) zag Nieuwersluis liever geheel!
verdwijnen. Interpellant De Gaay!
docht weg te nemen'. Er zal zeer
spoedig een commissie worden inge
steld, die de militaire 'ombudsman' in
positieve zin zal onderzoeken, zegde
de heer De Koster toe.
De regeringspartijen als KVP en
Zie slot pag. 3 kol. 2)
Tuchtrecht
DEN HAAG Dr. B. de Gaay Fortman
(ppr) tijdens zijn interpellatie.
Vrijwel alle fracties wilden zo snel
mogelijk de al aangekondigde nota
over de herziening van het militair
tuchtrecht in handen hebben. Minister
De Koster zegde toe. dat deze hope
lijk nog voor het eind van dit jaar zal
worden aangeboden. In deze nota
over 'zeer ingewikkelde zaken' zal ook
(Van onze correspondent)
BONN De onderhandelaars
van de Bondsrepubliek en de
DDR, Bahr en Kohl, maken er de
laatste dagen nachtwerk van.
waarbij ook het resultaat van hun
werk in het duister ligt. In Bonn
wordt er niet aan getwijfeld dat
zij in feite uitgesproken zijn.
Hoogstens zou nog over procedu
rele kwesties kunnen worden ge
sproken. Niettemin schijnt hun
overeenkomst over het verkeer
tussen de Bondsrepubliek en W.
Berlijn op z'n vroegst zaterdag te
worden geparafeerd.
Knelpunt
Toen hij donderdagavond weer eens
VOORLOPIGE BELEIDSLIJN IN NOTITIE AAN DE STATEN
MIDDELBURG Met de 'nodi
ge terughoudendheid' stellen ge
deputeerde staten van Zeeland
zich voorlopig op tegenover de
eventuele vestiging van een
tweede Schiphol bij de provin
ciegrenzen. Op verschillende
plaatsen hebben gs dit stand
punt de laatste tijd al naar bui
ten gebracht. Nu ligt er op tafel
een notitie aan provinciale sta
ten, die wanneer dit gezel
schap er zich in zal kunnen vin
den als beleidslijn zal gelden
en aan minister Drees (verkeer
en waterstaat) ter kennis zal
worden gebracht.
Drie vestigingsplaatsen voor een twee
de nationale luchthaven in de buurt
van Zeeland zijn in dc verschillende
rapporten als serieuze mogelijkheden
overgebleven:
de omgeving Steenbergen/Dintel-
loord;
ten zuiden van Goeree aan de
Grevelingen:
de duinkop van het eiland Goeree.
Gs van Zeeland hebben geen diepgaan
de studie verricht naar de mogelijk
geschikte lokaties voor een tweede
Schiphol, maar zich uitsluitend bezig
gehouden met de gevolgen van dc
aanleg van zo'n vliegveld.
En dan springen eruit: aanzienlijke
geluidshinder, luchtverontreiniging
(starts zware vliegtuigen), kans op
bodemverontreiniging opslag van
veel brandstof) en aantasting van het
karakter van het open midden I sen de 60.000 en 70.000 arbeidsplaat-
deltagebied. Op grond van een reeks sen zal kunnen bieden. Dat komt
overwegingen wordt voorlopig "een
duidelijk 'onaanvaardbaar' uitgespro
ken legen een groot vliegveld bij
Goeree. Over de lokatie Steenber-
gen/Dinteloord wordt de zaak wat in
het midden gelaten. Voor een defini-'
tief standpunt willen Zeelands gs kun
nen beschikken over:
1. een diepgaande studie naar de mi
lieu-bezwaren:
2. een sociaal-economische kosten-ba-
tenanalyse.
Reimerswaal
Interessant 'terzijde' in deze notitie aan
provinciale staten is nog: 'een tweede
nationale luchthaven in westelijk
Noord-Brabant zou een zodanige
claim leggen op de arbeidsmarkt, dat
een Reimerswaalzeehavenplan zonder
aantrekken van vele buitenlandse ar
beidskrachten alleen om die reden
niet of pas veel later zou kunnen
worden uitgevoerd'.
Berekend is namelijk dat een tweede
Schiphol rond de eeuwwisseling tus-
op neer: ongeveer 200.000
len op een niet al te grote afstand
van dat vliegveld moeten worden ge
huisvest.
En als er dan over de zogenaamde
'hoefijzer-ontwikkeling' in het deltage
bied (van Rotterdam via West-Bra
bant naar de Westerschelde) wordt
gesproken met daarin zeehavenplan
nen. een luchthaven en uitbreiden van
de dienstensector op de as Rotterdam-
Antwerpen, dan zien gs dat alle
maal tegelijk niet zitten. Uitvoering
van dit alles tegelijk zou een te grote
spanning op de arbeidsmarkt teweeg
brengen.
