CANADESE LAGERHUIS
ACHTER MAATREGELEN
Westerstorm maakte eind aan
zeildroom van jonge Zweden
,We moeten bij milieu-onderzoek in het
deltagebied niet langs elkaar werken'
Politie Quebec zoekt
twee ontvoerders
GROOT ALARM
VOOR DUITSE
NOORDZEEKUST
POLITIE VINDT ,CEL' VAN LAPORTE
VREES VOOR OVERSTROMING
GEHEIM GRIEKS
OVERLEG IN
ROME
Vandaag
in de
krant...
Kinder juf
Machtsstrijd
Brazilië
mr»,M
WASHINGTON
WAARSCHUWT
FORMOSA
OOK VANDAAG
WESTERSTORM
SCHIPBREUK VOOR DE TEXELSE KUST
EL SADAT WIL
VERLENGING
VAN BESTAND
Voorstel paus
CELIBAAT
ONDERWERP
BISSCHOPPEN
SYNODE
Machteld Appel
overleden
IR H. A. FERGUSON (VOORZITTER STUURGROEP):
Niet nieuw
Verlekend
beeld
D',
213e jaargang - no 247
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE. GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dlnctl* NV Ith. Mi|. v*n Ja CV Provinciale Zeeuw» Coura
Bur. Villi., Walltr. 56 60, tel. S144 (b 3 3 rad. 4799, ai
Zierlkrte, rad. lal. 334», adm. tal. 2094 0 Advarlen
A. da Kok. 0 Abonn.prQa 5.50 1
SSI (bfi red. 207» 3162, adv. 624S).
S,Inaaaonden mededelinjcn 21
btw. Ciro 359300, Provincial)
Dinsdag 20 oklober 1970
Zwaar'
water
Pagina 2
MONTREAL (AFP, REUTER) De politie van Quebec is in verband met
ontvoering van de Britse diplomaat James Cross en de moord op de Canade
se minister van arbeid, Pierre Laporte, op zoek naar twee verdachten. Het te
levisiestation van Montreal heeft zondagavond de portretten en de signale
menten van beide mannen uitgezonden. Het zijn de 27-jarige onderwijzer Paul
Rose (rechts) en de 37-jarige taxichauffeur Mare Charbonneau (links).
HAMBURG (AP) De gehele Duitse Noordzeekust is maan
dag gewaarschuwd voor een hoge stormvloed. Het hydrogra
fische instituut hier verwacht dat bij vloed het water 22,5
meter boven de gemiddelde hoogwaterstand zal komen.
Een uitloper van een koudfront trekt van de Noordzee naar Scandinavië,
hetgeen gepaard gaat met een zware noordwestelijke storm, welke waar
schijnlijk tot orkaankracht zal aanwakkeren. De regionale radiozenders
hehben sinds gistermiddag de kustbevolking gewaarschuwd voor het
overstromingsgevaar.
OTTAWA (AFP-RTR) Het Ca
nadese lagerhuis heeft maandag
met 190 tegen 16 stemmen de vo
rige week vrijdag door premier
Trudeau afgekondigden nood
maatregelen goedgekeurd. Deze
noodmaatregelen, die verband
houden met de ontvoeringen
door het Front voor de Bevrij
ding van Quebec (flq), zullen
voorlopig tot volgend jaar 30
april van kracht blijven. Krach
tens deze noodmaatregelen zijn
een aantal burgerlijke vrijheden
opgeschort. De regering heeft
aangekondigd dat zij nog voor
het einde van deze maand een
nieuwe wet bij het parlement
zal indienen die deze noodmaat
regelen zal vervangen.
De zestien tegenstemmers in het la
gerhuis behoren allen tot de .Nieuwe
Democratische Partij' (socialistisch),
die in het lagerhuis 23 van de 264
zetels bezet.
Het Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken heeft de Canadese
autoriteiten om meer pnlitiebescher-
Zie slot pag3 kol. 2)
(Van onze correspondent)
1STANBOEL In Rome hebben tus
sen 12 en 15 oktober op een tot nu
toe ongekend brede grondslag bespre
kingen plaats gevonden tussen Griekse
politieke leiders in gedwongen of zelf
gekozen ballingschap. Deze zouden in
verband staan met de recente verkla
ringen van het Griekse bewind dat
men op verkiezingen dc eerste jaren
niet hoeft te hopen.
