PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Felle
reactie
ran vak
bonden REGERING: REM OP DE LONEN
Zes maal doodstraf en
724 jaar gevangenis
geëist tegen 16 Basken
Confrontatie voor- en tegenstanders
vestiging van Progil in Antwerpen
Verwerking van
de f 400 niet
voor 1 juli 1971
Aan begin contractperiode 3
pet - na 3 maanden weer 2 pet
FINANCIAL TIMES': NEDERLAND NOG ,G0EDK00PTE-ElLAND'
1 3 en 1L
IN EERSTE FASE VAN SERIE BESLISSINGEN
'j iurgang
- no. 291
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE. GOESE, BRESKEN SE COURANT EN VRIJE STEMMEN
DlrKll* NV S«h, Mil. vaa 4CV Provincial Zaauwao Courant: f. v. 4. Valda an P. dan lo». Hooldradaoia. O A. do Kolt. 0 Akonn.onja 5.50 »•- «laa-
Bur Vllaa.. Walllr. 5B-B0. lal 5144 l>|| rad. 4795. adv OIH6 5I4, ara. 27511 Mlddalburf. Markt 51. lal 7651 Oft 307» 3162. ac. »24»p C... C>.
Donderdag 10 1970
Woitcrwprdprs
in actie tegen
Haven Vlissingen
Pagina 2
MRIJPELIJK. ONWIJS
0ERANTWOORD'
(liilL'iiliiifi of
e
D
DEN HAAG Van linies naar rechts minister Witteveen. premier De Jong, minister Rooi
»ink en minister Nelissen tijlens een persconferentie over ie loonmaatregel gisteravond
jjllAC (ANP) Onbcgrij-
pifjfc onwijs en onverant-
ito. io kwalificeerde CNV-
.jsjjtttr J. Lanser woensdag-
irtad in het NOS-journaal I
id loonmatigingsbesluit van
k rtttrin?. Volgens de heer
ijaer had er helemaal geen
rnanaatregel moeten komen.
Drrfftfing zou in deze rich-
a door de werkgevers ge-
toagen zijn. hetgeen volgens
07] oordeel een kwalijke zaak
li.De vakcentrales waren juist
tonnen de tijd rijp te ma
tei voor een matiging van de
kenen hel schip in rustiger
mrwater' te krijgen.
[«Muonen van het loonmatigïngs-
fehrit it de regering volgens de
OiVioonitter een heilloze weg in-
Btiiim. Hij achtte het voorts af-
tammardlg dat de 400-uitke-
risj niet direct verwerkt mag wor-
«i In de lonen van het komende
jur. Door het loonmatigingsbesluit
nn de regering wil men dc werkne-
mrn «nt een deel laten afstaan
(hel niet verwerken van de ƒ400)
oi ie vervolgens slechts een Ioons-
rerhoging toe te staan van eerst 3
enlater nog eens van 2 procent.
Achteruitgang
la dit verband wees de vakvereni-
paprooraller erop dat de grootste
P*yti.-4 var. 1971 verwacht
«oak in de eerste helft van het
tarnde jaar. Hieruit valt naar
n;n mening de conclusie te trekken
dt! er wat de lonen betreft in feite
ipale ral zijn van een achteruit
tri in 1971. De bonden, aldus de
Lanser, zullen wanneer de eer
ie helft van 1971 is verstreken,
jnberen ln Ie halen wat de werk-
tasn te kort zijn gekomen en er
da nog wat bovenop proberen te
Wlta voor de toekomst. Dat
wai ia. zo voerde hij vervolgens
ua, ül in bet loonmatigingsbesluit
MHPteie is Ingebouwd.
CNT-rajrartcr Lanser sprak daarna
top uit dat het parlement vol-
P=« wijsheid op zal brengen, en
rrjtnngsbesluit geen doorgang
atevinden.
