PRIJZEN DIT JAAR AL
MET 6,6 PROCENT GESTEGEN
Washington denkt niet
aan dollar-devaluatie
Aandeelhouders zullen op 4 oktober
personeelsleden van PZEM horen
MOGELIJK NIEUWE STRINGENTE
PRIJSMAATREGEL
VOOR HET LAATSTE KWARTAAL
TEGENVALLER VOOR KABINET
AAN VOORAVOND
PRESENTATIE BEGROTING
KRITIEK OP
GEVANGENIS
AUTORITEITEN
Lichaam onbekende
vrouw opgebaggerd
VERKLARING VS IN GROEP VAN TIEN
SNEEUW OP
OOSTENRIJKSE
BERGPASSEN
NA 'HOORZITTING' MET DIRECTEUR
Vandaag
in de
krant...
Scheiding der
generaties
PZEM-stilte
Pauze in acties
dienstplichtigen
J14e jaargang no. 217
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT.EN VRIJE STEMMEN
Dlrectla NV lah. Mij. van Ja C
«irr. Vim., Wal.lr. 56-60. Ii
Il.rlkiea, rad. lal. 3346, adi
1166-564, aap. 2751j I
8 3162. adv. 634(1. Cs*
1.70 pa' (wartaalLoaaa a.nmcra 30 «anl final. 4 44 Uw...
Oonbuta. 2255. Ta.'.auran. Nle-.vMraat 22, lal. 4457
Cir® 355200, Prorinciala Zaauwaa Cowranl. Mit«al»ar«.
Donderdag lösept. 1971
MINISTER LANG MAN
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het jaar 1971 belooft een bijzonder 'duur' jaar te
worden. Gisteren werd bekendgemaakt dat de prijzen tot nu toe
met gemiddeld 6,6 procent zijn gestegen, terwijl er een prijsstijging
van 6,5 procent over het gehele jaar werd verwacht. Men houdt
er rekening mee dat aan het eind van dit jaar een nog hoger index
cijfer voor de prijzen bekend zal worden gemaakt.
De consequenties van deze forse
prijsstijgingen zijn nog niet geheel te
overzien, maar zeker is dat onze nati
onale economische situatie er nog
minder rooskleurig van zal worden.
Veel cao's, waarin een indexerings
clausule is opgenomen, zullen zodanig
worden gewijzigd dat de lonen aan
deze prijsstijging worden aangepast.
Het gevolg daarvan is, dat ook de
overheiassalarissen, die gelijke tred
houden met de loonindex, zullen moe
ten worden verhoogd. Voor het kabi
net-Biesheuvel, dat de laatste hand
reeds aan de miljoenennota heeft ge
legd, betekent dit een nieuwe tegen
valler, die de tekorten van dit jaar
alleen maar groter doen zijn.
ATTICA, NEW YORKDe vlag
hangt halfstok voor de staatsge
vangenis in Attica in de staat
New York. Zeker 41 mensen ver
loren hij de opstand in deze ge
vangenis het leven.
CBS-cijfers
Gijzelaars Attica
gedood door politie
ATTICA (New York, RTR,
DPA) De commissaris voor
het gevangeniswezen van de
staat New York, Russell Os
wald, heeft op een persconferen
tie gezegd, dat de negen gij
zelaars die zijn omgekomen bij
de gevangenisoproer in Attica,
aan kogelwonden zijn gestorven
en niet doordat hun de keel
werd afgesneden, zoals door de
gevangenisautoriteiten is be
weerd.
