PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Thyl van Limburg" gepakt SCHILDERIJ VERMEER TERECHT j Kaland: „Ik ben een lafaard als ik nu een ander opknap niet PZEM-affaire" "De brief' zwaar beschadigd 'Thyl' ontkent Oppositie wilde niet praten met 3 Zuidafrikanen 'v? TNO: UITLAATGASSEN VERKEER VEROORZAKEN SMOG-VORMING ïmmm mm. Alleen als ontmoeting openbaar is f|!te VERTRAGING BEHOEDT JORDAANS VLIEGTUIG VOOR ONTPLOFFING Vandaag in cf@ krant... Jongetje (8) schiet oppas (18) dood Stellingen betrokken 214e jaargang no. 235 WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Donderdag 7 oktober 1971' HIROHITO TELEFONISCH BEDREIGD DEN HAAG (ANP) De in Den Haas gevestigde buitenlandse persbu-i reaus Reuter en AFP zijn woensdaga vond opgebeld door een onbekend gebleven man, die meedeelde dat „Hï- rohito zijn bezoek aan Nederland aan staande zaterdag niet zal overleven".! De onbekende belde op even voor negen uur. De man maakte zich niet (Van onze correspondent) BRUSSEL Vermeers schilderij 'De brief' is, tamelijk zwaar be schadigd, maar niet onherstelbaar, teruggevonden. De dief, de 21-jarige leerling-kelner Mario Pieter Roymans, ofte wel Thyl van Limburg naar verluidt een zoon van tamelijk welgestelde ouders werd woensdagmiddag om kwart over twee in de koeien stal van een abdij bij Zolder, na een lang» achtervolging over meesterd. (Van onze correspondent) BRUSSEL In de rijkswachtkazer ne te Hasselt wordt Mario Roymans onophoudelijk verhoord. De 21-jarige beweerde woensdagavond aanvanke lijk dat liet teruggevonden schilderij niet liet echte doek was doch slechts een kopie. Naderhand weigerde hij hardnekkig de diefstal te bekennen: die is, zo zei liij, door een mij onbekende man gepleegd. Hij ver klaarde niet hoe hij aan het schilderij kwam, maar gaf wel toe dat hij de telefoongesprekken liad gevoerd. De jongeman, die tot voor acht dagen in liet bouwbedrijf werkte, komt uit de gemeente Neren bij Ton geren. Hij woonde daar alleen. Zijn moeder is overleden en zijn vader verblijft thans in Spanje. Toen hij in het hotel Soetewey werd aangenomen als hulpkracht bij een groot bruilofts feest, sliep hij aanvankelijk met de zoon van de eigenares in een kamer van het hotel - later, toen er meer gasten waren, kreeg hij een noodbed in een kantoortje. Daaronder lag het schilderij. Mario Roymans wordt beschreven als een aardige, ijverige jongeman, die het ogenschijnlijk in het hotel zeer naar zijn zin had. Niemand had er enig vermoeden van, dat de jongen aan de naam van het cafe Uilenspiegel, dat ook door de eigenares van het hotel wordt geëx ploiteerd, een pseudoniem zou ontle nen, waarmee hij Belgie en Nederland dagenlang in spanning heeft gehou den. In zijn met bizarre fantasie en veel geldingsdrang omklede idealisme knoopte hij een net van verwikkelin gen, waarin hij zich tenslotte onver mijdelijk moest verstrikken. Zozeer zelfs, dat ongeveer op het ogenblik van zijn arrestatie bij de rijkswacht nog een tweede tip over zijn identiteit: binnenkwam van een familielid dat de stem op de radio had herkend. Dit is de nog zeer onverwachte ontknoping van een merkwaardige diefstal, die moest dienen om met het schilderij als onderpand 14 miljoen gulden los te krijgen voor hulp aan Oost-Pakistan. Op het moment dat Thyl van Limburg werd gearresteerd, zaten in Brussel juist de vertegen woordigers van de betrokken musea, de verzekeringsmaatschappijen