PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
GESPREK KABINET-STICHTING OVER
LONEN EN PRIJZEN NA SER-OVERLEG
Spectaculaire
huizenkraak
Grootmetaalwerkgevers bieden
negen procent loonsverhoging
M. J. van Poelje: „Meer samenwerking
bij voortdurende vorming in Zeeland"
Scherpe stijging prijsindexcijfer brengt schok teweeg
NOVEMBER
BLIJFT GUUR
CCO
Vandaag
in de
krent...
MELKPRIJS
MOGELIJK
VIER CENT
OMHOOG
PLEIDOOI TIJDENS OPENING ZEEUWSE CULTURELE DAG 1971
Levenspatroon
Het dunne vlies
De<
OMROEP PRAAT
MET MINISTER
OVER KABEL-TV
214e jaargang - no. 267
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISS1NGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 13 nov. 1971
IFrter-
nood
Pagina 9
n d» CV provincial. 2
(Van onze weerkundige
medewerker)
November blijft dit weekeinde op
de gure toer. Na twee koude
nachten met in bet binnenland
matige vorst, gisternacht min 7
graden in Limbrug, wordt weer
lucht via de Noordzee aange
voerd. Deze lucht is wat minder
koud doordat het zeewater nog
steeds een temperatuur van onge
veer 12 graden heeft. Een nieuwe,
van IJsland afkomstige depressie
Is naar Denemarken onderweg.
Het front hiervan bereikt ons
vandaag met opnieuw wat regen
en weer een tot hard of storm
achtig toenemende wind tussen
west en noordwest.
DEN HAAG (GPD) De stijging van het prijsindexcijfer met 0,9 procent in de periode septem-
her-oktober, waardoor de prijsstijging dit jaar reeds op 7,4 procent is gekomen, heeft een schok
veroorzaakt. Premier Biesheuvel noemde gisteravond na afloop van het kabinetsberaad de be
kendmaking van het Centraal Bureau voor de Statistiek 'een indicatie, dat er nog het een en ander
te matigen is". Mr. Biesheuvel deelde mee, dat de Stichting van de Arbeid volgende week voor
een gesprek zal worden uitgenodigd. Het kabinet wil na 19 november met de stichting praten,
omdat de SER dan de problematiek heeft besproken. De vergadering van de SER-commissie 'ont
wikkeling Nederlandse economie' is gisteren begonnen met een terechtwijzing van voorzitter drs.
J. W. de Pous aan het adres van de werkgeversdelegatie, omdat die ondanks de opgelegde zwijg
plicht vóór de vergadering haar standpunt aan de pers bekendmaakte. De werkgevers houden
blijkens deze verklaring nog steeds vast aan de prognose, dat de prijzen in 1972 met 5 procent
zullen stijgen.
Andere reacties op de jongste CBS-
cijfers:
Het Verhond van Nederlandse Onder
nemingen (VNO) en het Nationaal
Christelijk Werkgevers Vertoond
(NCWV) verklaarden dat „deze ont
wikkeling eens te meer aantoont hoe
noodzakelijk het is de inflatiespiraal
in 1972 te doorbreken". VNO en
DOOR ARTSEN, ADVOCATEN,
LERAREN EN PREDIKANTEN
DEN HAAG Agenten met ge
trokken pistolen hebben vrijdag
avond rond zes uur een vroegtij
dig einde proberen te maken aan
de meest spectaculaire huizen-
kraak die ooit in ons land is uit
gevoerd.
Terwijl drie krakers, afgevaar
digden van een groep van meer dan
150, bezig waren een pand aan de Van
Speykstraat open te breken, schoten
twee agenten met getrokken pistolen
toe. Zij dwongen de krakers met hun
handen omhoog tegen de muur te
gaan staan, zodat zij gefouilleerd kon
den worden. Nadat de politie gecon
stateerd had dat zij niet gewapend
waren, werden twee van hen ingeslo
ten. De derde kraker, een meisje, wist
zich te verbergen in het duistere huis,
dat inmiddels geopend was.
