Het .ijzeren repertoire', nog altijd vol troeven... BUITENFORMAAT VOOR GESCHENK OF VERSTROOIING KERKEN IN 1970 NIEUWJAARSGROET DVORAK BEETHOVEN BRAHMS TSJAIKOWSKI mmÊÊmmmmmKmÊÊÊBÊÊÊÊÊm NA HET KERSTFEEST provinciale zeeuWse couran VAN EN VOOR DE DRAAITAFE VAN BISSCHOP H. ERNST Het IJzeren repertoire bloeit not steeds zeer zowel In de concert zaal als op de grammofoonplaat He ziet er ook naar uit, dat het nog lani niet is uitgebloeid. Phonogram heef' afgelopen jaar een enquête gehouden naar de gewoonten en achtergronden van wie als .klassieke platen-kopers kunnen worden aangeduid Kr bleel- onder meer uit, dat jongeren tot der tig jaar evenveel Beethoven. Brahms en Tsjaikowsski Kortom: even veel basisrepertoire kopen als ouderen- Fr bleek bovendien uit, dat meer dan de helft van de kopers van klassieke platen 53 procent niet ouder is dan dertig Jaar. De enquête maakte Phonogram ook duidelijk, dat longeren minder geld per plaat uitgeven dan ouderen: tol en met 21 jaar besteedt 21 pet meer dan ƒ15 per plaat, van 21 tot 26 jaar is dat. percentage 23 van 26 tot 31 jaar 34. van 31 tot 46 jaar 47 en daarboven daalt bet tot 38 pet. Men leerde er bovendien uit. dat de groep regelmatige kopers van klassieke pla ten in Nederland niet zó groot is, een dikke honderdduizend mensen Ze ge ven volgens Phonogram dan wél 250 per Jaar uit en dat schijnt aan zienlijk meer te zijn dan de kopers van populaire platen. heeft iets nadrukkelijk, zijn tempi zijn bi.ina altijd aan de langzame kant, maar zijn vertolkingen klinken nooit zwaar of log. de klankweefsels blijven altijd transparant, zijn greep op de structuur van de muziek is indruk wekkend. Het gaat om vertolkingen, die nog steeds toonaangevend zijn. De schijf met de vterde symfonie bevat als toegift de ouverture .Die Weihe des Hauses'. Aan de opname warm en open hoort men de leeftijd niet af Eroica EMI IC 053-00501. stereo: Vier de symfonie EMI IC 053-00500, stereo). Een heel andere opvatting spreekt uit een DGG-heruitgave met Beethoven symfonieën. Men bracht de vertolkin gen die Eugen Jochum met het Sym fonie-orkest van de Beierse Radio maakte van de eerste en de achtste symfonie opnieuw in roulatie, ditmaal in de privilegeserie. De Beethoven van Jochum klinkt vriendelijk, gemoede lijk, men is geneigd te zeggen: een beetje aards Uitbundige humor moet men van hem met name in de achtste niet verwachten, maar levendig zijn de vertolkingen wel en vol fijne in strumentale trekjes zitten ze óók. Bo- dien komen die trekjes prachtig over in de opname (DGG 2538 074, stereo). Terug naar het ijzeren repertoire, waarin de klad bepaald nog niet schijnt te zitten. Vandaar ook een aantal recent verschenen opnamen en heruitgaven, die het beluisteren zeer waard zijn. Beethovens symfonieën bijvoorbeeld evidente klassieke top pers door Otto Klemperer en het Londense Philharmonia Orchestra horen tot de beste, die op de plaat zijn vastgelegd. De uitvoeringen circu leren sinds 1960 in platenland en EMI is nu begonnen ze opnieuw afzonder lijk uit te geven: de derde en de vierde symfonie bereikten onze draai tafel. De .Eroica' dient daarbij als promotieplaat in een serie Die gros sen Dirigenten unserer Zeif Terecht, dat men deze serie mei Klemperer (85) is begonnen Hij geld! als een van de markantste dirigenten van deze tijd. Zijn musiceren ook deze Beethovensymfonieën maken het duidelijk is van een olympisch, bijna verheven niveau, Zijn aanpak In het ijzeren repertoire moet de negende symfonie van Anton Dvórak ,Uit de nieuwe wereld' hoog genoteerd staan, er