VRIJ VEEL VERZET
TEGEN RESOLUTIE
PVDA-BESTUUR
Maanlanding
twijfelachtig
Conventionele PZEM-centrale bij
Borssele medio 1971 bedrijfsklaar
Toch aanvaarding verwacht
EGYPTE VERLENGT BESTAND AAN
SUEZKANAAL MET EEN MAAND
Gematigde Westduitse reactie
op Berlijn-voorstel van DDR
Vandaag
in de
krant...
Klachten-
commissaris
214e jaargang - no. 30
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 5 februari 1971
Derde maal:
fosforoven
(pag. 2)
ur. VIlM.. WaUlr. S6-60, 1
I 4799. adv011S6-SS4, c
AMSTERDAM De opening naar de confessionele partijen die het partijbestuur van de PvdA
wil maken, stuit op aanzienlijk verzet in het partijcongres. Dat bleek uit de discussies over de
ontwerpresolutie die gisteravond in de Amsterdamse RAI werden gevoerd. Het congres beslist
vanmorgen over de resolutie. Gisteravond werd verwacht dat zij zal worden aangenomen.
Het partijbestuur vraagt het congres
de machtiging 0111 liet gesprek met D'GG]
en PPR over een gezamenlijk regerings
programma voort te zetten en het re
sultaat daarvan voor te leggen aan de
confessionele partijen. De machtiging
zou in de plaats moeten komen van de
zogenaamde anti-KVP-rcsolutie.
Het nieuwe voorstel werd gisteravond
niet door iedereen voor zoete koek ge-j
slikt. Het partijbestuur kreeg het ver-|
wijt naar het hoofd geslingerd onder
druk van de uitspraken van dr Drees
en de 42 prominente briefschrijvers tot
het voorstel te zijn gekomen. ,Een kin
derachtig en doorzichtig spelletje', zo
noemde een afgevaardigde, één van de
30 sprekers, de manoeuvre van het par
tijbestuur. Een vertegenwoordiger van
de FJG sprak van een schimmenspel,
dat alleen maar demoraliserend op het
partijkader werkt. Hij verweet het par
tijbestuur te snel door de knieën te zijn
gegaan.
Amendement
ook de PSP bij de besprekingen overl spraken te maken. Met het aanbod
een progressief regeringsprogramma te] wordt hen de verantwoordelijke last
betrekken. Van de zijde van het gewest
Gelderland werd gepleit voor een vol
strekt open en ongebonden opstelling!
van de partij om deelname aan een vol- i
gende regering mogelijk te maken. Te-I
genstanders van samenwerking met de|
KVP stelden voor de resolutie uit te
breiden met een veroordeling van het]
beleid van het kabinet-De Jong.
André v. d. Louw. kandidaat voor liet,
partij-voorzitterschap, hield een harts- j
tochtelijk pleidooi ten gunste van het]
voorstel van het partijbestuur. Hij
vond het de moeite waard 11a te .gaan'
of er met de drie christelijke partijen]
een vooruitstrevend programma te be
reiken valt. Drs Den Uyl, de fractie-]
leider van de PvdA, riep uit: .Zeggen'
ze ja dan is er werkelijk iets veranderd, j
zeggen ze nee dan is het vijgeblad af- i
gerukt'.
op de schouders gelegd. Willen de con-
(Zie slot pagina 9 kolom 2)
Foto: uitbundig plezier bij fra< tieleider Den Uyl tijdens hetPvdA-congres.
SADAT WIL KANAAL VOOR SCHEEPVAART HEROPENEN
Afspraken
André v. d. Louw zei dat de confessio
nelen de bereidheid zullen moeten to
nen voor de verkiezingen bindende af-
WERKING BATTERIJ BESLISSEND
HOUSTON (DPA/AFP/RTR) In het controlecentrum in Houston
was het donderdagavond nog steeds niet helemaal zeker of de ruimte
vaarders Alan Shepard en Edgar Mitchell zouden gaan landen in het
Fra Maurogebied, terwijl het ruimteschip al in een baan om de maan
was gebracht. Het hing af van de werking van batterij nummer vijf van
de maanlander.
