WEER STAKINGEN
GEMELD IN POLEN
Groei blijft in Haven van Vlissingen:
bijna 10 procent méér lading in 1970
in fabriek -
twee doden en
twee vermisten
Zware explosie
Arbeiders in Gdansk eisen
vrijlating gevangen collega's
Israël verwacht nieuwe vijandelijkheden
Hel gelijk van
Vlerick
Onderzoek
Pressiegroep
Vandaag
in de
krant...
DIRECTEUR OREEL: ,MET HET SL0E WEER IN DE STARTBLOKKEN'
MADRID WIL FRANSE MINISTER
SCHUMANN NIET VERWELKOMEN
BISSCHOPPEN
BERAADDEN ZICH
OP BENOEMING
DR SIMONIS
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dir.cll* NV b«h. Ml|. v.n CV Provincial* Zmuwm Courant
Bur. Vllra., W.litr. 56-60. tol. 5144 (b r.4. 47»», adv.
Zicrlkioa, rad. tal. 3346. adm. tal. 2094 Advartcntla
:t 51. tal. 7651 (b i
6248). Gom, Grote
i 359300. Provinc
Vrijdag 8 januar i 1971
Paul gaf zich
gewonnen voor
pistool
GEVRAAGD ZAL worden de Al
gemene Rekenkamer een onder
zoek te laten instellen naar de
vérschrijvingen die bij de NV
PZEM zouden hebben plaatsge
vonden. (pag. 2)
DE NIEUWE VOORZITTER van
het NW. drs Harry ter Heide, is
van mening dat de vakbeweging
in de eerste plaats een politieke
pressiegroep is. (pag. 3)
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2,5,7 en 9.
Binnen- en buitenland op
de pagina's 1,3,11 en 15.
Sport op de pagina's 12 en
13.
Televisie op pagina 17.
WOLAANVOER
LIEP TERUG
VLISSINGEN Méér zeesche
pen deden in 1970 de NV Haven
van Vlissingen aan, maar hun ge
zamenlijke bruto tonnenmaat
was ruim 1 miljoen ton minder.
Veel belangrijker was echter,
dat de totaal verwerkte hoeveel
heid lading ondanks het .pla
fond' dat de Haven van Vlissin
gen in feite al in 1968 bereikte
met bijna tien procent toe
nam tot 617.672 ton. Opvallend
was de stijging bij het stukgoed:
bijna 25 procent en de bulkla-
ding: bijna 50 procent.
Ifaven van Vlissingen. .De accommo
datie is liier nu eenmaal onvoldoende.
We zitten al een paar jaar tegen het
plafond. We zijn er, dacht ik. aardig
in geslaagd het niveau van 1969 te
handhaven. .Uiterst tevreden' toonde
directeur Oreel zich ook over de fï:
nanciële resultaten. ,De winst over
1970 zal niet achterblijven bij die van
1969', was zijn commentaar. Hij kwa
lificeerde het afgelopen jaar als .een
van de belangrijkste jaren sinds het
ontstaan van de nv.' De heer Oreel
stoelt deze uitspraak op de beslissing
om in Vlissingen-Oost een container-
terminal op te zetten. Zoals bekend is
de NV Haven van Vlissingen momen
teel bezig in het Sloe een investerings
programma van totaal 11 miljoen gul
den te verwezenlijken.
Startblokken
Goede verwachtingen heeft de heer
Oreel van het pas begonnen jaar. .Met
het Sloe zitten we weer in de start
blokken. We krijgen meer armslag,
meer mogelijkheden ook om onze
vleugels uit te slaan. Naast de activi
teiten rond de container-terminal kun
nen we in het Sloe ook andere activi
teiten uitbreiden. We kunnen nu naar'
het Sloe uitwijken als we hier ruimte-j
gebrek hebben.'
