PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
PAKKET' VAN BE
ZIEKENFONDSEN
UITGEBREID
Hl
.Open dagen' in kerncentrale Borssele
OPPOSITIE KOMT MET
ALTERNATIEF KABINET
Voor eind kabinetsperiode
Grote deining in Engeland
verzoek Z-Afrika om zes
na nieuw
fregatten
Den Uyl premier. Van Mierlo vice-premier
Vandaag
in de
krant...
Total
Paula F.
«2m<
mwwm i
Sr-'
GENODIGDEN, PZEM-PERSONEEL EN BEVOLKING
STUDIE OVER
EEN TWEEDE
KERNCENTRALE
Zuarl natio
nalisme
214e jaargang - no. 90
WAARIN OPGENOMEN DE M ID D E LB U RGSE, VLI SS IN G S E, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 17 april 1971
adv. S213). Ooitbu't, I
DEN HAAG Presentatie van
het schaduwkabinet door de
fractievoorzitter van de Partij
van de Arbeid, drs J. M. den Uyl
de Arbeid heeft tot zijn verbazing
geconstateerd, dat het aantal vrou
wen in het vrijdag gepresenteerde
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De drie oppositiepartijen, PvdA, PPR en D '66, heb
ben gisteren hun alternatieve kabinet gepresenteerd. Als minis
ter-president zal drs Den Uyl (pvda) optreden en als vice-minis
ter-president mr Van Mierlo (d'66). Minister van financiën
wordt mr R. van den Bergh (pvda), prof. dr De Galan zal als
minister van economische zaken optreden en drs Aarden (ppr)
als minister van binnenlandse zaken.
De andere ministers in het .alternatie
ve kabinet', zoals drs Den Uyl het
gisleravond zelf noemde, zijn: mr
Van der Stoel (pvda), buitenlandse
zaken; mr dr B. de Gaay Fortman
(ppr), ontwikkelingshulp (zonder
portefuille); mr J. A. W. Burger
(pvda en minister van staat), dcfcn
sie, mej. mr A. Goudsmit (d'66)
justitie; dr ir A. Vondeling (pvdai
onderwijs en wetenschappen, mr
Th. J. A. M. van Lier (pvda) sociale
zaken; dr J. van den Doel (pvda),
volkshuisvesting en ruimtelijke orde
ning; drs Ed. van Thijn (pvda)
verkeer en waterstaat; prof. ir W
Draijer (d'66), milieubeheer; ir H,
Vredeling (pvda), landbouw.
Tenslotte zal er nog een minister
voor crm worden benoemd, die
afkomstig zal zijn uit D'66. De be
sprekingen hierover zijn volgens
drs Den Uyl in een vergevorderd
stadium, maar de kandidaat bevindt
zich op dit moment nog in het
buitenland.
Als staatssecretarissen zijn gistermid
dag voorgesteld: mevr. mr I. Vor-
rink (pvda), sociale zaken; mej. mr
A. P. Schilthuis (pvda), verkeer en
waterstaat; drs Marcel van Dam
(pvda), crm (bejaardenzorg); drs
W van Zijll (d'66), sport en recrea
tie, mr G. van Lookeren Campagne
(d'66), defensie; drs R. Haiet (pvda).
vormingswerk, in het bijzonder wer
kende jongeren; J. C. van der Doef
(pvda). sociale zaken.
De heer Van der Doef is het enige lid
van het .alternatieve kabinet', dat
afkomstig is van de vakbeweging
Hij is namelijk voorzitter van de
bedrijfsgroep wegvervoer van de
vervoersbond NKV
Vrouwencontact
Het vrouwencontact in de Partij van
alternatief kabinet minimaal is (een
vrouwelijke minister en twee vrou
welijke staatssecretarissen).
Tot nu toe wilde het vrouwencontact!
niet meewerken aan een actie voor
voorkeurstemmen op vrouwen
Maar nu uit de samenstelling van
het alternatief kabinet overduidelijk
blijkt dat aan de vrouw haar plaats
in de politiek wordt onthouden,
vindt het vrouwencontact het nodig
dat alle Nederlandse kiezers die
zich voor de plaats van de vrouw
in de politiek willen inzetten,
demonstratieve voorkeurstem
brengen. ,Stem bij de verkiezingen
van 28 april op een vrouwelijke
kandidaat van uw partij', aldus het
hoofdbestuur van het. vrouwencon
tact in een vrijdagmiddag uitgege
ven verklaring.
