OUDERE OVERWINTERAARS' HUILDEN TRANEN VAN GELUK VIER ZEEUWEN MAKEN HET PRIMA IN TORREMOLINOS WAT KOST OVERWINTERING? VAN AOW ALLEEN NIET TE BETALEN 17 GROEP VAN 49 BEJAARDEN TWEE MAANDEN AAN COSTA DEL SOL fATÉRDAG 21 NOVEMBER 1970 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT ZOMERZONNETJE IN NOVEMBER Eén onzer redacteuren verbleef een week bij een groep Nederland se bejaarden waaronder vier uit Zeeland, die .overwinteren' aan de zonnige Spaanse zuidkust. Een verslag daarvan treft u op deze pagina aan. Het gezelschap dat zoals gemeld op 21 oktober naar Spanje vertrok zal daar tot 24 december, dus één dag voor Kerstmis blijven. De reis Amsterdam - Malaga vice versa wordt per vliegtuig gemaakt. De reisduur bedraagt ruim twee uur. Bij harde tegenwind zit men een half uur langer in de lucht. Om van het vliegveld van Malaga naar iets westelijk van deze stad gelegen toeristenoord Torremoiinos te komen, per autobus of taxi, heeft men nog eens ongeveer een half uur nodig. De groep bejaarden, die in totaal uit negenenveertig personen bestaat, maakt de reis op uitnodiging van een reisbureau (Airtour- Nespanda). die met deze geste nog eens extra de aandacht wil vestigen op de. al enkele jaren bestaande mogelijkheid om tegen een relatief !aag bedrag gedurende de wintermaanden voor een lange periode aan de Spaanse kust te verblijven. Voor de groep van negenenveertig, drieëndertig vrouwen en zestien mannen, ko men de kosten het ging hier tenslotte om een uitnodiging van vliegreis en huur van het appartement geheel voor rekening van het reisbureau. Voor hen zelf blijven dus alleen de directe kosten van l"vensonderhoud zoals maaltijden, eventuele kleding maar ook van excursies enz. over. Deze ouderen, uit het gehele land afkomstig, zijn allen lid van de algemene bond van bejaarden, die zich ook met de selectie van de deelnemers belastte. Het gezelschap is in één gebouw „Apartemen- tos Alegranza' ondergebracht. Het gebouw ligt ongeveer drie kilometer van het centrum van Torremoiinos en op tien minuten gaans van het strand. Dit strandje, klein en vervuild, behoort overigens tot één van de matigste propagandapunten van het toeristische pakket van Torremoiinos. TORREMOLINOS Tranen van onvervalst geluk zijn op de gezichten te zien. Een onbezorgde schaterlach verraadt het opgewek te gemoed. Uitroepen als: .Dat wij dit nog mochten beleven", worden steeds weer ge hoord. De Nederlandse bejaaiden in Torremoiinos doen geen moeite om hun gevoelens te ver bergen. Daar Is Spanje ook het land niet De drieëndertig vrouwen en zestien deels echtparen en deels alleenstaanden genieten met volle teugen van wat deze sub tropische oever van de Middellandse Zee. de Costa del Sol, heeft te bieden. Dat is ook voor oudere en toch niet altijd bezadig de mensen heel wat. Op de allereerste plaats Is er de zon, die praktisch elke dag, ook in november, zijn menslievend werk verricht. Spelen met de gedachte, dat thuis In Neder land de gure regen wel tegen de ruiten zal kletteren terwijl men zich hier in licht tuniek op het eigen balkon nestelt om weer wat bruiner te worden stemt de grootste kniesoor tot tevredenheid. Behalve het zonnetje misschien wel juist dank zij die warmtebron is er ook die gemakkelijke levenswijze, die eigenlijk alles tot een plezier maakt. Deze oudere Nederlan ders, dikwijls toch zo verschillend van aard en afkomst, doen ver van huis duidelijk en oprecht alle moeite om zo vriendelijk en behulpzaam mogelijk voor elkaar te zijn. Het resultaat is er naar Men voelt zich het omgekeerde van hulpeloos. Van een ontheemd zijn voor velen is het de eerste verre reis is geen sprake. Natuurlijk hebben deze negenenveertig dames en heren op andere overwinteraars aan de zonnekust vóór, dat de trip