VS VOOR DE TOELATING VAN
CHINA TOT VN
Kerken leveren toeristen ontspanning
Minister Rogers: ook Formosa moet blijven
4Jf
Intrekking loon- en
prijsmaatregelen met
ingang van morgen
Lek in Apollo?
FEILLOZE START VAN SCOTT EN
IRWIN: FALCON NU WEER GEKOPPELD AAN ENDEAVOUR
Nota van ministers aan tweede kamer
Vandaag
in de
krant...
214e jaargang - no. 179
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE M I D D ELB U RGSE, VU SSI NG S E, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
-. Vii» Walslr. 56-60, I
rinciêlt Zccuu.it Courent'
<tb9, red 4799. cdv. C
2094 0 Ad verten! lepr
c: C. A. de KoV Akonn pt
tl. 7451 (fc f red. 2074 3142. i
Merkl 2. lel. 6140 i
renco oen 21 70 per e-teei. L*e»
I. 6396. ed. 5213]. Om's-.j. tel. 2395.
cluelof 4 kt.. Cu 339200. Pr»,Ie
Dinsdae 3 augustus 1971
(Van onze correspondent)
WASHINGTON De Verenigde Staten zullen voor de toelating van China tot de Verenigde Na
ties stemmen, wanneer deze jaarlijkse kwestie in het najaar weer door de algemene vergadering
wordt behandeld. Naar minister van buitenlandse zaken William Rogers, die gisteren hierover
een verklaring aflegde, zei, dat de Amerikaanse regering zich zou verzetten tegen de uitwijzing
van Formosa uit de Verenigde Naties. Amerika stelt zich, met andere woorden, op het standpunt
van een 'twee China's' positie.
onderschrijft, dat hij zich de legitieme
vertegenwoordiger acht van ook het
Chinese vasteland. Formosa, ook Tai
wan genoemd, heeft bijna onmiddel
lijk na de bekendmaking van Nixon
•iannen om een bezoek aan Peking te
orengen. de economische gevolgen van
_'.eze politieke ontwikkeling gevoeld.
Vijf van de zes Japanss sclieepvaaru
lijnen die op Formosa voeren, hebben
praktisch van de ene dag op de
undere hun diensten gestaakt. Ameri
kaanse en buitenlandse ondernemin
gen hebben voorgenomen investerin
gen in Formosa afgezegd.
Een eerste reactie van liet ministerie
van buitenlandse zaken van Formosa!
vermeed commentaar op het aange
kondigde nieuwe Amerikaanse stand-]
punt.
De verklaring van minister Rogers:
bevatte geen verrassingen, In Was-'
hington werd na de bekendmaking!
van president Nixons voorgenomen
bezoek aan Peking aangenomen datj
de regering zijn standpunt ten aanzien
van de toelating van China zou wijzi-]
gen, zonder dat het Formosa zou
opofferen. Aangenomen werd ook dat
dit onderwerp van gesprek is geweest
tussen dr Henry Kissinger en de Chi
nese premier Tsjoe-En Lai tijdens him
marathon-besprekingen in Peking.
Het is nu vrijwel zeker dat er in de|
algemene vergadering een meerder-,
heid van stemmen behaald zal worden
voor China's toelating, maar geen
meerderheid om FNORMOSA UIT DE
VN te stemmen Peking heeft al be
kend gemaakt dat het zal weigeren
tot de Verenigde Naties toe te treden,
zolang Formosa er lid van is. omdat
het Formosa als deel ziet van China.
Het belang van de wijziging van het.
Amerikaanse standpunt is dat de Ame
rikaanse regering nu niet langer de]
claim van president Tsjang-Kai-Sjek
DEN HAAG (ANP) De minis-1
ters van sociale zaken en vani
economische zaken hebben inj
een nota aan de tweede kamer!
len tot matiging van de loonont
wikkeling en de prijzenbeschik-
king goederen en diensten 1970
met ingang van 4 augustus aan
staande worden ingetrokken.
