„IN DE BINNENSTEDEN KUN JE GEEN KOENE STAPPEN NEMEN" „WIJ GELOVEN NIET ZO ERG IN LAMMERENBURG" „EEN NIEUW CENTRUM IS NIET ZONDER MEER LOGISCH" DR. DRS. A.C.R. DREESMANN: C. A. Kammeraad (KvK): Gedeputeerde mr. J. P. Boersma: ZATERDAG 7 AUGUSTUS 1971 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 15 Dr. drs. A. C. R. Dreesmann te Den Haag, directeur Vroom en Dreesmann: „Waar we kunnen gaan we naar de binnenstad. Maar de binnensteden van zowel Middelburg als Vlissingen hebben een middeleeuwse structuur, je kunt er geen koene stappen nemen. Daarom zijn wij erg gelukkig met Lammerenburg, het wordt in de toekomst aan alle kanten door woonwijken ingebed, het komt cen traal te liggen en er is alle ruimte voor wegen en parkeervoorzie ningen. Er is niveau aan de planning te geven, met Lammerenburg als koopcentrum kan het gebied meteen weer bij de rest van Ne derland komen". Het zijn een paar uitspraken van de V D-directeur, die als onderhande laar van de grootwinkelbedrijven V D en C A nauw betrokken is geweest bij het overleg met de ge meentebesturen van Middelburg en Vlissingen over de mogelijkheden van een 'grootwinkelcentrum' in het Walcherse. Dreesmann: ..Het is jam mer. dat de reacties in de emotione le sfeer zijn gekomen, vooral van de kant van de middenstand. We wer ken elders nauw met de midden stand samen bij het realiseren van onze plannen, er zijn tientallen voor beelden van te vinden. Die samen werking in de centra is gericht op een zo evenwichtig mogelijke plaats onder de zon, de grootwinkelbedrij ven stellen zich er zodanig geogra fisch op, dat de andere winkels van het spanningsveld kunnen aftakken. We streven ernaar de Hema en C A en Albert Heijn erbij te halen. Op de korte termijn levert dat geen winst op, op langere termijn bezien wel: je zorgt voor kristalliesatiepun- ten voor de consument, en je schept er tevens levenskansen mee voor de middenstand. Als het hun slecht gaat. gaat het ons op den duur ook slecht." Vraag: „Hoe stelt u zich de organi satie van een dergelijk centrum voor?" Dreesmann: „Wel we denken aan een stichting, samen met de midden- standsbank en naar we hopen dertig tot veertig plaatselijke mid denstanders. Er wordt gestreefd naar adequate huren, bij alle centra lot nu toe heeft voorgestaan de grond op te leveren tegen kostprijs, waarbij de winkels gehuurd kunnen worden met het recht van koop tegen de historische kostprijs. Bij de samenstelling wordt ervan uitge gaan, dat de prijsconcurrentie leven dig blijft: we gaan er geen monopo listische winkels neerzetten. Zo ont staat een veel natuurlijker aantrek kingskracht, met een brede collectie en lage prijzen. LAMMERENBURG Vraag: „Hoe kwam u op Lammeren burg?" Dreesmann: „Wij dachten in eerste instantie aan een vestiging in Vlis singen, we hadden daar optie op een terrein aan de Spuikom. In Middel burg zitten we met een warenhuis. Het terrein in Vlissingen was voor het bedrijf dat we hadden gepland wel goed, maar de hele agglomeratie vraagt om een schaalvergroting. Een supervendet is niet in de binnenstad te plaatsen. Er is misschien wel grond voor. maar er is geen ruimte voor parkeerterreinen. Dan moet je zoveel afbreken, dat het niet aan trekkelijk meer is. Zowel voor Mid delburg als Vlissingen is het onmo gelijk parkeerruimte bij de binnen stad te maken zonder het aanzien te vernielen. We hebben toen besloten van de optie in Vlissingen af te zien. Later heeft zich nog een gesprek ontwikkeld, waarbij wij hebben ge zegd: we willen in Vlissingen wel op een plek gaan zitten tussen de cen tra in. Het industrieterrein lijkt ons niet zo aantrekkelijk, het ligt niet op de juiste plaats en het heeft ook niet de ambiance voor het winkelge- beuren. Toen is de burgemeester gekomen met het plan Lammeren burg, we hebben dat bekeken, we hebben er samen met C A en de midtienstandsbank een oppervlakkig schetsplan gemaakt, dat ons trou wens in genen dele bevalt. Maar we vinden wel dat Lammerenburg uit stekend ligt, goed in de route, en dat het zeer wel mogelijk is het plan stijl en niveau van planning te geven. Men zou qua winkelcentrum meteen weer bij de rest van Neder land kunnen