Beslissend voor de landing was het
verslag dat Shepard en Mitchell van
ochtend vroeg ter voorbereiding
van de landing uit de maanlander
zouden gaan geven. Volgens het
vluchtplan moest .Antarcs'
bestrooid.' Shepard bevestigde de
opmerkingen van hun voorgangers
en zei dat de maan .kraters heeft
in allerlei kleuren grijs, bruin, wit
en zwart'. De krater Copernicus
was een van de meest verlaten
05.50 uur loskoppelen van hel moe- streken die hij ooit had gezien', zei
hij.
Toen de Apollo-14 van de verlichte
beginnen om10.05 uur, de landing zijde in de schaduwkant overging
gaf hij als commentaar: .Het lijkt
alsof je kunt weglopen en in het
niets kunt wegvallen ...alleen maar
duisternis.'
Roosa, spraakzaam en luchthartig
als hij is, grapte tegen ruimtevaar
der Haise in Houston: ,We hebben
een heldere dag voor de aankomst
uitgezocht er zit helemaal niet veel
damp in de lucht. Je kunt hele
maal tot de horizon kijken', waar
op Haise antwoordde: ,Niet te ge
loven.'
elf minuten later.
Na twee zeer nauwkeurige ont
brandingsperiodes van de hoofd
motor was de Apollo-14 donderdag
in een baan tussen 109 en 17 km
rond de maan gebracht.
Gipsafdruk
Mithcell gaf zijn eerste indrukken
weer met de woorden: .De maan
ziet er uit als een gipsafdruk die
met bruine en grijze verfpoeder is
HILVERSUM (ANP) Schreuder had met
De Apollo-uitzending George M. Low, die
van de NOS-televisie thans optreedt als
vanavond (van 23.15 tot plaatsvervangend hoofd
23.45 uur op Nederland van Nasa. In dit vraag-
I) zal een intcvïew be- gesprek zullen onder het gebied
vatten, dat Peter meer mededelingen ruimtevaart.
worden gedaan over re
cent overleg tussen de
Amerikanen en de Rus
sen over een toekomsti
ge samenwerking op
van de
CAIRO-TEL AVIV AFP-RTREgypte zal het aflopende bestand 1
langs het Suezkanaal met 30 dagen verlengen tot 7 maart. Het ver-
wacht in die tijd dat de Israëlische troepen zich in ieder geval voor
een gedeelte van de Oostelijke oever van het kanaal terugtrekken]
opdat deze waterweg weer voor de scheepvaart kan worden ge
opend.
Tevens zal er aan het eind van het nieuwe bestand een duidelijke vooruitgang
te bespeuren moeten zijn bij de pogingen onder leiding van Gunnar Jarring de
resolutie van de veiligheidsraad van november 19H7 uit te voeren. Dit zei
president Anwar El-.Sadat donderdag ten overstaan van de nationale vergade
ring in Cairo.
De Israëlische premier mevrouw Gol-
da Meir zei in een eerste reactie dat
de Eyptische president nu toch einde
lijk eens moet begrijpen dat het Is-;
raëlïsche volk zich niet door bedrei
gingen laat afschrikken. Tel Aviv wil
volgens haar niet dat er ultimatums
worden gesteld en dat het aflopen van
het bestand aan een bepaalde datum,
wordt opgehangen.
Vooruitgang
De Egyptische president sprak slechts;
juni oorlog werden bezet te bevrijden.
Dat is een ongeschreven recht waaro
ver niemand ons een verwijt kan
maken. Ondanks dat accepteren wij
de oproep van de secretaris-generaal
van de Verenigde Naties en hebben
wij besloten gedurende een periode
van dertig dagen, tot 7 maart, het
vuur niet te openen. Het is wel zaak
dat de secretaris-generaal en de gehe
le internationale samenleving in die
periode zorgen voor een wezenlijke,
/ooruitgang rond de kern van de zaakj
enkele uren voordat het huidige be-l en niet in formele kwesties. De secre-i
stand zou aflopen.
