Prof. Hoefnagels rekent af
met ritueel van rechtzitting
Containerdiefstal
een apart probleem
Oppervlaktewater
kan zichzelf al
niet meer reinigen
Dialoog Bonn met de DDR
11 terumisteUoaiixilk^
Vraag over ,vrij
vuilstorten' in
Nederland
INITIATIEF VAN
PvdA, D'66, PPR
Wees maar blij met
Jac. Hermans Prijsslag
in de buurt.
VNO en CWV:
,In 1971 matige
loonsverhoging'
"Q.
VRIJDAG 30 OKTOBER 1970
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
9
BEZINNEN OP NUTTIGE FUNCTIE VAN DE STRAFZITTING
(Van onze Juridische medewerkster)
DEN HAAG Aanbeveling voor de
rituele verdachte: .alleen een net don
ker pak, een das en een wit overhemd
zonder versiering, bezoek een kaas-
kopknippende kapper, antwoord met
ja edelachtbare, nee edelachtba
re, terwijl u met grote eerlijke ogen
de rechter aankijkt.' Dit is geen citaat
ui het cahier X van de Groningse
studenten, of uit een cursiefje, maar
een citaat uit de oratie van de crimi
noloog prof. dr G. P. Hoefnagels, gis
teren gehouden in Rotterdam.
Hoefnagels mag, met zijn oorspronke
lijke manier van denken en formule
ren, zijn durf de zaken op hun kop te
zetten, vervolgens zelf op zijn kop te
gaan staan en hard te lachen, een
enfant terrible onder de juristen ge
noemd worden. Mikpunt voor zijn
oratie vormt het ritueel van de te
rechtzitting, ,een situatie met plecht
statigheid, aanhef, toga, al of niet
aangewende eerbied voor de toga-dra
ger en gedramatiseerde toespitsing op
een geformaliseerd gebeuren.'
Stof te over om op een amusante
manier te schoppen tegen heilige huis
jes iets dat mits in wetenschappe
lijke vorm gegoten ook een hoogle
raar is toegestaan, maar zelfs daaraan
heeft Hoefnagels maling. De in druk
verschenen oratie is verlucht met te
keningen van Wim Boost, die een
grimmig beeld van onze zittende en
staande magistraten overbrengen. De
taal is populair-wetenschappelijk, met
de nadruk op het eerste en dus voor
een leek te begrijpen.
Het is dan ook ,de leek' die met het
strafproces te maken heeft. Jaarlijks
komen er zo'n twee miljoen strafza
ken ter kennis van de politie. Onge
veer 10 pet daarvan zijn misdrijven,
de rest zijn overtredingen (in hoofd
zaak van verkeersregels). De rechter
behandelt jaarlijks rond de 40.000
strafzaken. In 12.000 gevallen wordt
een gevangenisstraf opgelegd.
Fractie
Getallen die illustreren, dat maar
een fractie van de totale criminali
teit voor de rechter komt, en dan
is hierin nog niet eens de ongeregi
streerde misdaad verwerkt. De re
sultaten van wetenschappelijk on
derzoek daarna zoals dat van
prof. W. E. Buikhuisen onder Gro
ningse studenten doen vermoe
den dat weinigen van ons .zonder
zonden zijn.'
Ook langs een andere weg kan het
begrip misdaad' gerelativeerd worden.
Moderne strafrechtgeleerden, zoals
Hoefnagels en ook prof. L. H. C.
Hulsman, die toch wel hard op weg
zijn een .Rotterdamse school' op te
bouwen, hanteren een definitie van
misdaad' die van elke emotionele la
ding is ontdaan. Misdaad is tot straf
baar feit benoemd gedrag. Ieder
waarde-oordeel is hieraan vreemd. De
emoties zijn er wel. Maar dat zijn de
reacties vanuit de samenleving op de
misdaad. In zijn vorig jaar versche
nen boek .beginselen van criminologie'
analyseert Hoefnagels, met behulp
van een aantal schema's dit proces
van .emoties' dat een misdaad op
roept, zowel voor de dader als voor
de .anderen.'
