AKKOORD ENGELAND-EEG OVER
formateur ZUIVELEXPORT NIEU W-ZEELAND
Steenkamp: akkoord is
alleszins redelijk'
Gemeentevertegenwoordigers kritisch
tegenover dagelijks bestuur PZEM
Biesheuvel
Compromis-voorstel bracht uitkomst
Senaat in VS wil (onder voorwaarde)
datum voor terugtrekking van troepen
Italië heft invoer
verbod Nederlands
pluimvee op
Voor komend kabinet 2 duidelijke klippen
TIJDENS OPENBARE AANDEELHOUDERSVERGADERING BLEEK:
Vandaag
in de
krant...
Uitgehold
Breuklijn?
Openheid
214e jaargang - no. 144
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE M I D D ELBU RG SE. VLI SS I N G S E, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 23 juni 1971
SCHATTINGEN OVER
DUUR FORMATIE
LOPEN UITEEN
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Zonder eerst haar ad
viseurs daarover te raadplegen, heeft
koningin Juliana gisteravond aan mr
Biesheuvel (arp) verzocht op te treden
als formateur van een vijf-partijenka-
binet. Gistermiddag reeds had zij aan
informateur Slcenkamp gevraagd de
pers mee te delen dat zij gevolg zou
geven aan hel advies van de vijf frac
tieleiders, die bij de formatie zijn be
trokken, om mr Biesheuvel te benoe
men tot formateur.
De heer Biesheuvel had reeds tevoren
gezegd dat hij eerst een gesprek zou
willen hebben met staatssecretaris Van
Veen, die voorzitter is geweest van
een commissie die over de herindeling
van de departementen enige maanden
geleden rapport had uitgebracht. Ver
volgens zullen de vijf fractieleiders
vandaag gezamenlijk in overleg gaan
met de formateur en daarna ieder af
zonderlijk. De verwachting is dat in
de komende dagen eerst een besluit
zal worden genomen over de verdeling
van de verschillende posten over de
verschillende politieke partijen en pas
daarna over de personen die die pos
ten zouden moeten bekleden.
De Koster
Inmiddels is in Den Haag wel bekend
geworden dat staatssecretaris De Kos
ter weinig voelt om minister van eco
nomische zaken te worden, ofschoon
velen hem daartoe uitermate geschikt
achten. Daarbij wordt er op gewezen,
clat hij als oud-voorzitter van het Ne
derlands Verbond van Ondernemin
gen (VNO) en oud-lid van de sociaal-
economische raad (SER) voldoende
kennis van zaken heeft om minister
van economische zaken te worden. De
heer De Koster zelf echter heeft zijn
zinnen gezet op buitenlandse zaken,
waarvoor hij thans nog staatssecreta
ris is en waarmee hij in de politieke
kringen veel waardering oogst.
Mocht De Koster de eis stellen alleen
minister van buitenlandse zaken te
worden en anders niets, dan is de
kans groot dat hij mr Geertsema zal
opvolgen als fractieleider. Door de
VVD was hij al op de tweede plaats
van de verkiezingslijst gezet, als een
soort opvolger-fractieleider. Mr Geert
sema loopt namelijk grote kans minis
ter van binnenlandse zaken te wordeö
en drs Schmelzer wordt waarschijnlijk
minister van buitenlandse zaken in
plaats van staatssecretaris De Koster.
Du ar
De schattingen over de duur van de
formatieperiode lopen in politiek Den
Haag uiteen van tien tot veertien da
gen.
Mr Biesheuvel: .Veertien dagen zullen
er wel mee heen gaan. Er spelen heel
wat moeilijke kwesties, zoals bijvoor
beeld de taakafbakening tussen de de
partementen van buitenlandse zaken
en van economische zaken over de bui
tenlandse economische betrekkingen.
Dit probleem lag al in 1967 op tafel.
Er is vier jaar niets aan gedaan'.