komen. Je kunt in de binnensteden geen koene stappen ne men. Daar wel. En naarmate Vlissin gen zich uitbreidt, komt Lammeren burg centraler te liggen." PORCELEINKAST Vraag: „Bij de middenstandsorgani saties zowel in Vlissingen als Mid delburg bestaan grote bezwaren te gen vestiging in Lammerenburg." Dreesmann: „Voor Lange Zelke en Lange Geere gelden dezelfde bezwa ren. ik kan niet bedenken hoe er parkeergelegenheid zou kunnen ko men, er zijn bovendien slechte toe gangswegen. En wat Vlissingen be treft: al voor bekend was, dat V D naar Lammerenburg wilden gaan, waren er al problemen, had de mid denstand zelf niet zoveel geloof in de binnenstad. Er zijn tal van pan den leeg komen te staan. De hele zaak is natuurlijk ook niet los te zien van de strijd tussen Middelburg en Vlissingen om de functie van koopcentrum. Middelburg heeft een prachtig oud stadje. Je kunt niet als een olifant door die porseleinkast lopen. Dus moet je het elders zoe ken." „Middelburg zoekt hetzelfde als Vlis singen met Lammerenburg. Lange Geere ligt naar ons gevoel ook uit- middelpuntig De afstand tussen ons bedrijf daar en het warenhuis in de binnenstad is niet zo groot, dat we elkaar geen schade zouden toebren gen. Het nieuwe plan zou toch wel zo ambitieus worden opgezet, dat er een 'strijd' zou ontstaan tussen oud en nieuw centrum. En als dat niet zou gebeuren, moeten we er zeker niet gaan zitten. Als Middelburg zich blijft richten op het toeristisch ele ment, noopt de situatie er ook hier ter uitbreiding. Men heeft geen pro blemen, als men geen grootwinkelbe drijven aantrekt." Vraag: „Blijft het oude warenhuis in Middelburg gehandhaafd als Lamme renburg zou doorgaan?" Dreesmann: „Als we in Lammeren burg komen, blijven we ook zitten in de binnenstad van Middelburg. De vestiging Vlissingen gaat dan waar schijnlijk wel weg uit het centrum" Vraag: „Er zijn tussen Vlissingen en Middelburg wat tegenstellingen gere zen naar aanleiding van de voorstel len voor Lammerenburg. Bent u, terwijl u met de ene gemeente aan het onderhandelen was, benaderd door de andere gemeente ter aanbie ding van een mogelijk geschikte ves tigingsplaats?" Dreesmann: „Er is geen sprake van duister spel door op macht beluste Vlissingers. Het is ons initiatief ge weest verder te gaan praten met Vlissingen. Wij hebben gevraagd of men een ander terrein had en na enig aarzelen is toen Lammerenburg uit de bus gekomen. Nogmaals, waar we kunnen gaan we naar de binnenstad. Dat is ook in Assen het geval bijvoorbeeld, maar daar levert men er 1500 parkeerplaatsen bij." LANGE GEERE Vraag: „U hebt een voorkeur voor lammerenburg, is het de enig moge lijke vestigingsplaats in het Walcher se? Vindt u het bezwaarlijk dat Lammerenburg eventueel het vierde koopcentrum zou worden in het ge bied Middelburg-Vlissingen?" Dreesmann: „Men moet ons niet een gebrekkige planologie in de schoe nen gaan schuiven. Dat is een zaak van vorige gemeentebesturen. Lam merenburg ligt voor ons in het zwaartepunt van de toekomstige koopkracht, met uitstekende wegen om de verschillende centra te ver binden." „Op zichzelf is het plan Lange Geere een verdienstelijke poging. Als er geen alternatief zou zijn, zou het misschien nog eens te bezien zijn. Wij zien aan Lange Geere duidelijk bezwaren kleven, we kunnen er nog weieens over gaan praten, maar al leen als een andere oplossing hele maal onmogelijk is. Kijk. het gevaar van die burenruzies is dat C A en V D zeggen: .Heren, we komen over tien jaar nog wel eens terug Dat is dan misschien voor korte duur in het belang van de midden stand, maar op langere termijn toch niet. Er is een duidelijke stijging van de koopkracht te verwachten, dit gebied is opengegooid Alleen al doordat wij er komen geven we er provinciale trekkracht aan. Dan krij gen ze een kleiner percentage van een veel grotere koek, maar het stuk dat ze in handen krijgen, ls groter. Men zou toch ook een beetje kunnen luisteren naar de lui, die meer met de oprichting van nieuwe winkelcentra te maken hebben ge had." Bij de kamer van koophandel n fabrieken voor' Noord- en Midden-Zeeland volgen voor zitter C. A. Kammeraad uit Middelburg en secretaris