Zorgen over sterk toenemende
behoefte aan energie
Amsterdamse effectenbeurs
15
Groter overschot
op Britse
handelsbalans
Maatregelen tegen
kwikvervuiling
gevraagd
Vliegretour Londen-
Nevv York: 700 gld
LUFTHANSA
HOUDT
GOEDKOOP
TARIEF TEGEN
financieel
MILJOENEN
ORDER
VOOR WAV1N
KRITIEK IN NW-0RGAAN OP
WERKLOOSHEIDSCIJFERS
AIR PRODUCTS
VOORNE-PUTTEN
START KNALLEND
Kompressoren
VRIJDAG 13 AUGUSTUS 1971
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
OLIEVOORRADEN NIET EEUWIG TOEREIKEND
(Van onze financiële redactie)
UTRECHT De vraag naar energie stijgt snel, zo snel dat des
kundigen zich steeds meer zorgen beginnen te maken over hoe in
de toekomst nog aan die toenemende energiebehoefte kan worden
voldaan. Economische groei betekent meer produceren maar meer
produceren betekent ook weer meer energie. Om energie op te
kunnen wekken zijn krachtbronnen nodig. In de vorm van vaste
brandstoffen zoals steenkool of turf, in de vorm van olie of aard
gas, kernenergie of waterkracht.
maal de verwerkingscapaciteit van de
raffinaderij van Shell in Pernis, nu al
de grootste ter wereld.
Geweldige investeringen
Die uitbreidingen zullen geweldige
investeringen vergen. In 1968 beliepen
de kapitaaluitgaven voor een nieuwe
middel-grote raffinaderij tussen de
20.000 en 30.000 gulden per barrel
ruwe olie per dag. Nu liggen die
kosten al tussen de 36.000 en 46.000
gulden. Tien procent van die kosten
worden besteed aan het inbouwen van
milieubeschermende maatregelen en
die kosten zullen snel blijven stijgen.
Er zullen grotere opslagtanks moeten
komen ook al omdat vele regeringen
grotere voorraden willen aanhouden
in geval van calamiteiten.
Het toenemend olieverbruik vergt
ook nog grote vervoersapparaten. Nu
al verwacht men dat de huidige tan-
kervloot zich rond 1980 zich meer dan
verdubbeld zal hebben, dat komt neer
op gemiddeld 90 nieuwe 250.000 ton
tankers per jaar. En de bouwkosten
van een mammoettanker zijn in drie
jaar tijd meer dan verdubebld. Ten
slotte ook zal het distributieapparaat
aanzienlijk moeten worden uitge
breid.
Er is dus veel geld nodig, en waar
moet dat geld vandaan komen. Tot
voor tien jaar terug wist de olie-
industrie de benodigde middelen in
tern uit winsten en afschrijvingen op
te brengen. De laatste tien jaar is dat
veranderd. Steeds meer wordt gebruik
gemaakt van langlopende leningen.
Dat is logisch, omdat door de sterk
stijgende investeringen en exploratie-
kosten. steeds zwaardere eisen aan
financiering worden gesteld, om de
groei van de onderneming veilig te
stellen.Bovendien deed zich vooral
aan het eind van de jaren 60 een
sterke prijsafbraak voor waardoor de
winsten onder zware druk kwamen te
staan en daardoor een steeds kleiner
aandeel in de financieringsmiddelen
leverden.
Interne financiering
Toch zal de olie-industrie niet door
kunnen blijven gaan met lenen, ge
woon omdat er niet genoeg geld op
de kapitaalmarkt aanwezig is om de
gigantische investeringen van de olie-
industrie te kunnen financieren. Becij
ferd is, dat zelfs wanneer er de ko
mende tien jaar meer kapitaal be
schikbaar komt door de groei van de
economie, de olie-industrie niet meer
zal kunnen lenen dan 10 tot 20 pro
cent van haar kapitaalbehoefte voor
de komende tien jaar. Daaruit volgt
automatisch dat de oliemaatschappij
en minstens 80 procent uit eigen be
drijf zullen moeten opbrengen.
Wanneer daarbij bedacht wordt dat
tot op dit moment de voornaamste
olieleveranciers. Het Midden-Oosten,
Noord-Afrika. Nigeria en Venezuela
zijn, en dat die landen zich sedert het
Steenkool is duur, bovendien wor
den steeds meer mijnen gesloten, zo
dat aan de extra vraag naar steenkool
niet kan worden voldaan. Waterkracht
is afhankelijk van klimatologische
factoren, langduirge droogte veroor
zaakt lage waterstanden waardoor de
produktie van waterkrachtcentrales
daalt. Energie opwekken door middel
van kernsplitsing staat in feite nog
steeds in de kinderschoenen.
