PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Iabinet komt kamer gedeeltelijk
tegemoet
a. J. Kaland: ,Raad
moet opdracht tot
van bestuur pzem
onderzoek geven'
Verwerking 400 gulden en 3 plus 1 procent in 1971
Vandaag stemming
Overlegorgaan vakcentrales
komt woensdagavond bijeen
1
Verkeerschaos in
de grote steden
Vandaag
in de
krant...
ZONODIG
STUURT U
MIJ WEG'
PZEM: hoofd
stuk één
no. 296
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woenadag 16 dec. 1970
V Bah. MIJ. van CV Brovlnalala
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Roolvink van sociale zaken heeft gis
teravond in de tweede kamer een eerste stap gedaan om tegemoet
te komen aan de bezwaren van de gehele kamer die waren aan
gegeven door de gezamenlijke vakbeweging en onderstreept door
een werkonderbreking van een uur eerder op de dag. Namens de
regering gaf hij namelijk toe aan de eis van de regeringspartijen
dat bij het aflopen van de huidige cao's de 400-uitkering in de
lonen mag worden opgenomen. De loonmaatregel die de rege
ring vorige week heeft doen ingaan wilde deze aanpassing pas
zes maanden na het aflopen van de huidige arbeidsovereenkom
sten doen opnemen.
jen Uj/l tijdens zijn rede tot het parlement.
Minister Roolvink peinst.
De regering liet vanmorgen om even voor één uur aan de tweede kamer weten dat het inpassen
van de 400 gulden-uitkering in de lonen op het moment dat cao's worden gewijzigd of ver
nieuwd, betekent dat de aanpassing van de lonen zodanig zal zijn dat over de eerste drie maan
den het aanvankelijk voorgestelde percentage van 3 procent blijft gehandhaafd, terwijl het over
de volgende drie maanden wordt gebracht op 1 procent in plaats van 2 procent. Dat betekent
dat er een loonsverbetering van een half procent in vergelijking tot de oude regeling is verwe
zenlijkt.
jECHT (ANP) Het over-
J3n van de drie vakcen-
Efej5ial zich woensdagavond
lagen uur beraden op de
Jen van het debat in de
kamer over het loonma-
igsbesluit van de regering,
üédi a tijd komen de ver-
U Keuren van NW, NKV
aj T/afzonderlijk bijeen. De
voor de bijeenkomst van
VS1 iverlegorgaan staat nog
Nachtelijk beraad
president De Jong, de minis-
'ïoolnnk, Witteveen, Nelissen.
e m üóink hebben in de nacht
i Jiandag op dinsdag. dus
ik kamerdebat op het kabi-
de minister-president overleg
®l met de fractieleiders van de
iWingspartijen over de loon-
Cjtlen, die door het kabinet zijn
Xa afloop van de besprekin-
3 de ministers niet bereid
[Bimentaar te geven. De fractie-
„.a Sümet economische deskundi-
I®® fracties in het gebouw
tie kwartier gezamenlijk beraad
A gaven om half drie iets meer
Si stelden de fractieleiders dat
de fracties onderling weinig
- ran opvatting bestond. De
'Ümelzer: ,We hebben een zeer
Tan geliik®eriehtheid'-
„J :-«Hega Biesheuvel sprak
"sumenten'. Hij stelde: ,mijn
i ls dat onze argumenten een
üadruk hebben gemaakt',
tólnagen over het loonbeleid
ifi-fractievoorzitter: diet is niet
kt. rekenkundig probleem,
wk een politiek-psychologisch
Hij zei tot slot dat er in
-'«lelijk beraad geen conclusies
e fa» ;'lrokken. Ook de KVP-fractie-
- Mi met enige nadruk: ,er zijn
"conclusies bereikt'.
'I
DEN HAAG (GPD) In grote
delen van het Nederlandse be
drijfsleven is dinsdagmorgen het;
werk een uur neergelegd als:
protest tegen de loonmaatregel
Pechiney
limiting van het Vlissings
«®tebestuur over de vesti-
Pechiney in het Sloe
Teel bezwaarden kans gege-
;.'\L motieven naar voren te
Staten
vsten van Zeeland hebben
de replieken van het
van gs aanhoord (pag.
uit Zeeland op pa-
^2,4, 5, 6, 7, 8 en 11.
pinnen- en buitenland op pa-
^3 en 9.
