PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
UITSTEL ONDERTEKENING
AKKOORD OVER BERLIJN
G. s. verdeeld over tracé's Baalhoek
CHAOS IN BELFAST NA
SERIE BOMAANSLAGEN
Monetair
overleg
EEG
El Cordobes huwt
toch Spaanse schone
IR A-leider Cahill in New York vastgehouden
NAZOMERS
Vandaag
in de
krant...
Een gegeven
Milieubeheersing
Geen een-
stemmigheid
214e jaargang - no. 206
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSING SE, GOESE, BRESKEN SE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 3 september 1971
I. 4799, adv. 01186-584, »p. 2751)
I. dan Boar. Hooldradai
advertentie t 6.60. IllgtK
GEMEENSCHAPPELIJKE DUITSE VERTALING ONTBRAK
(Van onze correspondent)
BONN Het samenstellen van een voor alle partijen aanvaardbare Duitse tekst van het Berlijn-
akkoord heeft meer moeilijkheden opgeleverd dan was verwacht. Officieel werd donderdagmid
dag meegedeeld dat de ondertkening door de ambassadeurs van Amerika, Engeland, Frankrijk en
de Sowjet-Unie moest worden uitgesteld omdat de Amerikaanse ambassadeur Kenneth Rush zich
niet lekker voelde. De werkelijke oorzaak van het uitstel vormden echter de meningsverschillen
over wat de regeringswoordvoerder Ahlers in Bonn de „gesamt Deutsche" vertaling noemde.
Dat de viering van de plechtigheid
moest worden verschoven en honds
kanselier Brandt zijn t.v.-tocspraak
tot de natie moest uitstellen, vermin
derde in Bonn niet de algemene tevre
denheid dat praktisch te elfder ure
nog oin een door de grote vier goed
gekeurde Duitse tekst was gevraagd.
Dit was gebeurd om te voorkomen
dat de onderhandelaars van Bondsre
publiek en DDR hun aanvullende be
sprekingen volgende week aan dei
hand van verschillende versies zouden
moeten beginnen.
Dit zou zeker het geval zijn ge
weest, getuige de moeilijkheden waar
mee nu deskundigen van 'de Zes' (de
grote vier en de beide Duitslanden) te
kampen hadden. Naar verluidt ver
schilden Oost en West aanvankelijk
op 19 punten van mening over de
juiste Duitse interpretatie van de
overeenkomst. Donderdagavond zou
den nog slechts enkele punten overge
bleven zijn, maan. daarbij was hen
grootste probleem: boe wordt het ver-j
keer tussen Bondsrepubliek en DDR
genoemd?
De Engelse tekst spreek: van 'tran-
meen is ingeburgerd, wensen de Sow
jet-Unie en de DDR dat het ook in dej
Duitse vertaling wordt gebruikt. De:
bondsrepubliek, ondersteund door dej
drie westelijke geallieerden, staat ech-j
ter op de term 'doorgangsverkeer'
Immers in het algemene spraakge-;
bruik slaat transitverkeer op de ver
plaatsing van buitenlanders over het
grondgebied van een staat en men:
weet dat de DDR voor de Westduitse
regering wel een andere staat is,
maar - met de woorden van bonds
kanselier Braadt - geen buitenland
kan zijn...
Oplossing
Donderdagavond werd oer op gere
kend dat de laatste problemen vrij
dagnacht /.ouden worden opgelost en
de ondertekening dus vrijdagmiddag
zou kunnen plaatsvinden.
I
NEW YORK: Joe Cahill, leider
van het (verboden) Ierse Repu
blikeinse Leger (IRA), wordt hier
begeleid door een politieman.
De 51-jarige Cahill werd op de
'.uchthaven Kennedy aangehouden.
BELFAST (RTR) In de Noordierse hoofdstad Belfast heeft
een viertal bomaanslagen donderdag tijdens de middagpauze gro
te chaos veroorzaakt. Zeker veertig mensen liepen verwondingen
op. Uit de buitenwijken kwamen onbevestigde meldingen over
explosies en grote verwarring werd gesticht door een aantal valse
meldingen over bommen.