De Griekse radio bracht gisteravond
een merkwaardig bericht,: in hetzelfde
hotel in Rome waar Theodorakis zijn
intrek had genomen, verschenen twee
dagen later de Gneken Gotzamanis en
Emmanualiwis, de door de junta vrij
gelaten moordenaars van Lambrakis,
bekend uit de film ,2'. Zodra de
componist dit merkte, verliet hij het
hotel en nam zijn intrek in een parti
culiere woning.
.De overheid is geen kinderjuf
frouw'. werd gisteren in de ge
meenteraad van Middelburg ge
zegd naar aanleiding van het
SGP-verzoek om extra-toezicht op
de activiteiten van Jeugd Mu
ziek... (pagina 2).
MINISTER Klompé heeft in Ruim
Zicht verklaard dat in Brazilië ter
reur wordt bedreven door de over
heid. Kardinaal Alfrink heeft Bra
zilië bezocht en is tot een soort
gelijke conclusie gekomen. Hij
heeft priesters bezocht in een ge
vangenis en van hen gehoord dat
zij zijn gemarteld (pag. 3).
IN DAMASCUS wordt een stille
strijd om de macht uitgevochten.
President El Atassi zou zijn afge
zet... (pagina 7).
Nieuws uit Zeeland op
pagina 2,4 en 5
Binnen- en buitenland
op pagina 3 en 7
Sport op pagina 9
Radio en tv op pagina 11
Beurs en financieel
nieuws op pagina 113
MONTREAL: Politie uit Quebec
en explosieven-deskundigen van
het Canadese leger doorzoeken
een huis in de voorstad St Hu-
bert bij Montreal: men denkt.dat
hier de vermoorde minister La
porte gevangen heeft gezeten. De
gehele omgeving van het huis
werd diepgaand op eventuele aan
wijzingen doorzocht.
NEW YORK (REUTER) Het Ame
rikaanse ministerie van defensie heeft
nationalistisch China gewaarschuwd
de aanvallen op het Chinese vasteland
te staken. Zou Formosa hiermee toch
doorgaan, dan zal Washington de mili
taire hulp stopzetten Dit heeft maan
dag het Amerikaanse blad .Newsweek
Magazine' bericht. Volgens het blad
hebben de Verenigde Staten twee pa
trouillevaartuigen uit de Straat van
Formosa teruggetrokken. Formosa
krijgt jaarlijks voor een bedrag van
meer dan 720 miljoen gulden aan
Amerikaanse militaire hulp.
(Van onze weerkundige
medewerker)
Ook vandaag mag in het hele
kustgebied een noordwesterstorm
van kracht 8 tot 9 worden ver
wacht. Tijdens buien, die van ha
gel en onweer vergezeld zullen
gaan, zijn windstoten boven de
100 km per uur mogelijk. Vooral
wanneer enkele kleine randstorin-
gen in deze koude luchtstroom
passeren. Door een ruiming van
de wind naar noordwest kan een
verhoging van de waterstand
worden verwacht, die in het ko
mende etmaal tijdens hoogwater
langs onze kust de hoogste stand
zal bereiken. De afwijking kan
mogelijk 2 meter boven het nor
male peil gaan bedragen.
Na vandaag gaat de wind geleide
lijk afnemen, maar er blijft kou
de lucht uit het noorden naar
ons land stromen, waarin zich
boven het relatief nog warme
zeewater talrijke buien ontwikke
len. Een bijzonder onstuimig en
guur herfstweertype in het groot
ste deel van deze week.
DEN BURG (GPD) Voor de
westkust van Texel, ter hoogte
van De Koog, is gisteren een
Zweeds zeiljacht (drie ton) tij
dens een zware noordwestelij
ke storm gezonken. De twee
opvarenden wisten ongedeerd
het eiland te bereiken. Het wa
ren Sonny (32) en Bo Oster-
vall uit het Zweedse Nosskö-
ping.
De twee broers waren onderweg var
Helgoland naar Dover. Met hun
zelfgebouwde polyester jacht ,Esca-
pada' dat 8.30 meter mat en een
kleine buitenboordmotor had, wil
den ze een vakantietrip maken naar
West-Indië. Zaterdag waren ze ver
trokken.