Ni op pagina 12 en 13.
en tv op pagina 15.
;^Jrs en financiën op pagi-
AMSTERDAM Tijdens het dins
dagmorgen gehouden stakingsuur
tje was het stadhuis voor de
trouwlustigen niet per auto be
reikbaar. Voor dit bruidspaartje
zat er niets anders op dan maai
te voet de verkeerschaos te ont
gaan in de bij het stadhuis gele
gen Damstraat.
Minister Roolvink kwam met deze te
gemoetkoming, nadat de vergadering
om hall twaalf voor een uur was ge
schorst. Kort voor deze schorsing ver
klaarde hij, dat de verwerking van de
400 gulden zou betekenen, dat in de
percentages van de aanvankelijk voor
gestelde loonstijging een wijziging
noodzakelijk zou zijn. Over die wijzi-j
ging wilde hij nader beraad plegen met j
zijn medeministers.
Na de hervatting van de vergadering
en de nieuwe concrete toezegging van
minister Roolvink, diende de heer Wie-
benga (psp) een voorstel van orde in
om de debatten af te breken en van-,
daag voort te zetten. Dit voorstel werd
door de kamer verworpen. De debat
ten werden dan ook in tweede termijn!
voortgezet. De oppositie kwam in deze;
tweede termijn niet op haar eisen te-
rug en verwierp het nieuwe voorstel
van de regering, de stemming were
echter tot vandaag uitgesteld.
Tijdens de beantwoording van de ka
mer in eerste instantie, dus voor de
schorsing, zei minister Roolvink gis
teravond, dat het uitgangspunt van de
regering was tegemoet te komen aan
de suggestie uit. de kamer om in elk j
geval het reëel besteedbare loon begin!
volgend jaar niet lager te laten zijn;
dan dit iaar. De reële loonstijging: kwam het streekvervoer
moest echter volgens de bewindsman
over de gehele periode worden beke
ken.
De oppositie nam deze vage toezegging
niet en steunde een voorstel van de
heer Janssen (ppr) om de regering de,
kans te geven tot kabinetsberaad en
daarna af te wachten wat de conse
quenties van de toezeggingen zouden
zijn.
Op een opmerking van de heer De Goe
de (d'66) of de regering dan aan de ene
kant weer wil wegnemen wat ze aan de
andere kant geeft, liet minister Rool
vink weten daarover nog geen ant
woord te kunnen geven. Wel zei
gevraagd dat het uitgangspunt
regering is tegemoet te komen aan de
suggestie uit de kamer om in elk geval
het recel besteedbare loon begin vol-
STAKING VRIJ ALGEMEEN
weg te gaan zitten.
De stakingsaktie uniek voor bet
naoorlogse Nederland ging vooraf,
aan de debatten in de tweede kamer1
over de loonmaatregel. De grote
werkgeversbonden hebben hun leden
geadviseerd het stakingsuur niet uit te
betalen.
van het kabinet-De jong. In een Het treinverkeer ondervond zoals ook
aantal grote bedrijfstakken mocht worden verwacht, geen vertra
ging. Bij de openbaar vervoer-bedrij
grote
(bouw. metaal, havens) was de
staking vrijwel algemeen. De
treinen bleven normaal rijden,
maar in de randstad Holland
bijna!
geheel tot stilstand. De radio
zenders Hilversum 2 en 3 zijn
een uur uit de ether geweest.
Hilversum 1 deed niet aan de
staking mee. De NCRV zond de
aangekondigde herhaling van
een hoorspel uit. Het program
ma van de schooltelevisie werd
afgebroken.
in de grote steden werd verschil
lend op her stakingsparool gerea
geerd. In Den Haag nam het perso
neel van de HTM aan de staking deel,
maar in Rotterdam bleven trams en!
bussen van de RET vrijwel normaal
rijden. Bij de Westlandse streekver-
voermaatschappij kwamen op alle lij j
nen bussen tot stilstand. De directie
had de indruk dat de staking zo goed
als volledig was.
