PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VERWIJDERING AFVALOLIE ZO
inflatieSNEL MOGELIJK ORGANISEREN
Hirohito zwaar bewaakt
in Kopenhagen
Gebouwen te klein voor uitbreiding
van partieel onderwijs in Zeeland
NKY-plan
contra
Chef-staf operatie
,Reinhard' Ernst
Lerch gearresteerd
„Discriminotie
moet verdwijnen'
WERKGROEP ADVISEERT REGERING
Lie drie van
Breda
Op
Baby gestikt
in matrasje
Vandaag
in de
krant...
r
NA ONTMOETING MET NIXON IN ALASKA
BELAST MET UITROEIING JODEN
OPLOSSINGEN
VAN TIJDELIJKE
AARD LIJKEN
MOGELIJK
214e jaargang - no. 227
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 28 sept. 1971
Cr* JS9J00
il 3J Hl 44 JT
UTRECHT (ANP) Het. ver
bondsbestuur van het Neder
lands Katholiek Vakverbond
(NKV) wil voor 1972 de totale
reele verbetering in de arbeids
voorwaarden afstemmen op de
voor dat jaar verwachte stijging
van de produktiviteit.
Het stelt voor dat binnen dit kader in
de bedrijfstakken een beleid wordt
gevoerd, waarbij vooral acht wordt
geslagen op de inkomenspositie van
de laagstbetaalden. De beschikbare
reele ruimte zal volgens het NKV
daarom zo moeten worden verdeeld,
dat de mensen met het laagste inko
men er meer op vooruit zullen gaan
en de hoogste inkomens minder.
De reele verbetering van de arbeids
voorwaarden moet. tegen prijsstijgin
gen worden beschermd door een prijs
indexcijfer, waarbij de invloed van
de indirecte belastingen op het prijs
peil buiten beschouwing wordt gela
ten. Het verbondsbestuur van het
NKV wil daardoor voorkomen, dat
kosten van gemeenschapsvoorzienin
gen worden afgewenteld.
In het concept-beleidsplan van het
NKV zal de stijging van de loonsom
per werknemer in 1972 duidelijk ach
ter blijven bij de 13,5 procent stijging,
die in de macro-economische verken
ning wordt opgevoerd voor dat jaar.
Het verbondsbestuur van het NKV
rekent er op, dat dit dan ook een
verlaging van de verwachte prijsstij
ging met een procent tot gevolg zal
hebben.
Het verbondsbestuur van het NKV
gaat er van uit, dat ook de niet aan
een collectieve arbeidsovereenkomst
gebonden inkomensgroepen de ernst
van de situatie verstaan en bereid zijn
een bijdrage te leveren. Deze groepe
ringen moeten zich er van bewust
zijn, hoezeer htm gedrag op anderen
als voorbeeld werkt. Ze krijgen nu
een gelegenheid om te tonen, dat ook
zij weten wat maatschappelijke soli
dariteit betekent.
Het beleidsplan van het NKV zal in
eigen kring nader worden besproken
en uiteraard ook met de beide andere
vakcentrales.
VENEZOLAANSE
PRESIDENT OP
CURACAO
DEN" HAAG (ANP) De president
van Venezuela dr. Par.iel Caldera is
Ier gelegenheid van het offic.ele be
zoek dat hij maandag aan de iVeder-
landse Antillen bracht, door koningin
Juliana benoemd tot grootkruis in de
orde van de Nederlandse I eeuw.
Dr.Caldera woonde de plechtigheden
bij ter herdenking van de 150ste sterf
dag van admiraal Bnon, een stn'jdma-
ker van Venezuela s nationa.e held
Simon Bolivar.