De sociologie heeft een nieuwe dimen
sie aan het denken over strafzaken en
recht gegeven. Alle aandacht was tot
Britse raai van kerken
,MET GEWELL
OPTREDEN
TEGEN DE
APARTHEID'
LONDEN (RTR) Een speciale com
missie van de Britse Raad van Ker
ken heeft een rapport uitgebracht
waarin staat dat de apartheid in Zuid-
Afrika met geweld moet worden be
streden en dat christenen die het daar
niet mee eens zijn slechts in de kaart
van de blanke regeringen spelen.
De commissie noemt het huichelach
tig als Britse christenen zeggen dat in
twee wereldoorlogen met recht ge
weld is gebruikt om de rechtvaardig
heid te verdedigen terwijl zij aan de
negers ditzelfde recht ontzeggen. De
afdeling internationale zaken van de
Britse Raad en de conferentie van
Britse zendelingenverenigingen, die
opdracht tot het. rapport gegeven had
den, vonden het echter te polemisch
om het bij de vergadering van deze
week in te dienen. Het is in plaats
daarvan onafhankelijk gepubliceerd
door de christelijke studentenbewe
ging.
nu toe gericht op de dader. De dader
moet vervolgd, gestraft en zo moge
lijk heropgevoed worden. Maar wat
gebeurt er met het conflict, dat door
zijn daad is ontstaan? Er is een
slachtoffer, misschien schade, er zijn
getuigen en de nog wijdere kring van
krantenlezers die, de één Intensiever
dan de ander, in relatie staan met het
gebeurde.
De dader is gestrand in zijn maat
schappelijke functie. Een herstel van
het conflict is nooit mogelijk door
hem te isoleren. De gevoelens, impul
sen, .ergheidsreacties' van ,de anderen
dan daders' (titel van de openbare les
van Hoefnagels) mogen niet vergeten
worden.
Vervreemding
.Straffen' is een bij de wet geregel
de vorm om op misdaad te reage
ren. Maar Hoefnagels interesseert
zich juist voor de informele proces
sen die hierbij opduiken. De ver
vreemding door de onbegrijpelijke
taal, de toga's, de opstelling van de
rechters, het schept een aantal con
dities om .indruk' te maken op de
verdachte. Maar met het mondiger
worden van de burger komt er
steeds meer ritueel-verstoring. Dit
geldt niet alleen voor studentenpro
cessen zoals de Maagdenhuiszaak,
maar ook voor de .gewone' ver
dachte, de dief of oplichter die wil
weten wat er gezegd wordt en zijn
eigen zegje liefst ook kwijt wil.
Om het strafproces nieuw leven ln te
blazen moeten allen die daar in eerste
instantie bij betrokken zijn rech
ter, officieren van justitie, advocaten
en delinquenten zich bezinnen op
nieuwe methoden om de strafzitting
een nuttige functie te geven. Hoefna
gels hamert hierbij vooral op het
jace-tot-face' gesprek, de dialoog van
verdachte en rechter. Teveel dreigt
ons strafproces te verslibberen in pa
pier, goedbedoelde rapporten, van re
classering, psychiater of psycholoog.
FOTOGRAAF
SAWADA
GESNEUVELD
PHNOM PENH - In de Cambod
jaanse oorlog zijn nu- in 7 maan
den tijds 7 journalisten omgeko
men. Woensdag sneuvelde de we
reldberoemde Japanse fotograaf
Kyoichi Sawada (boven) en de
Amerikaanse oorlogscorrespon
dent Frank Frosch (onder), bei
den in dienst van United Press
International. Sawada kreeg in
1966 de Pulitzer Prijs voor pers
fotografie en won in 1965 en
1966 World Press Photo prijzen.
(ADVERTENTIE)
C><& 6
Einde loze processen-verbaal, waar
door de verdachte zelf niet aan bod
komt. Of het bestaande systeem wer
kelijk zal worden doorbroken is zeer
twijfelachtig. De laatste jaren wordt
er niet alleen van wetenschappelijke
zijde, maar ook vanuit de politieke
partijen, aangedrongen op modernise
ring van de opleiding en training van
de rechterlijke macht. De dit jaar
verschenen rapporten over deze mate
rie (van de commissie Witsen Elias
en Bioemaerts) geven weinig ruimte
voor fundamentele vernieuwingen.