NVV
''iT* wcl'f van NW-voorzitter
-Ewi was, dat dc regering vol-
'W door de knieën is gegaan
werkgevers, die al geruime
„j' loonpauze hebben aan-
•"ogre en nu hun zin hebben
'Wol poj. 11 kol. 2)
DEN HAAG (ANP) Hieronder
volgt puntsgewijs de globale inhoud
van de loonmaatregel:
de regering heeft zich genood
zaakt gezien een algemene maat
regel af te kondigen op grond
van de wet op de loonvorming:
de regering beoogt daarmee de
loonstijging te matigen, doch
slechts zodanig, dat een reële
verbetering van het loonlnko-
men mogelijk blijft;
de maatregel houdt in dat ge
durende een termijn van zes
maanden de contractloonstijging
wordt beperkt tot drie procent
bij de aanvang van die termijn,
welk percentage met twee wordt
verhoogd nadat drie maanden
van deze termijn zijn verstre
ken;
de zesmaandenperiode waar
het hier om gaat vangt aan bij
de afloop van elke cao afzon
derlijk, doch uiterlijk over een
jaar precies. Zolang de vaste
termijn van zes maanden voor
een bepaalde cao nog niet is
aangevangen mogen tussentijdse
verbeteringen zoals in die cao
zijn voorzien ongehinderd door
gang vinden;
voor wat betreft de verwerking
van dc zgn. 400 gulden uitkering
in de contractlonen is in de be
schikking bepaald dat dit niet
eerder mag geschieden dan per
1 Juli 1971;
één en ander betekent voor een
cao die op 31 december a.s. af
loopt dat met ingang van 1 janu
ari 1971 het contractloon met ten
hoogste drie procent mag wor
den verhoogd en met ingang van
1 april 1971 nog eens met twee
procent;
voor een meerjarige cao die pas
eind 1971 afloopt, betekent de
maatregel dat tot medio decem
ber volgend jaar alle in de hui
dige cao voorziene tussentijdse
verbeteringen mogen doorgaan
doch in de periode medio decem
ber 1971 tot medio juni 1972 een
maximum zal gelden van drie
procent voor de eerste drie
maanden, verhoogd met twee
procent voor de laatste drie
maanden.
DEN HAAG (GPD) De regering heelt een rem gezet op de loonstijgingen voor het komende jaar.
Voor de in 1971 te vernieuwen contracten mag de stijging van het contractloon aan het begin niet
hoger liggen dan drie procent. Na drie maanden mag daar nog eens twee procent aan worden toe
gevoegd. Langlopende contracten, zoals de groot-metaal, worden niet direct getroffen. Aan het eind
van het komende jaar zal voor deze lange contracten echter dezelfde maatregel gelden, \erder
mag de inkomensverbetering van de vierhonderd gulden niet eerder in contracten worden verwerkt
dan per 1 juli 1971. Na de .matigingsperiode' van een half jaar is de loonontwikkeling weer een
zaak van overleg tussen werkgevers en vakbonden
Voor de rond zeshonderdduizend werk
nemers, vallend onder de meer dan
60 contracten die per 1 januari moeten
worden vernieuwd, betekent dit dat zij
over het eerste halfjaar op een verbe
tering van het besteedbaar loon van
hooguit één procent kunnen rekenen.
Dat is vooral ook afhankelijk van de
prijsstijging in het eerste halfjaar. Het
is bepaald niet uitgesloten dat zij er
in die periode geen cent beter van
worden.
Noodgedwongen
Premier De Jong zei in een toelichting
op de maatregel dat het kabinet nood
gedwongen tot een Ingreep is overge
gaan. .Wanneer wij terugkijken op 1970
dan kunnen wij op het punt van de in-
flatiebestrijding niet tevreden zijn', zo
zei hij. .De inflatie schrijdt voort, de
economische situatie is sinds septem
ber toen de regering een loonmaat
regel aankondigde eerder verslech
terd dan verbeterd'.
