VANDAAG GESPREK OVER
TWEEDEMEMORANDUM'
Geen races met motoren en stockcars
in het Schouwse waterwingebied
Paratyfus
op Goeree
Opbrengst Pakistan-actie op
meer dan 20 miljoen geraamd
RECHTER VERBIEDT
OVERLEVERING WAVER
Vandaag
in de
krant...
Verongelukt
op schoolreisje
Zeven mensen in
Detroit vermoord
KOUDE
JUNl-WEEK
NATIONALE
WEDSTRIJD
AFGELAST
214e jaargang - no. 137
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE M ID D ELB U RG SE, VL! SS IN G S E, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 15 juni 1971
I 2. KI. 6140
Geweld, tv
en kinderen...
Pagina 9
RAPPORT-NELISSEN LAATSTE INFORMATIE-ALP'
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De fractieleiders van KVP, ARP, CHU, VVD en
DS'70 hebben het tweede memorandum van informateur prof.
Steenkamp op zak. Maandagmiddag laat kregen zij het compro
mis op het eerste compromis' ter inzage. Vandaag zal de gehele
dag gesproken worden over de tekst van dit stuk in de vergadering
van de vijf met Steenkamp. Morgen zullen de fracties kunnen pra
len over de bijna definitieve tekst van het programma voor een
vijfpartijenregering. Er moet echter nog een belangrijk stuk in
de legpuzzel worden gepast: het .bezuinigingsrapport' van de
commissie-Nelissen, dat voor het komende jaar al nieuwe taken
mogelijk moet gaan maken. Daarbij zal men binnen de zes pro-1
cent stijging van de uitgaven moeten blijven.
PROF. STEENKAMP
GOEDAARDIGE SOORT j
HERRINGEN (GPD) De afgelopen;
«eken heeft in Herkingen (Goeree-
Overfiakkee, 1000 inwoners) de goed
aardige para-typus bij een honderd tot
tweehonderd mensen een aanhoudende
en lastige diarree veroorzaakt.
Aan vier mensen is een werkverbod op
gelegd. Eén van hen is een slager. On
derzoek heeft uitgewezen, dat zijn be
drijf in ieder geval niet de haard van
de bacterie is geweest. De maatregel
is alleen genomen omdat de slager ook
besmet was.
Een mogelijkheid is, dat de ziektebron
is te vinden in het Greveljngenwater.
Men zoekt, bijvoorbeeld verband met
de sluiting van de dam enige tijd gele
den. Er is een watermonster getrokken
maar de uitslag daarvan is nog niet be
kend.
Dr B Elve uit Dirksland: ,Ik vermoed
dus dat het negatief is, anders had ik
het al gehoord. Verder wordt het ge
val nogal opgeblazen. Ik heb mensen
behandeld met een dieet en ook met
een duur antibioticum. Maar er bleek
zoals anders wel, nauwelijks enig ver
schil in snelheid van genezen. Erg
veel mensen zijn ook helemaal niet bij
een arts geweest, maar hebben gewoon
het dieet van anderen overgenomen.
En met succes'.
KAMP VLEDDER
GAAT DICHT
DEN HAAG (ANP) Kamp Vledder
zal op korte termijn worden gesloten
als tewerkstellingsproject voor gewe
tensbezwaarden militaire dienst. Er
gaan geen nieuwe gewetensbezwaar
den meer heen.
Volgens een woordvoerder van het
ministerie van defensie is de sluiting
van het kamp afhankelijk van de
snelheid, waarmee de laatste twee
gewetensbezwaarden, die nog in het
kamp zitten een ander tewerkstellings
project gevonden zullen hebben.
De .Merlijn'
HET STAAT nu wel vast dat de
ramp met het Nederlandse jacht
Merlijn' waarbij alle vijf opva
renden om het leven kwamen
is te wijten aan een overvaring.
(Pag. 2)
Saeftinge
KLETSNAT Saeftinge heeft maan
dag een groep politici op bezoek
gehad, die er een expeditie onder
namen op uitnodiging van Het
Zeeuws Landschap.
