DRS JOHAN DUCHEYNE: VLAAMSE dEWEGING IS EEN KWESTIE VAN LEVEN OF DOOD' HET JUISTE WOORD 19 ENCYCLOPEDIE OVER VLAAMS ACTIVISME Encyclopedie van de Vlaamse Beweging Gereformeerde Kerken komen moeizaam los van de Synode van Assen 1926 ZATERDAG M NOVEMBER 1970 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Drs Johan Ducheyne- J'óch maar een leeuw gekozen TIELT (B) J)e Vlaamse beweging is een kwestie van leven of dood. Het is de kwestie van een volksgemeenschap die zich wil manifesteren ondanks de eigenaar dige. willekeurige staatsstructuur waarin ze is gedrongen' Hoe waar zijn bewering is, ondervond drs Johan Ducheyne (32, socioloog en hoofd van de afdeling uitgeverij van het Belgische uitgeversbedrijf Lannoo) onlangs op een Brussels terrasje. Toen hij zijn pilsje wilde afrekenen, weigerde de ober hem in het Ne derlands te woord te staan Ducheyne. bang voor een rel en beseffend dat de direc tie de man gelijk zou geven, schakelde maar over op Frans. En hoorde toen de ober in vlekkeloos Nederlands zeggen: .Natuurlijk spreek ik uw taal, maar niet tegen u en zeker niet in Brussel'. Een beeld, typerend voor een verdeeld België. Waar Vlaamse dorpsburgemeesters op de departementen in het Frans ant woord krijgen, waar de ministeries van Vlaamse en van Waalse cultuur eindeloos moeten vechten voor een pa« percentages meer of minder van de rijksbegroting en waar minstens zo hard wordt geknokt om het handhaven van de Vlaamse invloed in Brussel. Brussel: nog steeds de hoofdstad van een op papier als eenheid opererend België, in feite struikelblok bij het vormen van een federatieve staat naar Zwitsers model. Steeds meer Belgen praten daar steeds harder over als Brussel er maar niet zou zijn. Daar zit de regering, daar zit ook en dat is veel belangrijker een stevig deel van de economische macht. Een stad die geen van beide partijen in dit gecompliceerde conflict wil prijsgeven. In clusief de 19 randgemeenten, waar Walen en Vlamingen elkaar scholen, wijken en mensen proberen af te snoepen. De tragiek bij dit alles: de Brusselaar, vooral de import-Brusselaar, maakt er zich niet zo druk om. Hij is in de meeste gevallen tweetalig, voelt, als Vlaming, weinig ver wantschap met. zijn oorspronkelijke ach terland en stemt bijvoorbeeld oud-premier Vandenboeynants, typische representant van deze .gemengde' bevolking. Ducheyne Nederlandse kranten lezend, sterk voorstander van culturele integratie van noord en zuid, maar dan ontdaan van klauwende leeuwen, vendelzwaaien, strijd liederen en wat er verder aan heroïek nog in sommige Vlaamse koffers zit, wordt momentcel extra bij deze en andere ont wikkelingen in zijn land bepaald door een uniek project van uitgeverij Lannoo. Eind '71 of begin '72 verschijnt het eerste deel van een .Encyclopedie van de Vlaamse Beweging'. Het tweede en laatste volgt een half jaar later. In 1500 pagina's zullen ruirr 2.000 trefwoorden rond de Vlaamse Bewe ging worden verklaard, belangrijke figuren krijgen er hun plaats en de lezer ontvangt via "0 basisbegrippen die uitvoeriger worden behandeld uitgebreide achter grondinformatie over wat er nu in België aan de hand is. De encyclopedie wordt geschreven door circa 200 medewerkers en een redactieteam dat bestaat uit: Gaston Durnez, journalist van het Belgische dag blad ,De Standaard' en auteur. Jozef De- leu. hoofdredacteur van het Nederlands Belgische tijdschrift ,Ons Erfdeel', drs Lu do Simons, adjunct-directeur van het voor Vlaams Cultuurleven in Ant- «verpen, prof. dr R. de Schrijver, hoogle raar in de hedendaagse geschiedenis aan de universiteit van Leuven