PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
PROF. STEENKAMP
GAAT EERST MET
DEN UYL PRATEN
Herdenking op begraafplaats te Kapelle
van in mei '40 gesneuvelde militairen
MOTIEF VOOR DYNAMIETAANSLAG OP
RADIO NORDZEE NOG NIET BEKEND
,Die brandstichters waren
niet bij hun volle verstand'
ADVIEZEN FRACTIELEIDERS OPENBAAR
WILSON: VS
MISTEN KANS
OP BESTAND
IN VIETNAM
ZEEROVERS'
KUNNEN 12
JAAR KRIJGEN
VRIJHEID HOE LANGER HOE MEER VANZELFSPREKEND'
Vandaag
ün de
krant...
PLICHTEN
214e Jaargang - no. 114
SI, lel. 7651 (Mg red. M7S|3162.\d' 6248)
r edvertenlle 6.60. Ingezonden mededelingen 2
19.15 per kwerleil.
dv. 5213). Ooilburg, lel
blw Giro 359300. I
Maandag 17 mei 197f
Doodvonnis
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURG SE, V LI SSINGSE, GOES E, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN getekend
Pagina 9
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG Prof dr P. J. A. Steenkamp, door de koningin benoemd tot informateur, heeft de op
dracht gekregen de mogelijkheden te onderzoeken van de vorming van een parlementair kabinet dat
geacht mag worden te steunen op een meerderheid in de volksvertegenwoordiging. De Eindhovense
hoogleraar kreeg die opdracht zaterdag na een gesprek van vier uur op paleis Soestdijk.
De Informateur begint vandaag zijn
werk met een serie gesprekken met
leidende politici, wiens bereidheid hij
wil testen op medewerking aan de vor
ming van een parlementair meerder
heidskabinet. De eerste die hij ont
vangt is drs J. !U. den Uyl. de fractie
leider van de Partij van de Arbeid in
de tweede kamer. Hoewel drs Den
Uyl zich heeft opgesloten in een pro
gressief blok met D'66 en PPR en
daarom niet in staat is aan een kabi
net met nog andere partijen deel te ne
men, beschouwt prof. Steenkamp dat
gesprek niet als tijdverlies. .Het is
waardevol met hem de hele politieke
situatie door te nemen', zei hij gister
avond. De informateur liet blijken dat
van dat gesprek zal afhangen of de
enig mogelijke meerderheid een kabi
net van de drie confessionele partijen
met WD en DS '70 zal zijn.
De informateur ontvangt vandaag
voorts de fractieleider van de KVP, dr
G- H. Veringa. de antirevolutionaire
fractieleider rar B. W. Biesheuvel, mr
H. van Mierlo van D'66 en mr W. J.
Geertsema van de VVD. Morgen hoopt
hij nog de christeliik-historische frac
tieleiders drs B. Udink en dr W. Drees
jr. van DS '70 te raadplegen. Na deze
consultaties zal dr Steenkamp enkele
ministers uit het kabinet-De Jong als
mede een aantal financiële experts,
zoals prof. J. Zijlstra, de president van
de Nederlandsche Bank, drs J. W. de
Pous, de voorzitter van de SER en
prof. Van de Beid, de directeur van het
Centraal Plan Bureau raadplegen over
de financiële en economische situatie.!
Ook hoopt hij gesprekken te kunnen
hebben met vertegenwoordigers van de
vakbeweging, de werkgevers, de land
bouw en de middenstand.
Tijd nodig
Hoewel van nature erg ongeduldig, rea
liseerde prof. Steenkamp zich gister
avond dat hij voor zun informatieop
dracht wel wat tijd nodig zal hebben.,
Hij wil zijn werk zoveel mogelijk in de
openbaarheid doen en zal als hij met
zijn opdracht klaar is de koningin
voorstellen zijn eindrapport te publice
ren. Wat er precies uit zijn informaties
zal komen, een mini- of een maxi-ak-
koord, hangt volgens de informateur
af van de gesprekken die hij de komen-
de dagen met de leidende politici zal
voeren.
