VERDEDIGEN EN
AANVALLEN
C0N0L0N
HENGELS
ACHT
PUNTEN
21
NZ SPELEN
'71
ZATERDAG 23 JANUARI T97t
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Verdedigen is moeilijker dan aanvallen. Veel briljante partijen komen alleen tot stand, doordat
de verdediger op het .kritieke moment struikelt.- De verdediger staat in het algemeen aan grotere
spanningen bloot, waartegen hij psychisch niet opgewassen blijkt. Een opvallend verschijnsel is
ook, dat de aanvaller doorgaans meer vindingrijkheid aan de dag legt dan de verdediger. Sterke
aanvalszetten dringen zich als het ware vanzelf op, goede verdedigingszetten liggen niet zozeer
voor het grijpen. Beide aspecten komen duidelijk naar voren in onderstaand gevecht tussen
Soltis en Maeder, zonder twijfel een van de interessantste partijen uit de Studentenolympiade
gehouden in Israël.
K2E2BI
Haifa 1970. Wit: A. Soltis (USA),
zwart: M. Maeder West-Duitsland).
Siciliaanse verdediging.
1. e2-e4
2. Pglf3
3. d2-d4
4. Pf3xd4
5. Pbl-c3
6. Lfl-c4
d"-d6
c5xd4
Pg8-f6
De Russen noemen dit de .Ameri
kaanse variant. De agressieve loperzet
is een geliefd wapen van Fischer, die
vooral onder zijn jonge landgenoten
het grote, lichtende voorbeeld is.
6.
e7-c6
Tegenwoordig geprefereerd boven 8.
Lb7, waarna zwart rekening moet
houden met stukoffers op e6, door
dat. dit punt de dekking van Lc8 ver
liest.
9. a2-a4!?
Een nieuw idee. Wit wil pion e4 ge
ven voor pion b4 (indien 9. b4 10.
Pa2, a5 dan 11. c3). Zuiver positio
neel is de ruil van een centrum tegen
damevleugel niet voordelig. Wit krijgt
echter een voorsprong in ontwikke
ling. die hem goede tactische moge
lijkheden biedt. De ervaring heeft ge
leerd. dat wit na 9. f4, 0-0 met directe
aanvalspogingen niet veel bereikt.
Bijv. 10. f5. b4! (Jansa - Polugajevski,
Kapfenberg 1970) of 10. e5, de5: 11.
fe5:. Pfd7 12. Lf4. Pc5 (Padevski -
Polugajevski).
10. Pc3-a2
b5-b4
0-0
11. Pa2xb4
12. c2-c3
13. Lcl-e3
14. f2 f4
15. Lb3-c2
16. f4-f5'.?
Dd8-b6
Pf6xe4
Dit stukoffer leidt tot grote verwik
kelingen, geheel overeenkomstig wit's
ondernemende opbouw. Toch was
eenvoudig 16. Pd3 minstens even
sterk, bijv. 16. La6 17. Pc5:!. dc5:
(indien 17. Lfl:, dan 18. Pce6:) 18.
Pb5.
Er dreigde 18. Lh7:t, Kh7: 19. Dh5r,
Kg8 20. fg7:, Kg7: 21. Lh6f en de zwar
te koning gaat snel mat. Na 17.
ef6: wint het loper offer op h7 even
eens: 18. Lh7:f. Kh7: 19. Dh5t. Kg7
20. Dg4t en 21. Tf3.
18. Tflxf6! b4-b3
19. Lc2-bl
Een andere sterke voortzetting van
de aanval was 19. Lh7:t, Kh7: 20.
Dh5f, Kg8 21. Th6!, gh6: 22. Lh6:, f5
23. Dg6f, Kh8 24. Lf8:
Stelling na 19. Lc2-bl
Zwart schrikt terug voor 10. Pe4:
11. Pb4:, Dc7 (er dreigde 12. Pc6)
wegens 12. Dg4. Ten onrechte, want
hij beschikt over de verdediging 12.
Pf6!' 13. Dg7:?, Tg8 14. Dh6, Db7!
Wit moet daarom 12. f4 doen. even
als in de partij, echter met dit ver
schil dat de zwarte dame op c7 beter
staat dan op b6.
1
w
k 1
1
a
t s
IB
19.
Dc7-d8?