Een beslissing of hij de Verenigde
Stalen alsnog binnenmag of dat hij
op een vliegtuig terug naar Ierland,
zal worden gezel, is tot dinsdag uitge
steld.
(Van ome weerkundige
medewerker)
Na een onstuimig begin van sep
tember- tekende zich donderdag
al een verbetering af met opkla
ringen. Voor het weekeinde is
overwegend droog weer met zon
te verwachten, hetgeen een nazo
mers effect zal hebben.
Een zwak imrmte front je kan vrij
dag met tijdelijke bewolking pas
seren en mogelijk in het noorden
nog wat lichte regen, gevolgd
door iets warmere lucht Tijdens
het weekeinde kunnen de tempe
raturen bij ongeveer 22 graden
komen te liggen, in het binnen
land mogelijk nog iets hoger. De
ze vrij snelle ommezwaai van
herfst naar nazomerweer danken
wij aan een hogedrukgebied dat
zich van de Azoren verder naar
West-Europa uitbreidt en ver
sterkt. Door deze ontwikkeling
worden de depressies gedwongen
een veel noordelijker koers over
de oceaan te volgen.
VONDELING OVER
BEGROTINGSTEKORT:
REGERING MOET
GERUCHTEN
ONTZENUWEN'
DEN HAAG (ANP) De regering
moet, naar het oordeel van het kamer
lid dr. ir. A. Vondeling (pvda) om
gaand de berichten ontzenuwen, dat
het geraamde tekort op de lopende
rijksbegroting 1971 opgelopen zou zijn
tot 3 miljard.
In schriftelijke vragen aan minister
president mr. B. W. Biesheuvel en mi
nister mr. R. J. Nelissen van financien
heeft net kamerlid om een dergelijke'
ontzenuwing gevraagd.
De vragen gaan uit van persberichten j
over een tekort van 3 miljard in
1971. Dr. ir. Vondeling heeft de beide,
bewindslieden gevraagd of "de regering
zich er van bewust is, dat haar mede
deling op 5 augustus in de tweede ka-'
mer tijdens het debat over de rege
ringsverklaring, dat 'een aanzienlijke I
toeneming van het tekort over 1971 j
onafwendbaar is', door zeer velen op j
gevat is ais een toeneming met onge-i
veer een half miljard gulden. Dit zou,1
aldus het kamerlid het totale tekort
brengen op ruim 2.7 miljard. Want,
op de oorspronkelijk ingediende be
groting was er een tekort van 2.062
miljoen, en daarbij komen de 153
miljoen, genoemd nog door de voor
malige minister van financien, dr. H. J.
Witteveen, en de 500 miljoen, waar
aan velen denken na de mededelingen
tijdens het kamerdebat.
Het kamerlid wil weten of de regering
het niet strijdig met het landsbelang
acht dat een zo grote onzekerheid
over het tekort op de lopende rijksbe
groting nog voortduurt tot de derde
dinsdag in september. Hij wijst er op,
dat de geruchten over het tekort in het
bijzonder schadelijk zijn voor de kapi
taalmarkt. daar zowel de aanbieders
als de vragers, waaronder de gemeen
ten, in grote en onnodige zekerheid
verkeren over de eventuele nieuwe be
hoeften van het rijk.
LOENA OP WEG
NAAR DE MAAN
MOSKOU (DPA/TASS De
Sowjet-Unie heeft donderdag een
onbemand ruimtevaartuig, de Xoe-
na 18'. naar de maan gelanceerd, al
dus het Sowjetrussische persbu-
Tass. De Loena heef; tot doel
„verder wetenschappelijk onder
zoek van de maan en de ruimte
in de omgeving van de maan".
(Van onze correspondent)
BRUSSEL Het monetair comité
van de EEG (bestaande uit presiden-
ten van nationale banken en andere
financieel-technische esperts) heeft
donderdag de gehele dag vergaderd
ter voorbereiding van de beraadslagin
gen die de ministers van financien
van de /.es op 13 september opnieuw
over de dollar-crisis zullen voeren.
Aanstaande maandag beraadt de com
missie van de EEG zich daarover en!
op donderdag 9 september spreken de
permanente vertegenwoordigers van
de zes met elkaar, opdat de ministers
op 13 september aan een zo vrucht-|
baar mogelijke vergadering kunnen,
beginnen.