en Ducheyne zelf, die als redactiesecretaris optreedt en het werk zoveel mogelijk coördineert. Als adviseurs werden dr H. J. Elias en de Nederlander dr A. W. Willemsen, auteur van het boek ,Het Vlaamse Nationalisme' (een standaardwerk over de Vlaamse Be weging) aangetrokken LEEUW Een lijst van 2.000 trefwoorden resul taat van een jaar lang om de drie weken uitputtend vergaderen en de omslag van de encyclopedie zijn momenteel klaar. Op die omslag: een zwarte leeuw tegen een gele achtergrond. Zwart en geel: de kleuren van de Vlaamse Beweging. Du c'neyne, in zijn kantoor in het gebouw van Lannoo aan de rand van het stadje Tielt: ,We hadden ook nog een ander omslag, met blokken in verschillende kleuren. Maar we hebben toch gekozen voor dit. Uit commerciële motieven. Maar de men sen van onze leeftijd zien de Vlaamse beweging niet meer zozeer romantisch als -emotioneel bepaald, wij voelen meer voor een realistische benadering' Hij is zich ervan bewust dat in Nederland gevoelig door wat er is gebeurd in '40- '45 -het Vlaamse streven met alle pathe tiek die erbij komt, vaak met enige huiver wordt bekeken. De Vlaamse Militantenor- de, ondermeer actief bij het neerslaan van betogers tegen een erekerkhof voor SS-ers in Stekene, extreme jeugdgroepen, zwarte hemden en gele vaandels: ook die vormen een bestanddeel van de Vlaamse actie om gelijkberechtiging. In dit opzicht was met name de figuur van adviseur dr Elias, tijdens de oorlog leider van het .Vlaams Nationaal Verbond' en uit hoofde van die functie nauwe relaties onderhoudend met de Duitse bezetter (ook al werd hij dan later om zijn opvattingen als gevangene met-voorrechten opgesloten) aan deze maar ook aan gene kant van de grens in discussie. Ducheyne: ,Het valt niet te loochenen dat er in Vlaanderen nog be paalde, fascistisch getinte groepen bestaan. Dat zijn niet altijd louter politieke groepe ringen, soms .dreven ze doelstellingen in het culturele vlak na. Wij als redactie staan er, en dat wil ik met nadruk zeggen, zeer afwijzend tegenover. We betreuren het zelfs dat dit in Vlaanderen nog ge- Kf-.-t' K>« beurt. Aan de andere kant is het zo. dat Nederlanders deze uitingen soms in over eenstemming brengen met het hele con cept van de Vlaamse Beweging Iemand die de Vlaamse Beweging positief bena dert en daarin een gezonde politiek voert wordt in Nederland, enkel en alleen omdat hij een Vlaams voelend en strevend mens is, soms als fascist gedoodverfd' Over Elias: .Hij wordt wat ouder en nu kun je natuurlijk zeggci hoe ouder men wordt hoe moeilijker het is je verleden te verge ten. Toch wordt zijn boekenreeks .25 jaar Vlaamse Beweging' overal aanbevolen. En hij heeft er ook de .Prijs van de Vlaamse Provinciën' voor gek/egen Daarovei is we) discussie geweest, ja. Eén provinciebestuur weigerde ermee akkoord te gaan. maar die mening heeft men herzien. Elias en Wil lemsen corrigeren elkaar goed in ons team' IDEE STARTPUNT Hei omslag voor deEncyclopedie van de Vlaamse Beweging'. Het probleem bij het omcirkelen van de Vlaamse Beweging die zich, door de geschiedenis heen, uiteraard niet steeds als een centraal geordende en geleide stro ming heeft gemanifesteerd is het aan geven van een exacte begindatum. Duchey ne en de overige redactieleden omzeilden deze moeilijkheid, door in hun encyclope die uitvoerig stil te staan bij een aantal grondthema's: activisme, Brussel (een heel belangrijk), de verhouding tot de Waalse beweging en tot Nederland, de strijd voor economische ontplooiing en de culturele emancipatie van Nederlands sprekend Bel gië. Ducheyne: J)e Vlaamse Beweging