Voor het eerst in de geschiedenis gaf
een informateur ook publiekelijk in
zicht in de adviezen die de fractielei
ders donderdag en vrijdag de koningin
hebben uitgebracht. Daaruit bleek dat
de fractieleiders KVP. ARP. CHU, VVD
DS '70 en PSP hare majesteit hebben
aangeraden, gezien de onoverzichtelij
ke politieke situatie, eerst een infor
mateur te benoemen, die zal moeten
nagaan of er 'n meerderheidskabinet te
vormen is. In de meeste adviezen
wordt de naam van prof. Steenkamp
al genoemd. Alleen de heer Jongeling
van het GPV stelt, voor prof. Zijlstra
als informateur aan te wijzen.
De fractieleiders van PvdA en D'66 ad
viseerden daarentegen dr Veringa, de
fractieleider van de KVP, direct met
een formatieopdracht te belasten, al
was het alleen maar omdat in dat ge
val de publieke verantwoording beter
tot z'n recht zou komen. Mocht hij niet
slagen dan zal volgens hen een infor
mateur uit de KVP de meest gerede
oplossing zijn. Deze beide partijen wil
len over het rapport dat prof. Steen
kamp straks zal uitbrengen in de twee
de kamer debatteren. Zij willen dat
daarbij dan ook een nieuwe poging
wordt ondernomen om tot de voor
dracht van een formateur te komen.
Dat is ook de wens van VVD-fractie-
leider mr Geerisema.
In nagenoeg alle adviezen wordt ervan
uitgegaan dat alleen een meerderheids
regering is te vormen met medewer
king van de drie confessionele partijen,
de WD en DS '70. De CPN wil onder
bepaalde voorwaarden een linkse re
gering steunen en de PSP wil dat ook
wel maar ziet in dat die praktisch niet
te vormen is. Drs Wiebenga wil daar
om dat een informateur een poging
doet een .opschuiving naar rechts te
voorkomen. Mr Geertsema acht voort
zetting van de huidige coalitie van con
fessionelen en liberalen, die blijkens
het advies van de heer Jongeling in een
aantal gevallen kan rekenen op steun
van SGP en GPV, .onvoorwaardelijk'.
Hij ziet eerder een confessioneel min
derheidskabinet als een reëel alterna
tief. Is dat niet mogelijk en maakt
een nationale noodsituatie niet de vor
ming van een zakenkabinet noodzake
lijk, dan zal het kabinet-De Jong vol
gens hem moeten aanblijven om nieu
we verkiezingen uit te schrijven. In dat
geval is mr Geertsema wel bang voor
een .monsterverbondvan confessione
len met progressieven om een distric
tenstelsel in te voeren.
Mr Biesheuvel (arp) wil dat de infor
mateur de hoofdlijnen van een rege
ringsprogramma op tafel legt waarin
elke deelnemende partij zichzelf kan'
herkennen. Mr Geertsema verlangt dat j
de informateur met een kandidaat-for-
mateur voor de dag komt. De heer Van j
Mierlo en Drees dringen aan op een
snelle formatie, waarbij de fractielei
der van DS '70 wijst op de financieel-
economische problemen en de sociale
onrust. De heer Jongeling, die gaarne
mr Biesheuvel of drs Schmelzer als
formateur wil zien, verzet zich tegen
het maken van gedetailleerde afspra
ken.
De fractieleiders van SGP, BP en NMP
LONDEN (RTR) De Britse oud-pre
mier Harold Wilson heeft verklaard,
dat een wijziging op het laatste ogen
blik van de politiek in Washington dc
oorzaak was van het mislukken van
geheime pogingen om te komen tol
een bestand in Vietnam in 1967.
In zijn memoires die in de Sunday
Times verschijnen, zegt hij, dat Sow-
jet-premier Kosygin tijdens zijn be
zoek aan Londen in 1967 belangstel
ling toonde voor het volgende voor
stel: als Moskou de geheime verzeke
ring van Hanoi zou kunnen krijgen,
dat Hanoi zich tijdens het tet (nieuw
jaars) bestand in Zuid-Vietnam niet
verder zou versterken, zouden de VS
de bombardementen in het noorden
staken en dit openlijk bekendmaken.