DEN HAAG (ANP) De ministerraad is vrijdag akkoord gegaan
met de voorstellen van de minister van sociale zaken en volksge
zondheid tot uitbreiding van het verstrekkingspakket krachtens
de ziekenfondswet en de algemene wet bijzondere ziektekosten.
Minister-president De Jong zei na afloop van de wekelijkse kabi
netszitting dat er naar wordt gestreefd nog voor het eind van deze i
kabinetsperiode de uitbreidingen te verwezenli jken.
VERDACHTE
BOMAANSLAG
ONTKENT
AMSTERDAM (ANP) De 35-jarige
Amerikaanse kunstschilder van joodse
afkomst F. R. W. uit Marken, die er
van wordt verdacht betrokken te zijn
geweest bij de aanslag op de Russi
sche handelsvertegenwoordiging in
Amsterdam, ontkent iets met de zaak
te maken te hebben. Hij heeft dit
vrijdagmiddag verklaard in een uit
voerig gesprek met de Amsterdamse
officier van justitie, mr II. G. van;
Everdingen, op liet politicbureau Pie-i
ter Aerszstraat.
Wat het ziekenfondspakket betreft i
worden de volgende verstrekkingen in
gevoerd:
chronisch intermitterende haemo-
dialyse;
chronisch intermitterende beade
ming:
revalidatic-dagbchandeling:
hulpverlening door trombosedien
sten;
uitbreiding ziekenhuisbeliandeling
met niertransplantatie:
gezinsverpleging, georganiseerd door
ziekenhuizen.
Deze nieuwe verstrekkingen zullen met
terugwerkende kracht tot 1 januari
1970 worden ingevoerd.
Ook wordt de in 1969 aan ziekenfonds j
verzekerden verleende aanspraak op
psychiatrische dagbehandeling uitge-1
breid met. psychiatrische nachtbehan-i
deling. Onder meer zullen de kosten j
van verblijf in een zgn. sluisinternaat
voor rekening van de ziekenfondsver-
zekering kunnen worden gebracht
Bovendien vervalt, ter bevordering
van een doelmatige geslacht «ziektebe
strijding, de huisartsenverwijzing als;
voorwaarde voor inschakeling en ho
norering van dermatologen Zieken-
fondsverzekerden die lijden, of menen i
te lijden aan een geslachtsziekte, kun- j
nen zich dus rechtstreeks tot een spe
cialist wenden
Minister-president De Jong deelde
verder mee dat onder de werkingsfeer
van de algemene wet bijzondere ziek-i
tekosten zullen worden gebracht ,Het
dorp' in Arnhem en de medische kleu
terdagverblijven
Op grond van deze uitbreiding zal dei
geneeskundige hulpverlening aan ge-j
handicapte bewoners van ,Het dorp'l
in beginsel ten laste van de AWBZ
kunnen worden gebracht.
Ook de kosten van door medische
kleuterdagverblijven te verlenen ge
neeskundige behandeling en verzor
ging. zullen voor rekening van de AW
BZ komen.
Deze verstrekkingen zullen terugwer
kende kracht tot 1 januari 1971 genie
ten.
Verder wordt evenals in de zieken-
fondswet de ziekenhuisbehandeling
in het kader van de AWBZ met ingang
van 1 januari 1970 uitgebreid met de
verstrekking van niertransplantatie.
Stemadvies van
CHJO: Huysen
AMERSFOORT (ANP) De landelij
ke bestuursraad van de CHJO (chris
telijk historische jongerenorganisatie)
is vrijdag in Amersfoort bijeenge
weest om zijn standpunt te bepalen
naar aanleiding van de gesprekken die
gevoerd zijn op '29 maart en 6 april .11
tussen het dagelijks bestuur van de
CHU en de CHJO. De landelijke be
stuursraad gaat akkoord met het ad
vies van het dagelijks bestuur van de
CHJO de relaties met de CHU te
herstellen. Hij stelt daarbij de voor
waarde dat het dagelijks bestuur van
de CHU de gedane toezeggingen waar
maakt.