mr. W. Otten de ontwikkelingen rond de vestiging van groot winkelbedrijven in Lammeren burg met belangstelling. Zij hebben over de mogelijke ves tiging, die nu aan de orde is, hun twijfels. Voorzitter Kam meraad, op de man af ge vraagd: „Wij geloven niet zo erg in Lammerenburg." De heer Kammeraad constateert, dat Midden-Zeeland nu „over een vrij goed winkelbestand beschikt", maar voorziet dat er „op den duur" toch wel behoefte zal zijn aan een grootwinkelcentrum in het gebied. Wel vraagt hij zich met de heer Otten af oi' dat over vijf jaar al het geval zal zijn. „We hebben toch al moeilijkheden met de groei op financieel en economisch gebied, er worden allerlei zaken afgeremd." Een open vraag voor de heer Otten is in dit verband ook de geneigdheid van de bevolking om in Zeeland te gaan wonen. „Daar is tot nu toe weinig inzicht in", vindt hij. Niettemin verwacht men bij de ka mer in de toekomst een zekere groei economisch en qua inwo nertal terwijl naar de mening van de kamer ook de veranderingen in de koopgewoonten van invloed zijn. Kammeraad: „Men gaat daar heen waar de meeste parkeerruimte is. Omdat die ontwikkeling te signa leren is, zie ik wat minder mogelijk heden voor het kleinbedrijf. Uit die sector zuilen in de nabije toekomst nog zaken verdwijnen" Mr Otten constateert in dit verband, dat de laatste twaalf jaar in het gebied van de kamer het aantal kleine detail- handelsbedrijven van 1331 tot 854 is teruggelopen en dat het aan tal grotere bedrijven is gestegen van 44 tot 159. TWEE CENTRA Vraag: „Wat vindt u van de vesti gingsplaats Lammerenburg voor een grootwinkelcentrum?" Otten: „Een situatie als op Walche ren met twee betrekkelijk kleine verschillend geaarde centra komt in heel Nederland verder niet voor. Het is door de herindeling een gegeven. Het zijn centra met elk hun eigen inwonertal en hun eigen economisch patroon. En ik geloof eigenlijk niet, dat deze oplossing de beste is voor het gebied". Kamme raad: .Middelburg is van oudsher een koopcentrum, ook in relatie tot de Bevelanden. Ik vind zonder chauvinisme dat Middelburg die functie moet behouden, als je ziet wat er aan winkels is. Laten we het historische aspect niet vergeten. Naar mijn indruk is de vestiging van grootwinkelbedrijven in Middelburg realiseerbaar, al kan het best zijn dat er nog wat aan bepaalde plan nen geschaafd moet worden. Daar om ben ik niet zo gelukkig met Lammerenburg". Otten: .Als je in het gebied blanco kon beginnen, la gen de zaken misschien anders. Maar als je in een streek al een economisch zwaartepunt hebt...." Kammeraad: „Bij vestiging in een nieuw gebied moet je ook rekening houden met het gevaar, dat het bestaande er door afgezwakt wordt". Otten: „Of Lammerenburg losgemaakt van Middelburg of Vlissingen gunstig ligt voor een grootwinkelcentrum hangt af van de bereikbaarheid". Vraag: „Hoe ziet u de toekomst van de binnensteden, als de vestiging- Lammerenburg zou doorgaan?" Kammeraad: „De binnenstad van Vlissingen als koopcentrum kun je eigenlijk al afschrijven, dat is al een fout van vorige colleges van b en w. Het. ligt excentrisch. Lammeren burg zou bepaald een verzwakking van Middelburg bet.ekenen.En dat terwijl Middelburg iets aparts te bieden heeft. WINKELEN Naar de mening van mr Otten is een scheiding tussen .boodschappen doen" en .winkelen' van invloed op de positie van de binnensteden. „Winkelen doet men in gespeciali seerde zaken en ik voorzie dat hel niveau en de intensiteit van de spe cialisatie in de middenstand zal toe nemen. Ik vind, dat de binnensteden voor die specialisatie het aantrekke lijkste decor leveren. Als je nu een grootwinkelcentrum en gespeciali seerde bedrijven dicht bij elkaar zet, bevruchten ze elkaar. Vooral als dat gebeurt vlakbij een binnenstad, met een goede bereikbaarheid. Ik zie die specialisatie in Lammerenburg on voldoende doorzetten". Volgens de heer Otten blijft er een behoeftepa troon over, dat losstaat van een grootwinkelcentrum. Kammeraad: „Als een grootwinkelbedrijf zich op een voor bestaande centra ongunsti ge plaats vestigt, zie ik het gevaar van uitholling. Al kan er veel afhan gen van de activiteit van de