ZELANDICA
Nieuw
bestek
Schelde-
Kijn
NEEM AFSCHEID
VAN DE WINTER
i AFSCHEIDSBON
WÊ.Wm
za
Wl
REISBURO MÜLLER&CO.
Speelterrein bij
de Chopinlaan
te
Vlissing'
en
Muziekavond van
0KK Wemeldinge
BIJZONDERE VOGEL OPNIEUW
WAARGENOMENNU IN BORSSELE
2ATERDAG 24 OKTOBER 1970
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
7
«IFIDE-RIJN VERBINDING
RILLAND-BATH Eind volgende maand om precies te
zijn op 27 november zullen in Den Haag de aannemers-
combinaties weer opdraven voor de openbare aanbesteding
van een volgend groot bestek in het kader van het miljoenen-
project voor de binnenscheepvaart, dat Schelde-Rijnverbin-
ding heet. Ditmaal gaat het niet om de bouw van sluizen of
bruggen, maar om het graafwerk voor en de bouw van dijken
rond een stevig kanaal, recht-toe recht-aan tussen Zuid-Beve
land en een punt op bescheiden afstand van de Belgisch-
Nederlandse grens.
kilometer binnenscheëpvaartweg,
die op het wegzuigen van nog
wat restanten gron'1 na zo goed
als kant en klaar in de Kreekrak-
polder ligt (voorgrond luchtfoto).
In juni 1968 is met het graven
van dat kanaalpand een begin
gemaakt. Verschillende pijpleidin
gen (voor de Gasunie, voor Dow
Chemical en voor de Brabantse
afvalwaterleiding naar de Wester-
schelde bij Waarde) werden eron
der weggewerkt.
Het kanaalvlak dat daar de ko
mende drie jaar in uitvoering
komt zal lopen over de pas inge
polderde Schorren van Ossen-
drccht. 750 hectares nieuw land
eewonnen uit de Westerschelde.
Inschrijvingen worden verwacht
voor:
- vijf kilometer binnenvaartkanaal,
te graven tot op een diepte
van -3,20 m NAP met. een bo
dembreedte van 90 meter en
een berm van 40 meter.
- dijken aan weerskanten van het
kanaal, reikend tot een niveau
van -h 4.50 m NAP.
een aantal kunstwerken, waar
mee de afwatering van de pol
ders in de omgeving van de
haven van Ossendrecht aan de
nieuwe situatie moet worden
aangepast: die afwatering moet
worden geleid naar de nieuwe
spuisluis bij het dorp Bath.
Het zal zich allemaal afspelen in
het uiterste zuidoostelijke hoekje
Nederlands grondgebied aan Wes
terschelde. waar de zeescheep
vaart naar Antwerpen door het
beruchte Nauw van Bath trekt.
Tussen het dorp Bath en de Bel
gische grens is daar over de
schorrer intussen het grootste
gedeelte (ruim 3.5 kilometer) van
een hoogwaterkering aangelegd:
een forse dijk met een kruin-
hooge van -f 9 m NAP. Het komt
erop neer dat met deze dijk de
inham van de Westerschelde tus
sen de Brabantse polders aan de
ene kant en de Zeeuwse polders
aan de andere is dichtgetrokken.
Alleen het. laatste stukje hoogwa
terkering tot nan de rijksgrens
met België moet nog worden
aangelegd Dal zal gebeuren vlak
voordat, ook op de schorren daar
wordt begonnen om het Belgisch
en het Nederlandse traject van
rle Schelde-Ri in verbinding aan el
kaar te koppelen.
Het kanaalgedeelte dat nu wordt
aanbesteed zal aansluiten op 1,5
Even ten noorden daarvan (de
luchtfoto geeft een overzicht van
het in waterstaatkundig opzicht
bijzonder interessante knoopunt
van het Schelde-Rijnkanaal bij de
Kreekrakdam) is men druk bezig
met de bouw van vier bruggen.
Bruggen op het droge: een dub
bele voor de nieuwe rijksweg 58,
een enkele voor de oude rijksweg
en een spoorbrug. Wanneer het
viertal gereed is zal pas een be
gin worden gemaakt met het gra
ven van het kanaal eronder. Dan
zullen ook tijdelijke omleidingen
voor het wegverkeer over de hui
dige rijksweg 58 door Zeeland en
voor de spoorlijn Roosendaal
Vlissingen weer kunnen worden
rechtgetrokken.