De intrekking van de loonmaatregel
betekent aldus onder meer de nota
dat het de werkgevers met ingang
van 4 augustus geoorloofd zal zijn
lonen en andere arbeidsvoorwaarden
toe te kennen, c q overeen te komen,
zonder daarbij gebonden te zijn aan
de bepalingen van het matigingsbe-
sluit.
In de praktijk zal de intrekking van
het loonmatigingsbesluit voor de on
derscheiden categorieën werknemers
een verschillend effect kunnen hebben.
Zo verwacht de minister van sociale
zaken bijvoorbeeld overeenkomstig
hetgeen ter zaken door het georgani
seerde bedrijfsleven is gesteld dat
een- of meerjarige contracten, welke
in 1971 zijn afgesloten, ongewijzigd
zuilen blijven. In sommige andere ge
vallen daarentegen bijvoorbeeld
wanneer in 1971 nog geen contract
werd afgesoten zouden werkgevers-
en werknemersorganisaties over de
gehele looptijd van het contract
beteringen kunnen overeenkomen
Prijzen
vorming van afzonderlijke goederen
en diensten en gedurende dezelfde pe
riode geen. toepassing te geven aan arti
kel 8 van de wet. op de loonvorming.
Het kabinet is voornemens in de
tweede helft van augustus overleg te
van de stichting van de arbeid over
het concrete proces van loon- en
prijsvorming.
Het loonmatigingsbesluit werd on
december 1970 afgekondigd, terwijl de
prijzenbeschikking sinds 5 november
1970 van kracht was. De beschikking
tot intrekking van beide maatregelen
werden in de staatscourant van giste
ren gepubliceerd.
Haarlemse jongen
zette gasleiding
onder hoge druk:
geisers ontploft
HAARLEM (ANP) De Haarlemse
recherche heeft een 14-jarige jongen
aangehouden die bekend heeft zondag;
spelenderwijs de afsluiter tussen de]
hogedrukkraan en de lagedrukkraan
van de gasleiding in Spaarndam te
hebben opengedraaid. Hierdoor werd
de normale gasdruk van 0.3 opge-j
voerd lot 2, met als gevolg kleine i
gasontploffingen in huizen en defecte J
geisers.
De jongen vertelde geen kwaad gezien
te hebben in zijn spelletje. Hij moest
over de grond kruipen en zijn hand
omhoog steken om aan de kraan te
kunnen draaien. De jongen is door de
recherche onderhouden, waarna hij
aan de ouders is overgedragen.
Japanse ministe'
neemt ontslag
na vliegramp
TOKIO (RTR) Het Japanse kabi
net heeft maandag het ontslag aanv
aard van minister van defensie Keiki-
chi Masuhara, die de verantwoorde
lijkheid voor liet vliegtuigongeluk van
vrijdag op zich heeft genomen.
Tenslotte verklaart het kabinet zich
aldus de nota verder in afwach
ting van het advies van de SER
inzake het conjunctuurpolitieke instru
mentarium, bereid om geen gebruik
te maken van haar bevoegdheid op
grond van artikel 2 van de prijzenwet
gedetailleerd in te grijpen in de prijs-
Joden in Rusland
gearresteerd bij
herdenking
MOSKOU (AFPI In lie Soviet-,
republiek Litouwen zijn zondag tienI
Russische joden gearresteerd nadat ze
een bijeenkomst hadden gehóuden bij
een monument voor slachtoffers uit
de tweede wereldoorlog.
Volgens berichten uit Washington
RUSSEN ZOUDEN CONCESSIE IN DE
KWESTIE-BERL1JN HEBBEN GEDAAN
WASHINGTON (AP) De Sowjet-Unie heeft volgens inlichtingen uit betrouw
bare bron in Washington een belangrijke stap gedaan in de kwestie-Berlijn als
gevolg waarvan de Russische regering nu accepteert dat zij verantwoordelijk is
voor de vrije toegang van niet-miütaircn tot West-Bcrlijn.