be gint in feite al in de 13e en 14e eeuw, in de tijd van de eenheid van de beide Nederlanden heeft zij al een bepaalde betekenis gekregen. In de encyclopedie komt een apart artikel waarin we de Vlaamse beweging situeren en waarbij we als redactie bepalen wal we precies onder Vlaamse Beweging ver staan. In 1794 valt de beginfase van de eigenlijke Vlaamse Beweging, althans de serieuze voorlopers van wat later als zoda nig naar buiten komt'. In de vorige eeuw wordt Vlaanderen mede door toedoen van het Vlaams Verbond een politieke factor, in 1873 komt de eerste taalwet (die op de rechtspleging) tot stand en wat zich aanvankelijk voordoet als een .front' van de intellectuelen en de kleine burgerij krijgt in de jaren 1893-1914 de kans uit te groeien tot een massabeweging. In 1918 beginnen de acties voor de .Vervlaamsing' van de Gentse universiteit, in '30 hebben ze succes Maar intussen naderen de oor logsjaren met groepen als het Vlaams Nationaal Verbond (Staf Declercq) en de .Verdinaso'. de .Vereniging van Dietsch Na- tionaal-Solidaristen' van Joris van Severen, die er omdat ze in de Duitse bezetting een opening naar een stuk eigen cultuur zien binnen het, voor Nederlanders nog steeds uiterst griezelige, groot-Germanen- dom niet in slagen uit fascistisch vaar water te blijven en die na de oorlog dan ook niet meer terugkomen, al blijven be paalde tendenzen ook nu nog aanwezig. ARCHIEF Het idee voor een encyclopedie is van Gaston Durnez. zij het dat noch hij noch Ducheyne aanvankelijk dachten aan deze opzet. Het eerste streven was een .woor denboekje' van de Vlaamse Beweging, met in kort bestek een aantal basisbegrippen Lannoo, 61 jaar geleden door toedoen van drukker Joris Lannoo begonnen als uitge verij met de publikatie van een bundeltje Vlaamse strijdliederen, en het redactieteam werkten dit gegeven uit tot wat het nu moet worden: allround informatie over alles wat met de actie voor Vlaamse emancipatie te maken had en heeft. Een van de moeilijkheden waarop de re dactie stuitte was het aanleggen van crite ria ten aanzien van wat wel en wat niet in de encyblopedie mag. ,Voor wat dè 19e eeuw en zijn figuren aangaat, hebben we praktisch geen discussie gehad', herinnert zich Ducheyne .Over deze mensen en fei ten heeft de geschiedenis al geoordeeld en dat geldt ook voor de zaken uit het begin van deze eeuw. Maar het wordt moeilijker als we moeten oordelen over mensen van nu, mensen van 30, 40 jaar die een zeer actieve rol spelen, maar waarover de ge schiedenis nog geen oordeel heeft geveld. Dat geldt bijvoorbeeld voor alle activisten die in de oorlog op de voorgrond traden. Die moeten automatisch in deze encyclope die, op voorwaarde dat ze nog betekenis hebben voor deze tijd, niet omdat ze activist zijn geweest' De redactie tilt daar. zo blijkt uit zijn woorden, zwaar aan: pas als er volledige eenstemmigheid is, wordt iemand in de portrettengalerij opgenomen Enkele artikelen die al binnen waren, zijn onverbiddelijk retour gestuurd omdat ze de rol van bepaalde figuren in de Vlaamse Beweging niet voldoende of onduidelijk belichtten. Dat kan tot gevolg hebben dat de boeken iets later verschijnen, maar dat gebeurt dan omwille van de kwaliteit. De encyclopedie moet zo objectief mogelijk worden samengesteld, ook al streven we er niet naar er een wetenschappelijk hand boek van te maken dat onleesbaar wordt'. foris van Severen. de Vlaamse Militanten- orde... Johan Ducheyne verwijst ze loewel uiteraard van belang voor de ency clopedie het liefst naar de archiefkast am er onder het stof een definitieve dood te sterven. .Wij