Oswald zei ook, dat geen van de
opstandige gevangenen over een vuur
wapen beschikte. Zeker 41 mensen,
van wie 31 gevangenen, hebben het
leven verloren bij het oproer, dat vijf
dagen heeft geduurd en dat maandag
in een bloedbad eindigde toen nationa
le gardisten en politie de gevangenis
bestormden. De reactie van dè open
bare mening in de VS op de ontdek
king, dat de negen geijzelaars in de
kogelregen van hun bevrijders zijn
omgekomen is er een verbijstering en
scherpe kritiek. Niet alleen in kringen
van militante negers, maar ook in de
pers wordt openlijk getwijfeld aan de
geloofwaardigheid van de gevangenis
autoriteiten, die gezegd hadden dat de
politie pas het vuur opende toen zij
zag dat de gevangenen hun gijzelaars
de kelen hadden doorgesneden. Toen
later bleek dat alle gijzelaars door
kogels waren gedood, terwijl de ge
vangenen geen vuurwapens hadden,
kwam men met de verklaring dat de
gijzelaars niet. van de gedetineerden
te onderscheiden waren, omdat zij
gevangeniskleren droegen die zij van
de gevangenen hadden moeten
(Zie slot pag. 3 kol. 2
Een ander nadelig gevolg van deze
uitzonderlijk grote prijsstijging is dat
de inflatie opnieuw groter zal zijn
dan men tevoren had verwacht. Het,
kabinet-Biesheuvel had zich voorgeno
men de inflatie te beteugelen en heeft
daarvoor reeds de medewerking be
loofd gekregen van het bedrijfsleven.
In dit verband zal zoals bekend zowel
de loonmaatregel als de prijsstop
worden opgeheven. Niet bekend is of
de grote prijsstijging in de afgelopen
maanden inderdaad een gevolg is van
het opheffen van de stringente prijs
controle door het ministerie van eco
nomische zaken.
In politieke kringen houdt men er
rekening mee dat minister Langman
spoedig zal overgaan tot, het opnieuw
instellen van een stringente prijsmaat
regel voor de laatste maanden van dit
jaar. Voor hij echter daartoe over
gaat, zal hij eerst afwachten of de
vakbeweging zich inderdaad zal'hou
den aan de beloofde matiging in de
looneisen. Te verwachten is overigens
wel dat vanuit het parlement druk op
de minister zal worden uitgeoefend de
VELSEN (ANP) In de buitenhaven
var? de Hoogovens te Velsen is dins
dag het vrijwel vergane lijk van een
onbekende vrouw opgebaggerd. Het is
voorshands niet mogelijk gebleken
vast te stellen hoe lang het lijk in het
water heeft gelegen, en het is zelfs de
waag of nog sectie kan worden ver
richt.
JETTY VAN DER MEER
WEER IN NEDERLAND
PARIJS (AFP) De 19-jarige Jetty
van der Meer, dochter van de plaats
vervangend bevelhebber van de Neder
landse landstrijdkrachten generaal
majoor H. J. van de Meer, Is woens
dagmiddag op het Parijse vliegveld
Orly aangekomen. Met haar vader ts
zij per auto naar Nederland vertrok
ken.
Het meisje raakte in Israëlische ge
vangenschap toen zij in het bezit
bleek van een koffer met springstof.
Zij vervoerde de koffer op verzoek
van een Arabische kennis en wist
niets van de inhoud.
prijsmaatregel weer van kracht te
doen zijn.
De kosten van levensonderhoud zijn
in de periode medio juii-medio augus
tus weer 0,9 procent hoger geworden.
Dit blijkt uit het prijsindexcijfer van
de gezinsconsumptie zoals het Cen
traal Bureau voor de Statistiek dat
maandelijks samenstelt. Het indexcij
fer steeg (op basis van 1964 100)
van 142,1 medio juli tot 143,7 medio
augustus.
Een der oorzaken van deze stijging
was volgens het CBS het grotendeels
verdwijnen van het uitverkoopeffect
voor kleding en schoeisel. Het index-
cijfer hiervoor, dat de vorige maand
van 146,3 was gedaald tot 140,9 steeg
thans tot 145
Het indexcijfer voor voeding gaf een
toeneming te zien van 132,9 tot. 134,5.
Vooral voor aardappelen, groenten en
fruit liet het indexcijfer vrij sterk op.
van 133,6 tot 138,3.
Voorts werden nog prijsstijgingen
waargenomen voor vlees en eieren,
en, buiten de voedingssector, voor
meubelen, woningtextiel en tweede
hands auto's.