Gisteren tegen de middag, toen het
jacht ongeveer tien mijl uit de
Texelse kust was, werd het onder
stormtuig zeilend getroffen door
een hevige grondzee. Sonny Oster-
vall stond op dat moment aan het
roer. Tot zijn grote verbijstering,
zo vertelde hij later, werden pal
voor zijn neus de voorruiten uit de
cabine gerukt. Het water stroomde
vrijelijk naar binnen, de jongste
broer ruw uit een middagslaapje
wekkend.
Een half uur lang poogde het tweetal
de boot boven water te houden,
daarbij hozend met alle beschikba-,
re middelen. Het noordzeewater
bleef echter binnenstromen, alle po
gingen verijdelend om de .Escapa-
da' met de kop op de golven te
houden. De jonge Zweden zagen te
gen twaalf uur dat er geen redden
meer aan was. Zonder iets te kun-
(Zie slot pag. 3 kol. 5)
CAIRO (RTR) Volgens president
Anwar el Sadat is Egypte bereid het
bestand langs het Suez-kanaal nog een
maal met 90 dagen te verlengen, op
voorwaarde echter dat VN-bemiddelaar
Gunnar Jarring zijn vredesmissie zal
hervatten.
Op een tweede verlenging behoeft vol
gens El Sadat niet te worden gerekend.
De 51-jarige opvolger van president
Nasser sprak ten overstaan van leger
officieren in Cairo die hij echter voor
hield dat Egypte indien nodig voor 5
november wanneer de huidige be
standsperiode afloopt) maar ook daar
na gereed moet zijn o mde striid te
hervatten. Hij beschuldigde Israël er
van een routine-bestand langs het ka
naal en langs de andere gevechtsfronten
na te streven waardoor het bestand na
elke 90 dagen automatisch wordt vi
lengd.
VATICAANSTD (AFP-RTR Paus
Paulus heeft voorgesteld dat de pro
blemen van het rooms-kalholieke
priesterambt het onderwerp zullen
vormen op de eerstvolgende synode
van bisschoppen volgend jaar oktober.
Dit heeft de raad van het secretariaat-
generaal van de synode na afloop van
een driedaagse bijeenkomst in Vati
caanstad bekendgemaakt.
Bij de punten die naar de mening van
de raad als basis voor discussie moe
ten dienen op de synode behoort ook
het probleem van de waarde van het
celibaat.
Het voorste! van de paus zou met
grote voldoening en dankbaarheid
door alle bisschoppenconferenties ziin
ontvangen. In een communiqué van
de uit 15 personen bestaande raad
wordt gezegd dat tijdens de bijeen
komst ook al is gediscussieerd over
de waarde van het celibaat, hetgeen
een duidelijke aanwijzing zou kunnen
zijn dat het onderwerp ook op de
agenda van de komende synode zal
voorkomen. De raad is eerder dit jaar
ln het leven geroepen om te helpen
komende synodes voor te bereiden.
Zoals bekend heeft de paus ermee
Ingestemd dat de synodes nu geregeld
om de twee jaar zullen worden gehou
den.
DEN HAAG (GPD) Machteld Ap
pel, de 35-jarige echtgenote van
schilder Karei Appel, Is zondag in
Frankrijk overleden. Het stoffelijk
overschot zal donderdag op Wester-
veld worden gecremeerd.
DEN HAAG ,Wij moeten er
voor zorgen dat we in het delta
gebied niet langs elkaar heen
werken. Dat onze krachten en
wetenschap zo goed mogelijk ge
bundeld worden. En met ,wij'
bedoel ik dan: waterstaatsmen
sen, biologen, meteorologen, na
tuurbeschermers. Allemaal men
sen die direct te maken hebben
met de toekomstige veranderin
gen in het zuidwesten van bet
land door de aanleg van delta-
dammen en de consequenties
daarvan op laat ik het maar
onder een noemer samenvatten
het milieu.' Ir H. A. Ferguson,
hoofd van de deltadienst van
rijkswaterstaat, heeft nu onge
veer een jaar geleden (hij zat
toen nog maar net op deze stoel)
het initiatief genomen tot de op
richting van een stuurgroep mi
lieu-onderzoek in het deltage
bied'.
,Een officieuze groep van des
kundigen', legt hij ons even uit, ,dic
elkaar voortdurend op dc hoogte
houden van de vorderingen op hun
eigen terrein en die regelmatig con
tact met elkaar hebben'.
