Centrum hoofdarbeiders
is aan uitbreiding toe
Jhr. G. F. Sandberg schreef
proefschriftZeeuwse veren'
Paal grootste
ter wereld de
overdekte werf
Schelde geheid
Gisteren in
Leiden
gepromoveerd
Promotie
BALLETSCHOOL TROK OPNIEUW VOLLE SCHOUWBURG
Mabuwat nv
UTILITEITSBOUW
GEWAPEND BETONBOUW
GRONDWERKEN
DONDERDAG 26 NOVEMBER 1970
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
7
IN VROEGERE GEMEENTEHUIS SOUBURG
gOCBlUG Het sociaal administratief centrum anderhalf jaar geleden van
ptart gegaan kampt in het vroegere gemeentehuis van Souburg met ruimte
gebrek- Een studiecommissie heeft zich over mogelijke oplossingen gebogen
eo daarbij .een lichte voorkeur' uitgesproken voor uitbreiding van de bestaande
huisvesting boven duurdere nieuwbouw. Op een persconferentie deelde voor
zitter J. A. van Bennekom van de gemeenschappelijke regeling SAC mee. dat
bet bestuur van het gemeentebestuur van Vlissingen onderhandelt over de aan
loop van het oude Souburgse gemeentehuis; over enkele maanden is het zaak
dot men weet waar men aan toe is.
het centrum werk biedt aan met na
me vier groepen mensen: ouder admi
nistratief personeel, dat door fusies of
reorganisaties werkloos is geworden,
Jongeren, die enige moeite hebben in
het huidige arbeidsproces, kleine zelf
standigen, die hun bedrijf hebben be
ëindigd, mensen met een wao-uitkering.
Daarbij benadrukte zowel de heer
Van Bennekom als directeur A. Beun.
dat er zoveel mogelijk wordt gezocht
naar werk, dat aansluit bij de capaci
teiten van bepaalde mensen.
Het werk in het centrum heeft onder
meer betrekking op archief ordening,
verwerking van enquêtegegevens, do
cumentatie, typewerk, stencilwerk,
magazijnadministratie, boekhouden,
brailleren, controleponsen, notuleren,
loonadministratie en dergelijke. De
heer Van Bennekom betoogde, dat
men is begonnen zonder opdrachten,
maar dat die nu .in ruime en toene
mende mate' gevonden worden.
AANTAL WERKNEMERS
IN ANDERHALF JAAR
VERDUBBELD: NU 80
Die uitbouw van de huisvesting
noodzakelijk, omdat in de anderhalf
jgar van haar bestaan het aantal
werknemers bij het centrum is ver
dubbeld: van 39 in maart vorig jaar
tot 83 op dit moment. In december
zullen nog acht nieuwe mensen wor
den aangetrokken, waardoor het aan
tal werknemers in het gebouw tot het
maximum aantal van veertig is geste-
jen. Mede in verband met de huisves
tingsproblemen moest een .wachtlijst'
worden Ingesteld, die intussen tien
jejadlgden voor het werk op het cen
trum omvat. Op .buitenplaatsen' wer
ken 45 mensen.
Ali de gemeente Vlissingen bereid is
bat pand te verkopen, betekent dat
ook dat de drie man in Souburg
gestationeerde gemeentepolitie een an
dera huisvesting zal krijgen. Voor het
centrum levert die omstandigheid
ruimte op voor tien werknemers.
Voorzitter Van Bennekom maakte
duidelijk, dat het centrum behoefte
beeft aan uitbreiding tot zestig of
zeventig werknemers. Men acht het
niet uitgesloten, dat bij een uitbrei
ding van het aantal hoofdarbeiders bij
bet sociaal administratief centrum in
de toekomst tot gevolg zal hebben,
dit in Goes bijvoorbeeld of in
Zeeuwsch-Vlaanderen dependances
worden opgericht.
