De koopdagkoeken van
Miete de Poorter
.WE HALEN WINST OP KOEWACHT'
extia
FC BRUGGE KRIJGT EEN
MOEILIJKE ZATERDAGAVOND
DE
KLOKKENIST
VAN
HOOFDPLAAT
WINDT
ZICH
NIET OP
AARDENBURGS MUSEUM SLECHTS TWEE
MAANDEN PER JAAR GEOPEND
DE OUDE ZEESTRAAT VAN AXEL
IR. TRIMPEBURGER: ,ER MOET NODIG IETS AAN GEBEUREN'
HENK DE FEBER (SLUISKIL):
VRIJDAG 16 OKTOBER 1970
ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Vele jaren geleden, uit de tijd van vóór 1914, zag
de Axelse Zeestraat er uit zoals de hierbij afgedruk
te foto. Op de achtergrond rechts de toren van het
stadhuis, links de toren van de Ned. herv. kerk.
Juist naast de stadhuistoren een petroleumlamp
van de toenmalige straatverlichting. Het was voor
de .lantaarnopsteker' een heel karwei om iedere
avond met de ladder op zijn schouder, de kom van
Axel af te lopen en er zorg voor te dragen dat de
verlichting tijdig werd ontstoken en weer werd
gedoofd. Ook het onderhoud van deze soms wal
mende straatverlichting eiste de modigc zorgen.
De gemeentewerklieden Gerard Hottinga en Aar-
nout Freekenhorst vervulden onder andere de func
tie van lantaarnopsteker (ontsteker was beter,
maar in ons dialect spraken wij van .opsteken') als
bijbetrekking en zij genoten daar nog een zeer
kleine vergoeding voor.
Links achter de hoge bomen lag nog een zijtak(je)
van het afvoerkanaal Hulst-Axel, die werd ge
bruikt door de brandweer als er bluswater nodig
was. Deze zogenaamde .brandput' werd later ge
dempt met straat- huisvuil, zodat wij feitelijk
binnen de kom onzer gemeente met een onwelrie
kende vuilnisbelt waren opgescheept. De .belt' werd
bouwrijp gemaakt en er werd inderdaad nog een
woonhuis op gebouwd ook!
Rechts zien wij een huisje met wit geverfde luiken,
dit was het café van de fam. De Pooter, thans in
meer moderner vorm verbouwd tot café .Roland'.
Meer naar het zuiden in de Zeestraat stonden ook
toen reeds een paar café's. Twee .zetbazen' uit die
tijd zagen kans om voor één en het zelfde dubbelt
je bij elkaar op bezoek te gaan onder hot genot
van een borreltje, die toen slechts 5 centen kostte!
Resultaat van deze wederzijdse bezoeken: ,De fles
ledig en in 1 schuif van de toonbank (of beter .het
schof van den toog') slechts 1 dubbeltje rijker!!! De
zetbazen een stuk in de kraag!!! De fam. De Pooter
stond er om bekend dat zij vrijwel alle boerenkoop-
dagen in de omgeving met hun consumptietent
afreisden. Een boerenkoopdag was in die tijden een
heel gebeuren in de streek.
Hun specialiteit belegde broodjes was goed in trek
en nu nog spreken oude Axelaars over ,de koopdag
koeken van .Miete De Pooter'.
Alcoholische dranken waren ondanks het verbod
toch ook te koop en werden getapt uit een
petroleumkanü! Mét hun café voorzag de familie in
hun onderhoud.
EN DE BOEREN..
Marie (in onze taal Miete' genoemd)
trouwd met Jakob de Bruine. Het bejaarde echt
paar hield in hetzelfde pand een piepklein winkeltje.
Rekenen konden de oude mensen niet, zij gebruik
ten er bepaade tekens voor zoals X, en O;
zodoende kwamen zij er toch uit met hun lei en
stukje krijt of plankje. Jakob zong en floot de
gehele dag het bekende lied uit de Transvaalse
oorlog: ,En de boeren hebben het o
In een bepaald jaar viel in de familie een sterfgeval
te betreuren en wel op de zaterdag vóór de
pinksterkermis en .Leiden was in last'. Immers met
de drukte van deze traditionele kermis voor de
deur, zou het een grote schadepost betekenen als
juist oj> die dagen de zaak gesloten moest blijven:
het draaiorgel had reeds proef gedraaid! In de bij
de wet bepaalde termijn kon men echter de laatste
eer nog bewijzen, juist vóór het openingsuur van de
kermis, waarna het draaiorgel zijn vrolijke klanken
uitstrooide voor de danslustigen.
