SOWIET-PIRATENZENDERS
VOOR ANTI-EEG PROPAGANDA
KAMER INGERICHT ALS
KLEIN PIRATENMUSEUM
RUUD EN TON TIEMAN: VASTE DEALERS
VAN PAUL KARRIS
GENOEG PIRATEN-STOF VOOR EEN TRILOGIE
„MAYDAY"
PAUL HARRIS IN NIEUW BOEK:
„ALS MEISTER EN BOLLIER IN ENGELAND KOMEN,
WORDEN ZE DIRECT GEARRESTEERD"
16
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ZATERDAG 25 SEPTEMBER 1971
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM (GPD „Oost-Duitsland wil binnenkort met verschil
lende piratenzenders vanuit de Noordzee gaan opereren. Hoewel de
CIA, de Amerikaanse inlichtingendienst, al het mogelijke heeft gedaan
om geruchten over deze plannen te verspreiden teneinde de Sowjet-
regering te kunnen compromitteren, liggen de piratenboten al ge
reed in een aantal Oosteuropese havens. Het plan maakt deel uit van
een veel groter complot, dat in Moskou is ontwikkeld. Omdat de
Sowjet-Unie wil voorkomen, dat Engeland zich zal aansluiten bij d»
EEG, is het de bedoeling, vanaf de piratenzenders een propaganda-
offensief te voeren om de publieke opinie in Engeland over de EEG
nadelig te beinvloeden,"
Dit schrijft Paul Harris, een 23-jarige Engelsman,
doctorandus in de politieke wetenschappen, eige
naar van een uitgeverij in Aberdeen en voormalig
mede-eigenaar van Capitol Radio, in zijn boek To
be a pirate king', dat eind volgende maand zal
verschijnen. In dit boek al eerder verscheen van
zijn hand het boek When pirates ruled the waves',
waarin een overzicht wordt gegeven van de Engelse
piratenzenders gaat Paul Harris in op de vele
achtergronden en intriges, waarin Radio Veronica
en Radio Nordsee International verwikkeld zijn of
zijn geweest.
Volgens Paul Harris hebben de twee Zwitserse
eigenaars van Radio Nordsee International, Meister
en Bollier, al geruime tijd contacten met Oost-
Duitsland Het zou hier niet uitsluitend om handels
relaties gaan. In hoeverre Meister en Bollier bij het
voornoemde piratenplan van het Oostblok zijn be
trokken, wil Harris nog niet vertellen.
'Ik weet ook niet precies in hoeverre Nederland
hierbij betrokken is of zal raken en wat de
Nederlandse autoriteiten van plan zijn te doen',
aldus de Engelse auteur. 'Maar volgens mij slapen
ze. Als Meister en Bollier een voet op Engelse
bodem zetten, worden ze onmidellijk gearresteerd
door de veiligheidspolitie. Waarom? Omdat ze be
trokken zijn bij zaken, die de veiligheid van de
Navo schade berokkenen. Meer kan ik er nu nog
niet over verteilen'.
Inmiddels hebben, zo verzekerde Paul Harris ons,
Meister en Bollier al geprobeerd publikatie van het
boek te verhinderen. De advocaat van Harris heeft
hem evenwel verzekerd, dat de Zwitsers geen kans
maken en dat de uitgave van het boek op normale
wijze kan doorgaan.
Hel gerucht, dat van Oosteuropese zijde piratenzen-
ders in de maak zijn, heeft de afgelopen zomer ook
al gecirculeerd. Toen werd bericht, dat de CIA een
plan in handen had gekregen van Poolse havenar
beiders. die waren betrokken bij de onlusten in de
Poolse havensteden, vorig najaar. In dit geval
luidde het, zou de Sowjet-Unie een aantal treilers in
de Noordzee en Middellandse Zee stationeren om
anti-Amerikaanse en anti-Israelische propaganda te
kunnen uitzenden.
