DE WARME BAKKER BLIJFT
HET RUMOER ROND
ROTTERDAM
BIDDEN, VUILIGHEID EN MOED
16
PKOVINClAtE ZEEUWSE COURANT
ZATERDAG 16 JANUARI 1971
In de laatste ïen jaar stopten ruim tweehonderd bakkers in Zeeland met
hun bedrijf. 5n lanuari 1960 waren er 541 bakkers in de provincie, in 1965
nog 445. Kr Januari 1970 was het aantal teruggelopen tot 355. Op dit
moment 's i de neiging to' samenwerking tussen verschillende bedrijven,
zo heeft de heer A. Korstanje, rijksmiddenstandsconsulent voor Zeeland,
gesignaleei d '»e heer Korstanje: ,Bij de activiteiten van de bakker is de
oezorging een knelpunt In het verleden Is daar al verbetering in gebracht
aan moeten gebeuren wil men niet gedwongen zijn te stoppen.
Uit de cijfers van de afgelopen tien jaar blijkt, dat de vermindering van het
aantal bakkers geleidelijk is gegaan. De getallen van 1960 tot 1970 zijn zo:
1960 541 bakkers. 1961 530, 1962 507, 1963 498, 1964 472, 1965 445, 1966 423,
1967 405, 1968 389, 1969 368, 1970 355. Naar de mening van de heer Van
Wijngen, secretaris van de Zeeuwse bakkerabond. treedt nu een zekere
door wijken te vormen via klantenruQ. Op het platteland zal daar nog meer stabilisatie In.
De benoeming van kapelaan A. J. Simonis tot bisschop van Rotterdam, is zo lang
zamerhand een zaak geworden waarin een ieder, meer of min, geïnteresseerd is,
mee denkt en er zijn zegje over heeft. Bij verschillenden hebben we een zekere
verbazing ontdekt dat de benoeming van een bisschop tot zulk een publiciteit en
belangstelling kon uitgroeien. Die belangstelling is trouwens niet tot ons land be
perkt gebleven. We hebben Duitse, Belgische en Franse kranten onder ogen ge
had waarin de lezers in ieder geval uitvoerig werden ingelicht. Soms werd er
ook een commentaar bij gegeven.
Voor het in de laatste tien jaar sterk uitgedunde leger van warme bak
kers lijken betere tijden te komen. De bakker, die zich zeer vroeg in
de morgen naar zijn oven begeeft, wordt, naarmate hij minder vakge
noten hee'ft, meer gewaardeerd. Zijn brood krijgt voor de klanten
een betere smaak, zodra de vanzelfsprekendheid van het zelf bakken
en bezorgen verdwijnt. En dat is gebeurd in de afgelopen jaren. De
warme bakkers werden geringer in getal en de klanten krijgen lang
zamerhand het idee, dat ze goed zitten als de wagen met vers brood
nog steeds 's morgens voor hun deur verschijnt. Stopt de bakker van
de wijk' ermee, dan ontstaat er een run op de winkel dichtbij. Voor
het dagelijks brood gaat men als dat zo uitkomt naar de supermarkt,
waar een merk te koop is of waar een grotere bakker voor aanvoer
van het voedsel zorgt. En brood van de warme bakker krijgt dan een
aparte smaak, die men vooral op aparte dagen wil proeven. De win
kel van de bakker, die van bloem tot brood zelf het heft in handen
houdt, wordt druk bezocht. Zo druk, dat hij in sommige gevallen
nummertjes gaat uitdelen. Dan weet hij, wanneer je als klant aan de
beurt bent en je kunt er zelf ook rekening mee houden.
dan is het haast niet te betalen. Voor
veel kleinere bedrijven is het echt heel
moeilijk. Wij zien dan ook de
tendens, dat men aan fusie gaat den
ken. waarna men de taken- beter kan
verdelen. Toch is het belangrijk, dat de
warme bakker blijft voortbestaan. De
mensen zien de warme bakker nog wel
als de echte bakker. Het is een oud en
goed ambacht'.