Aansluiten
Zoals bekend is het sociaal adminl-
itratief centrum een gemeenschappe
lijke regeling tussen Vlissingen, Mid
delburg, Domburg en Goes. De heer
Vu Bennekom attendeerde er op, dat
Hoek krijgt ook
contactcommissie
HOEK In de raadzaal van het
voormalige gemeentehuls van Hoek
wordt morgenavond, vrijdag, een
gliatwlljk contactorgaan opgericht,
■oali er ook al functioneren In
Zumslag, Biervliet en Sluiskil. Een
voorbereidingscommissie, bestaande
lit oud waarnemend-burgemeester J.
vu der Peijl en oud-wethouders L. M.
iMuen en J. D. A. Haak, is erin
tnlaagd 11 inwoners uit diverse wij
ken bij elkaar te krijgen voor de
conclusie.
De andere Hoekenaren kunnen vrijdag
over hun kandidatuur beslissen. Het
heeft in Hoek overigens nogal wat
moeite gekost om tot. een contactor
gaan te komen. Aanvankelijk bleek de
animo niet groot, er waren wat com
municatiestoornissen en de contact
commissie gaf zelfs al een keer de
opdracht terug aan b en w van Ter-
Muzen.
Vergadering van
AR-statencentrale
MIDDELBURG Morgen vrijdag
komt de AR-statencentrale Walcheren
*eer bijeen. De vergadering wordt
gehouden in ,De Schakel', te Middel
burg, aanvang half acht.
Waardering
Als belangrijke opdrachtgevers noem
de hij provincie en een aantal ge
meenten (gemeente-organen) en
stelde: ,We vinden dat het centrum in
zo'n korte tijd een bevredigende ont
wikkeling heeft doorgemaakt. Eigen
lijk Is het boven verwachting gegaan'.
Hij maakte in dit verband ook mel
ding van de waardering, die het cen
trum elders in het land ontmoet, .het
wordt wel als voorbeeld gezien', zei
hU-
Er werd ln het kader van de werk
zaamheden van het centrum door di
recteur A Beun nog geattendeerd op
de mogelijkheden, die er zijn voor
verenigingen om bijvoorbeeld hun
adressering, contributiekaarten en club
bladen bij het centrum onder te bren
gen. Een aantal gemeenten heeft met
het centrum een .werkverband' aange
gaan, waardoor men van een aantal
mogelijkheden gebruik kan maken
der deel te nemen in de regeling.
Jaarverslag 1969
De aanleiding voor de persconferentie
was het verschijnen van het uitste
kend verzorgde jaarverslag over
1969: ,een koekje van eigen deeg',
zoals de heer Van Bennekom zei, om
dat het geheel door eigen mensen is
vervaardigd, gezet, gedrukt en inge
bonden. In het verslag noemt direc
teur Beun het centrum nog eens als
mogelijkheid om overbelaste vereni
gingsfunctionarissen te ontlasten. Hij
benadrukte ook dat het onjuist is het
SAC te gebruiken als toetsingsmoge
lijkheid voor ultkerings- en bemidde
lingsorganen ten aanzien van de ar-
beidsbereikheid van uitkeringgenieten
den: men moet de bereidheid tot wer
ken hebben om te worden toegelaten.
Aan de toelating gaat een nauwkeurig
ook medisch onderzoek vooraf,
daama wordt via een test nagegaan
welke activiteiten een bepaalde werk
nemer het beste liggen. Ruim 65 pro
cent van het aantal werknemers bij
SAC is ouder dan 44 jaar, waarbij de
heer Beun wijst op de problemen
voor deze groep om weer te worden
opgenomen in het vrije bedrijf.
Axel bestudeert
ophalen van het
huisvuil in
plastic zakken
AXEL Het college van b en w van
de gemeente Axel bestudeert momen
teel de mogelijkheden om voor bepaal
de diensten gebruik te maken van de
intercommunale ophaaldienst huis- en
tuinafval. Dit deelde burgemeester M
K. van Dijke dinsdagavond mee in ant
woord op vragen van het KVP-raadslld
M. L M. IJsebaert. De wethouder van
openbare werken, J. Dieleman (pvda),
zei dat het gebruik van plastic vuil
niszakken in plaats van emmers even
eens onderwerp van studie is. Men
heeft contact opgenomen met de ge
meenten Den Helder en Terneuzen,
die reeds enige ervaring met deze vorm
van vuilophalen hebben opgedaan De
wethouder kon nog niet zeggen binnen
welke termijn de raad een uitgewerkt
voorstel over het ophalen van huis-
en tuinafval in Axel tegemoet kan zien.