regering niet ui
'V&ZjiïeI werd duidelijk dal dc vakbc
weging bijzonder geladen i*
en er niet aan denkt raede
werking te verlenen mui de
uitvoering van dit Boo) vink-pakket. Nu
moet men erkennen, dat politiek gezien
het regeringsbeleid ln deze kwestie
nogal vreemd Is. niet alleen nu. maat
eigenlijk a) maandenlang. De narigheid
begon bij de behandeling van de loon
wet in de tweede kamer, toen er een
felle strijd ontbrandde over het be
faamde artikel acht. een bepaJing waar
de meerderheid van dc kamer niets
voor voelde Toen echter dreigde, dat
dit artikel uit dc wet zou worden ge
schrapt. dook plotseling minister-preM
dent De Jong uit het niets naast minis
ter Eoolvlnk in de tweede kamer op
om te verklaren, dat een dergelijk be
sluit een kabinetscrisis tot gevolg zou
hebben. Daar schrok de kamer van en
artikel acht bleef gehandhaafd. Sinds
dien beeft er een doem op het loon be
leid van dit kabinet gelegen: het direc
te gevolg van de aanvaarding van dit
artikel acht was bijvoorbeeld he: uit
elkaar vallen van het centraal loon-
o ver leg.
Enige maanden geleden werd de raak
opnieuw actueel, toen de rijksbe
groting voor 197! werd ingediend
Daarbij bleek, da* dc regering zich ern
stig zorgen maakte over dc ontwikke
ling van het loon en prijsbeleid en
daarom werd een loonstop aangekon
digd. Om deze maatregel wat aantrek
kelijk te maken het vergulden v*p
de pil stak minister Rooi vink noga!
pathetisch de ver-
zoenende hand uit f
ging: hij liet
dat er met hem
viel te praten i
Weer adviseur
van Nixon weg
WASHINGTON (REUTER) Bryce
N. Harlow, één van president Nixons
belangrijkste adviseurs, heeft woens
dag zijn ontslag genomen. Hij zal te
rugkeren naar het bedrijfsleven, aldus
een. bekendmaking van het Witte Huis.
Tientallen miljoenen schade
ZWARE BRAND
IN GOUDA
GOUDA (GPD) In een laaiende
vuurzee is woensdagavond in Gouda
het bedrijf van British Leyland Neder
land CV (import en assemblage per
sonenwagens en -carrosseriebouw
autobussen, voorheen auto-industrie
Verheul NV geheten) voor driekwart
ten onder gegaan. Er werd voor tien
tallen miljoenen schade aangericht.
De brandweren van Goude, Waddin.v
veen, Boskoop, Bodegraven, Reeuwijk.
Moordrecht en van liet bedrijf zelf
slaagden er slechts in het vooraan ge
legen kantoor te behouden ofschoon
de waterschade enorm is.
De fabriekshallen (16.000 vierkante
meter) met daarin ondergebracht de
werkplaatsen en magazijnen gingen ge-;
heel verloren. Er deden zich geen per-'
soonlijke ongevallen voor. De schade'
werd in de late avond geschat op 20
miljoen gulden. De brand is door nog
onbekende oorzaak ontstaan in de
droogkamer van de spuiterij. Het be-;
drijf telt 450 personeelsleden.
PROCES EINDIGDE IN TUMULT
Minister Roolvink zei met .verdriet'
de maatregel te hebben genomen. .Het
overleg op centraal niveau heelt nie' I
tot resultaten geleid', stelde hij vast.
.Ik breng de schuldvraag niet in het
geding, het zat er eenvoudig niet in.
Wanneer het wel tot een akkoord was
gekomen had de regering zelfs wel enig
risico willen aanvaarden'. De bewinds
man zei dat er geen sprake is van een
loonstop of een loonpauze. .Wij hou
den de loonontwikkeling in 1971 onder
controle, dat is het eigenlijk'.
Volgens minister Nelissen (economi
sche zaken) moet de prijsstijging in
Zie slot pag. 3 kol. 1
schrapping van artikel ach' Een r»
baar. waarop de vakbeweging kritisch
reageerde. Sindsdien werd er gepraat
over wat er nu zou moeten gebeuren
.Verdriet waaïWl echter tevens duidelijk werd.
dat er ook in he: kabinet verschil van
mening bestond. Minister-president De
Jong ze: de algelopen weken weliswaar
enige malen, dat men maar niet te veel
geloof aan dit soort geruchten moe*:
hechten, maar politiek Den Haag wis*
wel beter.