GEVAAR
.De warme bakker zal nooit verdwij
nen. De mensen blijven toch bij hem
komen als het even kan', is de stellige
overtuiging van gepensioneerd bakker
W. M. van Wijngen, secretaris van de
Zeeuwse bakkersbond en van de afde
ling Zeeland van die bond, tevens secre
taris van de bakkersvakwedstrijden en
van de federatie, waarin bakkers van
verschillende levensopvatting hun drie
bonden vertegenwoordigd zien. ,En het
is een heel mooi beroep, weet u dat
wel', voegt hij er zeer nadrukkelijk aan
toe. De heer Van Wijngen heeft de
indruk, dat er een stabilisatie van het
aantal bakkers valt waar te nemen op
dit moment. Hij schat het aantal bak
kersbedrijven op dit moment op circa
350. ,Tien jaar geleden waren er haast
twee keer zoveel. Dat komt, omdat een
stel kleine bedrijven hebben moeten
stoppen uit economische overwegingen
en omdat de jeugd geen zin In ons vak
heeft. Dat ligt ook aan de bakkers zelf.
Ze stellen het vak slecht voor en dan
breek je de zaak af. Je moet het juist
stimuleren, dat er jongens voor bakker
gaan leren'.
STUNTWERK
De onrust van twee jaar geleden heeft
de Zeeuwse bakkers in de meeste geval
len verlaten. Twee jaar geleden werd er
druk en boos vergaderd over de brood
prijzen, over stuntwerk in de super
markten brood werd als lokartikel
zéér goedkoop aan de man gebracht
en over de rol, die de bakkerijstichting
naar de mening van velen onbevredi
gend speelde bij de behartiging van de
belangen van de bakkers. De tijd van
kommer lijkt voorbij te zijn en de bak
kers hebben een wat zelfverzekerder ge
voel gekregen. De prijzen zijn immers
wat opgetrokken, er is een minimum
prijs vastgesteld van regeringswege,
waardoor het stuntwerk in grote win
kels wordt bemoeilijkt en het merk-
brood, waarvan de reclamemakers zeg
gen, dat je alleen maar de verpakking
weggooit, blijkt geen aanslag te wor
den op het dagelijks brood van de bak
kers. De heer Van Wijngen: ,Er valt echt
behoorlijk te verdienen in de bakkerij,
als je het maar goed aanpakt. De men
sen willen in de bakkerswinkel 'n ruime
sortering zien. Je ziet dat in winkels,
waar veel soorten brood te koop zijn.
de mensen nog wel in de rij willen gaan
staan ook. Er zullen nog wel bakkers
verdwijnen, maar dat heb je overal bij
de middenstand en dat kun je van de
boeren ook zeggen. De kleine midden
stander heeft het moeilijk en er zou
ook voor ons nog wel iets moeten
gebeuren, waardoor we meer kansen op
verdergaan zouden hebben, maar nog
eens. als je het behoorlijk bekijkt, dan
zit er in ons vak heus toekomst'. De
belangrijkste wensen voor de bakkei
met de kleine zaak zijn, wat dc hee?
Van Wijngen betreft, de instelling var
een belastingvrije reserve, zodat mer
makkelijker geld opzij kan leggen vooi
aanschaf van machines, die. zoals df
heer Van Wijngen vertelt, altijd op een
ongelegen moment vervangen moeten
worden. En verder zouden er betert
mogelijkheden voor verzekering teger
invaliditeit moeten zijn, is het oordeel
van de heer Van Wijngen.
MERKBROOD
hoeveelheden door de ambachtsman
zelf wordt gebakken. .Machinaal kun je
toch niet maken, wat je in een gewone
bakkerij maakt. We zijn wel ongerust
geweest over dat merkbrood maar dat
is nu een heel eind over. De praktijk
heeft geleerd, dat er toekomst in ons
vak zit'.