Dit leidt tot verlies. Zwart mag de
witte toren natuurlijk niet slaan: 19.
gf6: 20. Dh5, f5 21. Dg5f, Kh8 22.
Df6T, Kg8 23. Lh6 benevens mat. Wan
neer hij de witte toren werkelijk wil
de bedreigen, had hij 19. Pbd7 moe
ten doen. Het is de vraag, of er dan
voor wit meer in zit dan 20. Lh7:t,
Kh8 21. Lg5, Pf6: 22. Lf6:, Pd7 23.
Lg7t met eeuwig schaak. Zwarts bes
te verdediging was echter merkwaar
dig genoeg 19. g6! Wits toren moet
dan terug, waarop zwart zijn stelling
met Lc8-b7 en f7-f5 voldoende be
veiligt.
20. Le3-g5! Pb8-d7
Op 20. gf6: volgt 21. Dh5, f5 22.
Ld8:, Td8:? 23. Dg5f.
21. Ddl-h5 g7-g6
22. Tf6xg6f!
Wits aanval loopt nu van een leien
dakje.
23. Lblxg6
24. Lg5xf6
25. Tal-fl!
26. Tfl-f3
f7xg6
Pd7-f6
Dd8-d7
Lc8-a6
La6-b7
Ook 26. Ta7 baat niet wegens 27.
Dg5 of 27. Lf7j.
27. Lg6xf7f
Zwart gaf 't op, 27. Dh7: 28. Tg3f
leidt tot mat.
Zuid heeft een zeer kansrijk, spél en
gezien noords kwetsbare doublet, is
een manchebod zeker. In aanmerking
komt vier harten wat eventueel
tot een slem in schoppen of ruiten
kan leiden of in elk geval tot een
manchebod. De tweede keuze is vier
schoppen. Men moet niet de kans wil
len lopen, dat noord op drie schoppen
past want dat drie schoppenbod
kan men ook op veel minder doen.
De noordspeler had 4 P P 7 J 9
HV9&A875 3. Vier schoppen
was gemakkelijker te winnen, maar
toen zuid in de praktijk slechts drie
schoppen bood, gaf noord de moed
op. Zuid verweet hem dat. maar zuid
had beter gedaan de lout bij zich
zelf te zoeken.
Conolon hengels hebben een magische aantrekkingskracht voor de
hengelaars. Conolon is een produkt dat in Amerika gemaakt wordt,
samengesteld door een combinatie van glasvezelweefsel en hars. Het
hars wordt door het glasweefsel geabsorbeerd, waardoor een hol en
konisch toelopende buis ontstaat, de zogenaamde blank, de basis voor
een fijne hengel Een hengel die speciaal gemaakt kan worden als
spinhengel, vlieghengel, boothengel, zeehengel of vaste hengel. De
conolon hengels hebben een verrassend licht gewicht, zijn zeer sterk
en hebben een prachtige actie. Een actie die bij een goed gebouwde
hengel gelijkmatig over de hele stok verdeeld is. Een man die van
conolon prachtige hengels bouwt is P de Koek uit Bergen op Zoom.