en de hulporganisatie Caritas Catholica bij een om te beraadslagen hoe zij kon den voldoen aan zijn eis, dat woens dagavond op de televisie een contract moest worden getoond, waarin het geld ter beschikking werd gesteld, wilde de Venneer nog aan liet Rijks museum worden teruggegeven. Telefoongesprek Een langdurig telefoongesprek dat hij rond een uur in de middag voerde met de radio-nieuwsdienst van de BRT is Mario Roymans woensdag tenslotte noodlottig geworden op een moment dat hij steeds duidelijker genoegen begon te beleven aan zijn hoofdrol in het dagelijkse nieuws. Een oplettende bediende van een pompsta tion in Kuringen, waar hij ging opbel len, kreeg argwaan, toen hij op de bagagedrager van de bromfiets, die Roymans bereed, enkele exemplaren van het Brusselse dagblad Le Soir zag en bovendien een fietsvlaggetje ont waarde waarop de naam Thyl stond. Daar kwam nog bij, dat Roymans de pompbediende met zeer veel nadruk had verzocht even het kantoortje te verlaten, aangezien hij graag een ver trouwelijk gesprek met zijn verloofde wilde voeren. Aangezien de bediende, die zijn ooi- achterdochtig te luisteren had gelegd, uit. het gesprek ook nog enkele malen het woord 'schilderij' opving, was er reden te over om de rijkswacht te alarmeren. Gevolgd Inmiddels vertrok Thyl van Lim burg na het telefoongesprek aanvanke lijk zonder te bemerken dat hij door de eigenaar van het pompstation- Felix Mommep. per auto werd gevolgd. Toen hij echter na ongeveer twee kilometer rijden onderweg ook een auto van de inmiddels gearriveer de rijkswacht ontwaarde, smeet hij zijn brommer neer en rende weg door de landerijen. Nog steeds achtervolgd door een inmiddels vrijwel aar. het eind van zijn kraphten geraakte Mom-! men, verdween hij tenslotte tussen dc gebouwen van de boerderij, die be hoort bij de abdij van Herckenrode uit het gezicht. Terwijl de rijkswacht inmiddels eeni kordon trok en ook een speurhond; ijlings was aangevoerd, vond Felix Mommen in de stal een uitgeputte vluchteling: „Hij lag tussen de bees ten, verstopt onder stro en mest. Ik heb mijn knie in.zijn buik gezet en zijn handen gegrepen toen hij die HASSELT' Directeur Van Schen- del van het Amsterdamse Rijks- museurn bekijkt de ook op de foto duidelijk zichtbare be schadigingen aan „De brief". door de mest heen uitstak, Toen had ik hem". Er bestaat overigens nog een twee de lezing van het verloop van de Zie slot pag. 3 kol. 2) DEN HAAG Onder het 'sieg heil'-geroep van een tiental jeug dige demonstranten van het Zuid-Afrika Comité arriveerden woensdagmiddag drie Zuidafri- kaanse parlementsleden op het Haagse Binnenhof. De Zuidafri kanen spraken anderhalf uur lang met een gereduceerde groep Nederlandse Kamerleden, omdat alle deelnemers van de oppositiepartijen zich hadden te ruggetrokken uit protest tegen het feit, dat de informele bijeen komst achter gesloten deuren werd gehouden. Nadat enkele PvdA- en PPR-leden begin deze week reeds hadden ver klaard, dat zij alleen aan het gesprek zouden deelnemenals het volledig openhaar zou zijn, heeft de Zuidafri- kaanse ambassadeur, de heer T. J. Endemann, een brief aan mr. C. Berk houwer (VVD), voorzitter van de bij eenkomst, geschreven, waarin hij aan kondigde, dat het parlementaire trio uit zijn land alleen zou verschijnen als aan het oorspronkelijke uitgangs punt - een .collediale ontmoeting' in vertrouwelijke sfeer - zou worden