Kort nadat de politie met de twee
arrestanten was verdwenen, betrok
een grote groep krakers, die hadden
staan wachten op het frins Hendrik
plein, het pand, dat al zeven jaar leeg
stond. De groep bestond uit vier art
sen, drie wijkverpleegsters, 10 pasto
res, 5 jongerenpastores, 12 predikan
ten, een aantal leraren en onderwij
zers, 2 advocaten, 2 psychologen, 2
architecten, een regisseur, een journa
list, kabouters, leden van de 'Sosjale
Joenit' en ruim zeventig maatschappe
lijke werksters en werkers.
De kraak is bedoeld als een protest
tegen de vele leegstaande huizen in
Den Haag, het door gemeente en rijk
gevoerde woningbeleid en de specula
tie in huizen. De krakers wijzen erop,
dat er per 1 oktober van dit jaar
12.657 woningzoekenden in Den Haag
v/aren ingeschreven. Daarbij zijn niet
begrepen de woningzoekenden die we
gens hun jeugdige leeftijd niet voor
inschrijving in aanmerking komen. In
Den Haag zouden op dit moment
rond 1.600 panden leegstaan.
Om negen uur begonnen de krakers
aan een grote vergadering, waar het
woningbeleid werd besproken, verant
woording werd afgelegd over de
kraak van het pand, de geschiedenis
van het huis uit de doeken werd
gedaan en het levensverhaal werd ver
teld van het echtpaar met zes kinde
ren, dat namens de krakers het pand
toegewezen heeft gekregen. Terwijl de
vergadering op de eerste verdieping
onder kaarslicht in volle gang was.
deden op de tweede vérdieping enkele
maatschappelijk werksters de kinde
ren van het gezin in bad, maakten
eten voor hen en legden hen in bed.
De moeder van het gezin was met
behulp van enkele krakers bezig met
de inrichting van het huis.
Remonstrants dominee B. Nijholt,
die bekend staat a;ls een integer en
niet bijzonder progressief man, trad
op als vertegenwoordiger van de kra
kers bijde politie. Zittend op de
vloer, tussen theelichtjes, verklaarde
hij dat de actie niet in de eerste
plaats begonnen is om het huis, maar
om te tonen dat er iets schort aan
het woningbeleid. „Het is een actie
van mensen die dagelijks ervaren wel
ke gevolgen de woningnood kan heb
ben op een mensenleven. Vandaar dat
er ook artsen,, pastores, predikanten
en maatschappelijk werkers aan mee
doen. Toen ik ongeveer vier weken
geleden werd uitgenodigd op een ver-
(Zie slot pag. 3 kol. 1
NCWV constateren, dat een belangrijk
deel van de prijsstijging buiten de
invloedssfeer van het bedrijfsleven
ligt. „Bovendien is er ongetwijfeld
sprake van een vertraagde doorwer
king van de aanzienlijke loonkosten
stijgingen die hebben plaatsgevonden.
Conform de voorspelling van VNO en
NCWV zijn na het vrijlaten van de
prijzen prijsaanpassingen doorgevoerd
in de sectoren die het meest onder de
druk van het prijsbeleid hebben ge
staan". Als voorbeeld worden ge
noemd de sectoren kleding, schoeisel
en banket. „Dit zijn juist de bedrijfs
takken, waar de rendementsontwik
keling het ongunstigst is".
Planbureau
Het centraal planbureau heeft desge
vraagd meegedeeld, dat de scherpe
prijsstijging van de laatste maanden
ten gevolge" heeft, dat de stijging van
het prijsindexcijfer over geheel 1972,
ook al zouden zich dit jaar geen j
verdere stijgingen meer voordoen, ho
ger zal zijn dan het planbureau had
geraamd. De index zal aan het eind
van dit jaar vermoedelijk de gemid
delde prijsstijgingen van dit jaar
overtreffen en dat betekent, dat er
een overloopeffect ontstaat. Dit komt
er op neer dat, ook al blijft het
prijsindexcijfer in 1972 stabiel, er
toch iedere maand een stijging zal
zijn ten opzichte van de overeenkom
stige maand in 1971.
