PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
AANLEG 2e
5 MILJARD
LUCHTHAVEN 7,Ke™-
VOORDELIGER 8SSn
Bouw sluizen Schelde-Rijnverbinding
nu drie maanden voor op het schema
Nederlands Economisch Instituut:
Kamer hield Schiphol-hearing
Edward
Kennedy:
geen
plaatsvervangend
fractieleider meer
gedood
MGR. SIMONIS VRAAGT NAASTE
MEDEWERKERS AAN TE BLIJVEN
TRUMAN IN
ZIEKENHUIS
Vliegramp in
Frankrijk
Tolvrije lirujj
M"
Nederlaag grote
verrassing
IR P. DE REUS VAN ,BENE DAC-AANNEMERS:
Vandaag
in de
krant...
NU 100.000
KUBIEKE METER
BETON GESTORT
214e jaargang - no. 18
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE.VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 22 januari 1971
Koningin in
smerige' Hal
Pagina 3
209* Advertentie
i Cowwit. M eet ».-,
KANSAS CITY (AFP) De Ameri
kaanse oud-president Harry S. Tru
man is donderdag in een ziekenhuis in
Kansas City opgenomen.
Zijn eisen arts noemde de toestand
van de 8fi-jarige Truman .tamelijk
slecht'. Een woordvoerder van het
ziekenhuis heeft verklaard, dat de
oud-president aan darmstoornissen
lijdt.
Vrouw
doodgestoken door
ex-echtgenoot
LEIDSCHENDAM (ANP) De 27-
jarige in Leidschendam wonende Chi
nese vrouw !Mei Li S/u is donderdag
avond omstreeks acht uur door mes
steken om het leven gebracht. De
vrouw werd een aantal malen met
een lang slagersmes gestoken door
haar ex-echtgenoot, «le 55-jarige
Leiden wonende Chinees J.
H.
De man heeft volgens korpschef van
de politie in Leidschendam, hoofdin
specteur E. J. Jansen, gepoogd de
hand aan zichzelf te slaan. Hij heeft
zich met het mes verwond aan de
keel. Hij is opgenomen in een zieken
huis in Leidschendam. Zijn toestand
is nihet kritiek.
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG De uitbreiding van Schiphol met een vijfde en zesde startbaan, in een later stadium
gevolgd door de bouw van een tweede nationale luchthaven, kost macro-economisch gezien 5 mil
jard meer dan de aanleg van een nieuwe luchthaven zonder meer. Dat staat in een tot nu toe geheim
gehouden deelrapport van het Nederlands Economisch Instituut (NEI), waarin de kwesties van de
tweede luchthaven en de uitbreiding van Schiphol vanuit een zuiver economisch standpunt worden
benaderd.
De inhoud van liet NEI-rapport werd,
gistermiddag in Den Haag onthuld i
door drs E. van Praag van het Haar-|
lemse actiecomité .Scliiphol-stop'. Hij
zei tijdens een hoorzitting van de
vaste tweede-kamercommissie voor
verkeer en waterstaat over het rap-
port-Falkenhagen, dat uit de studie
van het NEI zonneklaar blijkt, dat
het niet-uitbreiden van Schiphol ma
cro-economische ver te verkiezen is
boven uitbreiding van de luchthaven.
Bedrijfseconomisch is de aanleg van
een vijfde en zesde startbaan op
Schiphol wél verantwoord. Dat laatste
staat ook in het rapport-Falkenhagen.
waarin zoals bekend de voor- en nade
len van de Schiphol-uitbreiding wor
den afgewogen.
gehouden met. de revenuen die een,
vijfde en zesde baan op Schiphol gaan
opleveren.
Weerstónd
Studie
Het deelrapport van het NEI is on
derdeel van een stuiiie die het insti
tuut in opdracht van het ministerie
van verkeer en waterstaat maakt. Oe
studie, die omstreeks april klaar moet
zijn. zal een antwoord moeten geven
op de vraag wanneer en waar econo
mïsch gezien een tweede luchthaven
moet worden gebouwd. In het nu
gereedgekomen gedeelte van dit on
derzoek worden voor de oplossing
van het luchthavenprobleem vier al
ternatieven genoemd:
a) onbeperkte uitbreiding van Schip
hol:
b) uitbreiding van Schiphol met een
vijfde en zesde startbaan plus de
aanleg van een tweede luchthaven;
c) uitbreiding van Schiphol met een
vijfde startbaan plus aanleg van een
tweede luchthaven: d) alleen de bouw
van een tweede luchthaven.
