PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
HOESSEIN GEEFT BEVEL HET
VUREN TE STAKEN
Loena-16 met maanmateriaal
op terugweg naar de aarde
Witte raaf vier', vijf dagen namaak-
oorlogsgeweld rond de Oosterschelde
(ff. fff..
Vandaag
in de
krant...
Den Toom wil niet
in tweede kamer
Primitieven
en heiligen
213e jaargang - no. 223
WAARIN OPGENOMEN DE M IDD ELB U RG SE, VLI SSI N GS E, G O ES E, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
>lr«t<« NV l«h. MIJ. vin d« CV Provincial! Znuvrii Co
0 «ur. VIlM-, Wllilr. 56-60, tol. 5144 |b|] red. 4799
Zlerlkzee, rod. tol. 3346. «dm. tol. 2094 0 Advei
Crot« Markt 2. t
It f 17.20 oer fcworlMl.
Dinsdag 22 september '70
VS HOUDEN TROEPEN GEREED VOOR EVACUATIE
AMMAN, WASHINGTON, PARIJS (RTR, AFP, GPD) Ko
ning Hoessein van Jordanië heeft maandagmiddag direct na ont
vangst van een boodschap van de Egyptische president Nasser zijn
troepen gelast het vuren in Amman te staken. Bij de gevechten in
de Jordaanse hoofdstad zijn tot dusver, naar verluidt, vijf- tot tien
duizend doden en gewonden gevallen.
Deze cijfers weiden in Beiroet genoemd door een functionaris van
het internationale Rode Kruis, Marcel Boisard, die juist uit Amman
was aangekomen. De Verenigde Staten hebben maandag infanterie-
en parachutisteneenheden in binnen- en buitenland in staat van pa
raatheid gebracht voor een mogelijke evacueringsactie in Jordanië.
In Amerika gebeurde dat met de 82ste luchtlandingsdivisie in Fort
Bragg, terwijl in West-Duitsland eenheden van de achtste infanterie
divisie en nog een infanteriebrigade paraat werden gemaakt. Er zijn
alvast transportvliegtuigen naar de bondsrepubliek gezonden.
Voorts liecft liet Pentagon meer sche- van zijn plannen voor een Europese
pen (met 1.500 mariniers aan boord) reis, die zondag aanstaande moet begin-
en vliegtuigen naar de Middellandse nen.
mentator brigade-generaal Chaim Her
zog, voormalig hoofd van de inlichtin
gendienst, verklaarde maandagavond
voor de radio dat Israël niet onver
schillig kan staan tegenover ,een radica
le wijziging van de grenzen in het
gebied', doelend op de Syrische inval in
Jordanië zinspeelde hij op een mogelij
ke Israëlische actie door te zeggen dat
,of de grenzen heilig zijn of, als ze voor
de Syriërs niet bestaan, in het gehele
gebied niet bestaan'Hij vond deze
ontwikkeling daarom .zeer ernstig voor
wat Israël betreft'. Daalde het Syrische
Zie slot pag. 3 kol. 5)
Zee gedirigeerd. Zij zijn onttrokken aan
de Atlantische vloot. Er behoort onder
andere een vliegdekschip toe
De bestandsorder van Hoessein staat,
duidelijk in verband met de Arabische
topconferentie die vandaag in Cairo
wordt gehouden, en waarop getracht
zal worden een verzoening tussen Hoes
seins bewind en de Palestijnse verzets
beweging tot. stand te brengen. De kan
sen op succes lijken zeer gering. Presi
dent Atassi van Syrië is al in Cairo
aangekomen, volgens zijn minister van'
voorlichting echter niet om de topcon
ferentie bij te wonen maar om overleg
te plegen met de presidenten van Egyp
te, Libië en Soedan, welke drie landen
een bemiddelingscommissie voor Jorda-'
nië vormen.
Syrië
Jordanië heeft Syrië van agressie be
schuldigd. Twee tot drie Syrische pant
serbrigades zijn naar verluidt de Pale
stijnse guerrillastrijders in Noord-Jorda-
nië te hulp gekomen. De Israëlische
radio sprak van zeker '200 tanks. In
Amman is uit zeer goede bron verno
men dat koning Hoessein en zijn offi
cieren zeer bezorgd zijn over de situa
tie in het noorden van het land. De
Syrische troepen zouden stellingen heb
ben betrokken langs een lijn van meer
dan twintig kilometer, dwars door
Soord-Jordanië. Syrië ontkent alle be
lichten over een inval, maar in Was
hington herhaalde Nixons perschef
Ziegler maandag dat er naar het oor
deel van de Amerikaanse regering dui
delijk sprake is van Syrische interven
tie. Na afloop van spoedberaad tussen
Nixon en diens naaste medewerkers
deelde Ziegler mee, dat Amerika de
toestand in Jordanië als zeer ernstig en
gecompliceerd beschouwt. .Er blijft een
grote mate van onzekerheid bestaan.
Wij volgen de ontwikkeling zeer aan
dachtig, en blijven diep bezorgd voor
de Amerikaanse gijzelaars en onze an
dere onderdanen daar,' zo voegde hij
eraan toe. Van de Amerikaanse ambas
sadeur in Amman was echter nog geen
aanbeveling voor de evacuatie van Ame
rikaanse burgers binnengekomen.