Hij zei onder meer:
naamste en heiligste plicht
alle gebieden die tijdens de zesdaagse]
taris-generaal zal voor het einde van
.Onze voor-| die periode aan de veiligheidsraad een'
ir.hr ie het rapport moeten overleggen waarin die'
vooruitgang wordt weergegeven'.
En Sadat vervolgde* .Hoewel wij van|
tevoren al weten dat Israël met steun
van de Verenigde Staten zijn huidige,
positie niet wil wijzigen hopen wij 1
toch dat de praktijk zal aantonen dat I
onze verdenkingen ongefundeerd zijn.|
Wij nemen daarom een nieuw initia-l
tief dat Israël de gelegenheid geeft te!
tonen dat het de resolutie van de]
veiligheidsraad van november 1967 wil
toepassen. Wij verzoeken dat in deze
Zie slot pag. 3 kol. 4)
Dodelijke val van
treinconducteur
UTRECHT (ANP) De 2S-jarige NS-
conducteur N. Steenbergen uit Assen
is donderdagmiddag bij Kampen uit]
een rijdende trein gevallen. De manj
overleed na aankomst in het zieken-1
huis. Niemand heeft het ongeluk zien,
gebeuren. De conducteur werd pas'
vermist toen de trein in Kampen was
gearriveerd. Men ging toen op onder
zoek uit en trof het slachtoffer een
kilometer voor het station naast de
spoorbaan aan.
STOPH BOOD AAN TE ONDERHANDELEN
Lijst
STAATSSECRETARIS Kruisin-
ga heeft een lijst aangelegd van
industrieën, waartegen in het
kader van de wet. op de milieu
verontreiniging binnen drie we
iten bezwaren kunnen worden
ingediend (Pagina 2).
Grevelingen
ONGERUSTHEID over het ach
terwege blijven van voldoende
overheidsmaatregelen voor de
inrichting en het beheer van het
Grevelingenbekken.TPagina 2).
Afkoeling
DE BONDEN HEBBEN hun
kort geding inzake de staking
van de Rotterdamse havensle
pers verloren. Er is een afkoe
lingsperiode van een maand
vastgesteld, (pag. 9).
Binnenlands en buiten
lands nieuws: pagina's 1,
3 en 9.
Nieuws uit Zeeland: pagi
na's 2,5 en 7.
Sport: pagina 11.
Radio-tv: pagina 13.
Financiën: pagina 13.
De koninklijke Nederlandse toeris-|
tenbond ANWB heeft op het ogenblik
1.400.000 leden. 1,200.000 leden telt de
Wegenwacht, die in 1970 voor 418.539
gevallen werd gealarmeerd.
Van onze correspondent)
BONN De regering in Bonn
en de burgemeester van West-]
Berlijn hebben verrassend ge-!
matigd gereageerd op een voor
stel van de Oostduitse premier
Stoph om de DDR en West-
Berlijn een overeenkomst te la
ten sluiten over de verbindin
gen van het stadsdeel met an
dere landen en met Oost-Ber-
lijn.
In Bonn verklaarde regeringswoord
voerder Von AVeor dat het voorstel
zal worden onderzocht. Hij legde
de nadruk op Stoph's bereidheid tot
onderhandelen, zij het onder dooi
de DDR gestelde voorwaarden. Bur
gemeester Schütz van West-Berlïjn
herhaalde dat hij op elk ogenblik
bereid is met Oost-Berlijn te pra
ten, echter alleen in nauw contact
met de westelijke grote drie (Ame
rika, Engeland en Frankrijk), die
samen met de Sowjet-Unie trachten
een bevredigende regeling voor Ber-,
lijn te treffen.
Verkeer
West-Berlijn de kans geeft zijn eco
nomische en culturele banden met
andere landen (ook dus met de
Bondsrepubliek) te handhaven,
maar bovendien de mogelijkheid
van bezoeken aan Oost-Berlijn
opent. De voorwaarde luidt: de poli
tieke aanwezigheid en de .revanchis
tische en militaristische' activiteit
van de Bondsrepubliek in West-Ber-
l'/sn moet worden beëindigd.