Broodfabrikant H. Bimmel van de Del
tabakkerijen in Westkapelle ziet die
(oekomst ook wel voor de warme bak
ker. Naar zijn mening heeft de con
sumptie van merkbrood nu ongeveer
het hoogtepunt bereikt. De heer Bim
mel gelooft niet, dat het merkbrood de
warme bakkers zal verdrijven. ,Maar er
zal in de toekomst toch geen plaats
zijn voor meer dan een paar warme
bakkers in één stad. Voor de kleine
bedrijven wordt het toch te moeilijk
om te blijven doorgaan. De bezorging
kost teveel geld en voor de kleine
plaatsen zal het moeilijk worden'. Vol
gens de heer Bimmel wordt in zijn
fabriek op dezelfde manier brood ge
bakken als in de bakkerij van de war
me bakker, alleen met een ander type
oven. Bovendien is het velgehalte naar
schatting van de heer Bimmel in merk
brood ongeveer 3 maal zo groot als in
brood van de warme bakker. ,Het is
bedoeld als weekendbrood en het moet
dus langer houdbaar en vers zijn. Wij
gebruiken in onze bakkerij buitenlandse
patenten. Dat wil zeggen, dat we met
buitenlandse granen bakken, zodat je
witbrood krijgt, zonder dat er met
chemicaliën gebleekt wordt. Dat ge
beurt wel met Europese granen'.
De heer Van Wijngen is het ermee
eens, dat de bezorging een steeds moei
lijker zaak zal worden voor de zelfstan
dige bakkers. De loonkosten stijgen
sterk en er gaat veel geld zitten in de
aanschaf van electrocars en auto's. Zee-
lands rijksmiddenstandsconsulent A.
Korstanje ziet die tendens ook. ,Er is
haast geen personeel meer te krijgen.
En als men wel mensen kan krijgen.
De secretaris van de Zeeuwse bakkers-
bond zou het gevaarlijk vinden als er
nog erg veel zelfstandige bakkers zou
den stoppen. ,In Wilhelminadorp, Kat-
tendijke. Driewegen en Oudelande zijn
de bakkers al verdwenen. Als die ten
dens zich voortzet, dan komt de brood
voorziening ernstig in gevaar. Als er op
een gegeven moment in een heel stel
dorpen in een streek geen bakker meer
is. dan is het maar de vraag of bijvoor
beeld een levensmiddelenzaak de ver
koop van brood zal overnemen, want
daar moet je tijd en plaats voor heb
ben. Het zou toch niet best zijn als de
mensen dan een paar dorpen verder of
in de dichtstbijzijnde stad hun brood
zouden moeten halen. Ik geloof trou
wens, dat het ministerie van economi
sche zaken, dat ook wel inziet'.
Bakker C. J. Spelier in 's-Heerenhoek
heeft in de laatste vijf jaar twee colle
ga's uit zijn dorp zien verdwijnen. Er
zijn nu nog twee bakkers in 's-Heeren
hoek en de heer Spelier bakt ook
brood voor collega's in de omgeving.
De heer Spelier meent: .Als het publiek
het brood aan huis bezorgd wil blijven
hebben, dan zal het publiek moeten
zorgen, dat het voor de bakkers renda
bel blijft. We zullen het gedeeltelijk
moeten hebben van de bijprodukten.
Alleen brood bezorgen kan niet meer.
De bezorgkosten liggen tussen de 15 en
de 20 cent per brood. Als een bakker
10.000,- verdient, kan hij beter op een
fabriek gaan werken. Er zijn ouderen,
die dan toch nog doorgaan, maar een
opvolger krijgen ze niet meer. In het
kleine bedrijf liggen de kosten te hoog'.
De heer Spelier vindt dat de prijsstij
gingen altijd te laat zijn gekomen. .Dat
ging altijd achter de bloemprijzen aan'.