V oorlichtingsmiddag
over vishapjes voor
NVvH Vlissingen
Woensdagmiddag gaf de heer C. J.
Janssen, eigenaar van een vis- en con-
servenhandel te Vlissingen. een voor
lichtingsmiddag over het bereiden van
hartige vishapjes, voor de Nederland
se Vereniging van Hulsvrouwen, afde
ling Vlissingen. Hij had zich verze
kerd van de deskundige medewerking
van de heer Wegman, chef-kok van
hotel Britannia. Er werd getoond hoe
men met visprodukten vele smakelij
ke hapjes en schotels kan bereiden
De dames, die in grote getale aanwe
zig waren, werden in de gelegenheid
gesteld hiervan te proeven. De presi
dente mevrouw Maquelin dankte de
heren Janssen en Wegmans voor de
geslaagde middag.
700 JAAR RECHTSGESCHIEDENIS
MIDDELBURG Een plaats, die ln
Zeeland aan het water ligt of ooit lag,
heeft haast altijd ook wel een overzet
veer gehad. Terwijl die veren schaars
beginnen te worden en er binnen af
zienbare termijn in Zeeland een eind
lijkt te komen aan deze vorm van
vervoer over water, heeft de Middel
burgse jurist Jonkheer mr G. F. Sand
berg een proefschrift geschreven, waar
in vooral derechtshistorie van 700
jaar overzetveren wordt behandeld.
De heer Sandberg verdedigde zijn stu
die woensdagmiddag voor de senaat
van de Leidse universiteit, waar hij
tot doctor in de rechtsgeleerdheid
promoveerde.
.Overzetveren in Zeeland', zo ls de
dissertatie van de heer Sandberg geti
teld. De studie is een verzameling en
ordening van een enorme hoeveelheid
archiefmateriaal, zowel uit overhelds-
als uit particuliere archieven. En zo is
bijvoorbeeld de veroordeling van
schipper Adriaan Karreman uit Colijns-
plaat tevoorschijn gekomen. Adriaan
Karreman zette op 21 september 1875
twee personen over van Colijnsplaat
naar Zierikzee.
Het kwam hem te staan op een boete
van 50, opgelegd door de kanton
rechter. die toen zitting hield in Kort-
gene. De schipper had geen veer ge
pacht, hij had geen toestemming van
en hij mocht dus ook
geen mensen overzetten, zoals nu niet
iedere automobilist zijn voertuig als
taxi mag gebruiken. Gerechtelijke ver
volging wegens het veerman spelen
kwam meer voor. zo wordt duidelijk
uit het proefschrift van de heer Sand
berg. Adriaan Jan Maartsen uit Brui-
nisse mocht in 1656 geen meelbalen
vervoeren en Anthony de Koning uit
dezelfde plaats kwam in 1773 met de
Justitie in aanraking wegens het ver
voer van passagiers naar Rotterdam
en terug, waarbij als bijzonderheid
wordt vermeld, dat de mensen, die de
boottocht meemaakten op de terug
reis gezelschap hadden van elf var
kens.
De studie van de heer Sandberg be
strijkt de periode van 1250 tot 1972,
wanneer het veer over de Eendracht
bij Oud-Vossemeer zal verdwijnen in
verband met de aanleg van een brug.
De Middelburgse jurist zet uiteen, hoe
de rechtsgeschiedenis der veren zich
voltrekt. Het veerrecht kwam toe aan
de soeverein, dat wil zegen aanvan
kelijk aan de keizer en later, voor
zover het om de Zeeuwse eilanden
gaat, aan de graaf van Holland en
Zeeland. In Zeeuwsch-Vlaanderen had
de graaf van Vlaanderen het veer
recht. De graaf kon dat recht aan zich
behouden en het zelf exploiteren door
het te verpachten. Een enkele maal
gaf hij het veer in gebruik tot weder
opzegging of voor het leven, wat dan
gebeurde bij wijze van beloning aan
een lid van de hofhouding, die zijn
best had gedaan. Graaf Philips gaf in
1462 de veren van de stad Tholen en
Schakerloo in eeuwigdurende erfpacht
aan de stad. De heer Sandberg stelt
ln zijn proefschrift: .Gewoonlijk gaf
de graaf het recht van veer in leen
Dankbaar en blij berichten
wij u de voorspoedige ge
boorte van een zoon en
broertje
BERTUS JAN
J. P. Sanderse
J. H. Sanderse-Maljers
Mar ja
Louis
Kerkring 17,
Grijpskerke.
