PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DUIZENDEN
VLUCHTEN
UIT NOORD-
IERLAND
Syrië breekt met Jordanië
Hulst beleefde rumoerige informatie
over tracé Baalhoek en bocht Bath
Stuurvrouw Esse Riekje het zeegat uit
Kleutergeld wordt
niet verdubbeld
Iloimnelii)
TREINCONDUCTEUR ZET ROERIGE
ZUIDMOLUKKERS OP DOOD SPOOR
Vandaag
in de
krant...
Juiste plaats
214e jaargang no. 18
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURG SE, VLISSINGSE, GOES E, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
I. 207* 31*2. ad. *24*1 Co...
Vrijdag 13 augustus 1971
Mes goed?
Pagina 2
VOORAL VROUWEN EN KINDEREN
BELFAST (RTR, AFP) Vele duizenden mensen trekken weg
uit de Noordierse steden, vluchtend voor de verschrikkingen van
de deze week in volle hevigheid losgebarsten burgeroorlog. Naar
schatting vijfduizend katholieken zijn tot dusver uitgeweken naar
de Ierse republiek, waar ze voor het merendeel zijn ondergebracht
in kampen die door het leger voor hen zijn ingericht. Maar ook
drommen protestanten verlaten de steden het platteland of
Engeland en Schotland als toevluchtsoord kiezend. De vluchtelin
gen zijn hoofdzakelijk vrouwen en kinderen.
Aan de trens iussen Ulster en Eire
het bekende beeld van dergelijke bar
re tijden: vluchtelingen die bepakt en
bezakt of enkel met wat schamele
bezittingen met treinen, bussen
vrachtwagens, personenauto's of te
voet arrivieren. Vrouwen met huilen
de kinderen met de angst voor sluip
schutters en brandstichters nog op
het gelaat. De autoriteiten van de
Ierse republiek staan voor een moei
lijke situatie. De acht opvangkampen
zijn bijna vol en de bevoorrading is
onvoldoende.
In de hoofdstad Dublin zijn donder
dag twee leegstaande ziekenhuzen
voor de vluchtelingen ingericht. Hei
Ierse Rode Kruis heeft dringend om
geld en dekens gevraagd en de rBitsc
zusterorganisatie stuurde een vliegtuig
met hulpgoederen. Het Ierse kabinet
wijdde donderdag een speciale bijeen
komst aan de vluchtelingensituatie
Premier Jack Lynch verklaarde na
afloop dat de unionistische regering
in yister verantwoordelijk is voor de
weer opgelaaide gewelddaden daar, en
plaats moet. maken voor een bewind
waarin de niet-unionisten de katholie
ken) een evenredig aandeel hebben in
de beslissingsbevoegdheden. Lynch
legde er de nadruk op dat de val van
de Noordierse regering-Faulkner
langs vreedzame weg moet. worden
bewerkstelligd. „Wij doen een beroep
op ille Ieren in noord en zuid die
zowel tegen onderdrukking als tegen
geweld gekant zijn. hun krachten te
bundelen in een politieke actie die op
dat doel is gericht. Dit is een zeker
der weg naar vrede in gerechtigheid
dan die van zelfvernietitigend ge
weid".
Meer dan duizend vluchtelingen keer
den donderdag weer naar Noord-Ier-
land terug zeggend dat zij aan kogels
en traangas de voorkeur geven boven
de toestand in het kamp van Gorman-
ston, dat gebruikt wordt als door
gangscentrum en in de nacht van
woensdag op donderdag een enorme
toevloed van vluchtelingen te verwer
ken kreeg. De mensen die donderdag
met twee speciale treinen naar het
noorden terugkeerden, beschreven de
Zie slot pagina 9 kolom 3)
VLIELANDSE LEERLING-STUURVROUW OP •ATLANTIC CROWN' VAN DE HAL
ROTTERDAM (GPD) Het
„toen wij uit Rotterdam
vertrokken..." is donderdag
avond waarheid geworden
voor Esse Riekje Agter 18
uit Vlieland. Alleen vervul
de zij niet de tragische func
tie van ketelbink uit het in
de aanhef geciteerde zee
manslied, maar stond zij
fier op de brug van het ss
'Atlantic Crown' van de
Holland Amerika Lijn als
leerling stuurvrouw.
l)e HAL .volgens de pr-man van
het bedrijf, is de eerste rederij in
Neerlands maritieme geschiedenis
die een stuurvrouw heeft aange
steld. Niet zonder reden. Perso
neelschef Van Oosten: „we hopen
dal het stimulerend werkt. Want
we hebben op het ogenblik maar
een zestal leerling-stuurlieden in
dienst, terwijl we er wel een 40
kunnen gebruiken".
