Taiwan uitgewezen
COMMUNISTISCH - CHINA
IN VERENIGDE NATIES
In november mogelijk beslissing over
vakatures in raad van bestuur PZEM
VVD en DS'70 niet
gelukkig met
het China-beleid
Koningin prijst Europese
politiek van West-Duitsland
Vanavond hervatting
loon- en prijsgesprek
VRAGEN AAN REGERING
Vandaag
in de
krant...
MILIEUHYGIËNE ONDERWERP VAN GESPREK TIJDENS
STAATSBEZOEK
Zeven voorzitters: gisteren verkenning
VOORDRACHT OP 19 NOVEMBER IN STATEN
Voetslappen
Turkse regering
treedt af
214e jaargang - no. 252
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zeeuwse Courinl: F, v. <f. Volde en F. I. <ftn Boet. Heotdredectlei C. A. de Kok. Abonn.prilo 7per miind, ol 20,70 per kv
tod. 4799, adv. 01186-584, exp. 2751) Middolkurj, Merkt SI, tel. 7631 (b.g.g. red. 2078|3162, adv. 6248). Goes, Grote Markt 2, tel. 6140
Advertentieprijs 44 cent per mm. Minimumprijs psr advertentie ƒ6,60. Ingezonden mededelingen 21^ x tarief. Allo advertenticpr
Woensdag 27 oktober 71
lucifers voor
Kloveniersdoelen
Pagina 2
(Van ome correspondent)
In kringen van de VN wordt het
mogelijk geacht dat een delegatie
ran de Chinese volksrepubliek nog
deze week zal aankomen in New
York om zijn geloofsbrieven in
ie dienen bij secretaris-generaal
Thant. De secretaris-generaal zal
deze brieven aan de veiligheids
raad voorleggen, waar leden the
oretisch bezwaar kunnen maken
tegen de accreditatie. Dit wordt
niet verwacht.
Eerder deze week deden onbeves
tigde geruchten de ronde dat er
in Ottawa en in Londen Peking-
vertegenwoordigers klaar stonden
om naar, New York te reizen. Ge
noemd wordt o.a. de vertegen
woordiger van Peking in Ottawa,
Hoeang Hoea (foto boven).
Na de stemming in de VN ont
stond grote vreugde bij de dele
gaties van Albanië en Tanzania
(foto onder). Bij de pijl de am
bassadeur van Albaniëdie de
winnende resolutie indiende.
(Van onze correspondent)
VERENIGDE NATIES (NEW YORK) Met 76 tegen 35 stemmen
heeft de algemene vergadering van de Verenigde Naties maandag
nacht communistisch-China toegelaten en Taiwan uitgewezen als
lid van de volkerenorganisatie. Er waren 17 onthoudingen. De de
legatie van Taiwan verliet de assemblee, kort voordat de door Al
banië en Algerije ingediende resolutie in stemming kwam. De mi
nister van buitenlandse zaken van Taiwan zei in een emotionele
toespraak dat zijn delegatie besloten had niet langer „mee te wer
ken aan de illegale procedures" van de Verenigde Naties.
De stemming: kwam even voor vier
uur in de morgen (Ne.» rlandse tijd),
ongeveer zeven uren nadat het debat
over de toelating van China was hero
pend. De overwinning van de Albanese
resolutie betekent een belangrijke ne
derlaag voor de intensieve pogüigen
die de Amerikaanse delegatie aan
wendde om zowel China als Taiwan
een zetel te geven in de Verenigde
Naties een nederlaag die vooral
door een aantal Afrikaanse delegaties
met staand applaus werd begroet.
Vrijwel alle beschikbare plaatsen voor
genodigden, publiek, en pers waren
bezet toen voorzitter Adam Malik,
Indonesisch minister van buitenlandse
zaken, de vergadering opende. Er
heerste een sfeer van ongeduldigheid
om door de brij van resoluties, tegen-
resoluties, amendementen, en procedu
re-technische moties heen te raken en
tot de stmming van de eerste belang
rijke motie te komen waarin Ameri
ka om prioriteit vroeg voor de motie
om de uitwijzing van Taiwan als een
.belangrijke aangelegenheid' te
schouwen.