35 november 1970.
Heden overleed, tot
onze grote droefheid,
onze beste zwager en
oom, de heer
A. KOOLWIJK
op de leeftijd van 74
jaar.
G. M. Compeer
C. Compeer-
Huiszoon
Neven en nichten
Vlissingen,
25 november 1970.
Heden is na een ge
duldig gedragen lij
den in vol vertrou
wen op haar Heer en
Heiland, van ons
heengegaan onze lie
ve zuster, behuwd
zuster en tante,
PIETERNELLA
VERBURG
op de leeftijd van 76
jaar.
Uit aller naam:
P P. Verburg.
Driewegen.
25 november 1970.
De begrafenis zal
plaatshebben op za
terdag 28 november
a.s.. om 14.00 uur,
vanuit het vereni
gingsgebouw.
Algemene kennisgeving.
Heden nam God tot Zich, onze innig geliefde
man, vader, behuwd- en grootvader
HENDRIK CIJSOUW
echtgenoot van Cornelia Adamse,
eerder weduwnaar van Jozlna Poppe,
op de leeftijd van 73 Jaar.
C. Cijsouw-Adamse
Kinderen en kleinkinderen
Oost-Souburg, 24 november 1970,
Middelburgsestraat 65.
De rouwdienst zal gehouden worden op vrij
dag 27 november 1970, om 13.00 uur in Con
cordia, Paspoortstraat, gevolgd door de ter
aardebestelling om 13.40 uur.
Gelegenheid tot condoleren na afloop van de
plechtigheid ln bovengenoemd gebouw.
Geen bloemen
Leest de PZC
Heden overleed, tot onze grote droefheid, onze
onvergetelijke en zorgzame man. vader en opa.
de heer
ANTONIE KOOLWIJK
echtgenoot van M. E. Compeer
op de leeftijd van 74 jaar.
M. E. Koolwijk-Compeer
W. S. Roose-Koolwijk
W. Roose
A. M. Rietveld-Koolwijk
P. J. Rietveld
A. Koolwijk
C. L. Koolwijk-Stroo
En kleinkinderen
Vlissingen, 25 november 1970.
Vondellaan 26.
De begrafenis zal plaatsvinden op zaterdag 28
november a.s. op de Noorderbegraafplaats te
Vlissingen. Vertrek vanaf verpleeghuis .Ter
Poorte' te Koudekerke om 11.45 uur.
Gelegenheid tot condoleren na afloop der be
grafenisplechtigheid in de aula op de begraaf
plaats.
Liever geen bezoek.
Heden ls in de Here ontslapen onze Innig ge
liefde moeder, grootmoeder en overgrootmoe
der,
JACOMINA WEYNS
weduwe van Jan Ramondt
in de ouderdom van 76 jaar.
Psalm 27.
Sluiskil: A. Ramondt
T. C. Ramondt-Haak
St Thomas (Canada): J. Ramondt
M. Ramondt-Dieleman
's-Gravenhage: J. Ramondt
Thamesford (Canada): J. Rodenburg-
Ramondt
P. J. Rodenburg
Nagele: M. Bakker-Ramondt
H. C. Bakker
Aardenburg: J. Catsman-Ramondt
A. I. Catsman
Klein- en achterklein
kinderen
Terneuzen. 25 november 1970.
Bachten Dieke, Koninginnelaan 2.
De begrafenis zal plaatshebben DV op zater
dag 28 november a.s. te Terneuzen om 15.00
uur op de algemene begraafplaats, na vooraf
gaande rouwdienst in de aula van het bejaar
dencentrum .Bachten Dieke' te Terneuzen.
Aanvang om 2 uur.
Gelegenheid tot condoleren na de begrafenis
in .Bachten Dieke'.
bij akten van belening met een am
bachtsheèrlijkheid'.