Kosygin wilde het voorstel op schrift
om dit naar Moskou te kunnen zen
den. Wilson wilde de absolute zeker
heid verkrijgen, dat de tekst door de
Amerikanen was goedgekeurd en daar
op bekrachtigde de Amerikaanse am
bassade de tekst. Hem werd verze
kerd, dat er op het hoogste niveau
overleg met het ministerie van bui
tenlandse zaken in Washington was
gepleegd. Maar toen Wilson het docu
ment aan Kosygin overhandigde,
kwam er een nieuwe tekst in plaats
van de eerste.
Wilson zegt, dat iedereen versteld
stond door deze wijziging, die de
grondslag veranderde van hetgeen hij
gemachtigd was aan de Russen mee
te delen. Nu was beëindiging van de
Noordvietnamese infiltratie de eerste
voorwaarde voor het staken van de
bombardementen. Volgens Wilson
bleek hieruit, dat de haviken in Wash
ington hadden gewonnen. Het betrof
een ommekeer in het beleid, waartoe
weloverwogen werd overgegaan op
een tijdstip, dat er een werkelijke
kans was op een regeling ,die geba
seerd was op de verlenging van het
tet-bestand.
Schietpartij eist
dode in Belfast
BELFAST (AFP-RTR) Bij een
schietpartij tussen een patrouille Brit
se militairen en enkele burgers zijn
zaterdagavond in het centrum van
Belfast een dode en vier gewonden
gevallen.
De militairen schoten terug toen zij
onder vuur werden genomen. De dode
was een burger. Twee van de vier
gewonden zijn leden van de patrouille.
hadden zaterdag hun adviezen nog niet j
op schrift gezet. De publikatie van de
volledige tekst van de adviezen wordt
aan de fractieleiders zelf overgelaten
POLITIE VERMOEDT FINANCIEEL BELANG' NA ARRESTATIE DUIKERS
AMSTERDAM (GPD) Financiële motieven worden door de po
litie vermoed achter de sabotagedaad die gisternacht iets meer dan
drie mijl uit de kust voor Scheveningen van het radiozendschip
Mebo II een half «Tak maakte en die op een rampzalige catastrofe
had kunnen uitlopen. Drie duikers uit Den Haag en omgeving zijn
in verband met de aanslag op het schip van Radio Nordsee Inter
national gearresteerd: de 25-jarige J. M. P.. de 24-jarige T. H. v. d.
L. en de evenoude W. M. van P. Maar wat zijn .financiële motieven'
Is er een opdrachtgever geweest? De rijkspolitie te water, die het
onderzoek leidt, heeft daarover uit de verhoren nog geen gegevens.
Foto geheel boven rechts: het geblakerde achterschip van de Mebo II met linksboven de beschadigde brugopbouw met',
kromgetrokken reling. Links een rijksrechercheur gaat in Scheveningen aan boord van een bootje om een onderzoek in
te stellen aan boord van het radioschip. Foto boven: rechts directeur John de Mol van Radio's Nordsee Internationalj
siond gisteravond de journalisten te woord, links: de achter gelaten kilcvorspakken in een loods aan de Scheveningse\
buitenhaven.
Het was de tweede actie tegen del
Mebo II waarvoor het drietal zaterdag
avond bij elkaar was gekomen. Aan j
vankelijk zou al woensdagavond een;
actie tegen het schip worden onderno
men. Er stond toen een iets te ruwe
zee en de motor van de boot waar
mee de piraten naar het schip zouden
varen, was iets te licht voor de onder
neming.
Dit bekentenissen van de drie arres
tanten heeft de recherche van de
rijkspolitie te water zich een vrij
nauwkeurig beeld van de actie kunnen
vormen. Een telefoontje hielp de Haag
se politie zal zaterdagavond laat aan;
de richting waarin zij de daders
moest gaan zoeken. Er meldde zichj
iemand, die een naam wist te noemen.
zo is uit de verklaringen van de
arrestanten gebleken. De twee ande
ren gingen aan boord, waar Van de L.
precies de weg wist. Hij was verschei
dene keren op de Mebo II geweest,
vroeger al toen het vaartuig tot zend-
schip werd omgebouwd, later bij be
voorradingsvaarten.