(n 1966 was hij Nederlands kampioen zeevissen, een resultaat wat hij
naast een dosis geluk, toch ook te danken had aan zijn goed verzorgd
materiaal. Doordat hij een enthousiast hengelaar is, weet hij ook wat
er van een hengel verlangd wordt. Hij verstaat dan ook de kunst om
van de conolonblank een fantastische hengel te bouwen, waarmee een
hengelaar met de nodige werptechniek, met gemak de honderdmeter-
grens doorbreekt Nu Is een worp van honderd meter natuurlijk geen
vereiste om vis te vangen, maar bij sommige gevallen kan het goed
van pas komen. Een van die gevallen is het vissen vanaf het strand,
waarbij met hoog water een verre worp nodig is om over de
branding, of om in een geul voor het strand te komen. Met een korte
hengel, of een hengel zonder actie zal men in dit geval weinig
resultaat boeken Over resultaat gesproken, de heer De Koek ving een
paar jaar geleden, samen met drie visvrienden, bij Dishoek, een aantal
kabeljauwen die een gezamenlijk gewicht hadden van 110 kilo. De
conolon hengels die de heer De Koek bouwt, zijn twee-delig en hebben
een pittige prijs van hondervijftig tot honderdtachtig gulden. De prijs
zal voor hengelaars nog wel een bezwaar zijn, maar de hengelaar
die zo'n hengelkoopt, heeft een zeer solide hengel voor zijn geld
waarvan hij nooit het gevoel zal krijgen dat hij een miskoop heeft
gedaan. Ook het fabrikaat Mitchellë komt met een grote sortering
conolon hengels op de markt. Een serie hengels van ultra licht-gewicht
tot en met de zware boothengels met een roltopoog voor de
haaienvangst Aan alle takken van de sportvisserij is gedacht. De
lange zeehengels zijn, om vervoertechnische redenen, driedelig ge
maakt. Deze driedeligheid gaat echter ten koste van de souplesse van
de hengel. Een Belgische hengelvriend van me heeft e«n speciale
werphengel, van drieën eenhalve meter, uit één stuk laten vervaardi
gen. Een geweldige hengel die het bezwaar heeft dat hij moeilijk te
vervoeren is. Vooral voor de zeehengelsport zijn de conolon werphen
gels uitermate geschikt. Ze vragen weinig onderhoud en hebben een
buitengewoon lange levensduur. Het werpgewicht van deze hengels is
bijzonder hoog en zonder dat het veel inspanning kost kan men
hiermee. 125 tot 150 gram lood, ver de zee inslingeren. De hengelaar
die met een conolon hengel werpt, wekt de schijn alsof hij een zweep
hanteert, soepel en krachtig
NZ spelen de populaire Sans-opening Tan 15-17 punten. Na: noord één
SA-zuid twee harten, is dat laatste bod een suggestie tot passen. Noord
mag slechts verder bieden met uitstekende hartensteun èn een maximale
Sans. Na: noord één SA-zuld twee klaver, is dat i wee-klaverbod een
.\raag' naar noords eventuele vierkaart in een hoge kleur. Ontkent noord
die vierkaart met .twee rulteD', en volgt dan twee-harten bij zuid. dan is
dat aanmoedigend, terwijl drie harten forcering is.
i-iaui
Een bruikbare methode, die wij eens aan het werk zullen zien. Noord
heeft, schoppen AV 5 harten H73 ruiten H62 klaver A 983 en opent één
SA, de tegenstanders (OW) passen. Hoe gaat zuid te werk met de
volgende vier spellen, die elk acht punten tellen? En waarom?!
A) 4> 6 V9852 9843 4. HVB Noteer uw antwoorden
B) 8 V9852 A873 4* V72
C) 6 V9852 AV853 4. 74
D) 4 6 VB982 AB753 4* 62
Men moet leren een spel te waarderen en dat niet uitsluitend op basis
van .punten'. Bijzonder belangrijk is. dat men oog heeft voor de
speelkracht der kleur (en) waarin men slagen moet maken! Populair
gezegd: hoe sterk zijn de kleuren, waarvan men zal moeten leven?!
A. Hierover is géén twijfel. Zuid moet simpel twee harten bieden. Noord
die géén fraaie hartensteun heeft zal moeten passen. Er zullen, normali
ter, tenminste 4, misschien zelfs 5 slagen in de rode kleuren verloren
gaan. Zuid kan zelf zien dat de kleuren waarvan hij moet leven (harten
en ruiten) te zwak zijn De waarde van klaverboer is twijfelachtig.
C) Een goed spel, omdat de ruitenkleur (naast de hartens) grote beloftes
inhoudt. Zuid kan hier beginnen te antwoorden: twee klaver. Noord zegt
twee ruiten en zuid vervolgt met twee harten. Noord wéét nu, dat
zuid niet onbemiddeld ls. Noord heeft een ,tussin-in' Sans, maar de
kracht van het noords pel is dat het topcontroles heeft. Zuids bieden
gegarandeerd een vijfkleurharten noord accepteert de suggestie tot
manchekansen en verhoogt tot drie harten Zuid besluit dan op grond
van zijn sterke ruitens tot vier harten In zeker 7 van de 10 gevallen
zullen NZ dit contract winnen, met andere woorden het is een goede
manche!