Aan naam en status van die stuurgroep
tilt de heer Ferguson niet zo zwaar. De
,club' is ook zonder officiële installatie
rond de tafel te gaan zitten en aan het
werk getogen. De stap om tot een
regelmatige uitwisseling van de deskun
digheid te komen heeft overigens op
het departement c n voetafdruk achter
gelaten, die minister Bakker niet onver
meld heeft willen laten. In zijn onlangs
verschenen toelichting op de begroting
1971 kondigde hij aan dat er een mil-
lieuonderzoek Oosterschelde zal worden
verricht en attendeerde hij op het con
tact tussen waterstaat en de wereld
van de biologen.
Wie er zo al zitting hebben in de
stuurgroep onder leiding van ir Fergu
son?
Het zijn er zes: ir P. van de Burgh,
hoofd van de afd. waterhuishouding
en dr. J. J. Dronkers, hoofd van de
waterloopkundige afdeling van de delta
dienst rijkswaterstaat, prof dr. D. J.
Kuenen, bioloog bij de natuurscher-
ming in Arnhem, dr. J. M. Adriani,
directeur van het. biologisch station in
Oostvoorne, prof dr. S. A. Schmidt,
onder-directeur van het KNMI te De
Bilt en dr. K. F. Vaas, directeur van
het delta-instituut voor hydrobiologisch
onderzoek te Yerseke.
resses was ae ijsvorming voor de
scheepvaart, de mistvorming. Daar
kwam bij de nachtvorst voor de land
bouwgewassen en zo kan ik nog wel
even doorgaan. Het hele complex van
aspecten wordt er successievelijk bij
betrokken en het is een langzame groei
van inzicht, waarbij steeds beter ge
waardeerd kan worden de invloed van
bepaalde ingrepen en effecten daar
uit'.
Het initiatief van de kant van water
staat om het milieu-onderzoek te coör
dineren moet niet worden gezien als
een poging van die kant om zelf dit
(Zie slot pag. 6 kol. 4)
Om het misverstand uit de weg te
ruimen als zou er nu pas iets worden
gedaan aan overleg tussen waterbou
wers en biologen in het deltagebied wil
de heer Ferguson toch wel even dit
vaststellen: .Milieuonderzoek in het del-i
tagebied is niet nieuw. Het KNMI is al I
jarenlang bezig' om met ons te bekijken]
wat de klimatologische veranderingen!
zijn als gevolg van de aanleg van de1
deltadammen. Een van onze eerste inte-i
In Zeelands provinciale staten is
vorige week 'vrijdag een discussie
gevoerd over de stuurgroep mi
lieu-onderzoek deltagebied. Over
het doen en laten van deze, op ini
tiatief van rijkswaterstaat inge
stelde groep konden, gs weinig
concreets meedelen.
Een van onze redacteuren had een
gesprek met ir H. A. Ferguson,
voorzitter van deze stuurgroep.
)e afgelopen weken hebben
links en rechts in Neder-
land elkaar weer flink de
lsPtZ mantel uitgeveegd. Ditmaal
BgjBgrJ ging het om de .sabotage-
psychose' hel woord is van
minister Den Toom, Ter
rechterzijde zijn woedende opmerkin
gen gemaakt ten aanzien van diegenen,
die de laatste maanden over de moge
lijkheid van sabotage in net leger heb
ben gesproken en geschreven er zou
sprake zijn van een goed-functioneren-
de subversieve organisatie, zo sugge
reert rechts. Links laat zich evenmin
onbetuigd: in deze sector heeft men de
theorie ontworpen, dat rechts bezig is
te provoceren, onder meer door kleine
en onbelangrijke vernielingen voor te
stellen als sabotagedaden. Men wil een
alibi voor hard ingrijpen, zegt links.
Ook hier wordt een meesterbrein ver
ondersteld: deze strategie van ,law-
and-order'. van gezag en orde. zou knap
zijn uitgedacht door mannen als Van
Riel. Zondagavond kwamen deze ele
menten naar voren tijdens de uitzen
ding Video, een tv-programma waarin
allerlei gegevens rond de sabotage-
psychose keurig op een rijtje waren
gezet. Daarbij bleek nog eens, dat mi
nister Den Toom het woord .psychose'
niet ten onrechte heeft gebruikt: de
Nederlandse samenleving heeft neiging
in dergelijke gevallen de realiteit enigs
zins vertekend te zien.
