DE KLOP OP DE DEUR
MONSTERPRODUKTIE
MET 90 ACTEURS
IN 590 ROLLEN
PONDERDAG 15 OKTOBER 1970
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
19
INA BOUDIER-BAKKER
REGIE
PIETER
HOLLAND
De klop op de deur is een serie van vijftien
afleveringen, elk van 50 a 60 minuten, tel
kens op dinsdagavond. Het slot valt der
halve op 5 januari 1971. De voorbereidingen
van deze monsterproduktie hebben een jaar
In beslag genomen, daarna is de KRO-tele-
visie onder leiding van regisseur Peter Hol
land een half jaar doende geweest met de
opnamen.
De totale kosten belopen 450.000 en de KRO zegt:
•Dat is niet eens zoveel als men bedenkt, dat in
deze serie negentig acteurs liefst 590 rollen vervul
len.' Hoofdfiguur, in de rol van Annette Golde-
weijn, later mevrouw Craetz, is Mieke Bos. die via
de Selvera's, the sound of music en Max Tailleur
haar weg naar de televisie heeft gevonden. De rol
«n haar echtgenoot Frederick Craetz speelt Ton
Frederiks ongetrouwde zusters, die als drie
schikgodinnen mede de draad van het verhaal
spirmen. worden gespeeld door Anita Menist, Elisa-
oeth Versluys en IJda Andrea. Nog een hele stoet
van acteurs, bekende en minder bekende, zien we in
ae bijrollen. De bewerking van het boek is gemaakt
door Jan Staal, die zelf ook meespeelt. Wie deze
serie-opvoering niet meer heeft mogen beleven is de
schrijfster, ina Boudier-Bakker. Zij is tweede kerst
dag 1966 overleden, 91 Jaar oud. Op de deur van
haar huis Oudegracht 333 in Utrecht staat nog
altijd .Boudier.' Dit ls ook het huis waar zij veertig
jaar geleden de klop op de deur heeft voltooid. Het
is haar bekendste boek geworden en het is, zoals
zij in interviews vaak heeft verteld, ook het boek
gebleven dat haar het liefste was. Er moet iets van
haarzelf zitten in Annetje Goldeweijn, het kleine
meisje dat in het begin van het boek aan de hand
van haar vader door het oude Amsterdam drentelt,
daarna opgroeit, trouwt, kinderen krijgt, haar man
verliest en als zeer oud dametje schoorvoetend de
laatste drempel nadert. De schrijfster heeft deze
Annette omringd met tientallen personages, familie
en kennissen. Zij heeft de levensroman van dit
dametje geplaatst tegen de ontwikkeling van de
tijd, een breed opgezet achterdoek, een beeld van
wat er in Nederland en de wereld gebeurde van het
midden van de negentiende eeuw tot in de jaren '20
van de onze. Het valt dus best te begrijpen dat de
televisie brood heeft gezien in dit boek van een
schrijfster, die trouwens het grote voorbeeld dat
Louis Couperus haar heeft gegeven, nooit heeft
ontkend. Curieus genoeg heeft zij weinig vertrouwen
gehad in dit boek, waar zij jaren aan heeft gewerkt
en waarvan het manuscript tenslotte zo dik was
geworden, dat zij het niet meer kon tillen.
De klop leest toch niemand, dat is een veel te dik
boek geworden',verzuchtte zij op 13 mei 1930, toen
zij de laatste bladzijden had geschreven: het nade
rend einde van Annette, met de poes op haar schoot.
Zo zou de schrijfster zei", 36 jaar later, te midden
van haar katten haar einde vinden. Maar haar
uitgever J. W. van Kampen meldde haar: ,Als dit
boek niet inslaat, weet ik van uitgeven niets meer.'
En de oude heer Van Kampen wist het natuurlijk
wel. Ondanks de niet geringe prijs voor die dagen
7,50 voor een boek van meer dan duizend bladzij
den vloog het de winkels uit. Met zo'n vaart dat
in december, traditioneel de drukste maand voor de
boekhandel, weken lang geen exemplaar te krijgen
was. In een jaar tijd haalde het boek negen
drukken. Nu is de 21ste uit en het zal waarlijk de
laatste niet zijn. De klop op de deur de titel is
een vondst van Ina's man Henri Boudier, want de
schrijfster kon zelf nooit titels verzinnen werd
het best verkochte jnevrouwenboek' van de jaren
'30. Mevrouwenboek? Men zal de heren de kost
moeten geven, die het ook hebben verzwol
gen.
En dat alles zonder dat de kritiek iets deed om die
geweldige stormloop op het boek te stimuleren.