Het Consumenten Contact Orgaan
heeft over de eerste 10 maanden
dit jaar de stijgingspercentages bere
kend van de groepen of sectoren die
van belang zijn bij het bepalen van
het algemene prijsindexcijfer. Voor de
voeding is een stijging van ongeveer
3,7 procent te zien, voor woning
(huur, onderhoud, verwarming, ver
lichting e.d.) 8,8 procent, voor kleding
en schoeisel 11,2 procent, voor ont-
Zie slot pag. 6 kol. 6)
In de Engelse plaats Oswestry
trouwden gisteren een Noordiers
meisje, Elizabeth McConnell, en
een Britse soldaat. Walter Ed
wards. Voor haar huwelijk, ivas
het meisje 'gevlucht' uit Belfast,
waar meisjes, die met Britse mi
litairen betrekkingen onderhouden
het gevaar lopen te worden mis
handeld. De IRA heeft overigens
vrijdagmorgen verhinderd, dat een
meisje door vrouwen werd kaal
geschoren en met pek ingesmeerd.
De IRA-leiding heeft zich van dit
soort terreur gedistantieerd. De
IRA-leden brachten het meisje in
veiligheid. Bij schietpartijen in
Belfast is vrijdag een dode ge
vallen, een man, die behoorde tot
een ondergrondse beweging.
VERSCHIL VAN TWEE PROCENT MET EISEN VAN VAKBONDEN
DEN HAAG (GPD) Na afloop van het eerste gesprek tussen
werknemers en werkgevers over de cao voor de metaalindustrie
heeft de heer A. Prins, voorzitter van de werkgeversdelegatie
in de raad van overleg voor de metaalindustrie, vrijdagavond het
standpunt van de werkgevers als volgt geformuleerd: per 1 ja
nuari 1972 een loonsverhoging van vier procent; per 1 juli 1972
een compensatie van drie procent als tegemoetkoming in de
prijsstijgingen en een automatische loonstijging van twee pro
cent in het eigen bedrijf (voor promoties en dergelijke).
In totaal dus 9 procent. De vakbon
den hebben 10 Va procent gevraagd.
Het verschil is echter 2 procent om
dat de werkgevers de 4 procent per 1
januari aanstaande als volgt samen
stellen: 3 procent prijscompensatie op
basis van het gevolgde systeem in de
oude cao en één procent loonstijging,
De vakorganisaties claimen, naast de
compensatie van 3 procent die per 1
januari 1972 voortvloeit uit de oude
cao, een loonstijging van 3 procent.
Het verschil in reële loonstijging
derhalve twee procent.
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2, 4, 5, 6, 7 en 13.
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3
en 9.
Sport op de pagina's 10 en
11.
Televisie op pagina 23.
Financieel nieuws op pagi
na 25.
En in de
pag. 15: „Rond de molen van
Pietertje Putte";
Steeds meer creatief speelgoed
pag. 16: Stemmen uit de Kerken;
Najaarstournee -Zeeuws Orkest;
Van en voor de draaitafel.
pag. 17: Letterkundige kroniek
van Hans Warren:
Póppraet
pag. 18: Elly van Stekelenburg 50
jaar op de plankenGeschiedenis
van de fiets:
Cocktaileffect in Rijnmond.
pag. 19: Schaken, dammen, brid
ge, puzzel, hengelrubrielc en Culi
nair avontuur.
gezin dat een huis kreeg van de krakers in hun nieuwe woning.
Wat de secundaire arbeidsvoorwaar
den betreft zijn de werkgevers bereid
begrip op te brengen voor het contact
dat de leden van de vakorganisaties
ook in het bedrijf met hun vakbonden
wensen te onderhouden. Zij verzetten
er zich evenwel tegen dat de onderne
mingsraden him karakter van algeme
ne vertegenwoordiging van de hele
onderneming zouden verliezen.
Fonds
Zij zijn verder bereid om een bedrag
groot 12,50 per werknemer te stor
ten in het fonds metaalvakbonden,
waaruit werknemers die 65 jaar ge
worden zijn een uitkering ontvangen,
afhankelijk van het aantal jaren dat
zij in de metaalindustrie werkzaam
zijn.