De fractievoorzitters mr Geertsema
(vvd) en drs Udink (chu) hielden het
op een dag of tien. .Drie of vijf juli',
zo voorspelde mr Geertsema, die de
eerste week zag verstrijken met de be
handeling van de competentiegeschil
len.
ROME (AFP) Nederland mag weer
geslacht en levend pluimvee en eieren
uitvoeren naar Italië. Italië had de in-
voei enkele maanden geleden verboden
vanwege de pseudo-vogelpest epidemie
in Nederland.
Het Italiaanse ministerie van gezond
heid heeft meegedeeld dat de invoer
vanuit Nederland met ingang van gis
teren weer is toegestaan.
Vrouw maakt
dodelijke val
in kelder
AMSTERDAM (ANP) De 65jarite
mevrouw A. E. M. van Pape-Disma is
maandagmorgen dood aangetroffen in
de kelder van een woning in Amster
dam.
De vrouw logeerde in deze woning en
wilde vermoedelijk gebruik maken
van het toilet. Zij moet zich vergist
hebben in de deur, want naast de;
toiletten bevond zich de kelderdeur.!
Zij is waarschijnlijk van de kelder
trap gevallen.
LUXEMBURG (AFP, DPA) De zes EEG-partners en Engeland
zijn het dinsdagavond na moeizame onderhandelingen toch eens
geworden over een regeling van de Nieuwzeelandse zuivelexport
wanneer het Verenigd Koninkrijk lid van de gemeenschappelijke
markt is geworden. Om half tien ging bij de delegaties een zucht
van verlichting" op toen Geoffrey Rippon, de Britse onderhande
laar, liet weten dat hij akkoord kon gaan met het kort tevoren
opgestelde compromis-voorstel van de zes.
Volgens goedingelichte kringen hadden
de zes EEG-delegaties elk voor zich
Rippon gewaarschuwd dat dit hun
laatste voorstel zou zijn.
De kwestie van de Nieuwzeelandse
zuivelexport naar Engeland «as een
van de moeilijkste obstakels bij de toe
tredingsonderhandelingen.
Het akkoord kwam tot stand op een
compromis voorstel dat de voorzitter
van de EEG-commissie, Franco Mal-
fatti, dinsdagmiddag aan de onderhan
delaars in Luxemburg had voorgelegd.
Daarin was bepaald dat Nieuw-Zeeland
zijn zuivelexport naar het Verenigd
Koninkrijk binnen vijf jaar na Enge-
lands toetreding tot de gemeenschap
pelijke markt zou terug brengen tot
71 procent van het huidige quotum. De
zes hadden aanvankelijk 66 procent
voorgesteld, doch dit bleek voor de
Britten onaanvaardbaar te zijn.
De zes EEG-landen werden het dins
dagavond voorts onderling eens over
het gezamenlijke voorstel aan Enge
land inzake de financiële bijdrage vanl
het Verenigd Koninkrijk aan de begro
ting van de Europese Economische
Gemeenschap nadat het tot deze ge
meenschap is toegetreden.
De exacte cijfers van het voorstel zijn:
Engeland begint met een bijdrage in
de 3 miljard dollar bedragende begro
ting van de gemeenschap van 8.64 pro
cent (8 miljoen pond sterling). Du
percentage stijgt in de loop van vijf
jaar geleidelijk tot 19.19 procent. In
de daarop volgende twee jaren zal de
totale contributie van het Verenigd
Koninkrijk uit de inkomsten van agra
rische invoerheffingen, industriële
douane-opbrengsten en een deel van
zijn opbrengsten uit rie belastingen
op de toegevoegde waarde stijgen tot
naar schatting 25 procent.
Men verwachtte gisteravond, dat men
het over de financieringskwestie van
nacht wfel eens zou worden met de,
Britten.