Op dit moment is de bouw van
de spoor(boog)brug het vesrt ge
vorderd. Eind november zal een
begin worden gemaakt met de
montage van de stalen boven
bouw.
En dan in de 60.000 vierkante
meter grote bouwput op de inge
dijkte schorren van de Ooster- -
schelde (bovenin de luchtfoto) de
houw van het complex van twee
binnenvaartsluizen in de Schelde -
Rijnverhinding. De sluizen, die er
in de toekomst (na 1978) voor
moeten zorgen dat liet Zeeuwse
Meer, de afgesloten Oosterschcl-
de dus. niet in open verbinding
staat met het havengebied van
Antwerpen en dus met de zoute
Westerschelde.
Het zoutbestrijdingssysteem dat
rijkswaterstaat in deze tweelin-
sluis (nuttige lengte van de kolken
320 meter, doorvaartwijdte 24
meter) toepast is volkomen
nieuw en men heeft er bijzondere
verwachtingen van. In het kort
komt het hier op neer: bij iedere
schutting van schepen wordt de
kolkinhoud volledig ververst. Er
is destijds vijf jaar uitgetrokken
voor de bouw van deze sluizen
In februari van dit jaar startte
het werk en het loopt op het
ogenblik precies volgens schema.
Dat betekent dat het beton voor
de beide sluisvloeren voor onge
veer de helft is gestort. Met de
opbouw van de wanden is men
ongeveer op een derde. Zo goed
als gereed gestort zijn ook de
betonvloeren voor het in- en uit-
latwerk van het zoutbestrijdings
systeem en de sluishoofden, de
verbinding tussen de twee kol
ken.
Er werkt op het ogenblik 270
man aan deze nieuwe sluisbouw
op de schorren henoorden de
Kreekrakdam. Straks gaat het
karwei de winter in. Dan komen
de onwerkbare dagen in de
maanden januari en februari. Bij
de Schelde - Rijnverbinding is
men er op voorbereid. In begin
1975 moéten de eerste schepen
door de sluis..
MEERDAAGSE OEFENING
NATIONALE RESERVE
Dc nationale reserve pelotons Walche
ren beginnen vanavond, vrijdag, met
een meerdaagse oefening die een
groot gebied op Walcheren en Noord-
Beveland zal bestrijken.
De training, uitgezet door de sectie
Natres van het provinciale militair
commando Zeeland start vanavond in
Grijpskerke Natres pelotons uit Sou
burg en Grijpskerke nemen aan de
oefening deel; de groep Goes wordt:
als vijand ingezet. Het is de bedoeling
dal de reservisten zich zullen verdie
pen in de gebiedsbewaking en beveili
ging, de voornaamste taken van
nationale reserve in oorlogstijd.
Alle acties zullen in principe buiten de
bewoonde gebieden plaatsvinden, ten
einde de inwoners niet. onnodig op te
schrikken. Aan de .gevechtshandelin
gen' verlenen vijf militaire auto's lo
gistieke steun. Zaterdagavond zal de
oefening die in deze vorm meestal 2x
per jaar wordt gehouden, worden be
ëindigd.
Herfsttoernooi '70
tafeltennis in
Middelburg-Zuid
liet tafeltennistoernooi dat op 24 ok
tober in de gymzaal aan dc Marcus
de la Pa lm ast raat in Middelburg-Zuid
gespeeld zal worden, belooft een bij
zonder druk bezet tc worden.
Ruim 130 leerlingen van de lagere
scholen in de Magistraalwijk en Dau-
wendaele hebben ingeschreven om
mee te dingen naar dc vele prijzen
die te behaion zijn bij dit toernooi.
De grote kanshebbers voor de grote
wisselbeker, de prijs voor de school
met de beste resultaten, zijn vermoe
delijk de .Zeeburch' en de christelijke
lagere school in de Magistraatwijk.