BURGOS (RTR - AFP - DPA) Het fel omstreden militaire proces,
in de Spaanse stad Burgos tegen 16 Baskische nationalisten is j
woensdagmiddag voortijdig achter gesloten deuren geëindigd, na
dat de verdachten in de rechtszaal in opstand waren gekomen en
hadden getracht de leden van de krijgsraad aan te vallen.
De zitting werd gesloten na het requi
sitoir van de aanklager, waarin hij
legen zes der verdachten de doodstraf
eiste en in totaal 724 jaar gevangenis
straf vorderde. Volgens militaire krin
gen zullen de vijf rechters over twee
of drie dagen vonnis wijzen.
Tumult
Het tumult barstte los toen als laat
ste verdachte Mario Onaindia werdj
ondervraagd. Hij sprong plotseling op.
hief zijn vuist en deed onder de kreet
.leve de vrije Baskische natie' een
uitval naar de krijgsraad. Een politie
man sprong op zijn nek voor hij de
tafel kon bereiken, terwijl de andere
verdachten nationalistische leuzen en
een marslied uit de burgeroorlog aan
hieven. Nog een Bask probeerde de
tafel van de krijgsraad te bereiken,
waarna een heftige worsteling ont
stond waarbij een officier zijn sabel
trok en een politieagent met een pis
tool zwaaide Onder het publiek,
slechts door een laag hekje van de
zaal gescheiden, brak paniek uit. Na!
enige minuten was de orde hersteld j
en de zaal ontruimd. De verdachten
werden geboeid weggevoerd, en pas'
na het requisitoir teruggebracht voorj
de rechters
Toen de president van dc krijgsraad
vroeg of ze nog iets te zeggen hadden,;
antwoordden ze in de Baskische taal
(verboden in de rechtszaal) met nati
onalistische leuzen.
Verdedigers
De verdedigers, die na de ontruiming;
(Zie slot pag. 3 kol. 4)
Trein op vracht
wagen: een dode
HEEZE (ANP) Omstreeks half ze
ven woensdagavond is een vrachtauto
op een niet beveiligde overweg in de
Irt-nelaan in Heeze tegen de Intercity-
trein gebotst, die onderweg was van
Maastricht naar Amsterdam.
Ten gevolge van de botsing ontspoor- i
den de locomotief en het eerste rij
tuig. Bij het ongeval kwam de trein-;
machinist, de 53-jarige heer J. Fonteyn
uit Eindhoven om het leven. Ernstig
gewond werden de vrachtwagenchauf
feurs J. de Ruiter uit Best (44i en de
26-jarige J. van Gestel, eveneens uit
Best.
Foto: liet beschadigde treinstel.
^gelijkend onderzoek: avondje uit, hotels, voedselpakket, flats en kleding
HAAG (ANP) Wie in Eu-
7*«avondje uit wil kan wat
«jofdkoopte betreft toch nog
ongeveer het beste in Ne-
f™™ lerecht, althans volgens
4i blad dc -Financial Ti-
cn de achtergrond van
'oortdurende stijgende kosteD
««nwonderhoud over de gehe-
**™d daarvan een vergelijkend
«ent heeft gemaakt en consta-
Mt een avond uit voor vier
Feestje
Dal vierpersoonsfeestje omvat dan
een maal in een goed restaurant
(ieder twee aperitiefs, een maaltijd
van drie gangen en twee flessen
goede wijn, alsmede koffie), voorts
een bezoek aan een goede nacht
club (cabaret, een fles champagne)
en acht kilometer taxi voor de
vier. Alleen in Dublin is zoiets
goedkoper (56.65 dollars), maar
veel en veel duurder is het uitgaan
in Brussel (148.40 dollars). Rome
(128,50 dollars). Parijs (101,76 dol
lars), Athene (151,20 dollars) en
Kopenhagen (100,89 dollars). Dus-
seldorf is met 92.00 dollars ook al
niet goedkoop, evenmin als Londen
(89.70 dollars). In de buurt van
Nederland ligt dan weer Madrid
(57,50 dollars), maar echt duur
zijn pas New York (225 dollars)
en Mexico City (221.10 dollars).