voor hen een puur buitenkansje was. Reis van en naar Nederland, een verblijf van twee maanden in een appartement met alle bijkomende dienst verlening wordt verzorgd en betaald door een Nederlands reisbureau (Airtour/Nespanda). Voor de meesten van hen staat het besluit na een ervaring van enkele weken aan de Costa del Sol al onwrikbaar vast. Volgend jaar rullen zij opnieuw in Spanje overwinteren. Dan voor eigen rekening en uiteraard naar eigen keus van reisbureau en bestemming. Omdat ouderen de leeftijd varieert van nog maar net vijfenzestig plus tot ruim boven fle tachtig logischerwijze eerder dan jonge ren beseffen, dat zij de hulp van een ander wel eens hard nodig zouden kunnen hebben, wil men de volgende overwinteringen op ei gen initiatief toch weer zoveel mogelijk in een kleiner of groter groepsverband maken. Er wordt echter niet aan getwijfeld: de argu menten zijn doorslaggevend genoeg om leef tijdgenoten uit eigen kring te bewegen ook maar de koffers te pakken. De een is de last der jaren meer aan te zien dan de ander. Unaniem is echter de verkla ring dat de kwalen en kwaaltjes hier minder kansen krijgen dan in hetzelfde jaargetijde thuis in Nederland. Zon en zonnig humeur werken in deze gemeenschap, waar grijs de overheersende haarlint is, effectiever dan me nig medicijn. Gesprekken in de vriendelijke woninkjes, die de appartementen elk op zich weer vormen, leveren tientallen bewijzen voor deze verbeterde lichamelijke conditie op. Een 72-jarige dame kreeg, weer eens, last van reumatiek. In haar eigen vochtige kikkerland je betekende dat voor haar telkens weer een langere periode van pijn en zorg en vooral ook een gekluisterd zijn aan stoel of bed. Terwijl de dame zich al met de gedachte begon te verzoenen, dat zij binnen weinig dagen na haar aankomst wel weer gedwongen zou zijn om vanwege de ziekte naar huis terug te keren, voelde zij zich tot haar eigen verbazing binnen twee etmalen al weer fit genoeg om aan een hele dag durende excursie naar het binnenland, die lichamelijk toch wel het nodige vergt, deel te nemen. ,Ik heb wat last van bronchitis. Thuis, dat is in Vlissingen, lig ik nogal eens in mijn bed te hoesten. Dat is nu over. Ik kikker helemaal op.' Zo zegt monter een donkergebruinde man, 73 jaar oud. Hij zit ontspannen op het REPORTAGE CHARLES SCHETS GEZONDHEID terrasje van Nespandorama, het restaurant met Hollandse keueken van Alegranza. Als ware het bedoeld om deze laatste woor den nog eens te onderstrepen springt op dat moment een zeventigjarige pardoes in het naast het terras gelegen zwembad en ploegt doodgemoedereerd door het heldere water Een ander voorbeeld van deze toegenomen vitaliteit levert een van de bewoners, die al wandelend in Torremoiinos zijn evenwicht verloor en ongelukkigerwijze met zijn arm in glasscherven terecht kwam. Bij de behande ling door de dokter had hij geen krimp gegeven. Trouwens dezelfde avond nog had hij, zelfs tot één uur, weer een Jekker bor reltje' gedronken. Een dag later maakte deze Zwijndrechtenaar de gespalkte arm steeds in horizontale houding tot veler hilariteit een dansje met een heuse flamengodanseres Dat alles neemt intussen niet weg. dat het voor iemand die op hogere leeftijd is geraakt en het plan opvat om ver van huis te gaan overwinteren, toch alle aanbeveling verdient zich eerst eens in Nederland medisch te laten onderzoeken. Dat gebeurde ook met de deel nemers aan deze .promotion'-reis naar Torre moiinos. De Spaanse arts, die in voorkomen de gevallen in Alegranza wordt gewaar schuwd, geniet zo bleek uit dezelfde ge sprekken voldoende vertrouwen. blijf in zijn directe omgeving behaaglijk te voelen. Te weinig contact met de bewoners kan bij velen al te gemakkelijk een gevoel van eenzaamheid opwekken, te