President Caldera zei in zijn toe
spraak onder meer dar hij naar Cu
racao was gekomen om eer te bewij
zen aan een zoon van dit eiland en
om een tastbare getuigenis af te leg
gen van de verbondenheid tussen het
Venezolaanse en Antilliaanse volk. De
wederzijdse overeenkomst tussen bei
de landen is volgens Caldera momen
teel duidelijk merkbaaT op zowel eco
nomisch als sociaal gebied en in vele
aspecten van de krachtige en snelle
ontwikkeling die de twee landen door
maken.
Het in Willemstad verschijnende blad
'Amigo di Curacao' schreef maandag
dat de Venezolaanse president niet
naar Curacao was gekomen om poli
tiek te bedrijven. Het blad vond wel
dat het bezoek van Caldera op een
ietwat ongelukkig moment kwam.
„Kort nadat een Nederlandse delega
tie ons heeft laten weten dat. er aan
de andere kant. van de oceaan geen
belangstelling meer bestaat voor he'
stukje koninkrijk in de tropen en
vrijwel gelijktijdig met het bezoek
van ene heer Schmelzer die dezelfde
politieke koers vaart als zijn voorgan
ger en partijgenoot Luns en die ons
daarom met huiver doet terugdenken
aan de episode Nieuw-Guinea, nu niet
bepaald een gouden bladzijde in de
Nederlandse buitenlandse politiek.
HAARLEM (GPD) Een 4 maanden
oude Turkse baby is zaterdagochtend
in een kinderwagen door verstikking
om het leven gekomen. Het kind was
op verzoek van de ouders, die op het
ogenblik op vakantie zijn in Turkije,
in juli bij een Haarlems pleeggezin
ondergebracht, omdat de vrouw
moest werken. De baby is gestikt in
een plastic zak. die rond het matrasje
was gewikkeld.
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2, 4 en 5;
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3
en 6;
Sport op pagina 7;
Televisie op pagina 8;
Financieel nieuws op pagina
11.
DEN HAAG Er moet een landelijke organisatie komen met als
taak het organiseren van en het toezicht houden op inzameling,
transport en verwerking van afvalolie, alsmede het financieel be
heer van deze taken.
Een voorwaarde voor een doeltreffende organisatie is het tot-
standbrengen van een wettelijke regeling, die voorziet in een af-
fcTiteplicht voor de houders van afvalolie en de mogelijkheid om
een sluitend controlesysteem op te bouwen. Hiervoor moet de
totstandkoming van de wet op de bodemverontreiniging niet wor
den afgewacht, doch thans moet reeds een begin worden gemaakt
met de opbouw van een organisatie gericht op de inzameling en
verwerking van afvalolie.
De grot. aardoliemaatschappijen,
zijn bereid onder bepaalde voorwaar
den de totale hoeveelheid afvalolie te
verbranden, mits de afvalstof per
schip wordt aangevoerd.
Dit staat in hei rapport, dat de
Werkgroep Afvalolie heeft uitgebracht
en dat enkele dagen geleden in het
kabinet is besproken.
De werkgroep komt tot de conclu
sie dat afvalolie een ernstige bedrei
ging voor het leefmilieu vormt. Niet
alleen kunnen kleine hoeveelheden van
deze stof de smaak van het drinkwa
ter beinvloeden, maar bovendien
vormt de olie die in de bodem of
het oppervlaktewater raakt een
vaar voor de daarin aanwezige micro
flora en fauna, welke zo belangrijk
zijn voor het zelfreinigende vermogen
van bodem en water.
Ook kan olie bij afvoer op gemeen
telijke rioleringen de diverse proces-,
sen in rioolwaterzuiveringsinstallaties;
nadelig beinvloeden. Ieder jaar komti
een hoeveelheid van ongeveer 80.0001
ton afvalolie vrij. waarvan ongeveer
33.000 ton van het wegverkeer, onge
veer 21.000 ton van de industrie en
ongeveer 25.000 ton van diverse ande-,
re bronnen afkomstig is.
Een groot deel van deze afvalolie
wordt ingezameld door een aantal
particuliere transportondernemingen.