John de Mol, directeur van de NV Exploitatiemaat
schappij Radio Nordsee International, die de Mebo
2 van Meister en Bollier huurt, weet niets van deze
plannen. "Meister en Bollier hebben inderdaad con
necties met Oost-Duitsland', vertelde hij desge
vraagd, 'maar die zijn zakelijk. Bovendien valt het
beantwoorden van vragen over deze zaken buiten
mijn competentie'.
MISKLEUN
"Volkomen uit de lucht gegrepen' noemt hij het
bericht, dat er een fusie op stapel zou staan tussen
Nordsee en Veronica, met als nieuwe directeur Jan
van Veen, ex-discjockey van Veronica en schoon
zoon van directeur Hendrik Verweij.
Ook bij Veronica wordt samenwerking met Nord
see naar het rijk der piratenfabels verwezen. Zegt
John de Mol nog: 'Als je alles heel koel en nuchter
gaat bekijken, hebben we natuurlijk een gemeen
schappelijk belang. En dat is: in de ether blijven.
Maar samenwerking is er niet bij. Ook niet wal de
propaganda betreft. Die hele actie van Veronica is
trouwens toch een miskleun. Tegen de tijd, dat het
parlement de zaak in behandeling krijgt en dat
duurt nog wel even is het best mogelijk dat wij
met een actie komen'.
Inmiddels blijven vele vraagtekens rond de beide
piratenzenders en andere plannen bestaan. Vraagte
kens, waarom Meister en Bollier in hun hotel in
Scheveningen een complete zendinstallatie hadden,
die door de politie in beslag is genomen, of er
inderdaad een kerkelijke organisatie is, die met een
eigen piratenzender (Radio Horizon) in zee wil
gaan, of een Belgische organisatie vanaf de King
David (vroeger Capitol Radio) wilde uitzenden
Links Meister, rechts Bollier.
onder de naam Radio Manna en toen 70.000 gulden
zwijggeld vroeg aan Veronica, of Caroline en Kees
Manders plannen hadden voor eigen televisie-sche
pen etc. et.
Bij Veronica wordt ook ten stelligste ontkend, dat
er plannen zouden bestaan voor een mogelijke
samenwerking met Radio Luxemburg of met Radio
Monte Carlo. Pelix Meurders (dlscjockey bij Hilver
sum 3 en Radio Luxemburg) heeft, zo zegt hij, in
Luxemburg diverse keren plannen gehoord, die in
die richting wijzen. Ook Paul Harris heeft soortge
lijke mededelingen gekregen van de secretaris-gene
raal van Radio Luxemburg. Maar de heer Ten
Heggen, programmaleider van de Nederlandstalige
programma's van Luxemburg ontkent het. 'Er is
wel van weerskanten een idee in deze richting
geweest', zo zegt hij, 'maar een concreet plan is
nooit op tafel gekomen. In feite is er dus geen
sprake van'.
Robby Dale (discjockey bij de Tros en voormalig
deejee van Caroline en Veronica) zegt hierover:
'Het enige dat ik weet is, dat Radio Monte Carlo en
Radio Andorra geld nodig hebben. In principe lijkt
het mij wel mogelijk om Veronica als steunzender
van Monte Carlo te laten fungeren. Het is trouwens
ook moeilijk, omdat als alle Westeuropese landen
het verdrag van Straatsburg hebben ondertekend,
alleen nog maar reclame mag worden uitgezonden
van firma's uit landen, die het verdrag niet hebben
getekend. Caroline heeft na de ondertekening van
het verdrag door Engeland ook geprobeerd door te
gaan. Als er 25 pet van het totale aantal commerci
als uit de bloeitijd zou binnenkomen, was het o.k.
ie konden amper 5 pet krijgen. Dan is er ook nog
het probleem, dat Nederlandse discjockeys straf
baar zijn als ze meewerken aan uitzendingen van
piratenzenders, indien Nederland het verdrag ratifi
ceert. Als ik naar Engeland terugga, kan ik ook nog
een proces krijgen, omdat ik bij Veronica heb
gewerkt'.
Over de intriges achter de schermen van Nordsee
en Veronica wil Robby Dale liever niet praten.
'Kijk maar eens welke connecties Meister en Bol
lier en de Verweijs met Oost-Duitsland hebben. Als
alles, wat je daarover hoort, waar blijkt te zijn,
krijg je een schandaal'.