veel contact is dikwijls debet aan spanningen en geprikkeld heid. Hoe dat alles reilt en zeilt kan het besti Nespanda-hostess Renée Hopp beoordelen. Zi is zes en soms alle zeven dagen van de week voor de gasten in touw. Een belangrijk deel van haar dagtaak kan zonder meer als soci aal werk worden aangeduid. Elke morgen houdt René spreekuur en is daarbij vraag baak voor iedereen en over alle mogelijke onderwerpen. .Men komt natuurlijk ook dikwijls met een hoop frunnikdingetjes die alleen maar veel tijd kosten. Het werk blijft echter een plezier omdat de mensen zo zichtbaar gelukkig zijn.' Renée Hopp constateert geen opvallend ,mi lieuverschil' tussen de oudere bewoners van Alegranza. Het zo .verschillend zijn' van de deelnemers ze komen tenslotte ook uit alle delen van het land maakt volgens haar deze onverwachte en langdurige samenleving voor de meesten juist zo interessant. Daar komt nog bij dat men van een groot aanhan kelijkheidsgevoel ten opzichte van elkaar blijk geeft. Die aanhankelijkheid, die zich op velerlei manieren uit, staat er ook borg voor, dal verveling uit den boze is. Op de uren, dat men het niet met persoonlijke zaken te druk heeft druk tussen aanhalingstekens te plaatsen zijn er de vele spontane bezighe den die in groter of kleiner groepsverband een deel van de tijd voor zich opeisen. Tot die bezigheden behoren de vele gezellige druk ke visites geen droge beleefdheidsbezoek jes over en weer; de gesprekken in, bij en dikwijls ver van het appartementengebouw, wandelingen naar de richting van het achter liggende gebergte of naar het minuscule strandje, uitstapjes met het goedkope openba re vervoer naar dorpjes of stad (Malaga) in de omgeving. Dat alles levert toch wel een scherp contrast op met het leven in deze tijd van het jaar in Nederland, waar ouderen vanwege het barre weer dikwijls eenzaam opgesloten blijven in hun huisjes. Zo argumenteert met vuur hos tess Renée. ZINGEN Eers'e en belangrijkste argument is de ge zondheid. De bewoners van het appartemen tencomplex Alegranza voelen zich kiplekker. Toch zijn er weinigen bij. die niet met een of ander lichamelijk euveltje hebben te kampen. SAMENLEVING Is een voldoende mate van gezondheid een eerste vereiste, daarop volgt onmiddellijk de noodzaak om zich bij een zo langdurig ver- In Alegranza en andere complexen, die het reisbureau exploiteert, is nog iemand anders ochtend, middag en avond met een .sociale taak' aan de slag. Dat is Loek van der Snoek (artiestennaam alleen Loek Snoek). Zijn activiteiten zijn er op de eerste plaats op gericht om de gasten gedurende enkele avonden in de week bezig te houden, zo nodig ook enkele dagen (.Het kan hier tenslotte ook een week achter elkaai regenen') en voorts de mensen binnen de sioep dichter tot elkaar te brengen Wat dat laatste betreft had hij al spoedig succes. Binnen twee weken was het al één grote familie', zo zegt hij zelf. Dat familiegevoel is duidelijk te constateren op de gezamenlijke maai geheel vrijblijvende avonden die bij voorbeeld in het restaurant Nespandorama worden georganiseerd. Op de meeste zaterdag avonden schuift men aan voor een .diner bij kaarslichtNor maar nauwelijks zijn bord en bestek van de tafels geruimd of de eerste warme en driftige klanken van de flamengo- gitaar brengen de handen op elkaar De dankbaarheid voor het gebodene. dat van het publiek uitstraalt krijgt ook vat op de zanger van het Andalusische lied. Met handen geklap het ritme aangevend zet hij onver poosd opnieuw in. Begeleid door Loek Snoek aan het orgel schallen door deze ruimte ook vele goede vaderlandse liederen zoals .Cheerio- cheerio, in Holland daar zingen ze zo'. .Daar komen de schutters', .Toen wij uit Rotterdam vertrokken' en .Daar bij die molen Er zijn