Het verschil tussen alternatief b en d
bedraagt 5 miljard ten gunste van
de laatste mogelijkheid, al moet daar
bij wel in overweging worden geno
men dat het werkelijke verschil klei
ner zal zijn, omdat geen rekening is
In de regio rond Schiphol bestaat]
tegen verdere uitbreiding van de lucht
haven zeer grote weerstand. Op de
hoorzitting werd de geluidsbelasting
voor de omgeving nu al zodanig ge
noemd. dat alleen al om deze reden
de bouw van nieuwe banen onaan
vaardbaar is. De actiegroep Amstel
veen pleitte er zelfs voor het aantal
vliegtuigbewegingen (starts en landin
gen) in te krimpen, door lesvluchten
en bepaalde nachtvluchten te verbie
den. Ook het gebruik van de twee
kleinste banen of uitbreiding daarvan
zou moeten worden voorkomen. De
actiegroep, die aandrong op een on
derzoek naar de fysieke en psychische
gevolgen van geluidsoverlast, nodigde
de commissieleden uit een weekend in
de regio Schiphol te komen logeren,
om aan den lijve te ondervinden wat
de luchthaven voor zijn omgeving
concreet betekent.
Verdere uitbreiding van Schiphol
werd ook van de hand gewezen door
vertegenwoordigers van de gemeenten
Amstelveen, Haarlemmermeer, Haar-
lemmerliede-Spaarnwoude en Haar
lem. Deze laatste gemeente vertolkte
tevens het standpunt van Bloemen-
daal, Bennebroek, Heemstede en Vel-
sen. Wethouder Goudsmit van Amstel
veen noemde de bouw van een nieuwe
luchthaven het enige reële alternatief.
Elke verdere investering in Schiphol
wees hij van de hand, omdat daar
door de realisering van een tweede
luchthaven alleen maar wordt ver
traagd. Wethouder Van der Ham van
Haarlem verklaarde, dat zijn gemeen
te voorstander is van een tweede
luchthaven in de Markerwaard. Hij
verwees naar de ideeën van de com
missie Schiphol-waarheen?, die een ge
deelte van de Markerwaard versneld
wil Inpolderen om de aanleg van een
nieuw vliegveld tijdig mogelijk te ma
ken.
Zwanenburg
Het gemeentebestuur van Haarlem-
(Zie slot pagina 11 kolom 3)
WASHINGTON (RTR-AFP) Senator Edward Kennedy Is geen
plaatsvervangend leider meer van de democratische fractie in de
Amerikaanse senaat. Bij een stemming in de fractie over de be
zetting van deze post werd hij verslagen door Robert Byrd (West-
Virgïnia). Deze kreeg 31 stemmen tegen Kennedy 24.
Fractieleider van de democraten bleef Mike Mansfield, die niet op tegenkan
didaten stuitte.
De Nederlaag van Edward Kennedy was een volledige verrassing. Politieke
waarnemers zijn van mening dat zijn kansen op de democratische kandida
tuur voor het presidentschap nu verslechterd zijn. De senator uit Massachu
setts heeft weüswaar meermalen verklaard dat hij geen gegadigde is, maar
men echtte het tot dusver in Washington zeer waarschijnlijk dat hij dat
alsnog zou worden. Volgens opiniepeilingen benaderde hij eerste kandidaat
Edmund Muskie zeer dicht in populariteit.
Uit de nu door hem geleden nederlaag spreekt volgens waarnemers wantrou
wen in democratische kring jegens de .laatste der Kennedy's', terwijl boven
dien de kwestie-Kopeche (de secretaresse die in zijn te water geraakte
auto verdronk) nog niet vergeten zal zijn.