zijn tientallen opnamen van het werk in omloop Maar er zijn er weinig bij, die het niveau halen van de heruitgave, die in de Special-serie van Supraphon verscheen: nvóraks .Uit de nieuwe wereld', gespeeld door het Tsjechisch Philharmonisch Orkest onder leiding van Karei Ancerl. Een .authentieke' uitvoering, vol sfeer vaart en kleur en goed van opname. Gewoon: een van de betere uitvoeiin gen. (Supraphon Special 2581 012, stereo) Eén van de beste plaatversies van de v lerde symfonie van Johannes Brahms, - precies, die met de Passa .".iglia-finale - kwam recentelijk uit op EMI Dirigent Carlo Maria Glulini en het Chicago Symphony Orchestra zorgden ervoor Zij maakten met Brahms' nobele vierde eigenlijk van ijzer goud, zo fraai, evenwichtig en doorzichtig is hun uitvoering. Giulim laat de muziek vrijuit ademen, speelt ze breed en verhalend alleen het scherzo wordt in die aanpak iets te week en bouwt de variaties van de finale prachtig van sfeer op. Het Chi cago Symphony Orchestra zorgt voor fenomenaal samenspel, de opname technici zetten dat fraaie klankbeeld ruimtelijk en warm in de groef Een nadrukkelijk aan te bevelen uitgav» (EMI 1C063-02083. stereo) Decca leverde recentelijk een opmerkelijke bijdrage aan de uit bouw van het ijzeren repertoire De jonge Koreaanse violiste Kyung-Wha Chung maakte op dit label haar plaat debuut met één van de paradepaarden uit de romantische concertliteratuur: Tsjaikowski's vioolconcert. En met aan de andere zijde een minder bekend werk. het donkere, maar niet onvrien delijke concert van Tean Sibeli us. Kyung-Wha Chung hoort tot die Jonge talenten, die de laatste paar jaar als een meteoor omhoog zijn geschoten aan het muzikale firmament. Pinchas Zukerman is ook zo'n virtuoos samen wonnen zij trouwens in 1967 de eerste prijs in Amerika's zwaarste violistenconcours (de Levenstrit com petition) Wie de eerste opname "an Kyung-Wha Chung beluistert, denkt echter bepaald niet in de eerste plaats aan virtuositeit Twee kenmerken zijn in haai spel naar ons gevoel bepalend voor de indruk, die haar vertolkingen met het London Symphony Orchestra onder leiding van André Previn maken- haai zuivere, wat .introverte' toon en het feit, dat ze zonder omhaal - dat betekent: zonder virtuoze schittering op de muziek afgaat Het lijkt erop alsol de niet geringe technische problemen in beide concerten als ter loops worden meegenomen Eén en ander heeft tot gevolg, dat de uitvoe ringen op het eerste gehooi wat vlak en onpersoonlijk van expressie aan doen, maar bij herhaald beluisteren van de plaat geven de uitvoeringen steeds groter voldoening- ze onder strepen als het ware, dat het gaat om concerten voor viool én orkest, de muziek staat voorop. De opname - mooi van balans - klinkt uitstekend maar ietsje minder kernachtig dan de doorsnee Decca-uitgave Decca (SXL 6493, stereo) Graay wens ik u een goed nieuwjaar 1971: Vervulling van wensen en slagen van plan nen. leniging van nood en oplossing van problemen, geluk en vrede. Wat zal hel nieuwe jaar ons brengen? We weten het niet Soms zeggen we: het is goed dat wij niet weten wat er komt. want wc zouden het misschien niet kunnen dragen. In het evangelie dat ons leert niet bezorgd te leven, staat Maak u niet be zorgd voor de dag van morgen, want de dag van morgen zorgt voor zichzelj. Elke dag heeft genoeg aan zijn eigen leed (Mt 6.34) Een andere vraag is- Waf zullen wij in het nieuwe laar doen"> Wie zullen wij zijn? We weten het niet. Soms kunnen wij heel anders voor de dag komen dan wij tevo ren waren. Slechter