De Haagse taxicentrale constateerde
een grotere drukte dan normaal. Dit
was duidelijk het gevolg van de sta
king van het tram- en buspersoneel.
In Voorburg en Rijswijk deden de
taxichauffeurs eveneens niet mee aan
de stakingsaktie.
Schiphol
(Zie slot pag. 3 kol. 3)
Op de nationale luchthaven Schiphol!
werd het werk op alle afdelingen stil-
h» Opmerkelijke gebeurtenissen ln Den; gelegd. Binnenkomende toestellen wer
Haag: de vrijwel algemene staking; den normaal behandeld, maar tussen!
va nhet tram- en buspersoneel, grotei e'f en twaalf uur vertrokken er geer.;
drukte bij de taxicentrale en topdruk- vliegtuigen. Bij de KLM werd op vrij
te in restaurants en winkels. Op dei we' a"e afdelingen gestaakt. Het werk
Loosduinseweg blokkeerden stakende
bouwvakkers het verkeer door op de
Zie slot pag. 3 kol. 6
BEWOGEN BEHANDELING PZEM-KWESTIE IN STATEN
MIDDELBURG Een bewogen
gedeputeerde A. J. Kaland
voorzitter van het dagelijks be
stuur van de PZEM heeft
dinsdag in de provinciale staten
van Zeeland verklaard niet te
zullen rusten 'voor er volstrekte
duidelijkheid is over de situatie
waarin de PZEM, de directie en
het personeel van dit bedrijf
zijn komen te verkeren'. Hij
vond, dat een opdracht voor een
nderzoek naar het beleid van
PZEM en directeur niet in de
staten thuishoort, maar in de
raad van bestuur en de aandeel
houdersvergadering; hij zal
daartoe alle stappen nemen en
de beslissing van de raad van
bestuur in de komende staten
vergadering mogelijk in ja
nuari meedelen.
Als de vorm van het onderzoek
met name ten aanzien \an de bungalow-
bouw van de directeur in Domburg
niet de instemming heeft van de sta
ten. is de heer Kaland bereid eventue
le consequenties te aanvaarden: ,Hel
is aan de staten mij dan weg te
sturen en het onderzoek op hun wijze
te laten verrichten', zei hij dinsdag
middag.
De gedeputeerde liet in een bewogen
verklaring weten, dat hij in overleg
met het dagelijks bestuur naar een
formulering ;:a! zoeken over de vorm
van het in te stellen ondersoek, waar
over de raad van bestuur dan moet,
beslissen. Daarbij gaf hij ook de ver
zekering ue vraag aan de orde te
zullen stellen of dat onderzoek moet
gebeuren door de externe accountant.
In zijn betoog maakte de gedeputeer
de duidelijk dat noch het dagelijks
bestuur noch de raad van bestuur zijn
benaderd door personeelsleden, die
bepaalde informaties over een onjuis
te gang van zaken bij het bedrijf wel
telefonisch, bij bezoek of per anonie
me brief aan anderen hebben ver
strekt.
Deze verklaring van de gedeputeerde
vormde de climax van de discussie
over de PZEM in de staten, die dins
dagmorgen warrig begon.
Morgenvergadering
Er hadden zich vanaf de vroege mor-;
gen in en rond de statenzaal namelijk!
allerlei verwikkelingen voor gedaan.
Er zou om elf uur worden begonnen,
althans dat was de bedoeling. Meestal
beginnen de ochtendvergaderingen van
de staten om tien uur. maar omdat
men het billijk achtte dat gedeputeer
den enige tijd namen om nu hun!
antwoord voor te bereiden, werd be
sloten om ditmaal om elf uur te
beginnen. Voordien was er echter al
het een en ander gebeurd.