Het is duidelijk dat de wereldener-
gie-behoeftc de komende jaren voor
het grootste deel zal moeten worden
gedekt door olie en in steeds toene
mende mate door aardgas. Berekend
is dat de behoefte aan energie zo snel
stijgt dat in de komende tien jaar het
verbruik in de afgelopen 100 jaar zal
overtreffen. Een voorspelling die ge
makkelijk waar gemaakt kan wor
den.
Nu al verbruiken de VS met iets
meer dan 6 pet van de wereldbevol
king meer dan 36 pet van de dagelijk
se wereldbehoefte aan energie. Afrika
waar toch ook bijna 10 pet van de
wereldbevolking woont verbruikt
slechts 1.4 pet. De landen in Afrika
komen echter snel in ontwikkeling.
Een ontwikkeling waar de VS en
Europa 100 jaar voor nodig hadden,
behalen zij in enkele tientallen jaren.
Logisch is dat de energiebehoefte
daar dan ook met geweldige sprongen
vooruit zal gaan.
Bovendien is het zeer wel mogelijk
dat de nu geplande oliebehoefte on
derschat wordt. Voorspellingen in het
verleden waren meestal aan de lage
kant. Voor West-Europa was ten op
zichte van 1969 in 1970 een stijging in
de vraag naar olie van ongeveer 7 pet
voorspeld, terwijl het werkelijke cij
fer 11 pet bedroeg. Voor Japan waren
die getallen respectievelijk 13 en 19
pet. In de VS was de groei geraamd
op 4 pet, maar ondanks een duidelijke
economische teruggang kwam dit cij
fer in 1970 toch nog op 4,5 pet.
Weliswaar maar een half procent ho
ger, maar een half procent van de
jaarlijks in Amerika verbruikte hoe
veelheid olie is een gigantische
plas.
Tweede Midden-Oosten
Volgens een pnhlikatie van de Shell
zal om op basis van de in 1980 te
venvachten vraag .een reserve van 20
jaar aan te kunnen houden er tot dat
tijdstip 400 miljard barrels aan nieu
we reserves moeten worden ontdekt.
Dat komt overeen met 400 velden in
de grootte van de eerste commerciële
olievondst in de Noordzee, ten westen
.yap Noorwegen, aannemende dat daar
een reserve zit van ongeveer een mil
jard barrels. Een barrel is een olie
maat die gelijk staat aan ongeveer
159 liter. Hetzelfde zou worden be
reikt met het vinden van 20 velden
van een omvang als het olieveld in
Alaska. In feite komt het erop neer
dat we een 'tweede Midden-Oosten no
dig hebben.
Er is dus veel olie nodig. Voorlopig
is die olie er ook wel. De tot nu toe
bekende aanwezige reserves zijn onge
veer het dubbele van de hoeveelheid
die er de komende tien jaar verbruikt
zal worden. Maar over 20 jaar zal er
ook nog olie. nog meer olie zelfs
nodig zijn. Ook dat kan want er zijn
nog onontgonnen gebieden in over
vloed waar hoogstwaarschijnlijk olie
in grote hoeveelheden voorkomt. Een
nadeel is echter dat die gebieden over
het algemeen gesitueerd zijn op plaat
sen waar opsporing en winning een
zeer kostbare zaak zal worden.
Olie nit zee
Steeds meer olie zal uit de zeebo
dem gehaald moeten worden, en al
leen de exploitatie van een olieveld in
zee is al drie maal zo duur als
eenzelfde veld op de vaste wal. Boven
dien stijgen die kosten onrustbarend
snel. De Shell geeft daarover enige
cijfers. De bedrijfskosten van een
booreiland op zee per dag waren in
1966 gemiddeld 50.000 gulden. Nu lig
gen die kosten al tussen de 80.000 en
de 100.000 gulden. Een tien putten
bestrijkend produktieplatform op zee
kostte in 1966 9 miljoen gulden. Nu
moet daar een bedrag van bijna 19
miljoen gulden voor worden neerge
teld.
De grote reserves die in de VS en
Canada voorkomen in teerzanden en
leisteen maar die tot nu toe niet
economisch te exploiteren waren, zul
len in de toekomst zeker tot de
olievoorziening moeten bijdragen. De
investeringen die echter nodig zijn om
een barrel olie uit deze gebieden te
winnen, liggen drie tot vier maal
boven de kosten van de conventionele
oliewinning.
Om aan de toenemende vraag naar
olie te kunnen blijven voldoen zijn er
vele problemen op te lossen. Proble
men van technische aard. maar vooral
ook financiële. Er zal zeer veel geld
nodig zijn. Niet alleen om de winning
te kunnen financieren maar ook om
de verwerking te kunnen bepalen. Op
dit moment kunnen de raffinaderijen
de gestegen vraag nauwelijks aan.
ondanks dat de oliemaatschappijen al
leen al in Wesf-Europa hun totale
dagelijkse verwerkingscapaciteit met
ongeveer 9 miljoen barrels per dag
hebben uitgebreid.