De wedstrijden beginnen om half ne
gen en de finales zullen om ongeveer
half vijf beginnen. Twee jeugdige ta
lenten van TTV Middelburg-Zuid, Lili
an van den Bos en Rob Gabriëlse,
zullen na de finalepartijen een tafel-
tennisdemonstratie geven. De prijsuit
reiking zal plaatsvinden na deze de
monstratie door de heer Kuyper, de
voorzitter van de wijkvereniging in
Middelburg-Zuid.
Gespreksavond
in 't Anker:
veel discussies
Ruim dertig belangstellenden woonden
afgelopen woensdag in het wijkgebouw
't Anker in Vlissingen een gespreks
avond bij die onder leiding stond van
ds Van der Schoot.
Als hoofdonderwerp had deze gekozen
,Het gezin ligt overhoop'. In verschil
lende gespreksgroepen werd dit hoofd
stuk uit het .Open Deur'-nummer eerst
besproken en werden de conclusies op
schrift gesteld. Na de koffiepauze wer
den de gespreksconclusies op grote
bladen papier aan de muur bevestigd
en kwamen de tongen las. Er werd
vooral gediscussieerd over het gezag
van de ouders vroeger en nu, de mo
derne jeugdproblemen, de seksualiteit,
de wereld van de toekomst en de chris
telijke levenshouding, ook nu
Lang niet alle problemen werden op
gelost. hetgeen ook uiteraard niet ae
bedoeling was.
-. 1
VS
Pi- b.
ADVERT HNTIU,
Zwemtarieven
Sas van Gent
gaan omhoog
SAS VAN GENT Het bestuur van
de stichting .Het Sasse Zwembad'
heeft besloten de tarieven van net I
zwembad met ingang van het zwem-
seizoen 1971 te verhogen Deze wijzi
gingen waaraan de raad van Sas
van Gent zijn goedkeuring nog moet
verlenen houden in dat de badkaar-
ten voor volwassenen een gulden gaan'
kosten inplaats van zeventig cent
Voorts stijgen de prijzen voor kaar-I
ten voor kinderen van ƒ0.40 tot /0,60.|
voor abonnementen volwassenen van
12 tot 18, abonnementen kinderen
van 6 tot 9 gezinsabonnementen
van 30 naar 45, leskaarten van 10
naar 15, 12-badenkaarten van 7
naar f 10 en idem voor kinderen van
4 naar 6. De raad van Sas van
Gent zal over de voorgestelde verho
gingen dinsdag aanstaande van ge
dachten wisselen.
MüBer brengt de wereW dichterbij.
Laat kou en mist voor wat ze zijn.
Vertrek naar de zon. Met Müller. MGfler
kent de weg In de wereld. Uw reis,
uw vakantie is er in vertrouwde handen.
Vertrek naar de zon van
Rhodos bijvoorbeeld.
2 weken al vanaf 1625,-
(logies'ontbijtl
I
I
l
i
I
.4
Ik wil weg van de winter. Stuur mij snel uw Zonnerolsglds 70-71
PLAATS
In gesloten envelop zenden aan Retsburo Müller&Co.
Boulevard de Ruytorie, Vüsstngen.
Voor uitvoerige dokumentatie kunt u ook bellen: tel. 01184 -21714
,Om te trachten een eind te maken tan de
bestaande versnippering van het gezag op mari
tiem gebied, benoemde Philips de Goede, de
toenmalige heerser over het Bourgondische
conglomeraat, waarvan ook zeegewesten Holland
en Zeeland sedert ongeveer 1400 deel uitmakten,
in het midden van de vijtiende eeuw een Admi
raal van der Zee', die belast werd met het
oppertoezicht over het zeewezen.'