Deze afvalolie vindt nu nog voor een
belangrijk deel haar weg naar de
tuindersbedri j vengroend rogeri jen
steenfabrieken, die haar gebruiken
voor warmteopwekking en naar rege-
neratiebedrijven die van de afvalolie
weer een bruikbare smeerolie ma
ken.
Daarnaast verdwijnt een belangrijk
deel op onverantwoorde wijze. Ver
wacht wordt dat het. gebruik van
afvalolie binnenkort sterk zal afne
men ten gunste van het gebruik van
aardgas.
Daarom meent de werkgroep, dat
op korte termijn een regeling moet
worden getroffen om te komen tot
een landelijke organisatie, waardoor
wordt gewaarborgd dat de afvalolie
op een onschadelijke wijze wordt
wijderd.
De commissie meent, dat voor de
financiering van de gedane voorstellen
in beginsel twee methoden mogelijk
zijn:
een heffing op nieuwe smeerolien
om daaruit de inzameling en verwer
king van het tot afvalolie geworden
produkt te financieren. Deze methode
roept bezwaren op in verband met de
accijns-harmonisatie in Benelux-ver-
band.
het heffen van reinigingsrechten opi
die plaatsen waar afvalolie ontstaat
(garages, industrieën). De commissie
acht deze heffing wel uitvoerbaar,
maar organisatorisch moeilijker han
teerbaar dan de eerste methode.
In meerderheid is de werkgroep voor-;
stander van de eerste methode. Daar
bij gaat men uit van het principe: de
vervuiler betaalt. Geadviseerd wordt
de kosten van de landelijke organisa
tie ten laste van de algemene midde
len te brengen.
ANCHORAGE Keizer Hirohito
en president Nixon drukken elk-
de hand en maken buigingen
een brief
den
met kle
burgemeester Samkal-
een groot aantal leden
verzocht het bezoek
PASPOORTEN
17,50 DUURDER
DEN HAAG (ANP) De paspoorten
worden 17,50 duurder. De regering
heeft namelijk besloten de rijksleges
op paspoorten te verhogen van 7,50
tot 25,-. Behalve dit bedrag van 25,.
moet iemand, die een paspoort aan
vraagt of Iaat verlengen, nog gemeen
telijke en provinciale leges betalen. De
provinciale en gemeentelijke leges va
rieren van provincie tot provincie
resp. van gemeente tot gemeente.
Bovendien heeft de regering besloten
de legeskosten op identiteitskaarten
te brengen van vier gulden op tien
gulden. De identiteitskaarten, die een
beperktere geldigheidsduur hebben
dan paspoorten, kunnen alleen ge
bruikt worden voor reizen naar een
aantal Europese landen.
Uit het thans gepubliceerde ontwerp
van de wet op de middelen (waarin
aangegeven wordt op welke wijze de
inkomsten van 's rijks schatkist ver
kregen wordt) blijkt, dat de op
brengst van de rijksleges voor pas
poorten en dergelijke volgend jaar
geraamd wordt op ƒ25,3 miljoen. De
raming voor 1971 was een opbrengst
van 7,3 miljoen, terwijl de vermoe
delijke opbrengst in 1970 8,4 miljoen
KOPENHAGEN, ANCHORAGE (RTRT, AFP, ANP» Keizer
Hirohito van Japan is maandag op een zwaar bewaakt vliegveld
van Kopenhagen verwelkomd door koning Frederik en koningin
Ingrid van Denemarken, terwijl buiten Japanners en Denen de
monstreerden. De Japanse keizer arriveerde in Europa, nadat hii
in Anchorage in Alaska besprekingen had gevoerd met president
Nixon van de Verenigde Staten, die daarvoor speciaal naar An
chorage was gereisd. Het bezoek aan Alaska verliep zonder inci-j
denten. Keizer en president spraken elkaar eerst alleen en later!
in gezelschap van de beide ministers van buitenlandse zaken, Wil
liam Rogers en Takeo Foekoeda.
