PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
MOEILIJKHEDEN MET
PORTEFEUILLEVERDELING
Stakingen onderbreken
programma's omroepen
Beide dubbeldekkers vanaf november
op het traject Kruiningen-Perkpolder
Mansholt wil nieuwe methodiek voor
vaststelling van landbouwprijzen
Vervoersfilosoiie
uu/
RADIO- EN TV-MEDEWERKERS NIET EENS MET CAO
JUNI WAS VEEL
TE KOUD
Vandaag
in de
krant...
PZEM-affaire
Pentagonrapport
Tandarts 8 pet
duurder voor
particulieren
CHEQUE EN POSTZEGELS VOOR JARIGE PRINS
DOOR DE WEEK
INVOERING VAN
HALF-UUR-DIENST
214e jaargang - no. 150
WAARIN OPGENOMEN DE MI D D E LBU RG SE. VLI SSI N G S E, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 30 juni 1971
Nederland
moordland
Pagina 9
■t 21. Ml. 44S7
PROF. LANGMAN WEIGERT ECONOMISCHE ZAKEN
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Kabinetsformateur mr Biesheuvel is bij de toedeling van de portefeuilles aan de
vijf partijen, waarop zijn kabinet moet steunen, onverwacht voor nieuwe moeilijkheden komen
te staan. De VVD bleek niet bij machte iemand voor economische zaken te leveren. De liberale
fractieleider mr Geertsema stuitte gisteravond nog op een bedankje van zijn laatste kandidaat, de
Rotterdamse hoogleraar prof. Langman.
HILVERSUM De radio- en tv
uitzendingen zijn gisteren enkele
malen onderbroken geiceest ten
gevolge van een .Prikactie' var.
grotendeels bij Mercuriusgeor
ganiseerdeomroepmedewerkers
die zo hun eis i
r verdere CAO
besprekingen kracht wilden bij
zetten. Op de foto zien we v.l.n.r.
Joop van Zijl bestuurslid). Jan
Nagel voorzitterin gesprek
met Coen Serre, regisseur-omroe
per van het onderbroken pro
gramma, een opvallendvrolijke
visite'.
Ook de toedeling van de post van on-;
derwijs bood problemen, omdat geen
van de partijen er veel belangstelling'
voor bleek te hebben. Door dit allesj
zag mr Biesheuvel zich genoodzaakt sa-j
men met de fractieleiders weer te gaan
schuiven, maar hun bijeenkomst had
rond middernacht nog niet tot resul
taten geleid. De woordvoerder van ae
formateur liet gisteravond laat weten
dat de zaak weer behoorlijk in bewe
ging was gekomen. Hij had echter de'
indruk dat men toch nog wilde probe
ren er gedurende de nacht uit te ko
men.
Aangenomen werd dat mr Geertsema
gisteravond de claim van de VVD op
een post in de sociaal-economische en
financiële driehoek zou laten vallen
ten gunste van de ARP, die minister
Bakker voor economische zaken be
schikbaar heeft. Verkeer en waterstaat
leek gisteravond nog steeds weggelegd
voor dr Drees jr, maar DS'70 weigerde
de post van het wetenschapsbeleid, die
daaraan was gekoppeld, te accepteren.1
DS'70 wil tenminste een volwaardige!
post in de economische en ae nier-,
economische sfeer. De kans bestond!
echter dat de post van het weten-;
schapsbeleid zal worden aangekleed
met het wetenschappelijk onderwijs.
De KVP toonde gisteren plotseling een
grote belangstelling voor volkshuisves
ting en ruimtelijke ordening, waarvoor
zij het kamerlid Andriessen beschik
baar heeft. Ook de fractieleider van de
GHU, drs Ldink. werd echter voor
deze genoemd.
JAARLIJKS 10.000 DODEN
DOOR LUCHTVERVUILING
ATLANTIC CITV (NEW JERSEY)
lAFP) Jaarlijks overlijden in New
York 10.00(1 mensen als gevolg van
luchtverontreiniging. Dit is twaalf pro
cent van het aantal mensen dat in die
periode in de stad sterft.
Dit blijkt uit een onderzoek dat leden
van het medisch instituut Albert Ein-|
stein' in de afgelopen zes jaar hebben j
uitgevoerd.
GPD Schuif juni maar aan de
kant. want als vakantie- en hooi
maand past slechts één classifica
tie: waardeloos. Nemen wij de
gemiddelde lage temperaturen, de
te grote hoeveelheid regen en een
tekort van meer dan zestig uren
zonneschijn, dan sluit deze juni
maand zich aan bij de vijf slecht
ste van deze eeuw.