Het eerste huis midden in de achtergrond is het
geboortehuis van de huidige gemeentesecretaris van
de gemeente Westkapelle. de heer W. K. Dieleman.
De hoge bomen links moesten worden gerooid om
plaats te maken voor de aanleg van de tramlijn
voor de ZVTM.
De tramlijn liep binnendoor achterom de huisjes in
,De Brakken', kruiste de Weststraat, liep via
Kerkdreef. Stationstraat achter de Nieuwendijk
richting Zaamslag. De doorbraak voor de tramlijn
werd later uitgebreid en zo ontstond weer de
Oranjestraat.
Bij ieder kruispunt van de tramlijn met een zij
straat stonden houten borden waarop geschilderd
was Jet op de tram'.
Ondanks deze waarschuwing zijn in de loop der
tijden enkele ongevallen en aanrijdingen met de
stoomtram gebeurd en menige fiets moest het
ontgelden, als de onnadenkende eigenaar zijn fiets
tussen tramlijn en huizen had neergezet.
Ook de stoomtram verdween mettertijd met zijn
schril gefluit en belgeklingel. Die goeie ouwe tram
zou alleen een artikeltje waard zijn om een be
schrijving te geven als die rokend en puffend 's-
morgens vroeg de Kinderdijk afkwam om de boch-
tenrljke helling te nemen door de Oranjestraat! Het
zware bletenvervoer leverde voor de locomotief
dikwijls heel wat moeilijkheden op door het par
cours Axel. Voor het passagiers-vervoer werd
overgeschakeld op diesel-tractie. In 1940 bij
gebrek aan dieselolie waarschijnlijk bracht de
locomotief weer uitkomst voor bv het gedenkwaar
dige, tevens tragische, vervoer van krijgsgevangenen
van Drieschouwen naar Ferkpoldcr.
(S. I. C.)
FC Brugge heeft voor zaterdagavond
een zeer zware uitwedstrijd voor de
boeg. Lierse is op eigen veld een
moeilijke tegenstander en wij zijn
dan ook benieuwd of de Bruggelin
gen, die afgelopen zondag zo'n
Prachtige overwinning behaalden,
met twee punten terug naar huis
mogen keren. Het meest voor de
«and ligt echter een puntenverde
ling. Voor Gantoise wordt het zon
dag een belangrijke wedstrijd. Mede
gegadigde voor de laatste plaats SC
Charleroi komt namelijk proberen
om aan deze ontmoeting minstens
een punt over te houden,
vpor Gantoise telt alleen de over
winning. Beerschot dat over zijn in
zinking heen lijkt te zijn speelt za
terdagavond thuis tegen Racing Whi
te. De ploeg van Jean Dockx zal
echter geen gemakkelijke prooi wor
den. Anderlecht speelt opnieuw een
VOETBAL
IN BELGIË
uitwedstrijd en wel tegen St. Trui
den. Het zal voor de Brusselaars
een zware opgave worden om zich te
revancheren voor de nederlaag van
afgelopen zondag. Standard Luik
lijkt een gemakkelijke overwinning
tegemoet te gaan tegen Beveren
Waas. De Waaslanders zijn hopeloos
uit vorm, en Standard is geen ploeg
om zich door de mannen van aan
voerder Robert Rogiers te laten ver
rassen. Waregem kan zijn mooie
plaats op de ranglijst behouden
door thuis FC Luik te verslaan.
Crossing Schaarbeek heeft de moei
lijke opgave om doelpunten te ma
ken tegen het defensief ingestelde
Antwerp. Toch verwachten wij een
kleine overwinning voor Crossing.
Bij de wedstrijd Union-Diest tenslot
te lijkt een gelijkspel het meest op
zijn plaats.
HOOFDPLAAT Nog twee en een halve maand en dan blijft de heer J.