Volgens de inlichtingen in Washington zou het gewijzigde Russische standpunt
langs diplomatieke weg aan de Ver, Staten. Frankrijk en Engeland zijn bekend
gemaakt in mei van dit jaar.
De Russen zouden hebben erkend, zo wordt gezegd, dat zij verantwoordelijk
zijn voor de vrije voortgang van niet-militair verkeer tussen West-Berlijn en
West-Duitsland.
De Russen gaven tevens te kennen dat als er zich problemen zouden voordoen
met dit verkeer zij. de Russen, verplicht zouden zijn om hierover met de weste
lijke landen te onderhandelen om de belemmeringen weg te nemen.
Voordien was het Russische standpunt inzake het verkeer van en naar West-
Berlijn dat dit eén aangelegenheid was voor de regeringen van Oost- en West-
Duitsland.
HOUSTON (AP) De astronauten van Apollo-15 hebben
gisteravond het afstoten van de maanlander Falcon uitgesteld
in verband met een mogelijk lek in een van de beide ruimte
vaartuigen.
Hel probleem deed zich voor vier uur na het moment waarop David Scott
en James Irwin gelanceerd werden van het maanoppervlak en vastgekop
peld werden aan het moederschip als eerste stap in de terugreis naar de
aarde. Het vluchtleidingscentrum benadrukte dat er geen gevaar bestond
voor de astronauten en dat het probleem kon worden opgelost.
MAAI' Zo zagen miljoenen men
sen over de gehele wereld gister
avond de ruimtevaarders David
Scott en James Irwin met hun
Falcon' opstijgen van de maan.
op weg naar het Apollo moeder
schip. De twee ruimtevaarders
zijn in totaal 67 uur op de maan
geweest.
WOENSDAGAVOND VERTREK NAAR DE AARDE
(GPD) Zo soepel als Irwin en Scott op de maan waren
omgesprongen met de tijd en het draaiboek, zo exact hiel
den zij zich gisteravond (maandag) aan het schema hij de
manoeuvres die nodig waren om de maan te verlaten en
zich weer bij Worden te voegen in het moederschip Endea
vour. Op de seconde nauwkeurig stegen zij om 18.11 uur
op in de Falcon van de maan en precies volgens het boekje
vond daarna om 20.09 uur de koppeling tussen Falcon en
Endeavour plaats. Aan deze operaties, die zeer beslissend
waren voor de gehele Apollo-missie, gingen uren van grote
activiteit op de maan en in de ruimte vooraf.
Op de maan hadden Scott en
Erwin hun derde en laatste
maanevcursie voltooid. Deze had,
toen liet luik van de maanlander
om 14.47 uur werd gesloten, in
totaal 4 uur en 40 minuten ge
duurd waardoor de maanreizigers
tijdens hun drie uitstapjes teza
men 18 uur en 2(i minuten buiten
waren geweest. Dal is veel meer
dan de vorige maanreizigers teza
men.
Achterstand
De derde maanrit met de perfect
functionerende maanjeep was
aanzienlijk bekort omdat men
een achterstand op het tijdsche
ma had gekregen, maar de belang
rijkste doeleinden werden volle
dig bereikt: de oogst van de
grondboringen van de vorige dag
werden geborgen, belangwekkend
materiaal bij de Hadley-kloof
werd verzameld (ongeveer 30 kgi
en weer werden reeksen foto's
gemaakt, onder andere van de
gelaagde structuur, van de wand
van de Hadley-kloof. In totaal
heeft de maanjeep 28,1 km afge
legd. In het vluchtprogramma
was 36.3 km voor de drie ritjes
voorzien, maar het derde uitstap
je werd aanzienlijk bekort om
technische en menselijke redenen.
Tijdens het laatste ritje werd een
snelheidsrecord van 13 km per
uur bereikt.