De situatie bij de overige rederi]
en in het land is eigenlijk idem
dito. Er kwamen dit seizoen 100
leerling-stuurlieden van de diver
se zeevaartscholen Directeur P
A. H. Polak van de Rotterdamse
hogere zeevaartschool: „de be
hoefte is zeker hel dubbele. Daar
kunt u wel op rekenen, dacht ik".
Hij gelooft dan ook niet, dat de
echte soulaas voor de rederijen
van de dames moet komen Op
het ogenblik volgen er een negen
het voorbeeld van Esse uit Vlïe
land; vijf in Delfzijl, waar zij zeil
leerde, eén in Rotterdam, een in
Vlissingen en twee in Amstei
dam. Kortom, een groep, die als
een druppel op de gloeiende plaat
komt Ie liggen
Tenminste, als ook de andere Ne
derlandse rederijen het HAL
voorbeeld zullen volgen Voorlo
pig hebben die nog niet laten
blijken ook de vrouw op de brug
te willen. En de HAL heeft dan
ook als enige met enkele beurzen
(lopen op tol 4.224 gulden en
worden gegeven via de Koninklit
ke Reders Vereniging i optie op
enkele meisjes.
Esse Riekje tenslotte liet de pu
bliciteit kalmpjes over zich heen
gaan Vragen of er al snelle koks
jongens of besnorde stuurlieden
uit de 34-koppige Atlantic-Crown-
bemanning naar haar hand had
den gedongen, liet ze langs het
koude uniform afglijden.
Dat weet ik nog niet hoor",
sprak ze gedecideerd een pluisje
van de rok plukkend. Voor wie
het weten wil: de eerste reis gaat
naar New York.
D
n Hult
Ontsnapte meldt
zich bij kliniek
UTRECHT (ANP) De 24-jarige B.
F. M. van D. die woensdag was ont
snapt uit de Van der Hoevenkliniek in
Utrecht waar hij verbleef nadat hij
wegens inbraken en zedendelicten ter
beschikking van de regering was ge
steld heeft zich donderdagavond zelf
weer bij de kliniek gemeld.
VIJFTIENJARIGE
IN VS TER DOOD
VEROORDEELD
DEW ITT (RTR) Een vijftienjarige
jongen is donderdag door een recht
bank in Dewitt, in de slaat Arkansas,
ter dood veroordeeld. Hij stond te
recht op beschuldiging van moord op
een 27-jarige landbouwer.
BELFAS'i Een meisje zit te hui
len achterin de vrachtauto die
haar uit Belfast brengt. Als vele
honderden de laatste dagen, zijn
haar ouders gedwongen huis en
bezittingen in de door terrorisme
geplaagde stad achter te laten.
MINISTER VAN VEEN:
DEN HAAG (GPD) Het kleutergeld wordt niet verdubbeld. Mi
nister Van Veen (onderwijs) heeft dat er bij zijn collega Nelissen
van financiën doorgekregen tijdens de onderhandelingen over zijn i
begroting.
Zoals bekend had een werkgroep onder leiding van de heer Nelissen tijdens ide
kabinetsformatie een aantal bezuinigingsvoorstellen aan informateur professor
Steenkamp gedaan, inhoudende onder meer een verdubbeling van de kleuter-
schoolgelden tol 96 per jaar. Dat zou een extra opbrengst van 22 miljoen
opleveren.