De raffinaderijen zullen moeten
worden vergroot. Geschat wordt dat I
over tien jaar de raffinaderijen meer
dan het dubbele moeten verwerken I
om de vraag de baas tc blijven.
Alleen Europa zal per dag ongeveer
13 miljoen barrels meer consumeren I
en dat betekent bijvoorbeeld ruim 20
(ADVERTENTIE)
LONDEN <RTR) In juli is er op
de zichtbare-handelsbalans van Groot-
Brittannie een overschot geweest van
43 miljoen pond sterling vergeleken
met een overschot van 40 miljoen
pond (herzien van 39 miljoen pond)
in juni.
De uitvoer had op P.O.B.-basis een
waarde van 762 miljoen én de invoer
op F.O.B.-basis een waarde van 719
miljoen pond vergeleken met respec
tievelijk 779 en 739 miljoen pond in
de voorgaande maand. De netto-in
komsten uit "de onzichtbare handel in
juli hebben volgens het Britse minis
terie van handel en industrie bijna 50
miljoen pond bedragen. In de eerste
zeven maanden van dit jaar heeft de
zichtbare handelsbalans na correctie
voor seizoensinvloeden een over
schot vertoond van gemiddeld 8 mil
joen pond per maand. Over geheel
1970 was deze balans ongeveer in
evenwicht.
VERMOGEN INTERBONDS
VERDER GEDAALD
AMSTERDAM (ANP) Het vermo
gen van het beleggingsfonds Inter-
bonds is in liet per 30 april eindigen
de halfjaar verder gedaald van ƒ21.5
min tot f21,1 min. Het aantal uit
slaande participatiebewijzen vermin
derde met 2200 tot 33.000.
Door de in verschillende landen geste
gen obligatiekoersen als gevolg van
een rentedaling nam de netto-vermo
genswaarde van de participaties toe
met 4.8 pet De afgifteprijs van de
participaties bedraagt thans f 675.21i
tegen 640.70 in het voorafgaande
halfjaar. Het directe rendement van|
interbonds bedraagt thans 7 pet. aldus i
de beheerders in een halfjaar bericht.'
In verband met het nieuwe fiscale i
regime voor beleggingsinstellingen j
vinden de beheerders het aanbeveling;
verdienen de uitkeringen in plaats van
tweemaal, eenmaal per jaar te doen.
Een voorstel tot wijziging van de
voorwaarden beheer en bewaring is
daartoe in voorbereiding. Vooruitlo
pend op de goedkeuring van deze
wijziging door de participatiehouders
is per 30 april geen uitkering gedaan.
Over het voorafgaande halfjaar werd
ƒ20,50 betaald. Het dollarbelang werd
in het afgelopen half jaar verminderd!
van 30,19 pet tot 25,41 pet. Met het!
oog op de rendementsverbetering I
werd het belang in Franse francs
uitgebreid van 4.37 tot 7.28 pet. Inter-
bond maakte van de nieuwe beleg
gingsmogelijkheid in Europese mone
taire eenheden gebruik door de aan
koop van obligaties EGKS per 1985.
De betere positie van de Cnmrtese
dollar was aanleiding om het aandeel
hiervan in het fonds te verhogen van
3,11 tot 4,53 pet.
akkoord van Teheran verbonden heb
ben en zodoende de oliemaatschappij
en onder druk kunnen zetten waar
door de prijs van de ruwe olie flink
is gestegen, terwijl het contract
slechts vijf jaar geldig is en het zeer
waarschijnlijk is dat de royalties
daarna wel flink verhoogd zullen wor
den, dan ligt het voor de hand dat de
consument straks door haar oliepro-
dukten blijven gebruiken meer zal
moeten betalen.
Veel meer zelfs, en dat houdt niet
op bij de benzine voor de auto of het
gas voor zijn kachel. Ook electriciteit
zal meer gaan kosten En de vele
andere van de aardolie afhankelijke
of afgeleide produkten. Alleen wan
neer de consument bereid is meer te
betalen, zal de olie-industrie in staat
zijn die investeringen te doen om de
verbruiker te verzekeren van een on
onderbroken levering.
Alternatieven
Toch lijkt het zinvol ons ernstig
bezig te gaan houden met de mogelij-
ke alternatieven in de energievoorzie
ning in een verdere toekomst. Uitein
delijk zijn we bezig in een paar
honderd jaar op te stoken wat in
miljoenen jaren is gevormd. En hoe
wel er nu nog geen reden is om ons
ongerust te maken over een stagne
rende energievoorziening, zullen de
olievelden niet onuitputtelijk zijn.
Een terugkeer naar kolen lijkt niet
aannemelijk, hoewel alleen de Vere
nigde Staten nog kolenreserves bezit
ten van meer dan 800 jaar tegenover
nog slechts voor 15 jaar aan olie. We
zullen het toch in de richting van
kernenergie moeten zoeken. Hoewel
kernenergiecentrales voorlopig nog
veel duurder zijn dan conventionele
elektrische centrales, is het zaak nu
reeds alle mogelijkheden te onderzoe
ken want het kon weleens niet zo
lang meer duren voor deze vorm van
energieopwekking niet alleen econo
misch rendabel maar zelfs noodzake
lijk is geworden.