Reniez-vous in
ruimte-buis'
nerika en Rusland j
imen in de ruimte
nis: de Amerikanen j
stronaut Young tr
•i de buis) loont zijn
ussische gast Sjrro-1
:iainikon (l in de
uis) het inwendige
an het apparaat, dat
'e verbinding onder- i
oudt tussen maan-
Jiip en moederschip j
ïjdent een maan- i
ocht. De demonstra-1
•e wordt gadegesla- j
■r, door de Russen j
homenko (l) en
torgulev (2e v.l De
Zussisehe welen
chapsmensen be-
rpreken met de Ame-
rlkanen mogelijke
ruimte-samenwerkirig
(Van onze parlementaire redactie» 1
DEN HAAG In de gegeven
omstandigheden is het een al
leszins redelijk akkoord, maar
ik zou het niet een ideaal ak
koord willen noemen. Als de
mensen mij zouden vragen of
zij zitting moeten nemen in
het kabinet, dan zou mijn ad
vies positief zijn'. Dit ver-
OEN HAAG Informateur Steen-1
'camp bracht gisteren aan koningin]
Juliana op Huis ten Bosch verslag uit
van zijn informatiewerk. Hier zijn aan-\
komst aan het -paleis.
klaarde gisteravond prof. i
Steenkamp nadat hij bij de ko
ningin was geweest om haar
mee te delen dat hij erin ge
slaagd was een akkoord te be
reiken over een regeringspro
gram tussen de vijf partijen
KVP, VVD, ARP, CHU en
DS '70.
Fouten
Zijn succes wijt prof. Steenkamp1
zelf aan de manier waarop hij de
informatie heeft laten verlopen. ,Ik
heb de vijf heren gezegd dal ik zou:
RESOLUTIE MET 50 TEGEN 49 STEMMEN AANVAARD
trachten in de huid van ieder van
ae vijf te kruipen. Mijn methode
was een soort gespreksgroep te for
meren.' Volgens de hoogleraar heelt
hij twee fouten gemaakt: de ge-1
neimhouding over het eerste memo-:
ranaum. waardoor er in de pers'
verminkingen zouden zijn ontstaan
over zijn motieven, en ten tweede
had hij de marge van vrijheid voor
de fractieleiders te groot geschat.
Bij de meeste partijen bleek dat de
fractieleiders minder vrijheid had
den dan prof. Steenkamp had ver
wacht. Bovendien kwamen de frac
tieleiders langzamer tot besluiten
dan ik me had voorgesteld.'
Volgens Steenkamp zijn er zowel pun
ten waarmee hij tevreden is als'
punten waarmee hij ontevreden is.
De positieve punten van het ak
koord vond hij zelf: de woning
bouw, de grondwetsherziening, ,ae
uitkleding' van de eerste kamer, het
regionale beleid, de milieuhygiëne, de
ontwikkelingshulp, het verkeers-
fonds, de fusiewei en de herverka
veling van ae overheidsuitgaven.
Jammer vond hij dat er geen uit-'
spraak is gedaan over een kies
drempel. dat het rapport van ae
commissie-Biesheuvel is afgezwakt,
de gewestvorming te weinig reliëf
heeft gekregen, de successierechten,
niet verder worden verhoogd. Later
voegde hij er nog aan toe dat hij'
ook anders dacht over het omroep
beleid. «.Wat dat betreft sta ik
dicht bij de heer Geertsema') en de»
abortusregeling.
WASHINGTON (RTR) De Amerikaanse senaat heeft een reso
lutie aangenomen (met 50 stemmen voor en 49 tegen) om alle
Amerikaanse troepen binnen 9 maanden uit Vietnam terug te trek
ken, mits Hanoi binnen 60 dagen nadat de resolutie van kracht
wordt alle Amerikaanse krijgsgevangenen vrijlaat.
De resolutie, die alle geldkranen na de periode van negen maanden hermetisch
dichtdraait, kreeg een meerderheid nadat senatoren die de regering gunstig i
gezind zijn erin geslaagd waren een belangrijke afzwakking aan te brengen. De
sponsors van de resolutie, voornamelijk .duiven', vonden dat er geen kracht
meer vanuit zou gaan als aan de terugtrekkingsperiode van negen maanden de
volledige vrijlating van alle krijgsgevangenen binnen zestig dagen zou worden I
verbonden.