indivi duele ondernemer". Otten: „Het lijkt mij in het belang van de streek, dat er een goede koopgelegenheid is voor het soort artikelen, dat V «fc D en C <fc A leveren". Kammeraad: „Het is voor C. A. KAMMERAAD die bedrijven toch ook van grote betekenis, dat ze rond hun bedrijven een centrum van gespecialiseerde za ken hebben. Die specialisatiemoge lijkheden liggen optimaal in de bin nenstad van Middelburg".. Gesprekken met dr drs A. C. R. Dreesmann. C. A. Kammeraad, W. Otten en gs-lid J. P. Boersma Zeeuwse gedeputeerde mr. J. P. Boersma, planologie: „Ik vind het logisch, dat V en D en C en A op Walcheren een grootwin kelcentrum willen vestigen. Maar ik vind het voorlopig nog niet zonder meer logisch, dat er een nieuw koopcentrum in het gebied bij zou moeten ko men." De vestiging van een grootwinkel centrum is niet in eerste instantie een zaak voor de provincie: het gaat voor alles om een gemeentelijke aangelegenheid, op te vangen in een bestemmingsplan. Gedeputeerde sta ten hebben met. die zaak wel te maken: het goedkeuringsbeleid ten aanzien van bestemmingsplannen hoort tot hun taak. Mr Boersma: „Hier is de afweging van bovenge- meentelijke belangen mijns inziens in het geding". Het oordeel van het college over het winkelcentrum Lammerenburg is nog niet afgewo gen. Dan kan ook niet, de Vlissingse raad moet nog een beslissing nemen, er is ons dus nog niets voorgelegd. We zijn er als college van gs wel informeel al mee bezig. Zoals we er nu tegen aan kijken zal het om een moeilijke, een hele zware beslissing 1 BESTE PLAATS Als in Vlissingen de beslissing zou worden genomen de grootwinkelbe drijven met aanhang in Lam merenburg 2 toe te laten is de taak van gs: toetsen of die vestiging past in het planologisch patroon van Mid den-Zeeland. Naar de mening van de gedeputeerde is het voor die toet sing van belang te weten: wat de vestiging van een derge lijk centrum voor de binnenste den van Vlissingen en Middel burg betekent. Mr Boersma: „Blijven sterke middenstanders zitten in de binnensteden of gaan ze mee naar het nieuwe cen trum? Dat zou voor Vlissingen waarschijnlijk een nog ernstiger drainage dan het industrieterrein en voor de Middelburgse binnen stad een zware klap betekenen." of een dergelijk centrum in één van de binnensteden inderdaad over te weinig ruimte kan be schikken om het verkeersaanbod te verwerken en voldoende par keergelegenheid te bieden; hoe de consument denkt over de vestiging van een shopping-centre buiten de binnensteden, „waarbij hij zich moet realiseren dat een dergelijk centrum wel eens tot gevolg zou kunnen hebben dat de binnensteden alleen 's-avonds nog aantrekkelijk zouden «kunnen worden." Mr Boersma: „Je moet het er eerst over eens worden, dat een vestiging van V en D en C en A met tientallen andere winkels gewenst is. Als dat het geval is en onderzoekingen zou den uitwijzen, dat het niet mogelijk is het centrum in een binnenstad te situeren met het oog op het verkeers aanbod en dergelijke, dan zou je moeten afvragen of een dergelijk centrum thuishoort buiten de city's Ik vind. dat je dan ook moet over wegen of Lammerenburg de bes;? plaats is" De planologische eisen, die aan een winkelcentrum van dergelijke allure moeten worden gesteld, gelden niet alleen een vlotte bereikbaarheid voor het verkeer en de aanwezigheid van voldoende parkeerruimte. Ze gelden naar de mening van mr Boersma ook de bouw van het cen trum zelf- Het moet een centrum van hoge kwaliteit worden, de bouw moet met name ook op esthetisch gebied aan hoge eisen kunnen vol doen". Vraag: vindt u het bezwaarlijk, dat Walcheren bij een vestiging in Lam merenburg vier koopcentra bin nensteden. industrieterrein Vlissin gen en Lammerenburg zal bezit ten? Mr Boersma. .Men kan bevreesd hjn voor een zekere overcapaciteit. Maar een centrum ais Lammeren burg oefent natuurlijk wel aantrek kingskracht uit op tie hele provincie. En als je daar een goed. modern koopcentrum zou krijgen, zie ik toch, dat de functie van het indus trieterrein Vlissingen als winkelcen trum in elkaar zal zakken". KEES CIJSOUW

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1971 | | pagina 15