LONDEN: Overzicht van de ope
ningszitting van de tweedaagse
bijeenkomst van de 'Groep van
Tien', waar de monetaire moei
lijkheden besproken werden.
LONDEN (ANP, AP) Amerika gaat niet in op de wens van del
andere landen, de dollar te devalueren. De Amerikaanse minis-j
ter van financien. John Connall, heeft woensdagmiddag op de
monetaire conferentie van de groep van 10 rijkste landen over!
het al of niet devalueren van de dollar gezegd, dat het standpunt
van de Amerikaanse regering hierover bekend is. Dit standpunt
is, blijkens uitlatingen van de Amerikaanse bewindslieden, dat de
dollar niet zal worden gedevalueerd.
geen oplossing wil opleggen; het is
aan de andere landen om een oplos
sing te vinden, aldus Connally.
Minister Connally heeft voorts het
doel van de Amerikaanse maatrege
len: een verbetering van de betalings
balans met 13 miljard dollar in 1972
te bereiken, verdedigd. Het. doel is
niet te ambitieus, zei Connally. Hij
zette uiteen, dat in dit bedrag niet de
Amerikaanse kapiraaluitvoer naar de
ontwikkelde landen is begrepen. De
Amerikaanse minister legde er verder
de nadruk op, dat regeling van de
bestaande handelspolitieke problemen
(Amerika verwijt Japan en de Euro-
markt invoerbeperkende praktijken)
en van de kwestie van het delen van
de defensielasten met andere landen
voor Amerika punten van essentieel
belang zijn. Hij zei, dat de invoerhef
fing van 10 procent van tijdelijke
aard is en geen intern politiek belang
heeft.
Het Amerikaanse doeleinde om zi.in
huidige jaarlijkse tekort van negen
miljard dollar per jaar om te zetten
in een overschot van vier miljard
dollar per jaar heeft de ministers van
financien en de bankiers die de confe
rentie van de groep ran tien bijwoon
den stom verbaasd doen staan.
Voordat de Amerikaanse minister het
woord voerde nam de Italiaanse mi
nister van financien Mario Ferrari-
Aggradi het woord namens de landen
van de Europese Economische Ge
meenschap. Hij zei dat Amerikaanse
plannen om een overschot te bereiken
in zijn transacties met het buitenland
een te grote inspanning zou betekenen
voor de VS.
Bovendien zou dit schade toebrengen
aan de internationale handel. Washing
ton diende tevreden te zijn met
evenwicht in zijn betalingsbalans, zo
zei de Italiaanse minister.
Deze tegen elkaar staande opvattingen
geven een indruk van de ontmoeting
tussen de Verenigde Staten en zijn
belangrijkste handelspartners.
Minister Nelissen zei woensdagavond
na afloop van de eerste zitting, dat
hij de opmerking van minister Con
nally over de tijdelijke aard van de
invoerheffing van 10 procent enigs
bevredigend" vond. Over de Ameri
kaanse wens, dat andere landen een
deel van de Amerikaanse defensielas
ten op zich nemen, heeft minister
Nelissen op de conferentie opgemerkt,
dat Nederland bereid is hierover te
spreken, mits hierin ook de ontwikke
lingshulp wordt betrokken. Het is be
kend. dat Amerika naar verhouding
veel minder ontwikkelingshulp ver
strekt dan Nederland en andere lan
den (uitgedrukt in een percentage van
het bruto nationaal procukt).
Minister Nelissen heeft op de confe
rentie verklaard, dat devaluatie van
de dollar deel moet uitmaken van een
algemene herziening van de pariteits-
verlioudingen. We moeten zo vlug mo
gelijk terugkeren tot vaste pariteiten.
En we moeten de verleiding weer
staan, te berusten in de huidige sïtua-i
tie, zei de minister. Hij onderstreepte,
de herziening van de waardeverhou
ding tussen de valuta een multilatera
le aangelegenheid is.
ACHT DODEN BIJ
BOMAANSLAG IN
SAIGON
SAIGON (RTR) In een drukbe
zochte nachtclub In Saigon is woens
dagavond een bom ontploft waardoor
acht mensen zijn omgekomen. Zes
tien mensen werden volgens een
woordvoerder van het Amerikaanse
opperbevel in Saigon ernstig gewond.