De oorspronkelijke resolutie had van Hanoi alleen een duidelijke toezegging
gevraagd binnen die periode de Amerikaanse krijgsgevangenen te laten gaan.
Compromissen
Steenkamp wees erop dat wanneer er
een kabinet moest worden gevormd!
van confessionelen met de progres
sieve partijen dat er dan toch
evenals nu het geval is geweest
compromissen hadden moeten wor
den gesloten. In dit verband noem-
(Zie slot pag. 3 kol. 5)
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2, 5 en 7.
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1,
3 en 9.
Sport op pagina 10.
Televisie op pagina 11.
Financieel nieuws op pa
gina 13.
M. K. VAN D1JKE:
.AFTREDEN
ALS DB-LID
MIDDELBURG In een soms
bewogen Vergadering van aan
deelhouders van de NV PZEM
een vergadering, die werd ge
kwalificeerd als .informatief',
omdat de leden niet op zo kor
te termijn konden worden bij
eengeroepen volgens de voorge
schreven procedure is gister
middag de positie van het da
gelijks bestuur van de PZEM
opnieuw ter discussie gesteld.
Met name kwam daarbij uit de
gemeentelijke kring de vraag;
naar voren of het dagelijks be
stuur, gezien de ontwikkeling
van de PZEM-zaak gedurende
de afgelopen weken, niet diende
heen te gaan. Kritisch stelde
zich daarbij met name burge
meester drs D. Roemer? van
Vlissingen op, die de gevoelens
van tal van gemeentelijke ver
tegenwoordigers op de aandeel
houdersvergadering vertolkte,
toen hij opmerkte: .Mijn ver
trouwen in het dagelijks be
stuur is geschokt'.
Burgemeester !M. K. van Dijke uit Axel
legde in deze vergadering een verkla
ring af. waarin hij aankondigde te zul
len aftreden als lid van het dagelijks
bestuur en van de raad van bestuur
van de PZEM. Hij zei dit besluit geno
men tc hebben op grond van een twee
tal overwegingen: het gebrek aan vol
doende en juiste informatie over «al
zich bij de PZEM afspeelde en het feit.
dat dh-voorzitter A. 3. Kaland zijn gs-
zetel in geding had gebracht, toen in
de statenvergadering van vrijdag in een
motie het heengaan van het dagelijks
bestuur van de PZEM werd geëist.
De heer Van Dijke: ,Voor mij als ge-|
meentelijk vertegenwoordiger is het
volstrekt onaanvaardbaar onder deze;
omstandigheden mijn zetel in het be
stuur van de nv te blijven bezetten'.
Weinig informatie
Gebrek aan informatie over de PZEM
was een zaak. die vrijwel alle gemeen
telijke aandeelhouders eenderde van
de PZEM-aandelen is in handen van de
gemeenten nogal hoog zat. Zelfs
voor deze allerijl bijeengeroepen ver
gadering van aandeelhouders waren
onvoldoende stukken de deur uitge
stuurd Ter vergadering moest één be
paald stuk nog snel worden vermenig-1
vuldigd, omdat de gemeentelijke verte-
genwoordigers het in tegenstelling!
tot de statenaandeelhouders niet
thuis hadden gekregen.
Burgemeester Roemers hierover:
.Eigenlijk vind ik de voorbehandeling
maar raar. Goed, dat .raar' wil ik terug
nemen. Maar een feit is, dat de eerste
stukken, die wij als gemeentelijke aan
deelhouders ontvingen van de griffie'
afkomstig waren. Degenen, die abonne
zijn op de statenstukken en dat zijn
wij gelukkig hebben ook de beschik
king over een aantal andere stukken
Voor de rest waren we op de PZC aan
gewezen. Ik kan me niet aan de indruk
onttrekken, dat de gemeentelijke aan
deelhouders -.vat al teveel zijn be
schouwd als een cautitë nëgllgeable'.