Hotels
Een hotelkamer (Hilton of wat dit
benadert) is ook al betrekkelijk
goedkoop in Amsterdam. Het lijst
je van de .Financial Times' ver-
Zie slot pag. 3 kol. 1
Vandaag
in de
krant...
Afvalleidine
JjjGEMEESTER en
laai'»™"*" cn wetliou-
W.Ï5 h,bb™ voor-
de aanleg
nes neoijt
Ingediend voor
voor de aanleg
«afvalwaterleiding naar
"Slrrxchclde ,pag. 2).
Bezwaren
»ÏLG2FÏNTE VII,sin,
■Wdimrtbezwaarschriften
s, het verlenen van
ttaSEïï?0* voor alumi-
,bnpli aan Pechlney
(pag. 2).
rnt Zeeland op de
Jfa'A 2.5. 7 en 9.
7°®"en buitenland op
J0" °P de pagina's 12 en
-revisie op pagina 15.
ECONOMISCH
DOSSIER IS
AFGEHANDELD
ANTWERPEN Met een poli
tieauto voor de deur heeft zich
woensdagavond in het gebouw
van de Kamer \an Koophandel
en Nijverheid te Antwerpen een
confrontatie tussen vóór- en te
genstanders van de vestiging
van Progil op de linkeroever van
de Schelde afgespeeld. De poli
tiemannen konden rustig in de;
auto blijven zitten, want het
bleef allemaal bij nu en dan wat
applaus bij verhitte getuigenis
sen en bij de formulering van
een aantal wensen, waarvan
men eigenlijk al bij voorbaat
besefte dat ze nog wel even
vroom zullen blijven.
Na alles wat er de laatste tijd over
de komst van de Frause zwavelkool-
stoffabriek Progil naar hei Land van
Waas, zo'n 15 km van de Nederlandse
grens, is gezegd, geschreven en gepro
testeerd stond men nu tegenover el
kaar. Op het podium een panel met
daarin: prof. M. Willems, adviseur van
de Belgische minister voor Vlaamse
streekeconomie Vlerick. de heer W.
Prove, statisticus van de rijksuniversi-1
teit van Gent. de heer R. J. Lhonneux.
voorzitter van de kamer van koophan-l
del in Antwerpen en burgemeester P.
J. G. Molthoff van de Nederlandse
gemeente Hulst. In de zaal: industrië
len, parlementariërs, milieubescher
mers, mensen uit het gebied van Kal-
Io en een aantal Nederlanders.
De confrontatie was georganiseerd
door het provinciaal kaderinstiruut
Antwerpen en eigenlijk bedoeld om
een soort analyse te krijgen van de
vraag: waar wringt nu precies de
schoen bij de vestiging van het be
drijf dat Amsterdam weigerde en dat;
Antwerpen (of moeten we zeggen
Brussel0 wel zal accepteren.
Om te beginnen: hoever staan nu
eigenlijk de onderhandelingen? Prof.
Willems: .Op basis van de huidige
gegevens is er geen aanleiding om
Progil te weigeren of op een wacht
lijst te zetten. Het is een technische
zaak. Alle eisen kunnen nog worden
gesteld. We zijn in de eerste fase van
een serie beslissingen. Het econo
misch dosier is afgehandeld Maar het
wil nog niet zeggen dat Progil er
komt'.
Paniekreactie
.Kr is ons geen enkele wetenschappe
lijke verantwoording geleverd waar
om Amsterdam Progil heeft gewei
gerd Moeten wij dan ook maar uit-,
gaan van een paniekreactie? De gevoe
ligheid van de werkgelegenheid is nog
altijd groter dan die van het leefmi
lieu.