De werkgevers zien alle voorstellen
als één pakket, dat een periode van
drie jaar omvat. Zij zijn niet bereid
om voor het jaar 1972 de vakantieda
gen al uit te breiden: zij zouden dat
eerst in 1973 willen doen, terwijl rij
ook wat de werktijdverkorting betreft
op het standpunt staan, dat de tijd
daarvoor in 1973 nog niet gekomen is.
De heer Prins constateerde, dat de
controverse tussen partijen niet
scherp is, en dat er alle hoop is om
elkaar te vinden.
De woordvoerder van de werknemers
delegatie, de heer A. Groenevelt, die
na de heer Prins het woord voerde
toonde rich minder optimistisch. De
werknemers gaan in him voorstellen
uit van een reële loonsverbetering van
3 procent exclusief werktijdverkorting
en vakantieverlenging.
Tiende
De werknemers tillen voorts zwaar
aan liet verschil van inzicht dat er
tussen lien en de werkgevers hestaat
ten aanzien van de werkgeversbijdra
ge voor het bedrijfsfonds voor de
metaalindustrie. Zij vroegen een bij
drage van een half proccent van de
loonsom. Het aanbod van 12,50 per
werknemer is evenwel slechts een
tiende van de loonsom. De heer Groe
nevelt achtte dit op dit ogenblik niet
aanvaardbaar.
Hij toonde zich onthutst- over de,
tijdens het gesprek door de heer
Prins gedane uitspraak, dat er geen
cao kan worden afgesloten als de
werknemers verlangen da' functiona
rissen van de vakbeweging in de bedrij
ven bevoegdheden verkrijgen voor het t
onderhandelen over arbeidsvoorwaar
den. Voor de werknemers is de verbe
tering van het bedrijfsklimaat even
belangrijk als de loonstijging aldus de
slot pag. 3 kolom 5)
DEN HAAG (GPD) De melkprijs
zal dit jaar waarschijnlijk nog met
vier cent verhoogd worden. Dat zou
dan de vierde prijsverhoging van dit
jaar zijn.
Eerder al werd de prijs verhoogd met
1 cent (februari), met. 2 cent (april)
en met 3 cent (september). Het pro-
duktschap voor zuivel zal volgende
week woensdag een beslissing over
de verhoging nemen.
Een fles melk kost nu 71 et, een liter
pak melk 74 ct. Als de prijsverhoging
doorgaat zal dat waarschijnlijk ook ge
volgen hebben voor de prijs van melk-
produkten.
WERKCONFERENTIE
VAN TWEE DAGEN
IN HEDENESSE
CADZAND De voorzitter van
de Zeeuwse Culturele Raad
(ZCR), gs-lid M. J. van Poelje,
wil in Zeeland meer samenwer
king op liet gebied van wat ge
noemd wordt de 'education per
manente', een begrip dat zicb
het beste laat vertalen als
'voortdurende vorming'. De
ZCR-voorzitter deed zijn uit
spraken vrijdagavond tijdens de
opening van de Zeeuwse Cultu
rele Dag 1971, die wordt gehou
den in de vorm van een twee
daagse werkconferentie over
die 'voortdurende vorming' in
het oecumenisch vormingscen
trum 'Hedenesse' te Cadzand.
„Het is toch beslist noodzakelijk, dat
er zo spoedig mogelijk een coördinatie
tot stand wordt gebracht tussen
de sectoren, die nu al op eigen wijze
een bijdrage leveren tot de education
permanente", aldus de heer Van Poel
je. „Ik meen dat men te weinig die
mensen bereikt, die het het hardst
nodig hebben. Wij leven in een tijd
waarin de samenleving aan een snelle
en ingrijpende ontwikkeling onderhe
vig is, waardoor grote verschuivingen
plaatsvinden, die een enorme invloed
uitoefenen en diep ingrijpen in het
persoonlijk leven van de individuele
mens en in de gehele samenleving",
stelde de ZC,R-voorzitter
De heer Van Poelje meende dat de
instituten, die een begeleidende taak
hebben („En wat mij betreft mag het
ook wel eens een leidende een wakker
schuddende taak zijn") in de eerste
plaats zichzelf meer bewust moeten
worden van hun taak, „en tot een
meer intensieve vorm van samenwer
king moeten komen". Volgens het gs-
lid moeten deze instituten nog meer
openstaan naar de samenleving en
„nog meer trachten de mensen te
bereiken, die in de eerste plaats bege
leiding nodig hebben en die zich verlo
ren en gemanipuleerd voelen in deze
ingewikkelde maatschappij. Wil
deelname van veel meer mensen tot
de werkelijkheid gaan behoren, dan is
het een niet uit de weg te gane
noodzaak, dat de mens inderdaad rijn
leven lang zal mieten leren", betoog
de de heer Van Poelje. „Nieuwe edu
catieve voorzieningen zullen nodig
zijn om die volwassenheid te verkrij
gen. de dreigende verstarring togen te
gaan en om te voeren naar een zelf
standige ontwikkeling".