Edward Kennedy maakte na afloop van de stemming een terneergeslagen in
druk. ïilosolisch merkte hij op: ,lk heb al lang geleden geleerd, dat je
slechts dan erdh-nt te winnen, wanneer je je verlies weet le dragen'.
PARUS KTR. AFP) Alle 21 inzit
tenden van een Frans militair vlieg
tuig, onder wie twee generaais, een
viee-admiraal en zeven leden van het
Franse commissariaat voor kernener
gie, zijn donderdag om liet leven
gekomen toen liet toestel in het cen
traal massief verongelukte, 's Och
tends om kwart voor tien was het
radarcontact met het vliegtuig, een
Nord-202, verloren gegaan. Een
sneeuwstorm bemoeilijkte de naspeu
ringen. Pas tegen de 3\ond werd het
wrak vanuit een helikopter ontdekt
op ongeveer 20 km van de stad Pri-
vas, in het departement Ardeche. Het
toestel was ontploft.
Het vliegtuig was onderweg van Pa
rijs naar Pierrelatte, waar zich het
Franse centrum voor uraniumverrij
king bevindt en waar vertegenwoordi
gers van de strijdkrachten en het
commissariaat voor Kernenergie een
coördinatiebijeenkomst zouden hou
den. Tot de slachtoffers behoren
admiraal Landrin, plaatsvervangend
chef van de generale staf. ingenieur-
generaal Billion, een expert van het
ministerie van defensie op het gebied
van kernwapens en generaal Pineau.
Onder de omgekomen leden van het
commissariaat oe vinden zich inge
nieur Jacques Mabile, sinds december
belast met het oppertoezicht op de
produktie van uranium, plutonium
lithium (voor de waterstofbom), Jean
Labussiere, hoofd van de financiële
dienst. De la Boulaye hoofd van de
programma-afdeling en Priole, fabrica-
gechef.
LIBERIAANSE TANKER
NA EXPLOSIE IN
BRAND BIJ SARDINIË
CAGLIARI (RTR-AFP) Voor ae
kust van Sardinië staat een Liberiaan
se olietanker in brand. Het is de
83.882 ton metende .Universe Patri
ot'.
Het schip zond donderdagavond nood
seinen uit en vroeg om onmiddellijke
hulp. Er had zich een explosie voorge
daan.
In het gebied waar de tankboot
nood verkeert, ongeveer 50 km ten
zuidwesten van Sardinië, heerst bij
zonder slecht weer en er staan hoge
golven.
Het is nog niet bekend hoeveel perso
nen de .Universe Patriot' aan boord
heeft.
De brand is zeer hevig, meldden Sar-
dijnse vissers, die in de buurt van de
tanker zijn geweest, doch door de
woeste zee niets konden uitrichten. De
vissers waren van mening, dat, gezien
de grootte en de felheid van de brand,
de bemanning ïeeds van boord moet
zijn gegaan. Men had echter geen
reddingboten waargenomen.
BESTUURSCOLLEGE GEEFT OPENING VAN ZAKEN
ROTTERDAM (ANP) Ter afsluiting van hun lange beraad met
de nieuwbenoemde bisschop van Rotterdam hebben de drie leden
van het diocesaan bestuurscollege opening van zaken gegeven.
Zij doen dit in een brief aan mgr Simonis, die in antwoord daarop
zijn vertrouwen uitspreekt in het diocesaan bestuurscollege en
de leden ervan vraagt om verder onder zijn voorzitterschap voort
te werken.
aanleiding tot instemming en protest.
Bij de instemming hebben wij de
eerbied van de paus. de zorg om de
band met de wereldkerk en de onrust
om een mogelijk verlies van belangrij
ke waarden verstaan'.
Wantrouwen
De brief van het bestuurscollege aan
mgr Simonis is ondertekend door dr
C. G. F. Braun MSC. door drs W. M.
I. van den Ende en door drs H. M. G.
J. van der Ven.
LONDEN Met spandoeken en
plakkaten is een grote groep sta
kende PTT-medewerksters
woensdag naar Hyde Park ge
trokken voor een massa-bijeen
komst. De stoet passeerde onder
weg de krantegebouwen in Fleet-
street: de daar aanwezige jour
nalisten werden met gehoon ge
passeerd voor zover hun kranten
de staking hadden bekriticeerd.