mee met Nixons auto, ciie daarop
vaart meerderde en tenslotte zo snel!
doo de stad reed d..t de mensen
laags de route nauwelijks een glimp
van de president en zijn vrouw kon
den opvangen. De kernproef dej
grootste ooi: door Amerika genomen!
wordt volgende maand op een i
eilanc voor de kust van Alaska gehou
den. Milieiibeschermingsgroepert oefe
nen echter sterke drur: uit op de
president, de proef af te gelasten
Hel bestuur van hel Humanistisch
Verbond afdeling Amsterdam heeft in
nsterdam van keizer Hirohito zo
onopvallend mogelijk te laten geschie
den en af te zien van officiële ont
vangsten.
Vier mannen hebben maandag het
hoofd van de afdeling verkeersleiding
van het vliegveld van Mexico ontvoerd.
Zij eisen een losgeld van drie miljoen
pesos (860000 gulden). De ontvoering
zou het werk zijn van de links-revolu-
tionaire groepering MAR.
Het onderhoud had plaats op de mili-i
taire luchtbasis, die \oor iedereen'
was afgesloten. Na ruim anderhalf
uur vertrok Hirohito naar Kopenha
gen. Volgens woordvoerders was het
gesprek van zeer algem -ne aard en
kwamen geen concrete kwesties aan,
de orde.
Nixon vestigde in zijn welkomstrede
de aandacht op de groeiende rol van
Japan in de were' daangelegenheden
Hei bezoek van de keizer symboliseer
de volgens hem de vriendschap tussen
Japan en de Verenigde Staten Hirohi-
o zei in antwoord, dat hij zich er
steeds van bewust was dat de Ameri
kanen Japan bij zijn herstel na de
tweede wereldoorlog materieel en
reel royaal hadden geholpen. Hij twij
felde er niet aan dat de vriendschap
pelijke betrekkingen steeds hechter
zullen worden „door nauw contact en
samenwerking tussen onze regeringen
en volken". President Nixon had bij
zijn aankomst in Anchorage gezegd;
„Wij allen herinneren ons de tweede
wereldoorlog... de mensen die toenj
vijanden waren, kunnen en moeten I
vrienden zijn., wij zullen nooit meer
vijanden zijn. Hei doel van deze ont
moeting is een buitenlandse politiek
te ontwikkelen, waardoor Japan en de
Verenigde Staten altijd vriendschappe
lijke concurrenten oj economisch ge-
biei" en nooit meer vijanden zijn".
De eerste bijeenkomst, ooit gehouden
door een Amerikaanse president en
een Japanse keizer, werd georgani
seerd tegen een achtergrond van toe
genomen gespannen betrekkingen tus
sen beide landen. Behalve moeilijkhe
den over handels- en valutakwesties
bestaat, er aan Japanse zijde ongenoe
gen over de richting waarin de Ameri
kaanse buitenlandse politiek zich be
weegt, met name wat betreft het
besluit van president Nixon om Pe
king te bezoeken zonder daarover te
voren contact met Tokio op te oe-
.nen.
Nixon ontkwam in Ancnorage niet
aan protestbetogingen. Enkele honder
den demonstranten tegen een voorge-
onaergronde kernproef renaen
WENEN (AFP) Ernst Lerch, die als chef staf van de 'Aktion
Rheinhard' was belast met de uitroeiing van joden tijdens de;
tweede wereldoorlog, is maandagochtend gearresteerd in Klagen-
furt (Oostenrijk), waar hij een cafe hield. Dit heeft de directeur;
van het 'documentatiecentrum van joodse slachtoffers van het
nazisme', Simon Wiesenthal, maandag meegedeeld.
'Aktion Rheinhard' stond onder leiding van Odilo Globocnik en was vooral ge-1
richt op de concentratiekampen Treblinka, Sobibor en Belzec.
Het materiaal tegen Lerch omvat 20 dossiers en is in 1962 door Wiesenthal bij
de justitie ingediend.