ook avonden, onder aanvoering van dezelfde Loek Snoek, waar het er zeer rustig toegaat. Dat zijn de bingo-avonden, ook elke week. De spanning er kunnen prijzen worden gewonnen is dan voelbaar. Ook de heer Snoek (,Ik ben pas nog een week in Holland geweest, maar ik wil voor geen geld terug') kan als .raadsman' elk uur van de dag worden aangeklampt. Dat gebeurt dan ook. Over de spijsvertering van de bewoners op leeftijd worden weinig klachten gehoord. Dat is niet te verwonderen want de meesten scheppen uitsluitend of vrijwel uitsluitend uit zelf bereide Hollandse pot. Groente, vlees en aardappelen worden in de omgeving ge kocht en in het eigen keukentje in het appar tement klaargemaakt. Ook kan, zoals gezegd, aen Nederlandse maaltijd waaraan geen olijf olie is te pas gekomen, in het restaurant worden besteld Als er toch sprake is van darmklachten dan is de oorzaak daarvan in de meeste gevallen niet te zoeken in het verorberen van een of ander .verkeerd' gerecht maar in het naar binnen gieten van teveel koude dranken bij te hoge temperatu ren. De vraag: .Hoe maak ik mij verstaanbaar?' voor velen vóór aanvang van de reis nog een niet gering probleem wordt in Alegran za niet meer gesteld. Men heeft een woorden boekje en gebruikt met zuiderlijk gemak .handen en voeten'. Bij het inkopen doen van levensmiddelen en andere zaken zijn deze Nederlanders zeer prijsbewust. Alvorens de boodschappentas in de hand wordt genomen weet de overwinteraar in de meeste gevallen trouwens al nauwkeurig wat hij waar en voor hoeveel peseta's zal gaan kopen. Zodra namelijk een nieuwe ontdekking wordt gedaan: de koffie is in dat winkeltje zoveel goedkoper, het vlees is in dat dorpje zoveel beter en niet duurder, dan wordt daarvan onmiddellijk mededeling gedaan aan de mede bewoners. Het ligt voor de hand dat de meeste gasten, die het geld niet voor het wegsmijten hebben, maar al te graag gebruik maken van deze spontane inlichtingendienst. De Spanjaarden over deze Nederlandse .win ter '-toeristen: ,Mu> simpatieo' (erg sympa thiek): de Nederlandse staf: .Een zalig pu bliek' en zij zelf: .De tijd gaat hier veel te hard. We móeten volgend jaar hier wel terug komen'. HJRKEMOLJNOS De vier Zeeuwen, die derl uitmaken van de groep «aa 49 ouderen, verkeren In de allerbeste stemming. Dat la hun ook aan te aten Bruingebrand en opgewekt treft men ze aan op terrasjes, op hun elgea halkon op stap om boodschappen te doen of deelnemend aan een flamrngo- avond waaroij het nationale gerecht de paella en de volle Andalusische wijn, de sangrla niet worden versmaad. I)r heer L. Goedhlced In sporfhlrt rn lichte pantalon gezeten op de bank In de woonkamer van het appartement: .Het Is een belevenis, die met geen pen Is te bes 'hrijven. Het zou gewoon beschamend zijn om hier één woord van kritiek te uiten' lie heer Goedbloed. dlstrklssecreta ris van «ie hejaarden bond In Zeeland is dan ook vast besloten om. een maal terug In Nederland, aan de afdelingen van de hond verslag te doen van zijn goede ervaringen aan de Costa del Sol Mevrouw Goedbloed-Poppe. bezig met het bakken van tongetjes vei telt tussen dit veel aandacht eisende werk door nog gauw even hoe het appartement, op de zesde verdieping van Alegranza. is ingericht een slaapkamer, badkamer met tollet een keukentje met koelkast en gas formuis. een woonkamer met zit en eethoek en een ruim balkon, dat over de wijde omgeving uitziet. Me vrouw Goedbloed .We eten hier voortreffelijk In een dorpje hier vlakbij kun je alles vers krijgen. Ik heb nog geen blik behoeven open te maken.' Beiden zijn vast van plan volgend jaar weer naar Spanje te reizen. Klein probleempje vormen nog wel de bejaardenreizen. die ze tot nu toe in Nederland altijd mee maakten: .Het is het één of het