Ralph
(Pag. 7)
Waver
RALPH WAVER heeft na de uit
spraak van de Haagse rechtbank
president. verklaard, dat hij in Ne
derland wil blijven, zolang hij er
niet wordt uitgegooid... (pag 9)
Nieuws uit Zeeland:
pagina's 2.4,5 en 7
Binnen- en buitenlands
nieuws: pagina's 3 en 9
Sport: pagina 10
Radio-tv: pagina 11
Financiën: pagina 13
Dat laatste stukje van de puzzel kan
nog wel eens heel wat fikse discussies
in de groep van zes oproepen. VVD-
leider mr Geertsema liet maandaga
vond al weten, dat als men niet
binneu de zes procent kan blijven, dat
een breekpunt kan worden. .Vergeet
het akkoord dan maar' zei hij. Het
compromis over de financieel-econo-
mische situatie is door de vijf met zo
veel ingebouwde uitlaatkleppen voor
zien, dat het rapport-Nelissen (hij
komt dat zelf woensdag toelichten bij:
prof. Steenkamp) niet erg veel aan de
inhoud van het totale compromis kan
veranderen, maar hel geld blijft (be
grijpelijk) toch wel heel erg belang
rijk.
Abortus
Ei" is trouwens sinds gisteravond
weer een nieuwe commissie voor de
zes van Steenkamp bij gekomen. On
der voorzitterschap van VVD-tweede
kamerlid Geurtsen zal deze commissie
de kwestie van de abortus gaan on
derzoeken. In de commissie zitten
verder de kamerleden Tilanus (chu)
Boertien (arp) en Van Schaik (kvpi.
DS'70 heeft geen belangstelling om in
een dergelijke commissie te zitten.
Met het onderzoeken van de abortus,
welk onderzoek voor het einde van de
informatieperiode moet zijn afgerond,
waardoor in een compromis voor de
nieuwe regering de abortus vrijwel
zeker zal worden opgenomen, is één
van de zogenaamde .vrije kwesties'
weggevallen. In het tweede memoran
dum van Steenkamp staan namelijk
niet alle zaken. Politieke hangijzers,
die niet ïn het regeringsprogramma
werden opgenomen zijn die vrije
kwesties. Dat houdt in, dat een be
paalde politieke partij (inclusief mi
nisters) uit de boot kan vallen bij een
stemming over een wetsvoorstel over
zo'n kwestie. Aangezien het tweede
memorandum vanavond pas openbaar
zal worden, kan naar de drie tot vier
vrije kwesties slechts worden gegist.
Het is vrijwel zeker, dat zaken als
kansspelen (roulette), omroep en de
invoering van de kiesdrempel daarbij
horen. Juist over die punten hebben
de fracties van CHU, KVP, ARP en
VVD maandagmiddag en -avond uitvoe
rig vergaderd.
Mr Geertsema zei na afloop van zijn
fractievergadering, dat men bij de
VVD de omroepwetsherziening niet op
haren en snaren wil zetten. .We vin
den wel dat de wet aan herziening toe
is, maar een derde televisienet is een
verschrikkelijk dure zaak. Dan moet
je er geen breekpunt van maken'. Met
een paar vrije kwesties wil de VVD
wel een .handel drijven' met ARP en
CHU. De VVD wil de kiesdrempel wel
een vrije kwestie maken, als ARP en
CHU de roulettekwestie dan vrij la
ten.
Dr Veringa (kvp) zei. dat abortus en
omroep met direct zaken zijn, die in
de komende vier jaar aan de orde
moeten komen. ,Wat mij betreft hoeft
er niets te veranderen. Maar als we
nu niets regelen, dan kunnen omroep
en abortus in de komende vier jaar
niet aan de orde komen', meende hij.
Mr Geertsema zorgde maandagavond
voor enige verrassing, door een .on
aanvaardbaar' te laten horen voor de;
in het eerste memorandum-Steenkamp
voorgestelde nivellering van de over-:
heidssalarissen. Daarentegen bleken
CHU en KVP onverwacht keihard!
vast te willen blijven houden aan
meer bevoegdheden voor de onderne
mingsraden gekend worden in belang
rijke beslissingen); dat is een punt
waar de WD bepaald op dit moment
nog niet warm voor te krijgen is.