Politie en ambulancepersoneel droe
gen schreeuwende barmeisjes uit het
zwaar beschadigde pand weg. Volgens
de militaire politie is het vrijwel ze
ker, dat de explosie werd veroorzaakt
door een kneedbom die in era ts
was geplaatst.
WENEN (DPA) De naderende
winter heeft voor de automobi
listen die van de weg over de
Grossglockner in Oostenrijk ge
bruik willen maken al de eerste
ongenaame verrassing bereid.
Wegens sneeuwval moet deze
weg van nu af 's nachts worden
gesloten, zo heeft de Oostenrijk
se auto-, motor- en touringclub
woensdag meegedeeld
Het sneeuwt ook op de Rad-
staeter-Ta uem-pas.
Luchtoorlog
EEN TARIEFOORLOG in de
luchtvaart lijkt thans onvermijde
lijk nu le Lufthansa heeft besloten
de prijzen voor Noordatlantische
vluchten met ingang van 1 fe
bruari 1972 te verlagen... (pag. 3)
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2, 4, 5, 7, 9 en 11.
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3.
en 13.
Sport op de pagina's 14,
15 en 16.
Televisie op pagina 17.
Financieel nieuws op pagi
na 19.
NOG GEEN BESLUIT OVER
ONTSLAG VAN DIRECTEUR
MIDDELBURG De vergade
ring van aandeelhouders van de
NV PZEM heeft woensdagmid
dag nog geen beslissing geno
men over het ontslag van de
directeur van de PZEM, ir T.
Bogerd. De directeur en zijn
raadsleden werden gisteren uit
voerig gehoord en daarna kwam
men in de vergadering van aan
deelhouders de volgende pro
cedure overeen
op maandag 4 okto'oei wordt eenj
tweede "hoorzitting' gehouden, nu om
de visie te horen van PZEM-perso-l
neelsleden. werkzaam op cle in het
rekenkamerrapport genoemde afdelin
gen van het bedrijf;
op dinsdag 26 oktober de dag na
de vergadering van de Zeeuwse staten
is er opnieuw een aandeelhouders
vergadering. De bedoeling is, dal dan
het advies van de juridisch adviseur
van de PZEM mr J. J van der Weel
en een voorstel van de raad van
bestuur over het ontslag van de direc
teur aan de orde zullen komen
De aandeelhoudersvergadering van de
PZEM droeg woensdag een besloten
karakter. De bijeenkomst concentreer
de zich op het horen van ir. T.
Bogerd en zijn beide raadslieden, mr.
dr. C. A. van Haren en mr. N. W. A.
Brinkman. Een poging de vergadering
openbaar te maken werd van de hand
gewezen. Daarbij werd gesteld, dat
het niet ging om een rechtbankzitting.
Aanvankelijk was de verwachting, dar
de vergadering na het horen van de
heer Bogerd openbaar zou worden,
maar ook dat gebeurde niet. Zowel de
voorzitter van de raad van bestuur
van de PZEM. commissaris mr. J. var
Aartsen als de voorzitter van het d.b.
de heer A J. Kaland, weigerden ni
afloop elk commentaar. In de verga
dering van de raad van bestuur
woensdagmorgen gehouden is in
principe overeengekomen de aandeel
houdersvergaderingen in de toekomst
als regel openbaar ie doen zijn
Zoals bekend heefi de vergadering
van aandeelhouders de directeur van
de PZEM in juli voor onbepaalde tijd
buitengewoon verlof verleend. In ver
band met zijn gezondheidstoestand!
kon de heer Bogerd niet eerder wor
den gehoord.