Een zegsman verklaarde donderdag dat het uiteindelijke resultaat dat minister i
Van Veen bereikt heeft 'verblijdend' is. In een vraaggesprek onlangs met onze
Haagse onderwijsredacteur verklaarde de minister voorstander te zijn van een
kleuterschoolgeld dat geënt is op het inkomen van de ouders. Uiteindelijk wil
deze minister het kleuteronderwijs kosteloos maken, om het mede daardoor
op één lijn te brengen met het basisonderwijs
Treinstel waarin ze reisden werd op
station Den Bosch 'stiekem' losgekoppeld
j^AKtlij'
NA GEVECHTEN AAN DE GRENS
DAMASCUS (AFP, RTR) In Damascus is officieel bekendge-| Op 25 juli sloot Syrië Ziin grens met Een officiële woordvoerder
i de Sy-
1 Jordanië uit protest tegen de houding: rische regering zei dat de Jordaanse
maakt dat Syrië donderdagavond zijn diplomatieke betrekkingen van de jordaanse regering tegenover
met Jordanië heeft verbroken. Jordaanse vliegtuigen mogen geen de Palestijnse guerrillastrijders. Libië
heeft al eerder zijn diplomatieke be-i
gebruik meer maken van het Syrische luchtruim. trekkingen met Jordmis verbroken en:
ook zijn jaarlijkse bijdrage aan Am-
ten uit waarbij volgens een Syrische; man van ruim 90 miljoen gulden inge-
woordvoerder vier Jordaanse Centuri- trokken Irak riep zijn ambassadeur in:
ontanks werden vernield. Jordanië op 19 juli terug.
In de officiële bekendmaking wordt ge-:
zegd dat Jordanië verantwoordelijk is
voor de gevolgen van 'zijn voortdurend
provocerend optreden tegen de Syrï-j
sehe strijdkrachten en aanvallen op
Syrisch gebied.'
Eerder op de avond braken er aan de
grens tussen Syrië en Jordanië gevech-
autoriteiten 'de wil van het Arabische
volk maar blijven trotseren en alle ini
tiatieven negeren die gericht zijn op
de bundeling van het Arabische poten
tieel in verband met de strijd tegen de
zionistische vijand'. Daarom, zo zei hij.
heeft Syrië zijn diplomatieke betrek
kingen met Jordanië verbroken-
UTRECHT (ANP)
Een hoofdcondueteur
van NS heert donder
dagmiddag circa M(l
roerige en recalcitran
te Molukse jongelui
letterlijk en figuurlijk
op dood spoor gezet.
In de trein, op weg
van Eindhoven via Den
Bosch naar Amster
dam, waren volgens
NS moeilijkheden ont
staan toen de jongelui,
van wie de meesten
geen kaartje hadden,
weigerden er een te
kopen of de conduc
teur een opzichtig ver
valste tienertoerkaart
lieten zien. Bovendien
vielen ze volgens NS
de andere treinreizi-
lastig.
De hoofdconducteur,
die besefte dat hij te
gen een overmacht
van 30 jongelui weinig
kon uitrichten, besloot
tenslotte in armoede
de laatste twee wa
gons van de trein
de jongens waren toe
vallig in het achterste
gedeelte dan maar
in Den Bosch achter te
laten. In die opzet
slaagde hij Pas toen
de trein een minuut of
vijf langs het perron
in Den Bosch stond
kregen de jongelui iets
in de gaten, waarna ze
tenslotte maar beslo-
ren in Den Bosch een
kaartje te kopen en de
reis als betalende pas
sagiers verder zonder
moeilijkheden vervolg
den
De 30 Molukkers
maakten deel uit van
een groep van onge
veer 80 man, die vanaf
Maastricht de spoor
wegen de hele middag
de nodige hoofdbre
kens kostte. Op het
station in Maast rich!
kwamen ze volgens de
spoorwegen tegen het
middaguur bijeen en
gingen zonder beta
ling bij een stalletje
op het perron snoep-
waar en flesjes fris
drank inslaan. Meteen
werden spoorwegre
cherche en polite ge
waarschuwd maar
toen die arriveerden
waren de heren ai vei-
trokken in de intercity-
trein richting Amster
dam.
'Geen kaartje'
Tussen Maastricht en
Geleen al ontstonden
moeilijkheden toen de
groep weigerde plaats-
kaarten te laten zien.
In Geleen werd de po
litie van het volgende
station. Roermond, ge
waarschuwd om een
oogje in het zeil te
houden De Roermond-
se sterke arm ver
scheen met een depu
tatie van vijf man op
het perron maar rnen
hoefde niet in te grij
pen.