Een moeilijkheid, die de heer Spelier
ook signaleert is het feit, dat de klan
ten soms brood van de warme bakker
nemen en het soms uit de levensmidde
lenzaak of de supermarkt halen. .Het is
voor een bakker niet best als hij 's
avonds met 20 of 30 broden thuiskomt.
De volgende dag kun je die niet meer
verkopen'. Ondanks de problemen is de
beer Spelier ervan overtuigd, dat de
warme bakker zal blijven. ,De warme
bakker heeft een grote voorsprong op
de fabriek. Het brood is verser en
smakelijker en doordat fabrieksbrood
ineer vet bevat, wordt je daar sneller
dik van dan van gewoon brood'.
SMAAK
In een rapport, dat de stichting bevor
dering en voorlichting broodverbruik in
oktober van het vorig jaar uitbracht
wordt de smaak van het brood steeds
als een belangrijke factor genoemd. Uit
een onderzoek werd duidelijk, dat het
publiek veelal zelf naar de winkel van
de kleinere bakker gaat als er niet
thuisbezorgd wordt. Het onderzoek
werd verricht in de grote steden. In het
rapport wordt geconcludeerd, dat voor
de kleinere bakker van belang is. verbe
teringen aan te brengen in het bezorg-
systeem. wat dan met name voor de gro
te steden geldt. .Voor de grotere bakker'
aldus het rapport is het van belang te
letten op de smaak van zijn brood. Mo
menteel neemt men hem vooral om ge
maksreden: zou echter de kleinere bak
ker meer aan huis bezorgen, dan zal de
grotere bakker zijn positie moeten hand
haven door zoals gezegd aanpas
sing van de smaak van zijn brood aan
de wensen van het publiek Onder de
grotere bakker wordt in het rapport
verstaan de bakker, die het brood bakt
en het verkoopt via winkels, bezorgwij-
ken en supermarkten. Onder de kleinere
bakker verstaat men de man. die het
brood in hetzelfde pand bakt en ver
koopt en die ook wel thuis bezorgt.
Het rapport werd samengesteld na
ondervraging van 1203 huisvrouwen.
Van die ondervraagden was 32 procent
van mening, dat echt lekker brood
moeilijk te krijgen is.
Voor de kleinere bakker vallen de argu
menten met betrekking tot de smaak
van het brood op, voor de grotere
bakker had de waardering in sterkere
mate betrekking op het feit, dat hij
zijn produkt aan de deur brengt. De
smaakargumenten ten gunste van de
kleinere bakker worden in de drie
grootste steden in Nederland meer ge
bruikt dan op het platteland: 59 tegen
33 procent.
De beste maatregel, die de bakker vol
gens het publiek kan treffen om de
consumptie van brood omhoog te krij
gen is. te zorgen dat het brood langer
vers blijft. Als twèede maatregel bepleit
het publiek vooral de verspreiding van
.recepten', zodat men meer afwisseling
in de brotidmaaltijd kan brengen. Die
afwisseling wil de klant ook in de
soorten brood. De secretaris van de
Zeeuwse bakkersbond ziet met, name dat
laatste als een belangrijk aanknopings
punt voor de bakker. ,Men moet. zor
gen, dat er een groot assortiment is.
Als een bakker in de stad zorgt, dat hij
een heleboel verschillende soorten
brood in huis heeft, dan zie je, dat hij
een drukke zaak krijgt.
Bakker H. L. Smit uit Goes heeft zo'n
zaak. Een jaar geleden begon hij zijn
bakkerij. Hij verkoopt alleen over de
toonbank en bezorgen is er dus niet
bij .Het is hier vaak druk ja', zegt de
heer Smit. ,Ik voor mij zie er wel
toekomst, in. als er maar niet teveel
komen. In de toekomst zie ik weinig
toonbankzaken en voor de rest grote
bedrijven'.