VOORSTEL VS VOOR
RUIMERE KOERSMARGES
WASHINGTON (RTR) Dc Verenig
de Staten hebben het Internationale
Monetaire Fonds (IMF) formeel voor
gesteld dc marges waarbinnen de wis
selkoersen ten opzichte van elkaar mo
gen schommelen te verruimen. De
Amerikaanse afgevaardigde bij het
IMF, William Dale, heeft uitbreiding
van de 'bandbreedte 'voorgesteld tot
drie procent vergeleken met een pro
cent thans. Deze officiële stap van de
Verenigde Staten komt in een periode
waarin de koersen van Europese valu
ta's ten opzichte van de dollar stijgen
bij een grote speculatieve onrust op de
wisselmarkten.
Een grote schommel ruimte zou de mo
netaire reserves van de voornaamste
industrielanden beschermen tegen de
uitwerking van grillige ontwikkelingen
op de wisselmarkt ten gevolge van spe
culatie. Het Amerikaanse initiatief
komt na twee jaar van discussies over
een versoepeling van het monetaire
systeem. De Verenigde Staten willen
nog voor het begin van de IMF-jaar
vergadering op 27 september a.s. in
Washington ,deze discussie brengen in
het stadium van harde politieke on
derhandelingen.
DEN HAAG (ANP) Het eerste-
kamerlld Van Wijk (psp) heeft de
ministers van economische zaken en
van volksgezondheid en milieuhygiëne
verzocht maatregelen te nemen tegen
de kwikvervuiling van het water.
In de schriftelijke vragen, die hij
daarover heeft gesteld, voert het ka
merlid aan, dat de voor deze vervui
ling verantwoordelijke fabrieken in
Zweden het kwikverlies hebben weten
te beperken tot 3 gram per ton
chloor, terwijl die cijfers in Neder
land zich bewegen tussen 50 en 100
gram per ton chloor,
in Nederland zouden volgens de heer
Van Wijk voorzieningen moeten wor
den getroffen die resultaten waarbor
gen als in Zweden zijn bereikt.
Verder wil het kamerlid van de be
windslieden weten wanneer de fabrie
ken die in Nederland verantwoorde
lijk zijn voor de kwikvervuiling zijn
gebouwd. Zo de bouwjaren in het
nabije verleden liggen waarom is er
dan bij de bouw door bouwers en
overheid niet op deze zaken gelet?
aldus het kamerlid.
AMSTERDAM (GPD) Omdat dc
Westduitsc luchtvaartmaatschappij
Lufthansa zich tegen de pakketvoor-
waarden verzet, die het mogelijk ma
ken per 1 april volgend jaar een
retonrtarief van 700 gulden in te voe
ren op de route Londen - New York,
is op de tariefconferentie van de IA-
TA in Montreal nog geen akkoord
bereikt. Zolang niet alle veertig aange
sloten luchtvaartmaatschappijen het
ermee eens zijn. kan de overeenkomst
niet in werking treden.
De reactie van de KLM was gister-1
morgen, dat er een redelijke hoop
bestaat dat de Lufthansa in de ko
mende weken zal bijdraaien. Wil men
in aanmerking komen voor het re
tourtarief van 700 gulden (vanuit Am
sterdam zou het zo'n 50 gulden hoger
moeten liggen) dan moet men drie
maanden tevoren boeken en er reke
ning mee houden dat er een verplicht
verblijf van 22 tot 45 dagen aan
vastzit. De normale tarieven liggen
maximaal driemaal hoger. De Luft
hansa heeft nog tot 1 september
bedenktijd. De overeenkomst voorziet
in aanmerkelijke reducties voor
groeps- en jeugdreizen.
Amsterdamse
wisselmarkt
CONTANTE PRIJZEN
AMSTERDAM (ANP) tonden 5.37—
8.37'i, New York Mon
treal 3.41A—3AIH- Parijs 62,19'i—
52.84'.i. Brussel 6 97',—6.98»iFrank
fort 151 A3—1016®. Stockholm 67jft'>-
57.12=4. Zuerich 8534(4—8529=Mi-
aar. 55 8514—55.90= 5. Kopenhagen 46.20" 5
16.25=4. Oslo 48.80=4—48a5 Wenen
!3»ti—14-OOVj. Lissabon 12.19't—
220'.. Madnd 5.00-525.