Vooral het stukgoedpakket zal. zoals
de zaken er thans voorstaan, een flin
ke stimulans ondergaan als begin
april de 420 meter lange handelskade
en de container-terminal in gebruik
komen. Dat stukgoedpakket zal,
schat de heer Oreel voorzichtig,
jaar wel eens van 200.000 op 300.000
ton kunnen komen. Daarnaast wordt
de ligplaatscapaciteit voor grote zeil
schepen verdubbeld: in de buitenhaven
van Vlissingen zijn er twee ligplaat
sen; de Sloekade biedt aan minstens
twee grote zeeschepen afmeerruim-
te.
Zorgen
Ondanks de gunstige toekomstperspec
tieven heeft de directeur van de NV
Haven van Vlissingen echter zorgen
over de wolaanvoer, althans over het
geen daar omheen speelt. .Antwerpen
tracht met zijn subsidies ons de nek
te breken. Het maakt ons het leven
erg moeilijk door de wolaanvoer van
af de wal tot. aan de fabriek te
subsidiëren. Juist de Australische en.
Nieuwzeelandse wol. welke landen
ook een groot aandeel in de Vlis-j
singse wolaanvoer hebben, komen
voor die subsidie in aanmerking. Dat.
is voor ons een vervelende zaak', al-!
dus de heer Oreel.
Mede als gevolg van het feit. dat!
Vlissingen in 1970 nog geen containers
kon ontvangen en mede als gevolg!
van de concurrentievervalsing van
Antwerpen liep de wolaanvoer in Vlis-i
singen het afgelopen .jaar terug van
80.000 ton tot ruim 60.000 ton. De
heer Oreel is er echter van overtuigd,
dat Vlissingen dit jaar het verloren
gegane terrein zal heroveren. Over
enkele maanden komen de container
schepen met Australische wol naar
Vlissingen. Zoals bekend zullen
schepen om beurten Vlissingen en Zea-
brugge aandoen.
Dat; alleen al betekent een toeneming
van de activiteiten in de wolsec
tor.
Maar ondanks een teruggang van de
wolaanvoer is de verwerkte hoeveel-,
heid stukgoed gestegen van 157.856
ton in 1969 ton 202.841 ton in 1970.
Dit op een totale hoeveelheid van
617.672 ton 1969: 565.182 ton). De buik
landing steeg van 140.689 ton tot;
224.423 ton, terwijl de verwerkte hoe
veelheid massagoed vrijwel stabiel
bleef: 146.449 ton tegen 152.520 ton.
De olie liet als gevolg van hel aflopen
van een langjarig contract hartje win
ter een flinke teruggang zien: 109.417
in 1969 tegen 43.959 ton in 1970,
Schepen
In totaal liepen 1803 zeeschepen met
3.381.639 brt Vlissingen binnen. Dit is!
ten opzichte van 1969 een vooruitgang!
met 225 schepen. De tonnage vermin-'
derde echter met 1.015.574 brt. 217:
(254) ladende en lossende schepen
met een bruto tonnage van 1.248.688 j
(1.469.032); bunkerschepen 463 (514) I
met een bruto tonnage van 1.728.388
(2.566.513); reparatieschepen 58 (68)
met een bruto tonnage van 92.336
(106.424); bijleggers 1065 (842) met
een bruto tonnage van 312.227
,(255.244).
Het aantal binnenschepen bedroeg
2159 stuks met 1.218.413 ion laadver
mogen. Dit betekende ten opzichte
van 1969 een teruggang niet KJl sche
pen. .Maar die 2260 binnenschepen in
1969 hadden een iets geringer laadver
mogen: 1.204.164 ton.