Hoewel er over de bijeenkomst van
aanstaande donderdag geen medede
lingen zijn gedaan, mag worden aan
genomen dat de standpunten over de
wijze waarop de EEG de Amerikaanse
monetaire maatregelen tegemoet
moet treden nog even ver uiteen lig*!
gen als tijdens de mislukte bijeen- j
komst der ministers op 19 augustus i
De Fransen, die (althans volgens cle!
bedoelingen van de Nederlandse mi
nister Nelissen) lering zouden hebben
moeten trekken uit de afgelopen peri-j
ode. waarin zij met een dubbele wis
selmarkt voor handelstransacties en;
kapitaaltransaccies opereerde, wensen
vooralsnog vol te houden. Evenzeerj
blijft de Westduitse bondsrepubliek
op het standpunt staan, dat de EEG
gezamenlijk een zwevende koers moet,
aannemen ten opzichte van de dollar.
De autoriteiten vrezen dat cle aansla
gen op klaarlichte dag het begin bete
kenen van een nieuwe terreurcampag-
ne van het (Verboden) Ierse republi
keinse leger tegen het Britse bestuur.
Premier Brian Faulkner kwam met
zijn kabinet in spoedzitting bijeen. De
eerste explosie vond plaats in het
'noofdkwarteir van de aan het bewind
zijnde unionistische partij. Voorbij
gangers raakten gewond door rond
vliegende glasscherven. Twee andere
bommen ontploften ia een complex
kantoorgebouwen waar het ministerie
voor gemeenschapsbetrekkingen is ge
vestigd en een vierde bom kwam tot
ontploffing in een uit meer verdiepin
gen bestaande parkeerplaats. Kantoor
meisjes renden gillend de straat op en
bij mannen en vrouwen stroomde het
bloed van het gezicht. Een groot aan
tal ambulances pikte de gewonden op
van straat of haalde ze uit de gebou
wen. De meesten konden later het
ziekenhuis verlaten. Door valse bom
meldingen moesten verscheidene ge
bouwen worden ontruimd om te wor
den doorzocht door leden van mijn-
opruimingsdienst.
Veroordeling
De premiers van zowel cle Ierse repu
bliek als van Noord-Ierland hebben tic
bomaanslagen donderdagavond ver-
Man door trein
overreden
CUYK (ANP) Op een gedeeltelijk
beveiligde overweg in Cuyk is donder
dagavond een bromfietser tegen het
achterste gedeelte van de trein Vcnlo
Nijmegen gereden.
Het slachtoffer, de 31-jarige Spaanse
gastarbeider Fernandez Pable Delgado
(geboren in Navrata Syena) uit Cuyk,
overleed ter plaatse.
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2, 5, 7 en 9.
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3
en 11.
Sport op de pagina's 9 en
13.
Televisie op pagina 15.
Financieel nieuws op pagina
17.
oordeeld. Premier Brian Faulkner
sprak van het werk van 'onmenselijke j
dieren' en voegde daaraan toe: „Ik
kan mij niet voorstellen dat enig
mens met een christelijke opvatting
zich iret dit soort activiteiten op
houdt"
Premier Jack Lynch van Eire zei te
zijn geschokt- „Namens de regering
uit. ik onze volledige .veroordeling van
dit verschrikkelijk geweld".
Kort nadat de twee regeringsleiders
hun veroordelingen hadden uitgespro
ken beschadigde een nieuwe explosie
het stadhuis van Enniskillen, 100 kilo
meter ten zuidwesten van Belfast.
Een man werd hierbij gewond.
Cahill
Joseph Cahill, een van de leiders van
de IRA is woensdag bij zija aankomst
op Kennedy Airport bij New York
aangehouden De 51-jange Cahill was
van plan een reis van vier weken
door de Verenigde Staten te maken,
naar hij had gezegd om geld, wapens
en munitie ia te zamelen voor de
strijd tegen het Britse leger in Noord-
Ierland.
Cahill wordt door de Britse autoritei
ten gezocht sedert hi! vorige maand
in Belfast een persconferentie gaf
waarin hij zei dat zijn organisatie
zoveel mogelijk Britse soldaten zou
doodschieten en op militaire ea ande
re doelen bomaanslagen zou plegen.