Over het feit, dat ook de Verweijs relaties met Oost-
Duitsland hebben, zoals Robby Dale beweert, kan
Paul Harris kort zijn. "Dat klopt', zegt hij, 'dat
hebben ze mij verteld. Maar het zijn zuiver handels
relaties en die zijn volgens mij geheel bonafide'.
Over Meister en Bollier denkt Harris anders. Wat
de gevolgen van de publikatie van zijn boek voor
het Zwitserse duo en Nordsee zullen zijn, kan hij
niet precies peilen. 'Maar het leven van de heren
zal er niet makkelijker op worden'.
illllllllllllllllllillllllll
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM (GPD) Verzamelaars, die treinkaartjes als sigaren
bandjes en zelfgemaakte speelgoedlocomotieven als porcelein behan
delen, weten dat hun hobby-mekka zich in Utrecht bevindt: het spoor
wegmuseum. Fervente luisteraars en bewonderaars van piraten
zenders kunnen als inderdaad het tijdstip aanbreekt, waarop
Veronica en Nordsee Internationaal, evenals alle Engelse piraten
zenders in augustus 1967, uit de ether moeten verdwijnen het
beste aanbellen bij Ruud en Ton Tieman aan de Valeriusstraat 298
in Amsterdam-Zuid. Beide broers hebben hun kamer langzaam maar
zeker ingericht als een klein piratenzendermuseum.
Ruud Tieman (rechts) en zijn broer Ton in hun als pintenmuseum ingerichte kamer. Op de achtergrond een
affiche van de King David, het schip waarop Capitol Radio was gevestigd.
Al geruime tijd verzamelen Ruud (20) en Ton (22)
alle mogelijke materiaal over de, zoals de Engels
man zegt 'off-shore stations' (letterlijk vertaald:
niet aan land gestationeerde radiostations) varië
rend van stickers ("Veronica blijft, als u dat wilt')
tot vrijwel alle uitgaven van het Britse informatie
bulletin Impulse news' en het Nederlandse perio
diek "Pirate radio news' Tot de verzameling beho
ren verder grammofoonplaten met de zogenaamde
jingles (herkenningsmelodieeen van bepaalde pro
gramma's of zenders) en diverse bandopnamen,
waaronder de historische uitzending van Radio
Nordsee International, toen dringend om hulp werd
gevraagd in verband met de bomaanslag van Veroni
ca en de daarop volgende brand. De kranteknipsels,
boeken, tijdschriften, zelfgemaakte boten, affiches
en foto's worden gecompleteerd door een eigen
zendinstallatie. Want Ruud is zelf ook etherpiraat
geweest in welke tijd hij de bewoners van Amster
dam-Zuid zijn muzikale keus voorschotelde. De
waarschuwingen van de buren, dat hij niet zo vaak
moest vloeken als er weer eens iets verkeerd ging,
en het feit dat Radio Nordsee notabene op 'zijn'
golflengte ging uitzenden, brachten hem er toe met
deze hobby te stoppen.
Het verzamelen van documentatie ging echter door.
Meer nog: Ruud en Ton werden vaste 'dealers' van
Paul Harris in Aberdeen. Op die manier waren zij
behulpzaam bij de voorbereidingen van Harris'
tweede boek To be a pirate king'. Mede dankzij de
bijdragen van de twee Amsterdamse broers kan dit
boek binnenkort verschijnen.
NA PROCES
Ruud: „Begin vorig jaar ben ik hiermee begonnen,
kort nadat Nordsee in de lucht was gekomen.
Eigenlijk interesseerde ik me altijd al voor piraten
zenders, temeer omdat ik zelf 'piraat' ben geweest.
Erg leuk hoor, plaatjes draaien op de middengolf
en zo. Voor Veronica ben ik me pas later gaan
interesseren. Och weet je, dat was al zo gewoon.