De warme bakker zal blijven. Hoeveel
belang er aan zijn produkt wordt toege
kend blijkt pas goed, als hij een dag
niet aan huis komt. Als op 2 januari de
bakkers met z'n allen een snipperdag
nemen sjouwt de klant van de ene
winkel naar de andere om na de vaak
overvloedige feestdagen een half bruin-
je te pakken krijgen. Het ziet ernaar
uit. dat hij. naarmate het ambacht, min
der jeugdigen bekoort, vaker zelf zijn
brood moet gaan halen. De toenemende
drukte in veel bakkerswinkels duidt
DOLF SNEL
De secretaris van de Zeeuwse bakker:
bond ziet de warme bakker niet als d<
enige, waar je nu beslist wezen moei
.je hebt heel goede bedrijven, die broo:
betrekken van een warme bakker ei
die dus zelf alleen maar voor de bezor
ging of de verkoop in de winkel zor
gen. Daar kunnen de mensen heus goec
terecht. Het gaat om de kwaliteit var
het brood. Als die maar goed is, dar
blijven de warme bakkers of de koude
met lekker brood altijd een stap vooi
op het merkbrood. Het is nou eenmaal
een vak en je moet het met liefde doen
als je een goed produkt wilt krijgen.
Dan beschouw je je werk ook niet als
een slavenbaan. Voor mij Is het altijd
een feest geweest. Ik heb dit werk 31
laar gedaan en ik dacht altijd, ,ik maak
iets, waar de mensen wat aan hebben'
Merkbrood uit de fabriek ziet de heer
Van Wijngen daarom niet als een be
dreiging voor het brood, dat in kleine
Nu moeten wc niet gaan denken dat het iels
bijzonders is wanneer er rumoer ontstaat
rondom een r-k bisschopsbenoeming. Vóór de
reformatie was dit een heel gewone zaak.
Nagenoeg rond iedere vacante bisschopszetel
was het een touwtrekken van partijen die
ieder hun kandidaat op deze troon wilden
hebben. De politiek speelde een geduchte rol
mee. Wie er iets meer van wil weten wat zich
toen in ons land afspeelde rondom de bis
schopsbenoemingen van het bisdom Utrecht
(het grootste deel van ons huidige landje
behoorde daartoe) leze liet boek dat prof. R.
R. Post daarover schreef. Het zijn niet be
paald histories van kerkelijke eensgezindheid.
En toen Philips II nieuwe bisschoppen ging
benoemen in 1559 (welke keuze de paus dan
moest bekrachtigen) nadat hij van de paus
de sanctie had gekregen op zijn nieuwe
indeling van bisdommen, kwamen door heel
het land kerkelijke hoogwaardigheidsbekle
ders in het geweer, omdat aan hun rechten
tekort werd gedaan en zo kon het gebeuren
dat pas een paar jaar na zijn benoeming
Nicolaas de Castro, na zijn bisschopswijding
in Mechelen te hebben gehaald, glorieus in
Middelburg zijn intocht deed. Na de reeks
bisschoppen van 1559 heeft ons land er geen
meer gekend, behalve dan die van de Oud-
Katholieke Kerk. Maar dat is een geval
apart.
Ruim honderd jaar geleden werd de bisschop
pelijke hiërarchie in ons land hersteld en
sindsdien zijn er bisschoppen benoemd waar
deze er voordien niet waren. Dat is gegaan
volgens een regel die in het r-k kerkrecht is
vastgelegd. Door het kathedrale kapittel
wordt een lijst van drie kandidaten (tegen
woordig schijnen het er vijf te kunnen zijn)
voorgelegd aan de H. Stoel in Rome. Deze
wint informaties in en gaat nadien tot benoe
ming over, .zonder nochtans aan de voor
dracht gebonden te zijn'.