HOLLAND IS ZO ERG VER WEG"
El Cordobez en Patricia in gelukkiger tijden.
IBIZA (Reuter) De stierenvechter-miljonair El Cordobes
heeft besloten, niet de zestienjarige Patricia Lïeben uit Maas
tricht, maar een Spaanse schone te trouwen. „Holland is zo
erg ver weg en ik zou in ieder geval Nederlands hebben moe
ten leren spreken", zei de 34-jarige matador tegen verslagge
vers bij zijn aankomst op Ibiza.
Vorige maand deelde El Cordobes (wiens eigenlijke naam Manuel Benitez
is) aan een Madrileens blad mee, dat hij verliefd was geworden op Pa
tricia Lietaen. maar haar vader zou hebben gezegd, dat er geen sprake
van was, dat zijn dochter in de komende vijf jaar zou trouwen.
El Cordobes heeft nu volgens hei Spaanse persagentschap Europa Press
het Spaanse meisje Emilia Senda ten huwelijk gevraagd. Zij woont in
Zuid-Frankrijk en is op het ogenblik op vakantie op Ibiza.
El Cordobes heeft zijn nieuwe gelefde tijdens een doopplechtigheid,
waarbij hij optrad als peetoom, voor het eerst ontmoet.
De eerste reactie van de vader van de 15-jarige Patricia was „geen com
mentaar". Later wilde hij wel kwijt dat het bericht hem niet verraste.
El Cordobes had, zo zei hij, nooit serieus de bedoeling om met zijn
dochter te trouwen. De Spaanse correspondenten hebben het geval ver
schrikkelijk opgevijzeld, was de mening van de heer Lieben. Patricia
zelf was donderdagavond niet voor commentaar bereikbaar.
MEERDERHEID: BUITENDIJKS
MINDERHEID: BINNENDIJKS
MIDDELBURG Gedeputeer
de staten van Zeeland gaan er
van uit dat het Baalhoekkanaal
er komt, maar ze hebben een
verdeeld standpunt over het
tracé. Uit een brief aan provin
ciale staten, die op 13 septem
ber in behandeling komt, wordt
duidelijk dat:
een meerderheid van het col
lege een buitendijks tracé
voorstaat, dus over de rand
van het Land van Saeftinge;
een minderheid kiest voor
een binnendijks tracé (dus
door het landbouwgebied),
tenzij uitdrukkelijk zou
worden aangetoond dat een
verlies van 500 ha het huidi
ge karakter van Saeftinge
niet aantast.
Wat de bocht,afsnijding in de
Westerschelde bij Bath betreft
kiest het college voor het. meest
noordelijk tracé, aangezien dit
Saeftinge vrijwel ongerept laat.
Het woord is nu aan provinciale, sla-1
ten. Drie weken terug hebben ile com
missies van advies en bijstand voor!
de streekplannen en de waterstaat
zich al over de Baalhoekplannen gebo
gen. Op 20 september zal de raad van
de waterstaat voor het provinciaal
bestuur nog een speciale hoorzitting
heieggen, zoals dat afgelopen week
voor andere belanghebbenden en;
«interesseerden In Hulst is gebeurd.
Hoe de zaak ook' uitpakt, gs willen
dat er bij een akkoord met de Belgen1
over het Baalhoekkanaal en de Bocht i
van Bath een voor beide partijenl
afdoende regeling wordt getroffen. Em
daarbij gaat het niet alleen om water-1
staatkundige, planologische en econo
mische belangen, maar ook om parti
culiere. Bovendien hechten gs 'in het
bijzonder grote waarde aan een goede
milieubeheersing.' De vraag of een
Baalhoekkanaal er al dan niet zou
moeten komen is dus voor het Zeeuw
se college van gs al geen vraag meer.
Men redeneert: in februari 1968 heelt,
de minister van verkeer en waterstaat]
zijn Belgische collega meegedeeld, dat]
de Nederlandse regering in beginsel!
bereid is om medewerking te verlenen;
aan aanleg en onderhoud van een
Baalhoekkanaal en in de sindsdien
verstreken drie jaar zijn tegen ddat
standpunt geen bezwaren ingebracht.]
niet door gs en niet door de staten.