of beter. Daarom vra gen wn om een goed hart en een goede geest. Dat God zijn geest niet van ons weg neemt en ons bevrijdt door zijn aange zicht f psalm 51). Bij de overgang van het oude naar het nieuwe jaar wil ik graag allen danken die mijn zorgen hebben gedeeld en die hebben geholpen Het zijn er velen. Er zijn ook veel onbekenden bij die het goede doen zonder aandacht te trekken. Het is voor mij een heel aparte vreugde af en toe van die stille werkers tegen te komen Ik ben velen dank verschudigd. De pastores van wie in het jaar 1970 veel gevraagd werd: hun die zorg hadden voor de kerkelijke financiën en hun die hebben bijgedragen allen die deelnamen aan de pastorale arbeid Ik dank her die moea hebben gegeven: ook hen die kritiek uitten of voorstellen deden ben ik erkentelijk, bijzonder hen die de goede onderlinge verhoudingen, waaro ver we in ons bisdom blij mogen zijn, hebben gesteund. Moge hét u alien goed gaan. H Ernst. Bisschop van Breda, december 1970 BOEKEN EN BOEKJES in ongebruikelijke formaten ziet men tegenwoordig vrij vaak. Ze hebben het uiterlijk van de klassieke boekenkast (met de mooi gelijke ruggetjes in reeksen) waar sedert de pocketstroom de klad toch al in zat, helemaal gewijzigd. Maar zo gek als Pier van Dijk het maakt met zijn nieuwe bundel .Dieptepunt' hebben we het nog niet ge zien. Het is een slappe ringband met een ruggetje van ongeveer een decimeter hoog en blad zijden van een kleine veertig centimeter lang. In de hoeken zijn gaatjes geponsd, en ten ge rieve van hulpelozen staat er bij: .Deze bundel kan worden opgehangen. Waarschijnlijk past hij niet in de boekenkast'. HIJ bevat 24 gedichten," 2 ready-mades. een kort verhaal vier foto's, een tekening en een graflint (met Rust. Zacht er op) Sommige bundels bevatten nog slechts 23 gedichten, omdat Pier van Dijk sedert verschijnen er één heeft verworpen en keurig weggeplakt in passende rouwkleur :erecht We zullen hem nu maar niet plagen door dat vers hier te citeren. Van Dijk is dichter en schilder en thans 26 laar oud, dit Is zijn derde bundel. Diepte punt', is, behalve dan door het uitzinnige formaat, geen opvallend boekje Het beste mogelijk: Hij gooit zijn manuscript van de zevende verdieping de nacht in Ziin poëzie valt op het stille weadek. (Miedema Pers. Leeuwarden 1970. f3.90). Een ander buitenformaatje is .LXXX Lijstjes', bevattend een selectie lijstjes zo als gepubliceerd in de rubriek De Toe stand' van de Nieuwe Linie tussen oktober 1968 en juli 1970. Zij bieden een heel apart soort humor, een kortsluiting die ontstaan kan door op een of andere manier enigs zins samenhangende dingen onder elkaai te zetten. Sommige lijstjes laten je volko men koud. maar het geheel wordt op den duur een vaak Idiote humor; hier volgen een paar opmerkingen uit het .Ober'-lijst- je: Hê. wat nu een vleister op mijn bief stuk? Waa-om rolt u die gehaktballen onder uw oksels? Ober, heeft iemand dit al eens gegeten? Ober. wilt u dit begraven? Ober, kunt u die slakken nog inhalen? Ober. deze fazant moet nog even naar achteren. Ober, mag ik weg Bert Bakker. Den Haag, gal dit grappige boekje uit, het kost 6.