conferentie, die de Beigi-
sche minister Vlerick
eind oktober hield over de
Progilvestiging in Kallo, nog
wat nagerommeld in een of-
^5^-^ fideel Nederlands kamer
stuk. Het betreft antwoorden op vra
gen naar aanleiding van zijn vinnige
uitlating, dat Nederland nooit enige
bereidheid heeft getoond om met de
Belgische regering over industrieves
tiging te praten. Verder de opmerking
van de Belgische bewindsman, dat de
Amsterdamse afwijzing van Progil om
politieke redenen zou zijn gebeurd. De
dag na de persconferentie stelde het
PSP-kamerlid Van der Lek een reeks
vragen aan minister Nelissen en aan
staatssecretaris Kruisinga, welke vra
gen de afgelopen week zijn beant
woord. Zoals v.as te verwachten,
wordt nu uiteengezet dat naar het
oordeel van de Nederlandse bewinds
lieden de uitspraken van hun Belgi
sche ambtgenoot geen juiste weergave
van de feiten inhielden. Waarna een
omstandige uiteenzetting volgt van
wat er dan wel wordt gedaan aan de
coördinatie op het stuk van indus
trievestiging. In het kort wordt ook
nog op de Amsterdamse gang van za
ken ingegaan. Professor Vlerick krijgt
geen gelijk van zijn Nederlandse col
lega's.
De persconferentie van de Belgische
minister en de thans gepubliceer
de Nederlandse antwoorden vor
men eigenlijk twee verschillende we
relden. De Nederlandse bewindslieden
wijzen op allerlei contacten binnen de
Benelux, naar we aannemen voortref
felijke besprekingen op hoog niveau,
gehouden door ervaren mannen van
goede wil. Er blijkt in ieder geval uit.
dat Nederland echt wel bereid is mee
te werken aan een betere coördinatie
van het industriebeleid in beide lan
den. Maar daar ging het niet om bij
de bewuste pers
conferentie. Het
ging toen niet om
besprekingen in al
gemene zin over be
paalde wederzijdse
uitgangspunten van het industriebe
leid, maar om enkele concrete vesti
gingen. Tijdens de bijeenkomst in het
stadhuis van St.-Niklaas heerste er
bovendien géén sfeer van welwillend
diplomatiek overleg: het ging er in
tegendeel hard toe. Aan de ene kant
een Belgische minister, die zich kwaad
had gemaakt over acties, die naar zijn
gevoel geen reële grond hadden, ter
andere zijde een groep (vooral Neder
landse) journalisten, die vasthoudend
bleven doorvragen. Zo ontstond er de
Nederland-Belgiëstemming. die vroe
ger aanleiding gaf tot schilderachtige
uitdrukkingen in voetbalverslagen als
.de hel van Deurne' en meer van dat
fraais. In zo'n stemming worden de
dingen vierkanter gezegd dan politiek
gezien verantwoord is. Waarmee overi
gens nog niet is betoogd, dat die vier
kante opmerkingen geen waarheid
zouden bevatten
Minister Vlerick zal het achteraf ver
moedelijk helemaal eens zijn met
het rustige Nederlandse ant
woord: er zijn inderdaad allerlei be
sprekingen aan de gang en er wordt
echt wel gepoogd om op het stuk
van industrievestiging samen te wer
ken, zowel aan Nederlandse als aan
Belgische kant Maar tegelijkertijd
hoeft de Belgische minister geen let
ter terug te nemen van zijn aanvan
kelijke opmerkingen, zeker niet wan
neer men de sfeer van de persconfe
rentie in aanmerking neemt. Profes
sor Vlerick wilde het op zeker moment
ae Nederlanders eens goed zeggen en
wenste daarbij geen blad voor de
mond te nemen Als zij hem wilden
verwijten, dat hij geen overleg had ge
pleegd, nou dan had hij ook nog wel
wat in petto. En hij slingerde verwij
tende vragen de zaal in- .Heeft Neder
land aan ons gevraagd of wij het wel
eens waren met. een raffinaderij in
Geleen of met de bouw van een alumi-
niumfa'oriek in het Sloe0 Nederland
heeft niet de bereidheid getoond zijn
dossiers open te leggen', aldus de Bel
gische minister. Men moet erkennen:
tegen dergelijke grimmige opmerkin
gen is weinig in te brengen. Tot voor
kort was er vooral tussen Rotterdam
en Antwerpen sprake van een strijd op
leven en dood als het ging om het aan
trekken van nieuwe bedrijven. Men
verweet elkaar oneerlijke methoden
op het gebied van fiscale faciliteiten,
op het stuk van grondpolïtiek enz. Na
men als Degussa en Shell spreken in
dit verband boekdelen: men bekeek
elkaar als vechtende katers. In een
dergelijke sfeer bestond er geen be
reidheid om elkaar gedetailleerd in re
lichten over nieuwe industrievestigin
gen.