Een impuls van 200.000 nieuwe inwo
ners in de omgeving van de beide
lokaties Goeree vinden gs van Zeeland
naast de milieubezwaren in dat open
hart van de delta onaanvaardbaar.
Wanneer er overigens over die wer
kers op een eventueel tweede Schip
hol in de omgeving Steenbergen/Din-
teloord wordt gesproken en wordt
aangenomen dat ongeveer 10 procent
van hen uit Zeeland afkomstig zal 1
zijn. wordt een gioei van het inwoner
tal in deze provincie rond de eeuw-i
wisséling alleen daardoor met 15.000
tot- 25.000 personen 'niet als ongun-1
stig' beschouwd.
naar Oost-Berlijn reisde, ïn de zeker
heid daar tot diep in de nacht te
blijven (de dag daarvoor was tot drie
uur onderhandeld), maakte Bahr met
een enkele opmerking duidelijk dat
het laatste knelpunt schuilt in de
regeling voor bezoeken van Westber-
lijners aan Oost-Berlijn en de DDR.
De kwestie wordt echter besproken in
parallel lopende onderhandelingen tus
sen de directeur van de Westberlijnse
Senaat, Müller, en de Oostberlijnse
staatssecretaris Kohrt.
Volgens de algemene overeenkomst
tussen Amerikanen. Britten, Fransen
en Russen dienen Westberlijners voor
bezoeken aan het Oosten rechten te
krijgen, die vergelijkbaar zijn met de
Westduïtse. Niettemin zou de DDR-
regering, allerminst gebrand op een
onbeperkte bezoekersstroom uit West-
Berlijn, willen voorschrijven wanneer
de West-B er lij ners kunnen komen en
hoe lang (gesproken is over 30 dagen
per jaar).
Het is Müller en Kohrt nog niet
gelukt hierover een compromis te be
reiken en zo lang dat niet het geval
is, wacht blijkbaar ook Bahr. Bonn
wil 9 december op de NAVO-raad in
Brussel het complete onderhandelings
pakket kunnen presenteren. Bahr
pendelt inmiddels ook nog tussen
Bonn en Berlijn. Hij bracht donder
dag verslag uit in een speciale zitting
van ht kabinet in Bonn, terwijl Bül-
ler zijn ervaringen vertelde in een
speciale zitting van de West-Berlijnse
senaat. Een uitgeschreven persconfe
rentie werd na de zitting in Bonn
verrassend weer afgelast, in West>
Berlijn werd eveneens diep stilzwijgen
bewaard. Waarmee ook de regerings
autoriteiten e rvoor zorgden dat de
spanning er in bleef.
Milieubelwaren
AANNEMERS
MATIGEN LONEN
VAN HOGER
PERSONEEL
Zoals gezegd: gs beperken zich in hun
notitie aan de staten tot. de gevolgen]
van de vestiging van een tweede nati-l
onale luchthaven nabij de grenzen vanj
Zeeland. Een ambtelijke werkgroepi
onder voorzitterschap van gedeputeer-;
'de mr J. P. Boersma heeft het stukj
voorbereid. Daarin hadden ooX zitting C1!™0- Het adv,es lmdt; 1 i3""?'
vertegenwoordigers van het ETI voor
DEN HAAG (ANP) De Vereniging
van het Grootbedrijf in de bouw heeft
de aangesloten 230 grote aannemings
bedrijven geadviseerd om het niet-cao
personeel over 1972 geen reële salaris
erbetering toe te kennen, voorzover
personeel meer verdient dan
Zeeland, het provinciaal opbouwor-
gaan Stichting Zeeland, de provinciale
planologische dienst, provinciale wa
terstaat en provinciale griffie. In bij
lagen worden de opvattingen nader
uitgewerkt met berekeningen, cijferop
stellingen, prognoses en worden kant
tekeningen gemaakt bij de inmiddels
verschenen rapporten van de nationa
le commissie, die het vliegveldvraag-
ri 2,5 procent ter compensatie van de
prijsstijgingen in 1972 en eventueel "bij
stelling5 per 1 juli.
Het niet cao-personeel met een inko
men lager dan 17.050 (loongrens
ziekenfonds) moet volgens dit ad
vies wel een reële salarisverbete
ring van 2,5 procent per 1 januari
ontvangen. Het cao-personeel in de
bouw krijgt per 1 januari een verho
ging van 2,75 procent en een compen
satie voor de gestegen kosten van
irhoud in de periode e_
1971 van 3,54 procent"