Ontwikkelingshulp
In de fractievergaderingen is uitgf
breid gesproken over ontwikkeling;
hulp en defensie. De fracties kenden
de compromis-tekst van het tweede
memorandum voor .ontwikkelings-
HILVARENBEEK (ANP) - De ne
genjarige Marie Mooymans uit Mon
ster is maandagmiddag tijdens een
schoolreisje om het leven gekomen.
Zij raakte in het recreatiepark Beek-
sebergen onder een wagon van een
kindertreintje en werd 74 meter mee
gesleurd. Zij overleed tijdens het tran
sport. naar het ziekenhuis.
DETROIT RTR) In een flat in
Detroit zijn maandag zeven geboeide
Iiiken gevonden. Het bleken de stoffe
lijke overschotten te zijn van vier man
nen en drie vrouwen die doodgescho
ten waren.
De politie, die in de flat onder meer
verdovende middelen, jachtgeweren en
revolvers aantrof, vermoedt dat het
huis een centrum is geweest voor de
handel in verdovende middelen. Een
28-jarige man die zwaar gewond in de
flat werd gevonden, is in kritieke toe
stand naar het ziekenhuis gebracht.
Volgens de politie is met deze vondst
het aantal moorden dat dit jaar in De
troit is gepleegd in verband met de
handel in en het gebruik van verdoven
de middelen, tot 32 gestegen.
De autoriteiten van de stad menen dat
er een machtsstrijd aan de gang is tus
sen verschillende benden die eik voor
zich de handel in verdovende middelen
in Detroit naar zich toe willen trekken.
(Van onze weerkundige
medewerker
De zomer is even van de kaart,
ook van de weerkaart, want in
vrijwel geheel west- en midden-
Europa liggen de temperaturen
flink onder normaal en valt er re
gen van betekenis. Het grootste
deel van deze week zal te koel
blijven, al zullen zonnige perioden
de situatie af en toe wat gunstiger
maken dan maandag het geval
ivas. Een depressie, die maandag
avond België bereikte en naar
Duitsland wegtrekt, stuurde een
brede regenzone over ons land. In
Zeeland werd gisteravond al 15 tot
IS mm regen gemeten. Vandaag
zijn er nog enkele buien mogelijk,
gevolgd door opklaringen en een
frisse wind van zee. Met zulke cij
fers op het eindrappoH zal de zo
mer zeker niet slagen. Wij blijven
hopen op een niet onbelangrijke
verbetering van de langste dag.
die nu snel nadert.
hulp' nog met. maar lieten toch wel:
enkele duidelijke standpuntbepalingen
horen. De confessionelen houden vast;
aan hun eis. dat er meer zal moeten
worden uitgegeven. Ze willen van .be
vriezing' (vasthouden aan het zelfde
bedrag bij stijgende totaaluitgaven
niets horen.
Dat laatste is een eis van DS'70. Drs
Udink (chu) zei; ,we kunnen niet
minder gaan doen'. En dr Veringa
(kvp) en zijn fractie blij'ven vasthou
den aan één procent en in de tweede
helft van de kabinetsperiode zelfs met
meer. De VVD neemt een tussenstand-
punt in. Opmerkelijk was de nauwe
lijks verholen kritiek, die de defensie-
bezuinigingshoek in de KVP-fractie le
verde op het compromis van de vijf
fractieleiders. Dr Veringa maakte mel
ding van .grote terughoudendheid' in
zijn fractie tegen de idee van de
brede commissie die de defensie op
langere termijn gaat onderzoeken en
tegen eventuele meerdere uitgaven om
de defensie op peil te houden. De
fractie ziet graag, dat door dr Verin
ga opnieuw over de defensieparagraaf
zal worden gesproken. De woordvoer-1
der van de informateur zei maandaga
vond, dat de brede defensïecommissie
(Zie slot pag. 3 kol. 2)
Vluchtelingen uit Oost-Pakistan
hebben in het kamp .Sahara' bij
Calcutta huisvestinggevonden i
draineerbuizen (boven). Nog
steeds komen duizenden vluchte
lingen India binnen via de .doden-
route' tusen Shikarpur en Krish-
nagar. de route waarlangs eerder
deze maand 2000 mensen door
cholera om het leven kwamen
VEEL GEVALLEN VAN LONGONTSTEKING
ONDER HONDERDDUIZENDEN VLUCHTELINGEN
AMSTERDAM (GPD) Nederland gaat zich wellicht overtreffen
met zijn inzamelingsactie voor de vluchtelingen uit Oost-Pakistan.
