i
DOMINEE
LEEMANS
VAN
BRESKENS
WIL DE
MENSEN
LEREN
UMDENKEN'
sport-
varia
extw
Marlies en Tony
verscherpten
twee zwemrecords
.Vroeger
moest je
feitelijk
manusje
van alles
zijn
It DECEMBER 1970
SKENS De talrijke hervormde kerkeleden, die 's zondags
zijn woord van de kansel komen luisteren, probeert ds
J Leenmans te Breskens met zijn wekelijkse .column' in de
.Hervormd Zeeuwsch-Vlaanderen' te bereiken. Alle
dominees van Zeeuwsch-Vlaanderen schrijven in dit
rffiad, maar de meesten benutten de hun toegemeten ruimte
als een soort van agenda of informatierubriekje over
te! verleden al een hoop
eraiidmet mijn schrijverijen.
hi begrijpen je meestal
bet is vaak een deel van
tr.:sien dat er over valt. Zij
5 met over voldoende hu-
klinkt misschien allemaal
ahartig voor hen. Hoewel,
l« zeggen, in Breskens valt het
e». Dat heb ik vorig jaar
'snerkt bij mijn officiële in-
ei enige dat ik met mijn
;a beoog is proberen de
te bekeren in hun men-
i *11 ze. zoals de Duitsers
3S .umdenken'.
overigens niet weg. dat ds
|ta5 m Breskens al eens op
iórd heeft gehad. Een kwes-
«m nog steeds erg dwars
de gemeentelijke herindeling
wsch-Vlaanderen. Hij vindt
altijd een onrechtvaardige
s: naar zijn oordeel veel
belangrijke Oostburg bij-
eslo lEe omringende plaatsen
enjn vaandel heeft gekregen.
1 klad op zijn minst de naam
a mpjwe gemeente kunnen ver
re Bt heb suggesties genoeg.
'Wangen vond ik een prachtige
Zelf heb ik gezegd: noem de
H West-Zeeuwsch-Vlaanderen
a eik geval niet Oostburg.
taiK'ourg zoals men nu zegt
-zéfe mij nogal germaans in
t-
iiümans heeft destijds heel wat
W» in de kerkbode met zijn
Eorer de herindeling gevuld.
Jk heb een schrijfverbod
Wa Ik mocht niet meer over
de herindeling schrijven. Op een dag
kwam ds Van de Vlugt bij me. Ik
zei tegen hem: ik weet waarvoor je
komt. Ik moet stoppen met mijn
schrijverij over de herideling. .In
derdaad, hoe raad je het zo?', zei ie.
Ik had het namelijk voelen aanko
men'. Profetisch schreef ds Leen-
mans in één van de kerkboden voor
dat de klop op de deur van eindre
dacteur van De Vlugt uit Terneuzen
viel: .Hierachter zet ik nu maar een
punt. Mij als .mederedacteur' zou
een .veto' opgelegd kunnen worden.
Grenzen worden hedentendage zo
maar makkelijk weggewerkt of ver
legd. maar het is ook weer zo. dat
er .ergens" een grens is inzake het al
of niet toelaatbare van wat men
schrijven mag'.
Ds Leenmans vertelt: ,Er zijn heel
wat mensen die me dit geschrijf
over deze kwestie kwalijk hebben
genomen. Een goede bekende schoot
me op een keer aan en zei: Je
maakt je volslagen belachelijk met
die stukjes. Breskens is helemaal
niet onmondig geworden door die
herindeling. We zitten per slot van
rekening met zijn vijven uit Bres
kens in de nieuwe raad. ,De man
had de intentie van mijn geschrijf
niet begrepen. Het was niet de be
doeling om personen te kwetsen en
dat heb ik hem ook uitgelegd.
Benedenburgerlijk
.Het is benedenburgerlijk. dat heel
Zeeuwsch-Vlaanderen maar één
kerkbode heeft. En daar moeten we
het dan met zijn allen mee doen.