WAW\WW/VWVWAWXV
PHILIPS EN KON. OLIE
ONDER DRUK DOOR
LAGE DOLLARKOERS
De internationale fondsen donderdag in
een verdeelde stemming begonnen. Met name
Kon. Olie en Philips stonden onder inzloed vanj
de zwakke dollar, die ln Amsterdam gister-1
morgen tot een nieuw dieptepunt gedaald
Kon. Olie begon 0,60 lager op 14430 enj
Philips gaf f 0,30 prijs op 42,30. Unilever stond,
nog onder Invloed van de fraaie cijfers, maar
ook hier was Invloed van de dollarcrisis merk-j
baar want. na een hoogst? prijs ln het voor-
beureverkeer van 12020. werd geopend op
119,40. wat t.o.v. woensdag een winst van 230
betekent. Later liep de prijs verder terug tot
ca. 119. AKZO en Hoogovens lagen vriendelijk
in de markt, waarbij AKZO een halve gulden
aantrok tot 85.10 en Hoogovens dertig cent
verbeterde op 73,80. KLM was ruim 3 in'
herstel op 122.
De cultuursector was prijshoudend tot iets ho
ger. Amsterdam Rubber trok nog 14 pnt aan
iot 46 en HVA klom 1 pnt tot 70. Scheepvaart
fondsen waren over het algemeen licht in reac
tie.
Nationale Nederlanden stond flink onder druk
met op een gegeven moment een verlies
130 of 15 pnt op 66.50. Alg. Bank Nederland
was vast en won 3 op 284. Amrobank bleef
vrijwel onveranderd op 64,50
De VBSte stemming voor Heineken Bier van
woensdag is maar een eendagsvlieg geweest,
want de koers ging al weer 2,30 naar beneden
op 260.50.
De lokale mark: was aan de stille kant, waar
bij de koersveranderingen in het algemeen 'oe-|
perkt bleven tot circa 1/5 punt. Toch waren
er uitzonderingen: Albert Heijn was 3 be
ter op 180 en Desso trok 2 aar. tot 77,50.!
Elsevier klom met 2 tot 414 en Hagemeiier
was 1,80 hoger. Bergoss verbeterde 6 pnt tot j
206 en Inter! as steeg 8 pnt tot 460. Verder
waren ca. 5 pnt beter Holec. Lindeteves, Erdal
en Pakhoed. Mees Bouw trok 2(4 pnt aan
84=4, wat in drie dagen oen stijging me
pnt betekent. Leldsche Wol stelde na het gun
stige jaarverslag wat teleur door maar 3 pi
te klimmen.
Flauw was Océ-Van de Grinten waar 3,!
van de koers afging. NDU wbs 3 pnt in react
op 156,50, Bols daalde 1,80 tot 148 en VNU
ging 1,30 verder omlaag naar 111,20.
De door speculatie omhoog gedreven oude In
donesische fondsen waren hier en daar w:
reactie. Zo gingen Basllam en Goelpara elk 5
pnt terug naar 95. Bodjong Datar echter werd
aanbevolen tussen 20 bieden en 25 laten te
gen eergisteren nog 15 bieden.
In de koersen van de internationals kwam maar
weinig wijziging tijdens de beurshandel. Kon.
Olie bleef schommelen rondom 145, Unilever
rondom ca. 119, AKZO op ca. 85. Hoogovens op
ca. 73,50 en Philips op ongeveer 42,50. Staats-
en BNG-lenmgen waren een kleinigheid lager.
ANP-CBS BELRSINDICES
Industrie
Scheepvaart
Bank- en
Handel enz
Algemeen
104.2 104.0
105.0 105.3
100.4 1098
VMSTERDAM (ANP) De «rivieskoer-
isn voor buitenlands bankpapier geldend
n Amsterdam op de volgende workdag
uidden gisteren als volgt:
.xmden 8.25-8.45, New York 3.40—3.50,
vfontreal 3.35-3.45, Parijs 62.00—64.00,
Brussel 6.90—7.10, Frankfort 100.00—
102.50. Stockholm 66.50-68.50, Zuerich
34.5086.50, Milaan 54.00-56.60. Kopen
hagen 45.00-47.00, Oslo 47.75—49.75, We
nen 13.85—14.10, Lissabon 13.00—12.60,
Madrid 4.95—5 20.
ZWOLLE (ANP) W'avin NV gaat
2200 km ribbeldrainagebuis' leveren
aan Irak. De buizen zijn bestemd
voor het Maisan suikerrietproject, een
groot ontwikkelingsplan in de delta
van de Tigris en de Eufraat, 300 Ion
ten noorden van Basra.
Met de order is bedrag gemoeid van
enkele miljoenen guldens. De buizen
worden gemaakt in het produktiebe-
drijf van Wavin in Hardenberg. De
eerste kilometers buis zijn inmiddels
per spoor onderweg naar het Midden-
Oosten.