Het horen van de heer Bogerd en zijn
gemachtigden nam woensdag onge
veer tweeenhalf uur in beslag, het!
gezelschap werd rond kwart over!
twee toegelaten tot de vergadering in
de statenzaal en verliet die weer om
kwart voor vijf In de vergadering
van aandeelhouders verzetten zij zich
tegen de gronden, waarop men de
heer Bogerd ontslag wil verlenen: met
name de heide raadslieden zorgden
voor een toelichting op het in de,
PZC van 11 september gepubliceerde!
verweerschrift. Uit de uitvoerige
citaten uit dit stuk en de toelichting
daarop werd duidelijk, dat zij de
juistheid van het rekenkamerrapport
inzake de diensten en leveringen via
de PZEM aan de bungalowbouw te
Domburg aanvechten, terwijl zij ook
menen, dat op 22 juni niet vaststond,
dat er geen vertrouwensbasis meer
was tussen directeur en personeel
Voorts werd herhaald, dat de direc
teur zijn rontslag heeft aangeboden,!
onder voorbehoud van rechten, terwijl I
ook een wachtgeld werd verlangd.
Van de zijde van de raadslieden werd'
gesteld, dat zij hun cliënt eventueel!
zullen adviseren de procedure tot in-
hóógste instantie voort, te zetten.
Ordemummer
Na dc toelichtingen werd met name
door commissaris mr. J. van Aartsen
en de heren W. Don en J. Roodenburg
een aantal vragen gesteld, die zich
concentreerden op de gang van zaken:
D",
ft a ntlijn
rond het ordenummer. Van de kant:
van ir. Bogerd werd daarbij herhaald,
dat hij de noodzaak van een speciaal;
ordenumer niet inz^g, maar dat dit i
niet betekende, dat hij zich aan beta
lingsverplichtingen had willen onttrek
ken.
Nadat ir. Bogerd en zijn gemachtig-i
den waren gehoord, meende de verga-;
dering. dat het in het belang van een
evenwichtige besluitvorming zou zijr.'
als ook PZEM-personeel door de aan-!
deelhouders zou worden gehoord: de!
verklaringen van directeur en perse j
neel ten aanzien van leveranties em
diensten via de PZEM aan de Dom-i
burgse bungalow lopen op een aantal;
punten uiteen Mede met het oog op!
de tijd werd besloten daarvoor op 4'
oktober een vergadering uit te schrii-'
ven. Daarbij werd ook van belang
geacht, dat dan de aandeelhouders de
notulen van deze vergadering in hun.
bezit kunnen hebben en daardoor de;
(Zie slot pag7 kol'. 7)
cheiding der generatie*
in ons land thans zo
■333, ver voortgeschreden, dat
zij nu de regering heef",
bereikt: de scheiding name
''.ik tussen diegenen, die de
oorlog bewust hebben meege
maakt. en hen die daaraan vrijwel
geen of helemaal geen herinneringen
hebben. Tot voor kort behoorden mi
nisters als regel tot de eerste leeftijds
groep. want de generatie der 'onbewus-
ten' had nog geen bewindslieden gele
verd Nu is dat wel het geval. Zo is er
een betrekkelijk jonge minister van ju
stitie, van wie nu is gebleken, dat som
mige uitdrukkingen uit de jaren 2940-
'45 voor hem niet de gevoelswaarde
hebben als bijvoorbeeld voor ouderen.
Om zijn relatie aan te geven tot de pro
blematiek van de drie oorlogsmisdadi
gers in de Bredase gevangenis, ver
klaarde de minister namelijk: „Ik ben
een ariër, wat mijn voorganger niet
was. Bovendien een heel Jonge, die de
oorlog weinig bewust heeft meege
maakt", Men moet toegeven, dat deze
woorden een levendige illustratie vor
men van met name de laatste zin. De
gevolgen zijn niet uitgebleven: norse
commentaren en kamervragen.