In het pakhuis aan de Scheveningse
kade. waar het complot zijn hoofd
kwartier had. zijn behalve duikersuit
rusting en andere attributen, ook te
keningen van de Mebo II gevonden
Aan de hand van onder meer foto's
van het schip die aan i van de
piratenzender worden gestuurd, had
men de zwakke plekken van het schip
kunnen vaststellen.
Een lading van één ons dynamiet
Hij zei in kringen rondom de haven: werd in de machinekamer bevestigd
NOORDZEE-DIR.: ,ER HADDEN DODEN KUNNEN VALLEN'
van Scheveningen te verkeren en daar!
van plannen om iets tegen de Mebo te
ondernemen, te hebben gehoord. Het!
werd hem .te gortig' toen hij uit dej
eerste overigens onjuiste berich-;
ten had gehoord dat er een dode bij;
zou zijn gevallen. Volgens de districts
commandant van de rijkspolitie te I
de leiding van een olietank, waar
in 700 liter gasolie stond. Er omheen
werden zakken gezet met lappen die
in benzine waren gedrenkt. Een elek
trische ontstekingsmechanisme werd
geplaatst, waarna een ontstekings
draad tot op het dek werd uitge
rold.
water in Amsterdam, majoor Th. P. Juist toen ëën van Mebo's beman-
Nelissen, had de aanslag gemakkelijk' ningsleden het dek van zijn schip
een zo grote ramp kunnen worden, opstapte, brachten de zeerovers de
dat er verscheidene doden bij zouden lading dynamiet tot ontploffing. Of zij
zijn gevallen. De tipgever meende dat daarna in zee zijn gesprongen of dar
hel niet langer verantwoord was om' zij door de kracht van de explosie
HILVERSUM (GPD) ,Dit is
zo laag, dit is geen daad van
verstandige mensen', zo kwa
lificeert John de Mol, eertijds
bekend Nederlands vocalist
en nu directeur van Radio
Noordzee Internationaal, de
bomaanslag, die zaterdag
avond het zendschip Mebo-II
in lichterlaaie zette.
Wie verdenkt De Mol, sinds enkele
maanden zakelijk leider van Neder
lands tweede radiopiraat, van deze
aanslag? .Geen enkel idee', zegt hij
en verder wil hij voorzichtigheids-'
halve op dit punt niet verder uitwij
den.
Hij schat de schade ruw op 2,5 ton,
die door de verzekering zal worden
gedekt. Dat is ook de moeilijkheid
niet, waarvoor Radio Noordzee ge
plaatst wordt, en daarbij is het dan
een groot geluk geweest, dat het
vuur wel de bovenopbouw (op een
coaster zoals de Mebo bevindt deze
zich op het achterschip) en
machinekamer in de as heeft
legd, maar de wisselstroomgenera-
toren, de zendinstallatie en de stu
dio intact heeft gelaten.
,D.it, hebben we te danken aan het
precies op tijd sluiten van de
branddeuren', zegt John de Mol,
zodat de brand, ook al was die
ernstig, kon worden gelokaliseerd.
Nee. ook de waterschade is in de
studio vrij gering, zodat we zonder
meer op hetzelfde schema kunnen;
blijven uitzenden.
Het probleem waarmee we echter
zitten, is: kan het schip worden
gerepareerd zonder in het dok te
moeten? Want dat. zou betekenen,
dat wij enige tijd de lucht, uit
moeten en dat willen we tegen elke
prijs voorkomen. We zoeken nu
naar voorzieningen om de reparatie
in volle zee te doen. zodat we
continu kunnen blijven uitzenden.
Hoe is het mogelijk geweest, dat de; tijdstip van de aanslag was goed
aanslag zo precies kon lukken? ,Tja. gekozen: het uur waarvan men kon
te zwijgen.
Andere getuigen hielpen de politie ver
der. Uit de haven van Scheveningen
had men zaterdagavond om half acht
een rubber boot met een witte buiten
boordmotor zien vertrekken. Dat was
ook de kleur die men vanaf .de Mebo
had gezien. Met die motor bovendoen
was Van L. verscheidene keren gesig-1
naleerd. Daar kwam nog bij. dat Van
de L. 's avonds in werkkleding bij de
Scheveningse haven was gesignaleerd,
terwijl dat voor de zaterdagavond
allerminst zijn gewoonte
over boord werden geslagen, is met
duidelijk. Ze zochten in ieder geval
ijlings hun rubber boot op en stoven
witschuimend de nacht in Het was
tien over half elf.
