PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
STAKING
VAN 1 UUR
Dinsdag a s van elf tot twaalf uur
VAKCENTRALES WILLEN ALGEMENE
Discussie-avond over milieuhygiëne
in Hulst leverde weinig nieuws op
Amerikaans congres
verontrust over
uitlatingen Nixon
Kabinet: AOW 7 pet hoger
Staatsbezoeken
Vandaag
in de
krant...
NOS
PTT
PROMINENT FORUM BLEEK UITERST ZWIJGZAAM
DR STORTENBE
KER: .NIEUWE
MENTALITEIT IS
HARD NODIG'
Bewogen pleidooi
Na regen weer
zachter
WAARIN OPGENOMEN DE M IDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 12 december 70
I t 16.20 »-
W t >7,20
ZitrlkZM, UI. 3246.
C 16*200
UTRECHT (GPD) De drie vakcentrales willen alle werknemers
ln Nederland komende dinsdagmorgen van elf lot twaalf uur la
ten staken, voor zover hun werk dat toelaat. De werknemers in
vitale bedrijven (ziekenhuizen, nutsbedrijven, etc.) worden ver
zocht zich in een .aangepaste vorm van protest' te uiten. Het uur
van produktiviteitsmatiging, zoals NW, NKV en CNV het sta
kingsuur noemen, zal een reactie zijn op het loonmatigingsbesluit
van de regering.
Kiiu ocssïass
door
üyl
vdA.
Zeker 30 doden
lij treinongeluk
in Portugal
LISSABON (AFP-DPA-RTR) Bij
■n ireinbotsinjr in de nabijheid van
'«bon zijn donderdagavond zeker
rtif mensen om het leren gekomen,
«eevw vijftig: mensen werden ge-
ned. nn wie 33 ernstig. Reddings-
aettn roeken tussen de wrakstuk-
s naar andere slachtoffers. Het is
ernstigste treinongeluk sinds 1965
I bij een bolsing nabij Sintra twin-
mensen het leven verloren. Een
W tevoren werden bij een trein-
">-? bij Oporto 89 mensen ge
ïnd.
kA-dagavond reden bij het station
"Sacavem. een van de voorsteden
"Lissabon, twee personentreinen
"üaar in. Beide treinen waren op
q raar de hoofdstad. Onder de
:?wr 400 passagiers bevonden
- veel militairen die voor een
"Werlof uit Portugees Guinea wa-
'a teruggekeerd.
Seddingsploegen hebben de gehele
in een stromende regen gewerkt
tet bergen en redden van de
maffers.
Bi NOS WIJST de klacht van
«ter Klompë naar aanlei-
van een .onheus' interview
tan drie bewindslieden over de
wnhvestie door een NOS-ver-
agever, van de hand. (pag.
K Pn-BESTELLERS zijn te-
nrgesteld over het uitblijven
",n een .adequate' reactie op
voorstellen, die zij 3 de-
>ir aan de minister hebben
PC2an- (pag. 9).
Notities bij de grafiekten-
tonstelling 50 x 50 en de aanwij-
-_|"5 ran hel Afrikamuseum tot
■wseum ran het jaar; letterkundi-
X vcmiek door Hans Warren.
'?J 15 Actie .Glaasje op' is voor
been Zeeland wel besteed: Stem-
uit de Kerken.
A/7. Pekelzonden en hun be-
wiling. Een stukje geschiedenis
™t vewone mensen uit het Goes
de vijftiende eeuw.
JH.1S^Een kijkje achter de scher-
oi) Martinair, Nederlands
charterluchtvaartmaat-
«appij
'J' -1- Schaken, dammen, brid-
r- vuzzel en culinair avontuur.
Meuws uit Zeeland op de
^a's 2, 4, 5, 7 en 10.
®rnen- en buitenland 1, 3
®9.
Spert 11 en 13.
Velevisie 23.
KRASSE TAAL OP PERSCONFERENTIE
WASHINGTON/PARIJS (RTR-AFP) De waarschuwing die presi
dent Nixon tijdens zijn persconferentie in het Witte Huis aan Hanoi
heeft gericht en de dreiging de bombardementen op Noord-Vietnam
weer te hervatten (zie pagina 3) hebben in politiek Washington de
indruk achtergelaten dat de regering zeer ongeduldig wordt over de
manier waarop de oorlog zich nu al maandenlang voortsleept.
Men ziet er ook een teken In van de bereidheid van de regering risico's te nemen
om er eventueel mei militaire middelen een eind aan te maken.