Praktijkman
Een praktijkman bij uitstek, de on
langs afgetreden president van de ho
ge raad, mr dr G. H. A. Feber, heeft
in zijn afscheidsrede wel met waarde
ring over de sociale wetenschappen
gesproken, die de gedachte van het
rollenspel in de strafrechtspleging
hebben gestimuleerd. Een spel dat ho
ge eisen stelt aldus Feber ook
aan de verdachte. .Wederzijds respect
en begrip, evenwichtigheid; ook be
schaafd optreden. Wil men spelen,
vooral een hoger spel spelen, dan
stelt dit eisen. Men moet ook een
goed verliezer kunnen zijn.'
Het verwachtingspatroon van deze
rechter was een beschaafd optreden
en een zekere heroïek bij de verdach
te. Een verwachtingspatroon dat
Hoefnagels, met zijn plastisch vermo
gen vanuit de verdachte tegen het
REDEVOERINGEN
KONINKLIJKE
PERSONEN IN
STAATSCOURANT
DEN HAAG (GPD) Met het plaat
sen van de oorspronkelijke teksten
van redevoeringen van leden van het
koninklijke huis in de staatscourant-
wordt beoogd om een volledige docu
mentatie te verschaffen over het op
treden van deze leden, aldus minister
president De Jong in zijn antwoord
aan het tweede kamerlid dr H. Roet.
hof (pvda). Deze had gevraagd welke
betekenis aan het plaatsen van derge
lijke redevoeringen in de staatscou
rant moet worden gehecht.
Met de heer Roethof Is de minister
het eens, dat het plaatsen van derge
lijke redevoeringen te veel een offici
eel accent krijgt indien, zoals in het
onderhavige geval gebeurde, de -vor
stelijke persoon spreekt als .leek'.
Prins Bernard heeft dat gedaan tij
dens zijn rede voor het contactcen
trum op voorlichtingsgebied in sep
tember jl.
De minister is voornemens op basis
van het advies van de commissie her
oriëntatie overheidsvoorlichting het
krakter van de staatscourant nader te
bezien. In dit beraad zal ook de ge
dragslijn ten aanzien van redevoerin
gen als hier bedoeld worden betrok
ken.
apparaat aan te kijken, zou willen
doorbreken. Getuige het volgende ci
taat vanuit de verdachte gezien: ,een
rechter is iemand aan wie je het
allemaal eens moet hebben kunnen
zeggen. Ook Je vijandigheid, Je haat,
in ieder geval Je conflicten.'
KAMER WIL SPOED
IET INBOUW AOW IN
AMBTENARENPENSIOEN
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De meerderheid van de
tweede kamer wil staatssecretaris V
Veen' van binenlandse zaken dwingen
op korte termijn het oordeel kenbaar
te maken van de centrale commissie
voor georganiseerd overleg ln ambte
narenzaken over de problemen van in
bouw van het aow-pensloen in het
ambtenarenpensioen.
Dat bleek donderdagmiddag bij het
stemmen over een motie van de heer
Boot (kvp) die de steun van de totale
oppositie kreeg. Slechts de drie rege
ringspartners WD, AR en CHU (deze
laatste zonder de heer Kikkert) stem
den tegen. Staatssecretaris Van Veen
had de motie ontraden. Hij is ook voor
inbouw maar wil deze kwestie eerst
van alle kanten bekijken.
De motie was woensdag ingediend bij
een interpellatie van de heer Gortzak
(psp) over het korten van het genoten
valiant iegeld van het aow-pensioen op
het ambtenarenpensioen. De hele ka
mer betreurde dat de voorlichting over
deze korting niet duidelijk genoeg was
geweest maar constateerde dat geheel
volgens de wet was gehandeld. Een
motie van de heer Gortzak om alsnog
deze inhouding uit te betalen kreeg al
leen de steun van de PSP zelf. Het
vakantiegeld van deze gepensioneerde
ambtenaren zit immers al in hun
maandelijkse pensioenuitkering', zo
omschreef de socialist Laban het.
Een derde motie die door de heer La-
ban (pvda) was ingediend kreeg alleen
de steun van PvdA, PSP, D'66 en DS'70.
De heer Laban wilde dat direct al ge
werkt zou worden san inbouw van
aow en pensioenuitkeringen. Staatsse
cretaris Van Veen en de regeringspar
tijen menen dat hierdoor het centraal
overleg zal worden doorkruist hetgeen
volgens de KVP niet het geval was met
de motie van de heer Bodt.-
Het aantal doden als'gevolg van de
wervelstorm, die vorige week vrijdag
Pakistan trof, is gestegen tot 30"
mensen worden nog vermist.