-. Nog een paar buitenbeentjes: ,Het Oranje boekje voor gebruikers', oftewel het offi ciële shitboek.ie. dat op heel geestige wijze zo ongeveer alles vertelt wat men maar kan willen weten over hennep. Jacques Veenstra en Herman Kluit stelden het samen, Bert Bakker gaf het uit. Het kost f 3.50. het ls bijzonder vermakelijk en instructief tegelijkertijd tn de reeks vierkante boeken van Bert Bakker verscheen van Eden Gray .Het Ge heim van de Tarot' (Vertaald door Wlm Gijsen, 8.50) Bij dit boek kan men een stel van 78 Tarotkaarten kopen, de 56 van de Kleine Arcana en de 22 van de Grote Arcana. De 56 zijn de voorlopers van de gewone speelkaarten. De oudste Tarotkaar ten die men nog kent, dateren uit het laatst van de veertiende eeuw, maar de geschiedenis van deze kaarten verliest zich in de oudheid, volgens de een Egypte volgens anderen China of India. Hoe dan ook. ze hebben een hardnekkig duister bestaan, en ze beleven thans een grootse come back. Wie dus met behulp van deze magische kaarten verleden of toekomst wil leren ontsluieren, of enkel maar wat wil mediteren, kan aan de hand van het boek van Gray beginnen. Het is reusachtig boeiend, maar men zij gewaarschuwd: men dient er verschrikkelijk veel voor uit zijn hoofd te leren, wie geestelijk lui is, kan met de Tarotkaarten niets beginnen. De kaarten zijn bijzonder aardig getekend, ontworpen door Pamela Coleman Smith en Arthur Edward Waite .Stop hey. what's that sound' (Wicked Mes senger) is een pop-boek, een kruising tus sen muziek en plaatjes kijken, .zichtbare pop-music', veel foto's veel teksten, haast alles in het Engels, eerst, opgedragen aan no one. thans aan Jimi, die uiteraard ook vertegenwoordigd is, evenals Richie Havens, Bob Dylan, Chuck Berry, The Beatles en talrijke enderen, kijken we goetj dan zien we zelfs ergens Bert Bak ker. Het Is een nog al turbulent boek, zoals het onderwerp beaamt, en het kost 9.50. Boekjes die ook enigszins buiten het gewo ne formaat vallen zijn de privé-uitgaven van mr J. C. van Schagen. de Domburgse Cahiers', waarvoor we reeds vaak de aan dacht hebben gevraagd. We ontvingen nu de no's XIV. XV en XVI, alle van novem ber 1970. XIV heet .Met één vinger', het zijn een soort Europese haikoe, drie of vierregelige korte gedichtjes in de verzwegen Japanse trant, subliem soms, als dit: het oude schutblad dat daar doelloos nog wat zwik te het is verdwenen Haast alle andere gedichten in dit boekje zijn op hetzelfde thema van einde en vergankelijk maar geen enkel is er zo treffend als dit, de meeste zijn erg slapjes, herhalingen en variaties.. XV bevat .Tactielen', 86 hekelversjes op iet thema milieu-hygiëne Van enkele zien we het verband daarmee echt niet. en cerliik gezegd trof geen van alle zesentach- ig ons als echt goed. XVI is .Klein Vlooientheater', meer als jrapje bedoeld. Hierin vindt men naast jntzettend flauwe dingen iets erg geestigs, namelijk dit: ie mens mijn huisvriend zei de vlo. ik ken hem al van vóór de ijstijd •ve jaagden samen mammoet. Doch zo is het eigenlijk altijd bij Van Schagen, hij selecteert, niet zelf, blijkbaar laat hij dit aan zijn lezers over. Waf je op den duur gaat opgeven, ontmoedigd door zóveel kaf tussen het koren. Paul Rodenko, van wie men. helaas, als dichter niets meer hoort en die als essay ist en criticus ook niet erg actief is de laatste Jaren (te meer Jammer omdat hij zo'n bijzonder markant dichter en essayist is) heeft met .De Opblaasvrouwtjes' (en andere stoute stories van Nu en Straks, zoals de ondertitel luidt) een vederlicht en ingenieus spot-esseffertje geschreven, spe lend in een eindeloze toekomst en een onpeilbaar verleden, en beginnend met een -nan die verzint dat een man. een uitvin der. om van zijn horrible épouse af te komen een opblaasvrouw uitvindt, uiterlijk niet te onderscheiden van een heel mooie echte, en via allerlei computersystemen ook in haar gedrag, behoudens dan con structiefout jes. niet afwijkend van een echte vrouw. Er