Veronica hoorde er gewoon bij. Van een bevriende
piraat hoorde ik, dat op een nieuwe grammofoon
plaat van 'The Who' een jingle van Radio London
stond. Die heb ik toen gekocht. Later las ik in de
krant dat Paul Harris een langspeelplaat had uitge
geven. Ik heb hem toen een brief geschreven en
sindsdien hebben we geregeld contact met elkaar
onderhouden". x
Ton: „Hij heeft het grootste deel van zijn nieuwe
boek al klaar. Deze zomer heb ik de drukproeven
gezien. Maar hij wilde met de uitgave nog wachten
tot na de uitspraak in het proces tegen Buil
Verweij. inzake de bomaanslag op Radio Nord-
Ruud: „In feite staat het hele verhaal er in, met
name over Nordsee. Over het feit, dat Meister en
Bollier, de twee Zwitsers, een piratenzender wilden
hebben en daarvoor eerst de Mebo 1 ('Me' van
Meister en 'Bo' van Bollier) lieten bouwen.
Maar die bleek te klein te zijn. Toen kwam de
Mebo 2. De eerste uitzending was in januari 1970.
De eerste rotzooi kwam met Kees Manders. Die zei,
dat-ie een vordering had op Meister en Bollier. Het
was kennelijk de bedoeling geweest, dat hij direc
teur of zoiets zou worden, maar contracten schij
nen er nooit te zijn getekend. In elk geval zei
Manders, dat hij al het nodige geld had geinves-
teerd. En omdat hij dat geld niet terugkreeg, wilde
hij de Mebo 2 aan de ketting leggen".
bomaanslag en zo. De Verweijs wilden gewoon hun
schip terughebben".
ZWIJGGELD
PUINHOOP
„September vorig Jaar is Nordsee de lucht uitge
gaan, zogenaamd om de regering niet al te veel
problemen te geven over het hoofdstuk piratenzen
ders. In werkelijkheid heeft Veronica een miljoen
gulden aan zwijggeld betaald om de concurrentie
weg te werken. In ruil daarvoor zouden de Ver
weijs de eigendomspapieren van de Mebo 2 hebben
gekregen".
„Later wilden Meister en Bolier toch maar weer
piraatje spelen om de een of andere reden. Ze
wilder, het geld toen terugbetalen aan Veronica,
maar dat werd geweigerd. Toen hebben de Zwitsers
het schip maar weer overgenomen. Dat was ook
een van de oorzaken van dat gedonder met die
Volgens Ruud Tieman heeft Paul Harris ook nog
een zakelijk contact met Meister en Bollier lopen.
„Paul zou zendtijd krijgen op Nordsee voor zijn
uitgeverij. De spotjes en zo waren al gemaakt,
maar de zendtijd kwam niet. Meister en Bollier
hadden in die tijd een serie boeken en grammo
foonplaten besteld, die gedeeltelijk al van tevoren
was betaald. Maar die boeken en platen moeten ze
nog steeds krijgen. En Paul wacht net zo lang
totdat hij zendtijd heeft gekregen"
Wat er volgens Ruud en Ton in de naaste toekomst
gaat gebeuren, valt moeilijk te zeggen. Ton: „Als je
alles moet geloven, hebben ze nog een jaar be
staansrecht. Maar in een Hilversum 4 zie ik niets.
Dat gaat gewoon teveel gelu kosten. En ais het dan
nog net zoiets wordt als Hilversum 3, kunnen re
het net zo goed niet doen, want dat is toch een
puinhoop".
ilililill
AMSTERDAM (GPD) De historie van piratenzenders op
zee kan zo langzamerhand worden samengevat in een trilogie
vol spanning, humor en (valse) romantiek Hoogtepunten
zijn er meer dan genoeg De eerste piratenzender, die in
Europa illegaal muziek uitzond, was Radio Syd, gestatio
neerd voor de Zweedse kust op het schip Cheetah 2
Eigenaresse van de zender was de voormalige schoonheids
koningin Britt Wardner De Cheetah 2 werd iater omge
bouwd tot Radio Caroline South De eerste uitzending op het
vernieuwde schip vond plaats op 28 maart 1964, voor de En
gelse kust.
