PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
REGERING DOET WATER IN DE WIJN'
Bemiddelingspoging
van KVP is mislukt
Franco kondigt
noodtoestand af
NS-ers mogen
niet staken
Deel staten wil een commissie van
onderzoek rond beleid van de PZEM
Verwachting regeringspartijen aan vooravond debat:
Staking
wordt
vrijwel
algemeen
Verschrijvingen
oondebatten
'op televisie
Vandaag
in de
krant...
NIEUWE VRAGEN ROND BUNGALOWBOUW PZEM-DIRECTEUR
pvda dreigt
met motie
wantrouwen
- no. 295
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 15 december '70
ay/
s»
Kalarici: er waren vinds vorige weel
donderdag aan het dagelijks bestuu
van de PZEM nieuwe feiten ter kenni
gebracht, op grond waarvan dit t*
stuur een aanvullend accountant
onderzoek had gelast. Het ging hle
onder meer om werkzaamheden en 1«
vering van materialen ten dienste rai
de pnvé-woning van de PZEM-dirt
teur. Deze zaken zouden onjuist in d<
administratie van de PZEM zijn vet
werkt. Op dat moment lag de aandul
ding .verschrijvingvoor de hand.
W'
willen er ln dit verband a
W,
de provinciale waterstaat en ook toen
kwamen gedeputeerde staten met een
onverwachte verklaring: 13 december
19f>0. Het directe begin daarvan lag ln
Goes. Tijdens een vergadering van een
kiesvereniging was de opmerking ge
maakt, dat gedeputeerde staten nu wel
hoofdschuddend konden spreken over
de Goese verschrijvingen, maar zo
werd er aan toege
voegd ze konden
beter hun eigen wa- J y ,j_
terstaat eens laten j fa&HidiH
onderzoeken, daar 4
werd ook verschre
ven Gedeputeerden deelden daarop
mede in de hier bedoelde onverwachte
verklaring, dat zij géén kennis droegen,
noch ook hadden toegelaten, laat staan
bevorderd, dat verschrijvingen b:j een
provinciale dienst werden toegepast
Dat was tien jaar geieden. Men ziet. de
gang van zaken lijkt op die van nu.
Ook gisteren werd verzekerd, dat noch
het PZEM-bestuur noch de directeur
kennis van eventuele PZEM-verschrn-
vingen droegen. In 1960 werd daarop
meegedeeld, dat een onderzoek zou
worden Ingesteld, ln 1970 klinkt het
zelfde: de geschiedenis herhaalt zich.
7c brengen met enige nadruk deze
affaire van tien jaar geleden naar
voren, omdat toen een voortreffelijke
oplossing werd gevonden voor de wij
ze waarop het onderzoek zou worden
aangepakt. Gedeputeerden deelden na
melijk in 1960 mee. dat de minister van
binnenlandse zaken een onderzoek zou
instellen. Later bleek, dat dit neer
kwam op een rapportering door de al
gemene rekenkamer. Er is over dat
vervolg nogal wat te doen gewe*--'
zes maanden later was he* rapport wel
iswaar gereed, het werd ter vertrou
welijke kennisneming bij de tweede
kamer gedeponeerd en aan gedeputeer
de staten toegezonden, maar het bleef
aanvankelijk geheim. In Juli 1961 werd
echter alsnog besloten om Journalis
ten inzage van het stuk te geven en
vanaf da; ogenblik werden alle rele
vante feiten gepubliceerd. In augustus
daaraanvolgend viel het doek defini
tief: de staten namen het rekenkamer
rapport onder de loep en aanvaardden
de bijbehorende nota van gedeputeer
de staten: er werd een grondige re
organisatie bij de waterstaatsdlenst
toegepast.