Er werden vragen gesteld over de
omvang van Progil Hoeveel mensen
komen er werken0 Hoe groot is de
oppetrvlakte die het bedrijf gaat be
slaan? De cijfers rolden er weer eens
uit- om te beginnen 2 ha en 30
werknemers, maar een investering
•.an 600 min Belgische francs. Op de
linkeroever zal in totaal 6400 ha voor
de verdere industrialisatie beschikbaar
komen. De heer Lhonneux: .We moe-,
(Zie slot pag. 7 kot. 3)
De afgelopen week werd de toestand
precair de partijen in het loon
overleg werkgevers, werknemer*
en regering konden niet tot overeen
stemming komen, met nu als laatste
gevolg, dat een aantal loonmaatregelen
zijn afgekondigd. Abstract-economlsch
bekeken zullen ze vermoede) ijk inder
daad tot gevolg hebben, dat de zo ge
wenste ontspanning wordt bereikt. In
een situatie echter, zoals die zich van
daag aan Nederland voordoet, kan niet
uitsluitend in abstracte maatregelen
worden gedacht, maar moet vooral aan
de feitelijke en politieke consequentie*
van één en ander grote waarde worden
toegekend. Als immers de uitvoering
van het pakket tot een gespannen en
explosieve situatie leidt met perioden
van onrust, is het resultaat omgekeerd
aan het beoogde effect. Het lijkt er nu
op alsof de regering met die mogelijke
situatie te weinig rekening houdt er. er
van uitgaat, dat iedereen bereid zal
zijn met liefde de maatregelen uit te
voeren, zodat de economie snél weer ;n
het kalme vaarwater zal ziin geraak:
En dat nu zou wel een* een mi-reke
ning kunnen wezen
Hoe is namelijk de situatie van van
daag? In de eerste plaats moei
worden gewezen op de vierhonderd-
guldenacties van de laatste maanden
er is een soort algemeen-gangbare op
vatting ontstaan terecht of ten on
rechte, dat is niet belangrijk in dit ver
band dat dit extraatje gewoon bii
de loonsom behoort. De regering wil
dat nu in 1971 opschorten tot het twee
de halfjaar, terwijl Juist in het eerste
gedeelte van 1971 nogal fei'.e prijs.s-ii-
gingen worden verwacht. Dat is een
reden tot spanning en onrust. In de
tweede plaats is de afgelopen maanden
gebleken, dat de regeringspartijen niet
altijd gelukkig waren met het beleid
van dit kabinet Sn de loonsector. bij
de algemene beschouwingen rond de
begroting is dat nogal duidelijk uitge
sproken. Dat is een reden tot politieke
spanning. In de derde plaats staan er
kamerverkiezingen voor de deur: het
is te veel gevraagd van welke party
dan ook om op zo'n moment een reeks
impopulaire maatregelen te steunen,
vooral als blijkt dat een ander pakket
ook mogelijk zou zijn Een kwestie
van politieke opportuniteit derhalve.
Tenslotte moet worden overwogen da'
er twee momenten ran grote onrus'
zijn geweest: de invoering van de btw
en de Rotterdamse stakingen die 'on
der meer) tot de vierhonderd gulden
hebben geleid, Een tweetal ervarings
feiten. die tot voorzichtigheid manen.
Dat zijn enkele lijnen waarmee de
situatie ran dit ogenblik globaal
kan worden geschetst Het zijn de
factoren tevens, waarmee de politiek
van alle dag wordt bepaald, de poli
tiek zoals die in de tweede kamer ge
stalte krijgt De kamer zal nu volgende
week over de regeringsmaatregelen de
batteren. dat wil zeggen dat tussen nu
en dat debat een grote activiteit zal
worden ontwikkeld, door vakbonden,
door werkgevers, door ce politieke
partijen zelf. De ontlading daarvan
komt tijdens dat debat, op dat ogen
blik moet de beslissing vallen over het
loonbeleid in de nabije toekomst. Het
is te hopen dat het niet tot een explo
sie leidt.
Mem verdronken
SCHIJNDEL 'ANP - Uit het
Eindhovens Kanaal in de gemeen:»
Mierlo in Noord-Brabar.t :s dinsdag
het lijk opgedrech: var. de 9>jarige J
van der Westerio uit het bejaarden
huis te Mieriohout. De hoogbejaarde
man die wat was gaan wandelen i*
door tot nu toe onbekende
water geraakt en verdronken.