.Uw benoeming tot bisschop van Rot
terdam'. aldus de brief. ,is voor velen
een schok geweest en voor allen een
pijnlijke verduidelijking van de tegen
stellingen in de kerk. De sehok werd
,Wij willen stellen, dat het protest
ons op verschillende punten gerecht- j
vaardigd en juist leek. Uw benoeming
werd door velen gezien als een teken
van wantrouwen of afkeuring van het;
kerkelijk gebeuren in Nederland, en
van het beleid, dat uw voorganger en
het Nederlandse episcopaat hebben
gevolgd.
Dit geschiedde zonder enige uitieg of
verklaring. Wij hebben dit diep be
treurd. Toen de bisschoppen vervol
gens om overleg vroegen met de
paus. werd hun duidelijk gemaakt, dat
deze benoeming in de bedoeling van
de paus een definitief karakter
draagt'.
.Met de bisschoppen menen ook wij
de bewering of de veronderstelling
dat in het bisdom Rotterdam bij de
voorbereiding op de bisschopsbenoe
ming op oneerlijke of onwaarachtige
wijze zou zijn gehandeld, duidelijk te
moeten afwijzen.
Wij menen dat het in de huidige tijd
(Zie slot pag. 11 kolom 5)
ft ah! lijn
Vakbond
HET NKV KAN de komende
verkiezing ,met, een gerust ge
weten', en zonder dubbelfunctio-
narissen vakbondsman-politi
cus) in zijn top, tegemoet zien.
(pag. 3)
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2, 5, 6 en 7.
Binnen- en buitenland op
de pagina's 1, 3 en 11.
Sport op de pagina's 9 en 1.
Televisie op pagina 13.
RILLAND-BATH De bouw
van het enorme sluizencomplex
voor de Schelde-Rijnverbinding
op de schorren voor de Ooster-
schelde is op dit moment drie
tot vier maanden vóór op het
schema. Als het huidige tempo
bij de sluizenbouw kan worden
gehandhaafd, zal in de zomer
van 1973 water in de Kreekrak-
I sluis kunnen stromen. Het
j bouwschema ging ervan uit, dat
het in het najaar van 1973 zover
zou zijn. In maart 1974 zal het
sluizencomplex moeten worden
opgeleverd; dan zullen ook de
aansluitende gedeelten van het
Schelde-Rijnkanaal vrijwel ge
reed zijn.
De directeur van de uitvoerende aan
nemerscombinatie .Benedac' een
groep van drie Nederlandse en twee
Belgische aannemersbedrijven ir P.
de Reus maakte donderdag gewag van
die voorsprong op het tijdschema,
toen er bij het karwei in de bouw
put een feestelijk feit te vieren was:
het moment waarop de honderddui-
zenste van de in totaal tweehonderd
vijftigduizend kubieke meter beton
kon worden gestort, die voor het]
sluizencomplex nodig is
De .ronde' kubieke meter beton werd
gestort voor de vloer van wat straksj
,de woelbak' van de sluis zal worden
genoemd: het gedeelte tussen de ei
genlijke sluizen en het stelsel leidin
gen, dat het zoute water zal afvoeren
naar een bufferbekken om er te wor
den opgeslagen. De honderdduizend
kubieke meter gestort beton bij el
kaar zorgen er voor, dat nu de con
touren van de twee Kreekkraksluizen
zich duidelijk in de bouwput begin
nen af te tekenen. De dubbele bodem
van de beide sluizen is nu een heel
eind gevorderd en ook de .riolen' voor
de afvoer van het zoute water schie
ten goed uit de grond.
Een jaar
Ir De Reus herinnerde eraan, dat de
.Benedac' in maart 1969 de opdracht
voor de bouw van de .tweelingsluis"
voor de Schelde-Rijnverbinding kreeg
kosten ƒ70 miljoen maar dat
men pas ongeveer een jaar later kon
beginnen met het storten van beton.
Eerst moest de veertien meter diepe
bouwput worden drooggemalen. Daar-,
voor al was het sluizengebied omge
ven door een dijk om het Oosterschei-
dewater te keren.