Ds Leenmans is ook bepaald niet
tevreden over de kerkgang der Bres-
siaanders. Jn dit kille seizoen mag
je blij zijn als je per dienst honder
vijftig mensen van de 2.450 leden
in de kerk ziet. Werkt het weer een
beetje mee. dan zijn het er hooguit
tweehonderd', zoals hij ook wel eens
in een van zijn .gemeenteberichten'
heeft laten uitkomen, zijn de aanwe
zige kerkeleden naar zijn gevoel niet
altijd mensen die uit overtuiging
maar uit gewoonte naar de kerk
gaan. Voorzichtigheidshalve citeerde
hij toentertijd de woorden van een
geïnterviewde collega: .Op de kansel
heb ik vaak gedacht: hoe ik het ook
zeg. ze vertrekken geen spier. Ik zag
alleen maar: pepermunten innemen
en op horloges kijken'. Met zijn
eigen woorden bedoelt ds Leenmans
nu. dat de buitenkerkelijken in veel
gevallen uit spontaan gevoel eigen
lijk een betere belijdenis naar Gods
woord ten toon spreiden dan ae
kerkelijken. Bijbels omkleed: ,de
kinderen der wereld zijn verstandi
ger dan de kinderen des lichts'. On
geïnteresseerdheid in de kerk veraf
schuwt hij dan ook, waneer deze
zich tijdens de dienst uit via luid-
jttNEUZEN Het is Marlies Vercruysse en Tony Veerman gelukt!
"«nsdagaiond wisten zij in het inslructiebad .De Honte' in Terncu-
'wee Zeeuwse zwemrecords te verbeteren. Marlies Vercruysse. op
i'f naam ook het vorige adspirantenrecord op de honderd meter
wolslag van 1.33.8 sec. stond, verbeterde haar tijd met 0.1.8 sec.
p) ring als eerste van start, en onder de luide toejuichingen van haar
o-'utman-clubgenootjes wist zij zich naar de nieuwe recordtijd te
'"•unmen. Nauwelijks had zij aangetikt, of het bleek, dat haar aanval
kt vorige record was geslaagd. Een ware luchtsprong van haar
«ffler maakte al gauw genoeg een einde aan de onzekerheid. Marlies
p onder haar vorige recordtijd gebleven.
'I hadden gemikt op 1.31.5 seconden', vertelde zij. nadat ze zich
^vermoeid uit het water had laten hijsen .Het is echter 1.31.6
berden'. De. veertien-jarige Marlies maakte zich echter niet druk om
MENSEN IN HET NIEUWS
dat het niet helemaal volgens plan was verlopen. .Wat is nu
j® bende seconde?'. Wanneer het gebrilde zwemstertje haar volgende
ptag gaat ondernemen om een record aan stukken te slaan? Zij
jet het echt nog niet. Ik moet eerst weer een tijd trainen. Ik moet
'ensiotte onder mijn nieuwe recordtijd gaan zwemmen'. En
^"jeloks heeft zij dit gezegd, of ze duikt het water in om weer
,Tsr's de training deel te nemen.
De zestien-jarige Tony Veerman wist het adspiranten- en herenrecord
iioiiderd meter rugslag op 1.12.9 te brengen. Het vorige record (1.13.9)
stond ook al op zijn naam. Het was overigens niet de beste tijd, die
de Scheldezwemmer op dit, nummer heeft gemaakt. Tijdens clubkam
pioen schappen liet hij een tijd van 1.12.8 voor zich afdrukken. Deze
recordtijd kon toen niet erkend worden, omdat er geen officiële
tijdmeting was verricht. Vandaar ook, dat Tony afgelopen woensdag
avond de honderd meter in 1.12,5 af wilde leggen. De reden waarom dit
r.iet is gelukt?. Ik zou het echt niet kunnen zeggen. Maar misschien
komt het wel. doordat de trainer tijdens een poging een record te
verbeteren geen aanwijzingen mag geven. Ik wist dat niet en ik geloof
dat het een nadeel is geweest'. Volgend jaar is Tony adspirant-
iwemncr af Met ingang van 1 januari gaat hij over naar de heren.
Dat is ook de reden waarom hij nog snel eventjes een aanval op zijn
tiger, record heeft ondernomen. .Wanneer ik 1 januari bij de heren
zwem, kan ik mijn adspirantenrecord niet meer verdedigen. Ik wilde
het toch nog wel een tijdje houden, vandaar'.
bijzondere kerkdiensten, huwelijken en andere kerkelijke aange
legenheden. Ds Leenmans daarentegen ageert met zijn zeventig
krappe regeltjes per week ,ik hou me niet aan en ik ben niet de
enige die recalcitrant is') tegen actuele zaken op werelds, lande
lijk en regionaal gebied, allemaal bezien in het licht van de gods
dienst, die naar zijn idee verkeerd terechtkomen of onrechtvaar
dig worden behandeld en zijn afgedaan.