Georganiseerde misdaad in VS
ROTTERDAM (GPD) Con
tainers zijn niet zo veilig als
men in de beginfase van het
containertransport heeft ge
dacht. Tot deze conclusie is de
Vereeniging van Transportassu
radeuren in Nederland geko
men, nadat zij de schadeclaims
van gestolen goederen bereken
de. Er wordt zelfs aan georga
niseerde misdaad gedacht. Veel
al weten dieven wat de inhoud
van een container is, voordat de
container op het haventerrein
aankomt.
De continentale container-terminals
hebben nog niet zoveel te maken met
georganiseerde misdaad als de Ameri
kaanse havens. Volgens de heer C.
Regenhardt, secretaris van de Vereeni
ging van Transportassuradeuren, is
daar zeker sprake van dievenbendes,
die zeer gecoördineerd werken.
In de haven van New York heeft men
onlangs met gestolen trucks twee gro
te aluminium containers met elektri
sche schrijfmachines ter waarde van
300.000 dollar gestolen.
De heer Regenhardt: De dieven kon
den zich volledig legitimeren, hadden
de beschikking over, weliswaar gesto
len, maar goed materieel en wisten
precies welke container een waarde
volle lading bevatte. Dat noem ik
georganiseerd. Volgens het orgaan
van de stichting vakontwikkeling ver
zekeringsbedrijf van de maand okto
ber zijn er in de havens van New
York en New Jersey al 131 containers
van de steigers gestolen'. Als Je
hoort, dat 57 containers in volle zee
over boord zijn geslagen, dan geeft
dat te denken', aldus de heer Regen
hardt.
Rotterdam
.Misschien dat er uit containers wordt
gestolen, maar dan toch niet in zulke
hoeveelheden dat er aan georganiseer
de misdaad moet worden gedacht',
vertelt de heer A. Hendriks, afdelings
hoofd bij Seawheel Rotterdam. ,Er
kan natuurlijk veel met het transport
gebeuren, maar om zeker te zijn dat
iets gestolen wordt, moet je bewijzen
hebben. Een chauffeur van een ver
voersbedrijf controleert de lading die
een firma in de container stouwt. Als;
de goede man een kopje koffie gaat.
drinken aan de andere kant van dei
Noordzee mist men twee kisten, dan
denkt men gelijk aan diefstal'.
Pp elke container gaan twee zegel*:!
een van de douane en een van de
firma. Tot nog toe is mij maar één
keer bekend dat een grote partij siga
retten uit een container is gestolen
door het verbreken van de zegels.
Gelukkig kwam een oudere douane
ambtenaar tot de ontdekking dat er
aan de zegels was geknoeid. Dat lijkt
mij inderdaad georganiseerd'.
.Natuurlijk verdwijnen er wel eens
wat levensmiddelen of andere voor
bepaalde bevolkingslage, waardevolle
dingen, maar dat is slechts een zeer
klein percentage van het totale ver
voer. Bij het overladen in andere
containers zetten wij iemand speciaal
neer om de inhoud te controleren,
dus de kans is zeer gering dat er in
de haven aan een lading wordt ge
knoeid'.
Probleem
De heer J. M. Besselaar. van de firma
Besselaar en Co, een beursassuradeur,
die zich heeft gespecialiseerd op tran
sportverzekering: ,De georganiseerde
diefstal is inderdaad een probleem
voor de transportverzekeraar, maar
dat is niet omdat de havens op het
Europese vasteland niet goed bevei
ligd zijn, maar de Amerikaanse. Deze
hijacking (Amerikaans woord voor
gappen) komt wel ten laste van de
Europese assuradeuren, omdat het
bitter weinig uitmaakt waar die con
tainers gestolen worden'.
Daarom is de route óver de Atlanti
sche Oceaan voor de assuradeur niet
aantrekkelijk. Dat de misdaad in Ame
rika is georganiseerd, kan ik aan de
hand van een klein voorbeeld aanto
nen: een container van een zending
bevat een nieuw model scheerappa-
raat. Volgens ons kon niemand dat
buiten de betrokkenen weten. Juist
deze container wordt gestolen'.