A. Leenhouts, koster en klokkenist van de Nederlands hervormde kerk in
Hoofdplaat, de wekelijkse klim naar het topje van de toren van deze
kerk bespaard. Het gemeentebestuur van Oostburg, heeft het nameb'jk
niet nodig gevonden, om de heer Leenhouts als klokkenist te handhaven.
Met ingang van 1 januari 1971 wordt de Hoofdplaatse klokkenist eervol
uit zijn functie ontheven.
De reden van het ontslag is voor de heer Leenhouts een volslagen
raadsel. Jk heb alleen gehoord dat ik er mee moet stoppen. Maar
waarom, dat is mij nooit verteld', zo zegt hij. Op de vraag of de heer
Leenhouts zelf nooit eens naar de reden van zijn ontslag heeft
geinformeerd, antwoordt hij ontkennend. ,Dat kost nogal wat moeite.
Het ls een hele reis van Hoofdplaat naar Oostburg. En daar heb ik geen
tijd voor. Maar nu u erover begint, geloof ik niet dat het zo'n slecht idee
is om eens een briefje te schrijven. Eigenlijk ben ik ook wel be
nieuwd'.
Zeventien jaar geleden werd de klok van het idyllische kerkje aan de
zorgen van de heer Leenhouts toevertrouwd. De heer Leenhouts, die in
het dagelijks leven zijn brood in de wegenbouw verdient, vertelt:
Voordat ik koster en klokkenist werd, deed een bejaarde man dit werk.
Maar die man kon het vanwege zijn leeftijd niet meer volhouden. Vooral
het trappen lopen ,ging hem niet zo best meer af. Het zijn tenslotte 35
treden*. Nu lijken 35 treden niet zoveel. Maar wie de moeite neemt om
eens met de klokkenist de toren in te gaan, komt al spoedig tot andere
gedachten. Vooral wanneer deze beklimming dan 's avonds moet gebeu
ren. Er is geen verlichting in het torentje en alleen in het schijnsel van
een miniscuul zaklantarentje, gaat de klokkenist voor de wankele stoffige
houten trapjes op. Eenmaal moeizaam boven gekomen, besef je pas, dat
die 35 .schamele' treedjes een bijzonder moeilijke hindernis vormen om
te nemen. Vooral omdat je voortdurend moet oppassen niet je hoofd te
stoten, hetgeen overigens geen gemakkelijke opgave is. Boven in de toren
van het rond 1780 gebouwde kerkje klopt het hart van de klok, waarop
de inwoners van Hoofdplaat eigenlijk het horloge gelijk op moeten
kunnen zetten. De Hoofdplaters hebben daar echter een paar jaar
geleden wijselijk van afgezien, omdat ze anders hopeloos te laat op hun
afspraken zouden komen.
,De klok, die 48 jaar oud ls, is eenmaal in reparatie geweest. Daarna
heeft hij het nooit meer goed gedaan. Of hij loopt helemaal niet, of hij
loopt een heel eind achter'.
Heeft de heer Leenhouts in zijn 17-jarige loopbaan als klokkenist nog
wel eens leuke dingen meegemaakt? Jk zou niet weten wat. Ik ging
gewoon iedere zondag de klok schoonmaken, maar leuke dingen, nee die
maak ik niet mee. .Overigens schijnt de heer Leenhouts zich niet druk te
maken over het feit dat hij zich eerdaags geen klokkenist meer mag
noemen. ,Ach, ik heb het altijd wel aardig werk gevonden. Ik zal niet
lang over mijn ontslag treuren. Het was een leuk bijbaantje, maar meer
ook niet'.
AARDENBÜRG Het oudheidkundig museum in Aardenburg heeft voor
dit jaar het smalle deurtje voor bezoekers gesloten. Een klein kattebelle
tje op een van de ramen van het twee jaar geleden geopende musuem,
maakt de voorbijgangers erop attent, dat na zestien augustus alleen
groepen, mits zij hun komst hebben aangekondigd, eeen kijkje in het
intieme museum kunnen nemen. En dit is, volgens ir. J. A. Trimpe
Burger, de conservator van het museum, een onverteerbare zaak.
.Alleen in de maanden juli en augustus kunnen individuele belangstellen
den in het museum terecht. Slechts in het hoogseizoen is er constant
iemand aanwezig om de bezoekers te ontvangen. Na zestien augustus is
het afgelopen'.