D) Hier moet zuid in elk geval een manche willen spelen hetzij vier
harten, hetzij vijf ruiten, in een enkel geval drie SA. De kleuren waarvan
zuid moet leven zijn sterk, vooral tegenover een Sansopening. Het kan
gaan: noord één SA-zuid twee klaver noord twee ruiten zuid drie
harten noord vier harten Zou noord, met een ander spel, over twee
klaver vervolgen met twee schoppen, dan biedt zuid tóch drie harten wat
dan forcing is Als het enigszins kan zal noord de hartenkleur moeten
steunen (zelfs met AB of H10 sec). Biedt hij onverhoopt toch drie SA,
dan zou zuid met spel C) maar moeten passen, hopende dat 5
ruitenslagen voldoende blijken voor het contract. biet spel D) bied zuid
over drie SA echter vier ruiten, noord de keuze latend tussen vier harten
of vijf ruiten. In dit geval zal noord zelfs met harten tien tweede
eventueel voorkeur voor vier harten moeten geven. Zeker, zéér scherpe
contracten, maar met alledaagse wint men geen wedstrijden!
BRIDGEVRAAG VAN DE WEEK:
Noord gever, allen kwetsbaar, parenwedstrijd.
De zuidspeler heeft:
HB86 *753 ♦A 10 874 4.6
Oost past zuid past west één harten noord doubleert oost
drie harten wat moet zuid bieden
Antwoord elders op deze bladzijde.
Een naam om te onthouden. In de schaduw der groten excelleerde Frans Herme-
link in de ,meestergroep' van het Suikertoernooi door met zeven overwinningen,
drie remises en een verliespartij onbedreigd als eerste te eindigen. Wie is Herme-
link? Hij is een 25-jarige student in de wiskunde, woonachtig te Ulft, die vorig
jaar het nationaal studentenkampioenschap op zijn naam bracht. Dit jaar valt hem
de eer te beurt door de KNDB te zijn uitgenodigd voor deelname aan de halve fi
nales van het kampioenschap van Nederland. Aan wedstrijden had hij tot dusver
re niet dikwijls deelgenomen; zijn interesse gaat vooral uit naar de problema
tiek, op welk terrein hij een uitstekende naam heeft. Als problemist zou men kun
nen verwachten, dat hij in zijn wedstrijden naar ingewikkelde partijen met veel
combinatiemogelijkheden streeft. Het tegendeel is echter het geval, althans, zo is
ons gebleken uit zijn recente toernooi. Hermelink geeft de voorkeur aan nogal
rustig aandoend positiespel, sterk profiterend van het geringste foutje van zijn
tegenpartij.
Overigens zijn wij steeds benieuwd op welke wijze zo'n matador
zich toch wel heeft laten verrassen in een verliespartij. Tegen
de 23-jarige Cees Pippel uit Amstelveen studentenkampioen
1968 verliep dit als volgt.
nasssH
Wit: Hermelink
Zwart: Pippel
1. 33-28
2. 38-33
3. 34-29
4. 40-34
5. 28x19
6. 32-28
7. 37x28
8. 42-38
9. 41-37
10. 31-26
11. 45-40
12. 37-31
13. 29x20
14. 46-41
15. 41-37
18-22
12-18
7-12
19-23
14x23
23x32
10-14
14-19
16-21
1-7
19-24
20-25
25x14
14-19
21-27
m m
1 m w, in
0 "'m m m
In deze stand loopt wit achter schiji
27. die alleen door 11-16 verdedigd
kan worden. Hierop kan wit een
combinatie naar dam nemen. Zwart
komt echter ook dicht bij de damlijn.
Het resultaat van een en ander is,
dat wit een schijf zal verliezen. In
een vorige rubriek behandelden wij
de .verboden combinatie'.
Ziehier nu een voorbeeld uit de
praktijk. Hoe verleidelijk de combi
natie ook is, wit had hem niet mogen
uitvoeren, omdat de overblijvende
stand schijf verlies oplevert. De (moei
lijke) opgave voor wit was dus in
de diagramstand het hieronder vol
gende verloop te berekenen. Hij slaag
de hierin niet. hetgeen hem op die
ene nul in het toernooi kwam te
staan.
Resteert nog de vraag of zwart 21-
27 als lokzet had gespeeld. Zo ja
dan verdient het doorzicht van de
zwartspeler alle respect. Zo niet, dan
betekent zijn winst eigenlijk alleen
maar een kwestie van geluk, omdat
wit zichzelf een nederlaag heeft be
zorgd.