'Beroving'
Wel rieden twee jonge
treinrcizigsters op te
rugweg van een vakan
tie in Valkenburg aan
gifte van beroving van
hun portemonnaies
met 75. De meisjes
verklaarden bij de
Roermondse politie
dat een groep Moluk
kers hun coupe even
was binnengekomen en
dat na dit bezoek hun
waren. De beursjes
werden volgens NS la
ter. leeg. op de rails
gevonden.
Noodrem
Vlak voor aankomst
op het Bossche station
trok de ober-kelner
van het restauratierij
tuig aan de noodrem
omdat hij zich, aldus
NS. in het nauw gedre
ven voelde door de
jongelui. Ze zouden
koeken en broodjes
hebben weggenomen
en bestellingen niet
hebben betaald. Ten
slotte kwam de trein
met een half uur ver
traging in Eindhoven
aan, waar onder toe
ziend oog van de poli
tie de zaak kon worden
gesust
De jongelui, die allen
Amsterdam als reis
doel hadden, splitsten
zich in de lichtstad in
twee groepen: 50 man
gingen meteen door
naar de hoofdstad. De
andere 30 jongelieden
stapten in Eindhoven
uil i
een vol
gende trein, waarvan
zoals reeds gemeld
de conducteur ten
slotte zijn toevlucht
We willen weg
De woonwagenbewoners, die door
de gemeente Zierikzee als drci
gend en uitermate lastig worden
ervaren, blijken weinig aan die
itad te hechten we willen weg.
en graag gauw" pagina 4/:
Integratie
PRESIDENT NIXON heeft m de
VS een controverse ontketend
over rassenintegratie op openbare
scholen (pag. 9).
Nieuws uit Zeeland op
pagina 2,4,5,7
Binnen- en buitenland op
pagina 3,9,15
Sport op pagina 11
Radio, tv en kunst op
pagina 13
Beurs en financiën
op pagina 15
EERSTE INSPRAAK-ETAPPE TROK 700 MAN
PLOEG VAN
WATERSTAAT
OP PODIUM
HULST De eerste inspraak
etappe over de tracees voor het
Baalhoekkanaal naar Antwer
pen en de Bochtafsnijding bij
Bath in de Westerschelde is
achter de rug. Tweemaal bijna
drie uur heeft, rijkswaterstaat
gisteren met een informatie-
ploeg achter de tafel gezeten in
de zaal van 'De Koning van En
geland' te Hulst om zevenhon
derd belangstellenden een idee!
te geven waarover het gaal bij j
deze twee natte waterstaatswer
ken in het belang van de Ant
werpse haven. Er hingen duide-1
lijke kaarten met de alternatie
ve tracees aan de muur; wie dat
wilde kon over de plannen alles
te weten komen. Maar het op
vallende was dat in de nogal ru-1
moerige sfeer met steeds op-;
nieuw kortsluitingen er erg wei-:
nig 'vraag' was naar het hoe en;
wat van de beide projecten.
Voortdurend werd de zaak toe
gespitst op de inspraak zelf:
„Waarom heeft de streek niet
vooraf ja of nee tegen dit kanaal
en tegen deze afsnijding van de
vaarweg kunnen zeggen?"
liet antwoord daarop kwam pr niet
uit. In ieder geval legde de actiegroep
Baalhoekkanaal zich cr niet bij neer
toen ir. .1. Zuurdeeg, hoofdingenieur-
directcur van de rijkswaterstaat in Zee
land en spreekbuis op deze informa-
tiezittingen de zaak terugdraaide naar
de kleurige strepen en cijfers op de
kaarten. Boegeroep was de reactie op
zijn constatering: „Dat is een poiitit-ke
kwestie daarvoor moet u bij de politie
ke partijen en de volksvertegenwoor
diging zijn".
Voor de informanten van waterstaat
was dit het adagium van de bijeenkom
sten in Hulst „We zitten hier niet om!
met u te discussieren. Wij zijn ambte
naren en geen lid van de raad van de
waterstaat, het adres voor bezwaren,
wensen en opmerkingen. Discussie is
misschien wel aardig, maar u schiet er
er hier bij ons niets mee op. Wij zijn
hier om zo goed mogelijk antwoord te,
geven op alle vragen, die bij u zijn op
gekomen".