Mr dr Sandberg onderzocht voor zijn
studie in de eerste plaats de bronnen
in het rijksarchief in Middelburg
waaraan hij als chartermeester ver
bonden ls. Verder gebruikte hU gege
vens van andere archieven in en bui
ten de provincie. In enkele gevallen
kwam er geen complete beschrijving
van een veer uit, omdat bepaalde
bronnen verloren gegaan waren. De
heer Sandberg schrijft daarover on
der meer: ,De heerlijkheden zijn in de
loop der tijden niet zelden tn andere
families overgegaan. Hierbij zijn on
getwijfeld archiefstukken verloren ge
gaan, welke inzicht hadden kunnen
verschaffen In de rechtsgeschiedenis
der veren'.
In het algemeen stelt de heer Sand
berg, dat men in Zeeland moet aanne
men. dat het recht van veer als ge
volg is verbonden aan de ambachts
heerlijkheid, tenzij het tegendeel
blijkt. .Mijn onderzoek heeft daarvan
voorbeelden verschaft', aldus de pro
movendus. .Dit wordt bevestigd bij de
aanvulling van de keur van Zeeland
uit 1495, vastgesteld door de graaf, de
latere keizer Karei V, in 1515. Daarbij
werd bepaald welke gevolgen aan alle
ambachten waren verbonden.'
Het resultaat van de navorsingen van
de heer Sandberg is een dissertatie,
waarin aan elke Zeeuwse plaats, van
waar ooit een veerboot ging. aandacht
wordt besteed. De heer Sandberg: Je
dereen kan in een proefschrift een
kort stukje geschiedenis van zijn
woonplaats nazoeken althans als het
gaat om een plaats met een veer'
De stellingen, die mr dr Sandberg ter
discussie bij zijn dissertatie voegde
hebben geen betrekking op de veren
in Zeeland. De elfde en laatste stelling
is een actuele, die betrekking heeft op
de verontreiniging van het Wester-
scheldewater en die luidt De beide
ministers, bedoeld in artikel 7 van het
verdrag tussen het koninkrijk der Ne
derlanden en het koninkrijk België,
betreffende de verbinding tussen de
Schelde en de Rijn van 1963, zijn in
gebreke de regeling over het kanaal
water (artikel 16) en de regeling var.
de kwaliteitsnormen van dat water
(artikel 17) binnen de bij het verdrag
bepaalde tijd vast te stellen'.
Een andere eigentijdse stelling is de
tiende: .Onrechtmatige ingebruikne
ming van leegstaande panden ter be
woning dient als overtreding straf
baar te worden gesteld'. Bij de disser
tatie is een kaart gevoegd, waarop de
118 afvaartplaatsen van overzetveren
in Zeeland zijn aangeduid. Het proef
schrift zal in de handel verschijnen
voor ƒ26 bij Van Benthem en Jutting
in Middelburg. In eerste instantie
worden 300 exemplaren gedrukt.
De promotie van jonkheer mr G. F.
Sandberg speelde zich gistermiddag
in de senaatskamer van het academie
gebouw in Leiden af. Als promotor
trad op prof. mr J. Th de Smidt. Van
de zijde van de senaat werden enige
vragen gesteld, die door de promoven
dus werden beantwoord. Met name
werd ook gediscussieerd over één van
de stellingen over de strafbaarheids
stelling van het kraken van huizen. Na
de promotie sprak de promotor weer
woorden van gelukwens, waarin hij ook
mevrouw Sandberg-Braat betrok. Hier
na volgde een druk bezochte receptie
Brand opslagplaats
timmerfabriek
KAPELLE Woensdagmiddag brak
er brand uit in een opslagplaats van
de timmerfabriek firma J. Bierens en
Zn te Kapelle. Waarschijnlijk ls door
oververhitting een verfbak aan het
branden gegaan.
Spoedig lekten de vlammen ook
aan de opgeslagen materialen Het
personeel bestreed direct het vuur
met emmers water en enkele poeder
blussers. Vrij kort nadat alarm was
geslagen, arriveerde de brandweer die
met één waterstraal het vuur snel
bedwongen had. De schade bleef be
perkt.