Het Oostduitse voorstel is niet offici i
eel aan de Westberlijnse senaat (het;
gemeentebestuur) gericht. Stoph 1
deed het gisteren in een gesprek]
met vertegenwoordigers van de So-'
cialistische Eenheidspartij West-Ber-
lijn (SEW), een filiaal van Ul-
brichts communistische SED. Het
kernpunt zou een regeling van het]
transit-verkeer moeten zijn, dat'
Verrassend
De reactie van de Westduitsers is
verrassend omdat het voorstel van
Stoph past in het vertrouwde Oost-
berlijnse concept. West-Berlijn (niet
Bonn is als gesprekspartner uitge
nodigd) is een zelfstandige politieke
eenheid, die haar toekomst in eigen
(Zie slot pag. 3 kol. 7)
PREMIER STOPH
VANAF JUNI-JULl OOK VOLOP IN GEBRUIK
OPTIE OP TWEEDE
EENHEID MOGELIJK
NIET MEER NODIG
MIDDELBURG De nieuwe
conventionele centrale 189
megawatt die de PZEM op
het terrein naast de kerncentra
le bij Borssele neerzet, zal eind
juni-begin juli van dit jaar in be
drijf kunnen komen. PZEM-di-
recteur T. Bogerd baseert die
verwachting op de vorderingen,
die nu bij de montage van de
installaties worden gemaakt.
Hij heeft de indruk, dat dei
PZEM geen gebruik zal maken!
van de optie om bij de eerste j
conventionele eenheid nog een
tweede (conventionele) centra
le te bouwen, met welke moge
lijkheid men in het verleden wel
heeft gespeeld.
Zoals de zaken er nu voorstaan, kan
de conventionele centrale bij Borssele
in bedrijf komen op het moment dat
de planning werd aangehouden: mid
den 1971. Zo ziet het bouw- en monta
geschema voor de centrale er nu
uit:
het koe.lwatercircuit komt het
eerst in bedrijf, eind deze maand
begin maart zal er worden proefge
draaid:
de stoom )ketel za! naar het zieli
laat aanzien begin april kunnen wor
den schoongemaakt en een paar we
ken later worden beproefd;
in aansluiting op de ketel zal de
stoom afnemende turbine in de
eerste dagen van mei gereed ko
men.
Daarna volgt opnieuw een periode
van inspelen' en die krijgt een ver
volg in een voorgeschreven periode
.proefstomen' van vier weken. Dat
betekent, dat men de centrale werke
lijk in bedrijf zal kunnen stellen in dej
periode tussen de laatste week van!
juni en de eerste week van juli.
Nu is een ploeg van in totaal zo'n!
tweehonderd man bezig in de monta-j
ge. om de installaties op tijd klaar te
krijgen. Dat geldt ook voor de .secun
daire installaties' als leidingen, aan-;
sluitingen en voedingspompen. Belang-1
rijkste leveranciers van de onderde
len voor de conventionele centrale
zijn ,De Schelde' in Vlissingen (ketel)!!
Stai-Laval uil Zweden (generatoren en;
turbine) en Stork (hoofdstoomleidin-i
gen, voedingspompen). Het. bouwkun
dig gedeelte van de centrale is intus-1
sen voltooid, ook de schoorsteen is]
recentelijk opgeleverd. Voor de PZEMj
is ir. U. H. Banga speciaal belast niet
de bouw en straks met. het toezicht!
op de conventione'e eenheid.
Aardgas
De nieuwe conventionele centrale zal'
in ieder geval voorlopig op aardgas
worden gestookt, daartoe werd in ju
ni vorig jaar besloten na een gesprek
tussen PZEM en Gas-Unie. Daarbij
speelden ook milieuhygiënische facto
ren mee. Wel is de ketel geschikt voor
zowel aardgas als olie als brandstof.
De PZEM wil zich niet uitsluitend aan
één brandstof binden. Hetzelfde geldt
voor de huidige centrale Zeeland in
Vlissingen.