Van deze toegeving heeft de paus zich ook
wel eens bediend, wat tot moeilijkheden aan
leiding gaf, want waartoe was dan het voor
bereidende werk van het kathedrale kapittel
nodig geweest?
Wie echter zou menen dat in heel de R-K
Kerk dezelfde regels zouden gelden, heeft het
mis. Voorop blijft altijd wel staan de regel
van het r-k kerkrecht dat de paus volkomen
vrij de bisschoppen benoemt. Doch op deze
regel zijn er nogal wat uitzonderingen die
het gevolg zijn van toegekende privileges, al
of niet van de paus afgedwongen. Soms
hebben de gezamenlijke bisschoppen van een
kerkprovincie het recht voor een vacante
bisschopszetel een voordracht in te dienen
(onder andere Canada, Verenigde Staten van
Noord-Amerika).
Soms ook heeft het staatshoofd het recht
gekregen kandidaten voor te stellen. Meestal is
dit vastgelegd in een concordaat. (Spanje
bijvoorbeeld). In andere landen, bijvoorbeeld
Duitsland, is de regeling weer anders. De H.
Stoel maakt de naam van de kandidaat
bisschop aan de regering bekend en haar
wordt toegestaan bezwaren tegen hem te
berde te brengen. Ook is er de mogelijkheid
dat een kathedraal kapittel vrij zijn keuze kan
doen zoals in Oostenrijk en Zwitserland, We
zien dat de paus in dezen vele kanten op kan.
Maar. hoe men het ook geregeld heeft, moei
lijkheden zijn er altijd en overal geweest. Ze
kwamen daaruit voort dat de paus het niet
eens was met de keus van een bisdom, of
een bisdom niet. met de keus van de paus. In
zoverre is het geval Rotterdam niets bijzon
ders: één geval uit een lange reeks.
Toch hebben we allemaal het gevoel gekregen
dat hetgeen er nu in Rotterdam is geschied,
wél wat bijzonders is. Dat komt natuurlijk
door het vele protest dat we openlijk horen
tegen de benoeming van dr Simonis. Dit
protest komt allereerst uit het bisdom Rotter
dam en vooral van die instanties welke direct
bij het opmaken van eert voordracht betrok
ken zijn geweest. Het protest komt echter
ook van buiten dit bisdom. Openlijk wordt
het bekendgemaakt door de een of andere
instantie dat deze benoeming slechts kan
worden verstaan ,als ingegeven vanuit Ro
meinse politieke-machtsstrategie.' .Deze benoe
ming houdt een zeer ernstig gevaar voor
een gezonde ontwikkeling van de Nederlandse
kerkprovincie in en kan leiden tot gevaarlijke
consequenties.' Onderwijl zulk zwaar geschut
werd afgeschoten, hebben ook degenen die
intens verheugd zijn ever de keuze van de
paus, verzamelen geblazen en zijn ook tot
actie overgegaan. Zo is dat immers gebruike
lijk, ook in de kerk. De dagbladen hebben
weer geen gebrek aan ingezonden stukken,
pro en contra en zo wordt door deze strijd
rondom de bisschopszetel, het bisdom Rotter
dam zelf steeds meer een gespleten geheel
en het wordt de grote vraag hoe de benoem
de bisschop hier zijn plaats moet vinden om
vruchtbaar te kunnen werken.
Hij is een uitgesproken figuur, die zich op
het Pastoraal Concilie telkens weer tegen de
gang van zaken verzette. We kunnen respect
hebben voor een man, die soms geheel alleen,
tegen de grote stroom oproeide. Maar het is
ook onze vraag: hoe kan deze man. nu de
zaken eenmaal zo liggen, de tegenstellingen
overbruggen Hij staat daarvoor te veel aan
één kant.