NEDERLANDS BEDRIJF
MAAKT NOODHOSPITAAL
VOOR PERllE
'S-HEERENBERG (ANP) Een Ne
derlands bedrijf, de firma Genap in 's-
Heerenbcrg, levert aan het Perzische
rode kruis een compleet nood-hospi
taal, bestaande uit 1 units van elk 5
blaasbalk-u. Elke unit bestaat uit 1
grote hal met door middel van gan
gen daaraan verbonden 4 kleinere hal
len. Door de speciale constructie zijn
cr aparte ruimten voor patiënten, die
geïsoleerd moeten liggen voor opera
ties. laboratoria, onderzoek- en ver-
blijfruimten voor doktoren en ver
pleegsters.
Dit noodhospitaal zal gebruikt worden
door het Perzische rode kruis bij
natuurrampen in Perzie. maar eerst
zal dit hospitaal in gebruik worden
genomen bij de feesten in Perzepolis
ter gelegenheid van het 2500-jarig be
staan van het Perzische keizerrijk.
AM ZS J-
SetJ 10 J. Ttt-1
Ked 14 J "JO-2-»
Nefl *66-2 7
Nefl '69 7
Ned. "6a 8(4
Nad '68 «'/.-3
Mad '«7 6(4
Ned '65-1 5(4
Ned '64-1 8'/.
Ned '68 *'A
Ned. '69 4(6
Ned '60-1
Ned '61 4(6
N. BUM '47 3'A
N«fc. '54-1-2 3'/.
Ned. *56-1 3(4
N,.d. *37 3
Grootboek 3
N DoU '47 3
Bank
8TNG '66-1 7
BrNG W-l-a 664
BrNG '68-1-3 66'.
B»NG "57 6
BvNG '65-1 6V.
BvNG '53 57.
BvNG '64 6(4
BvNG *58- '69 Hi
Handel, Industrie eo dlv.
Pr. Gr DW 6 39.75 89.!
Fr. Gr. DU «'A 84 84
West NO 3(4 60 70.:
E;OdJy-rao '54
DJiaag '63-1
O Haag *82 3
«dam '52-!
P.'dam "52-3
ACTIEVE AANUEI.KN
72 80
i 73.30
86 -30
Aim: P.ubB
Deti Up e
Oordt Pen
Idem pref
Bora Wefirj
Bredero'* b
Bufcnn T.
Bijenkorf e
Celt* c
Cent Suiker
OUoo SV
Fokker
Ford Ned.
Furneee
Geld v pap.
Ge'.d Tielens
Gis'.-Broeadea
Gridtto
K50
93.50
SC20
96.»
93 JO
93.»
96.»
8880
90.80
86.50
82.70
HAL
Hoogovens e
HVA Myeo ver
ELM
Philips gem bex
Robecc
Rollnco
Scbeepv Owe
Onliever o
77.S0 77.»
866 «78.5
m 8TT.5
47 80 47»
33»-SO 240
175 17550
71.» 71.10
116.60 119
Hero Cons.
Hoek"» Mach
Hoiec
Ho!> Betcn
HMtm
BUIXKNL. CERTIFICATEN
CANADA
VERENIGDE STATEN
vu
3P '6
AKZO-Z Cfa NV
N Gas O '66 6(6
Pgeta '57 6
Pgem '64 6
R.rijD pljpl 5(4
RScto '69 1-5 7H
Icholt Hon 4=A
ELM '68 7
TIM "62 4(4
9520
90 50
89.25
93.50
58 60
MET-ACTIEVE AANDELEN
AJg. Poods Dea.
Convex to
Holland Fund
DTJ.
Nelo
emus
UHllcO
Oiropefcods
B B Kocdor-
tcteraauoo-M
Kerne Corset
Kempen en Beg
KM Papier
KV Tapijt
Lindeteves
Lijempl
Lijm en Gel.
MeeUabr NB o
Mees Bouw
131 JO 131»
Premlelenlnger
63.50
A'dam '51 70b
A'dam '66-1 67
V'aleurop 722
Bank-, krediet- en vera.'
AMEV KM
Delta vera, groep 66.»
Ned Mldstb. u3j0
Slavenburg 224.5
NljvertL-ten Cate
Ovtng
Pakhoed H
Pa If he
Pont boot
Rufcaak Co.
P.IJo-Schelde
Set Exp US)
Studebaker
Sun OU Coop
Texas Instr
Cn Pac Rr
US Slee*
5210
79»
Verklaring: •—gedaan e
Scholt Honig
I—laten; d—21.52 »i
55» I4M Wool worth
1 gr «1-Z2J3; t— ea
NOORDBRABANTSE
CHRISTELIJKE BOEREN
BOND 75 JAAR
TILBURG (ANP) De Noordbra
bantse Christelijke Boerenbond
31.000 leden heeft donderdag in de
Tilburgse sporthal zijn 75-jarig be-;
staan gevierd.
Dar. gebeurde 's morgens met een
eucharistieviering waarin de bisschop-,
pen van Breda en Den Bosch. H. C.
Ernst en drs J. W. M. Bluyssen,
voorgingen.