Professor Vlerick had dan ook een
groter gelijk dan nu uit het ant
woord van de beide Nederlandse
bewindslieden naar voren komt. We!
maakt dit Nederlandse antwoord dui
delijk, dat in algemene zin gespro
ken de situatie langzamerhand ver
betert. Het lijkt niet uitgesloten, dat
op de duur de twee verschillende we
relden die van de formele Ne
derlanders met hun onderhandelingen
en die van de concurrentie, door pro
fessor Vlerick bedoeld elkaar begin
nen te naderen. Wellicht dat juist deze
Progil-affaire een versnelling te weeg
brengt Dat zal in de toekomst wel
blijken Een verbetering is hard nodig.
Een opmerking nog over het ant
woord van minister Nelissen inza
ke de Amsterdamse afwijzing van
Progil. Hij zegt nu dat .niet kan wor
den gesproken van een beslissing, die
uitsluitend om politieke redenen zou
zijn genoipen'. Een opvallende formu
lering: de minister zegt in feite, dat
de politiek wél een ro! heef; gespeeld.
Professor Vlerick zinspeelde destijds
(Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1
Bestandslijn door
Egypte geschonden
TEL AVIV (RTR/AFP) Kort
voor de aankomst van VN-be-
middelaar Gunnar Jarring voor
besprekingen met de Israëlische
leiders, heeft Israël Egypte be
schuldigd van schending van het
bestand. Volgens het militair
opperbevel In Tel Aviv hebben
twee Egyptische Soekhoi-ge-
vechtsbommenwerpers woens- j
dag verkenningsvluchten ge
maakt hoven Israëlische stellin-j
gen in de noordelijke en centrale
sector van het Suez-kanaal. Het I
is de vierde Israëlische heschul-1
diging sinds de verlenging van
het bestand op 5 november.
Het Israëlische ministerie van
buitenlandse zaken maakte don-I
derdag bekend dat Gunnar Jar
ring de uitnodiging van Abba
Eban voor een bezoek aan Jeru- j
zalem heeft aanvaard- Ter voor-I
bereiding van Jarrings bezoek!
heeft premier Golda Meir don-|
derdag met enkele ministers
overleg gepleegd.
Welingelichte kringen in Israël ver
wachten dat de vijandelijkheden met
Egypte in de loop van dit jaar hervat
zullen worden, mogelijk zelfs voor
zomer. Zij sluiten de mogelijkheid
niet uit dat Egypte het Suez-kanaal
wil oversteken om op de oostelijke
oever een bruggehoofd te krijgen.
Daarbij wijzen ze op de grote toevoer
van amfibie-materiaal naar het front,
aan het Suez-kanaal.
Deze zegslieden achten het echter!
waarschijnlijker dat de Egyptenarenj
de uitputtingsoorlog zullen voortzet-)
ten met zware artilleriebeschietingen,:
waarbij ze gebruik kunnen maken van!
de moderne wapens die door de Sow-'
jet-Unie zijn geleverd. Volgens hen is.
(Zie slot pag. 3 kol. 1
NIEUWE BESCHULDIGINGEN AAN VOORAVOND KOMST JARRING
DIJON Een zware explosie,
die ziek donderdag in een ge
bouw van drié verdiepingen heeft
voorgedaan, heeft volgens een
voorlopige balans drie doden ge-
eist. Tevens werden zes perso
nen gewond.