De heer Trimpe Burger komt er rond voor uit, dat deze zaak hem
bijzonder hoog zit. Jlet museum is het beste van de streek, en daarom
van nationaal belang. Het is broodnodig dat het museum een vaste
personeelsbezetting krijgt. Dit is in Middelburg en Zierikzee ook het
geval. De gemeent Aardenburg heeft er jammer genoeg geen geld voor'.
De heer Trimpe Burger zelf, ziet als oplossing de aanstelling van een 65-
plusser.
.Dat is zeker te rechtvaardigen, want ook buiten het toeristenseizoen
bestaat er veel belangstelling voor het museum. Een paar dagen geleden
had ik kennisen op bezoek en ik liet hen een kijkje nemen in het
museum. Een paar voorbijgangers zagen licht branden (iets wat maar
zelden gebeurt buiten het toeristenseizoen) en binnen korte tijd had ik
heel wat mensen binnen die ook graag nog eens in het museum wilden
rondneuzen. Wel een bewijs, dat er genoeg belangstelling voor bestaat.
Trouwens, het gebeurt niet zelden dat wildvreemden thuis bij de
conservator aanbellen, met het verzoek of zij het museum mogen
bezichtigen. .Natuurlijk doe je dat dan. Ik vind het niet zo erg, maar je
wilt toch ook wel eens van je vrije dagen genieten'.
Het bezoekersaantal is dit jaar iets teruggelopen. Ook dit is volgens de
conservator te wijten aan de weinig uitnodigende indruk die het museum
maakt. De heer Trimpe Burger wil eerdaags de hele kwestie op een
bijeenkomst van de museumcommissie aansnijden. .Of er snel een
oplossing gevonden wordt, durf ik niet te zeggen. Maar het is wel hard
nodig. De inrichting van het museum heeft vele geld en moeite gekost,
terwijl het nu in feite onrendabel is'.
De heer Trimpe Burger is van mening dat ,zijn' museum het beste uit de
hele streek is. Wat maakt het oudheidkundig museum zo bijzon
der?
In de eerste plaats de beperkte collectie. Wij hebben ernaar gestreefd
alleen archeologische en geologische vondsten ten toon te stellen.
Natuurlijk hadden wij ook nog andere bezienswaardigheden, zoals
vaandels, kunnen exposeren, maar dat hebben wij met opzet niet gedaan.
De conservator van het oudheidkundig museum, ir J. A. Trimpeburger ls
van mening dat het museum het hele jaar geopend moet zijn.
Je loopt anders de kans dat het publiek zich verliest in de kwantiteit.
Bovendien is de voorlichting goed, al hebben wij wel het plan ok de hele
collectie in een catalogus samen te vatten, zodat nog dieper op de
verschillende vondsten kan worden ingegaan. Verder heeft het museum
de beschikking over een groot aantal voorwerpen uit de steentijd. Deze
voorwerpen zijn niet alleen de meest belangwekkende, maar tevens de
oudse voorwerpen die het museum herbergt'
Zondag zal op het Koewacht-terrein
een echte derbysfecr heersen. Om
half drie geeft scheidsrechter A. He-
melsoet het beginsignaal voor de
wedstrijd Koewacht - Sluiskil. Beide
ploegen vertoeven momenteel in het
midden van de ranglijst maar het
verschil in de vierde klas H. is zo
klein dat wanneer één van beide
ploegen de volle winst kan grijpen
deze meteen bij de eerste drie komt
te staan.
Sluiskil heeft zes punten uit zes
wedstrijden en Koewacht vijf pun
ten uit vijf wedstrijden. Biervliet
voert de ranglijst aan met acht pun
ten. Het verschil met Sluiskil is dus
maar twee punten. Het is dan ook
erg jammer dat Sluiskil afgelopen
zondag in de wedstrijd tegen Steen,
zeer onfortuinlijk een punt verspeel
de en mede hierdoor zijn de spelers
van Sluiskil geladen voor de wed
strijd van aanstaande zondag. Toen
wij linksbuiten Henk de Feber vroe
gen wat hij van de uitslag verwacht
te antwoordde hij met veel overtui
ging: .Winst voor Sluiskil', en hij
voegde er nog aan toe ,Uit spelen
wij veel beter dan thuis. Het loopt
bij ons momenteel zeer goed. vooral
in de voorhoede. De mentaliteit on
der de spelers is de laatste weken
ook veel beter en onze nieuwe trai
ner heeft er we! voor gezorgd dat
de conditie uitstekend is. Ik ver
wacht een wedstrijd met veel doel
punten en ben er zeker van dat
Sluiskil er de meeste voor zijn reke
ning zal nemen.