Terneuzen bijvoorbeeld, dat zesdui
zend doopleden heeft, waarvan zeker
zo'n duizend vaste kerkgangers zijn.
kan toch makkelijk een eigen blad LinKSD0nu6r
financieren. Gemeenten die lang niet
zo groot zijn, hebben een eigen
kerkblad. Ik hoef alleen maar te
denken aan een vroegere gemeente
waar ik heb gewerkt, die telde
slechts negenhonderd inwoners
maar had toch een eigen kerkblad'.
Ds Leenmans noemt zichzelf een
linksbonder. Dit houdt onder meer
in dat hij nimmer meer zal mogen
voorgaan in specifieke bondsgemeen-
ten als Arnemuiden. Putten en Er-
melo. Het is een bondsdominee na
melijk niet toegestaan de liturgie te
veranderen en gezangen in plaats
van psalmen op te geven.
„Alhoewel ik gelijk ben gebleven aan
de frisse bonders, kan ik toch niet
meer anders dan ik nu doe. Als ik
een liturgie ombuig dan doe ik dat
bewust om achteraf gesprekken te
laten ontstaan'. Maar nog altijd rust
er volgens de gereformeerde bon
ders binnen de hervormde kerk een
vloek op deze ingrepen. Ds Leen
mans: .De gereformeerde bonders
ruchtige houdingen als cue .van
ten wanneer het gaat om het uit
spreken van veto's. Ze spreken hun
veto uit over ritmisch zingen, over
nieuwe vertalingen' en over
interpretaties van de bijbel'.
Liefhebbers van gymnastiek en tumen op hoog ni
veau kunnen vanavond terecht in de grote oelenzaal van
het hoger instituut voor lichamelijke opvoeding aan de
watersportlaar. 2 te Ger.t. waar om acht uur demonstra
ties zullen worden gehouden door eliieploegen uit Noor
wegen en Hongarije. Het betreft hier ploeger, uit Oslo
en Boedapest die op tal van internationale demonstra
lies ereprijzen hebben weggesleept De Noorse ploeg
bestaat uit dames, die uit Hongarije uit heren. Vrijwel
alle gymnastische en turnoefeningen komen aan de
orde
Volgende week zaterdag en zondag wordt de eerste
internationale schaatsontmoeting van dit seizoen gehou
den. namelijk de jaarlijkse wedstrijd tussen de Noren
en de Nederlanders. In 1968 kregen onze landgenoten in
Oslo een fors pak slaag. Ze wonnen geen enkele afstand
en moesten genoegen nemen met 220 punten tegen de
oren 323 punten. Vorig jaar bleven Schenk, Verkerk,
Bols cs op de eerste dag na de 500 en 3000 meter, op
gelijke hoogte met de Noren, namelijk 136 om 136. Dat
beloofde een overwinning omdat onze landgenoten op de
afstanden voor de tweede dag '1500 en 5000 meter»
sterker dan de Noren werden geacht.
Het mocht evenwel niet zo z:-n Op slecht ijs
eindigden op de 1500 meter Gronvold en Fornaes vóór
Verkerk en Schenk, hetgeen onze landgenoten al op een
achterstand zette. Toen ooit Guttormsen nog beslag wist
te leggen op de zege op de 5000 meter, was de (eerste)
overwinning voor Nederland verkeken. Einduitslag 1
Noorwegen 280, 2 Nederland 264 punten. Overigens
hadden onze landgenoten het nog nooit zover gebracht
tegen de Noren. In het persoonlijk klassement eindigde
Schenk op de eerste plaats Er zouden voor hem nog tal
van titels volgen. Op de wedstrijden van volgend week
eind komen we nog terug
Inmiddels wordt in de kringen van organisatoren ai
weer volop geblikt in de richting van het volgende
wielerseizoen. Zo zal de kalendervergadering voor de
provincie Zeeland waarin de koersen voor volgend
jaar worden vastgesteld begin januari al weer wor
den gehouden. Zoals gewoonlijk komen de comité s en
verenigingen bijeen te Terneuzen. nu in hotel JDes Pays
Bas' en wel op zondag 10 januari te 14.30 uur
De organisatoren *b de ernge N«J«kJjuaie-
ker. de Am*tel Gold Race hebban een klein suoca*ja
geboekt door hun wedstrijd te mogen verschuiven van
zaterdag 3 april naar zondag 28 rnaari 'i maart wat
namelijk nogal ongunstig omdat de volgende dag. zondag
4 maart, de Ronde van Vlaanderen wordt verreden en
twea klaadekera achter eikaar trekt de renner* niet to
etg De startplaats wordt Heerlen in plaats van He:
mond.