Op deze ,belangrijk'-verklaring had de
Amerikaanse delegatie een-groot stuk
van zijn strategie gebouwd, want dan
zou voor de uitwijzing vair Taiwan
een meerderheid van tweederde van
de assemblee vereist zijn. Hoewel be
kend was dat de stemming over dezè
kwestie aan beide rijden op een of
twee stemmen hing, hadden de Ameri
kanen in een psychologisch publiciteits
offensief voorspéld dat zij het zou
den winnen.
Zo ver was het echter nog lang niet,
vooral dankzij de onverstoorbaarheid
van de ambassadeur van Saoedi-Ara-
bië, Jamil Baroody, die begon met de
resolutie in te dienen (de vierde)
waarin werd voorgesteld zowel Tai
wan als China in de Verenigde Naties
te houden, totdat deze landen onder
ling tot een vergelijk" waren gekomen
over hun relaties. Toen Baroody door
andere procedures werd gedwars
boomd dreigde hij te eisen' dat er op
zijn al eerder ingediende amendemen
ten stuk voor stuk zou moeten wor
den gestemd, en land voor land.
Ook de Amerikaanse ambassadeur Ge
orge Bush probeerde de stemming zo
lang mogelijk uit te stellen, zodat
tenslotte het gerucht de ronde deed
dat Washington wilde wachten op de
terugkeer van dr Henry Kissinger, die
vanavond in de hoofdstad terug wordt
verwacht van zijn besprekingen
Peking.
In zijn rede zei ambassadeur Bush
dat de Verenigde Staten niet probeer
den de geschiedenis van China té her
schrijven, behalve dat het geweld niet
zou toestaan wanneer Peking er op
uit zou zijn om Taiwan tc annexeren.
Hij deed nogmaals een beroep óp de
afgevaardigden om de uitwijzing van
Taiwan niet de prijs te maken voor
de toelating van Peking.
Albanië bad het daarop over de .cyni
sche pressietactieken van de Verenig
de Statèn die in deze zitting van de
assemblee ongekende hoogten hadden
bereikt.
Geen uitstel
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De China-politiek
van het kabinet-Biesheuvel heeft
tot onenigheid in het kamp van
de regeringspartijen geleid.
Stemde' Nederland donderdag
ochtend vroeg in de algemene
vergadering van de VN met in
stemming van de confessionele
fracties voor de Albanese reso
lutie, die het lidmaatschap van
Peking verbond aan de uitslui
ting van Taiwan en onthield de
delegatie zich van stemming
over de Amerikaanse resolutie,
die deze zaken ontkoppelde,
VVD en DS '70 zijn met het
stemgedrag van de Nederlandse
delegatie niet erg gelukkig.
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2,4,5 en 6.
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3,
7 en 9.
Sport op pagina 11.
Televsie op pagina 13.
Financieel nieuws op pagina
15.
De heren Pors (ds'70) en Berkhouwer
(vvd) hebben de minister-president en
de minister van buitenlandse zaken nu
schriftelijke vragen gesteld over de
opstelling van de Nederlandse delega
tie in de algemene vergadering. Zij
willen weten wélke overwegingen ten
grondslag liggen aan het besluit de
(Zie slot pag. 3 kol6)
Saoedi-Arabië stelde toen voor
stemming een dag uit' te stellen, om
de alsnog ingediende amendementen
en resoluties te bestuderen. „Peking
heeft nu al 21 jaar gewacht, kan die
ene dag er nu ook nog niet bij?!',
vroeg ambassadeur Baroody. De span
ning was merkbaar in de verhitte
argumenten van de voor- en tegen
standers maar toen er tenslotte over
PIANIST KORT VOOR
VOORSTELLING OVERLEDEN
GRONINGEN (ANP) Dinsdagavond,
kort voor een voorstelling van dc
Hoofdstad Operette uit Amsterdam
tie stadsschouwburg te Groningen is de
48-jarige pianist en repetitor Joop Brul.
nen de Bruin overleden.
De pianist van de Hoofdstad Operette
was ruim 10 jaar aan dit gezelschap
verbonden.