zijn, zeker op politiek gebied, tot een evenwichtiger situatie geko men. We hebben weliswaar een partij die de Vlaamse belangen behartigt, dat is de Volksunie, maar die heeft niet het alleen recht van spreken. De partij van Joris van Severen was vroeger op Vlaams gebied alleenzaligmakend. Dat komt niet meer voor. De partijen zijn. omdat er een Vlaamse politieke pressiegroep bestaat, ook Vlaams gaan denken. De Christelijke Volkspartij bijvoorbeeld heeft een uitge sproken Vlaams-progressieve vleugel, de Socialistische Partij Is op federalistische basis samengesteld en heeft ook mensen die de Vlaamse belangen zijn gaan beharti gen, zelfs de liberalen proberen het te doen. Misschien in mindere mate omdat zij zich qua structuur minder deze proble matiek eigen hebben gemaakt. Op sociaal, cultureel en economisch gebied plukken we nu de vruchten van een evenwichtiger situatie. Daarom vinden we ook dat er zo'n encyclopedie moet komen: om aan te geven wat er in het verleden gebeurd is, om de verworvenheden van vandaag vast te leggen en om een uitzicht te bieden op de toekomst'. TOEKOMST Want de Vlaamse Beweging blijft, daarvan is Ducheyne overtuigd. .Als wij in België een federalistische staatsstructuur zouden krijgen, zal de Vlaamse Beweging tot taak hebben het Vlaamse deel van België op diverse gebieden nog verder te emancipe ren. En daarbij mogen we niet teveel gaan teren, een verschijnsel dat je hier nogal eens ziet, op de verworvenheden van liet verleden. De Vlaamse schilders, de Vlaam se literatuur, de Gulden Sporenslag... Wat haalt het uit om te zeggen dat de Leuven se universiteit een van de oudste universi teiten ter wereld is? We moeten momen teel op wetenschappelijk gebied onze rol blijven spelen: dat is Vlaamse Beweging. Op onze universiteiten moeten momenteel Vlaamse mensen standpunten innemen, progressieve bijdragen leverei, aan de we tenschap. in welke taal ze dan ook stude ren. Wij moeten met onze kleine volksge meenschap onze man kunnen staan zoals de Nederlanders dat doen. waar dan ook ter wereld'. Hij vertelt, dikwijls zelf moeite te hebben met de ontwikkelingen in België en zich af te vragen of het wel nut heeft tijd te besteden aan protesteren en activeren, ter wijl er op wetenschappelijk gebied belang rijke zaken op het spel staan. ,Je bent zelf gewend in 3, 4 minuten een beslissing te nemen, politici praten dagen, jaren over op het oog formaliteiten die te maken hebben met Vlaams of Waals. Toch is het nog steeds nodig. Als Vlaming lijd je dikwijls de nederlaag in een praktische situatie: op een terrasje, of in een waren huis, waar je, als je een jurk voor je vrouw wilt kopen, de keus hebt tussen Frans spreken of geen jurk... Het pro bleem Brussel, het probleem van een stad waar Vlamingen zich willen thuisvoelen maar er zich toch niet thuisvoelen.... Het goochelen met steden en gebieden: dié wat meer Vlaams, dié wat meer Frans... De situatie Ls nog volop in ontwikkeling. En daarom krijgen auteurs bij ons de kans om hun onderwerp tot het laatste moment bij te werken'. Bij het vertrek tekent uitgever Godfried Lannoo (per jaar 50 titels, waaronder veel jeugdboeken en katliolica, maar ook foto boeken en prestige-uitgavennauwkeurig hoe er gereden moet worden om, ondanks een aantal opgebroken routes, veilig op de weg naar Nederland te komen. Want die houdt men in Vlaanderen graag open.... Lannoo denkt hier dan ook 1.000 van zijn 7.000 encyclopedieën te slijten. Bob Lagaaij- Foto's: Henk t. d. Brink. Met een bepaalde onnut In bet hart beeft menigeen uitgezien naar de sloUilllnr van de synode van Soerk van de Gereformeerde Kerken. Daar zouden Immer* de bezwaren ter sprake komen, de bezwaarschriften die waren Ingediend ox tegen het besluit van de synode 1967/1968 tot opheffing van de binding aan de leeroiUpraak van dr synode van .Assen 1926. Die leerulUpraak was toch reeds krachteloos geworden. Doch. toen of ficieel de binding daaraan waa losgemaakt, trad de slagorde van de bezwaarden In het gelid. Zo'n gang van zaken Is niet ongebruikelijk In de kerk De synode 19',. 