De nazi's annexeerden destijds de
term 'ariër' en duidden daarmee
aan wat zij noemden 'een
raszuivere germaan'. Zo construeer
den ze een warrige en onwetenschap
pelijke rassentheorie, die vooral ge
schikt bleek om de Duitsers aan hun
eigen superioriteit te laten geloven. In
dit verband een Tekenend citaat uit de
dagvaarding van de Neurenbergse pro
cessen tegen de Duitse nazileiders: .Zij
stelden om zich te verzekeren van
een zo groot mogelijke macht over het
Duitse volk de volgende grondbegin
selen op: de leer van het Duitse bloed,
alsmede van het
'Herrenrasse'; daar
uit leidden zij het
recht af andere ras
sen en volken te on
derdrukken of uit te
roeien". Voorts: „Ter verwezenlijking
van hun leer over het Herrenvolk
maakten zij de onbarmhartige vervol
ging en uitroeiing der joden tot hun
program. Van de 9.6 miljoen joden,
die in Europa onder hun heerschappij
leefden, zijn er volgens voorzichtige
schatting 5,7 miljoen verdwenen". Daar
ging het in Neurenberg om, dat was
mede in het geding toen de 'drie van
Breda' zich destijds voor de Nederland
se rechter moesten verantwoorden.
Het zijn feiten, die de generatie van
1940-'45 scherp in het geheugen zi.in
geprent, maar die niet meer die enor
me geladenheid hebben voor diegenen,
die daarna zijn gekomen.
Tot. hen behoort kennelijk minister
Van Agt. Vermoedelijk is hem in
middels duidelijk geworden, dat
zijn woordkeus niet erg gelukkig is
geweest, althans naar het. oordeel van
de oudere generatie. Tot, "die generatie
behoren twee van zijn voorgangers, de
ministers Samkalden en Polak. In hun
naaste omgeving hebben zij ervaren
wat. het. niet-ariër zijn in 1940-'45 bete
kende. Dat heeft htm houding tot het
probleem van de drie van Breda er niet
gemakkelijker op gemaakt: zij kenden
van nabij het onpeilbare leed, door
oorlogsmisdadigers veroorzaakt. Eigen
lijk heeft minister Van Agt iets derge
lijks willen zeggen, maar hij heeft het
op een ontstellend onhandige manier
gedaan: nonchalant met woorden ge
speeld zonder de zwaarte ervan te be
seffen. De minister staat bekend ais
een intelligent man: men mag aanne
men dat hij bij nader inzien zijn on
zorgvuldigheid heeft beseft. Vragen
van kamerleden over deze kwestie
geven hem gelegenheid dit ruiterlijk
te erkennen.
De aandeelhouders van de PZEM
hebben gisteren langdurig verga
derd: zij hebben de directeur en
diens raadslieden gehoord, Deze bijeen
komst speelde zich achter gesloten
deuren af, een omstandigheid waar
voor nog wel enig begrip is op :e
brengen. Dit begrip is dan gebaseerd
op de overweging, dat de betrokken
functionaris er recht op heeft, dat hij
in een besloten vergadering wordt ge
hoord. Het is in dit gevai overigens
meer een gevoels- dan een principieel
argument: de zaken waar het hier om
gaat, zijn uit en tema bekend en ge
publiceerd, tot en met het verweer
schrift van ir. Boogerd. Het vreemde
was echter, dat de vergadering beslo
ten bleef nadat de PZEM-directeur was
gehoord, voorts dat na afloop niemand
van het dagelijks bestuur bereid was
een verklaring af te leggen over wat
zich had afgespeeld. Ook de commis
saris der koningin onttrok zich daar
aan, terwijl hij toch voorzitter van de
vergadering was geweest. Wij betreu
ren dithet verst rekken van een samen
vatting van het behandelde zou zeker
op zijn plaats zijn geweest, de publie
ke belangstelling voor deze zaak is im
mers groot Een officiële mededeling
bleef echter achterwege, hetgeen niet
weg neem:, dat het behandelde toch
wel naar buiten is gekomen. Maar dat
is dan ondanks het PZEM-bestuur.
UTRECHT De komende maanden
zijn van de WDM (Vereniging Voor
Dienstplichtige Militairen) geen acties
meer te venvachten. Tijdens een lang
durige besloten vergadering in
Utrecht heeft de WDM besloten te
wachten tot na de behandeling van de
defensiebegroting in de Tweede Ka
mer om weer tot actie over te gaan.
De drie maanden rust waarschijn
lijk zijn in december de aefensiede-
batten zijn bedoeld als een bezm-
ningsperiode.