In dit Video-programma verscheen
ook de minister nog even en hem
werd toen de vraag gesteld, of naar
zijn mening de publiciteitsmedia mede
oorzaak waren van recente sabotage-
activiteiten. De bewindsman zei geen
ja en geen nee, hij kwam er niet goed
uit. Misschien wilde hij wel ,ja' zeg
gen. maar vond hij het verstandiger
om dat maar niet te doen. Er bestaat
namelijk een wijdverbreide neiging
aanwezig zowel
bij links als bij
rechts om pu
bliciteitsmedia te
brandmerken a's
oorzaken van agita
tie. Zo gaat rechts er van uit, dat vele
mensen beïnvloedbaar zijn en mede
handelen onder invloed van radio- en
tv-programma's, krantenpublikaties
enz. Links op zijn beurt stelt vast, dat
rechtse publiciteitsmedia een stem
ming kweken, die tot explosieve situa
ties aanleiding geeft. In dit verband
moet vooral De Telegraaf het als een
soort stokebrand van rechts' ontgel
den.
fcahtlijK
In beide gevallen lijkt ons sprake le
zijn van schromelijke overdrijving.
Het gaat hier immers om een totaal
proces, waarin vele factoren meespe
len zonder dat precies is vast te stel
len welke invloed zij hebben en welke
waarde er in een groter geheel aan
moet worden toegekend. Als regel lo
pen de media in een dergelijk proces
niet voorop, al menen sommigen da*
dit wel het geval is. In werkelijkheid
is het omgekeerd: in de samenleving
ontstaat een situatie plotseling of
langzamerhand waardoor belang
stelling groeit voor bepaalde feiten of
activiteiten. En dat nu is weer van in
vloed op de reacties van de media:
toenemende belangstelling immers be
tekent een grotere nieuwswaarde. Die
nieuwswaarde wordt namelijk groten
deels bepaald door de relatie tussen
feit en samenleving. In Zeeland is
daarvan recentelijk de vereniging voor
milieuhygiëne een voorbeeld: eerst
ging het hier om een betrekkelijk ge
ringe activiteit van enkele mensen, die
zich in toenemende mate zorgen maak
ten over de toenemende vervuiling
van het milieu. In die periode bestond
bij de publiciteitsmedia weliswaar aan
dacht voor deze eerste activiteiten,
maar er werd niet veel reliëf aan ge
geven. In de loop van de daarop vol
gende maanden veranderde dat steeds
meer: de stembusstrijd rond de sta
tenverkiezingen, ingezonden stukken,
discussies in de staten en gemeentera
den, mededelingen over en van de in
dustrie. het waren allemaal factoren,
die én het werk van de bewuste ver
eniging mede richtten ën de belang
stelling voor de door haar behartigde
belangen groter maakten. Dat speelde
allemaal mee in dit proces: een meer
voudige wisselwerking zonder dat ech
ter exact is aan te geven hoe diverse
factoren moeten worden gewaardeerd.
De sabotagekwestie toont zij het
in een geheel ander opzicht een
zelfde beeld. Het begin ervan trok
weinig aandacht en was voornamelijk
van lokaal-politiek belang: een nota
van de Amsterdamse kabouters. Toen
ook de PSP zich er mee begon te be
moeien, ontstond een wat bredere be
langstelling, mede tot uiting komend
in radio- en tv-uitzendingen en kran
tenpublikaties. In dat stadium ook
kwamen er uitspraken van politici die
felle kritiek hadden op de mentaliteit,
die uit de sabotagedenkbeelden sprak,
uitspraken die uiteraard nun weg von
den naar de publiciteit. Daarop kwam
de troonrede met een speciale .orde-
passage, waarop weer commentaren
volgden in binnen- en buitenland (.The
Times' bijvoorbeeld). Recentelijk was
er de omstreden VPRO-uitzending, ge
volgd door het optreden van minister
Klompé door uitlatingen van allerlei
ministers, enfin een lawine van uit
spraken. Ook hier sprake van een
meervoudige wisselwerking, waarbij
vele factoren een rol spelen.
In een dergelijke situatie ontstaat een
vertekend beeld, omdat de één af
gaat op wat de ander zegt of schrijft
en de ander ach en wee roept over
wat de één heeft betoogd. En ieder
reageert daarbij vanuit zijn eigen ach
tergrond. Minister Den Toom waar
schuwde terecht voor een psychose.
Wil men daar echter uitkomen, dient
men terug te keren tot verifieerbare
feiten. In de politiek is een dergelijke
terugkeer wel eens moeilijk.
IR. H. A. FERGUSON