19',K hr«-ft uitgesproken, dat zij zich niet bevoegd acht over de specifieke sard van hel sehrtfl. verhaal in Genesis 2 en 3 zich een dusdanig gefundeerd oordeel te vormen, dat zij de exclusieve wijze, waarop door de synode van Asvn 1926 uitspraken zijn gedaan over de klaarblijkelijke betekenis van bepaalde bijzonderheden van dit verhaal, kan blijven volgen.' .De synode van Assen had hier een leerulUpraak gedaan waaraan ledereen die tot de Gereformeerde Kerken wilde behoren, gebonden zou zijn. nl. dat de boom der kennis, des goeds en des kwaads, de slang en haar spreken en dr boom des le vens, naar de klaarblijkelijke bedoeling van het Schriftverhaal van (nmesls 2 en 3 in eigenlijke of letterlijke zin zUn op te vatten en dus zintulgelljk waarneembar* wer kelijkheden waren'. Rond dit punt van de opheffing van de binding aan de leerulUpraak van Assen heeft dc verontrusting zich gekristalliseerd. In een uitvoerig rapport van de commissie Inzake de verontrusting, welke commissie op al de ingebrachte bezwaren ls ingegaan, na zelf met de bezwaarden te hebben gesproken, kunnen we daarover lezer.. E: zijn behalve de zaken rond dat ene kristal lisatiepunt natuurlijk ook andere bezwaren aan de orde gekomen. Dat is nu eenmaal zo in kerk en theologie; het een hangt met 'net ander samen Zo ls men vanzelfspre kend moeten komen op het gezag van de H. Schrift. Kan ieder daarover nu maai denken zoals hij wil? Waar blijft dan het gezag van de bijbel? En in deze lijn voortgaande hebben de bezwaarden zich bezorgd gemaakt over de opleiding van predikanten. Wat wordt er aan de vrije universiteit geleraard? De kerk heeft haai belijdenisgeschriften, waarin ook het één en ander staat over de H Schrift en ae bezwaarden waren van oordeel dat Assen 1926 meer in overeenstemming was met de belijdenisgeschriften dan Amsterdam 1967-68, hoewel men daar aan de formulie ren van enigheid niet is voorbij gegaan. In de gereformeerde kerken het moet tot hun eer worden gezegd heeft men zich altijd nog al bezorgd gemaakt over de rechte prediking. Dit moet ook steeds een zorg blijven en wel voor iedere kerk. De bezwaarden ge voelden met de opheffing van die binding aan Assen 1926 de grond voor die predi king wankelen en wegzinken, vandaar dat hun bezwaren zich ook richten op de huidige prediking En zo wordt het alles met elkaar een heel complex van tegen elkaar botsende gedachten en meningen. Nu is in Sneek de vorige week veel achter gesloten deuren behandeld, maar uit het verslag van hetgeen er behandeld is met open deuren, is wel gebleken dat er een zekere spanning inzat; zo in de vraag van een amendement: ,Is er in de gereformeer de kerken plaats voor mensen, die in dit stadium van bezinning grote aarzelingen hebben omtrent de historiciteit van Adam?' Toen kwamen, zoals we hebben kunnen lezen, hoogleraren in het geweer die niet .onder een dergelijke pressie' wen sten te staan' Ze wilden niet vastgenageld worden aan één bepaalde visie, zoals As sen 1926 dat ook had gedaan. Indien de bezwaarden hun zin kregen, zouden de 1 eeruitspraken van Assen weer bindend moeten worden verklaard