(Van onze correspondent)
WENEN Volgens betrouwbare berichten die hier vanuit Warschau zijn binnengekomen, wordt
er in de Poolse stad Gdansk in veel meer bedrijven gestaakt dan alleen op de scheepswerven, zoals
uit Zweden is gemeld. De stakende arbeiders hebben overal dezelfde eis: de vrijlating van hun col
lega's, die bij de onlusten in december zijn gearresteerd. Dat zijn er veel meer dan alleen de bewus
te 200 scheepswerfarbeiders, waarover het Zweedse blad .Aftenbladet' gisteren schreef.
Uit die conforme tactiek blijkt dat deze nieuwe staking centraal moet zijn georganiseerd, waardoor
hij het karakter van een ondubbelzinnige actie krijgt.
Als een sensatie moet het bericht
worden opgeval dal tijdens de Poolse
.opstand' van drie weken geleden in
een grote fabriek van radiotoestellen
in Warschau, waar eveneens werd ge
staakt. onverwachts vertegenwoordi
gers van het centrale comité zijn ver
schenen. Deze politici hadden tegen
alle logische verwachtingen in de
cirea 4000 stakers aangemoedigd hun
actie voort te zetten. Waarnemers in
Warschau hebben dit als een strategie
van Gomoelka's tegenstanders be
schouwd. om zodoende de val van de
oude, verstokte partijleider voor te
bereiden. Ook de nieuwe partijleider.
Gierek. zou hierbij de hand in het
spel hebben gehad. De partijorganisa
tie van dezelfde fabriek heeft in die
dagen in een resolutie geëist dat pre
mier Cyrankicwicz van zijn ambt zou
worden ontheven, wat enige dagen
later dan ook is gebeurd.
De ernst van de situatie in Polen
wordt nog onderstreept door het feit
dat kardinaal Wyszinski voor de der
de keer sinds Kerstmis geheel tegen
zijn gewoonte in, in een toespraak
zijn standpunt inzake de crisis heeft
omlijnd. Dat is verrassend omdat de
kardinaal sinds de studentenonlusten
in maart 1968 een strenge reserve ten
opzichte van de staatspolitiek in acht
heeft genomen. Het leek erop of de
traditionele strijd tussen kerk en
communistische partij wel niet was
uitgeblust, maar toch op een laag
pitje was gezet. Velen schreven dat
aan het stijgen der jaren toe.
Gisteren heeft de grijze kardinaal la
ten zien dat zijn kracht en zijn ambi
ties ongebroken zijn en dat hij in hel
huidige conflict tussen leiders en volk
actief wil ingrijpen, door de eersten
tot matigheid en mildheid te verma
nen. Het ziet ernaar uit, dat hij daar
bij net de foute snaren heeft aange
raakt, want uitdrukkingen als .overbe
lasting' der arbeiders, die tot aan de
.uitputting' toe gedwongen zouden
worden te werken, vallen natuurlijk
niet lekker in officiële communisti-1
sche oren. Men twijfelt er in War
schau dan ook aan, of de geplande
ontmoeting tussen de kardinaal en
minister-president Jaroszewicz nog
doorgaat. Die ontmoeting zou in de
tweede helft van deze maand plaats
vinden op initiatief van Jaroszewicz,
die in zijn toespraak bij zijn ambts
aanvaarding op 22 december jl het
plan had geopperd om de betrekking
tussen kerk en staat weer te normali
seren.
MARKEN (ANP) Het vuurtorentje
op de oostelijke punt van het eiland
Marken is donderdag door de opdrin
gende ijsduinen een bekend ver
schijnsel op Marken tien tot vijf
tien centimeter van zijn plaats ver
schoven. Dc toren functioneert nor
maal. De vuurtorenwachter verliet
aanvankelijk in paniek zijn eenzame
post, maar keerde later terug. Rijks
waterstaat zal de gevolgen van deze
verplaatsing onderzoeken.
Gebelgd door Franse houding tegenover Baskenproces
PARIJS Het bezoek dat de Franse minister van buitenlandse
zaken Maurice Schumann deze maand aan Madrid zou brengen is
voor onbepaalde tijd op de lange baan geschoven. Schumann had
met de Spaanse regering besprekingen willen voeren over de diver
se economische, militaire en politieke aspecten van de plannen
die president Pompidou voor de landen rond de Middellandse Zee
ontworpen heeft.