ADVERTENTIE
Zwijndrecht
Telefoon 01850 - 27866
MIDDELBURG Een overvolle Mid
delburgse schouwburg heeft woensdag
avond opnieuw bewezen dat het
werk van de Zeenwse Balletschool en
de afdeling Dalcroseritmiek van het
Zeeuws Instituut voor kunstzinnige
vorming zich in een grote en levendi
ge belangstelling mag verheu
gen.
In negentien dans- en bewegingsnum
mers hebben de leerlingen van Helen
Riemens-Soesman (ballet) en Marjan
Beinama-Pars (ritmiek) duidelijk ge
maakt dat het Zeeuws Instituut in
deze beide afdelingen wel een zeer
goed dragende pijler heeft, niet alleen
kwantitatief, ook kwalitatief. De beslist
aardige cboreografiën (ook voor de al
lerkleinsten) gaven de uitvoering een
charmante basis; we zullen ons overi
gens niet afvragen wat dit .de leiding'
aan inspanning gekost heeft
Het leuke van jaarlijkse uitvoeringen
als deze is wel de letterlijk
ongedwongen sfeer waarin een en an
der verloopt. De uitvoerenden zitten,
met kostuum en al, in de zaal. bezorg
de moeders zorgen voor een tijdige
opkomst en daarmee is er ook tijdens
de wisselingen geen vervelend mo
ment. Daarbij en bovendien is
leuk dat op een goede manier bena
drukt wordt dat deze ballet- en rit-
mieklessen er niet op de eerste plaats
zijn om elementaire danspassen aan
te leren maar dat de bewuste bewe
ging en daarin een groot stuk algeme
ne vorming zwaarwegende accenten
krijgt. Zowel de voorstelling die Goes
vorige week kreeg (met de leerlingen
van carla Lijnis) als deze ln Middel
burg bezorgen het Zeeuws Instituut
veel goodwill en dat ls afgezien
nog van de artistieke prestatie die
zeer zeker geleverd wordt een ui
termate goede zaak.
O.
VLISSINGEN De eerste (officiële)
van de 225 heipalen voor de grootste
overdekte werf ter wereld la gister
morgen op het terrein van De Schelde
In Vlieringen vlot In de grond gegaan.
De officiële handeling voor de bouw
van een overkapping over het droog
dok op de Ellandwrrf totale kosten
12 miljoen gulden werd verricht
door de voorzitter van De Scheldedi-
rectle. Ir J. Bout. Dit grootae project
van De Schelde ls bedoeld voor de
bouw van twee fregatten voor de
marine. Het eerste fregat zal eind
1874 worden opgeleverd: liet tweede
een Jaar later.
Ir Bout bediende onder het toeziend
oog van de voltallige Scheldedlrectle
en de leden van de ondernemingsraad
de handels ln de cabine van de hei
stelling. Met enkele eenvoudige liande-
lingen bracht hij een dleselblok in
beweging en even later weerklonken
dreunende paukenslagen over bet ter
rein van De Schelde.
In totaal 225 heipalen moeien ln de
grond worden gedreven De palen zijn
16 meter lang en Irebben een gewicht
van ongeveer 4,5 ton. ZIJ worden in
Jukken van twee aan twee geslagen en
wel ln schuine stand, zodat ze meer
dan anders tegen zijdelingse druk be
stand zijn.
Het helkarwei wordt verricht door de
NV Voorbijs Beton uit Amsterdam,
die over een dag of tien een tweede
beistelling zal laten aanrukken Als
er geen vorst optreedt, zullen de 225
palen nog dit jaar de grond ingaan.
Zij zullen uiteindelijk de steunen moe
ten vormen voor een 150 meter lange.
37 meter brede en 28 meter hoge hal,
die zal worden vooralen van twee
bovenloopkranen.
Recordtijd
De bedoeling ls. dat het gehele werk
ln recordtijd klaar komt: binnen één
Jaar. Op 1 mei van het volgend jaar
wil men aanvangen met de staalcon
structie-montage. De hal is een ont
werp van het architectenbureau F C.
de Weger uit Rotterdam; de uitvoe
ring ls ln handen van Mabuat u:t
Zwijndrecht.
Op de foto: de heistelling In werking
tijdens het slaan van de officiële in
feite al de twaalfde paal.
(Poto PZC).