Als alle tweehonderdvijftigduizend ku
bieke meter gewapend beton en de
ruim vijfduizend kubieke meter voor
gespannen beton .verwerkt is, liggen in
de bouwput twee gelijke sluizen. Ze
hebben een te benutten schutlengte
van 320 meter en zijn 24 meter breed
Elke sluis bestaat dan uit twee gedeel
ten van 220 meter en 105 meter
(kleinere schepen), die ook afzonder
lijk te bedienen zijn. Bij het sluizen
complex hoort ook een centraal bedie
ningsgebouw, een machinegebouw, een
centraal kantoor en tien dienstwonin
gen voor het personeel.
Zout-zoet
De Kreekraksluizen vormen een
taal onderdeel van het gigantische
karwei, dat de binnenscheepvaart een
nieuwe, kortere route moet bezorgen
tussen het Antwerpse havengebied en
de Rijn. Dc functie van de sluizen
wordt enerzijds: opheffen van het ver
schil In waterstand tussen het Ant
werpse kanaal en de na 1978
afgesloten en zoet wordende Oos=
tcrschelde. De tweede functie hangt
daarmee samen: de sluizen moeten
voorkomen, dat zout water het straks
zoete Zeeuwse Meer binnen
dringt.
Het werd ook donderdag benadrukt
door ir De Reus: het is met name die
barrière tussen zoet en zout water,
die het sluizencomplex in de Ooster-
schelde bij Rilland zo'n uniek karak
ter geeft. Er wordt een methode toe
gepast, die op kleinere schaal in Duin
kerken is gebruikt, maar voor Neder
land een primeur betekent. Die metho
de komt er op neer. dat kolkinhoud
van de twee sluiskokers bij elke
schutting van schepen volledig wordt
ververst, in een tijd van tien tot.
twintig minuten Daarbij wordt ge-
Zie slot pag. 2 kol. 6j
[en moet toegeven, dat het
comité tolvrije Haring-
vlietbrug voor een vnj-
lvP/C wel sluitende argumentatie
heeft gezorgd om aan haar
woeasdag aangekondigde
actie kracht bij te zetten.
De argumenten komen neer op een
accentuering van de gewijzigde ver
keerssituatie in Zuidwest-Nederland.
Indien de brug niet vervroegd zou zijn
aangelegd, dan zou ze nu dringend no
dig zijn om chaotische verkeerstoe-
standen te voorkomen. Bovendien
heeft het altijd in de bedoeling gele
gen de brug op te leveren op het mo
ment. waarop de wegaansluiting via
de Volkerakdam aan de Brabantse oe
ver gereed zou zijn. In juli aanstaande
is dat het geval. Dat betekent derhalve,
dat aangenomen dat de bouw eens
niet vervroegd zou zijn uitgevoerd -
de (tolvrije) Haringvlietbrug over eni
ge maanden officieel zou worden ge
opend. Nu duurt het echter tot 1 juli
1975 voordat de brug tolvrij is. Zo zijn
er een vrij groot aantal redelijke ar
gumenten, die pleiten voor het tolvrij-
maken van deze verbinding, zoals bij
voorbeeld ook het onmiskenbare feit.
dat de Haringvlietbrug de route over
de Moerdijk en de Oude Maas bij Dor
drecht thans in niet geringe mate ont
last. Daarmee wordt geaccentueerd,
dat de Haringvlietbrug niet langer
meer kan worden beschouwd als een
verbinding van regionale betekenis. De
argumentatie als geheel van het co
mité zij was gisteren omstandig in
de PZC opgenomen zal ook Zeeland
sterk aanspreken.