Deze tegenslag voor Parijs is een direct gevolc van het proces van Burgos,
waarvan de verslagen door de Franse pers en televisie Madrid al eerder rede
nen hadden gegeven zijn afkeuring publiekelijk kenbaar te maken.
Bovendien meende de Spaanse regering zich te mogen beklagen over de gebrek
kige medewerking die de Franse autoriteiten haar bij de naspeuringen naar de
verblijfplaats van de door de Basken ontvoerde Duitse consul Beihl haar zou
den hebben verleend.
Deze verkoeling in de relaties met, Madrid zal niet nalaten voor de verdere uit
werking van de projecten van president Pompidou inzake het hekken van de
Middellandse Zee en het Midden-Oosten een nieuwe vertraging op te leveren.
BREDA. HAARLEM, UTRECHT
(GPD/ANP) Het beraad vanj
de Nederlandse bisschoppen
over de benoeming van dr Si-1
monis tot bisschop van Rotter-;
dam dat donderdagavond in j
Utrecht was begonnen is kort na
middernacht geëindigd.
Dc bisschoppen beraadden zich over!
het gesprek dat woensdag plaatsvond I
tussen liet diocesaan bestuurscollege
van liet bisdom Rotterdam en de;
nieuw benoemde bisschop.
Een woordvoerder van de kardinaal
deelde na afloop mee dat vrijdag of;
zaterdag in een communiqué medede-!
lingen zullen worden gedaan over de;
uitkomst van het beraad. Het kathe
draal kapittel van het bisdom Breda
heeft zich tot de pro-nuntius in Den
Haag, mrg Felici. gewend met een
telegram waarin men zegt het te be
treuren dat door de gang van zaken
rondom de benoeming van dr Simonis,
ernstige onrust is veroorzaakt.
Een comité van vijf priesters uit
Noord-Holland doet een oproep aan
alle gelovigen en priesters uit heel het
land zijn instemming te betuigen met
de benoeming van dr Simonis.
EMMERIK (ANP) In Emmerik (Duitsland) heeft zich donder
dagavond een zware ontploffing voorgedaan in een laboratorium
van de fabriek van Nfoury en Van der Lande van het AKZO-con-
cern. Bij deze explosie kwamen 2 mensen om het leven, terwijl
2 anderen vannacht nog werden vermist. De fabriek waar peroxy- i
de werd gemaakt liep zeer zware schade op.
Talrijke inwoners van Emmerik maak
ten luid hun misnoegen kenbaar1
over het ongeluk. Zij wezen er daar
bij op dat zich vóór de tweede we- j
reldoorlog ook een ongeluk in deze
fabriek heeft voorgedaan, waarbij
meerdere doden vielen.
Toen de enorme klap van de explosie
zich voordeed, begrepen de inwo
ners van het op 4 kilometer af
stand gelegen Nederlandse stadje
's Heerenberg dat er .ergens' over
de grens iets ernstigs was gebeurd.
Honderden auto's passeerden de
grensovergang. Veel mensen uit
's Heerenberg werken bij het be
drijf in Emmerik.
De chauffeur van een bus van de
Gelderse tramwegmaatschappij die
op Emmerik rijdt, wist te vertel-
len dat in het centrum van deze
Duitse stad alle ruiten kapot wa
ren. De buschauffeur had gezien
hoe de mensen hun huizen uit-1
vluchtten. Velen sprongen in hun
auto.
(Zie slot pagina 11 kolom 3)
EMMERIK, Duitsland Ravage
in de fabriek van Noury en Van
der Lande. Bij een explosie zijn
twee mensen om het leven geko
men. terwijl twee anderen wor
den vermist. Hel bedrijfeen
Duitse AKZO-onderneming,
maakte peroxyde.
Miljoenenschade in Emmerik