Inmiddels had Worden, die bijna
drie etmalen eenzaam baantjes
om de maan had getrokken, zijn
belangwekkende waarnemingen
had verricht, de baan van het
moederschip omstreeks het mid
daguur gewijzigd zodat de hoogte
ging varieren van 16 tot 82 km
van het maanoppervlak.
Scott en Irwin waren op tijd
weer binnen de maanlander om
het vele werk te doen dat aan dc
start van de maan vooraf moest
gaan. Verstouwen van materiaal,
controleren van aparatuur, op de
maan weggooien van overtollig
geworden materiaal zoals tiendui
zenden guldens kostende came
ra's en gereedschappen en een
laatste korte rust voor de opstij
ging. In totaal hadden zij meer
dan 100 kg maanmateriaal aan
boord, veel meer dan de oogst
van alle drie voorgaande landin
gen tezamen.
grafisch bestuurde camera op
zijn weg naar boven te volgen.
Men zag hier echter vanaf omdat
het omhoog draaien van de ca
mera de laatste uren niet zo heet
goed meer ging en er nu geen
astronauten op de maan meer bij
de hand waren om de helpende
hand te bieden. De camera moet
later namelijk nog gebruikt wor
den onder meer ten tijde van de
maanverduistering over enkele
dagen.
Gekoppeld
Start op tv
Deze stajt, na een verblijf van 67
uur op de maan, werd voor het
eerst via de televisie direct waar
genomen op de aarde, dankzij de
camera die opgesteld was op de
achterblijvende maanjeep, die on
geveer 100 meter van de maan
lander was geparkeerd. Het was
een haast onvoorstelbaar schouw
spel hoe de Falcon zich met een
ruk van het onderstel bevrijdde
toen de raketmotor ontbrandde
en in de vuurstraal het bladgoud
van het geimproviseerde lanceer-
platvorm de lege ruimte indwar-
relde in een stofwolk die korte
tijd later het beeld verduisterde.
Oorspronkelijk was het de bedoe
ling geweest, de vertrekkende
Falcon met de in Houston radio-
De vlucht van de Falcon verliep
voorbeeldig en om 18.19 uur be
vond liet ruimteschip zich in on
geveer dezelfde haan als de Endea
vour met Worden, en enkele
ogenblikken later hadden de
ruimteschepen elkaar in het
zicht. Direct daarna begonnen de
naderingsmanoeuvres van de bei
de ruimteschepen, die om 20.09
uur een geslaagde koppeling uit
voerden.
Het Apollo-ruimtesc'nip blijft nog
tot woensdagavond om de maan
draaien voor fotografische taken,
het doen van wetenschappelijke
metingen en het lanceren van een
kleine maansatelliet Tijdens de
terugreis naar de aarde, die
woensdagavond begint, maakt
Worden donderdag nog een ruim
tewandeling om filmcasettes uit
de fotoapparatuur in het dienst-
compartiment te halen. Zaterdag
avond omstreeks kwart voor
tien eindigt de vlucht met een
landing in de Pacific, ten noorden
van de Hawai-eilanden.
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2, 4, 5 en 10.
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3
en 7.
Sport op pagina 9.
Televisie op pagina 11.
Financieel nieuws op pagina
13.
RK STICHTING BEPERKT
ZICH TOT
KERKDIENSTEN
VLISSINGEN Vrijwel overal, waar
in Zeeland toeristen in aanzienlijke
aantallen verblijven, ontwikkelen niet
alleen particulieren, bedrijven en
VVV's grote activiteiten, maar ook dc
kerken. Overal langs met name de
Zeeuwse kust en langs het Veerse
Meer proheren de kerken een so nis
louter verstrooiende en soms ook wel
pastorale service te bieden. De rooms-
katholieke kerk bepaalt zicli vooral
tot liet aanbieden van kerkdiensten.