Alleen de eerste week kon mei
zomerse temperaturen door de
beugel, maar rond ae 10de van
de maand kwam de doorbraak
van depressies mei veel te koud
weer. In een aantal .provincies
viel meer dan 100 mm regen,
tegen 55 mm normaal. Vermoede
lijk zal Ter Apel met 140 mm dit
keer de kroon spannen.
Verleden jaar kreeg De Bilt 14
zomerse dagen boven 25 graden,
dit keer in juni slechts 2. Verle
den jaar 275 uren zonneschijn, nu
ruim 110 uren zon minder.
HILVERSUM (GPD) Het
omroepkwartier te Hilversum
heeft gisteren woelige momen
ten doorgemaakt. De spanning
was in omroepkringen te snij
den, aangezien de prikactie van
de .bedrijfsgroep radio en tele
visie van de NVV-bond Mercu
rius elke zendgemachtigde op
alle zenders kon treffen.
Vooral het televisieprogramma op bei
de netten heeft de gevolgen ondervon
den van de gebelgdheid van de be-
drijfsbond over de cao. Op Nederland-
.1 moest de wielerronde van de KRO
er aan geloven. Vlak na de overscha
keling met de wielerbaan in Utrecht
werd de verbinding verbroken. De
KRO, die 's-middags had meegedeeld
zich geen zorgen te maken, kon moei
lijk een alternatief vinden en m.xte de
pauzeklok met enige filmpjes. Peyton
Place en de documentaire over prins
Bernhai'd ondervonden geen hinder op
Nederland-2. maar AVRO's Televizier
werd wel getroffen. Wibo van dei-
Linden was nog maar nauwelijks aan!
het woord, toen de cameraman hetj
bijltje er bij neerlegde en alleen de
schoen van Van der Linden wazig in
beeld bleef. Televizier ging echcer stug
door. Ook toen de film over de kop
pelhazen in Rotterdam de mist inging,
werd het programma hervat met een
interview met regisseur Ed van Wes-
terloo, die de inhoud van de film
vertelde.
De AVRO was op de radio al eerder
geplaagd. 's-Morgens kwam ,Dag met
een plaatje' in moeilijkheden en 's-
avonds om zes uur zweeg de zender
opnieuw twintig minuten. Het VARA-
programma ,Een opvallend violijke
gevarieerde visite' op Hilversum-3
werd met een half uur bekort, terwijl
men een Duits plalenprogramrna in-
lastte.
dag voor de actie in touw geweest.
Bij het muziekpaviljoen van Hïlver-
sum-3 werd de heer Röttger de toe
gang geweigerd. Het bleek later dat
alle portiers van de omroepleiding
opdracht hadden gekregen hem niet
toe te laten.
Over het algemeen is men niet geluk
kig met de actie. Voor zover het niet
het merendeel der leden van de be-
drijfsbond betreft. Een KRO-woord-
voerder zei: ,We betreuren het zeer
dat een bond op deze wijze haar wil
tracht op te leggen'. De kijkers heb
ben tot nu toe nauwelijks gereageerd.
De meeste telefoontjes, de bij de
KRO binnenkwamen, hadden betrek
king op de vraag wanneer het ge
stoorde programma wel zou worden
uitgezonden.
Motie
Jan Nagel deelde mee, dat het bestuur
van de bedrijfsgroep opnieuw zal ver
gaderen over de actie voor vandaag.
Het is de bedoeling dat hiermee net
zo lang wordt doorgegaan tot beide
partners weer om de tafel gaan zit
ten. De voorgestelde cao, die inmid
dels door de christelijke en katholieke
vakverenigingen is ondertekend, gaat
vrijdag naar het loonbureau in Den
Haag ter goedkeuring. Vóór die da
tum wil Mercurius opnieuw onderhan
delen over de omstreden punten
Kloos
Gistermiddag heeft een deel van het
VARA-personeel in een vergadering
een motie gesteund, waarbij adhesie
aan de actie werd betuigd. De Com
missie Coördinatie Arbeidsvoor-vaar
den (CCA) waar afgevaardigden vauj
de omroepleiding zitting in hebben,
lieert gisteren eveneens vergaderd.
Zij leggen het resultaat van aun be
spreking vanmorgen aan de raad van
beheer van de NOS voor, waarna de
mening van deze raad officieel bekend
zal worden gemaakt.