vastgehouden. Procedure In zijn brief vestigde de ambassa deur er de aandacht op, dat het voorstel van de oppositie niet alleen afwijkt van de normale procedure in Nederland, maar 'ook van onze erva ringen en hoffelijkheidsnormen in an dere landen'. Hoewel de bereidheid tot een dialoog volop aanwezig was, „kunnen wij tot onze spijt niet tegen woordig zijn hij een openbare ont moeting, die sommige Kamerleden wensen te misbruiken voor publici- teitsmanoeuvres ten nadele van Zuid- Afrika". De ambassadeur verzocht de heer! Berkhouwer ten slotte hem voor half drie 's middags telefonisch op de hoogte te stellen van de beslissing de: commissieleden - want het had hem al verbaasd, dat een half uur voor het tijdstip, waarop de ontmoeting was vastgesteld, 'een voorstel in ove ging genomen wordt, dat afwijkt de oorspronkelijke veronderstel ling'. Om vijf voor half drie kon de heer Berkhouwer de ambassadeur meede len, dat de stemmen hadden gestaakt C Zie slot pag. 3 kol. 7 „Wetenschappelijk instrumentarium voor uitvoering wet ontbreekt" DEN HAAG/DELFT (GPD-ANP) Niet de industrie, maar het verkeer veroorzaakt dc smog, waarvan westelijk Nederland de laatste weken veel last heeft. De verkeersdichtheid van de randstad zorgt voor een verhoogde verontreiniging door uitlaatgassen, waaruit smog ontstaat. Dit consta teert het instituut voor ge zondheidstechniek TNO te Delft in een rapport dat woensdag aan het ministerie Tijdbom in koffer ontploft naast toestel BEIROET (AIT-RTR) Ken uitstel van hel vertrek om technische redenen heeft woens dag een Jordaans lijn- vliegtuig er voor be hoed, dat het in de lucht door een tijd bom werd opgeblazen. Nu kwam de helse ma chine tot ontploffing, voordat de koffer waarin de bom zat, aan boord werd ge bracht van de Caravel- le vau de Jordaanse luchtvaartmaat schappij Alia die op het vliegveld van Bei roet gereed werd ge maakt voor een vlucht naar Amman. 'Verongelukt' De koffer explodeerde onder de vleugel van het toestel, zonder dat zich hierbij persoonlij ke ongelukken voorde den of schade werd aangericht. Volgens een woordvoerder van de Libanese luchtha ven zou de Cara veile ongetwijfeld zijn ver ongelukt. als de tijd bom tijdens de vlucht was ontploft. Het va lies was eigendom van een Jordaanse rege ringsfunctionaris, Mo- hamed Hindawi, die verklaarde niet te we ten hoe de bpm in zijn koffer was gekomen. „Als ambtenaar van de Jordaanse regering heb ik er geen enkel belang bij mijn land schade te berokkenen," aldus Hindawi. De man wordt nog vastge houden. litairen, nadat het toestel aan een ramp ontkwam. van volksgezondheid en mi lieuhygiëne en aan de Delftse gemeenteraad is toegezonden. TNO heeft van 17 tot 23 september in het Rijnmondgebied een onderzoek ingesteld naar de smogvorming en daarbij op alle punten verhoogde concentraties ozon gevonden. Hier uit wordt geconcludeerd dat de in dustrie niet de boosdoener kan zijn. Vooral Delft, dat dichtbij de belang rijke verkeersader rijksweg 13 ligt, ondervindt hiervan tie gevolgen. In de afgelopen dagen kwamen dan ook tientallen klachten van inwo ners van Delft. Bij de centrale meld- en regelkamer] van het openbaar lichaam Rijn-j mond heeft het woensdagavond! klachten geregend over stank. De] woordvoerder van Rijnmond sprak! rond tien uur over een absoluut! klachtenrecord van 150 per uur, dat via vier telefoonlijnen door de cen trale meld- en regelkamer werd ver werkt. gerekend al meer dan elfhonderd. „De mensen klagen over alle moge lijke soorten stank. Ook de katte- pies is er weer bij", aldus Rijn mondwoordvoerder G. Schilder. De meeste Magers wonen in Vlaardin- gen. Maassluis, Delft, Den Haai. een deel van het Westland. Opnieuw zijn het zeer stabiele weertype de windstilte oorzaak van de stank. 