De PvdA-fractie was om tien uur bij
eengekomen in één van de commissie
kamers en tijdens die bijeenkomst'
bleek, dat PZEM-personeelsleden via'
een contactpersoon enkele leden van
de fractie hadden benaderd. Dat wasi
gebeurd naar aanleidihg van de uit
voerige verslagen in de PZC, in het;
bijzonder over de nadere verklaring!
van gedeputeerde Kaland Met name
waren ae personeelsleden zo liet
ae contactman weten er over ge
vallen, dat nu de conclusie mogelijk'
was. dat personeel op eigen houtje zou;
hebben verschreven ten dienste van;
de directeur. Zij wensten deze conclu
sie niet te onderschrijven.
Hierop nam het PvdAstatenlid Don
contact op met de administratief ad
junct-directeur van de PZEM. drs M.
de Bnujne. tevens de interne (niet ae.
externe) accountant van cie maat
schappij- Dra De Bruijne deelde mee
niets van het standpunt van de perso-,
neelsleden te weten, maar was desge
vraagd wel bereid in de PvdA-fractie
te verschijnen. Dit gebeurde. Op
grond van hetgeen in de fractieverga
dering werd behandeld werd besloten
dat fractievoorzitter dr Prins onmid
dellijk bij de aanvang van ae staten
vergadering om elf uur beraad in het
seniorenconvent zou voorstellen. Bo
vendien zou hij gedeputeerde Kaland i
van de recente gang van zaken op de
hoogte brenger.. Dit laatste werd no
dig geacht uit een oogpunt van poli
tiek fatsn"-
ftdHtlilH
Het is een bewogen verga
dering geworden, giste
ren in de statenzaal van Ze»
land. De PZEM-zaak was op
het belangrijkste punt
en daar omheen deden zich
allerlei ontwikkelingen voor
Elders in deze krant wordt daarover
uitvoerig verslag uitgebracht, ook over
wat zich in de wandelgangen afspeel
de. De gebeurtenissen culmineerden in
het antwoord van de gedeputeerde Ka
land het dagelijks bestuur van de
PZEM zal op korte termijn de raad
van bestuur voorstellen oen grondig
onderzoek bij het bedrijf in te stellen.
De raad van bestuur zal daarover snel
een beslissing nemen, waarna in de
komende vergadering van de staten - -
vermoedelijk volgende maand zal
worden meegedeeld, hoe en door w:e
het onderzoek zal worden opgezet. Op
die manter blijft het ook voor de sta
ten mogelijk hun mening over de dan
gekozen methodiek kenbaar te maken
.Zo nodig kunt u mij dan wegsturen',
zei de gedeputeerde
Voor deze Zeeuwse bewindsman was
het gisteren geen gemakkelijk*
dag en da! was ook we! merkbaar, tut
alles bleek, dat hij de hele gang van
zaken bij de PZEM rich sterk heef.
aangetrokken. Voor hem ging het voor
a! ook om de plicht van een bestuur
der om loyaal te zijn met een functio
naris: de afgelopen dagen bewezen,
dat de gedeputeerde zich moreel e*
bonden ach: deze functionaris te be
schermen tegen allerlei aanvallen van
buiten, zolang hij de gedeputeerde
althans de feiten niet bewezen acht
Een honorabele houding, waarvoor ir.
de staten naar
ons in allerlei ge
sprekken duidelijk
werd groot res
pect bestond. Niet
temin beschikt ge
deputeerde Kaland over gevoel voor de
politieke realiteit misschien zou hij
als hij dat had gewild, me; enige moei
te deze kwestie door de staten hebben
kunnen loodsen, maar dat zou tegelij
kertijd heel onbevredigend zijn ge
weest. Nog afgezien van eventueel op
vallende consequenties: we hebben na
melijk begrepen, dat de fracties van
PvdA. PPP. en D '66 ln dat geval ais
aandeelhouders een beroep op da
rechtbank zouden hebben gedaan op
grond van artikel 53 van het wetboek
van koophandel. De oplossing, die gis
teren in uitzicht werd gesteld, ls veel
beter en zal vermoedelijk vandaag zon
der moeite de eindstreep halen.