De 57-jarige Lerch werd in 1950 tot twee jaar gevangenis veroordeeld De po
litie van Klagenfurt zei maandagavond dat zij had gehandeld op instructie uit
VERDUBBELING AANTAL CURSISTEN VERWACHT
VLISSINGEN - Hoe de Zeeuwse
vormingsinstituten voor de wer
kende jeugd de uitbreiding van
de partiele leerplicht tot en met
zestienjarigen moeten opvangen
is nog niet geheel duidelijk. Uit
de reacties van de leidingen van
deze instituten blijkt, dat men
meer dan een verdubbeling van
het aantal cursisten verwacht,
als het volgend cursusjaar niet
alleen partiele leerplicht zal be
staan voor 15-jarigen, maar ook
voor 16-jarigen.
Dc accommodaties in Hulst. Terneu-
zen en Goes zijn bij dc huidige bezet
ting al niet aan dc ruime kant. Als
het aantal cursisten cn daarmee
het aantal groepen meer clan twee
keer zo groot zal worden zullen de
accommodaties moeten worden uitge
breid en zal ook het aantal perso
neelsleden twee keer zo groot moeten
orden om optimaal te kunnen func
tioneren.
Directeur C. Schoof van de stichtingl
vormingsinstituten voor werkende!
jongeren in Midden- en Noord-Zee-j
land, die in Goes. Middelburg en Gis
singen werkzaam is voorziet met na
me voor de laatste twee sleden moei
lijkheden De panden, die de stichting
daar in gebruik heeft worden nage
noeg ten volle benut. In Goes is er
nog wel enige ruimte, maar voor een
verdubbeling op korte termijn lijker.
de mogelijkheden niet groot. Op lan
gere termijn moei er in Gissingen en
Middelburg zeker nieuwbouw plan s-1
vinden, aldus d® heer Schoof, die zegt!
hierover reeds contacten te hebben
met de inspectie vormingswerk jeug I
digen In Goes zijn de moeüijkhed-n
minder groot, »ndat her schoolge
bouw aan de Koninginneweg, waar de
stichting momenteel gebruik van
maakt, geheel "er beschikking komt.
De Stichting Levensschool voor wer-l
kende jongens in Zeeuwsch Vlaande
ren heeft in Hulst de beschikking1
over een semipsrmanente behuizing i
die voor uitbreiding vatbaar is. Direc
teur G. P. Maas voorziet voor Terneu j
zen grotere moeilijkheden In Terneu-
zen maakt zijn stichting samen mei
de stichiing vormingswerk leerplicht-1
vrije vrouwelijke jeugd in Zeeuwsch
Vlaanderen gebruik van enkele gebou
wen. die voorheer. in gebruik waren
bij het Petrus Hondiuslyceum In de
huidige omstandigheden wordt deze
accommodatie, die allesbehalve ideaal;
is, geheel benut.
In Terneuzen ontvangen 275 jongens
cn 120 meisjes momenteel een hele of
een halve dag pei weck algemene
vorming. In Hulst zijn er 140 cursis
ten Het totaal van Goes. Gissingen
en Middelburg bedraagt het aantal
cursisten thans 120 (waarvan 32 jon
gens). Dit is ongeveer een derde van t
het totaal aan J 5-jarige werkenden,
die geen partieel onderwijs ontvangen.
Het aantal cursisten, dat naast de;
opleiding via een leerlingstelsel alge
meen vormend onderwijs ontvangt be
draagt in Midden-Zeeland 350. Direc j
teur Schoof- .Dal houdt in, dat het
aantal leiders van elf op twintig moet
worden gebracht en dat de accommo
daties moeten worden verdubbeld".