ander De Temeuzense dames KlaaysenDie nek en de De Zeeuw-de Doelder. die samen een appartement bewoner. .De plotselinge overgang van het kil Ie Nederland naar het warme Span je leverde geen enkele moeilijkheid op Het was gewoon zalig toen ons vliegtuig door de wolken dook en wij plotseling het zonnige land on der ons zagen Ook in later dagen hebben we volstrekt niets vervelends van de verandering van klimaat on dervonden.' Beiden zijn het er roerend over eens. dat men als alleenstaande een let* voor hen i knoop aanzet graag. Op hun dergelijke reis wel met een ver trouwd iemand een goede kennis waar men van op aan kan moet maken. Tot de in Alegranza nieuw verwor den kennissenkring behoren ook vier alleenstaande mannen (ze hebben ai spoedig de betiteling .De vier vrljge zeilen') gekregen, die op dezelfde etage gezamenlijk een appartement bevolken Mevrouw De Zeeuw: JZe komen wel eens vragen of wl willen verstellen, a ten enz Dat doen v verzoek om voor hen te koken zijn we niet ingegaan Dan zouden we onze vrijheid kwijt zijn ge weest. DAGBOEK Hoe zij hun dagen doorbrengen? Daarover spreekt het dagboek van mevrouw De Zeeuw letterlijk boek delen: tanavond komen twee dames op visite om te kaarten: heerlijk geslapen, gegeten en naar de Middellandse Zee gaan kij ken; - in het hotel gaan eten, 67 pesetas ongeveer 3,50); een pan in gebruik van dr buren. Bij hun een glaasje gedron ken: half acht opgestaan Negen uur «p stap naar mensen, die wij in het liegtuig hebben leren kennen Die wonen In een plaatsje hier twee kilometer vandaan: vanmorgen een wandeling gemaakt naar de zigeuners: 's middags zitten we meestal op het halkon. 't Is hier heerlijk warm. niet benauwd, geen wind DAMES DE ZEEUW EN KLAAYSEN met handwerkje in de woonkamer.. DE HEER ES MEVROUW GOEDBLOED zonnen op balkon H iiiiiinü! TORREMOLINOS Van je aow alléén kun je niet overwinteren in Spanje. Het ouderdoms pensioen is wel toereikend om zuinigjes levend in de directe behoeften zoals voe ding en kleine particuliere zaken zoals naald en garen, een rokertje, een krant enz. te voorzien. Voor het reisgeld, de huur van het huls In Nederland die intussen natuurlijk doorloopt en een aantal andere zaken moet men over andere middelen kunnen be schikken. Dat, is de algemene opinie van de ouderen na een korter of langer verblijf aan de Spaanse kust. Eerste en wellicht belangrijkste erva ring die in financiël opzicht wordt gedaan is. dat Spanje niet .spotgoedkoop' meer is. Welis waar zijn een aantal artikelen, bijvoorbeeld dranken, aanmerkelijk lager geprijsd, docb daar staat tegenover dat voor andere zaken weer meer moet worden betaald zodat in doorsnee genomen een zelfde gezinsbudgel nodig is als in Nederland. De heer en mevrouw C. Zoon-Veen uit Hei respectievelijk 80 en 74 jaar oud, niet behorend tot de .groep van 49', maar even aanwippend bij Alegranza. rekenen voor dat de bijna vijfhonderd gulden aow per maand kleine tienduizend pesetas oplevert. .Als je prijsbewust bent, met andere woorden als je goed weet waar je de levensmiddelen praktisch iedereen kookt hier zelf tegen de laagste prijzen kunt krijgen, dan kan men er van rond komen.' Zo concludeert mevrouw Zoon. De heer en mevrouw Zoon zijn werkelijke .overwinteraars' want hun verblijf in Torre molinos strekt over een periode van niet minder dan vijf maanden, van eind oktobei tot begin april, uit. Voor vliegtocht en huur appartementen betaalden zij een bedrag van 1350 gulden. Inclusief de verzekeringen kwam de .reissom' op 1560 gulden. Blijven voorts te betalen, zoals gezegd, de huur van het huis in Nederland en ook de stookkosten in de eigen woning. Mevrouw Zoon: ,Ik moet thuis we) de kachel laten branden tegen de vocht en ook om te voorkomen dat de zaak dooi bevriezing stukgaat.' Een familielid houdt regelmatig toezicht op een en ander. Tenslot te moeten ook planten regelmatig hun water krijgen. De heer en mevrouw L Goedbloed-Poppe. 