De prediaktie heeft tot nu toe geen
succes gehad wat betreft het herope
nen van de onderhandelingen over de
cao 1971 voor het omroeppersoneel.
De bedrijfsbond noemt deze cao on
aanvaardbaar. De omroepleiding heeft
verklaard de besprekingen niet meer
te willen openen.
Spijl
De KRO-televisieomroepster betuigde
baar spijt dat de kijkers de dupe
moesten worden van deze actie. De
AVRO-omroepster gaf even later even
eens te kennen dat men met de
storingen allerminst gelukkig was.
De AVRO had nog wel alle mogelijke
voorzorgsmaatregelen genoemen door
voor enige bewaking te zorgen en er
op te letten dat alle materiaal en
medewerkers aanwezig waren. Jan
Nagel, voorzitter van de bedrijfs
groep, is met. de bestuurder van Mer
curius. de heer L. A. Röttger de hele
De PZEM-zaak blijft bestuurders
en andere mensen bezighouden.
(Pag. 2 en 4)
DINSDAG is de achttiende Ameri
kaanse krant verschenen met de
len uit de Pentagongeheimen. De
Christian Science Monitor, een
van Amerika's meest gezaghebben
de dagbladen onthulde iets over
de bedoelingen van het Kennedy-
bewind met betrekking tot Viet
nam... (pag. 3).
Nieuws uit Zeeland op
pagina 2,4, 5 en 7
Binnen- en buitenland op
pagina 3, 9 en 15
Beurs en financiën op
pagina 15
Sport (Ronde van Frank
rijk) op pagina 11
Radio en tv op pagina 13
DEN HAAG (ANP) De tandartsen
mogen hun particuliere patiënten
maximaal acht procent meer gaan
berekenen. Dit hebben minister Nelis-
sen (economische zaken) en staatsse
cretaris Kruisinga (volksgezondheid)
besloten.
De tariefsverhoging is toegestaan om
aanpassing mogelijk te maken aan de
algemene inkomensontwikkeling in de
periode van half 1969 tot half 1970.
Ook hebben de bewindslieden reke
ning gehouden met de gestegen prak
tij kkosten.
Vara-voorzitter A. H. Kloos. oud-voor-
zïtter van het NW, is van oordeel,
dat de verlangens van de algemene
bond Mercurius van het NVV ten
aanzien van de omroep-cao voor 1971
niet gerechtvaardigd zijn.
In een commentaar op de acties, die
door het NVV worden gestend, zei de
heer Kloos te hopen, dat zij niet tot
resultaten zullen leiden. ,Ik hoop dat
men tot bezinning zal komen. De
omroep heeft de grootst mogelijke
moeite om rond te komen. Er zijn nu
eenmaal grenzen aan de loonbedragen,
die men kan uittrekken', aldus de
heer Kloos.
Zie slot pag. 3 kol. 7
Prins Bernhard heeft gisteren ter
gelegenheid van zijn zestigste ver
jaardag naast vele cadeaus een
cheque van 800,000 gulden ont
vangen als officieel geschenk van
het Nederlandse volle. Hel bêtlrag
is bestemd voor de bouw van een
speciaal olifantenhuis in de Am
sterdamse dierentuin. De demissi
onaire minister van verkeer en
'waterstaat, drs J. A. Bakker,
overhandigde prins Bernhard op
Soestdijk de serie postzegels die
de PTT speciaal ter gelegenheid
van prins Bernhards verjaardag
heeft uitgegeven (Foto). De ze
gels, die de prins kreeg aangebo
den. waren samen met de foto's.
waarnaar ze zijn vervaardigd, sa
mengebracht in een album. Minis
ter Bakker had ook drie ingelijs
te vellen meegenomen en de ze
gels gewijd aan het Wereldna-
tuurfonds, het Anjerfonds en de
Borobudur drie belangrijke ac-
tiviteitn van de prins.
MET MEER INSPRAAK ORGANISATIES
LUXEMBURG (ANP) Als
landbouwcommissaris dr S. L.
Mansholt zijn zin krijgt, zal er
dit jaar een geheel nieuwe me
thodiek gevolgd worden voor de
vaststelling van de prijzen voor
landbouwprodukten. Dinsdag
heeft Mansholt in Luxemburg
in de Europese landbouwminis-
terraad een pleidooi gehouden
voor een methode, waarbij de[
landbouworganisaties, zowel de
nationale als de overkoepelende i
Europese, veel meer inspraak;
krijgen.