SOEST DIJK H.M. de konin
gin, prinses Beatrix en prins
Willem-Alexander applaudiseren
enthousiast na de voorstelling,
die de muziekkapel uit Lech am
Arïberg donderdagmiddag op pa
leis Soestdijk bracht. De kapel is
in ons land ln verband met de
komende .Oostenrijkse week'.
DEN HAAG (GPD) Ir S. A. Posthu
mus, lid van de tweede kamer voor
de PvdA maakt minister Bakker van
verkeer en waterstaat attent op een
uitspraak in het Rijnvervuilingsproces
te Kleef: De rest (van het vuil) zette
hij overboord in het IJsselmeer, maar
in Holland kan dat'.
Is dat zo? vraagt de heer Posthumus.
Kan dat inderdaad en hoe is het
mogelijk dat zelfs officiële Duitse aan
klagers die mening zijn toegedaan?
Welke maatregelen neemt de minister
zowel tegen dergelijke praktijken als
tegen dergelijke geruchten?
Slot van pagina 1)
kandidaatstelling beperkt houden. Ie
dere kandidaat zou tenminste vijf ka
merleden achter zich moeten hebben
of zoveel kiezers als voor die vijf
kamerzetels nodig zijn. Volgens het
voorstel wordt het land ingedeeld in
maximaal 15 kiesgebieden, die'elk tien
zetels bezetten. Binnen deze kiesgebie
den, die elk tien zetels bezetten. Bin-
'rien deze kiesgebieden kunnen de lijs
ten worden verbonden, zodat bij de
toewijzing van de restzetels deze lijs
ten als één worden beschouwd.
VOORZITTER ZOETWATERBIOLOGISCH INSTITUUT:
Koppeling
Drs Den Uyl zei gisteren dat drie
leden van zijn fractie hun oordeel nog
voorbehouden. Hij realiseerde zich
dat het wetsontwerp door de koppe
ling van de belde voorstelling wellicht
niet haalbaar zal blijken (de kamer
meerderheid wil namelijk geen geko
zen formateur) maar vond deson
danks deze koppeling noodzakelijk om
de kiezer meer invloed op de rege
ringsvorming te geven. Het KVP-initl-
atief tot verhoging van de kiesdrem
pel noemde drs Den Uyl, gezien in het
licht van deze doelstelling van onder
geschikt belang.
Het zal van de wijze waarop de KVP
zich tegenover het thans ingediende
initiatief opstelt, afhangen of de PvdA
het KVP-voorstel zal steunen.
Hessen neus'
Mr Van Mierlo verklaarde zich tegen
het KVP-initiatief. Het leidt volgens
hem alleen maar de aandacht af van
het werkelijke probleem, namelijk het
gebrek aan Inspraak van de kiezers
bij de kabinetsformatie. De fractielei
der van D '66 hield het ook voor
mogelijk dat zijn partij evenmin het
voorstel-Schmelzer om de kabinetsfor
mateur door de kamer te laten voor
dragen, zal steunen. Hij vond het
vergeleken bij het thans ingediende
initiatiefontwerp maar een wassen
neus, omdat het in feite niet meer
doet dan formaliseren van een be
staande praktijk.
AMSTERDAM (ANP) De di
recteur van het Limnologisch
(zoetwaterbiologisch) instituut
van de Koninklijke Nederlandse
Akademie van Wetenschappen,
dr H. L. Golterman, is het ge
heel oneens met de uitspraak
van minister Bakker van ver-j
keer en waterstaat, als zouden I
de Nederlandse oppervlaktewa-
teren binnen vijftien jaar van
overtollig vuil gezuiverd kunnen
(ADVERTENTIE)
Omdat we ons best
voor u willen doen.
Ja, echt waar, onze medewerkers wil
len het graag goed doen, want ze heb
ben er plezier in om u van dienst te
zijn.
We vinden het fijn, dat er steeds meer
nieuwe klanten komen, die dat op prijs
stellen.
worden, en dus weer schoon
zijn.