In het Marineblad, juni 1970. heeft H. E. Grootmeijer een artikel
geschreven over de Admiraliteiten, beknopt overzicht der diverse
organisaties. Het lag in de lijn van de Bourgondische politiek om
zoveel mogelijk zaken centraal te regelen. Op het gebied van de
organisatie van het zeewezen is het maar ten dele gelukt. De
admiraliteitsstaf komt in handen van heren van Veere uit de
geslachten Van Borsele en Van Bourgondië. Het hoeft dan ook
geen verwondering te wekken, dat het eerste prij zenhof, later hof
van admiraliteit geheten, in Veere tot stand kwam. Tot de
voornaamste taak van het hof hoorde de rechtspraak over de
gemaakte prijzen of buitgoederen. Tijdens de opstand tegen Spanje
zijn het op een ogenblik de watergeuzen die het enige gewapende
verzet boden, maar men kan van hen niet zeggen dat het een
georganiseerde zeemacht betrof. Toen Veere en Vlissingen de zijde
van de prins kozen, probeerde Alva van Duinkerken een vlootstati-
on te maken ter vervanging van Veere. Te Duinkerken dat als
gevolg van de Pacificatie van Gent in staatse handen kwam, werd
de Admiraliteitsraad van Vlaanderen opgericht, die op dezelfde
manier haar functies uitoefende als het belangrijke Vlissingse
prijzenhof van 1574 tot 1577. Het hof te Veere had zeer aan
betekenis ingeboet. In 1583 ging Duinkerken verloren en het Jaar
daarop tekende de prins een instructie voor de raad van admirali
teit. residerend te Vlissingen, die de rechtspraak had over alle
buitgoederen in Zeeland.
Zeeland en Holland waren wat het bestuur over de zeezaken betrof
al lange tijd gescheiden opgetrokken. Na de dood van prins Willem
in 1584 werd het marinebeheer opgedragen aan de Raad van State
met aan het hoofd prins Maurits. Van de bepaling dat de nieuwe
admiraliteiten ondergeschikt waren aan de Raad van State kwam
door het eigenmachtig optreden van de Staten van Holland niets
terecht. Eindelijk komt 14 juni 1597 de definitieve regeling van het
bestuur van het zeewezen in de republiek tot stand, met vijf
admiraliteiten te Rotterdam, Amsterdam. Noorderkwartier, Zeeland
en Friesland. De admiraliteit Zeeland had haar zetel te Middelburg.
Zij kon haar gezag doen gelden in de gehele provincie en over de
kusten van Brabant en Vlaanderen voor zover behorend tot het
grondgebied van de republiek. Het einde van de republiek in 1795
betekende ook het einde van de regeling van 1597 die slechts
onbelangrijke wijzigingen had ondergaan. Pogingen om tot een of
andere vorm van centriiisatie t.e komen waren nooit gelukt.
Opening clubhuis
Leger des Heils
Zaterdagmiddag 24 oktober om twee
uur zal in Souburg de opening plaats
vinden van het clubhuis ..Kinder
vreugd' van het Leger des Heils. Het
bestaande clubhuis aan de Paóweg te
Souburg moest worden opgeheven in
gevolge een saneringsprocedure. Een
oud pand in de Braamstraat werd
met vrijwillige krachten omgebouwd
tot een ruimte die mogelijkheden om
de jeugd van Souburg op te
gen.
De activiteiten die in deze nieuwe
ruimte wordt gehouden staan onder
leiding van mevrouw Lobberzoo. die
al jaren is verbonden aan het Leger
des Heils van de afdeling Vlissingen.
Voor de opening zal geschieden zal de
jeugd van het clubhuis een optocht
hebben met versierde fietsen, afscheid
nemen van het oude pand en hun
intrek nemen in het nieuwe gebouwtje
in de Braamstraat.
VLISSINGEN Het perceel grond,
omsloten door de Chopinlaan, Paau-
wenburgweg en Goeman Borgesius-
straat te Vlissingen, dat ter gelegen-'
heid van het 50-jarige bestaan in het
begin van dit jaar door de woning
bouwvereniging ,Goed Wonen' aan de
gemeente ten geschenke is aangebo
den, zal binnenkort worden ingericht
als speelterrein.
Aldus blijkt uit de raadsstukken van
de gemeente Vlissingen voor de verga
dering van vrij dagmiddag 30 oktober.
In de eerste plaats stellen b en w
voor dit perceel grond in dank te
aanvaarden. De aanleg van een speel
plaats acht het college in dit stads
deel zeer gewenst, daar er maar een
beperkt aantal specifieke speelterrei
nen zijn. Gezien de beschikbare opper
vlakte is het perceel grond alleen
geschikt voor een verhard speelterrein
voor kleuters en kinderen uit de jon
gere leeftijdsgroepen. Om het geheel,
komt een hek te staan. Voorts achten
b en w het gewenst om onder enkele
van de te plaatsen speelwerktuigen
rubbertegels te laten aanbrengen. Al
les bij elkaar vragen b en w de raad
om hiervoor een krediet te verlenen
van ƒ23.000. In verband met de i
leg van de speeltuin zal ook het be
stemmingsplan Paauwenburg gewij
zigd moeten worden.