De oplossing lijkt ons ook daarom
juist, omdat het. thans loegezeg
de onderzoek zich binnen het for
meie PZEM-kader afspeelt. Het da
gelijks bestuur stel: nu aan ce
raad van bestuur een onder
zoek voor en deze raad ver
antwoording schuldig aan de aandeel
houders (provincie en gemeenten)
neemt een beslissing. Dat daarbij
scherp rekening zal worden gehouden
met wat er in de staten naar voren is
gebracht, is vanzelfsprekend, is trou
wens ook met zoveel woorden door de
gedeputeerde toegezegd. We kregen de
indruk dat hij gisteren wel om het
eens wat pathetisch te zeggen door
de diepste diepten' is gegaan Niet om
dat zijn beleid zou zijn afgekeurd op
het stuk van PZEM-zaken of zelfs maar
ter dLscussie werd gesteld, maar om
dat hij was overrompeld door allerlei
voor hem kennelijk volstrekt onver
wachte gebeurtenissen. Wij willen dat
nog met enkele aantekeningen verdu:
delijken.
De gedeputeerde Kaland schuwt de
verantwoordelijkheid niet. maar
wenst die wel te dragen op de daartoe
geëigende plaats, hij denkt in formele
verbanden en verwacht min of meer,
dat iedereen vooral ook zijn omge
ving eenzelfde houding aanneemt.
Vanuit deze gedachtengang werkt hi\
vanuit deze gedachtengang ook ste'.t
hij vertrouwen in zijn medewerkers.
Wanneer nu blijkt, dat ln zulk een be
paald formeel kader in dit geval de
PZEM allerlei mensen uit de for
mele boot vallen en contacten opne
men met politici, met krantenmensen
en met anderen, dat zij anonieme brie
ven schrijven en dito-telefoontjes ple
gen. dan schokt dat deze gedeputeerde
duidelijk. Sterker nog: hij begrijpt het
niet. want hij voelt zich de gekozen be
stuurder tot wie iedereen toegang moet
hebben en ook heef:. Bovendien is er
bij hem sprake van een grote loyaliteit
we wezen er al op met de meest
besproken man in deze kwestie, cie
PZEM-directeur. Samen met hem
bouwde hij de afgelopen jaren een ge
heel nieuw energiebeleid op met gun
stige resultaten. Deze loyaliteit was
echter voor sommigen vermoedelijk
juist een verhindering om rechtstreek*
naar de gedeputeerde of naar het da
gelijks bestuur te gaar.: de voorzitter
van dit bestuur en de directeur werden
en worden door menigeen als een twee
eenheid beschouwd. Deze beeldvor
ming speelt bij dit alles een grote roi.
De bewustwording daarvan was, naar
we aannemen, mede de oorzaak ervan,
dat de gedeputeerde uiterst bewogen
was Zijn gevoel voor politieke rea'.:
teit won het echter: het gevraagde on
derzoek komt er. zij het binnen he*,
verband van de PZEM.
He: eerste hoofdstuk in deze PZEM
zaak wordt vandaag afgesloten, he:
tweede komt volgende maand aan de
orde. Het is nog niet duidelijk hoeveel
hoofdstukken er zullen verschijnen,
evenmin hoe het verhaal zal eindigen
Niet
Al deze )ti wikkelingen waren er de
oor/aak van. dal de vergadering niet
op het afgesproken tijdstip (elf uur)
begon: het was pas rijf voor half
twaalf toen de commissaris de verga
dering opende Tussen elf en rijf voor
half twaalf waren de fractievoorzit
ters het echter niet eens geworden
over de te volgen procedure: zou men
(Zie slot pag. 7 kol. 5)
KRAAKZWEMBAD
ZONDAGS OPEN
HASSELT (ANP) Met ze* tegen
vijf stemmen heeft de gemeenteraad
van Hasselt in Overijssel dinsdaga
vond besloten het plaatselijke zwem
bad op zondaren enige uren open te
stellen. \'a een afwijzing tan de raad
van het vorig Jaar is het bad een
aantal keren ge-kraakt.