.DUIVEN' VERTOORND
Nixons krachtige waarschuwing resulteerde in een verscherping van het debat
over de Vietnarapolitiek. De .duiven' in de Amerikaanse senaat toond enzich ver
toornd over wat zij zien als een gevaarlijke koers van de regering en nieuwe j
stappen die tot een uitbreiding van de oorlog zullen leiden.
Zo zei William Fulbrlgbt. de voorzitter van de senaatscommissie voor buiten-
landse betrekkingen, dar het duidelijk is dat Nixon nog steeds probeert de oorlog
met militaire middelen op te lossen in plaats van door onderhandelingen.
Senator Symington (Missouri) beschuldigde de president er van de oorlog uit
te breiden door de bombardementen op militaire doelen in Noord-Vietnam te
hervatten als vergelding voor het neerhalen van een Amerikaans verkennings-
vliegtuig vorige maand. De voorzitter van de democraten in de senaat, Mike
Mansfield, toonde zich erg pessimistisch omdat de oorlog waarschijnlijk toch
doorgaat ondanks de terugtrekking van Amerikaanse troepen.
Treinramp eist
32 doden in
Tsjechoslowakije
PRAAG (AP) Volgens de Tsjeclio j
Slowaakse radio hebben vrijdag zeker j
33 mensen bet leven verloren bij de1
botsing van de Pannonia-expres van
Boedapest naar Berlijn op een ont
spoorde goederentrein in zuidelijk:
Wonravië.
Het ongeluk vond plaats te Rikonin,
een plaats 43 kilometer ten westen
van Tsjechoslowakije's tweede stadj
Brno.
Uit de wrakstukken zijn ook 17 ge-!
wonde personen gehaald Onder del
omgekomenen zijn ook buitenlanders.:
maar htm nationaliteit is nog niet:
bekend gemaakt.
Foto: de verongelukte trein.
De drie vakcentrales willen niet deze
actie de tweede kamer die dinsdag
middag in extra zitting bijeen komt
ter behandeling van de loonmaatregel,
duidelijk maken dat zij koste wat
kost bet kabinetsbesluit ongedaan wil
len maken.
Druk zal er ook worden uitgeoefend
op liet seniorenconvent van de kamer,
dat vrijdagavond telegrafisch om een
gesprek komende maandagavond is
gevraagd. Volgens NW-voorzitter A.
H. Kloos mag dit een onderhoud zijn,
waarop ook de sociale deskundigen
van de fracties welkom zijn.
,De druk die wij tot op heden hebben
uitgeoefend om geen loonmaatregel te,
nemen, is kennelijk onvoldoende ge
weest. We gaan nu nog eenmaal pres
sie uitoefenen en dan moet de kamer
spreken', aldus de heer Kloos. Hij
deelde mee dat de vakbonden even fei
tegen het regeringsbesluit zijn als de
vakcentrales. De hele vakbeweging wil
dat de regering haar loonmaatregel
terugneemt. Als de maatregel wordt,
gehandhaafd, is de consequentie voori
de werknemers, dat zij ln de eerste
helft van '71 geen reële stijging maar,
een reële achteruitgang van hun lonen;
zullen ervarenaldus de heer,
Kloos.
werknemers een vrije middag over
heeft voor een tocht naar het gebouw
van de tweede kamer om de vergade
ring bij te wonen. Voor het organise
ren van een protestmars door Den
Haag achtte hij de tijd te krap om
dat nog goed te regelen.
Enorme sprong
.Willen we de werknemers toch een
stijging van hun besteedbaar loon van:
2 procent het maximum dat de|
regering toestaat geven, dan zal er.j
als de lr ..maatregel wordt gehand-;
haafd, een enorme sprong met del
lonen moeten worden gemaakt in dej
tweede helft van '71, met alle gevaren,
van dien die er dan voor "72 inzit
ten.'
De vakcentrales wekken voorts de
werknemers op vóór dinsdagmiddag
twaalf uur zoveel mogelijk telegram
men naar het gebouw van de tweede
kamer te zenden, waaruit zo zei de,
heer Kloos zal blijken dat het
standpunt van de vakcentrales geen j
privé-hobby is. maar een zaak die bij
iedere werknemer grote verontwaardi
ging heeft veroorzaakt.