Uiteindelijk gaat het in dit alles om het gezag van de H. Schrift. Dit is tenslotte geen vraag voor de Ger. Kerken alleen. Op de synode in Sneek is daarop ook duide lijk gewezen dat alle kerken daarmee te maken heeft. De schrift heeft in de kerk een gezag, doch welke is dat gezag en waar komt het vandaan? De commissie inzake de verontrusting zegt in haar rap port, daarop niet breedvoerig in te kunnen gaan. De problematiek rondom dit ge loofsstuk is dermate ingewikkeld en veel omvattend, dat een uitvoeriger studie noodzakelijk is dan uw commissie in de haar toegemeten tijd kan opbrengen'. In ieder geval gaat het gezag van de H. Schrift zo zij tenminste bij een mens enig gezag heeft veel verder en het is ook iets anders, dan gezag wat door men sen is verleend, al zijn die mensen dan ook met eikaar een concilie of een synode Het gezag van de H Schrift is ook vee) meer en iets anders dan dat er in een belijdenisgeschrift iets over is gezegd. Van werkelijk gezag van de schrift kan pas dan gesproken worden wanneer een mens zich daarvoor buigt, omdat de Here God daaruit tot ons komt en tot ons spreekt. Dan doet het er niet zoveel toe of men wetenschap pelijke aarzelingen heeft omtrent de histo riciteit van Adam. Adam is mens', collectiel gebruikt mensen' Hij staat er zinnebeei dig voor heel de mensheid Pas in Genese 4:25 komt Adam als eigennaam van ae eerste mens voor. Zo lezen we in de bijbelse encyclopedie, uitgave Kok Kam pen 1950 Alles wat ons in de eerse hoofd stukken vao de bijbel wordt verteld, is echter zo'n waarneembare werkelijkheid dat we het nog dagelijks zien gebeuren, terwijl we er zelf bij betrokken zijn. Dan pas krijgt de H. Schrift gezag Zo ligt het althans bi, ons zelf Het blijkt echter niet gemakkelijk, ook voor de meest deskundi ge commissie om verontrusting wanneer die er eenmaal ls. weg te nemen. Een belangrijk gedeelte van de synodale zitting in Sneek was dan met gesloten deuren, omdat de zaak een te persoonlijk karakter had. Iedereen heeft in dit ver band de naam van prof Kuiten gelezen, de man op wien ln het bijzond'-r de aanvallen zich richtten als op de kop vsn Jut We zien het Ln heel de kerkgeschiede nis, wanneer er een strijd is. dat er één persoon als exponent naar voren komt Of hij dat zelf wil of niet. doet er niet toe. Waren we nog in 1926, dan zou de bijl wel gevallen zijn. Maar, al mag er dan vooral één naam telkens zijn genoemd, :eder weet dat het tenslotte niet gaat om één pervxm. Daarom hadden de bezwaarden gevraagd ook dit gedeelte ran de synodale zitting met open deuren te behandelen, omdat het hen niet gaat om één persoon, maar om opvattingen en 'stromingen. Daarin hadden zij eigenlijk gelijk. Zij kunnen zich niet verenigen met een bepaalde wijze van uitleg van de H. Schrift Toen de gesloten deuren dan weer open gingen Ls de uit spraak van de synode openbaar geworden. We vonden ze in Trouw van 7 dr-zer De ingebrachte bezwaren dragen .een frag mentarisch karakter' en hebben jüs zoda nig weinig bewijskracht'. De synode stelt vast dat de gedachten van prof Kultert niet in overeenstemming zijn met hetgeen de synode van Amsterdam 1967-63 bedoel de. Dat het intussen gebleken is dat dr Kuitert ook op de synode in zijn gevoelen niet alleen staat'. Toch kan er niet gezegd worden dat de synode niet de onderlinge eenheid heeft, weten te bewaren in het vasthouden aan het belijden der kerk. Doch de synode is van oordeel .dat de één heid van 'net kerkelijk belijden niet op een zodanige wijze in het geding moet worden geacht, dat daarover thans nadere beslis singen moeien worden genomen'. Daarom