Bij de PZEM zal nu een accountants
onderzoek worden ingesteld. Een
meerderheid in de staten zal daarmee
wel akkoord gaan. zo is gisteren
bleken, een minderheid zal vasthouden
aan een onderzoekscommissie Wij
hebben op deze plaats vorige week als
onze mening uitgesproken dat we
citeren: .voor zover dat nu is duide
lijk geworden in de relatie bedrtjf-
dirccteur zich alles heeft afgespeeld zo-
als het behoorde". Gisteren echter zijn
door de onverwachte verklaring van
gedeputeerden nieuwe vraagpunten ze-
rezen. kennelijk ook naar het oordeel
van het college, er is immers een aan
vullend onderzoek gelast Dat betekent
echter., dat nu personeelsleden van de
PZEM moeten worden gehoord: zij
immers hebben althans die indruk
is gewekt op eigen houtje en zonder
voorkennis van de directeur te zijnen
gunste verschreven- Waarom deden ze
dat? W"e betwijfelen of een dergelijke
vraag «maar er zijn er nog.-ir.eer :e
stellen) wel kan worden beantwoord
vla een accountantsonderzoek Dus
toch een onderzoekscommissie9 We
menen dat deze weg niet behoeft te
worden bewandeld, ln de eerste plaats
omdat zoals de heer Van Bennek om
terecht opmerkte de formele basis
van een dergelijke commissie nogal
twijfelachtig is In de tweede plaats
wie moeten er in worden benoemd"
En ten derde: de tijdsfactor .speek
mee. Deze zaak moet namelijk zo spoe
dig mogelijk uit de wereld
Tegen deze achtergrond hebben we
de historie van tien jaar geleden
opgehaald. Toen werd de rekenkamer
aangewezen voor een onderzoek, een
bevoegde en beëdigde instantie, volko
men doorkneed in het opsporen van
eventuele onregelmatigheden in admi
nistraties. Men hoeft ae jaarlijkse rap
porten maar te lezen om te weten dat
functionarissen van de rekenkamer
zonder aanzien des persoons werken:
zij tikken even goed een minister op
de vingers als een ondergeschikte amb
tenaar. die een kleine kas niet goed be
heert Voor een onderzoek van de re
kenkamer is vanzelfsprekend mede
werking van de regering nodig: ce mi
nister moet opdracht geven Maar
waarom dat niet geprobeerd" De ge
schiedenis van 1960 heeft duidelijk ge
maakt. dat in een netelige situatie snel
licht werd verschaft dankzij deze in
stelling. Er is r.u opnieuw een r.ete ze
(Voor eervols zie pagina 3
kolom 3)
eff
gttKSCM (GPD) - De NOS-te-
vjjt heeft de rechtstreekse re-
.■rtjsc van de loondebalten in de
Jitde kamer, nadat oorspronke-
de bedoeling: was. dinsdagmid-
h op het eerste net uit te zen-
mar Nederland twee ver
nist. Het schema van uitzen-
ffordt nu als volgt:
tóand 2, NOS* 14.00 tot 18.30
rabat; Nederland 2. KRO:
tot 20 30 vanavond in
Bespoort; Nederland 2. NOS:
JO tor 22.00 loondebat; Neder-
i 1, NOS: vanaf 22.00 uur loon-
l «ji eventuele pauze van het
iKoiebat zal op Nederland 1 na
-ïu-jr Avro's Televizier worden
jenden.
(Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG De regeringspartijen zullen vandaag het kabinet trachten te bewegen enig water
in de wijn te doen door verwerking van de 400 in de cao's per expiratiedatum, toe te staan en
de loonmatiging wat meer in de tijd te spreiden. Verwacht wordt dat het kabinet de regerings
partijen enigszins tegemoet zal komen. De gespannen sfeer om de getroffen loonmaatregel die
gisteravond nog levensgroot aanwezig was, zou daardoor iets kunnen opklaren. Het kabinet heeft
gisteravond tot tegen middernacht vergaderd.
3" HAAG (GPD) De be
aten, die in de loop van maan-
isavond binnenkwamen over
s effect van de oproep tot een
isaene staking tussen elf en
a!f uur hedenochtend wijzen
:'.e richting van een algemeen
solgen van de oproep.
li belangrijke slag werd aan het ini-
Het toegebracht door de uitspraak
n de Utrechtse rechtbank-president,
hü bonden van spoorwegpersoneel
öatehun leden mee te delen dat het
rt Kt neergelegd mag worden,
ki ij de grote steden Amsterdam,
irtr&n en Den Haag werkt het ver-
rrgssoneel door, maar de vakorga-
aïs hebben het publiek verzocht
5 set stakingsuur geen gebruik te
tiïtn van de openbare vervoermidde
len ook de openbare gebouwen niet.
iSsreden.
te de grote warenhuizen zullen doen
top dit moment nog niet vast. Wel
tia de vrouwenorganisaties van de
3 centrale vakorganisaties een op-
7} co; de vrouwen van Nederland ge-
om in het besmette uur (11 tot
teen boodschappen te doen.
i touwvakkers, de havenarbeiders,
s Ktters en drukkers, het personeel
ifc agrarische, de voedings- en de ge-
:®iddelenindustrie leggen het werk
tieso uur neer. evenals het personeel I
c: ie Hoogovens.