In een uitvoerige open brief aan de
minister gaat de heer Golterman op
deze mededeling in. Het is geschrok
ken van de opmerking, dal de be
staande vervuiling van 25 miljoen tot
4V2 miljoen inwonerequivalenten moet
worden teruggebracht en dat deze
laatste hoeveelheid aanvaardbaar is.
omdat deze graad van vervuiling
wordt opgeheven door het zelfreini
gende vermogen van het water. (Een
inwonersequivalent is de gemiddelde
hoeveelheid afvalwater die een inwo
ner jaarlijks produceert).
Er is volgens hem onderzoek nodig
om nieuwe, originele methoden tc vin
den. Afgevraagd moet worden of die
oude biologische methoden, zoals ac
tief slib en oxidatiebedden wel die
universele oplossing bieden die we nu
nog aan ze toedichten. Er is volgens
dr Golterman, visie nodig om aan
ongehoorde oplossingen te denken,
waar hij er maar één van wil noe
men, namelijk droogdampen van af
valwater door gebruik te maken van
de afvalwarmte van de nieuwe nucle
aire elektriciteits-centrales. Dat zou
met veel geld kunnen.
Zelfreiniging
Principe
Dat in de huidige verhoudingen de
drie christelijke partijen in een dis
trictenstelsel, zoals in het initiatiefont
werp wordt voorgesteld, de absolute
meerderheid zouden behalen, vond drs
Den Uyl geen motief om het initiatief
dan ook achterwege te laten. Bij
grondwetsherzieningen gaat het zijns
inziens om principiële zaken. Hij
meent trouwens ook dat de verkiezin
gen weieens anders kunnen uitvallen
als de strijd tussen twee alternatieve
regeringscombinaties gaat. Drs Aarden
realiseerde zich dat de PPR in een
dergelijk stelsel waarschijnlijk niet.
meer aan bod zou komen. Hij stelde
de staatkundige vernieuwing echter
boven het voortbestaan van zijn par
tij.
DEN HAAG (ANP) Het Verbond
van Nederlandse Ondernemingen en
het Christelijk Werkgeversverbond zijn
van oordeel dat de stijging van de Ionen
van werknemers en daarmee de stij
ging van de loonkosten van bedrijven
in 1971 aanzienlijk lager moeten zijn
dan de stijgingen (resp. circa 9 procent
en circa 12'A procent gemiddeld) in
1970 teneinde de inflatie niet verder
aan te wakkeren.
De loonsverhogingen van de laatste ja
ren hebben volgens de beide verbonden
tot kostenstijgingen geleid voor de be
drijven, die de grenzen van het econo
misch mogelijke in vele gevallen heb
ben overschreden. De forse prijsstijgin
gen die dit tot gevolg heeft gehad drei
gen Nederland tot een van de duurste
landen van Europa te maken, terwijl
zij de werkelijke waarde van de loons
verhogingen sterk hebben verminderd.
De ernstige gevolgen die deze ontwik
keling in zich bergt kan volgens de ver
bonden vermeden worden waneer het
gezonde verstand bij werkgevers, werk
nemers en overheid tijdig de overhand
krijgt en met name ten aanzien van
1971 ln praktijk wordt gebracht. De
vereiste matigheid zou inzet moeten
zijn van het centrale overleg en het
overleg in eigen kring. De kans op te
rughoudendheid ten aanzien van de
prijzen kan volgens de verbonden gro
ter zijn naarmate op het gebied van de
lonen meer matiging wordt betracht.
Een loonmaatregel van de regering zou
achterwege kunen blijven waneer deze
benadering weerklank zou vinden in
het centraal overleg en in de cao-onder
handelingen. De beide verbonden
schrijven dit ln een verklaring naar
aanleiding van voorstellen ter verbete
ring van cao's in 1971 zoals die in een
aantal bedrijfstakken van vakbondszij
de ter tafel zijn gebracht.
Slot van pagina 1
duitslands ambassadeur in Moskou,
Allardt.
De bewindslieden zouden vanochtend
minstens drie uur de tijd hebben voor
een gesprek over de ontwikkelingen
sinds de ondertekening van het Mos-
kouse verdrag op 12 augustus, voor
een beoordeling van de huidige situa
tie (waarbij de Westduitse interesse
zich toespitst op Gromyko's oordeel
over de toegenomen spanning tussen
Washington en Moskou) en voor de
perspectieven in de naaste toekomst.
Bij alle drl« deze punten speelt de
kwestie-Berlijn een rol.