„De nieuwe, immens grote vraagstuk
ken die op ons afkomen, kunnen niet
meer worden opgelost vanuit de ze
kerheden van een traditoneel levens
patroon" hield de heer Van Poelje
de congresgangers voor. „Wij zullen
moeten leren leven met het wisselend
karakter van onze samenleving en
met de daarbij behorende twijfels','.
De gedeputeerde noemde in dit ver
band een groot aantal voorbeelden,
zoals wisselingen in het gezin (.'de
emancipatie van de vrouw'), de ar
beid ('automatisering'), de kerk ('oe
cumene'), .ie samenleving ('milieuver
ontreiniging') en in de wereld ('rijke
en arme landen').
„Met al deze en nog vele andere
vraagstukken krijgt en heeft de m..._
al te maken De traditionele antwoor
den uit een stabielere periode functio
neren niet meer" vond de heer Van
Poelje. „Die antwoorden zal de mens
moeten leren geven vanuit rijn eigen
situatie, om zodo'ende vorm te geven
aan zijn eigen bestaan". De ZCR-voor
zitter hoopte da; de conferentie erin
zal slagen tot een bepaalde opzet tei
komen, „waarhij men na kennis te
hebben genomen van eikaars werk
zaamheden, tot een platform kan ko-
(Zie slot pag. 6 kol. S)
J^AKtlijK
^e deze week gepubliceer
de foto van een Iers
meisje kaalgeschoren
en met pek ingesmeerd om-
dat zij omgang had met een
§ÉS2 Brits militair had weinig
met menselijke waardigheid
te maken. Geen verheffende foto. Het
beeld is echter niet onbekend in West-
Europa: na de tweede wereldoorlog
werden dergelijke volksgerichten over
al in die landen gehouden, die te lijden
hadden gehad onder de Duitse bezet
ting, ook in Nederland, Er ontlaadde
zich een collectieve woede op vrou
wen, die zich niet aan de regels van de
volksgemeenschap hadden gehouden:
omgang met de soldaten van de bezet
tende macht werd als een verfoeilijke
zaak beschouwd en er werden scherpe
kwalificaties voor gebruikt. Wie zich
aan deze omgang had schuldig ge
maakt werd 'gebrandmerkt' en haar
werden de haren een sieraad van de
vrouw afgesneden.
Bij een dergelijk volksgericht is spra
ke van een samengaan van allerlei
elementen en (vaak onbewuste)
gevoelens. Meestal worden deze vrou
wen onttrokken aan de gewone rechts
pleging, er wordt ook anders over ge
dacht en geoordeeld dan bijvoorbeeld
over collaborateurs. Een collaborateur
heult met de vijand
en profiteert ervan,
een houding die in
oorlogstijd als land
verraad wordt erva
ren. Vrouwen even
wel, die omgang hebben gehad rnet be
zetters, worden nog feller en emotione
ler benaderd. Zij hebben namelijk niet
alleen naar het oordeel van de wre
kende landgenoten het eigen land
verraden, zij hebben ook verraad ge
pleegd aan het beeld van de vrouw, dat
in de westerse beschaving gangbaar is.