AMSTERDAM Maandagmiddag
is een groep van 300 arbeiders uit
de Amsterdamse houthaven een
wilde staking begonnen. Op weg
naar een vergadering over de te
houden acties werden demonstran
ten toegesproken door een woord
voerder van het actie<omité Ber-
tus van Jouren.
CNV-voorzitter Lanser zei gis
teravond in een hearing met de
fractieleiders uit de tweede ka
mer en hun loondeskundigen
dat met een dergelijke tege-j
moetkoming niet meer dan een1
fout zou worden hersteld. Hi.i
vroeg de kamer de kans te bie
den in onderhandelingen met
de werkgevers tot een aanbeve
ling omtrent een loonmatiging
te komen. ,Als er orde op zaken
moet worden gesteld, dan in
vrije onderhandelingen door
het bedrijfsleven zelf, aldus de
CNV-voorzitter. die het noemen
van percentages gevaarlijk
vond, omdat men zich daaraan
gaat ophangen. Ook NVV-voor-
zitter A. H. Kloos voerde aan
dat het de taak van de werkge
vers is loonstijgingen die niet
door de heugel kunnen, tegen te
houden.
Er is gisteren druk over de regerings
maatregel overleg gepleegd. Zonder
dat dit tot concrete resultaten leidde, j
De fractieleiders van de regeringspar-
tijen overlegden nog gisteravond laat
over hun houding die zij vandaag
zouden innemen. Eerder op de dag
spraken zij met enige leden van de:
regering in het kabinet van de minis-:
ter-president aan het Plein 1813. De
voorzitter van de KVP, mr A. van der
Stee, gaf maandagmiddag zijn pogin-
gen op om in overleg met enkele:
vooraanstaande Nederlanders een for-j
mule te vinden op basis waarvan!
werkgevers en werknemers opnieuw
rond de tafel zouden kunnen worden!
gebracht.
Met welke vooraanstaande figuren mr
Van der Stee maandag in contact
stond, is niet bekend gemaakt. Ge
noemd werden de namen van prof
Zijlstra, de president van de Neaer-
Zie slot pagina 9 kolom 6)
De Haagse politie heeft gisteren
zeventien Zuidmolukkers gearres
teerd. Acht werden aangehouden
omdat ze .uitdagend en met vlag
gen zwaaiend aan het demonstre
ren waren'. De anderen werden ge
arresteerd op verdenking van ver
boden wapenbezitDe politie vond
een wapenstok, twee katapulten.
karwatsen, een aantal rotjes en
andere me' nader omschreven .on
gewenste handwapens'. Bij de ge
arresteerden was niemand uit
Zeeland afkomstig. Op de foto: de
politie arresteert een groep Am
bonezen
RECHTER BESLIST:
UTRECHT (GPD) Het personeel van de Nederlandse Spoorwe
gen mag vandaag niet meedoen aan de staking, die de vakcentrales
van 11 tot 12 uur voor alle werknemers in Nederland hebben uit
geroepen.
De president van de Utrechtse recht
bank, prof. mr V. J. A. van Dijk. wees
maandagavond in het door de NS 's
morgens in opdracht van de regering
aangespannen kort geding de vorde
ring van de NS toe. dat de Nederland
se, katholieke en protestants-christelij
ke bond van vervoerpersoneel op
straffe van een dwangsom van 500.500
gulden voor elke bond per aftreding
hun leden zouden aansporen deal te!
nemen aan het stakingsuur. De bon-,
den overwegen tegen de beslissing in'
beroep te gaan.
Het opwekken tot staking achtte de
president evenals de p'eiter van de
NS. landsadvocaat mr E. Droogleever'
Fortuyn uit Den Haag, een onrecht
matige daad. Het aantal stakingen in:
Nederland is uiterst gering. In het
belang van de politieke verhouding in
ons land dient slechts in het uiterste
geval van het stakingswapen gebruik
ie worden gemaakt, aldus prof Van
Dijk.