De heer Kloos verklaarde voorts da-
dinsdag wellicht een groot aantal
Bedrijfsschap horeca:
BUITENSHUIS
ETEN MOET
GOEDKOPER
DEN HAAG (ANP) Het be
stuur van het bedrijfschap hore
ca heeft in een vrijdagmiddag
gehouden openbare vergadering
een dringend beroep op de ho
recabedrijven gedaan de verla
ging an de btw op .spijzen en
maaltijden', die per 1 januari
a.s. ingaat, door te berekenen in
de prijzen. Dit zou dan moeten
gebeuren voor zover de geste
gen kosten dit mogelijk maken
ZoaLs bekend wordt het btw-
tarief op spijzen en maaltijden
geserveerd in horecabedrijven,
op 1 januari verlaagd van 12
tot 4 procent. Het tarief op
dranken wordt daarentegen ver
hoogd en wel van 12 tot 14
procent
Het bestuur heelt ln deze verga
dering besloten tot het laten
instellen van een grootscheeps
structuuronderzoek in de gehele
horecasector. Dit onderzoek za!
kunnen doorgaan als het rijk de
gebruikelijke tweederden van de
kosten van het onderzoek, die
in totaal ruim 900.000 gulden
zullen bedragen, voor zijn reke
ning neemt. Het onderzoek zal
worden verricht door het Ne
derlands Economisch Instituut,
dat reeds een vooronderzoek
heeft ingesteld.
EXTRA 2 PROCENT ,VOOR INDEXERING'
Minister van defensie Meivin Laird
gaf vrijdag bovendien nog extra voed
sel aan de verontrusting cloor ten i
overstaan van de commissie voor di j
buitenlandse betrekkingen te verkla-l
ren dat de Amerikanen Vietnam niet'
zullen verlaten voordat Hanoi alle1
krijgsgevangenen beeft vrijgelaten. De
woorden van Laird schenen een aan-
duiding te zijn dat de terugtrekking
van Amerikaanse troepen zal worden
vertraagd en dat er een wijziging in
de plannen is gekomen de Vietnamise-
ring volledig uit te voeren zodat tegen]
liet midden van 1971 alle troepen uit;
(Zie slot pag. 3 kol. 1
Spoedadvies over
verhoging van het
minimumloon
DEN HAAG Het kabinet
heeft gisteren het besluit ge
nomen de aow en aww met in
gang van 1 januari extra te
verhogen tot in totaal zeven,
procent. Met spoed zal hier
voor een wetsontwerp bij de
kamer worden ingediend, zo
verklaarde premier De Jong.
Er was enige tijd geleden reeds beslo
ten dat met ingang van 1 januari
een verhoging van drie procent zou.
plaatsvinden ais gevolg van de loon-
en prijsindexering, plus een zoge
naamde .structurele' verhoging van
twee procent. De extra twee procent
waartoe thans is besloten, wordt be
titeld als .voor-indexering'.
Geen rnilmunl
Minimumloon
Verder besloot net kabinet aan ae
Stichting van de Arbeid een spoed
advies te vragen over een tussentijd
se bijstelling van het minimumloon.-
In deze adviesaanvraag zal de rege
ring zelf geen enkel percentage noe
HULST ,Voor mij is deze'
avond een teleurstelling gewor
den. Wat is er nu precies in onze
streek aan de hand waarvoor
wij zo bang moeten zijn? De ge
meenten Hulst en Hontenisse
weten nog steeds niet waar zei
aan toe zijn. Vanavond ben ik
niets wijzer geworden.'
Een teleurgestelde wethouder J. II.
Stolte van Hulst zei het vrijdagavond
In een volle sporthal ,Dcn Dullaert
aan het slot van de milieu-avond .o-
verheid. burgerij en milieuhygiëne',
belegd door een aantal Zeeuws-Vlaam-
se leden van de vereniging milieuhy
giëne Zeeland. Hij was niet de enige
van de paar honderd bezoekers
onder wie een groot aantal Belgen j
die met gemengde gevoelens naar
huis ging.
Een avond vergaderen met een promi'
nent forum resulteerde in het .mani-;
fest van Hulst', een dringende oproep'
aan de regeringen van Nederland en
België om gecoördineerd optimaal'
aan milieuhygiëne te doen. Het liep
tegen elven toen het document
voorgedragen door mevrouw mr C.|
Kannegieter voorzitster van de vere
niging milieuhygiëne door een niet'
meer bijster geïnteresseerde zaalj
werd aangenomen. Een deel van het|
forum, strak geleid door de Hulster
huisarts W. Eysink. die alle politiek
getinte en anderszins concrete vragen
indamde, was toen a! op weg naar
veerboot of huiselijke haard. Eysink
had het ondertussen al een keer aan
de stok gehad met Vara-verslaggever:
Nico Haasbroek van het programma'
JDit is het begin die een vraag watl
men nu precies aan de luchtverontrei
niging vanuit België wil gaan doen]
niet beantwoord hoorde en door dej
forumvoorzitter terecht werd gewezen;
omdat hij, naar diens mening ,alle
normen van fatsoen' overtrad. Dokter!