De dirigent van de Hoofdstad Operette1
John Kapper verving hem. Het pu
bliek, de stadsschouwburg was vrijwel
uitverkocht, werd niet ingelicht over
het overlijden. Men heeft overwogen de1
voorstelling af te gelasten maai- 'zag
hiervan af.
het uitstellen werd gestemd werd de
motie verslagen met een kleine meer-j
derheid van 56 tegen 53 stemmen, en!
19 onthoudingen. Het was opmerke-i
lijk dat Nederland zich voor het uit-j
stellen van de stemming uitsprak. I
Met deze overwinning leek het eerste,
ijs gebroken te zijn ten gunste van de
Albanese resolutie. Op dit punt beslo-'
ten Albanië en Algerije hun offensief
in te zetten om te voorkomen dat er
nu prioriteit verleend zou worden aan
de motie waarin om een tweederde
meerderheid van de stemmen werd
gevraagd. Toen de prioriteitsmotie i
eindelijk door voorzitter Adam Malik.
die zich overigens een weinig be
kwaam leider van de vergadering
toonde ter tafel werd gelegd, slen
terde ambassadeur Baroody opnieuw
naar het sprekerspodium om priori-
(Zie slot pag3 kol. 3)
Koningin Juliana bij aankomst in
Bonn. Vrolijk wuivend naar de
menigte op het stationsgebouw
loopt de koningin met, president
Heinemann naar de wachtende
auto.
(Van onze correspondent)
BONN Koningin Juliana heeft dinsdagavond de 'moed en heldere blik' geprezen, waarmee in de
bondsrepubliek wordt gewerkt aan de samenwerking tussen de Europese volken.
„De creatieve inspanningen van bondskanselier Brandt, om ontspanning en veiligheid te bevorde
ren, Zijn door de hoge onderscheiding van de Nobelprijs voor de vrede erkend. Met u verheugen
wij ons hierover van ganser harte", aldus de koningin tijdens een tafelrede waarmee zij een toe
spraak van president Heinemann beantwoordde.
DEN HAAG Dinsdagmiddag,
na drie uur praten, is het over
leg van de zeven voorzitters der
werknemers- en werkgeversor
ganisaties en de beide voorzit
ters van de looncommissie der
Stichting van de Arbeid afgebro
ken. Vanavond wordt het ge
sprek voortgezet. De deelne
mers schetsten dit eerste deel
van het nieuwe overleg over de
loon- en prijsmatiging als ver
kennende besprekingen, die nut
tig waren.
Het overleg is in deze eerste fase
niet afgerond. Men is niet tot defini
tieve conclusies gekomen over de pun
ten, die aan de orde werden gesteld.
Cijfers zijn niet genoemd. Over de
hoogte van de totale loonkostenstij
ging en hoe dit tot stand zou moeten
komen is niet gesproken. Maar de
staiid van zaken is dermate, dat tot
voortzetting kon worden besloten.
Vanavond zal worden bezien of er con
crete beslissingen kunnen valenl.
De volgende punten zijn aan de
orde geweest: het karakter van het'
overeg. Moet. een globale aanduiding
worden gegeven van wat verder met
lonen en prijzen dient te gebeuren of
dienen richtlijnen te worden verstrekt
voor vrij e onderhandelingen in de be
drijfstakken? Op welke wijze kan in
houd worden gegeven aan de positie
van het hoger personeel en kan dit
erbij worden betrokken? Op welke
wijze is het mogelijk greep te krijgen
op de prijsontwikkeling als er afspra
ken worden gemaakt over de lonen.
Is er in het beleid plaats voor uitbrei
ding van de meest dringende collectie
ve voorzieningen? Is deze periode
gelijk nuttig om ook een beleid uit te
stippelen voor de toekomst ten aan
zien van de investeringen en de facto
ren, die daarop van invloed zijn zoals
milieubeheer, ruimtelijke ordening en
regionale politiek?
Al deze punten zijn dinsdagmiddag
globaal benaderd en niet uitgediept.
Wat de overlegprocedure betreft, de
voorzitters rijn het cr over eens dal
zij snel moeten voortgaan. Zij willen
de problematiek spoedig geheel door
nemen en mogelijk tot een oplossing
brengen. En zij zijn zich er terdege
van bewust dat er niet zo veel tijd
meer is. Daarom gaan zijn woensdag
avond in dezelfde opstelling door.