Ook uit veiligheidsoverwegingen wees.
de president de eis van de NS toe.
.De NS zijn niet alleen intern, maar.
ook ten opzichte van ander verkeer in
hoge mate gevaarscheppend'. zei hij.
Prof. Van Dijk verklaarde, dat er
(Zie slot pagina 9 kolom 5)
de radio zal doen is nog niet ge-
duidelijk. De bij radio en tv ac-
artiesten hebben van him bonden
naö gekregen van elf tot twaalf
(Zie slof pagina 9 kolom 7)
Oliekoek
Qp ttater en strand van de Wes-
(Bscbelde .drukt' een enorme
iz'ioek na een aanvaring met
stanker.
(pag. 2)
Zuidmolukkers
HET PROCES tegen de ,33 van
"teenaar', de bezetters van de
■"Kideniie van de Indonesiche
acassade heeft al op de eerste
«n politiek tintje gekregen
de Zuidmolukse beschuldi
gt dat Nederland volkeren
moord pleegt...
(pag. 3)
Staten
Staten van Zeeland waren gis-
weer in alle staten: van
POuti» vuurwerk tot een zachte
aboeling van uiterst veel woor-
(pag. 6 en 7)
Sex-boetieks
PATER Krekelberg heeft zich gis-
■wen voor de rechter moeten
^antwoorden voor zijn .kruis-
tegen de sexboetieks'...
(pag. 9)
Nieuws uit Zeeland op pa-
&a2,4,5, 6, 7 en 12.
Binnen- en buitenland op
Pagina 3 en 9-
Sport op pagina 10.
en tv op pagina 11.
®eurs en financiën op pagi
na 13.
(Van onze correspondent)
Rüdio €11 tl) MADRID De Spaanse crisis!
rond de krijgsraad van Burgos
is het point of no return' voor
bij gestreefd. Generaal Franco
zag zich maandagnacht gedwon
gen om zijn kabinet, ondanks de
afwezigheid van enkele sleutel
figuren, zoals de minister van'
buitenlandse zaken, voor een
buitengewone vergadering bij
een! te roepen.
De ministerraad duurde nauwelijks j
meer dan zestig minuten en het zicht
bare resultaat was een kort decreet!
van vier artikelen waardoor de politie:
in heel het land vanaf dinsdag een ab-i
solute vrijbrief krijgtHet decreet ver-1
klaarde dat .minderheden' misbruik!
hebben gemaakt van de grote vrijheden!
die het regime toestaat, en dat derhal
ve besloten werd gedurende zes maan-!
den het artikel 18 van de grondrechten:
van het Spaanse volk op te heffen.
DEN HAAG Op verzoek van de
voorzitters van NVV. NKV. en
CNV is een gesprek gevoerd met
fractievoorzitters en financiële ex
perts over de looncrisis Op de fo
to vlnr de heer Mertens 'NKV),
mr. Biesheuvel (AR), drs. Schmel-
zer (KVP). mr. Van Mierlo (D'C.r,),
en de heren Kloos (NVV) en Lan
ser (CNV).
Arrestaties
Dit artikel verklaart, dat iedere arres
tant binnen 72 uur óf vrijgelaten, ófj
aan de gerechtelijke macht overgedra
gen moet worden. De tweede paragraaf'
van dit decreet gaat zelfs nog verder;
en zegt dat de minister van binnenland- j
se zaken .in ieder geval dat zich voor-;
doet de aangewezen maatregelen zal'
nemen'. Waar dit toe kan leiden is na-j
tuurlijk niet te overzien.
Spaanse legerofficieren zijn maandag!
(Zie slot pagina 9 kolom 3)
MIDDELBURG De begrotings
zitting van Zeelands provinciale
staten is maandag voor een
aanzienlijk deel beheerst door de
vragen rond het PZEM-beleid en
de bungalowbouw van ir T. Bo-
gerd in Domburg. Het begon on
middellijk bij het begin van de
algemene beschouwingen, toen
gedeputeerde A. J. Kaland in een
onverwachte verklaring liet we
ten, dat het dagelijks bestuur
van de PZEM in overleg en over
eenstemming met de directeur
heeft besloten de externe ac-i
countant een aanvullend onder-1
zoek in te laten stellen naar dei
privéwoning van de directeur
plus naar de manier, waarop dej
gegevens daarover in de admini-
stratie zijn verwerkt.