Maar dit is het. ergste nog niet. We hebben
gelezen hoe vanuit de pauselijke pro-nuntia-
tuur in Den Haag de beschuldiging is geuit
dat er te Rotterdam met de voordracht aan
de H. Stoel zou zijn geknoeid. De betrokke
nen vanuit liet bisdom hebben de bal terugge
kaatst en trekken in twijfel de rol welke de
pauselijke nuntius in deze taak kan hebben
gespeeld. De eerlijkheid wordt aan beide kan
ten in twijfel getrokken en dat doet nog
onnoemelijk veel meer schade dan een autori
taire benoeming van de paus. die afhankelijk
is van zijn inlichtingen. Men verdenkt elkaar
van allerlei tactische manoeuvres en methoden
om een bepaald doel te bereiken. Een kerk is
en blijft altijd een stuk van deze wereld,
omdat wij daarin te maken krijgen met
mensen die niet onfeilbaar zijn en die dik
wijls met handigheidjes .hun doel trachten
te bereiken en niet met open vizier strijden.
Al zou zulk een onwaarachtigheid er in de
kerk zeker niet moeten zijn, we moeten
helaas constateren dat er nogal eens gebruik
van wordt gemaakt
Er is nog iets anders waardoor velen diep
teleurgesteld zijn Sinds het 2e Vaticaans
Concilie is er een bepaalde beweging geko
men in de R-K Kerk. Die beweging heeft zich
geconcentreerd rondom de slagzin: de kerk is
Gods volk onderweg. De kerk is niet de hiërar
chie, maar het geheel van alle parochianen.
Daaruit is voortgevloeid de gedachte dat men
dan ook met elkaar de verantwoordelijkheid
draagt en beslissingen moet nemen. In het
bisdom Rotterdam (evenals dat voordien in
Breda en Groningen was geschied") heeft men
door een bepaalde verkiezingsprocedure wil
len aanwijzen welke bisschop men begeerde.
Namen mochten er ook worden genoemd. Dr
Simonis is door 15 pet voorgesteld, terwijl 85
pet van hen die zich hebben laten horen meer
een vooruitst revende figuur begeerden. Zo is
nu achteraf bekend geworden. Men zendt een
voordracht in en de H. Stoel bliikt daar
helemaal geen rekening mee te hebben gehou
den.
De paus benoemt en geeft geen rekenschap
waarom de benoeming anders geweest is dan
men, naar de voordracht, in het bisdom Rot
terdam had mogen verwachten. Volgens
het kerkrecht is de paus geheel vrij in zijn
keuze. Doch men is nu zover dat het niet hele
maal meer opgaat dat men zich klakkeloos
aan zijn beslissing onderwerpt. Hoe men het
ook neemt, in ieder geval is de band met
Rome er niet door verstevigd en dat, terwijl
de bisschoppen juist daaraan hebben vastge
houden. Men trekt in twijfel, zoals de docesa-
ne raad van het bisdom Breda, het uitdrukte,
of er te Rome wel de bereidheid is tot
vernieuwing, volgens de richtlijnen van het 2e
Vaticaanse Concilie.
Tenslotte willen we' nog op iets wijzen waaro
ver we bij deze benoeming zijn gaan naden
ken. Dat het college van bisschoppen een
vreemde eend in de bijt krijgt, kan moeilijk
zijn bij beslissingen die hier genomen wor
den. Deze benoeming heeft ook een wijdere
strekking dan dat ze alleen betrekking heeft
op de eigen kerk van de benoemde bisschop.
Juist in de week van het rumoer rond Rotter
dam trad de Raad van Kerken in Nederland
.uit zijn verkennend stadium naar buiten
met een proeve van een. beginselverklaring'.
Daarin zeggen de kerken ,dat de wederzijdse
erkenning in vele vormen hen dwingt tot an
dere en verdergaande consequenties'. Ook de
R.K, Kerk behoort tot deze raad. ,In de raad
van kerken willen zij de eigen geloofsvisie en
geloofsbeleving laten zuiveren door een zoe
ken van een nieuw verstaan van het evangelie
in een gezamenlijk bezig zijn met de uitdagin
gen van deze wereld'. Zo willen de kerken in
de raad aanvaarden .hun gebondenheid aan
het woord van God met alle consequenties die
deze gehoorzaamheid voor ieder van hen
insluit.' We nemen er zo maar een paar
zinnen uit De oecumene is een zaak van
kerken geworden en niet van enkelingen en
groepen, zo heeft de voorzitter dr G. P.