In de stapels vragen waarmee de zaal
het team op het podium bedolven had
zaten telkens speldepnkken om toch
een discussie over de niet-technische
kanten van deze twee waterstaats-;
projecten op gang te brengen. Ledenl
van de aktiegroep stonden startklaar
bij de interruptiemicrofoon om die ge
legenheden uit te buiten Het resultaat
was dat het allemaal wat in het vage
bleef en dat zelfs nauwelijks de voor-
en de nadelen van de vier tracé-varian
ten (twee voor het Baalhoekkanaal en
twee voor de Bochtafsnitdingt uit de:
verf kwamen. De opgekomen gemeen-
t ebest uurders. waterschapsaf gevaar-
óigden natuurbeschermers, staten
leden. de inwoners van het betrokken
gebied in oostelijk Zeeuw sch-Vlaande-
ren kregen in feite wat flarden van
van de problematiek toegelicht. Zich:
op het totaal ontbrak in deze informa-
iebijeenkomsten
Geen overzicht
Overigens legde ir. Zuurdeeg wel uit'
dal de keus niet eenvoudig zal zijn.
„Een binnendijks tracé waarbij de
mensen die daar wonen de gevolgen
rechtstreeks aan den lijve zullen on
dervinden? Of een buitendijks trace
waarbij het natuurbehoud meer op de
voorgrond staat'.' I moet steeds voor
ogen houden dat de uitkomst van de
openbare discussie, die we straks voor
de commissie van de raad van de wa
terstaat krijgen, medebepalend zal zijn
voor liet maken van die keus. De be
volking moet constructief worden be
trokken bij de voorbereiding van het
tracé".
Voor burgemeester P J G. Molthoff
van Hulst was dat allemaal maar
moeilijk te verteren „We hebben on
voldoende gegevens om de totale ont
wikkeling te beoordelen. Het is levens
gevaarlijk om alle projecten, die zich'
in ons gebied aandienen, los van elkaar
te zien Neem nu "net voorontwerp-'
streekplan voor oostelijk Zeeuwsch-
Vlaanderen Daarin kwam een bestem
ming voor dit gebied niet voor. Wat
ons benauwt is dat we het geheel niet
meer kunnen overzien" Ir Zuurdeeg
wierp hem tegen dat in het „verhaal"-
bij dat streekplan-voorontwerp wel de
gelijk over een Baalhoekkanaal was
gesproken, maar dat alleen geen lijnen
(Zie slot pag. 2 kol. 1
ver het Ba»,
gistermiddag
l/Z'C een romn affaire gew-
c.«-n D» naams te oorza»*
*-*• al hierin gelegen dat een deel
van de bezoekers er een debatmiddag
je van wilde maken ter behandeling
van de vraag moet het kanaal er ko
men of niet? In feite echter kon die
vraag niet aan de orde komen, maat
ging het om «*n voorltch'tng^biieen
komst, waarbij van technische kan'
uiteenzettingen werden gegeven over
het tracee van dit eventueel aan ie
leggen kanaal. Eind deze maand zal
namelijk de raad van de waterstaat
met het oog op een advies, dat deze
instelling aan de minister moet uit
brengen een hoorzitting in Huls»
houden en met het oog daarop zorgde
rijkswaterstaat gisteren voor deze
technische informatie. Een voorlich
ting op ambtelijk niveau, waarbij de
bewuste hoofdambtenaren zich te
recht - niet tn politieke beschouwin
gen wensten te begeven over de w en
selljkheid van dit kanaal De politieke
beslissing is geen ambtelijke zaak.
maar zal te zijner tijd en in laatste
instantie in het parlement moeten wor
den genomen als daar eenmaal een
traktaat tussen Nederland en Belgte
ter goedkeuring ligt De actiegroep
Baalhoek van het jongerencentrum t
Houtenkwartier liet echter bi) voort
during merken geen boodschap te heb
ben aan deze spelregels en probeerden
met name de overigens lankmoedig
optredende hoofdingenieur-directeur
van de rijkswaterstaat tot een debat
over de wenselijkheid van dit Baal
hoekkanaal te verleiden.