Tenminste 20 miljoen gulden heeft de actie naar ramingen van
maandag opgebracht. Maar pas eind deze of begin volgende week
zal men de totale opbrengst weten, zal men ook kunnen vaststellen
of de 23 miljoen gulden die ,Eten voor India' indertijd opbracht
een al dan niet gebroken record is. In ieder geval lijkt het resul
taat van de door Mies Bouwman en dr Klapwijk enige jaren gele
den geleide marathonaktie voor ,Het Dorp' te worden overschre
den.
Op basis van een enquête die maandag
ochtend werd gehouden verwachtte
het Comité vluchtelingenhulp 1971'
aanvankelijk dat een bedrag van ze
ker 15 miljoen gulden zou worden
geteld. De enquête was gehouden in!
GEEN JUSTITIËLE ACTIE GEDURENDE 6 MAANDEN
samenwerking met de PTT en de
plaatselijke kerken in 12 gemeenten in
het hele land. Uit het onderzoek bleek
dat gemiddeld meer dan één gulden
per hoofd van de bevolking was gege
ven. Later op de dag kon men zijn
prognose uitbreiden op grond van tel
lingen cüe tot dan toe waren verricht.
Van overal kwamen de gegevens over
de opbrengsten van kerkgebouwen en
van brievenbussen. Voor de aktie
voor Pakistan stonden zondagavond
alle kerkgebouwen open en kon men
zijn enveloppe met geld onder de
adressering 999 kwijt, in alle brie-
I venbussen van het land. De PTT heeft
ze in de nacht van zondag op maan
dag uitgesorteerd en naar centrale
plaatsen gebracht. De brievenbussen
stonden indertijd ook open bij de
aktie voor Tunesië,
DEN HAAG (GPD) De pre-l
sident van de arrondissements
rechtbank te Den Haag, mr J.
H. C. Slotemaker, verbiedt de
Staat der Nederlanden om
Ralph Waver over te leveren
aan de Verenigde Staten. Voor
lopig geldt dit verbod voor de
duur van zes maanden. De
rechtbankpresident deed deze
uitspraak maandagmiddag in,
het kort geding dat Ralph Wa
ver tegen de Staat der Neder-
Waver is direct na de uitspraak
van de rechtbank-president
vrijgelaten.
In mei 1971 had de Amerikaanse am
bassade te Den Haag op grond van
het NAVO-status-verdrag aan de Ne
derlandse regering verzocht Waver te'
arresteren en hem over te leveren aan'
de Amerikaanse militaire autoriteiten
in Nederland Op 1 juni werd Waver
gearresteerd en in Haarlem opgesloten
Waver stelde dat de bepalingen van
het NAVO-status-verdrag niet op zijn
geval van toepassing zijn en beriep
zich erop. niet aan de rechtsmacht
van zijn staat van herkomst (VS) on
derworpen te zijn. Bij besluit dd. 10
juni verklaarde de staatssecretaris van
justitie het beroep van Waver onge
grond. Waver spande toen een kort
geding aan. teneinde een verbod uit te
lokken tot zijn uitlevering aan de Ame
rikaanse autoriteiten.
Eén van de artikelen van het NAVO-
status-verdrag bepaalt dat de autori
teiten van de staat van herkomst van
ieder geval von onwettige afwezigheid
van meer dan 21 dagen van een lid
van zijn krijgsmacht hiervan onmiddel
lijk mededeling doet aan de autoritei
ten van de staat van verblijf. Aan deze
verdragsverplichting is door de Vere
nigde Staten niet voldaan.