Op het terras van de vilia Hammer-
Schmidt, zijn ambtswoning, had de
Westduitse president zijn koninklijke
gasten 's middags 't schitterende uit
zicht getoond op de drukke verkeersa
der die door Bonn noordwaarts naar
Nederland stroomt, 's Avonds, tijdens
hun toespraken in het slot Augustus-
burg, waar koningin en prins een
gala-diner en een officiële ontvangst,
werden aangeboden, kwam zowel hij'
als koningin Juliana in toespreken op
dat onderwerp terug. Beiden noemden!
het snel vervuilen van de Rijn als een1
van de grote gemeenschappelijke pro
blemen.
Koningin Juliana sprak overigens
haar tevredenheid uit over de nauwe
en effectieve samenwerking die zich
op het gebied va.n de milieubescher
ming tussen Nederland en de hondsre
publiek ontwikkelt. Datzelfde onder
werp was 's middags al besproken
door de ministers van buitenlandse
zaken Schmelzer en Scheel. Volgens
de Nederlandse bewindsman nai
de Duitsers met waardering kennis
van de verklaring die minister van
verkeer en waterstaat Drees over de
Groninger 'smeerpijp' heeft afgelegd.
(Minister Drees heeft verklaard dat
geen ongezuiverd water in hèt Eems-
Dollart hekken zal worden geloosd.
Europa
Moest het politieke gesprek op het
hoogste niveau beperkt blijven tot
hoffelijkheden waarbij president
Heinemann zijn prettige herinneringen
aan het staatsbezoek in Nederland,
november 1969, ophaalde de beide
bewindslieden konden zich onmiddel
lijk tot concrete onderwerpen bepa
len, Uit de bespreking van de houding
die de Westeuropese landen in de
toekomst tegenover de DDR zullen
innemen, bleek duidelijk dat de Ne
derlandse regering in geen geval stap-
Zie slot pagina 9 kolom 5)
AANDEELHOUDERS
BESLISTEN NOG
NIET OVER
ONTSLAG DIRECTLUR
MIDDELBURG Het ligt in de
bedoeling, dat de vergadering
van aandeelhouders van de
PZEM in een vergadering op
maandag 22 november aanstaan
de nieuwe leden zal benoemen
in het dagelijks bestuur van de
PZEM. Er wordt naar gestreefd
in de vergadering van de staten
van Zeeland van vrijdag 19 no
vember de staten een voor
dracht te presenteren ten aan
zien van de beide gs-leden en
een statenlid voor de raad van
bestuur en het db van de
PZEM,
Dat werd dinsdagavond duidelijk tij
dens een besloten vergadering van
aandeelhouders van dc PZEM. Dc op
zet is dat ook de gemeente op korte
termijn overleg pleegt over de vaca
tures van gemeentelijke zijde in dé
raad van bestuur. Van die kant is
daartoe intussen een initiatief geno
men.
Commissaris der koningin mr. J. van
Aartsen deelde de vergadering van
aandeelhouders meè, dat gedeputeerde
A. J. Kaland zijn ontslag als lid van
de raad van het bestuur en daar
mee ook van het db van de PZEM
heeft ingediend. Hij herinnerde
het al eerder aangekondigde vertrek
van de db-leden M. J. van Poelje (es)
W. Huson (staten), M. J. van Dijke en
naar treeft deze vacatures zo snel
mogelijk weer aan te vullen.
I. Pilius (gemeenten) en liet weten,
dat men er in de raad van bestuur
Er werd tijdens dc vergadering van
dinsdagavond geen beslissing genomen
over het ontslag van dc met buk
tengewoon verlof zijnde directeur
ir. T. Bogcrd. Naar liet zich laat
aanzien zal in de vergadering van 22
november ook over deze zaak
beslissing vallen.