Een ideaal-beeld. De vrouw is moeder
en een trouw echtgenote, zij is ingeto
gen en kuis, zo wil dit beeld. Het meis
je, dat met vreemde militairen omgaat,
beantwoordt niet aan deze onbewuste
normen en zij wordt buitengesloten
als een overspelige vrouw.
Het eigenaardige is, dat bij de hante
ring van deze als norm be
schouwde opvattingen in vele
gevallen vrouwen feller oordelen dan
de man. Het meisje in Ierland, dat de
ze week een onterende behandeling
moest ondergaan, werd niet door man
nen, maar door drie vrouwen opge
wacht en voor een soort tribunaal ge
sleept. Kennelijk heeft het meisje
naar hun oordeel niet alleen verraad
aan haar land gepleegd, maar ook aan
haar sekse. Vrouwen hebben te dien
aanzien vaak een hard oordeel over
hun seksegenoten. De Franse sociologe
Evelyne Sullerot, die een boeiend boek
schreef over de geschiedenis van de
vrouwenarbeid, noteert daarin ergens:
„De beste, edelmoedigste, fatsoenlijk
ste vrouw van de wereld, die volko
men aan het ideaal van vrouwelijke
deugd beantwoordt, is in de ogen van
haar buurvrouw niets waard, als ze
'nooit thuis is', zoals dat in de volks
mond heet". De laatste jaren is deze
opvatting weliswaar minder gangbaar
geworden dan vroeger er zijn nu
eenmaal veel meer buitenshuis werken
de vrouwen gekomen maar sommi
gen hebben nog altijd de neiging om in
zaken als deze een moreel oordeel uit
le spreken op uitsluitend 'emotionele
gronden. Het bewuste Ierse meisje is
verloofd en zou gaan trouwen, een
honorabele zaak zou men zo denken.
Nu haar verloofde echter een Britse
soldaat is, komt dat er naar het inzicht
van sommige Ierse vrouwen min of
meer op neer, dat het meisje in het
verderfelijk voorportaal of mis
schien wel verder van de prostitutie
verkeert.
De foto was bijzonder navrant en
vormde een klemmende illustratie
van de gespannen situatie in
Noord-Ierland, een toestand vol haat
gevoelens, geweld en felle emoties. De
ze foto illustreerde tevens de wankele
basis, waarop de samenleving daar
ginds balanceert. Een meisje mag een
jongen niet liefhebben, omdat hij tot
een andere 'stam' behoort. Nu zij rich
niet aan deze regel hield werd zij aan
de schandpaal genageld, ingesmeerd
en uitgejouwd als in een ver verleden
met heksen werd gedaan. Onze bescha
ving is soms maar een heel dun vlies.
Het blijkt niet in staat woedende, felle
emoties binnen te houden.
(Van onze correspondent)
HILVERSUM - De omroep wil zo
snel mogelijk wettelijke regels voor
de kabeltelevisie. „Anders wordt dit
een chaos", zo zei NOS-voorzitter E.
A. Schuettenhelm vrijdagmiddag en
hij wees hierbij op het ontbreken van
een algemene maatregel van hestuur,
die de kabeltelevisie regelt.
„De kwestie van dé kabeltelevisie is
een zeer belangrijke voor de hele
omroep, omdat het hier gaat om het
maken van programma's. Vandaar dat
wij grote haast maken met het opstel
len van ons standpunt in dezen, waar
bij het vooral om de juridische aspec
ten zal gaan". De heer Schuettenhelm
zei, dat de kwestie van de kabeltelevi
sie samen met vele andere omroep-
problemen (waarhij de financien een
hoofdrol zullen spelen) op woensdag
17 november bij minister Engels van
erm op tafel komen.
Het ligt in de bedoeling dat de NOS
er in januari een ondernemingsraad op
na zal houden.
Die komt dan in de plaats van de op
31 december verdwijnende groeps
raad. Vrijdag is door bet bestuur van
de NOS opdracht gegeven aan de
Raad van Beheer een voorlopig regle
ment voor een ondernemingsraad op
te stellen. Het ontwerp hiervan zal
.eerst ter goedkeuring worden voorge
legd aan de bedrijfscommissie van de
Sociaal Economische Raad.