73 en 72 jaar oud, uit Vlissingen: .Als je tevreden kan zijn met op je balkonnetje te zitten, een wandeling te maken en je gewone Hollandse potje eten, dan kun je hier met het ouder domspensioen uitkomen. Wil je werkelijk gr nieten, dan moet er vakantiegeld bij.' Tot die genietingen behoren behalve extraatje; op tafel (,Wij leven er goed van. Wat wij thuis niet proeven, proeven we hier wel' ook onze uitstapjes tot zelfs in Tanger in Noord-Afrika toe. Ook de dames J. C. Klaaysen-Dïerïck (66) en de Zeeuw-de Doelder (72) uit Terneuzen geven een gedecideerd antwoord op de vraag ivelke financiële sprongen de overwinteraar kan maken: .De aow is voor het dagelijks leven, dus punt één is, dat je spaart voor vliegreis en appartement,. Daarnaast moet je over een vakantiepotje beschikken. Je wil wel eens een drankje hebben, een postkaart ko pen, foto's maken... Maar ook je bril kan breken, zoals een van ons pas geleden over kwam. Die reparatie kostte veertig gul den.' Aldus deze Terneuzense dames die hun uitga ven en zo ook de prijzen van de artikelen nauwgezet bijhouden. Uit dat boodschappenlijstje blijkt onder meer dat hen, in Nederlands geld gerekend, een kilo appelen ƒ1.60 kostte, een bloemkool 1,25, een bus vim zestig cent. een pakje roomboter 1,75, een kilo gehakt 3 gulden. DE HEER EN MEVROUW C ZOON VEEN even aanwippen bij Alegranza een krop sla dertig cent. een kilo sperziebo men 1,20. Conclusie: Als men niet over een particulier |y^ pensioen of eigen middelen beschikt, zal de -- >verwinteraar in de periode, dat hij thuis dus in Nederland verblijft toch op een of andere manier móeten sparen. Of het reisbedrag enz. zou hem door wie dan ook moeten worden geschonken Ian Hastings, algemeei. directeui van Nespanda ir. Spanje een van d« rtisoiganisa'ies die het gehele jaar door vakanties in dit land verzorgen geeft na enig gecijfer antwoord op die vraag, de prijzen gelden natuurlijk adeci vi or zijn reisbureau In de wintermaanden komt een verblijf tnciusiei de hegreis maar zonder maaltijden - van acht weken per persoon op een bedrag van 637 gulden In het zomerseizoen komt eenzelfde reis. maai dar v-<or 'wee weken op een bedrag van 333 gulden per persoon. Dat beteKent dat de eerstgenoemd" overwinferingsperiode relatief vier maal zo goedkoop is Ai,in dei gelijk) 'age tarieven in de winter nog wel voldoende voor een rendahe'c exploitatie van de appartementengebouwen enz.? Lirectem Hastings Dikwijls wordt er inderdaad geen winst gemaakt. Maar in feite Is alles wat in deze stille periode vooral in november en decemher, wordt verdier.o als wins' te beschouwen Zouden we de accommodaties leeg laten ;|aa-i dan zouden we het personee' tijdelijk moeten ontslaan met alle gevolgen "een onderhoud enz van dien Dat zou dan alleen maar ver 11e* >etesener De groep overwinteraars groeit in steeds sneller tempo. BU Nespanda bijvoorbeeld dat in de winter 1966-'67 op dit terrein voor het eerst «•tivneiu-n begon te ontplooien, stond in het stille seizoen honderd procent nter ruimte ,eeg dan in het zomerseizoen Wat nu nog in deze dagen leeg staat s lemvgelooen tot een percentage van veertig tot zestig pro tent Hor snel groeit de toeristische accommodatie langs de Costa del Sol? Je r.eei Hastings. .Op het ogenblik beschikt men in de verschillende hotels, pensions appartementengebouwen enz langs de kust over ongeveer 35.000 tot 40.000 bedden Met v.at nu al in aanbouw is of gepland is. zal dez* ?noi*ne accommodatie binnen vier tot vijf jaar nog eens worden verdub beld.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1970 | | pagina 17