Eddy Merck* ia dezer dagen met z'n gezin voor aan
langdurige vakantie naar de Italiaanse Dolomieten ver-
trokken Hij wil tot omstreeks half januari daar blijven
en niet aan wedstrijden denken Wel neemt hij een flei*
mee want half januari moet hij vlak na z'n thuiv
komst een criterium in Brussel rijden en een man
al* Merck* kan zich niet permitteren daar t« falen.
Vandaar die fiets mee
Overigens zal het Belgische wielerfenomeen M
sen niet helemaal uit zijn gedachten kunnen verbannen.
Hoe zou het ook kunnen. Bovendien heelt hij losgelaten
dat hij volgend Jaar een serieuze poging wil wagen om
het werelduurrecord te verbeteren Of hij die poging wil
ondernemen tn Mexico. Rome of Milaan, weet hij not
•net al geeft hij zelf wel de voorkeur aan Milaan Maar
Merckx i* een duur betaalde beroeps renner, die voor
vrijwel alle* overleg moet plegen met z'n bazen dus dié
zullen ook wel uitmaken waar een eventuele poging het
best kan worden gewaagd In verband met de reclame
uiteraard
a En dan hebben we deze week al geruime tijd
eerder dan voorgaande Jaren kennis kunnen nemen
van het parkoers voor de Ronde van Frankrijk. Een wat
vreemde ronde waarin de renners en volgers zelfs mei
vliegtuigen zullen worden vervoerd van aankomst naar
de volgende etappeplaatsen Dat moest wel omdat d»
ronde ook veel korte.- is dan de meeste van z'n voorgan
gers. weet dat de Internationale Wieier Unie destijds
heeft besloten dat dergelijke ronden niet langer meet
mogen zijn dan 4000 kilometer en niet meer dan 20
ritten mogen bevatten.
De totale afstand bedraagt nu 3660 k::. verdeeld
over 20 ritten Na de start in Mulhouse op 26 Juni is er
een rustdag op 3 Juli in Le Tourque*. en op 9 Juli te
Orcieres-Merlette. Voorts zijn er enkele dagen met halve
ritten zodat de renners meer rust krijgen dar. in
voorgaande jaren. Zoals u zich zult herinneren hebben
tal van Tourrenners, onder anderen Jan Janssen, daar
voor gepleit. Overigens betekent dit niet dat de Tour
van 1971 een zacht eitje gaat worden Vergeet dat maar
Bij bestudering van het parkoers blijkt het tegendeel
Met name op 13 juli is er een beklimming van de Super
Bagneres <!8 kmi die niet veel zal onderdoen voor de
beruchte Ventoux. Voor de mannen die nog voldoende
adem overhebben volgt dan de dag daarop een toch*
over vier hoge bergen, de Peyresourde. Aspin. Tourmaic
en Aubisqtie. De man die na afloop van die etappe in
het geel wordt gehesen, zal wel de overwinnaar van de
Tour 1971 zijn.
Tot slot nog een herinnering. Zondagmiddag in de
Gentse Kuip de Grote Prijs Tom Simpson achter de
dernay's met ónder andere Verschueren, Pijnen. Sercu.
Altig etc.
CHRISTIAAN K0RTEKNIE:
3
HOEK Het is de 81-jarige Christiaan Korteknie
niet aan te zien dat hij zijn leven lang zware arbeid
heeft verricht. J)at komt doordat ik oneindig veel
fiets. Daar blijf je fit bij". Adriana Korteknie-de Die
(75) zegt: .Nog elke dag pakt ie de fiets als ie de
kans beeft. Op een dag rijdt Chris naar Cadzand en
terug'. Korteknie fietst graag die kant uit, omdat
hij heel wat jaartjes in Cadzand heeft gewoond.
.Zelf ben ik geboren op Kats. Ik kom uit een
boerenfamilie. Maar mijn vrouw is een Cadzandse.
Toen ik in 1921 met haar trouwde ben ik daar ook
maar gaan w onen'.
Het grootste gedeelte van zijn leven heeft hij in
Hoek gesleten en daar woont hij nu nog. Samen
met zijn vrouw woont hij in .Vremdieke'. Wat heeft
hij zoal gedaan? Het is niet met een woord tot
uitdrukking te brengen. Jk heb zo'n beetje van alles
gedaan. Ik heb aan de zeeweringen gewerkt. Ik heb
in de bouw gezeten. Wegen heb ik door polders
helpen aanleggen en ik heb ook nog twaalf jaar op
de peefabriek in Sas gewerkt.