'Flop: Fase 2 Om kwart over tien kondigde Rijn mond waarschuwingsfase 2 af. Deze houdt een verzoek in aan de indus trieën in het Waterweggebied om lage stankbronnen af te sluiten, voorzichtig te zijn bij reparatie werkzaamheden aan leidingen en bij het Iaden en lossen. De deskun digen lieten het alarm uitgaan op grond van ongunstige weersver wachtingen voor het komende et maal. Het totale aantal telefoontjes van Rijnmondbewoners over stank be liep om elf uur over de hele dag Schandaal De werknemers van de Veneco die nu op straat dreigen gezet te worden, hebben de ontwikkelin gen bij het Middelburgs bedrijf als 'schandalig' bestempeld (pag 2). 'Generale' WOENSDAGOCHTEND is op Schiphol een uitgebreide 'genera le repetitie' van de aankomst van keizer Hirohito van Japan gehou den. Alle routes die de keizer mor gen zal volgen werden 'proef-ge- reden'. (Pagina 13). Nieuws uit Zeeland op de pa gina's 2, 4, 5, 7 en 9 Nieuws uit binnen en buiten land op pag. 1, 3 en 13 Sport op pagina 14 en 15 Radio en tv op pagina 17 Financieel nieuws pag. 21 Deskundigen zijn van mening, dat nu de commissarissen der koningin door een koninklijk besluit be voegdheden hebhen gekregen ter uitvoering van de wet op de lucht verontreiniging, dit in feite voorlo pig een flop betekent, „We hebben op dit moment geen enkele tech- nïsch-wetenschappelijk instrumenta rium om in bet kader van de wet Zie slot pag. 3 kol. 6 HORSMONDEN (AP) Een jeugdige Engelse babysitter, Christine Phipps, IS jaar oud, is woensdagmorgen vroeg door een jongen van 8 jaar op wie zij moest passen, doodgeschoten. De politie spreekt van een 'ongeval'. De jongen en zijn broertje speelden cowboy en indiaantje. Een hunner had een pistool. Dat ging af en Christine werd dodelijk getroffen. VERANTWOORDING VOOR CHU-KAMERKRING j^antlijn CHU LAAT HAAR GEDEPUTEERDE NIET VALLEN... MIDDELBURG „Ik zou me zelf een lafaard vinden, wanneer ik een ander zou opknappen met het voorzitterschap van het dagelijks bestuur van de PZEM en zelf als gedeputeerde rustig op een stoel zou blijven zitten voor hetzelfde salaris. Dal wil de ik niet, dat wil ik niet en dat zal ik ook nooit doen". Gedepu teerde A. J. Kaland stond gis teravond in Middelburg tegen over zijn eigen gelederen, de ka merkring Zeeland van de CHU, om verantwoording af te leg gen over het gevoerde beleid. En hij liet, er ook ditmaal gen spoortje van twijfel over bestaan, dat; hij er niet over piekert om terug te treden als PZEM-db-vooïzitter, zolang de meer derheid van de staten en de meerder heid van de PZEM-aandeelhouders zijn beleid steunen. Het is een geëmotioneerde vergadering geworden. Vooral aan het begin van de bijna vier uur durende bijeenkomst hakte de heer Kaland hard in op het; verloop van de PZEM-kwestie. die hij bestempelde als een zaak van politieke agitatie. „Ik sta hier met een volstrekt zuiver geweien, ook al blijft er nog tien jaar een recherche-onderzoek aan de gang", riep hij uit En dan: „In wezen gaat het niet om het bestuur en niet om een voorzitter. Er moet olie op het vuur worden gegooid, want dat