Het Baalhoekkanaal is dus een gege
ven voor gedeputeerde staten. Maar
dat betekent niet dal men nu ook snel
een keus tussen dc tracé's van water-j
slaat kan maken. „De belangen-anve-
ging blijft uiterst complex." bekennen
zij de staten. Er staan verschillende be
langen naast elkaar en er is geen
maatstaf om de onvergelijkbare,
grootheden aan af te meten. Toch!
zetten gs in hun brief aan de staten
de argumenten vóór en tegen en de
consequenties van beide tracé's nog
eens naast elkaar.
Voor de meerderheid in gs slaat tie
weegschaal door bij verstoring van
het leefmilieu in de streek, de land
bouwbelangen, de economische en dc
waterschapsbelangen. Die meerderheid
gaat ervan uit dat een aantasting van
het Land \an Saeftinge ongeveer
500 ha opofferen van een gebied dat
3000 ha groot is niet zo zeer de
ecologische belangen zal schaden, dat
het onverantwoord zou zijn. Een bin
nendijks tracé zal volgens diezelfde:
meerderheid in he' college diep ingrij
pen in liet leven éan dc bevolking,
want daarvoor moeten de kernen
Paal. Baalhoek. Duivenhoek. Kruispol-
derkaai en Emmadurp worden afge
broken.
Een minderheid in het college vindt,
zoals de zaken er nu voorstaan, opof
fering van die 500 ha Saeftinge onaan
vaardbaar. Die minderheid erkent ook
de vele andere belangen en wil die!
zeker niet veronachtzamen hij cle keu-;
ze van een binnendijks tracé, maar
alles afwegend kiest zij toch voor dat]
binnendijks tracé.
(is stellen in hun hrirf aan dc staten
nog eens vast. dal zii de milieubclan-'
gen bij dc aanleg van een Baalhoekka
naal al in een vroeg stadium nadruk
kelijk aan de orde hebben gesteld. ...\l
van het begin van onze contacten met
dc onderhandelingsdelegatie voor een
akkoord over een Baalhoekkanaal
hebben wij aangedrongen op een af-;
Zie slot pag. 7 kol. 4
/Gedeputeerde staten heb-
V-vi}4/ G ben geen eenstemmig ad-
friC£(k> v:cs kunnen uitbrengen
over het tracé, dat een even-
- tueel Baalhoekkanaal zal
I y. moeten krijgen: een meerder-
held voelt het meest voor een
buitendijks tracé, een minderheid voor
een kanaal aan de binnenkant van de
zeewering. Die tegengestelde opvattin
gen zijn niet helemaal onbegrijpelijk:
het gaat hier'om een afwegen van be
langen. waarbij de één nu eenmaal be
paalde accenten anders legt dan de
ander. Duidelijk komt dat naar voren
in de nota, die de hoofdingenieur-di
recteur van de provinciale waterstaai.
ir. W. de Beijl. over deze kwestie heelt
opgesteld en bij het stuk van gedepu
teerden is gevoegd. Ir. De Beijl conclu
deert, dat in hoofdzaak de belangen
van de lokaliteit en die van mogelijke
industriële ontwikkeling tegengesteld
zijn aan die van de natuurbescherming.
De nota van rijkswaterstaat en de
rijksplanologische dienst over de beide
tracé's biedt evenwel "aldus ir. De
Beijl „onvol doende aanknopings
punten om laatstbedoelde (natuurbe
scherming) in een of andere vorm te
'wegen'; de vraag is trouwens of dit
eigenlijk wel mogelijk is". Waarop de
hoofdingenieur-directeur besluit: .Der
halve zal op de beleidsgronden een af
weging van de belangen moeten plaats
vinden".