Koewacht-secretaris Van Nieulande
is iets voorzichtiger met zijn voor
spelling. Hij verwacht een spannen
de wedstrijd omdat beide elftallen
niet veel in kracht verschillen. .Goals
maken is voor Koewacht echter
het grote probleem, al gaat dit mo
menteel iets beter dan in het begin
van de competitie. De conditie ver
betert met de wedstrijd, aldus de
heer Van Nieulande. Jammer voor
Koewacht is dat één van haar beste
spelers. Buys, met een blessure suk
kelt en ook het meespelen van Bau-
wens (moet waarschijnlijk werken)
is nog onzeker. Op de vraag of hij
tevreden is met het gelijkspel dat
hij voorspelt, antwoordde de Koe
wacht-secretaris tenslotte: ,Nee dat
niet, maar elk punt dat wij méér
halen is meegenomen'.
De verwachtingen voor de zaterdag
sn zondag te spelen wedstrijden
zijn:
Zondagvoetbal:
2e klas: Terneuzen - NSV (1). MOC
17- Axel (3).
3e klas: HW 24 - Roosendaal (1),
RCS - Vogelwaarde (1).
Breskens - Goes (2). Hontenisse - De
Schutters (3).
4e klas: Hansweertse Boys - Oost
burg (1), Biervliet - Noormannen
(1), Corn. Boys - Steen (1), Koe
wacht - Sluiskil (3), Zierikzee - Clin-
?e (1).
Res. 2e klas: Terneuzen 2 - RBC 3
(3). Alliance 2-Axel 2 (1).
Res.'3e klas: Goes 2 - Breskens 2
(1). HW 24 - RCS 2 (3).
AFDELINGSVOETBAL:
Zaterdag.
Ie klasse: Bevelanders 1-Zaamslag 1
(3), 2e klasse SVD 1-Spui 1 (1),
Tern. Boys 2-Sluis 1 (1), 3e klasse:
AZW 2-VCK 2 (1). Hoek 2-GPC 2
(3), Nieuwland 2-Sluis 2 (1), Vlissin-
gen 8-Zaamslag 2 (2). 4e klasse E:
Apollo 4-Hoek 3 (1), Hoedekensker-
ke 2-Tern. Boys 4 (1), 4e klasse F:
Hoek 4-Corn. Boys 4 (3), Sluis 3-
Oostburg 3 (1), Spui 2-Steen 3 (1),
Tern Boys 5-AZVV 3(3).
ZONDAGCOMPETITIE
le klasse: Renesse 1-Ria 1 (2), Phl-
lippme-Schoondijke (1), Lucior-Aar
denburg (2), Hulsterloo-Domburg
(1). IJzendijke-Hoofdplaat (1).
Res. le klasse: Axel 3-Zeeland Sport
3 (1), Walcheren 2-Vogelwaarae 2
(3), Corn. Boys 2-Hontenisse 2 (2),
Terneuzen 3-Oostburg 2 (1), Goes li
steen 2 (1).
2e klasse: Graauw 1-Sluiskil 2 (2),
Breskens 3-Groede 1 (3). Aarden-
burg 2-Philippine 2 (1), Schoondijke
2-Terneuzen 4 (2), Hansw. Boys 2-
HW 3 (2).
3e klasse: Axel 4-Koewacht 2 (1),
Ria 2-Vogelwaarde 4 (1), Com. Boys
3-Hontenisse 3 (1), Graauw 2-Sluis-
kil 3 (I), Hulsterloo 2-Clinge 2 (I).
3e klasse B: Terneuzen 6-Zeeland
Sport 4 (3), Terneuzen 5-RCS 4 (3),
Hoofdplaat 2-IJzendijke 2 (1), Vlis-
singen 5-Groede 2 (3), Jong Ambon
1-Breskens 4(1).