Het waren overigens niet alleen deze
jongeren, die de aard van deze
bijeenkomst miskenden. Ook de bur
gemeester van Hulst bijvoorbeeld deed
er aan mee: hij stelde onder meer dat
dit Baalhoekproject met allerlei an
dere plannen in één totaalvisie moet
worden bekeken en noemde in dit
verband met name hei ontwerp-streek-
plan Oost-Zeeuwsch Vlaanderen. Op
zichzelf een juiste
opmerking. maar
niet terzake op dat
ogenblik- de streek
plannen worden in -
provinciale staten
vastgesteld, zodat aan het adres van
de provincie verwijten moeten worden
gemaakt over het eventueel ontbreken
van een totaalvisie Die verwijten mo
gen wat ons betreft luid en duidelijk
zijn ze zijn trouwens al eens in de
staten tot het college van gs gericht
maar het gaat niet aan om ze aan
een op dit terrein niet bevoegd ambt»
naar te richten, een ambtenaar die hiet
opdracht had uitsluitend technisch*
voorlichting te geven De burgemee*
ter van Hulst wist dat beter dan wie
ook.
In dit verband mag er nog wel eens
op worden gewezen, dat het plan
voor het Baalhoekkanaal niet onlangs
uit de lucht is komen vallen. De eer
ste mededelingen dateren van begin
december 1966: van Belgische zijde is
toen een officiële verklaring van mi
nister De Saeger aan de pers verstrekt.
Daarbij betoogde deze Belgische be
windsman al direct, dat het hier een
project betrof met grote moeilijkhe
den er zouden immers onderhande
lingen met Nederland moeten worden
gevoerd. Sindsdien is het Baalhoek-
- plan in de publiciteit gebleven, niet m
i cidenteel maar voortdurend. In okto
ber 1967 werd er over gesproken tij
dens een Beneluxoverleg en werden
opnieuw mededelingen gedaan aan de
j pers. In november 1967 sprak de toen
i malige Nederlandse minister van ver
i keer en waterstaat er over in de vast*
1 commissie van de tweede kamer, ir
februari 1968 somde de bewindsmar
in dezelfde kamer de voorwaarden op
waarondér Nederland met België ovei
het kanaal walde onderhandelen. In d*
eerste kamer kwam hij er in mei var
datzelfde jaar op terug en in het na
aar werden de onderhandelingsdele
gaties aangewezen. Er werden vrager
zowel in kamer als in staten over du
kanaal gesteld, schepen Del walde ui'
Antwerpen sprak er in Beigie en ir
Nederland over. in Rotterdam hielc
men zich er mee bezig met het oog ot
de concurrentie met Antwerpen, ir
:967 kwam er een brochure van d«
natuurbescherming over de Wester
schelde, waarin inpoldering van Saef
tinge werd afgewezen. ZLM-voorzittei
Prins hield enige malen beschouwin
gen over het kanaal en de relatie tus
sen landbouw, industrie en planologie
kortom het kanaal was ae afgelopen
iaren uit-en-ter-na aan de orde. W*
kunnen ons echter niet herinneren
dat er in die periode vanuit de
Zeeuws-Vlaamse overheden of vanuit
de bevolking enige actie is onderno
men. waarbij tot regering of parlement
is gezegd: .Dit kanaal mag er in géén
geval komen".
Wanneer men dat nu alsnog zeggen
wil, dan kan dat we leven geluk
kig in een democratie. Maar Iaat men
het dan op de juiste plaats doen. Als
er een traktaat met België komt over
dit kanaal, dan zal dat heus geen ha
merstuk in het parlement worden, dan
zal ongetwijfeld memge kamercommis
sie op bezoek komen, dan zullen met
name de fracties zich op de hoogte
stellen van de opvattingen, die in de
streek leven. Daar ging het echter gis
•eren niet om. Gisteren werd techni
sche voorlichting op ambtelijk niveau
gegeven als onderdeel van een uitge
breide procedure, die tenslotte in eer
politieke beslissing in het pariemem
za! eindigen. Een klein deel van d*
bezoekers kon of wilde dat niet be
grijpen. De moeilijkheid gisteren wa?
bovendien, dat ambtenaren niet altijc
de juiste mensen zijn om te laten mer
ken dat ze de bewogenheid van eer
plaatselijke bevolking aanvoelen: emo
tionele opmerkingen van enkele men
Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1