De duinen in
Televisie kijken
Kort voor het strand haakten ze de
buitenboordmotor af en lieten die
naar de bodem zinken. Toen ze dicht
genoeg bij het strand waren om vaste
grond onder de voeten te hebben,
stapten ze over boord en sneden hun
boot aan stukken. Daarna renden ze
bij de Wassenaarse Slag de duinen in
(Zie slot pag. 3 kolom 1
ik blijf erbij, dat verstandige men
sen dit niet kunnen hebben doen.
maar ze hebben het wel precies
uitgekiend. Met een klein bootje,
dat op de radar niet kan worden
waargenomen, met mist, zodat ze
helemaal niet opvallen en dan pre-
(Zie slot pag. 3 kol. 7
ermoeden dat niemand van de be-!
manning aan dek was, omdat er op1
de televisie voetballen was. Aan boord,
klimmen was uiterst eenvoudig via dei
banden, die in verband met de gere
gelde bevoorrading langs de boorden!
van de Mebo II naar omlaag hin-'
gen.
Van P.. eveneens in duikerspak gesto-j
ken, bleef in de rubber boot achter,!
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2,4 en 5
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1 en 3
Radio en tv op pagina 7
Sport op de pagina's
9,10,11,12 en 13
GROOT AANTAL
FRANSE
AUTORITEITEN
KAPELLE ,Het is immers zo
menselijk om de zegeningen die
men op zijn pad vindt, als een
normale en vanzelfsprekende
zaak te beschouwen. Zo aanvaar
den wij, al naar gelang het her
krijgen van de vrijheid in een
verder verleden komt te liggen,
de vrijheid hoe langer hoe meer
als een verworvenheid die van
zelfsprekend is'. Met deze woor
den accentueerde burgemeester j
H. G. van Suïjlekom zaterdag
morgen de zin van het herden
ken, toen op de centrale Franse;
militaire begraafplaats te Kapel
le voor de eenendertigste maal
de in de meidagen van 1940 in
ons land gesneuvelde Franse mi
litairen werden herdacht.
Ook dit jaar waren een groot aantal
Franse autoriteiten, oud-strijders en
nabestaanden naar het Beveiandse
dorp gekomen om samen met dc
Nederlandse vrienden de ruim zeshon
derd gevallenen te eren. Even stralend
als in de rampzalige dagen van 19-10
was weer dr natuur toen het vrij
talrijke gezelschap, onder wie vele
burgerbelangstellenden, zich voor de
graven schaarden waar een detache
ment mariniers, geflankeerd door
twee manschappen van de koninklijke
marechaussee bij het monument, de
erewacht hadden betrokken. Terwijl
de erewachten de geweren presenteer
den en de vaandels van de Franse
oud-strijdersorganisaties zich eerbie
dig neigden, liet een marinier-hoorn-
hlazer zijn trompetsignalen oxer de
dodenakker horen als een ere-saluul
aan de gevallenen, van wie er meer
dan tweehonderd in Kapelse aardbo
dem een laatste rustplaats hebben
gevonden.
Bij de kransleggïng daarvoor speelde!
de Marinierskapel onder leiding van|
de heer J. P. Laro koraalmuziek en
werd de plechtigheid besloten met het
ten gehore brengen van de nationale
volksliederen. Nadat de genodigden
aan de ingang van de begraafplaats
waren verwelkomd door burgemees
ter H. G. van Suijlekom en ds M.
Jospin, president van de Nederlandse
vertegenwoordiging van ,Le souvenir
Francaise.' bij wie ook nu weer de
organisatie van de herdenking berust
te. begaf het gezelschap zich naar het
ere-kerkhof. waar burgemeester Van
Suijlekom een welkomstwoord sprak.
de vrijheid in ongebondenheid wil ge
nieten. denkende, dat deze niet op kan
A. C. Lamers. commandant van het en vergetende, dat deze ons ook plich-
korps mariniers. Verder waren er af- ten oplegt. Vergeten worden dan ook
van Aartsen. commissaris aer ko-i
in Zeeland en luitenant-kolonel i
gevaardigden van binnen- en buiten
landse oud-strijdersorganisaties, het
Nederlandse oortogsgravencomite. de
Nederlandse oorlogsgravenstichting,
het Nederlandsche Roode Kruis, poli
tie- en militaire autoriteiten alsmede
het dagelijks bestuur,van de gemeente
Kapelle.