De reformatorische kerken leggen
vaak dc nadruk op ontspanningspro
gramma's. In vele gevallen bestaat er
op het gebied van de toeristenzielzorg'
of strandpastoraat een intensieve sa
menwerking tussen verschillende kerk
genootschappen.
De Stichting Katholieke Toeristenziel
zorg in Zeeland heeft tal van toeris
tenkerken: Cadzand, Dishoek. Westka-
pelle, Vrouwenpolder, Kamperland, en
Renesse. De parochie te Middelburg
heeft bijkerken te Domburg en
Zoutelande en de Zierikzeese parochie
vormde kerk te Oostkapelle en in de:
Nederlands hervormde kerk te Korl-
gene Penningmeester E C. A. A. Mes
uit Middelburg van de stichting vertel
de, dat het aanbieden van kerkdien
sten werd begonnen, omdat de vele
katholieke toeristen in de Zeeuwse
recreatiegebieden vrijwel alleen pro
testantse kerken vonden.
Sfeer
In de toeristenkerken in dc meeste
gevallen openluchtkerken is, aldus
dc lieer Mes, dc sfeer veel onbevange-
ner dan in gewone kerkgebouwen:
„Uiteraard is goed weer wel een voor
waarde voor deze specifieke sfeer".
De deken van Zeeland A. Blommerde,
die alles te maken heeft niet de
organisatie, zei, dat liet bezoek aan de
diensten, vooral als er een koor als
liet oecumenisch Walchers Jongeren
koor optreedt, bijzonder groot is.
Toch ligt het bezoek aan de strand-
kerken aanmerkelijk lager clan een
onderzoek van tien jaar geleden aan
ga r.
Deken Blommerde: „In 1963 waren er
in de kerk in Dishoek soms wel
duizend mensen, terwijl dat nu onge
veer de helft is. terwijl dan toch het
jongerenkoor optreedt". Dit sterk ver
af te optimistische rapport. Deken
Blommerde: „We zitten nu in de situ
atie, dat we soms te weinig kunnen
uitgeven voor bijvoorbeeld pastorale
zorg. overigens niet specifiek een taak
waar de stichting op mikt" De heei
Mes verklaart het feit. dat men zich
van r-k zijde beperkt tot het aanbie
den van kerkdiensten uit de visie, dat
het organiseren van ontspannit.gspro-
gramma's niet tot de taak van de
kerk behoort Bovendien spreekt de-:
ken Blommerde als zijn mening uïl.j
dat de stichting gezien net kleine I
pedagogische academie) of zijn werk
zaam in het onderwijs. De teams in
Haamstede en Renesse zijn interker
kelijk, terwijl het team in Renesse uit
leden van de christelijk gereformeer
de kerk bestaat. Dit laatste sluit een
a menwerking met andersdenkenden
liet, uit: een kapelaan begeleidde dit
(.earn bij de start, van de zes weken, rige zaken.
vondstiltes gehouden, dikwijls met;
medewerking van een koor. Meer nog;
dan op andere plaatsen is het werk in
Zoutelande er ook op gericht de team
leden zeir bij de achtergronden
ervan te betrekken. Zij beperken zicli
niet tot het organiseren van vosse-
jachten.kampvuren en andere plezie-
durende werkzaamheden
Op Walcheren is er naast, het al1
jarenlang bestaande strandpastoraat I
nu ook in Zoutelande een interkerke-'
lijke commissie aan her. werk. Hierin;
r zijn ook belast met
itereenta<TP katholieken in rie tneric 1 - aan nei. werx. juierin
SS, fï mwr In Wticiperw de Nederlands hervormde.
heeft een bijkerk in Haamstede. Ver-| minderde bezoek heeft de stichting,
der verzorgt de stichting wekelijks i aldus de heer Mes, in financiële zor-
diensten in de Nederlandse hervormde: gen gebracht, omdat de investeringen
kerk te Veere, in de Nederlands her-! zijn gericht op grond van hel achter-
Oecumenisch
Een voorbeeld van een hechte oecu
menische samenwerking geeft de West-'
hoek van Schouwen te zien, waar de
Nederlands hervormde, de gerefor
meerde, de christelijk-gereformeerde
en de rooms-katholieke kerk cn het
Leger des Heils samenwerken. Drie
teams, alle bestaande uit een stuk of
zes vrijwilligers, verzorgen in respec
tievelijk Renesse, Haamstede en W'es-
tenschouwen niet alleen uitgebreide
ontspanningsprogramma's voor kinde
ren. maar houden zich ook bezig met
gespreksavonden en zangdiensten.