Kunst, nader verduidelijkt. En nu komt er
een bisschop van het rijke roomse leven, die
ook na zijn benoeming telkens weer de na
druk heeft gelegd op zijn gehoorzaamheid
aan de paus. Nu weten we wel dat dat dit
voor geen enkele bisschop, hoe gezagsgetrouw
hij ook moge zijn, betekent dat hij geen stap
zet zonder de Curie toestemming te vragen.
Maar wanneer het om belangrijke dingen
gaat. zal hij zich stellig en zeker houden aan
het woord van de paus. zoals deze de vorige
week weer de bisschoppen heeft geïnstrueerd.
We zullen moeten afwachten hoe zich alles
ontwikkelt, maar zoals de zaken nu liggen,
kunnen we ons moeilijk indenken dat de
toekomstige bisschop van. Rotterdam niet
remmend zal werken, ook in de rstad van
kerken. Met een bisschopsbenoeming heeft
niet meer alleen één kerk te maken, maar alle
en zeker die, welke aangesloten zijn bij de
raad van kerken, Een bisschop is nog altijd
een zeer belangrijk figuur in zijn bis
dom.
Volgende week is de gebeds
week voor de eenheid der
christenen.
Dan zal het woord van
Christus weer heel wat ke
ren worden geciteerd: op
dat zij allen één zijn (Joh.
17, 21). Nog steeds een
hard nodig gebed.
Niet alleen vanwege alle
kerkelijke gescheidenheid.
Maar tn onze tijd niet min
der vanwege een nieuwe
scheiding in de christen
hcid, die tussen christenen
in èn buiten de kerk. Er
buiten omdat ze het binnen
niet meer .zien'.
De historie van de eindelo
ze kerksplitsingen herhaalt
zich ook vandaag. Alleen
niet als zaak van één kerk
genootschap. Alle kerken
hebben daar mee te maken
Maar het is dezelfde histo
rie van uit elkaar gaan. el
kaar niet meer begrijpen,
de last van de mening van
de ander niet meer te wil
len dragen
En dan maar weer bidden
om de eenheid van de kerk
anno domini 1971.
Hoe moet God zulke gebe
ien eigenlijk verhoren? Ah
ieder op zijn eiaen stand ie
staat en daar zijn handen
zo schoon mogelijk pro
beert te houden van de ei
genwijsheden. de onwijshe
den en dc onchristelijkhe
den van de anderenKor
toni van de vuiligheden van
een-ander'' Als Jezus dal
nu ook eens gedaan had?
Dan had Hij zich wel dc
moeite kunnen sparen naar
deze wereld te komen.
Want wal. deed Hij anders
dan de vuiligheid van ande
ren over te nemen? Wat
zijn het dan eigenlijk voor
christenen, binnen of bui
ten de kerk die niet meer
de moed hebben om hun
handen vuil te maken aan
een anders akeligheid?
Bidden om eenheid is duur
der dan u denkt, omdat het
meer moed vraagt dan je
zou denken, wil het tenmin
ste echt bidden blijven en
niet een vrome maar zeer
onchristelijke vorm van
zelfrechtvaardiging
Want van een christen, van
wat voor soort ook. mag
toch wel verwacht worden
dat hij. evenals zijn heer.
niet te gauw bang is zijn
handen vuil te maken voor
een ander
Als alle christenen daar
maar eens wilden beginnen
met één te zijn. Met een
dergelijk echt, realistisch,
moedig gebed.
drs P. C Meijer,
Oost-Souburg.