Je kan dus zeggen dat ik een manusje van alles ben
geweest. Maar het waren vroeger ook barre tijden
om aan je verdiensten te komen. In de winter
stond ik bijvoorbeeld sloten te delven, dat is
schoonmaken. Dat was wat je noemt ellebogen
werk. Je verdiende er twee gulden per dag mee en
dat was nog altijd twee kwartjes meer dan je bij
de boer ving'.
Christiaan Korteknie vindt het ontzettend jammer
dat hij zijn vier volgeschreven vellen met persoon
lijke belevenissen uit vroeger jaren niet heeft be
waard. .Ik heb een keer spontaan mijn geheugen op
papier gezet. Ik he'o trachten uiteen te zetten wat
je in die dagen verdiende, wat je door moest staan
en hoe het er in het algemeen toeging Maar ik
dacht bij mezelf: ach dat wordt toch niks. Ik heb
het hele zakie toen maar in de prullenbak gemikt'
Hij vertelt ook dat hij een actief NW'er :s
geweest. Jk heb nooit tegen onrecht gekund. Ik heb
daarom ook altijd voor een betere positie voor de
werkman gevochten. Geieerd mag :k mezelf niet
noemen. Voor studie had ik nauwelijks tijd. omdat
ik in allerlei besturen zat Maar één ding moet men
vandaag nog goed begrijpen; aan één man hebben
wij ouderen onze fijne, oude dag te danken. Dat is
aan Drees'.
Over het werk aan de zeeweringen vertelt de heer
Korteknie: .Ik was in dienst var. de polder. Ik was
opperman. Alleen 's zomers kon je aan de zeedijker,
werken, 's Winters was het veel te stormachtig en
stond het water te hoog aan de dijk. In de
beginperiode werd het zand in een kruiwagentje
aangevoerd. Later gebeurde dat tere mw kr rkpte
een paard ervoor Ik heb ook nog de tijd meege
maakt dat er op de kruin van de dijk een railsje
werd gelegd waarover het locomotiefje met ce
kiepkarretjes kon rijden. Het was in elk ges-al
wispelturig werk. Je moest flink aanpoten. Ik heb
nog wegen in de polders gekist. Er werd dan zo'n
twintig centimeter grond uitgediept, afgesc'not en
vervolgens volgestort met grof grind waarover
daarna nog laagje fijn'.
Voordat Christiaan Korteknie naar de suikerfabriek
in Sas van Gen: ging heef: hij in de jarer, dertig
ook nog meegebouwa aan de stikstof fabriek, de
l'Azot.
ZEEUWS JEUGDORKEST
IN AXEL EN OOSTBURG
De Zeeuicse Muziekschool geeft op 12 december een
uitvoering in 'net cultureel centrum JJe Halle' in Axel
en treedt 20 december op in Oostburg, Aan beide
uitvoeringen verleent het Jeugdorkest zijn medewerking.
Het Zeeuws Jeugdorkest is ontstaan dankzij het enthou
siasme van dirigent Peter Jense en directeur G TV.
Bergman van de Zeeuwse Muziekschool. Door de beste
leerlingen uit de ensembleklassen op Walcheren en Zuid
Beveland bijeen te brengen werd de basis roor dit
orkest gelegd Het Eeuws Jeugdorkest is al verscheide
ne keren op de beeldbuis te zien geweest. In februari
1969 werd het eerste concert in het buitenland gegeven.
.CARMEN' EN ,DIE LUSTIGE
WITWE' IN GENT
Zondag 13 en vrijdag IS december wordt tn de Konsn
klijke Opera in Gent de opera Carmenrcr. Bizet
uitgevoerd, met in de hoofdrollen de Amerikaanse tenor
William DuPré en de Roemeense mezzo-sopraan Dorotea
Pallade. Dit tweetal krijgt als partners Jeanine Marton]/.
Antoon Haeck. die voor de eerste maal Escamillo zal
zingen. Pierre Fischer. Francis de Paep. John Vissers.
Jef van den Berghen. Claude Clerg en M:a van Kerckho-
v en.
Zaterdag 19 december komt Rudolf Schock naar de
Koninklijke Opera om er de rol ren Damlo in .Die
Lustige Wit we' te zingen Deze operette van Fronz Léhar
wordt ook nog op 20 en 23 december uitgevoerd.