Burgemeester Van Suijlekom. die na
mens kolonel Varret. secretaris-gene
raal van het comité .Le souvenir]
Francaise.' dankte voor «de getoonde!
belangstelling, zei dat de tijd. waarin
Onder de gasten bevond zich luite-, dictatuur, willekeur en terreur aan de
nant-kolonel L. van der Drift als ver- orde van de dag waren, steeds onxver-
tegenwoordiger van koningin Juliana, kelijkei wordt.
en prins Bernhard. de Franse ambas- .Wij gaan ons onvoldoende realiseren,
sadeur in ons land. graaf Cbr. de' dat tyrannie en onvrijheid voortsprui-
Margerie, jonkheer mr G. Beelaerts ten uit een verziekte maatschappij
van Blokland als representant van het waarin voor de vrijheid van de ander
ministerie van buitenlandse zaken mn onvoldoende plaats is en waarin men,
de woorden die H. M. van Randwijck
eenmaal aan het. papier toevertrouw
de als .Een volk. dat voor tyrannen
zwicht zal meer dan lijf en goed
verliezen. Dan dooft het licht.' De
burgemeester besloot zijn toespraak
met te zeggen dat het oude Romeinse
adagium .Libertas recuperata. semper
recuperanda' (de vrijheid die hero
verd is. moet steeds weer heroverd
worden) nog altijd onverkort actueel
is.
Ds M. Jospin zei in zijn toespraak dat j
het comité zich heeft afgevraagd,- of
men de ceremonie wel moest laten
plaatsvinden. De tegenwoordige tijdge
noten hebben geheel andere gedachten
en ideeën en waarom moeten we alles
dan weer naar boven halen van wat!
zo lang geleden is. Kunnen we het
niet beter vergeten? Ds Jospin meen-
Zie slot pag. 2 kol. 5
AMSTERDAM (GPD) - Een gexange-
nisstraf van maximaal twaalf jaar
kan worden opgelegd aan dc mannen
die worden beschuldigd van de zeero
verij op het radiozendschip Mebo II.
Volgens he*, internationale verdrag iri-
zake de volle zee. daterend uit 1958.
valt elke daad van plundering, ge
pleegd door de bemanning of de pas-
sagiers van een particulier schip, on-
I der het internationale misdrijf van
I zeeroof. Iedere staat die door middel
van zijn oorlogsschepen de aanhou
ding en de arrestatie kan laten ver
richten van de daders, kan tegen zee-
I rovers optreden, ook al valt het buï-
ten zijn eigen territoir. Volgens de
Nederlandse wetten is de officier van
justitie in Amsterdam in dergelijke
gevallen bevoegd om op te treden.
Zeeroverij is strafbaar gesteld in arti
kel 381 van het wetboek van straf
recht. Het artikel luidt: als schuldig
aan zeeroof wordt gestraft: 1 me
gevangenisstraf van ten hoogste 12
jaren, hij cüe als schipper dienst
neemt of dienst doet op een vaartuig,
wetende dat het bestemd is of het
gebruikende om in open zee daden
van geweld te plegen tegen andere
vaartuigen of tegen zach daarop bevin
dende personen of goederen, zonder
door ene oorlogvoerende mogendheid
daartoe te zijn gemachtigd of tot de
oorlogsmarine ener erkende mogend
heid te behoren; 2 met gevangenis
straf van ten hoogste negen jaren, hij
die, bekend met deze bestemming of
dit gebruik, ais schepeling dienst
neemt op zodanig vaartuig of vrijwil
lig in dienst blijft na daarmede be
kend te zijn geworden.
Het bepaalde onder punt éen worth
voor de politie van toepassing geacht
op in ieder geval ëën van de opvaren
den van de rubberboot Voor de
anderen zou in ieder geval het bepaal
de onder punt twee van toepassing
zijn.