blijft altijd één mogelijkheid: is ze vervelend, even ffft en je laat haar leeglopen, vouwt haar op en steekt haar in ie zak tot je haar weer nodig hebt Op dit gegeven fantaseert Rodenko steeds verder door, de vondsten zijn vaak prach tig en het geheel vormt dan ook zeer vermakelijke lectuur Knap zijn ook de stories in de stories ingelast, kortom: vak werk. Het enige wat ons, ook bij Roden- ko's populaire bewerkingen van andere verhalen wel irriteert is de soms al te goedkope verbale dubbelzinnigheid in de dialogen, die vaak niet boven een wat geraffineerde schooljongensdubbelzinnig heid uitkomt. Men brengt evenwel met, dit dolle boekje gegarandeerd enkele heel ple zierige uren door (Ooievaar 255, Bert Bakker. Den Haag). Verdere science fiction vindt men in het dikke boek .Russiese S F', samengesteld door Evert Maliangkay; een veertiental verhalen die een verbluffende blik gunnen in de ontwikkeling van de Russische scien ce fiction van het laatste tiental Jaren, rn deze verhalen is heel wat kritiek op Russi sche toestanden verdisconteerd: in de let terlijke fantasie blijkt mogelijk wat in de gewone literaire fantasie tot een conflict leidt. Ook dit boeiende boek werd uitgege ven door Bert Bakker, het kost, gebonden. 14,50. Max Schroder vertaalde 31 DECEMBER 191 In de loop van dit Jaar lazen we uit een kerkblaadje dat de Here God eens vijf maakte dominees had geschapen, voor ledcrdeel één. Toen hij met het scheppen van d ze dominees klaar was. stond hij voor het probleem waar deze geplaatst moesten wordti Daartoe zond hij vijf engelen uit om voor deze voorgangers een passende gemeente te zo* ken. Deze hemelboden hebben met engelengeduld alle gemeenten op onze aardbol afp zocht. Na lange tijd keerden zij terug. Eén voor één spraken zij: Here, wij hebben ut opdracht volvoerd, maar nergens een bijpassende, volmaakte gemeente voor uw dom nees kunnen vinden. Toen heeft de Here God besloten zijn volmaakte dominees ma» niet uit te zenden. Die dominees hadden ook pastoors kunnen zijn. En zo zitten w In de kerken met pastores die niet volmaakt zijn en met gemeenten die het eve zijn. Een kerk, een gemeente is een gemeenschap van zondige mensen, met al de geril gen van dien. Wat moet de Here God er een geduld mee hebben. .Gods geduld is delijk van een andere kwaliteit dan de onze'. Als we zo eens weer nagaan wat er In de kerken gedurende het afgelopen jaar is gebeurd, komen we in iedere kerk telkens weer dingen tegen waarover we het hoofd schudden en ons afvragen: moet dat nu zo? Kan het ook niet anders? Blijft men niet altijd in dezelfde problemen vastzit ten? En dat. terwijl de wereld rondom ons overal ln brand staat? We zullen hier verder moeten gaan met de wetenschap dat we geen volmaakte kerken hebben. In de loop der eeuwen is het telkens weer geprobeerd om een kerk te maken die volmaakt was, althans, zoveel mogelijk. Die poging is evenzovele malen op een mislukking uitgelopen. Maar toch blijft de gedachte leven dat men van de kerk. van de gemeente iets anders verwacht dan datgene wat in de wereld als normaal wordt beschouwd, namelijk dat ieder mens en ieder volk het eerst en het best aan zich zelf denkt en daarna soms ook nog wel eens aan anderen: soms ook niet. Een kerk mag dan volop zijn een gemeen schap van zondige mensen, in ieder geval moet men daar ook nog een andere di mensie kennen. Dat is de dimensie van Gods Woord, dat ons altijd andere dingen zegt dan die. welke wij uit ons zelf beden ken. Wanneer we dan zo het jaar nog eens nagaan, kunnen we van beide