Over het algemeen stond de raad nietj
afwijzend tegenover deze nieuwe be-:
nadering. Op 19 en 20 juli komen dei
ministers opnieuw bijeen om over;
deze nieuwe methodiek te praten. Dat
houdt echter tevens in dat dit jaar
(evenals overigens de vorige jaren)
geen tijdig besluit over ae Europese
landbouwprijzen zal kunnen vallen.
Tegenover de pragmatische methode, i
die in het verleden gebruikt is om totj
vaststelling van de nieuwe landbouw
prijzen te komen, stelde de heer!
Mansholt nu een geheel nieuwe bena-l
dering. Zijn reeds op tafel gelegde'
prijsvoorstellen, die uitgaan van een
algemene verhoging van de prijzen;
met 2 a 3 procent (met differentiaties!
voor verschillende produkten), zijn,
tot stand gekomen, nadat rekening'
gehouden was met drie elementen.'
namelijk de kostenstijgingen in de
landbouw, de produktiviteitsstijging,
en een goed evenwicht tussen produk-
tie en afzet.
Mansholt heeft echter meegedeeld, dat;
hij bereid is. deze prijsvoorstellen,;
zowel voor wat betreft de cijfers als
voor wat betreft de gronden voor de
totstandkoming van die cijfers, volle-1
dig ter discussie te willen stellen. Hij
wil, dat de ministers thuis met hun;
nationale boerenorganisaties overleg'
plegen, dat de Europese commissie
overleg pleegt met de COPA, de over
koepelende Europese landbouworgani-
satie, en dat daarna pas besluiten'
vallen. De prijsvaststelling moet dus'
tot stand komen in nauw overleg met
de boeren zelf, zodat de boeren weer
vertrouwen krijgen in de Europese
organen.
STEIGER VAN VIER MILJOEN IN AANBOUW
KRUININGEN In november
van dit jaar zullen tussen Krui-
ningen en Perkpolder van maan
dag tot en met vrijdag constant
twee dubbeldeksveerboten wor
den ingezet. Dan is de aanleg
steiger klaar, die rijkswater
staat op dit moment bouwt en
die nodig is om 's avonds en
's nachts één van de twee dub
beldekkers te .parkeren'. De
bouw van de steiger zal ruim
vier miljoen gulden vergen. Tot
(Zie slot pag. 4 kol. 7X
frCgSN gen In vroege: c.\::er. wr-.-d
ne' bedrijfseconomische maatstaven.
dar wil zeggen: het bedrijf moest ren
dabel zijn en daarom diende er winst
te worden gemaakt B:j de spoorwegen
is dat overigens a! hee! wat jaren ze
leden. In 1963 kwam men nog net met
de hakken over de sloo*. de winst was
loen vijf ton. Het jaar daarop echter
ging het mis. het verlies van 1964 be
droeg ruim negen miljoen. Sindsdien
is.bet mts blijven gaan. Zo verloor het
bedrijf over 1970 niet minder dan ruim
honderdéénenveertig miljoen, waar
door het totale verilessaldo inclusief
dat van de vorige jaren opliep to* v:d
honderdveertien miljoen gulden. In het
zakenleven van alledag zou dat een
faillissement betekenen, bij de spoor
wegen evenwei denkt men in eer. an
dere richting, men heef: daar de filo-
sofie ontwikkeld van het maatschappe
lijk rendement'.
Dat thema was al terug te vinden Sn
het jaarverslag over 1969. Daarin
was gewezen op diverse publikaties en
studies over bet openbaar vervoer :r.
Nederland, waarin werd geconcludeerd
dat vervoersdiensten .onderdeel moe
ten blijven vormen van het gehele ver-
keers- en vervoerspakket en wel op
grond van hun functies voor tic ze
meen.sehap'. De directie van de NS
voegde daar aan toe: J>it breng: met
zich, dat hun func
ties behalve naar
bedrijfseconomische
maatstaven ook
moeten worden be
oordeeld naar maat
staven van algemeen-economische en
maatschappelijke aard'. In feite komt
deze opvatting er op neer, dat de Ne
derlandse samenleving de verliesposten
van het openbaar vervoer eenvoudig
maar voor lief moet nemen. In deze
geaachbengang gaat het namelijk aller
minst. om verliesposten, maar om kos
ten die een gemeenschap moet opbren
gen wil zij leefbaar blijven. Eind april
van dit jaar kwam deze nieuwe ver-
voerstheorie van de spoorwegen defini
tief naar buiten. Op 22 april 1971 hield
namelijk president-directeur mr M. G.
de Bruin een inleiding voor het Neder
lands Vervoer-wetenschappelijk Insti
tuut, bij welke gelegenheid hij een
sbrikt-bedrijfseconomische benadering
van het openbaar vervoer zonder meer
van de hand wees.