De bezwaren tegen de samenstelling
van de kandidatenlijst ~or de tweede
kamer blijven bestaan. De landelijke
bestuursraad adviseert de leden van.
de CHJO bij de verkiezingen op 23
april de stem uit te brengen op dej
exponent van de door de CHJO voor
gestane politieke vernieuwing, Jac
Huysen, die nummer 16 staat op de;
kandidatenlijst van de CHU.
Dc ministerraad is er vrijdag ook mee
akkoord gegaan dat ingevolge de alge
mene wet bijzondere ziektekosten liet
verblijf in niet erkende Inrichtingen
voortaan zal worden vergoed. Voor
waarde zal zijn dat voor de betrokkene
ern AWBZ-indicatie voor opneming
en verblijf in een verpleeg- oT zwak
zinnigeninrichting bestaat en dal bin
nen redelijke afstand van dc woon
plaats van de betrokkene geen plaats
in een zodanige erkende inrichting be
schikbaar is
Tot dusver werden ingevolge de AW
BZ slechts betalingen verricht voor
behandeling verpleging en verzorging
in verschillende soorten van zgn er
kende inrichtingen.
De nieuwe regeling treedt op een nog
nader te bepalen tijdstip in werking.
WEEKEINDE
MET REGEN
(Van onze weerkundige
medewerker)
GPI) Het is weer mis met
april. Hel bleef bij een paar zon
nige lentedagen, maar vrijdag
lag in het zuiden van het land
de temperatuur al weer ruim 10
graden lager dan de vorige dag.
Depressies met buien en een te
koude Noordzeelucht van 8 tot
10 graden drukken dit weekein
de hun stempel op hel voorjaars
weer.
Vandaag vallen er verspreide
buien in de noordwestelijke
luchtstroom, waarbij later een
zwakke rug van hogedruk enige
opklaringen brengt Een tweede,
eveneens snelle, depressie be
reikt vandaag Schotland en zal
zondag opnieuw enige regen en
krachtige westelijke wind ver
oorzaken. Al met al betekent dit
lat wij weinig moois kunnen
verwachten. Na drie weken een
beetje regen zou niet erg zijn,
maar dan een zacht en groei-
zama regentje en geen buien die
plaatselijk ook nog van hagel
vergezeld kunnen gaan.
STERKE AANDRANG OP REGERING TE WEIGEREN
De bouw van de Total-rarfinade-
rij in het Sloe zal waarschijnlijk
een jaar worden uitgesteld
fpag. 2)
DE PROCUREUR-GENERAAL
bij het gerechtshof in Den Haag
heeft voor de van dood door
schuld betichte Rotterdamse
leerling-verpleegster Paula F.
vrijspraak gevorderd wegens het
ontbreken van verband tussen
het overlijden van een patiënt
en de handelingen van de ver
dachte. (pag. 3)
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2, 4, 5, 7, 10 en 12.
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1,
3 en 9.
Sport op pagina 11.
Televisie op pagina 23.
Financieel nieuws op pagi
na 25.
en in de
pag. IS: Bezoek aan de Noord
engelse stad York, welke 1900
jaar bestaat,
pag. li,- Interview met de dich-
t er-ver la Ier Gerrit Komrij; Let
terkundige Kroniek van Hans
Warren.
Pag. 17: Vlissingse haven krijgt
straks wol in containers: Stem
men uit de Kerken,
pag 19: Schaken, dammen, brid
ge. hengelrubriek, puzzel en cu
linair avontuur.
WASHINGTON Vrijdag is be
kend geworden dat in alle venti-
latietorentjes van het Witte Huis
in Washington camera's staan
opgesteld die alle bewegingen
voor en op liet terrein van het
Witte Huis fotograferen. De ca
mera's zijn kort na de aanslag
op president Kennedy- aange
bracht Op deze telelenstoto is
de lens van de camera duidelijk
achter een ventilatierooster te
zien
(Van onze correspondent)
LONDEN In Londen is opnieuw grote deining ontstaan over de schrijnende kwestie van Britse
wapenleveranties aan Zuid-Afrika. Zuid-Afrika heeft Engeland namelijk informeel gepolst of het
bereid is zes fregatten voor de Zuidafrikaanse marine te leveren, wier materiaal achterop dreigt te
raken.