kanten voor beelden noteren. Botsing van meningen, geharrewar, onenigheid tussen de kerken en in elke kerk afzonderlijk. De oude Adam, mompelt men dan. Maar ook zijn er zaken waarbij we kunnen constateren: kijk, daar wordt nu ineens iets doorbroken en dan kan er een vermoeden van die andere dimensie opkomen, vooral wanneer er iets blijkt van de gezamenlijke verant woordelijkheid die de kerken in deze we reld hebben. Sinds president Nixon zich heeft beroepen op de zwijgende meerderheid voor zijn politiek, is deze uitdrukking dit Jaar ook telkens weer opgedoken bij verschillende kerken ln ons land. We vinden het een gevaarlijke uitdrukking, want wat is dat. die zwijgende meerderheid? Het kan zijn: wie zwijgt, stemt toe, maar eveneens: wie zwijgt, is het er (nog) niet mee eens. Het gevaarlijkste is dat die zwijgende meerder heid ineens kan omkeren, want ze zweeft ergens tussen de i voorstanders van, een bepaalde ontwikkeling en de tegenstanders daarvan. Kunnen in ons land niet uit alle kerken voorbeelden daarvan worden aan gehaald? De R-K Kerk heeft dit jaar het pastoraal concilie afgesloten en men zit sindsdien te dubben over de vraag op welke wijze dit beraad (samen met andere kerken) moet doorgaan, want er is hier iets losgewoeld dat niet meer ongedaan kan worden ge maakt. Het conciliestuk dat dit laar verre weg de meeste aandacht heeft getrokken is geweest de motie tot afschaffing van het verplichte celibaat voor priesters. In enkele gewone parochies heeft men een enquête gehouden om er achter te komen hoe het zat met die zwijgende meerder heid en men is hier tot de slotsom geko men dat er bij driekwart van de parochi anen geen bezwaar is om een gehuwde priester te aanvaarden. De discussies rond om deze zaak zijn echter voorlopig tot rust gekomen. De bisschoppen willen in geen geval handelen buiten de wereldkerk om. De paus heeft dit jaar een aantal monologen uitgesproken om zijn diepe droefheid tot uiting te brengen en het zijn doornenkroon heeft genoemd dat zovele priesters geen weg meer weten met het verplichte celibaat. Hij bijt zich steeds meer vast in de eeuwenlange traditie van de hiërarchie en zo is dit alles als een onverteerd brok blijven liggen. Ook dege nen die in deze kerk tegen alle vernieuwin gen zijn hebben zich laten horen. Al mag men nu betogen dat het een minderheid is. er blijft een diepgaand verschil van menin gen welke in de R-K Kerk in ons land steeds meer openbaar wordt en dat ln een kerk die zich altijd zozeer heeft beroemd op haar eenheid. Men denkt niet meer gelijk, en dat heeft gevolgen. In de andere kerken in ons land is even zeer verschil van gedachten openbaar ge worden, waarachter telkens weer lag een verschil van houding tegenover brandende vragen die er waren in eigen kring. Ver ontrusten overal! We behoeven niet eens te wijzen naar de Vrijgemaakte Gerefor meerde Kerken om gedeeldheid te bespeu ren. In andere kerken is deze er eveneens. De synodes hebben geen gemakkelijke taak in een tijd dat zovele zaken snel verlopen. Eigenlijk komen ze altijd achter feiten aan en overal heeft men een vrij diepgaand verschil van mening moeten constateren wanneer het ging om de toe komst van de kerk. De vraag is bij allen hoe het. nu zit met die zwijgende meerder heid. Vandaar zovele aarzelingen, met als gevolg een eindeloos durend gesprek, dat in de meeste gevallen toch weer niet veel oplevert. Maar. zolang men nog met elk aar kan spreken, blijft men elkaar vast houden en dat is altijd een lichtpunt. Maar toch moeten we constateren dat men voortleeft