Bovendien 'oleek, dat he: db-lid M K
van Dijke formeel niet op de hoogte
\Vas van het stuk. .Ik zie dit stuk van
de grootste aandeelhouder voor het
eerst merkte hij op.
Burgemeester Roemers. .Die medede
ling van de heer Van Dijke werkt toch
wel onthutsend op mij'.
Van achter de bestuurstafel werd rond
uit toegegeven, dat de gemeenten-aan
deelhouders op dit stuk van zaken
achterop zijn gekomen. Db-voorzitter
Kaland: .In alle haast, die er rond de
PZEM-zaak is geweest, hebben we te i
weinig aandacht aan hen besteed. We!
zullen ons beraden hoe we de gemeen-1
ten-aandeelhouders er nauwer bij kun-!
nen betrekken. De zaak is gewoon ge
ëscaleerd. Het db had dat moeten voor
komen. Mijn verontschuldigingen.
Waarop de heer Van Dijke interrum
peerde: .Dat excuus is dan niet namens
mij'.
Ook de voorzitter van de raad van be
stuur, de commissaris der koningin in
de provincie Zeeland, mr J. van Aart-
sen. gaf grif toe, dat er in dit opzach:
een omissie is geweest. .Excuus heren',
aldus de heer Van Aartsen. .We hebben
meer van dit soort dingen ontdekt. Ik
(Zie slot pag. 7 kol. 1
Kxeis burgemoester Van
A Dijke :s u:t het dageh.-ks
bestuur van de PZEM ge-
lSPaJn treden. Gisteren heeft hl) da:
KreM aan de vergadering van aar.
deelhouders van deze ver.
nootschap meegedeeld. Hu
wees er op. dat in de staten vorige
week vrijdag een motie tegen het ge
hele dagelijks bestuur voornamelijk
daarom was verworpen, omdat gede
puteerde Kaland de vertrouwenekwes
tie had gesteld. Op die manier wenst*
de burgemeester van Axel zijn zetel
in het dagelijks bestuur niet te beze
ten. Bovendien voegde hij er aan :oe
een vérgaande vervanging van het da
gelijks bestuur een absolute voorwaar
de te achten, vooral ten opzichte van
'het PZEM-personccl. Een opvallende
verklaring. Er blijkt uit, dat burge
meester Van Dijke ten correcte en
juiste houding heelt aangenomen. Hij
kon moeilijk anders. Als hij zou zijn
aangebleven, zou hij dagelijks bestuurs
lid zijn geweest bij de gratie van
Kalands gedeputeerde-portefeuille. Te
recht en begrijpelijk stelde de heer Van
Dijke, dat een dergelijke situatie voor
hem .volstrekt onaanvaardbaar' was.
Eén ding vooral is gisteren tijdens de
aandeelhoudersvergadering duide
lijk geworden, de positie van het
dagelijks bestuur is nog altijd in dis
cu&sie en is bovendien uitgehold. Er
is namelijk bijna niemand meer over
Van de vijf hebben er twee hun zetel
ter beschikking gesteld en één zal nog
volgen. Van Poelje en Van Dijke gaan
weg, Filius zal in de raad van Vlis6in
gen een verklaring
afleggen, vermoede
lijk vertrekt ook hij.
Slechts twee be
stuursleden blijven
op die manier over:
voorzitter Kaland en lid Huson. Welis
waar zijn de aftredenden bereid om
gedurende korte tijd nog aan het be
stuurswerk deel te nemen, maar zij
beschouwen hun taak hoe dan ook als
afgelopen. Afgelopen, omdat zij besef
fen zich in te sterke mate te hebben
geïdentificeerd met de PZEM-directeur
Zo langzamerhand komt nu de vraag
naar voren of hier niet van een bestuur-,
crisis moet worden gesproken. In dit
verband moet er tevens op worden ge
wezen. dat ook in het college van ge
deputeerde staten een breuklijn duide
lijk is geworden.