Niet op dood punt
Enkele dagen voordat minister Scheel
naar Warschau reist voor de als .be
slissend' gedoodverfde onderhandelin
gen met zijn Poolse collega, komen
de laatste ontwikkelingen de legering
in Bonn uiterst gelegen. Duidelijk
blijkt dat de initiatieven van kanselier
Brandt, door de oppositie van CDU en
CSU voortdurend fel bekritiseerd, in
de buitenlandse poltiek niet op een
dood punt zijn aangekomen. Zelfs met
de DDR valt zonder voorwaarden
te praten, hetgeen ook voor een
succes op andere punten van het com
plex Oost-politiek' (met name in de
In het begin van zijn brief gaat dr
Golterman in op het begrip zelfrei
nigende werking van het water. In
Nederland hebben we ongeveer 5
km3 oppervlaktewater. Gelooft u
echt, zo vraagt dr Golterman de
minister, dat 1 km3 oppervlaktewa
ter het ongezuiverde water van 1
miljoen mensen kan opvan
gen?
Op de zelfreinigende werking, die
vroeger in onze plassen misschien wel
plaatsgevonden heeft, is zo'n roof
bouw uitgeoefend, dat er nu althans
niets meer van over is.
Volgens hem hebben ook de grote
rivieren, zoals de Rijn, die in Duits
land. en de Maas, die in ons land al
overbelast worden met afvalstoffen,
geen zelfreinigende werking
meer.
De grote vissterfte vorig jaar, die zo
prettig aan de Endosulfanvergiftiging
kon worden toegeschreven, kan vol
gens dr Golterman ieder Jaar optre
den door het in de Rijn steeds stij
gende zuurstof tekort.
Wat betreft de randmeren merkt dr
Golterman op, dat Amsterdam nu nog
vele honderdduizenden inwoner-equi
valenten ongezuiverd water in het toe
komstige IJmeer loost. Met de miljoe
nen voor de dijkenbouw moeten ook
de miljoenen voor de zuivering daar
van op tafel komen. Die miljoenen
kunnen nie: verkregen worden uit die
twee gulden per inwoner-equiva
lent.
Als we nu eens begonnen, zo stelt dr
Golterman. met die miljoenen in te
calculeren in het IJsselmeer-inpolder-
ingsbudget. De minister kan dan altijd
later proberen een deel terug te krij
gen, als maar eerst de installatie er
is.
KLEUREN-TV
IN BELGIË
BRUSSEL (ANP) De BRT. de
Vlaamstalige omroep in Belgic, begint
op 1 januari van het komende jaar
met televisie-uitzendingen in kleur, zij
het op zeer bescheiden schaal.
Zes tot acht uur per week zal de
televisie kieurenprogramma's brengen,
voorlopig echter praktisch alleen bui
tenlands materiaal, want onvoldoende
outillage zal het de omroep nog niet
mogelijk maken zelf kleurenopnamen
te maken. Onder dat buitenlands ma
teriaal is de dagelijks uit te zenden
Fabeltjeskrant.
r ADVERTENTIE)
kwestie-Berlijn) van doorslaggevende
betekenis zou kunnen zijn.
De man die met dit alles dolgelukkig
moet zijn, is minister van buitenland
se zaken Walter Scheel, die tijdens
een verhitte verkiezingscampagne in
Hessen (waar volgende week zondag
verkiezingen plaatshebben, waarbij
voor zijn FDP veel op het spel staat)
in de grootste Hesslsche stad, Frank
furt, als een bewijs van zijn politieke
succes Sowjet-collega Gromyko mag
ontvangen. Omdat men in Moskou het
kabinet-Brandt-Scheel zonder twijfel
niet graag al op korte termijn ziet
verdwijnen, zal Gromyko met een
.graag gedaan' vanmiddag de dank
001 zijn bijdrage in de verkiezings
strijd incasseren.
Ditishetrecept:
Kaasfondue van
Nederlandse kaas.
Caquelon inwrijven met knoflook.
Dan 4 dl halfdroge witte wijn in
de pan verwarmen tot de wijn
gaat bruisen. Vervolgens 500 gr
fijngesneden jong belegen Goudse
toevoegen, goed roeren en weer
aan de kook brengen. Binden met
maïzena, op smaak
afmaken met
zout, peper,
nootmuskaat
en wat kirsch.
igen. Binden me