Eysink. .Als u bij mij thuis was ge-I
weest had ik u allang bulten gezet.'!
Een vertegenwoordiger van Oranje-
Vrijstaat uit Terneuzen werd eveneens,
genegeerd toen hij een dringende op
roep deed de bouw van vervuilende fa
brieken niet langer meer toe te staan
.Waarom komt de bevolking niet in!
opstand? Waarom kiest men de men-,
sen van de vereniging voor milieuhy-j
giëne niet in de regering? Hele dor-i
pen moeten wijken voor een fabriek!
die de omgeving vervuilt.' Mr dr M.l
Coppieters. lid van de kamer van.
volksvertegenwoordigers van België
en de zaal waren het. getuige een fors
applaus, met hem eens. Eerder al had,
drs W. A. F. Wilberi uit Bergen op
Zoom (kandidaat-kamerlid van D'66
en D'6G-fractieleider in de gemeente
raad i tevergeefs gepoogd bezwaren te
maken tegen de restricties die aan het
begin van de bijeenkomst waren ge
steld: géén aanvallen op personen die
zich, staande de bijeenkomst, niet
kunnen verdedigen of op bedrijven.
,De forumleden spreken voor persoon
lijke rekening', waarschuwde voorzit
ter Eysink.
Dr G. W. Stortenbeker, een van de
opstellers van het jnilieumanifest'.
dat oproept tot milieubewustzijn bij
alle geledingen van de bevolking, wees
in een uitvoerige inleiding op de nood
situatie ten aanzien van het mi
lieu.
Hij riep op tot een gerichte bevol
kingspolitiek. wees op de verwoestin
gen die de mensheid aanricht in de
natuurlijke kringlopen en pleitte voor
het omvormen van de verbruiksecono-
mie, waarmee bij zijn natuurlijke om-
bezoeken. Vorig
aarorn gevraagd
■voorzitter Den
mdat er twijfels
rt nut van derge
not:. wordt uit
ering in de toe
ten wil laten ver-
sprake van een
grote
waren gerezen over
lijke bezoeken In c
eengezet hoe de rt
komst deze eveueuM
lopen en daarbij 1;
lijnen het bestaande patroon blijft g«-
handhaafd. De nota wordt overigen*
met een merkwaardige zin gemot:
veerd: .Nu lwt internationale verkeer
toeneemt en de communicatiemedia
voel aandacht aan dergelijke bezoeken
schenken, waardoor ook de bevolking
meer bij dit gebeuren wordt betrok
ken. rijst de vraag of de historisch ge
groeide vorm nog geimel past in deze
tijd'. Het lijkt ores, dat hier de zaken
worden omgekeerd: de communicatie
media schenken naar on» gevoel steeds
minder aandacht aan dergelijke betoe
ken. terwijl de bevolking er evenmin
veel belangstelling voor heeft. En diUr-
om moet de zin van staatsbezoeken
worden onderzocht
KtntLjn
,In het kabinetsbesluit tot loonmati- j
ging zit geen politieke ruilmunt'. al
dus premier De Jong vrijdagavond,
desgevraagd, na afloop van het kabi
netsberaad.
Hij deelde mee dat het kabinet de ont
vangst in den lande van de loonmaat
regel had besproken. .Duidelijk was
wel, dat deze. ook voor ons. onaan
gename loonmatiging niet met grote
geestdrift zou worden ontvangen',
aldus de minister-president, die ech
ter geen verdere opmerkingen over
deze zaak wilde maken. .Laten we I
het kamerdebat van dinsdag a-s.1
maar afwachten', zo zei hij.
.Voor dat alles is een nieuwe mentali
teit nodig", aldus dr Stortebeker. Hij]
had de indruk dat het milieu bij de'
planologen nog teveel een sluitpost
vormde en verweet overheidsinstan-
ties de bevolking onvoldoende te be
trekken bij bestemmingsplannen. .Ver
der worden er praktisch geen uitvoer
bare alternatieven geboden waaruit de
mensen kunnen kiezen. Het blijf: alle
maal in de ambtelijke sfeer, de mi
lieu-deskundigen worden er pas bijge
'naald als alles al een eind rond is'
Een stelling die me: nadruk werd
bestreden door ir M. de Vink, direc
teur van de Provinciale Planologische
Dienst. Het milieu speelt wel degelijk
mee in de planologie. Helaas ont
breekt het aan een apparaat om mi
lieu-kwesties kwalitatief en kwant ita
tief te metenAls voorbeeld voor de
invloed van milieu-motieven op plano
Zie slot pag. 4 kol. 5J
In het afgelopen jaar is dat onder
meer naar bulten gekomen, toen een
Afrikaans staatshoofd Nederland be
zocht. Dc bewuste president kwam na
afloop tot de nogal trieste conclusie,
dat de openbare mening weinig be
langstelling had getoond De regerings
voorlichtingsdienst was zelfs niet in
staat geweest hem een omvangrijke
reeks kranteknipsels te tonen, want di»
Nederlandse pers had liet hele bezoek
summier afgedaan. Evenmin was er
vee! belangstelling getoond .langs de
route', zoals da:
heet. he: merendeel
van bet Nederland
se volk had zich
aan de visite van
overzee weinig of
niets gelegen laten liggen. Dat zijn de
feiten. De nota suggereert echter mtn
of meer het tegenovergestelde: de be
volking wordt meer bij het gebeuren
betrokken'. Dat is met waar. Ook niet
bi) het bezoek van president Soeharto.