Want eigenlijk had Ina Boudier-Bakker met dit
reuzenwerk helemaal niet zo'n juichende pers. Haar
vriendin (en rivale) Top Naeff sprak al smalend
van .Het bombardement op de deur', maar de
vriendschap was al aan het bekoelen en de dames
zouden later boos uit elkaar gaan. Men leze het na
in het boek van Hans Edinga, Tien huizen, duizend
levens. Men kan er ook in lezen hoe de Haagse
criticus Henri Borel, van Het Vaderland, dusdanig
worstelde met het boek, dat hij de eerste helft in
november besprak, de tweede helft pas in januari.
Vader Aden
(Bob Goedhart)
haar een tv-toestel bezorgden. Erg lief', vertelde zij
een bezoekster. .Hij staat in de voorkamer en daar
kom ik haast nooit.' Maar later verhuisde het
apparaat naar de tuinkamer, waar zij haar laatste
levensdagen heeft doorgebracht en daar keek ze
dagelijks met intense belangstelling. In de jaren
1931-'32 is een toneelbewerking (van A. Defresne)
van De klop op de deur met succes opgevoerd door
Het Nederlandsch Toneel, met Charlotte Kohier in
de hoofdrol en daarnaast Cees Laséur, Cruys Voor-
bergh. Sara Heyblom, Ben Royaards en talloze
anderen. De schrijfster was bij de première in de
Amsterdamse Stadsschouwburg aanwezig en zij
gruwde. Maar wie weet hoe verrukt Ina Boudier-
Bakker geweest zou zijn van de tv-bewerking. De
illusie die de camera kan geven gaat immers wel
iets verder dan de toneeltechniek van 1931 ver
mocht. Ook hier is, aanhoudend en steeds luider, op
de deur geklopt.
Pleegdochter
Els Aden
(Cora Briët)
De voornaamste kritiek en die is ook nu van
kracht was wel dat er te weinig verband bestond
tussen het leven van Annette met haar uitgebreide
familie en het breeduit gepenseelde tijdsgebeuren.
Het is natuurlijk wel aardig te vernemen dat
tijdens Annettes huwelijk de tachtigers aan het
woord kwamen, het concertgebouw werd geopend,
de automobielen begonnen te rijden en de eerste
wereldoorlog werd uitgevochten. Maar het staat
allemaal wel erg los van het verhaal en we hadden
het er zelf ook wel bij kunnen bedenken, als we
daar behoefte aan hadden. De televisiemakers zul
len van dit weelderige decor wel dankbaar gebruik
hebben gemaakt. Tenslotte hebben we in de Forsyte
Sage ook een oud journaalfilmpje gezien over de
begrafenis van koningin Victoria.
Hoe zou Ina Boudier-Bakker zelf hebben gereageerd
op deze produktie? We kunnen er alleen maar naar
gissen. Zij was al diep in de tachtig, toen vrienden
Miljoenen Nederlanders
litlen de laatste weken
iedere dinsdagavond aan
de beeldbuis nu de KRO
ij gestart met een nieuwe
tv-serie in de traditie van
de Forsyte Sage en de
boeken der kleine zielen.
Met een oudejaar staf e-
reel, waarbij Teulings,
nu niet meer als commis-
aris Maigret maar als
vader Goldeweyn, en
Mary Smitshuysen het
glas hebben geheven op
het jaar 1858, is het spel
begonnen.
Fred Mies Jennie
(Ad van Kempen) (Paula Petri) (Cehz Nuf aar)
Jacques Hartonius
(John Lanting)
Rosa, tweede vrouw
Pieter
(Bruni Heinke)
gehuwd
met
Sophie Craetx
(Dinny Noach)
Bob de Leuvene
(Mendel de Boer)
gehuwd
met
Klaas Doorman,
neef van
Fransje Stevensen
(Jan Juray)
Stien Doorman
(Ditty Doornbos
Annet Goldeweyn
(Mieke Bos)
gehuwd
met
Betsy Doorman
(Carletta Banting)
Philip Craetz
(Carol v. Herwijnen)
Jetje Craetz
(Els Scherjon)
F rits Craetz
(Cees Linnebank)
gehuwd
met
Louise
(Anita Menist)
gehuwd
met
Oom Pieter Craetz Tante Sophie
(Ben Aerden) (Jeanne Verstraete)
Adolfine
(IJda Andrea)
gehuwd
met
gehuwd
met
Hes
(Diana Marlet)
Sytze Jélle Goldeweyn
(Jan Teulings)
Fransje Stevensen
(Mary Smitshuysen)
gehuwd
met
gehuwd
met
Lom Annet Seb
(Valentijn Ouwens) (Jenifer Willems) (Frits Wiegel)
Caroline
(Elisabeth Versluys)
Eugenie de Montfarel
(Ine Veen)
Pieter Craetz
(Herman Lutgerink)
gehuwd
met
Jan Melchers
(Piet v .d. Meulen)
Fr ancien Craetz
(Rita Maréchal)