Mevrouw E. J G Rekveld-Hoogvelh.
directrice van het instituut voor wer
kende meisjes m Terneuzen. verwacht,
da: in de loop van het cursusjaar het
aantal cursiten van de huidige 120
nog wel zal stijgen tot. 170 Ook zij
moe: evenais haar collega's Schoof;
en Maas vee. aandacht besteder,
aan de werving. In Zeeuwsch-Vlaanae-
ren geniet het instituut van de heer!
Maas. me: name m Huls: en omge
ving. a! tamelijk grote bekendheid.I
omdat het de voortzetting is van de
daar ai acht jaar geleden gestichre;
levensschool. Mevrouw Rekvela en del
heer Schoof moeten dan ook betrek-
kelijk veel tijd geven aan de werving.
Mevrouw Rek veld: ..Een massa men-j
sen weten nog niet wat ons instituut
precies inhoudt en die onbekendheid'
maakt een intensieve wei-ving noodza-j
kelijk. Het is dan wel om te lachen;
als je vanuit. Den Haag te horen;
krijgt, dat je maar eens meer aan het,
vormingswerk zelf moet gaan doen".!
Bij geen van de drie stichtingen heeft1
men al enige zekerheid over de ma-,
nier, waarop de uitbreiding van ae
partiele leerplicht, die per 1 augustus
van het volgend jaar ingaat, moet
worden gerealiseerd
Dc heer Maas ziet he' in tijdelijke
oplossingen; „Een permanent gebouw
krijg je voor die tijd toch niet meer
van de grond. En gezien de ervarin-,
gen in het verleden vertrouw ik erop,
dat het ministerié alle medewerking
geeft".
"^pnieuw komt -n de Neder
landse samenleving een
'^X,| discussie op gang rond ae
'drie van Breda'. Hel gaa: hier
om drie Duitse ooriogsmisda
rjT'-'J digers. die tot het eind van
-- - hun dagen gedoemd zijn on
der de koepel van de strafgevangenis
in Breda te verblijven: Aus der Fitnten.
Pischer en Kotaüa De eerste twee wa
ren hoofdfiguren bij de deportatie van
de joodse Nederlanders en daardoor
mede verantwoordelijk voor de dood
van vele duizenden: de laatste fungee:
de als kampbeul en heeft eveneens de
dood van vele Nederlanders op zijn ge
weten. Aanvankelijk waren de drie ter
dood veroordeeld, maar het vonnis
werd niet voltrokken. In 1951 kregen
zij gratie de doodstraf werd omgezet
in levenslang. Bij Aus der Fiinten en
Fischer werd de reden van de gratiever
lening niel vermeld, van Kotalla is be
kend, dat hij op grond van psychiatri
sche rapporten verminderd toereke
ningsvatbaar is. Ruim twee Jaar geie-
den is intensief beraadslaagd over de
vraag of het na al die jaren niet beter
zou zijn de drie vrij te laten Vooral de
geestelijke verzorgers van de Bredase
strafgevangenis drongen aan op gratie
verlening, maar zover is het niet geko
men.
In hei geheel van deze discussie werd
1 in oktober 1969 een poging onderno
men om tot een uitspraak van de twee
de kamer te komen. Er was inmiddels
bekend geworden, dat de minister van
justitie, mr C. H. F. Polak, overleg had
gepleegd met de fractievoorzitters uit
de kamer, waarbij hem was gebleken
dat; een groot aantal kamerleden be
zwaren bleef koesteren tegen een in vrij
heidsstelling. De bewindsman deelde de
kamervoorzit ter mee. dat er van hem
geen initiatieven waren te verwachten.
Na die mededeling
lokte ae KVP-er Van
Schaik een openbaar
debat uit. bij welke
gelegenheid hij een
motie indiende om
tot vrijlating te kunnen komen. Vóór
de stemming deelde de minister even
wel nadrukkelijk mee. dat hij m een
zaak als deze een ruime meerderheid
noodzakelijk achtte: zou de motie
slechts met een krappe meerderheid
worden aanvaard, dan zou hij ze naast
zich neerleggen. Het viel bij voorbaat
al te voorzien, dat die ruime meerder
heid niet zou worden gehaald, zodat de
heer Van Schaik met een 'pijnlijk
hart' zoals hij zei zijn motie introk.