Ongeveer 1500 afgevaardigden en ge-!
nodigden waren voor het feest uit alle
delen van Noord-Brabant en Zeeland
naar Tilburg gekomen. Ze werden ver
welkomd door NCB-voorzitter prof.
dr F. W. J. Kiellaars. Deze deed dat
met een toespraak waarin hij episo
des uit de rijke en bewogen historie
van de organisatie memoreerde.
De NCB heeft ter gelegenheid van dit
jubileum een cultureel fonds gesticht
waarin hij ƒ75.000 heeft gestort. Te
vens chonk de bond 10.000 voor de
restauratie van de Hasseltse Kapel in
Tilburg, om zo zijn verbondenheid
met de stad waar zijn hoofdkwartier
is gevestigd vast te leggen.
De minister van landbouw, Ir P. J.
Lardinois, eens voorzitter van de
NCB. herinnerde in een korte toe-,
spraak aan het feit dat in de twintig!
jaren na de oorlog het aantal zelfstan
dige agrariërs in Brabant is teruggelo-!
pen van 74.000 tot 3.000. De produktiei
per man steeg te zelfder tijd met'
bijna 500 procent. Deze ontwikkelin
gen en veie andere zaken die nu in de
landbouw aan de gang zijn stellen
elke landbouworganisatie, dus ook de
NCB. voor grote problemen.
Ministerie geeft ongunstig beeld
Even puzzelen
«SHIRTS!»
Horizontaal: 1 pers. vnw; 2 eigenares;
6 in orde; 9 smal stuk hout; lij
eerlijk; 13 slim; 15 opp. maat; 16!
Turks heerser; 18 slap neerhangend;:
19 achteraan; 20 felicitatie op kaart-,
jes; 21 bep. onderwijs; 23 pers. vnw;
24 op die manier; 25 soortelijk ge
wicht; 26 maanstand; 28 overdadig; 301
brandresten; 31 Chin, afstandsmaat;!
32 meisjesnaam; 34 kledingstuk; 361
vrucht; 37 schrijf middel: 38 stad in I
Zeeland: 39 kiel; 41 eb en vloed; 42
opbrengst; 43 voegwoorrd.
Verticaal: 1 militair; 3 geheel; 4 tim
mergereedschap; 5 evenzo; 7 rondbeu-!
zelen; 8 aanw. vnw; 10 speelgoed; 12
soort papegaai; 14 familielid; 16 ge
reed; 17 reeds: 20 kom: 22 plaats in
Noord-Brabant. 27 deel van gelaat: 29i
bijwoord; 30 aankomend; 31 wate
ring; 33 bewijsstuk; 35 bakgelegen-i
heid: 36 rond voorwerp; 39 uitroep
van verbazing; 40 heilige.
De oplossing van de vorige puzzel is
UTRECHT (ANP) Het NVV
vindt dat de werkgelegenheids
situatie na de pas hekend ge
worden werkloosheidscijfers er
niet rooskleurig uitziet, maar
meent óók dat door de bereke
ningsmethode van het ministe
rie van sociale zaken een te
(accent) ongunstig beeld wordt
gegeven.
In zijn officieel orgaan "De Vakbewe
ging' signaleert het NVV een verschil
in berekeningsmethode tussen het mi
nisterie en zijn wetenschappelijke me
dewerkers. In het ministeriele verslag
is sprake van een werkloosheidsstij-j
ging onder de mannelijke beroepsbe
volking van 44 procent vergeleken
met vorig jaar juli. Volgens de bere
keningen van het NVV moet dat 301
procent zijn. Over een bepaalce
maand van het vorig jaar kwam he:
ministerie tot stijgingen van rond 34'
procent tegen 18 procent bij de door!
het NVV gehanteerde uitgangspunten
De methodiek van het ministerie geeft j
geen zuiver beeld van de werkelijke
gang van zaken, zo meent "net NVV.
De cijferaars van het ministerie ver-
gelijken o.a. de werkloosheidscijfers
van de afgelopen maand met die van
overeenkomstige maand vorig jaar.
Het NW acht het zinvol als men
reele werkloosheidscijfers gebruikt,
dat wil zeggen al diegenen telt die op
het einde van de betreffende maand
niet aan de slag zijn, maar wel staan
ingeschreven als werkzoekende bij de
arbeidsbureaus. Onder deze categorie
vallen naar het oordeel van het NVV
ook de mensen die tijdelijk in de
aanvullende werkgelegenheid zitten en
dat deel van degenen die in sociale
werkplaatsen werken. Dit zijn meestal
mensen die ook in andere omgeving
nog plaatsbaar worden geacht.
Het ministerie gebruikt deze metho-'
óiek niet. De aldus geknepen cijfers
hebben, zo meent het NVV, enige
HOGERE WINST
METAVERPA
MAARTENSDIJK (ANP) Melaver-
pa NV heeft in de eerste helft van
1971 ccn brutowinst behaald die 25
pet hoger ligt dan in de overeenkom
stige periode van 1970.