Er is echter aan dit alles één groot
jnaar' verbonden, samen te vatten
in één zin: contract ts contract
De overeenkomst tussen het rijk en de
NV Brugverbinding Haringvliet ga
randeert namelijk de staat der Neder
landen. dat de brug niet vóór 1 juli
1975 moet worden overgenomen. Daar
is geen speld tussen te krijgen, of men
er nu lang over praat of kort: contract
is contract. Inmiddels is e! enige ma
len gebleken, dat minister Bakker niet
de minste lust toont om de brug ee:
der over te nemen en van plan is de
overeenkomst letterlijk te nemen. Ach
teraf moet men wel concluderen, da'
de NV Brugverbinding Haringvliet
zich destijds het vel
over de oren heeft
laten halen, met na
me door de hoofd
ambtenaren van fi
nanciën zij heb
ben het contract gemaakt maar het
zou onbillijk zijn om dat nu aan de
pioniers van destijds te verwijten
toen de overeenkomst werd gesloten
was iedereen verheugd, ook in Zee
land. In dit licht gezien komt het ons
volkomen correct voor. dat de NV
Brugverbinding zich van directe deel
neming aan de actie onthoudt: zij is
contractpartner en dat legt haar ver
plichtingen op.
In de contra-argumentatie, die minis
ter Bakker de laatste tijd heeft la
ten horen, wordt, één element in het
bijzonder genoemd, waaraan men niet.
zomaar voorbij kan gaan. De bewinds
man zegt namelijk, dat vervroegde
overname hoe dan ook betekent, dat.
het daarvoor benodigde bedrag niet
meer kan worden aangewend voor an
dere werken. Het comité heeft bere
kend. dat deze vervroegde overname
het rijk bijna acht miljoen zal gaan
kosten: dat is dus het bedrag, dat el
ders in het land niet voor wegenbouw
kan worden aangewend. Men moet er
kennen, dat dit argument voor een mi
nister hij is niet. alleen bewindsman
voor het zuidwesten toch behoort
mee te tellen. Een argument ook. dat
overal buiten het zuidwesten kan wor
den gebruikt om de minister te vra
gen de brug juist niet vervroegd over
te nemen.
Een tweede verweer van de minister
zal vooral in Zeeland moeten wor
den overwogen. Hij heeft er on
langs in een vraaggesprek met de
PZC op gewezen, aat tolafspraken
als bij de Haringvlietbrug voor hem
ook van belang zijn bij de totstandko
ming van de vaste Westerscheldever-
binding. Met andere woorden: het
moet niet een maniertje worden in de
geest van .beginnen met tol betalen en
dan na een paar jaar aandringen op
ontheffing'. Een lid van het actiecomi
té heeft er in verband daarmee op ge
wezen dat een tolheffing op de Wes
terscheldeverbinding wezenlijk iets an
ders is dan een tolheffing op een brug.
die het rijk op een later moment zelf
zou hebben gebouwd. Dat lijkt ons
een zwak verweer: de vaste verbin
ding over en door de Westerschelde
komt er niet zomaar, maar gaat de
functie van een veerdienst overnemen,
een veerdienst waarvoor het rijk de
laatste jaren vele miljoenen heeft moe
ten investeren. En als er geen verbin
ding komt zullen de miljoenen voor
de veerdiensten nodig blijven. Wat dat
betreft is er geen verschil met de brug.
Wij willen niet ontkennen de actie
van het comité tolvrije Haring
vlietbrug sympathiek te vinden
en de argumentatie aanvaardbaar.
Nochtans gebiedt de eerlijkheid te
zeggen, dat de minister een contract
in handen heeft, waar geen speld is
tussen te krijgen, terwijl hij bovendien
zijn houding motiveert met overwe
gingen. die redelijk 'zijn. Vorige maand
is echter duidelijk geworden, dat de
NV Brugverbinding zelf aan twee tus
senoplossingen denkt, de eerste gaat.
uit. van handhaving tot half 1973 van
het huidige toltarief 2,daarna
de tol afschaffen en de verplichtingen
voldoen uit de inmiddels gekweekte
reserves, tweede mogelijkheid is ver
laging van het tarief tot één gulden
en doorgaan tot 1 juli 1975. zoals het
contract voorschrijft. Het lijkt ons dat
zowel de minister als de gebruikers
van de brug de zin van beide voorstel
len niet kunnen ontkennen. Vooral" het
guldenstarief lijkt ons acceptabel:
wanneer men in aanmerking neemt dat
destijds werd begonnen met f 3.50
voor personenwagens en 10.— voor
vrachtauto's, dan is die ene gulden
mede gelet op het inflatie-effect
(Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1