Buitenlands geld
aan een onrechtmatige daad. daar de
staatssecretaris van justitie met afwe
ging van alle in aanmerking komende Het is het Comité Vluchtelingenhulp
belangen in alle redelijkheid niet reeds opgevallen dat m de brievenbussen
op 10 juni met zijn beslissing had vele soorten buitenlands geld zaten,
kunnen komen. De rechtbankpresident Er waren veel marken, veel dollars,
deelde verder mede dat het nog niet veel Surinaamse guldens.Het Comité
Vluchtelingenhulp vermoedt dat eer.
groot aantal Nederlanders zijn gift
-da een girokaart rechtstreeks naar
het girokantoor in Den Haag of Arn
hem heeft gezonden ter overschrijving
op het gironummer 999. De omvang
doen aan het, pas naar aanleiding var, van het totaal van die giften bleef
onomstotelijk vaststaat dat Waver on
derworpen is aan de rechtsmacht van'
zijn staat van herkomst en aan deze
moet worden overgeleverd.
.Voorts is de spoed, waarmee de Staat
der Nederlanden voornemens is te vol-
Onrechtmatig
De president van de rechtbank ver
klaarde dat de staat zich met overle
vering schuldig gemaakt zou hebben
berichten uit de pers door de Ameri
kanen (die tevoren gedurende bijna
een jaar kennelijk niet naar Waver
hadden omgekeken) gedaan verzoek tot'
overlevering van Waver niet gerecht-;
vaardigd, noch geboden, noch te rij-!
men met de beginselen van .fair play'
en de jegens Waver in acht te nemen
zorgvuldigheid', aldus mr J. H. C. Slo
temaker.
Mr Slotemaker achtte het niet bij
voorbaat uitgesloten dat de staatsse
cretaris na een in dezen noodzakelijk
onderzoek zijn besluit van 10 juni in
trekt. Evenmin, dat hij Amerika zal
(Zie slot pagina 9 kolom 2)
buiten de enquête van maandag.
Ook koningin Juliana en prins Berr.-
hard hebben een bedrag overgemaakt
op gironummer 999 ten name van het
Nederlands Comité Vluchtelingenhulp
!971 te Amsterdam. Het Nederlandse
Rode Kruis zal binnen een week voor
een kwart miljoen gulden aan medica
menten per vliegtuig naar Calcutta
zenden. Dit vliegtuig dat van de
KLM wordt gehuurd zal in ieder
geval 19.000 flessen cholera-vaccin,
15.000 flessen fysiologische zoutoplos-
singen en 15.000 plastic zakken met
toedieningssysyeraen voor infusen
meenemen
Het geld voor deze medicamenten
komt uit de giften op giro 999.
PROVINCIAAL BESTUUR VREEST VERONTREINIGING
Longontsteking
HAAMSTEDE Uit vrees voor
een verontreiniging van het wa
terwingebied heeft het provin
ciaal bestuur van Zeeland ge
weigerd de motorclub ,De Kop
peling' te Haamstede vergun
ning te geven tot het houden van
de grote nationale juniorenwed
strijd op 24 juli. In de wedstrijd,
waarvoor een particulier stuk
duingebied was uitgezocht zou
den tal van prominenten zijn
uitgekomen. Het bestuur van de
club heeft inmiddels de nationa
le wedstrijd afgelast. Daarvoor
in de plaats komt nu op 17 juli
een kleine wedstrijd.
Gedeputeerde staten hebben naar ver
luidt ook geen toestemming verleend
tot het houden ran stock-car races.
Aan de koninklijke harmonie. De Wit
te van Haamstede', die voor de orga
nisatie zorg droeg was vorig jaar
reeds te kennen gegeven dat deze
races in 1970 voor de laatste keer
mochten worden gehouden.