Bij de stemming vorige week vrijdag
in de staten over de motie-Prins
(aftreden PZEM-dagelijks bestuur"
stemden namelijk twee leden van
gedeputeerde staten Van Poelje en
Boersma vóór de motie. Zij keerden
zich aldus in feite tegen hun collega
Kaland. Er is daarover vrijdag in de
staten niet nagekaart, het was daar
voor te laat geworden na «ie urenlange
debatten over één en hetzelfde onder
werp. Achteraf is men in politieke
kring daarover echter wél gaan na
denken. Met name in de KVP-fractie
vraagt men zich af wat de consequen
ties van deze stemming zijn voor het
beleid van gedeputeerde staten: Kaland
had immers duidelijk zijn portefeuille
in de strijd geworpen en nochtans
stemden twee van zijn collega's vóór
de motie, dus tegen hem. Hoe zit her
nu met het collegiaal beleid? We heb
ben begrepen dat drie fractievoorz:--
ters Dusarduijn. Van der Peïjl en
Landheer overwegen om daarover
vóór -.Tijdag aanstaande de voort
zetting van de statenvergadering een
verklaring te vragen dan we! vragen te
stellen. Dat zou we! eens kunnen be
tekenen dat ook de discussies van
vrijdag aanstaande opnieuw met de
PZEM-affaire te maken krijgen.
Bij dit alles moet nog op twee punten
worden gewezen. In de eerste
plaats vermeldt de agenda van
vrijdag een voorstel, waarbij sprake is
van een meerderheids- en een minder-
heidsvoorste! van gedeputeerde staten,
namelijk de subsidieverlening aan de
Vereniging Milieuhygiëne Zeeland. De
scheidslijn is hier dezelfde als die bij
de motie-Prins, de twee PvdA-gedepu-
teerden nemen een andere houding aan
dan de meerderheid van het college.
In de tweede plaats dient te worden
herinnerd aan enige spanningen in de
staten tussen PvdA-fractie enerzijds en
de overige Zeeuwse .regerings'-fracties
anderzijds. Die zaak kwam met name
nog weer aan de orde toen gedeputeer
de Boersma werd gekozen in de vaca
ture-Hoek: er is bij die gelegenheid
noga! grimmig gedaan aan her adres
van de PvdA. zo in de gees*, van: Al*
regeringspartij kan men geen oppositie
voeren'. AI deze dingen bij elkaar ge
voegd betekent dit. dat het vrijdag op
nieuw een vergadering met spanningen
kan worden in de Middelburgse abdij:
is de breuklijn weg te werken of nie-
In de huidige stater, wordt het politie
ke spel hard gespeeld De gemoedelijke
dagen van weleer zijn voorbij
De aandeelhouders van de PZEM
hebben gisteren in het openbaar
vergaderd, voor het eerst in de ge
schiedenis. Dat was een gevolg van de
siatendebatten van vorige week. Bij
die gelegenheid werd vrijwel alles van
de PZEM-affaire in den brede uit de
doeken gedaan en nu achtte de raad
van bestuur het vanzelfsprekend, dat
het vervolg van deze discussies ook in
de vergadering van aandeelhouders
naar buiten zou komen. In formele zin
was de vergadering overigens niet he
lemaal openbaar: de openbaarheid be
stond namelijk uitsluitend in het toe
laten van de pers. Er was geen publie
ke tribune, waar bijvoorbeeld perso
neelsleden, .gewoon' publiek of vak
bondsbestuurders aanwezig waren. Tij
dens een kort ordedebat werd even
wel duidelijk, dat deze beperkte open
heid als incidenteel moet -worden be
schouwd. er za! in de toekomst wor
den nagegaan of de vergaderingen van
aandeelhouders ten principale in het
(Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1