Men heeft veel vertrouwen in een
nieuwe, door directeur K. G. J. Bakke
ren ontworpen kunststofbsnomsnoe-
ringsmachine. Hiermee kunnen per
minuut 35 omsnoeringen worden uit
gevoerd van bijvoorbeeld pakken
kranten, dozen en dergelijke. Volgens
de heer Pokkema is deze machine
misschien wel de snelste ter wereld
De grote Duitse krantenuitgeverij
Axel Springer Verlag heeft belangstel
ling voor de machine getoond. Meege
deeld werd dat het bedrijf exclusief
agent is geworden van het Amerikaan-'
se Acmes teel, een onderdeel van het
Interlake-concern. Op een vraag van
een der aandeelhouders deelde de
heer Bakkeren mee, dat de oorzaak
van de koersstijging met 32 pnt voor
de aandelen dinsdag voor hem niet
duidelijk is. Hij stelde nadrukkelijk,
dat Metaverpa met niemand fusiebe
sprekingen voert.
jaren lang de werkelijke situatie gun
stiger voorgesteld dan zij ln werke
lijkheid was Anderzijds betekent het
uitgangspunt van het ministerie, dat
de stijging van dc werkloosheid op
dit moment er forser uit komt dan
gerechtigd is. Een getal lijkt namelijk
groter, naarmate het gerelateerd
wordt aan een kleiner vergelijkingsge-
tal. Een volkomen overtrokken indruk
kan ontstaan als het ministerie daar
naast nog met groeipercentages gaat
werken.
Overigens maakt het NVV zich toch
wel zorgen over de toegenomen werlc-
loosheidscijfers. De vakcentrale ver
wacht de komende maanden een ver
dere stijging. Bijzonder klemmend
vindt het NVV het daarbij, dat de
drie noordelijke provincies weer on
gunstiger afsteken bij het landelijk
gemiddelde. Groningen telde eind juli
3.5 procent werklozen. Friesland 2.6
pet en Drente 3.6 pet. terwijl het
landelijk gemiddelde 1,6 pet was.
,JDIt ondanks alle liefdesverklaringen
van het vorige kabinet ten opzichte
van een regionele arbeidsmarktpoli
tiek. Voor de huidige regering moet
deze situatie vooral in verband
met haar plannen tot bezuinigingen
op dc uitgaven een waarschuwing
zijn", aldus het NVV.
(van onze correspondent)
ROTTERDAM De bewoners van
Rozenburg, Brlelle, Oost-Voorne, SpLI-
kenisse en HeenvJiet-Geerviiet op
Voorne-Putten staat de komende twee
weken een serie geluidsexplosies te
wachten, wanneer Air Products Neder
land de laatste hand laat leggen aan
het schoonmaken van de installatie*
voor de nieuwe fabriek, die men over
een paar maanden in Europoort-Oost
gaat starten.
Hei kanongebulder wordt veroor
zaak*. door het met ongeveer 50 at
mosfeer druk schoonbiazen met hete
stoom van de nieuwe leidingen. Orer
al kon men vrij gemakkelijk geluid
dempers aanbrengen, behalve op twee
leidingen, die hiervoor zeer ongunstig
lagen. In overleg met de hinderwet af
deling te Rotterdam is toen besloten
om het dan maar zender te doen. Een
woordvoerder: „Omdat het toch maar
eenmalig is en onder voorwaarde dat
het niet 's avonds, 's nachts of in hei
weekeinde gebeurt".
De fabriek van Air Products Neder
land (verkoopkantoor in Waddinx-
veen. een andere fabriek staat ai in
Zeeland) zal de grootste zijn op het
gebied van industrieel gas ln Europa.
Het bedrijf wordt de belangrijkste
leverancier van de Oxyrane fabriek,
die ook over een paar maanden klaar
is voor produktie. Bovendien gaat
men leveren aan de fosgeen-plant van
ICI, die naast Oxyrane wordt ge
bouwd. Het gaat hier vooral om zuur
stof. Behalve dat krijgt Air Products
(van oorsprong Amerikaans) ook nog
een kraakinstallatie voor waterstof-
en k ooimono xj-d eg as in Europoort. De
bedrijfsvoering is er een van ae
luidruchtigste soort, maar daar zal
het publiek weinig last van heb
ben.
..Het barst er van de geluiddem
pers", belooft de hinderwetafdeling te
Rotterdam.
HOOG EN LAAG WATER
14 augustus
Vlissingen
Terneuzen
Zierikzee
Hansweert
Wemeldinge
NAP
uur cm uur cm
7.17 181
7.47 199
8.25 150
8.14 216
3.52 171
19.42 176
20.13 194
20.51 134
20.40 213
21.15 156
1.11 194
1.37 207
1.46 153
2.05 221
2.11 174
1337 155
14.02 168
14.26 123
14.30 183
14.40 141
Zwanenburg - Tel. 02907 - 35 41