Het bestuur van de motorclub is zeer
gebelgd over de gang van zaken rond;
het waterwingebied. .De waterleiding
heeft', zo wordt gezegd, .een tiental1
jaren geleden toen talrijke boomgaar
den verdroogden en veel fruittelers
schadevergoeding vroegen, de stelling
verkondigd dat zij alleen het water
van grote dieptes oppompten en het
bovenwater niet nodig had. Vandaar
dat de gedeputeerde fruittelers niet
voor schadevergoeding in aanmerking
kwamen. En nu na tien jaar wordt
.aldus een woordvoerder van JQe Kop
peling' de stelling precies omgedraaid'
want als er nu op de bovengrond een
druppeltje olie valt dan zou dit de
andere week al bij iemand uit de
kraan kunnen komen. Wie, aldus dei
.Als daar ongelukken gebeuren waar- Op de vraag of er sprake is van
door er olie in de grond loopt, dan toenemende verdroging in het duinge
ben je dat zomaar niet kwijt', zo bied antwoordde de heer Den Os dat
vertelde ons districtshoofd J. den Os er verschillende factoren een rol spe-
yan de waterleidingmaatschappij Zee- len. Een dertig jaar geleden is het
land. .Wc moeten zien te voorkomen, duingebied helemaal bebost en in de
reuk- en smaakbezwaren aan loop der jaren zijn er grote bossen
I ontstaan, die erg veel oppervlaktewa-
ter aan het huidige onttrekken. Ver-
Een aaar kan volgens de heer Den Os der is na de watersnoodramp het
al gauw sprake van zijn. Niet bij het polderpeil verlaagd, waardoor ook
eerste druppeltje. Maar wel als er! veel meer afstroming uit de duinen is:
bijvoorbeeld vijf liter smeerolie weg- ontstaan .Het is dus niet. alleen de
het water komen.
loopt. Dan zit men al snel met de
Koppeling-woordvoerde..kennis van narigheid. Bovendien is er een ander
m(?t°ï^jetsen weet <*at deze 50 gebied waar men terecht kan en dan
tot oOO cc motoren slechts een klein is het onzin om zoiets in he; water-
cartertje hebben waaruit praktisch wingebied te organiseren. De heer
geen druppel olie kan ontsnappen. Den Os liet overigens weten dat de
waterleidingmaatschappij toen de pro-
Kennelijk wordt er wel degelijk op- vincie om nadere inlichtingen vroeg
pervlaktewater weggetrokken', zo stelt had geadviseerd om het dit jaar nóg'
men en als voorbeeld wordt het toe te staan .Maar de prov incie wilde
vliegveld genoemd dat er volkomen daar kennelijk met meer aan. zo be-
verdord bij ligt. grijp ik uit de weigering'.
waterleiding die de schuldige is', zo
zei het districtshoofd. Voorts vestigde
hij de aandacht op het feit. dat de
toenemende recreatie ook met zich
meebrengt dat er veel water nodig is
£n dat moet natuurlijk op de eerste
plaats uit het duingebied komen. La
ter zal waarschijnlijk uit de Grevelin-
gen of het Haringvliet water onttrok
ken moeten worden', aldus de heer
Den Os.
Onder de Pakistaanse vluchtelingen in
de kampen in West-Bengalen is long
ontsteking uitgebroken. Indiase auto
riteiten zijn bevreesd dat deze als
gevolg van de moessonregens een
massale omvang zal aannemer-
Artsen in een vluchtelingenkamp in
een van de buitenwijken van Calcutta
hebben het afgelopen weekeinde 40
gevallen van longontsteking per daz
gemeld. Een aantal patiënten is inmid
dels overleden. Twee grote Russische
vliegtuigen van het type Antonow-12
beginnen vandaag een luchtbrug voor
het overbrengen van 50.000 Oostpakis-
taanse vluchtelingen naar de streek
van Mana in Maóhya Pradesj in cen
traal India. Woensdag worden bij de-
te luchtbrug vier Amerikaanse trans
portvliegtuigen van het type C-130
ingeschakeld, Deze toestellen zulen
per dag 1000 vluchtelingen overbren
gen van het gebied van Tripira naar
Gauhati in Assam. De Indiase autori
teiten hebben extra-treinen ingelegd
om 2Q.OOO vluchtelingen over te brer.
gen naar Mana. De stations in West-
Bengalen zijn overvol met vluchtelin
gen die uit het grensgebied willen
vertrekken. Veel anderen weigeren
echter ae kampen in deze streek te
verlaten.
Van de 5.765.000 vluchtelingen zijn er
3.628.000 onder- of althans bijeenge
bracht in 592 kampen en opvangcen
tra. Tot degenen in de kampen en
centra behoren 907.000 kinderen van
minder dan 8 jaar en 290.600 moeders
die een kind nog zelf voeden. Buiten
de kampen bedragen die getallen
resp.. naar schatting 500.000 en
180.000.