De teamleden zijn afkomstig uit alle
en de gereformeerde kerken beide
voor vijftig procent. In Zoutelande!
heeft, men in tegenstelling tot, vrijwel
alle andere plaatsten kans gezien om'
het praktische werk door de eigen1
(jonge) gemeenteleden in samenwer-]
king met de predikanten te laten1
doen. Ds Th. de Kok, gereformeerd
predikant te Meliskerke: „De belang
stelling van de gemeenteleden is be
slist positief, hoewel de praktische
medewerking uiteraard niet massaal
is. Maar dat zou ook niet goed zijn.
Je moet als kerken laten weten dat ie
disponibel bent en dat moet bekend;
zijn". Een manier om dat bekend te
maken is bijvoorbeeld om na de ge
wone kerkdiensten een ieder uit te
nodigen om naast de kerk gezamen
lijk koffie te drinken. In -de Neder-
Communistische
top op de Krim
AIOSKOU (AFP) De Russische par
tijleider. Brezjnev. president Podgorny
en partijleiders van zes andere com
munistische landen zijn maandag in
de Krim bijeengekomen voor een top
conferentie. Uit een communique van
het Russische persbureau Tass blijkt
dat dc Roemeense partijleider Ccause-
scu niet aanwezig is. Op de bijeen
komst zou onder andere over Soedan
en West-Berlijn worden gesproken.
Prins Bernhard
naar Tobameer
(Van onze correspondent)
DJAKARTA Prins Bernhard zal op
1 september, als de koningin naar
Bali doorreist, naar Sumatra vliegen,
waar hij de speciale gast is van het
Indonesische ministerie van defensie.
De prins wordt 's-middags in Medan
verwacht.
De volgende dag vertrekt de prins
naar Prapat (Tobameer). waar hij
ook zal overnachten. Op 3 september
keert de prins naar Meóan terug voor
een officiële ontvangst van ae Neder
landse gemeenschap,
aan het strandpastoraat beperkt zich W™ J?6.1.?.rog_ra,ml]\a no?
tot het bestuurliike niveau De nlaat- e
het verzorgen van de dagopening (een
vertelling uit de bijbel), en dagsluitin-l
gen.
Verticaal
delen van het. land en velen studeren lands hervormde kerk te Zoutelande
nog (vaak aan een sociale of een worden verder regelmatig zomera-
Ds De Kok: „We vinden, dat we als
kerken niet mogen doorslaan naar
wat we weieens de horizontale lijn
noemen. De verticale lijn hoort er
evengoed bij. Vandaar ook. dat we
hier een lectuurstand hebben, die vrij
direct op het evangelie is betrokken."
Overigens zijn dergelijke stands
ingericht in samenwerking met de
Bijhelkioskvereniging op vele plaat
sen, waar strandpastoraat wordt be
dreven. te vinden.
De vrijwilligers, die op Noord-Beve-'
land een team vormen, zijn niet op
Noord-Beveland woonachtig. De mede
werking van de plaatselijke kerken
lot het bestuurlijke niveau. De plaat
selijke kerken zijn namelijk vertegen
woordigd in het recreatieschap Het"
Zie slot pagina 10 kolom 5
aststaat. zal ae prins hoogst
waarschijnlijk in zijn functie als pre
sident van het World Wildlife Fund
van de gelegenheid gebruik maken om
het dierenleven in Sumatra te bekij-