Dit komt twee maanden na de politie-)
ke storm over het besluit van de
Britse regering om Zuid-Afrika zeven
Wasp-helikopters te leveren. Engeland
zou daartoe letterlijk verplicht zijni
onder de overeenkomst van Simons-1
town, de marinebasis die het gebied;
rond Kaap de Goede Hoop beschermt.'
Hoewel volgens deze overeenkomst de'
Britse regering niet verplicht is ver
der te gaan. heeft zij ondanks alle
protesten in verband t iet de verden
king dat Londen dit toch wil doen. de
weg daartoe open gehouden met als
motief de Russische bedreiging van dei
zeeroules rond de Kaap en in de]
Indische Oceaan.
Lagerhuis
Maandag zal de Labour-oppositie naar;
verwacht, wordt in het Lagerhuis over.
de mogelijkheid van nieuwe wapenle
veranties een felle aanval op premier
Heath doen De moeilijkheid voor de
Britse regering is. dat de Zuidafri
kaanse leiders ongeduldiger zijn dan
men in Londen had gehoopt. Maar
door de Russische boeman naar voren
te schuiven heeft de Engelse regering]
in feite Zuid-Afrika zo snel om nieuwe1
wapens aangeklopt en antwoordt met'
een stalen gezicht dat officieel niets;
bekend is over een nieuw Zuidafri
kaans verzoek om wapens. Inderdaad
had de Britse regering gehoopt dat er
een adempauze zou zijn voordat Zuid-
Afrika Engeland opnieuw onder druk
zou zetten. Vooral gezien de gevoelig
heid niet alleen in Engeland zelf.
maar in het gehele Gemenbest hiero
ver.
Denis Healy. de oppositie scnaduw-
minister van defensie, die premier
Heath maandag hierover zal interpel-,
leren, heeft de hoop uitgesproken dat;
de ontkenning van de Britse regering
dat Zuid-Afrika om wapens heeft ge-j
vraagd, betekent dat zij Pretoria heeft
geadviseerd de zaak te laten vallen.
De Zuidafrikaanse stappen komen bo
vendien op een extra ongelukkig ogen
blik, namelijk toen de vertegenwoordi
gers van Singapore. Maleisië. Austra
lië en Nieuw-Zeeland, die vrijdag hun
conferentie over de verdediging van
de eerste twee landen hebben besloten
en liet erover eens waren dat de
defensie-situatie in de Indische Oce
aan geen reden vormt om wapens aan
een apartheidsregime te verstrekken,
terwijl ook de Amerikaanse regering
(Zie slot pag. 3 kol. 4)
BORSSELE De NV PZEM
houdt ,open huis' in de kern
energiecentrale '77 megawatt)
achter de Westerscheldedijk bij
Borssele. Ongeveer halverwege
de bouw wordt eigenlijk de hele
omgeving in de gelegenheid ge
steld om het complex met de in
drukwekkende stalen bol van
binnen en van buiten te bezich
tigen. Gisteren was het kijkdag
voor ongeveer 180 genodigden
van de raad van bestuur, aan
deelhouders. provinciale en ge
meentelijke diensten. Vandaag
zullen honderden personeelsle
den van het eigen bedrijf op be
zoek komen en volgende week
zaterdag gaat de poort open
voor de bevolking van Borsele,
Vlissingen en Middelburg.
Sinds in september 1969 opdrachtgever
en bouwer van deze eerste commercieel j
opgezette kerncentrale in ons land
(PZEM en Siemens Nederland NV) in
liet Verenigingsgebouw te Borssele
voor de eerste keer een publieke infor
matie over het project hebben gegeven
is er een enorme hoeveelheid werk ver
zet. De ruwbouw is gereed gekomen, de
stalen bol het zogenaamde .hete ge
deelte' is van boven gesloten en met
de installatie van een reeks belangrijke,
bij de industrie uitbestede elementen
is een begin gemaakt.