De naam Caroline is bedacht door directeur Ronan O'rahilly,
een jong Iers zakenman, die zich momenteel in de filmbu-
siness heeft gestort. Ronan noemde zijn zender naar de
dochter van wijlen president Kennedy Hij koos deze naam.
toen hij over de oceaan vloog en in de krant een portret van
haar zag staan „Zij lachte en ze leek nog zo jong, zo
spontaan en zo gelukkig. Dat was precies het gevoel, dat ik
ui de ether wilde overbrengen", aldus Ronan
Ronan begon met zijn zend-activiteiten op het schip Mi
Amigo, dat tot 1962 was gebruikt door het Zweedse piraten
station Radio Nord De op 9 mei 1964 begonnen Radio
Atlanta werd korte tijd later door Ronan overgenomen,
waarmee hij Caroline-schepen had. Beide schepen liggen nu
te verrotten in de Houthaven van Amsterdam In dc
loogtijdagen werd het totale aantal luisteraars van Caroline
jeschat op 8.818.000 In augustus 1967 verdween Caroline uil
de ether, nadat de Britse regering het verdrag van Straats
burg had ondertekend
Datzelfde lot was ook de meeste andere zenders beschoren
zoals Radio City, Radio 390 (het vroegere Radio Invicta en
King Radio), Radio London, Radio Schotland, Radio Essex,
Radio Engeland (het latere Radio Dolfijn en Radio 227)
Britain Radio (later Radio 355), Radio 270 en Manx Radio
Een van de vele trieste hoogtepunten uit die tijd is het
vermoorden van Reginald Calvert, directeur van Radio City,
in juni 1966 Hi.t werd doodgeschoten in het huis van majoor
Dlivier Smedley een van de oprichters van Radio Atlanta. De
moord vond Dlaats in een tijd, dat er een complete oorlog
woedde, tussen enkele zenders die him domicilie hadden op
enkele forten in de Theems-monding.
In 1967 hielden diverse stations, evenals Veronica nu doet,
acties met stickers affiches, handtekeningen en grammofoon
platen, zoals 'I love Caroline'. Nog later werd door Radio
270, Radio 390, Radio Scotland en Radio Caroline, de 'Free
Radio Association opgericht, welke organisatie nu in een
huwelijksbureau is omgezet.
Radio Veronica heeft het nog het langst kunnen uithouden
en is al sinds april 1960 in de ether De laatste zender, die
het piratenhoofd moest buigen, was Capitol Radio. Het schip,
de King David, strandde op 14 november 1970 op de
Nederlandse kust De King David ligt, evenals de Caroline-
boten in de Amsterdamse Houthaven.
AMSTERDAM (GPD) Mayday, mayday, mayday. Dit is Radio Nordsee
International aan boord van de Mebo 2, Mebo 2. Mebo 2, vier mijl uit de kust
van Scheveningen. Vermoedelijk door een bom. geworpen in onze machineka
mer. staat de machinekamer in brand. Het is onmogelijk deze brand te
blussen. Wij vragen dringend assistentie van andere schepen in de buurt.
Mayday, mayday. mayday.
Deze noodkreten, afgewisseld door SOS-mededelingen van diskjockey Allen
West weerklonken kort. nadat een bomaanslag op de Mebo 2 was gepleegd.
Door toeval hebben Ruud en Ton Tieman vrijwel alles van hetgeen die nacht
werd uitgezonden op de band kunnen opnemen.
Ruud en Ton zijn evenwel niet de enige piratenluisteraars die meer doen dan
alleen maar luisteren. Zo is in Den Haag de Free Radio Organisation
gevestigd, die onder leiding van Hans Verbaan onder meer deze zomer een
boottrip organiseerde naar Veronica, Nordsee en het voormalige REM-
eiland
In Delft, (postbus 436) is de redactie gevestigd van het periodiek Pirate Radio
News. in welk blad de ontwikkelüigen bij de piratenzenders op de voet worden
gevolgd Paul Harris heeft tenslotte zijn eigen uitgeverij in Aberdeen (28
Guildstreet Aberdeen AB 1 2-nb). waar van tijd tot tijd het blad Impulse News
van de persen rolt.