wordt een deputaatschap ingesteld, om in deze situatie het gesprek voort te zetten ln een ernstig zoeken naar onderlinge een heid. ook in die zaken waarin duidelijk verschil van mening openbaar werd'. Er is dus nu een adres waarheen alle bezwaar den zich kunnen richten O! deze daarmee tevreden rijn, is natuurlijk een andere vraag Wanneer we dit alles wat korter willen zeggen, komt het er op neer dat de synode beseft dat de Ger. Kerken zullen moeten voortgaan met de gedachte dat men in haar midden niet ln alle oprichten gelijk denktDa* was toch al niet het geval, maar sinds Sneek is dit dan officieel vastgelegd. Ze hebben dit gemeen met ails kerken. Ook de E-K kerk heeft zich ln deze gelederen gevoegd. Zo zullen ze nochtans voort moeten marcheren als een Leger dat het Hei! heeft te verkondigen en dat is mogelijk ook met of zonder de historici teit van Adam Er rijn mensen (men zegt dat deze er speciaal in de kerk zijn. maar ook daarbuiten kom je ze in overvloed tegen) die het nooit kunnen verdragen wanneer een ander wat anders denkt over een bepaald onderwerp, dan zij. Moeilijk wordt het eerst recht wanneer zo iets geschiedt .om des gewetens wil' In de kerk wordt dan direct gesproken van .con fessionele ontrouw' en dan wordt het de vraag of men de ander nog wel als .broe der' kan aanvaarden Het deputaatschap dat er komen zal. staat nu voor de vraag .welke confessionele ruimte en welke be grenzing door de uitspraken van de syno de van Amsterdam werden gesteld en be doeld'. Het is een wijs besluit zulk een deputaatschap in te stellen. Zo ls het mogelijk dat wat al te verhitte bezwaarda gemoederen wat kunnen bekoelen. .Een woord, in juisten vorm gesproken, is als gou den appels op zilvereri schalen', zo lezen we in hel boek Spreuken, h/dst 25:11 Wat zal dat een fraai ge zicht zijn Appels van gouo en dan opgetast op een zil veren schaalDaar zou een beroemd schilder zo eev prachtig stilleven van kun nen maken Of stelt u zich eens voor dat dit zo in onze huiskamers stond Wat een plezier voor hel oog Met iets wat zo schil terend is. dat het schilder of dichters zou kunnen in spireren, iets waarheen on ze'blikken steeds getrokken zouden worden, vergelijkt de spreukendichter een woord in juiste vorm ge sproken. Wat wordt er veel door ons gesproken, vaak angstig veel. Als wij aan het eind van een dag eens uilig zouaen overatnuc, wat er die dag allemaal door ons gezpgd is. zou et dan niets bij zijn waarover wij geen spijt moesten heb ben? Zeker wel. Soms zeg oen wij te gemakkelijk iets En ontvalt ons oofi nooit eens een woord waarvan wij weten dat het de ander bezeert of zelf: de naam van God aantast' De apostel Jacobu chrljff Wie in zijn spr- ■:en mei struikelt, is eet. volmaakt man'. Maar nu een woord in juiste vorm dat is dus iets heel moois. Gaat het dan allermeest om de wijze waarop tcij onze zinnen formuleren Het gaat er zeker ook om -oe wij iets zeggen, maar bovenal wal wij zeggen, en of wij het juiste woord op de juiste tijd spreken. Dat kan dan een vriendelijk of een bemoedigend woord rijn Een woord van hart tot hart gesproken. Maar, er kunnen door ons heel eenvoudige woorden geuit 'oorden die méér zijn dan rouder, appelen V. 'oorden iie vertellen van God en rijn zoon Jezus Christus, de verlosser der wereld Laten wij deze woorden spreken 'n ons leven van elke dag als wij daar mensen ont moeten Een enkel, mis schien kort. maar echt ge meend woord over God krijgt dan iets stralends mee. iets van goud en zil ver. Een plezier voor ons oor.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1970 | | pagina 19