Leer- en Diensthuis
te Middelburg
De hervormde jeugdraad het gerefor
meerd jeugdvevband en de katholieke
jeugdraad te Middelburg gaan samen
een ,Leer- en Diensthuis' op zetten.
Het is poging om te komen tot een
gespreks- en studiegroep voor jonge
ren van 18 tot 25.
De eerste avond van het. .Leer- en
Diensthuis' is gewijd aan bijbelstudie,
waarbij ds J. A. A de Boer en as. E,
J. N. Kronenburg inleidingen houden.
Naast bestudering van een aantal bij-
beldelen gaat men in op de vraag
naar Gods bedoeling met Israël en de
kerk. Deze eerste bijeenkomst vindt
vrijdag 30 oktober plaats.
De tweede samenkomst, op vrijdag 13
november, geven de genoemde inlei
ders en de heer A. Blommerde, deken
van het dekenaat Zeeland informatie
over het Vaticaans en het pastoraal
concilie en over de wereldraad van
kerken.
De derde avond is op vrijdag 27
november. Dan komt de Middelburgse
oecumenische situatie aan de orde. Als
discussie leider treedt de heer F.
Bergwerff op. Het is de bedoeling dat
de bijeenkomsten tenslotte zullen re
sulteren in een aantal .akties'. De
bijeenkomsten worden gehouden in de
parochiezaal, Bachtensteene te Middel
burg en beginnen om acht uur.
Tafeltennistoernooi
voor lagere school-
leerlingen Zuid
De tafeltennisvereniging Middelburg-
Zuid houdt zaterdag in de gymnas
tiekzaal aan de Marcus de la Palma-
straat te Middc.burg-Zuid een herfst
toernooi. De wedstrijden, voor de jon
gens en meisjes van de lagere scholen
van de Magistraatwijk en Dauwendae-
le, duren de hele dag.
Jeugddienst
OOSTKAPELLE Aanstaande zondag
avond wordt in de Nederlands her
vormde kerk te Oostkapelle een jeugd
dienst gehouden. Voorganger is ds Al-
tena uit Zoutelande. Muzikale mede
werking wordt verleend door de heer
A. Kleinepier (bugel) en een jeugd
groep. De dienst begint om kwart
voor zeven.
Schoolzahen in
raad Vlissingen
VLISSINGEN Verschillend®
scboolzaken komen aan de orde in d®
vrijdag 30 oktober te houden verga
dering van de Vlissingse gameante-
raad. Zo vraagt het bestuur van de
stichting r-k schoolbestuur Vlissingen
en omgeving om medewerking bij de
aanschaf van meubilair en leermidde
len ten behoeve van de Inrichting van
het zesde leerjaar van de Markus-
school voor gewoon lager onderwijs
aan de Falckstraat.
Hetzelfde bestuur vraagt ook mede
werking bij ae aanschaf van meubi
lair en leermiddelen in verband met
de toename van het aantal leerlingen
van de eerste klas van de Markus-
school. Het bestuur van de vereniging
voor christelijk volksonderwijs te
Souburg vraagt de gemeente gelden
beschikbaar te stellen voor een wijzi
ging van de bestaande verwarmingsin
stallatie in de Mamixschool. Dit be
stuur doet eenzelfde verzoek met be
trekking tot de verwarming van de
AKS. Stemerdingschool. Deze school
heeft ook geld nodig voor de verlich
ting, daar de hal tijdelijk geschikt
moet worden gemaakt voor het geven
van lessen. B en w stellen voor om da
tweede openbare lagere school in
Paauwenburg de naam .Theo Thijssen-
school' te geven. Tenslotte vragen b
en w de raad om ermee akkoord te
gaan dat de gemeente een garantie
verleent ten aanzien van de kosten
van herstel van eventuele schade aan
het internaat van de De Ruyterschool,
waar de deelnemers zijn onderge
bracht van de 22 en 23 oktober gehou
den Nederlandse hts-sport kam pioen
schap pen. B en w denken bij da
garantie aan een bedrag van maxi
maal 1.000.