Dinsdagavond werden de heer Bogerd
en zijn beide raadslieden mr. dr. C. A.
van Haren en mr. N. W. A. Brinkman
nogmaals gehoord. Het ging daarbij
met name om nadere toelichtingen
van de heer Bogerd op verklaringen,
tijdens de aandeelhoudersvergadering
van 4 oktober afgelegd door een aan
tal personeelsleden. Daartoe werd
de heer Bogerd dinsdag een tiental
door de juridisch adviseur van de
PZEM, mr. J. J. van der Weel, opge
stelde vragen voorgelegd. Tot de kern
punten hoorden een aantal vragen
rond de verklaring van administrateur
J. M. de Koning inzake het befaamde
ordernummer voor de Domburgse
bungalowbouw.
Ook werd nog nader ingegaan op de
verklaring van administrateur C. Faas-
se, dat de directeur over liet afschrift
van hei ordernuinmer zou hebben ge
zegd: „Dil briefje kunt u wel ver
scheuren." De heer Bogers persisteer
de bij zijn opvatting, dat daarmee niet
was bedoeld dat het briefje letterlijk
moest worden verscheurd. Nieuwe ge
zichtspunten kwamen niet naar voren.
Er bleven hiaten tussen de verklarin
gen van bet personeel en de directeur.
Tijdens de vergadering legden ook
drie personeelsleden een verklaring
voor de vergadering' van aandeelhou
ders af ten gunste van de directeur.
Daarbij werd er onder meer op gewe
zen, dat de onrust onder het PZEM-
personeel niet met de bungalow-affai
re is begonnen, maar al te signaleren
was bij da komst van de heer
gerd: 'er werd gesteld, dat het bedrijf
toen van een 'bedrijf waar we ons als
een familie voelden' werd tot een
'modern geleid bedrijf', terwijl voorts
werd geattendeerd op de veranderin
gen in het promotiebeleid en dergelij-
Na afloop van de vergadering van
aandeelhouders van kwart voor
acht tot kwart voor elf werd de
volgende schriftelijke verklaring ver
strekt: „De heer Bogerd is in de
gelegenheid gesteld zich te verweren
tegenover aandeelhouders met betrek
king tot de door personeelsleden afge
legde verklaringen op 4 oktober. Ver
wacht mag worden, dat de aandeel
houders in een volgende vergadering;
waarschijnlijk in de tweede helft
van november een beslissing zullen,
nemen inzake het ontslag van de heer
Bogerd, Verder is gesproken over een
tijdelijke voorziening in de directeurs
functie en over de vacatures in de
raad van bestuur".
JjafttlijK
Na de Russische oktober
revolutie schreef de Ame
rikaanse journalist John
Reed een later beroemd ge
worden boek over de gebeur
tenissen in wat toen nog Pe-
trograd heette. Zijn werk
bleek achteraf een belangrijke bron
voor de geschiedenis van de Russische
revolutie en had een markante titel:
'Tien dagen, die de wereld schokten'.
In het najaar van 1917 waren er ech
ter in Amerika en Europa maar wei
nig, die begrepen dat het in Rusland
om werkelijk wereldschokkende zaken
ging, die de loop der historie zouden
veranderen. In de Nederlandse pers
bijvoorbeeld van die dagen werd vrij
wel geen enkele fundamentele be
schouwing opgenomen over de achter
gronden en doelstellingen van de
bolsjewiki: men beperkte zich tot de
vermelding van feitelijke gebeurtenis
sen. Later pas heeft men begrepen,
dat het in oktober 1917 inderdaad ging
om tien dagen, die de wereld schok
ten en dat. de revolutionairen uit Rus
land bij wijze van spreken „hun voet
stappen achterlieten in het zand van
de tijd". Deze laatste beeldspraak is
nogal romantisch: rij is afkomstig van
de negentiende-eeuwse dichter Long
fellow, maar spreekt de moderne
mens toch wel aan. Hij heeft die voet
stappen in letterlijke zin zien zetten,
namelijk toen de eerste mens de maan
betrad en daar nadrukkelijke sporen
achterliet op de maanbodem, afdruk
ken „in het zand van de tijd". Op dit
ogenblik is er reden zich af te vragen
of in dit jaar 1971 in overdrachtelijke
zin niet soortgelijke tekens worden
achtergelaten.