.Begin 1973 komt de kerncentrale voor
produktie gereed', vertelde PZEM-di-
recteur ir T. Bogerd. ,En het. staat voor
ons nu al vast dat de beslissing, die in
april 1969 is genomen om lot de op
dracht voor deze kerncentrale over te
gaan, een goed is geweest. Een kern
energiecentrale is de schoonste centra
le die men zich denken kan en de vei
ligheid is er maximaal in gegarandeerd'
In zijn welkomstwoord tot het gezel
schap in de Schouwburg te Middelburg
stelde ir Bogerd nog vast dat deze eer
ste kerncentrale in Nederland zeker.
door andere zal worden gevolgd. Bij de
opdracht aan Siemens (Kraftwerk Uni
on AG) is destijds optie op een tweede
kencentrale ingecalculeerd De voor
waarden voor een kerncentrale te Bors
sele zijn volgens de PZEM zeer aantrek
kelijk, omdat het terrein aan de Wes
terschelde gunstig is gelegen: ten op
zichte van koelwater en van grote afne
mers van elektriciteit in het industrie
gebied Vlissingen-Oost
Overigens is op het ogenblik nog wei
nig te zeggen over tijdstip en plaats
voor een tweed kerncentrale in Neder
land. De samenwerkende Eelektriciteits
Produktiebedrijven (SEP) zijn op het
ogenblik bezig met een studie om te on
derzoeken waar en wanneer opdracht
voor een volgende kerncentrale moet.
worden gegeven. Aangezien er momen
teel nogal vrij sterke prijsstijgingen
zijn in de sector van de kernenergie in
dustrie zou een beslissing nog wel eens
kunnen worden uitgesteld totdat de
markt hier wat beter ligt.
De conventionele centrale (189 mega
watt) op het PZEM-terrein bij Borssele
komt over enige maanden in produktie.
Op het ogenblik is men ongeveer aan
hel proefdraaien toe.
FoMer
De gasten van de PZEM kregen op deze
eerste van drie ,open dagen' bij de ont
vangst een bijzonder goed verzorgde en
overzichtelijke kleurenfolder van de
beide centrale-projecten. Met een hel
dere tekst en opengewerkte tekeningen'
werd daarop een duidelijk beeld gege
ven van principe en werkwijze van deze
centrales, die straks in de energievoor
ziening van Zeeland een belangrijke rol
gaan spelen.
Als een introductie op de later in dei
middag gehouden excursie werden in
de Schouwburg te Middeiubrg eerst
(Zie slot pag. 7 kol. 3)
I FNeze week was er sprake
V,/./, D van enige verbazing in
iWtM- Zuid-Afrika, althans on-
NÊÏöd der het blanke deel van de
bevolking. Kaiser Matanzima,
L||minister-president van Trans-
*=5=* kei, kwam onverwacht met
een reeks verlangens: volledig beheer
over defensie en politie, posterijen en
gezondheidszorg, overdracht van de
.blanke gebieden', die nu nog in Trar.*
kei liggen en tenslotte herziening van
de werkgelegenheidspolitiek. In fer.e
kwamen deze wensen neer op een stre
ven naar versnelde onafhankelijkheid
voor Transkei, een politiek die de re
gering in Kaapstad nogal voorbarig
vindt. Vandaar de verbazing over de
opvatting van de Bantoe-chef: men
beeft al laten weten, dat de verlan
gens niet kunnen worden ingewilligd.
Een eigenaardige, ontwikkeling, deze
niet verwachte stap van Kaiser
Matanzima Transkei is in Zuid-
Afrika het paradepaard van de politiek
van gescheiden ontwikkeling. Vrijwel
alle bezoekers van het land worden
naar Transkei gebracht om daar eens
wat rond te kijken, want zo meent,
men in Zuid-Afrika Transkei is een
voortreffelijk voorbeeld van een ge
slaagd Bantoe-beleid. DV gebied werd
in 1956 aangewezen als thuisland voor
Bantoes en krees in 1963 zelfbestuur.
De aankondiging daarvan nam destijds
minister-president Verwoerd zelf
voor zijn rekening,
hij deed het nogal
onverwacht. van
daar dat men in die
dagen sprak over
een .dramatische
aankondiging', men had niet verwacht,
dat Verwoerd zo ver zou gaan. Uit de
reacties op de verlangens van Kaiser
Matanzima zou men kunnen afleiden,
dat Transkei ook ditmaal oorzaak is
van een onverwachte verrassing: in
Kaapstad had men kennelijk altijd ge
dacht, dat minister-president Matan
zima door dik en door dun met de
regering van Kaapstad zou meegaan.