evenmin bij da: van president T:".o.
De nota had dit heus wel duidelijker
kunnen vermelden.
Aan het stuk is een opsomming toe
gevoegd van de gang van zaken b:J
staatsbezoeken ln zeven andere
landen. Daaruit blijkt, dat overal nog
het aloude patroon wordt gehand
haafd ceremoniële ontvangsten, di
ners. kransleggingen. recepties, mili
tair vertoon en het uitwisselen van on
derscheidingen Heel opvallend is. da:
ln geen van de zeven landen Dene
marken, Zweden. Noorwegen. Enge
land. Frankrijk. Belgle en West Duit
land het een gewoonte blijkt, dat
de bezoeker van elders het parlement
ontmoet. In Engeland wordt hooguit
het parlementsgebouw bezichtigd en in
West-Duitsland is het éénmaal voorge
komen dat de bondsdag werd bezocht,
namelijk in 1969 door president Nixon.
spontaan en op eigen verzoek. Dat zal
toen in Bonn wel opschudding hebben
gegeven, mag men aannemen Het
enige land. waar wel een bezoek aan
het parlement wordt georganiseerd, i«
Nederland. De regering zegt nu. da:
daarvoor nog met de juiste vorm is
gevonden. Dat klopt Men moet nu een
maal óók rekening houden met de op
vattingen van he: bezoekende staats
hoofd hij Is immers gast. Niet ie
dereen heeft bijvoorbeeld zin om
het Nederlandse parlement te bezoe
ken. sommige kamerleden hier vesti
gen wel eens de indruk, dat zij het
liefst alle belangrijke staatshoofden in
deze wereld ter verantwoording zou
den willen roepen. Dat duldt echter op
enige overschatting van de bevoegd
heden van het Nederlandse parlement,
zowel feitelijk als moreel.
De nota maakt eigenlijk maar éën
ding duidelijk: er verandert in de
toekomst niet veel op dit stuk van
zaken. De regering gaat er vooral van
uit dat het staatsbezoek internationaal
gezien een nog altijd gangbaar geacht
element vormt in he- verkeer tussen
staten en is alleen bereid heel voor
zichtig te experimenteren binnen dit
gangbare patroon. Uit die experimen
ten zal wel blijken in hoeverre
staatsbezoeken nog zin kan worden
gegeven. We moeten echter bekennen:
de nota geeft in dit opzicht weinig
reden tot optimisme.
(Van onze weerkundig'
medewerker
GPD) Het word: mrt de dag
opmerkelijker dat in het weste
lijk deel van ons land nog
steeds teen vorst is voorgeko
men. Een groot w-rschil met de
voorgaande drie jaar. Tot *an-
daag had men in 19S7 in De
Bilt .li 14. in !"<.x nok II eti
verleden Jaar vorstdagen
waargenomen. Ook vroor hri
plaatselijk streng, drie jaar ach
tereen rond deze data. Verleden
j33r rond 11 december al 11. in
1967 in Drente 15 graden vorst.
Vandaag voer een zuidoosten
wind tets koudere iucht aar.,
maar een depressie ten zuiden
van Engeland krijgt kans met
regen door te breken nu het
nogedrukcentrum zich naar de
Balkan terugtrekt. Na dit regen
front, dat ons zondag bereikt,
komen wij opnieuw in een zach
te zuidwestelijke luchtstroom
Dit betekent dat kou en vorst
voorlopig op zich laten wach
ten. waarschijnlijk tot vreugde
van velen. Dan liever sneeuw en
vorst in de kerstvakantie...
Een van de Drentse schapen van de
gemeentetuinman H. J. Warderuer in
Sieenwijkerwold heef: liet leven ge
schonken aan eer. lammetje. De vacer
volgde in de weide de verrichtingen
ran zijn dochter op de voet,