vuur moet branden. Olie met veel of weinig zwavelgehalte. En als de goedwillenden nu niet opstaan, dan zullen er slacht offers vallen. Want natuurlijk krijg je mensen kapot. Ms je kijkt wat hier eenmaal door terreur is gebeurd. Ik! geen woorden voor... Integriteit] Er ongeveer honderddevtigt zeeuwse CHU-leden in de aula van de christelijke mavo aan dc Middel burgse Olmenlaan. Daartussen zo'n der tig andere belangstellenden, aan wie kamcrkring-voorzitlor C, F. van der, Peijl maar meteen bij hel begin van' de bijeenkomst verzocht of ze zich van inmenging in de discussie wilden onthouden, Aaii dat verzoek werd vol daan. Niet minder dan zeventien duidelijk mondige leden kwamen na de verkla ringen van de heren Kaland en Van der Peijl naar voren om vragen te stellen en hun visie te geven op de PZEM-zaak en zijn consequenties. Bijl herhaling werd vastgesteld dat de CHI in Zeeland (er werd gesproken na-] mens afdelingen en statenkringen) de] integriteit van de heer Kaland geen! moment in twijfel trekt. En voor voorzitter Van der Peijl was dat aan1 het eind reden om de conclusie te! trekken dat de gedeputeerde op een! stevige ruggesteun van een grote! meerderheid uit eigen kring kan re kenen. Toch lag de kwestie van de koppeling PEM-db-be.stuur en gedeputeerde, voor, de heer Kaland in de bewogen staten-1 zitting van 18 juni jl„ ook gisteravond niet voor iedereen even gemakkelijk.! De heer Smallegange (Middelburg): Zie slot pag. 2 kol. 6 het PZEM-beleid gis- teravond afgelegd door de gedeputeerde Kaland ten rfWI overstaan van de CH-kamer- %-Js. rij kieskring Middelburg heeft geen enkel nieuw feit opgeleverd, maar wat erger is ook geen nieuw gezichtspunt voor een verder beleid. Wie namelijk de hoop had gekoesterd, dat via deze Interne CH-discussie wegen zouden zijn aan gegeven om uit de huidige crisis te geraken, is bedrogen uitgekomen. Een voorzichtige poging werd ondernomen door Middelburgs gemeentesecretaris, mr J. Hooy, maar het. bleef bij een po ging, er werd onvoldoende op gerea geerd. Daardoor werd deze bijeen komst voor de nabije toekomst een teleurstelling: eigenlijk werden alleen de standpunten nog eens duidelijk ge markeerd. de loopgravenoorlog als men ons deze navrante vergelijking wil toestaan blijft een feit. De heer Kaland heeft wellicht persoonlijk eni ge voldoening na gisteren overgehou den, want in meerderheid bleek de vergadering zonder meer bereid hem haar vertrouwen te schenken. Overi gens wil dat niet zeggen, dat er geen oppositie was, maar het accent van de discussie lag bij de medestanders. Op grond daarvan kon voorzitter Van der Peijl aan het slot van de bijeen komst constateren, dat de vergadering in meerderheid achter Kaland en diens beleid stond. Twee aspecten kwamen met name gisteravond uitvoerig aan de or de. Punt één: het aanvankelijke be sluit van het PZEM-dagelijks bestuur om geen disciplinaire maatregelen te nemen op grond van het rekenkamer rapport. plus de enkele dagen daama gevolgde zwenking van honderd tach tig graden, to.en werd voorgesteld de directeur voornemen tot ontslag aan te zeggen. Tweede punt: de politieke koppeling, door gedeputeerde Kaland nadrukkelijk aangebracht tussen het voorzitterschap van het PZEM-bestuur en het lidmaatschap van gedeputeerde staten. Ten aanzien van het eerste pimt sprak de Middelburgse afgevaar digde Hooy over een „fataal besluit", een opvatting die werd gedeeld door