Het resultaat was. dat er niets veran
derde en de drie van Breda geen uit
zicht op vrijheid verkregen.
Er wordt nu opnieuw over deze kwes
tie gesproken en wel om twee re
denen. In ae eerste plaats omdat er een
nieuwe regering is en een nieuw parle
ment. in de tweede plaats omdat ko
ningin Juliana een staatsbezoek zal
brengen aan de Westduitse bondsrepu
bliek. In Duitse regeringskringen zou
overwogen worden de vrijlating offi
cieus aan de orde te stellen bij het
ministeriële overleg, dat tijdens een
dergelijk bezoek gebruikelijk is. We
geloven niet dat deze laatste factor ook
maar enige invloed mag uitoefenen:
het gaat om een Nederlandse zaak.
waarover uitsluitend klaarheid moet
komen binnen ae Nederlandse samen
leving. Andere landen of regeringen
kunnen ons daarin niet raden, zeker
niet de regering in Bonn. Alleen het Ne
derlandse volk heeft met de drie van
Breda te maken, het dient vooral vasi
te stellen of he: met de zedelijke en de
rechtsopvatting in dit land strookt om
iemand jaar in jaar uit zonder enig
uitzicht op vrijheid tot zijn dood gevan
gen te houden. West-Duits land moet
daarover zwijgen, elke interventie van
die kant behoort achterwege te blijven.
De enige aanleiding tot een hernieuw
de officiële discussie is derhalve
het optreden van een nieuw kabinet en
een nieuw parlement. Een praktische
aanleiding. Men kan immers verwach
ten, dat bij een debat met name de ver
jonging van de kamer tot een ander re
sultaat leidt dan in 1969. toen Van
Schaik zich genoopt zag zijn motie in
te trekken. De eerste uitlatingen van
minister Van Agt wezen mede in die
richting: hij onderstreepte de oorlog
niet bewust te hebben meegemaakt.
Men herkent daarin de regels van Ber-
tus Aatjes, zich in 1944 richtend tot
wie hij 'dichters van later tijd' noem
de: „Tussen u en ons in: mist. verleden,
de Lethe Aan deze kant van de
tijdgrens wordt wellicht een milder
antwoord gegeven op de vraag of ten
aanzien van de drie van Breda op dit
ogenblik nog wel sprake is van een
zinvolle strafvoltrekking. Hoewel, ook
ter andere zijde van die grens is een
dergelijk antwoord mogelijk. Een voor
beeld: mr Abel J. Herzberg zelf door
de hel van Bergen-Beisen gegaan
schreef al in 1967. „We houden een drie
tal volkomen verkalkte en uitgebluste
figuren alleen maar gevangen, omaa-
we aan onze trekken wensen te komen
wat onze vergeldingsbehoeften betref-
Is da: niet een beetje beneden onze
waardigheid?
De woorden van Herzberg hebben
nog niets aan actualiteit ingeboe'.
Zij geven indirect een antwoord od
wat eerder in deze kolom werd gesteld:
strookt het met onze huidige zedelijke
en rechtsopvatting om iemand jaar in
jaar uit gevangen te houden zonder
enig uitzicht op vrijheid? Het directe
antwoord luidt naar onze mening: nee.
Het blijft 'nee' als men overweegt, dat
de drie van Breda delicten hebben ge
pleegd, waarvoor geen straf ook niet
levenslang ook maar enigszins even
redig kan zijn aan hetgeen is misdre
ven. Naar ons gevoel valt namelijk het
accent thans niet meer op deze Duit
sers en hun oorlogsmisdaden, ms*
op de Nederindse gemeenschap: hoe
plaatst die gemeenschap de drie uitge
bluste mannen uit Breda in haar eigen
rechtsopvatting? Daarom gaat het.