Wat is de achtergrond van zijn on
verwachte stap0 De economische
situatie1 Misschien Ondanks alle
mooie woorden, ondanks het .parade
paard' is Transkei nog altijd een ach
terlijk land. De Bantoes daar staan
voor een immense taak: er zijn te
weinig scholen, er is te weinig perso
neel. er is werkeloosheid en vrijwel
geen industrie In economisch opzicht
is het land volstrekt afhankelijk van
de regering in Kaapstad. Maar juist
deze situatie - zo kan men redeneren
maakt het Kaiser Matanzima moei
lijk om met al te felle eisen voor de
dag te komen Hij Is immers niet meer
dan zetbaas en weet dat ook. Toen hij
de regering aanvaardde, hield een mi
nister uit Kaapstad namens de staats
president een rede, bij welke gelegen
heid hij er Matanzima op wees, dat
deze .glashelder het gestel dat u die
beleid van afsonderlike ontwikkeling
heelhartig onderskryf' De vraag is of
niet juist dat .heelhartig' onderschrij
ven de kern is van wat zich de afge
lopen week in Transkei heeft afge-
speeld
De politiek van de afzonderlijke ont
wikkeling is immers in feite (wel
licht ongewild) een nationalisti
sche politiek, het doei is weliswaar
een blanke superioriteit te handhaven,
maar dat kan slechts door binnen be
paalde grenzen een zwart nationalisme
te kweken. Enige jaren geleden hebben
wij een vrij lang gesprek gevoerd met
een broer van Kaiser Matanzima: een
bewogen man. feller en nationalisti-
scher in zijn uitlatingen dan de minis
ter-president. Hij zei zonder meer vóór
apartheid te zijn, want daardoor kon
zwart zichzelf blijven: ,Ik geloof dat
God de scheiding der rassen heeft ge
wild. zelfs in de hemel zal zwart ge
scheiden zijn van blank. Wij hebben
onze trots, ik wens dat mijn volk
zwart blijft' ?\let grote geladenheid
verzekerde hij het eens te zijn met de
slogan van de Amerikaanse negers
.black is beauty', zwart is mooi. Dat
is het .nevenprodukt* van de apart
heidspolitiek. het zwarte nationalisme,
in feite met dezelfde onverdraagzame,
gevaarlijke trekken als dat van de
blanken
In allerlei beschouwingen over de
apartheidspolitiek van Zuid-Afrika
wordt vaak uitsluitend het accent
gelegd op morele aspecten: blank dis
crimineert zwart, kleurlingen en In-
diers en die politiek nu behoort te wor
den afgewezen Op zichzelf een juist
betoog, maar het raakt slechts één
bepaald aspect van het beleid, name
lijk het discriminerende effect. Er
zijn veel meer kanten, waarbij ook
aandacht kan worden geschonken
aan positieve punten, zoals uitbreiding
van onderwijsmogelijkheden enzo
voort. De belangrijkste vraag echter op
lange termiin is of in dit alles niet een
tegenbeweging is ingebouwd- leidt de
apartheidspolitiek op de duur niet tot
een zwart nationalisme, tenslotte zelfs
uitmondend in een zwarte woede als
reactie op blank discrimineren? Zwart
zelfbewustzijn daar doet het onver
wachte optreden van Kaiser Matan
zima aan denken Als dat zou leiden
tot een verterend nationalisme, zou
dit het optimale welslagen betekenen
van de .politiek van gescheiden ont
wikkeling'. maar tevens haar bitterste
falen.
Nederland telt thans 250.000 kleuren
televisie-ontvangers. Nadat de kleuren-
tv tijdens de Firato 1967 officieel van
start ging. is het aantal uitstaande toe
stellen ieder jaar met grote sprongen
vooruit gegaan Samen met Zweden en
de bondsrepubliek staan, relatief ge
zien. in Nederland de meeste kleuren-
ontvangers in Europa, aldus Phiiip®.