Ir Bogerd: De keuze van de totale
hoeveelheid brandstof wordt verdeeld
o\er Vlissingen en Borssele, waarbij
Borsele begint met alleen aardgas te'
stoken' In de praktijk moeten wei
leren wat de beste mogelijkheid is
Men moet ook rekening houden met
een eventuele vervanging bij een cala-]
miteit, terwijl ook de prijs een factor]
is om in de gaten te houden. Er is-
niet exact te zeggen hoelang we al-'
leen aardgas zullen stoken, het hangt]
mede af van de levering van de'
stookolie-installaties, maar ik ver-]
wacht dat het één tot twee jaar zal
aanlopen'. De aardgasvoorziening in]
de conventionele centrale is intussen i
aangesloten en kan worden benut'
De bouw van de centrale bij Borssele
was naar de woorden van de,
PZEM-directeur .hard en hard no-i
dig' met het oog op de ontwikkeling;
van de belasting en de omzet van het
stroomverbruik. In 1970 leverde men,
anderhalf miljard kilowattuur, of om-,
gekeerd 5000 kWu per inwoner. Dat isj
een stijging met veertig procent in]
vergelijking met 1969, terwijl de!
PZEM voor dit jaar een omzetstijging!
van meer aan vijftig procent ver
wacht: van 240 megawatt naar ruim]
400 megawatt. Ter vergelijking: voorj
Nederland is het gemiddelde stroom-!
verbruik per inwoner 2500 kwu, voor
Zeeland 5000 kwu, voor Zwitserland
4000 kwu. in Amerika 7000
kwu.
Ir Bogerd: De sterke toename van de
omzet is de directe aanleiding ge
weest voor de bouw van de centrale.]
De prognose van drie jaar geleden is]
volledig juist gebleken, de ontwikke-i
(Zie slot pag. 7 kol. 5)
i I VJederland zal nu toch zijn
I N ombudsman krijgen: een
wK&rv] ruime meerderheid in de
If.'UL&l fwecde kamer heeft uitge-
sproken, dat er zo spoedig
EJ5?H mogelijk een wet dient te ko-
men. die de Instelling van het
ambt .ombudsman' regelt. We geloven,
dat er geen wonderen van dit ambt
moeten worden verwacht, maar dat
neemt niet weg, dat de instelling er
van de doelmatigheid van de democra
tie kan bevorderen. Daar gaat het
namelijk om. De overheidstaak neemt
nog toe en tegelijkertijd is sprake van
verdergaande bureaucratisering. De ge
wone burger loopt kaas veel meer
dan vroeger op de een of andere
manier tn conflict te raken met de or
ganen van de overheid en niet altijd
komt hij daar zonder kleerscheuren
uit. Bij een ombudsman een soort
.klachtencommissaris' kan iedereen
zich melden me: een klacht over de
vervulling van de overheidstaak en
daarmee wordt bet democratisch sy
steem doelmatiger: er is een veilig
heidsklep Ingebouwd, die er nu niet of
in onvoldoende mate is.
De vraag of de ombudsman tn Ne
derland een geslaagd Instituut zal
worden, is moeilijk te beantwoor
den: het zal met name afhangen van
de man. die In dit ambt zal worden
benoemd. Zijn opt reden zal vooral het
kenmerk van onafhankelijkheid moe
ten dragen, een eigenschap die ook het
karakteristiek van de rechter is. De on
afhankelijkheid van de ombudsman is
echter van een iets ander, we zouden
haast zeggen: breder karakter. De rech
ter vervult zijn ambt door toepassing
van wetten en door rekening te houden
oa. met de jurisprudentie, vonnissen
en arresten van rechterlijke colleges,
vaak tot in hoogste
instantie uitgespro
ken. De ombudsman
heeft deze bindin
gen veel minder, er
kunnen hem klach
ten bereiken, die in formele zin onge
motiveerd zijn, maar die hij op an
dere overwegingen toch juist kan ach
ten. De kracht van zijn werk zal vooral
zijn gelegen in het naar buiten treden
met zijn beslissingen: wanneer hij uit
spreekt dat naar zijn oordeel deze of
gene burger door de rijksoverheid
of dat nu een minister of een van diens
ambtenaren is verkeerd is behan
deld, dan is dat voor die overheid
uiterst onaangenaam. Voor de burger
heeft de veiligheidsklep gewerkt en de
overheid zal haar optreden in de toe
komst aan het oordeel van de ombuds
man trachten aan te passen.