In de volgende beschouwingen lieten
CHü. ARP. KVP, SGP en VVD weten
akkoord te kunnen gaan met dit aan
gekondigde onderzoek. De PvdA. D'66,
de PPR en mr K. A. Keuning (ds'70)
wilden daarmee met volstaan en dron
gen aan op een algemeen onderzoek
naar het PZEM-beleid en de bungalow-
bouw door een onafhankelijke com-i
missie. Over de achtergronden van die!
verklaring verwijzen wij naar pag. 7.
Drie onderdelen rond de PZEM kregen
in de beschouwingen van vrijwel elke
fractievoorzitter de aandacht: de kwes-
tie-Stikkelorum. de verwikkelingen
rond de bungalowbouw \an de direc
teur en het beleid van directie en da
gelijks bestuur van de PZEM.
De scherpste opmerkingen kwamen
met name ten aanzien van de hand- en
spandiensten van de PZEM bij de bun
galowbouw van de PvdA-fractievoor-
zitter dr E. J. Prins. Hij meende, dat
.volledige zuiverheid moet worden be
tracht, waaruit consequenties getrok
ken zullen moeten worden.' Dr Prins
achtte de instelling van een onafhan
kelijke commissie van onderzoek van
buiten Zeeland .noodzakelijk en onont
koombaar'.
Geen vertrouwen
En hij stelde: .Ten aanzien van dc po
litieke verantwoordelijkheid zouden wij
gaarne zien, dat het college ruiterlijk
erkende in deze mis te hebben gegre
pen. Gezien de grote waardering, die
wij op velerlei terreinen voor liet col
lege hebben, alsmede de moeilijke om
standigheden (onderbezetting) waar
onder momenteel moet worden ge
werkt willen wij nu niet verder gaan.
indien echter op dit moment het col
lege weigert tot instelling van een com
missie en dit niet met nadruk wenst
voor te leggen aan de raad van bestuur
dan wel de aandeelhoudersvergade
ring, of zou verklaren dat zij volledig
door de door ,I)c Stem' geschetste gang
van zaken op de hoogte was. dan kun
nen w ij onmogelijk langer ons vertrou
wen geven en zullen wij een motie van
wantrouwen indienen tegen de leden
ran uw college, die deel uitmaken van
het dagelijks bestuur van de PZEM.'
De commissie van onderzoek zal naar
de mening van dr Prins de bevoegd
heid moeten krijgen onder ede het
personeel en de kan de PZEM toe
leverende instanties te ondervragen,
waarvoor hij opname van één of meer
juristen en accountants met ervaring
op het gebied van de bedrijfsdoorlich-
ting in de commissie nodig achtte. De
omschrijving van de opdracht aan de
commissie zou moeten uitgaan van het
seniorenconvent. Naast het onderzoek
zou de commissie aldus dr Prins
tevens kunnen adviseren over de wen
selijkheid van een meerhoofdige di
rectie .teneinde de continuïteit sr. de
beleidsvoering te verzekeren, waar im
mers in de huidige situatie bij onver
hoopt wegvallen van de directeur een
enorm gat ontstaat.'
Openbaar
De PvdA-fractie vroeg van de staten
voorts een uitspraak over openbaar
heid van de aandeelhoudersvergade
ringen: een uitspraak van de staten
houdt een bindende opdracht in aan
de vertegenwoordigers van de staten
in die vergadering, aldus dr Prins. Hij
meende, dat een vergadering daarvoor
op korte termijn zou kunnen worden
belegd en vond. dat in de komende aan
deelhoudersvergaderingen de overige
door .De Stem' naar voren gebrachte
punten kunnen worden behandeld.
Op dat punt ran zijn betoog liet dr
Prins weten, dat de verklaring van
gedeputeerde Kaland. waardoor .de
eerste verklaring van de accountant in
de lucht kwam te hangen' en dat hij
daardoor in dit stadium de opmerkin
gen wilde maken, die hij eigenlijk voor
de tweede termijn had willen houden.
Daarop stelde de PvdA-woordvoerder
te twijfelen aan het feit of alle hande
lingen van PZEM-persor.ee! aan de bun-
Zie slot pag. 2 kol. 5