een andere Middel burger, namelijk drs H. Stegeman. Deze wees er terecht op, dat de nieuwe feiten, aangevoerd ter motivering van de honderdtachtig- graden-zwenking, in werkelijkheid geen nieuwe feiten waren. Het ging om vier elementen: het inmiddels bin nengekomen advies van de rechtskun dige raadsman, het onderzoek door de justitie, de houding van de vakbonden en een brief van enkele personeelsle den. Geen van deze vier bevatte een nieuw gezichtspunt over het beleid van de directeur en toch werd een zwen king gemaakt, zo werd gesteld. Dat is inderdaad een uiterst zwak punt in de verdediging van het dagelijks bestuur, een punt dat achteraf gezien onweer legbaar is. Er werd ook druk gefilosofeerd over de koppeling: was zij terecht of ten onrechte? In ieder geval is zij nog altijd een feit, dat politieke conse quenties heeft gehad en nog voortdu rend heeft. Gisteravond is duidelijk geworden, dat gedeputeerde Kaland er geen moment aan denkt om tot ont koppeling. over te gaan: hij acht het voorzitterschap van het PZEM-bestuur een essentieel element van zijn taak. Men kan daar uiteraard over twisten: mr Hooy poogde een opening te vin den door de vraag te stellen of het PZEM-voorzitterschap eigenlijk wel een eenheid vormt met de andere ge deputeerden-taken van de heer Kaland. Diens antwoord was bevestigend. Wij hebben al eerder onze twijfels dien aangaande uitgesproken. In het ver leden berustte het voorzitterschap van het dagelijks bestuur bij de gedepu teerde Van der Weel: hij had een ge heel ander pakket van taken als de heer Kaland. Deze kon destijds toe* hij dp eerste maal optrad als gedepu teerde nogal wat vragen, omdat de CH verkiezingswinst had geboekt. Zijn fractievoorzitter zinspeelde daar toen bij de verkiezing van gedeputeer den op. Deze sterke positie heeft hij bij zijn huidige termijn weten te hand haven, ook al was er toen geen sprake van verkiezingswinst. Naar ons gevoel had het antwoord op de vraag van mr Hooy ontkennend moeten luiden: een andere verdeling van taken is even goed mogelijk. Het gaat hier echter stuk voor stuk om op dit ogenblik onvruchtbare filosofieën, want de gedeputeerde Ka land denkt er immers niet aan zo kwam gisteren ondubbelzinnig vast re staan ook maar even over een ont koppeling te denken. Ook hij is in een gepolariseerde situatie terechtgeko men: hij stelt, dat er een statenuit- spraak is en een beslissing van de aan deelhouders, democratisch genomen besluiten, waaraan hij zich onverkort wenst, te houden. Voor hem is daarmee de discussie afgedaan, een opvatting waarin de CH-kamerkring hem giste ren is gevolgd. En daarom is er na gis teren maar één conclusie mogelijk: de stellingen zijn wat de CHU betreft vol strekt onveranderd en in dit opzicht zijn er geen wegen aangegeven om tof. een oplossing te komen. Eén ding is daardoor duidelijk, ook de gedeputeerde Kaland onderstreepte dat het is nu een volstrekt politieke zaak geworden. We zouden er aan willen toevoegen, dat dan ook een politieke oplossing zal moeten worden gevonden. Het is nog onvoorstelbaar hoe die za." uitvallen. Men mag aannemen, dat zij dit jaar nog aan de orde zal komer. wanneer de provinciale begroting in de staten wordt behandeld. Er is in de begeleidingsbrief van gedeputeerde sta ten eèn zinsnede te vinden, die over de Voor vervolg zie pagina 3 kolom 1)

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1971 | | pagina 1