In dit verhand rijst met name de
vraag: hoe moet op dit moment de
toelating van communistisch China
tot de Verenigde Naties worden ge
zien Als een incident, dat weliswaar
niet van belang is ontbloot, maar geen
wezenlijke betekenis voor de nabije
toekomst heeft Het is haast ondenk
baar. Het ziet er
eerder naar uit, dat
te zijner tijd dit be
sluit tot die gebeur
tenissen moet wor
den gerekend, die
de wereld schokten en dat diegenen
die China binnen de Verenigde Naties
hebben toegelaten, inderdaad duidelij
ke voetstappen hebben gezet in het
„zand van de tijd". Wellicht is het voor
barig deze conclusie te trekken, maar
zij dringt zich niettemin op: het be
sluit in de Verenigde Naties staat niet
alleen, maar is een onderdeel van een
reeks gebeurtenissen, die dit jaar de
aandacht trokken. Een reeks, die wijst
op accentverschuivingen in de wereld
politiek.
We willen enkele van die feiten noe
men. In de eerste plaats de reis.
die Nixon naar Peking zal maken.
Deze reis wijst er op, dat de Verenigde
Staten China niet langer meer nege:
ren als machtsfactor in Azië. Amerika
ziet derhalve de realiteit onder ogen,
dat China wereldpolitiek kan bedrij
ven, als industriële zowel als militaire
macht. Dat kan grote gevolgen hebben
voor de feitelijke machtsverhoudingen
in deze wereld: in de toekomst gaat
het niet meer alleen om de verhoudin
gen tussen Moskou en Washington,
maar om het krachtenveld China - Rus
land-Amerika. De gevolgen daarvan
zijn in Europa nu al merkbaar: de
liquidatie van de tweede wereldoor
log is op gang gekomen via de 'Ostpo-
litik' van Brandt, maar had pas een
redelijke kans van slagen omdat Rus
land bereid bleek er aan mee te doen.
Vanwaar die wijziging Omdat de bui
tenlandse politiek van Moskou niet
meer in de eerste plaats een Europees
beleid is, maar zich nu richt op de ver
houding Amerika - China. De accenten
zijn verschoven, een verschuiving die
haar invloed deed gelden in de regio-
naal-Europese sfeer: Engeland en de
EEG kwamen dichter bij elkaar. Die
toenadering heeft niet alleen te maken
met de economie van de zes en van
Engeland, maar is ook verbonden met
nieuwe politieke verhoudingen in. ae
wereld: tussen deze superstructuren is
een verenigd Europa de enige moge
lijkheid om een factor van enige in
vloed te zijn.
Deze feiten en ontwikkelingen zijn
niet van vandaag of gisteren: ze
spelen al vele jaren een rol in de
wereldpolitiek. Het markante op dit
ogenblik echter is dat plotseling een
versnelling optreedt. Er is ergens een
beweging ontstaan, die vrij snel voort
plant. Niemand echter weet precies
hoe en wanneer deze beweging zal
zijn beëindigd, niemand ook kan ex
act aangeven in hoeverre er dan een
nieuwe stabiliteit zal zijn ontstaan.
Het werkelijke proces is namelijk on
eindig veel gecompliceerder dan bij be
nadering kon worden aangeduid. Bin
nenlandse factoren spelen een rol, in
de Verenigde Staten en elders, ontwik
kelingen binnen de industriële maat
schappij oefenen invloed' uit, bijvoor
beeld de discussies over de toekomst
van deze maatschappij, voorts ook de
verhoudingen met de derde wereld. Re
cente gebeurtenissen het besluit van
de VN met name duiden in ieder
geval op veranderingen. Later zal blij
ken welke invloed ze hebben gehad.
Misschien zijn er dit jaar inderdaad
voetstappen gezet „in het zand van ae
tijd", die een heel nieuwe richting be
tekenen. Wellicht wordt later over de
afgelopen week in de Verenigde Naties
geschreven als de dagen „die de wereld
schokten". In ieder geval zijn er ver
anderingen te signaleren, die van grote
betekenis voor de toekomst kunnen
zijn.
ANKARA (AFP) De Turkse rege
ring onder leiding van premier Nilia-
terim is dinsdagavond kort voor mid
dernacht afgetreden, zo heeft minister
van justitie Ismail Arar meegedeeld.