Aan de ombudsman moeten inder
daad hoge eisen worden gesteld.
De verleiding is groot om te stel
len. dat als regel geen mensen in dit
ambt dienen te worden benoemd die
kort tevoren nog in de politieke arena
optraden. Zij zouden immers teveel als
partijpoliticus kunnen worden be
schouwd, dat wil zeggen als represen
tant van een bepaalde opvatting. Her.
is echter onjuist dit soort regels al
bij voorbaat vast te leggen: het hangt
namelijk vooral van de man in kwes
tie af. Om een voorbeeld te noemen
de huidige kamervoorzitter Van Thiel
zou vermoedelijk een uitmuntend om
budsman zijn. zoals hij ook een voor
treffelijk president is van de tweede
kamer. Wat doet er het dan toe, dal
hij politicus van een bepaalde partij
is? Zijn persoonlijke kwaliteiten zijn
groter dan het eventuele nadeel van
een politieke loopbaan. Bovendien
leert de ervaring, dat de karaktertrek
ken van een ambt de drager even goed
beïnvloeden als omgekeerd. Da', neem:
niet weg dat de keuze moeilijk zal
zijn: het welslagen van deze nieuwe
funetie hangt vooral van diegene af.
die haar als eerste gaat vervullen.
In de kamer is ook van gedachten
gewisseld over de naam .ombuds
man'. Daarbij speelde een rol. da:
deze titel inmiddels is geannexeerd
door Marcel van Dam van de Vara.
Sommige kamerleden vonden dat een
bezwaar. We kunnen daar wel inko
men: in korte tijd heeft Van Dam
kans gezien zijn rubriek onder deze
naam een grote populariteit te geven,
er is een soort identificatie ontstaan
van Van Dam met deze naam. En dat
betekent, dat hij er billijkheidshalve
toch wel recht op heeft om ook in de
toekomst deze aanduiding te mogen ge
bruiken. Daardoor wordt het echter
moeilijk om deze naam te geven aan
dit nieuwe ambt: er zouden vergis
singen en misverstanden ontstaan, nog
afgezien van het feit dat Van Dam in
grote lijnen iets anders doet dan van
de overheids-ombudsman moet wor
den verwacht, ook al zijn er raakvlak
ken. Er is echter nog een bezwaar te
gen deze naam: het gaat hier om een
Zweeds woord. Waarom deze functio
naris niet van een Nederlandse aan
duiding voorzien? Men zou bijvoor
beeld eens kunnen nagaan of er in het
oud-vaderlands recht functies voor
kwamen. waarvan de naam niet meer
wordt gebruikt, maar wel in ere kan
worden hersteld. Zo is destijds bij de
inpoldering van de Zuiderzee de naam
.drost' ingevoerd voor een bepaalde
bestuursambtenaar Misschien dat ook
hier een soortgelijke oplossing kan
worden gevonden. Zo niet. dan moe:
het moderne Nederlands uitkomst kun
nen verschaffen: zowel in de kamer
als ten departemente moet men nog
maar eens denken over een goede
naam voor deze .klachtencommissaris',
Nederlander in
Italië verongelukt
MODENA (AP) Een Nederlandse
zakenman is overleden bij een fronta
le botsing met een Oostenrijkse
vrachtauto woensdagavond bij Mode-
na in Noord-Italië.
Volgens de politie was de bestuurder,
Johannes Martines Groenen (56) uit
Den Bosch op slag dood.
De Oostenrijkse chauffeur uit Inns
bruck had aileen een paar blauwe
plekken.