16. 37-32
17. 32x21
18. 26-21
19. 28x17
20. 38-32
21 34x1
22. 50-45
23. 40-34
11-16
16x27
17x37
12x21
27x29
37-41
41-46
8-12
24. 50x10 5x14
25. 47-41 46x40
26. 45x34
Wit staat een schijf achter; de partu
ging na nog 40(zetten voor hem
verloren. Inplaats van de vangstel-
ling vla 50-45 en 40-34 te formeren had
wit nog kunnen trachten zijn dam via
veld 34 in veiligheid te brengen, maar
dit had geen oplossing betekend.
Wij zouden Hermelink tekort doen
door te volstaan met dit partijfrag
ment. Uit zijn zeven overwinningen
kozen wij als specimen van zijn
speelkracht de partij tegen de 24-ja-
rige Amsterdammer Henk Werner.
Hermelink speelt met zwart.
1. 33-29
2. 35-30
3. 40-35
4. 30-24
5. 35x24
6. 45-40
7. 38-33
8. 24x15
9. 34x25
10. 31-27
11. 36x27
12. 43-38
14. 41-36
13. 49-43
15. 37-31
16. 46-41
17. 41-37
18 33-28
19. 28x17
20. 38-33
21. 42-38
22. 47-42
23. 39-34
24. 34-30
25. 33x22
26. 32x23
27. 36x47
28. 42x31
29. 38-33
19-23
20-25
14-19
19x30
17-22
11-17
15-20
25-30
23x45
22x31
10-14
7-11
17-21
1-7
5-10
14-19
21-26
18-22
12x21
19-23
9-14
7-12
12-17
23-28
17x28
21x41
26x37
11-17
13-19
31. 33x11
32. 31-27
33. 39-33
34. 33-28
35. 27-22
36. 48-42
37. 22-17
38. 17x19
39. 30-24
40. 43-39
41. 39-33
42. 33-29
43. 29-23
44. 47-41
45. 42x33
46. 33-28
47. 41-36
48. 28-22
49. 22-17
50. 17-11
51. 11-7
52. 7-1
53. 23x14
54. 1x23
55. 50x39
Zwart wint.
17-21
2-7
7-12
21-27
14x32
10-14
16-21
9-13
21-26
26-31
32-38
27-32
32-38
31-37
37-42
38-43
43-49
42-48
14-19
13-18
49-44
beeld van Hermelinks kunnen als pro
blemist een miniatuur-bladprobleem,
gebaseerd op de z g slagdwang.
Het is ontleend aan Arie van der
Stoeps probleemrubriek in X> am re
vue'. Het commentaar is van zijn
hand (zie oplossing elders op deze
T
Inplaats van een van zijn vele pro
bleem .knotsen' plaatsen we als voor-
eheöhbihis sa
laHDDHiviaa SQBI
fflBMrsraHHKlB
0 IHBQI3&M1H.4
aas
QyiBHÖISSrHHH
rsaia^üMBH a
Hsaiaa&Hafflia
earn ras ^13(0031
ma riwnËkEBiï
Na 19-14 en 14x5 grijpt zwart de
kans om door (33x44)) 5x40 en (35x
44) de dam te vangen, maar op 24x
35 moet hij reglementair (44-49),
waarop wit met 50-44 en 35x44
zwart de baas wordt. Opvallend in
deze 6x6 is het tot driemaal toe slaan
naar veld 44.
HORIZONTAAL
I. gedachtenoverbrenging
6. metaalbewerker
10. zeer vol
11. erfenis
12. snoeshanen
13. begrip, idee
15. nogal
17. kuis, rein
19. roofvogel
21. stad in Italië
22. raadsel
24. venster (op dak)
27. doorzichtig verpakkingsma
teriaal
28. nobele
29. openbaar vervoermiddel
30. landstreken om een plaats
heen
VERTICAAL
1. stap
2. genoeg van het leven hebben
3. muntachtige plant
4. periode
5. inval
7. zangstuk
8. zonneweg
9. in glijvlucht dalen
14. deel van het publiekrecht
16. kogelaandrijver (in ouderwets
geweer
18. zijn ambt neerleggend
20. zich kunnende redden
21. onvervulde: onbezette
23. Belgische rekenmunt
25. strijdperk
26. wijsje, liedje