met het gevoel dat er iets gebroken is of op het punt staat gebroka te worden, wat weer nadelig is voor ht getuigenis dat er van een kerk moet ut gaan In de NH-Kerk treffen we ook dit beei aan Hier is het trouwens niet laatste tijd. Dit jaar heeft de synode ee: rapport over Israël aanvaard Het. Is a aangenomen dat het niet als een herderliji schrijven naar de gemeenten zal gaan maar als een bijdrage tot gedachtenwis» ling, wat het stuk zelf als een kerkelijk houvast niet ten goede komt. Voorts kun nen we wijzen op het geschil over he: meedoen aan de actie .Kom over de bruz ten behoeve van bepaalde nodig geachti projecten in de derde wereld In het to> mende jaar zou de R-K Kerk ook m» doen. In jun- stelde de synode de beslij sing uit In november werd besloten m« te doen. echter met de ger. bond in de» kerk tegen, omdat Rome meedeed. Di herv kerk zit met deze geref. bond haar midden, hoewel ze volhoudt de hen kerk als haar moeder te beschouwen. Vat een vrouw kan men zich laten schelden Met een moeder gaat dit nu eenmaal niet maar toch kunnen de verhoudingen zijn, dat je een vraagteken achter dai .moeder' kunt gaan plaatsen. Met de act» .Kom over de Brug' doet de herv. keri mee. Welke beslissing kon de synode ook anders nemen om niet de Raad van Ker Ren in ons land af te vallen. De ger. bond doet niet mee. En zo zijn er langzamer hand vele dingen waarbij een scheiding ontstaan. De nieuwe bijbelvertaling deugi niet. Het zingen van psalmen in nieuwe berijmingen is door de ger. bond ontra den. Over een nieuwe gezangenbundel kan zelfs helemaal niet worden gesproken, zending is apart. Met de algemene kerk vergadering doet de bond niet mee. Ore des gewetens wil kan men niet meedoen, zo hebben we nog al eens gehoord, waar bij wel eens vergeten wordt dat andere: van oordeel kunnen zijn dat om des gewe tens wil een andere weg moet wordes gegaan. Toch zal niemand ontkennen dat deze ger. bond een inbreng kan hebbes maar dan niet op deze manier. Het be hoeft ons ook helemaal niet te verbazen dat er dit jaar contacten zijn gelegd tus sen deze ger. bond in de herv. kerk en d« verontrusten in de Ger. Kerken. Laten u echter beide wel weten dat dit geen voort gaande ontwikkeling betekent, maar eer. teruggaan naar een kerk zoals die er ln 17e eeuw was. Dit jaar zagen we in een oecumenisch blad bij een illustratie de vraag: zijn het de kerken die scheiding maken? Vanuit het verleden gezien moet zo'n vraag stellig bevestigend worden beantwoord en ook nog kan de beantwoording niet volledlj ontkennend zijn. Dit Is een ernstige zaak, omdat het inhoudt scheiding waar deze er niet zou moeten zijn. vervreemding, on enigheid tweedracht Des te verheugender is het dat we ook dit Jaar allerlei tekenen hebben mogen zien van vastgevroren houdingen die gingen ontdooien. Het blijkt een heel gewone zaak te zijn geworden, dat no kerkelijke vergaderingen, pastorale concilies, diocesane beraden, synodes prov. kerkvergaderingen en wat er noj meer mag zijn, andere kerken wordes uitgenodigd waarnemers te zenden. Dl! geeft een verheugende openheid, die alleen reeds weldadig werkt In het begin jaar heeft de synode der Ger. Kerken, met slechts enkele stemmen tegen, uitgespro ken dat. zij in beginsel is voor de bevorde ring van de eenwording van de plaatselij ke kerken. Ze kon ook moeilijk anders, omdat men op vele plaatsen in or reeds veel verder was Wel wordt open baar een tegenstelling tussen ,'t nieuwe land' en ,'t oude land', met welke eers't uitdrukking we bedoelen nieuwe v bieden, stadsuitbreidingen, woonoorden