Dat is precies waar het om gaat: het
beleid moet beslissen. Het houdt
echter tevens in, dat het een illusie
is in de staten een eenstemmig oordeel
te verwachten. Eenstemmigheid is
niet mogelijk gebleken in gedeputeerde
staten, het zal evenmin mogelijk zijn
in provinciale staten: het standpunt
van de individuele leden hangt immers
af van de waarde, die zij toeken-
ne*i aan de diverse elementen, die
de basis voor de beleidskeuze moe
ten vormen. Wie aan de argumenten
van de natuurbescherming het volle
pond wil geven, kiest voor een binnen
dijks tracé, de mensen van het 'groene
front' daarentegen zullen liever buiten
dijks gaan. In een zo moeilijke zaak als
deze lijkt het ons
zinvol, dat na de
uitspraak van de
staten beide stand
punten aan de raad
voor de waterstaat
worden meegedeeld, voorzien van stem
verhouding en motivering. Op die ma
nier krijgt deze raad en later minis
ter en volksvertegenwoordiging een
eerlijk beeld van de opvattingen, die
binnen het provinciaal bestuur over
deze zaak leven.
/"Np één punt met name willen wij de
N-Z aandacht vestigen: gedeputeerden
stellen niet de wenselijkheid van hei
kanaal zelf ter discussie, maar gaan er
van uit dat het er zal komen. De moti
vering daarvan slaat overigens terug
op het college en de staten zelf. Gede
puteerden zeggen namelijk dat de be
ginselverklaring van de Nederlandse
regering al van 12 februari 1968 da
teert en dat daartegen 'in de inmid
dels verstreken drie jaren noch door
uw staten noch door ons college be
zwaren zijn ingebracht'. Uit eeh vol
gende zin blijkt bovendien, dat het
college vanaf het begin der onderhan
delingen me: Belgie contact heeft on
derhouden met de onderhandelingsde
legatie. Met andere woorden: er was
gelegenheid geweest in de afgelopen
drie jaar om tegen de aanleg van het
kanaal te protesteren, maar wij ge
deputeerde staten hebben dat niet
gedaan en u provinciale staten
evenmin. Het komt er min of meer op
neer, dat wordt erkend dat het provin
ciaal bestuur een recht van spreken
heeft verspeeld inzake het principe of
het kanaal er wel of niet moei komen.
pen onvermijdelijk standpunt: het ka-
L-< naai zal er wel komen. Daarbij
moet worden overwogen, dat de
aanleg van her Baalhoekkanaal Neder
land de mogelijkheid biedt een aantal
dringende zaken met Belgié vrij de
finitief te regelen: we denken met na
me aan de grensoverschrijdende lucht
vervuiling van het Antwerpse haven
gebied en de waterverontreiniging van
de Schelde. Zonder Baalhoekkanaal
gaat de industrialisatie van de linker-
Scheldeoever ongehinderd en onge
breideld verder en kan Nederland al
leen maar vriendelijk een reeks ver
zoeken doen. Nu kunnen althans en
kele problemen via een traktaat wor
den geregeld: een voordeel dat in het
hele beeld erg belangrijk is. In dit
verband valt het echter op. dat ge
deputeerden zelf in hun jongste nota
de aan Belgié te stellen voorwaarden
slechts zéér summier behandelen. Ook
in dit oj>zicht is de nota van ir. De
Beijl verhelderend: hij somt een aantal
exacte voorwaarden op. die van
Zeeuwse kant belangrijk moeien wor
den geacht. Het stuk van gedeputeerde
staten en de bijgevoegde ambtelijke
nota's dienen wel nadrukkelijk als één
geheel te worden beschouwd: het. pre
advies van het college alleen is onvol
doende.
In dit verband njst de vraag of het
provinciaal bestuur niet een aan
tal duidelijke verlangens dient te
formuleren, zodat die in een eventuele
traktaatstekst kunnen worden opgeno
men. Er zijn in dit verband nogal wat
onzekerheden: hoe is de controle op de
lucht- en waterverontreiniging, gaan
Nederlandse en Belgische instanties
hier met elkaar samenwerken en zo
ja. wordt die samenwerking precies
voorgeschreven, eventueel in uitvoe
ringsbesluiten? Hoe word: de arbitrage
geregeld als er moeilijkheden oor-
staan? Kan van Nederlandse kant slui
ting van Belgische bedrijven in over
treding worden geëist-7 Ziehier enkele
eerste vragen, die onvermijdelijk zijn
na he: lezen van de nota. thans door
gedeputeerden ingediend Er zijn nog
veel meer vragen mogelijk, ze zullen
(Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1