WEMELDINGE Vrijdagavond 30
oktober zal de muziekvereniging .Oefe
ning Kweekt Knnst' te Wemeldinge
haar jaarlijkse muziekavond geven. Be
halve OKK zelf, zullen nog twee orkes
ten aan deze uitvoering meewerken,
het fanfarekorps ,Con Affezzione' uit
Kwadendamme, dat evenals OKK on
der leiding van de heer A. van der Cln-
gel staat, en de orkestvereniging .Apol
lo' uit Krulningen, dirigent A. B. Hoh
ster. Verder zingt het koor .Crescen
do' uit Kruiningen.
OKK zal gecombineerd optreden met
.Con Affezzione'. Het programma ver
meldt o.a. de mars Punchinello van W.
Rimmer, de Vaderlandse Rhapsodie
van Van Lijnschooten, en James Last
op Klompen', gearrangeerd door NL
Everaarts. Bij de orkestvereniging
.Apollo' ligt het accent op Strauss en
Léhar.
Samen met de gemengde zangvereni
ging .Crescendo' uit Kruiningen za 1
.Apollo' onder meer uitvoeren gedeel
ten uit Der Zigeunerbaron' van Strauss
en van Léhar het Vilja-lied uit Die
Lustige Witwe' Het orkest treedt ook
afzonderlijk op, o.a. in gedeelten uit
i'Arlésienne' uit Bizet.
De muziekavond wordt gehouden in
het dorpshuis en begint om 8 uur. Na
afloop is er gelegenheid tot dansen.
Eend met Jate' kuikens in Goes
Okselbloem in
Goese tuin
De heer D. Zachariasse te
Goes meldt dat hij dezer dagen
bij de Stenenbrug te Goes een
hoender-eend met acht kuikens
heeft zien zwemmen. De jongen
waren nog maar slechts enkele
dagen oud. Vermoedelijk door
'net mooie en zachte weer in sep
tember moet er bij het eenden-
paar een .vergissing' in het spel
zijn geweest, gezien het resul
taat.
Eendenpulli midden in de herfst
is beslist geen regel, hoewel het
wel meer voorkomt bij een en-
kei. al te trouwlustig koppel, zo
als bijvoorbeeld in het najaar
van 1969 en 1959. beide geken
merkt door prachtig nazomer-
weer.
Een andere bijzonderheid
kwam voor in de tuin van de
heer J Gardan eveneens woon
achtig te Goes. Daar groeide tot
voor kort een vier meter hoge
zonnebloem. Alsof dit nog niet
genoeg was groeide uit elke oksel
aen apart, kleinere zonnebloem.
Storm, regen en hagel hebben
inmiddels een einde gemaakt aan
dit miniatuur .bloemencorso', of
beter gezegd: aan deze .schaalver
groting.'
De heer G. Schipper uit Bors-
sele deelt mede, dat hij samen
met de heer J. Paardekoper een
bijzondere vogel heeft gezien in
3o: :ele.
,De vogel' aldus de briefschrijver
,was iets groter en forser dan
een merel. De onder-, zowel als
de bovenzijde was glanzend
blauw van kleur evenals de
staart. Op de vleugels lag een
mooie groene glans.
Zij konden de vogel tot op onge
veer acht meter naderen voordat
hij of zij opvloog met snelle vleu
gelslag, daarbij viel het op, dat
de snavel en de staart vrij kort
waren. De vogel had donkere po
ten.' Als bijzonderheid was het
beide waarnemers opgevallen:
.dat de vogel rond het oog een
geel randje had. Soms liet de
vreemdeling een mooi doch eige
naardig geluid horen, dat onmo
gelijk te omschrijven is', aldus de
heer Schipper. Onze natuurkundi
ge medewerker P. Schollevaar
heeft er alle afbeeldingen die er
bekend zijn van alle in Europa
voorkomende vogelsoorten op na
gekeken. doch deze vogel niet
kunnen determineren. Mogelijk
betreft het hier een ontsnapte
exotische (kooi)vogel.
Toch blijft het een merkwaardig
geval daar ongeveer een maand
geleden een lezer in Missingen
eveneens een dergelijk prachtig
blauw gekleurde vogel waar
nam.