rondom industrievestigingen (Eindhoven bijvoorbeeld) De nieuwe bevolking. Jonger is, aanvaardt niet zo maar wat er vroeger aan scheiding lag. Ook verheugend is dit jaar geweest dt voortgaande ontwikkeling om tezamen tt doen wat gezamenlijk gedaan kan worden. We denken bijvoorbeeld aan samenwi king op het gebied van de zending en het bredere diaconale werk. De international gebedsweek voor de eenheid der kerk krijgt een grotere betekenis en dat iets kon ontstaan als een oecumenisch actiecentrum is verheugend. De kerken is ons land ziin via het Ned. Bijbelgenoot schap en de St-Willibrord Ver. bezig met een gezamenlijke bijbelvertaling en ze zijc zelfs betrokken bij een Chinese bijbel ore via radio Hongkong uit. te zenden Allerlei acties die vroeger gescheiden zouden zijn gehouden, zijn nu samengevoegd. Joint Church Aid voor Biafra. de reeds genoem de actie Kom over de Brug', de actie Solidaridad en andere Ze zijn alle tekenen dat men elkaar als kerk volledig wil er kennen en zo verder gaan Zo heeft men ook dit jaar in de kerk moeten leven bU de vraag Zou voor de Heer iets te won derlijk zijn? Toen de engelen van hen heengevaren waren. Lukas 2 15 Toen was de nacht voor de herders in de velden van Bethlehem weer even koud als tevoren en na de heer lijkheid des Heren die hen omstraald had. was de duisternis voor hen nog donkerder dan voordien. We hebben het kerstfeest gevierd, een feest van licht dat op velerlei wijze ge maakt wordt en welk licht voor ons in de donkerste dagen (als het tenminste goed is) een zinnebeeld wil zijn van de heerlijkheid des Heren. Het kerstfeest is voorbij. De kaarsen zijn opgebrand. De kerstbomen worden opgeruimd. We zul len het jaar moeten eindi gen zonder engelen en zon der dat alles waarmee we de vorige week een bepaal de sfeer hebben geschapen In plaats van de kaarsen, kerstballen en engelenhaar, beijveren de winkeliers zich nu vuurwerk aan de man te brengen. En wan neer dit spul met een luide knal uit elkaar spat. zijn we meteen weer terug in de reële wereld waarin we moeten leven, een wereld die nog erger vuurwerk kent: een wereld zonder en gelen die zingen van vrede op aarde: een wereld waar in duivelen, klein en groot, ieder op eigen wijze hun krijgslied zingen, het lied van Lamech uit Genesis 4. We hebben het kerstfeest gevierd. Ons is het kerst evangelie verkondigd, het zelfde evangelie dat de her ders hebben gehoord. Al was dit dan niet uit de mond van een engel, de goede boodschap blijft er dezeltde om. De herders wisten dat zij er bi) be trokken waren. Zij hebben geloofd wat hun als een hemelse boodschap was verkondigd Toen de enge len van hen heengevaren waren, hadden zij niets an ders meer dan dat woord En omdat zij dit geloven. gaan ze naar Bethlehem om Ie zien hetgeen hen was bekendgemaakt Geloof in wat van God) wege verkondigd is. brengt een mens in beweging- Wanneer we het kerstfeest gevierd hebben, moet er iets op volgen waaruit blijkt het geloof in en dt gebondenheid aan Hem dit ook voor ons geboren is- Wat moet er nog gezegd dat ongezegd is gebleven en waarmee wonden ziin geslagenWat moet er non gedaan dat tot schade f' verbittering achterwege 'f geblevenDe dagen w oud en nieuw vertellen om dat we leven tussen ste ven en geboren worden. 0 het kerstfeest hebben u' gezongen Maak mij prtj door Uwe banden, maai mij rijk door Uwe nooi maak mij blijde door U\i lijdenmaak mij levend door Uw dood. Een goedt bede om er het jaar met te besluiten.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1970 | | pagina 18