De spoorweg-president had voor zijn
toespraak een strategisch moment
gekozen. Politiek Nederland begon na
melijk te denken aan de nieuwe kabi
netsperiode en over de eisen, waaraan
een regeringspolitiek in de komende
vier jaar zou moeten voldoen. In do
bewuste toespraak zei hij dat onver
bloemd: .Waarom wil het openbaar
vervoer juist nu van zich doen horen?
Om de eenvoudige reden dat wij voor
een nieuwe kabinetsperiode staan,
waarin een regering alleen dan een
goed beleid kan voeren als zij vooraf
een indruk heeft van de bedragen waar
het om gaat'. Die bedragen logen er
niet om. Mr De Bruin had een raming
opgesteld van de exploitatiekosten voor
het openbaar vervoer in de jaren 1.972
tot en met 1975. Die raming kwam er
op neer, dat drie tot drieëneenhalf mil
jard nodig zal zijn in deze periode bij
een gelijkblijvend verzorgingsnivea i
Daarnaast moet nog worden gerekend
om rond anderhalf miljard voor inves
teringen ten dienste van allerlei nood
zakelijk geachte projecten, zodat voor
het openbaar vervoer in de komende
kabinetsperiode zo'n kleine vijf miljard
nodig zal zijn uit de nationale midde
len. Tegen deze achtergrond worden
een aantal opmerkingen uit het. recen
te jaarverslag van de NS begrijpelijk.
Een voorbeeld van een dergelijke op
merking: het openbaar vervoer heeft
een .belangrijke taak bij het oplossen
van problemen op het gebied van ruim
telijke spreiding, het functioneren van
steden en milieubehoud en -hygiëne.
Een taak evenwel, die me: meer door
de ondernemer wordt afgeleid uit zijn
winststreven, maar die door de over
heid moet worden vastgesteld'.
Dat is een fundamenteel andere bena
dering dan vroeger, toen ae be-
drijfsrentaoiiiteit ook bij het openbaar
vervoer vanzelfsprekend was. In deze
nieuwe filosofie worden de doelstellin
gen en de taken van het openbaar -.-er
voer door de overheid vastgesteld en
afgeleid uit maatschappelijke belangen.
.Ter dekking van de kosten van noodza
kelijk geoordeelde, maar niet winstge
vende diensten, zijn zij mede aange
wezen op vergoedingen van de over
heid' betoogt de directie van de spoor
wegen. Inmiddels is duidelijk gewor
den. dat bij de kabinetsformatie deze
overwegingen eveneens een rol spelen.
In het regeringsprogramma van pro
fessor Steenkamp is paragraaf achttien
gewijd aan het openbaar vervoer en
daarin wordt gesproken over een .inte
grale aanpak van de totale verkeers-
en vervoersproblematiek'. Dat moe: lei
den tot de instelling van een algemeen
verkeerstor.ds niet alleen voor aanleg
en onderhoud van de infrastructuur,
maar ook zoveel mogelijk' voor steun
maatregelen ten dienste van het open
baar vervoer. Wel wordt er bij gezegd,
dat de noodzakelijke .open concurren
tieverhouding" moet worden gehand
haafd tussen .openbaar en particulier
goederenvervoer'. Let wel: goederen
vervoer. niet het passagiersvervoer. In
dit verband zijn de volgende opmerkin
gen m de bewuste paragraaf óók van
belang: het nieuwe verkeersfonds moet
.in belangrijke mate worden gevoed
uit belastingen op de motorrijtuigen
en op het gebruik ervan'. Voorts: het
selectief gebruik van de auto dien: te
worden bevorderd .door een systeem
van heffingen voor parkeren, gediffe
rentieerd naar de kostbaarheid van da
grond'.
De conclusie uit dit alles is duide
lijk: de nieuwe vervoersfilosoiie
zal in de toekomst het overheidsbeleid
mede bepalen. Het zal er op neer ko
men, dat blijvend rekening moe*. wo>
Voor vervolg zie pagina 3
kolomlX