Rechtstreeks contact met Russische lei
ders had Nixon niet over de crisis
gehad, en de situatie had nog geen
aanleiding gegeven tot een wijziging
Irbid bezet
Het Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken verklaarde maandag,
dat er geen twijfel over bestaat dat
Syrische regeringstroepen a
strijd in Jordanië deelnemen. Wel
was er de mogelijkheid dat enkele
van de eenheden die Jordanië binnen
gedrongen zijn, uit afdelingen van
het Palestijnse bevrijdingsleger be
staan. De numerieke sterkte vaft de
bewuste strijdmacht raamde woord
voerder McCloskey op .verscheidene
duizenden.' Volgens het State Depart
ment hebben de Syrische troepen
zich in het gebied tussen Irbid en
Ramtha ingegraven. Irbid wordt dooi
de Syriërs bezet gehouden.
Volgens de Palestijnse radio is na de
.glorieuze gevechten' om Irbid een zeer
groot aantal Jordaanse officieren,
der-officieren en soldaten begonnen
over te lopen naar de commando's.
Voorts zou een grote hoeveelheid wa
pens en munitie in Palestijnse handen
zijn gevallen. De Jordaanse 40ste pant
serbrigade is volgens fedajen-mededelin-
gen in de buurt van Ramtha in een slag
van 36 uur vernietigd. De opperbevel
hebber der guerrillastrijders, Jasser
Arafat, vaardigde een ultimatum uit
(dat om 02.00 uur in de nacht
zondag op maandag verstreek), w:
de overlevenden van de brigade werden
opgeroepen zich met hun wapens en
munitie over te Beven, wilden ze niet
door een revolutionair tribunaal wor
den berecht.
Israëls vooraanstaande militaire com-
BEIROET: Aankomst van de eer
ste gewonden met een speciaal
Rode-kruisvliegtuig uit .Jordanië in
de Libanese hoofdstad op de
ze foto is te zien hoe een gewonde
middenop een brandcard uit
het vliegtuig wordt gedragen.
Onontkoombaar loopt de zomer
af nog staan de strandstoelen
klaar maar de kalender weet het
ons al te zeggen: t is herfst en
het stoven in de zon is straks
nog maar een herinnering.
GROTE STAP VOORUIT IN RUSSISCH RUIMTEVAARTPROGRAMMA
(Van onze ruimtevaartmedewerker)
DEN HAAG De Russische Loena-16 die zondag een zachte landing
op de maan maakte, is maandag van de maan opgestegen en op de
terugweg naar de aarde. Het ruimtevaartuig voert maanmateriaal
mee. Deze monsters van maangesteente zijn door de Loena-16 ge
trokken uit de ,Zee van vruchtbaarheid' op een diepte van 350 milli
meter. Dit geschiedde met een elektrische boor. Tass heeft gemeld,
dat de raket donderdag de aarde zal bereiken.
Wanneer de raket de aarde nadert,
zal het voor de terugkeer naar de
aarde bestemde mechanisme met de
maanmonsters van de raket geschei
den worden, de dichte lagen van de
dampkring binnengaan en later aëro
dynamisch afremmen daama met
een valscherm landen, aldus Tass.
Het landingsgestel van de Loena-16
heeft gediend als lanceerbasis voor
de ruimteraket, die naar de aarde
onderweg is, zo meldt Tass nog. Het
op de maan achtergebleven deel
gaat door met het verrichten van
temperatuur- en stralingsmetingen.
Dr William Rubey. hoofd van het
Amerikaanse instituut voor maanwe-
tsnschap, heeft naar aanleiding van
de jongste Russische ruimteprestatie
verklaard, dat de Sowjet-Unie snelle
vorderingen maakt naar een peil.
dat op gelijke hoogte ligt als her
Amerikaanse.
Eerste maal
Het zou voor de eerste maal zijn
dat de Russen zelf stukjes maan
naar de aarde brengen. Zij doen
dat met een onbemand ruimte
vaartuig. terwijl de Amerikanen
net in het afgelopen jaar twee
maal met een bemande capsule
hebben gedaan. Om hoeveel maan
materiaal het gaat, is niet bekend,
noch of dit met behulp van televi
siecamera's van de aarde af door
deskundigen is geselecteerd, of
dat men de Loena-apparatuur zelf
standig een keuze of een greep in
het wilde weg heeft laten doen.
Het is bijzonder knap wat de Rus
sen thans hebben gepresteerd. Zij
slaagden erin een onbemand ruimte
vaartuig onbeschadigd op de maan
te plaatsen, daar werk te laten ver
richten. het weer te laten opstijgen
en naar de aarde terug te halen. Dit
is in verschillende opzichten een be
langrijke primeur. De Amerikanen
hebben mensen op de maan gezet,
daar werk laten verrichten en veilig
naar de aarde teruggehaald. Een
goed opgeleide astronaut kan beter
op onverwachte situaties reageren
en in steeds wisselende situaties een
keuze uit alle mogelijke program
ma's maken dan een robot, die ai-
leen maar kan uitvoeren wat hem in
een geheugen of brein is meegege
ven. In dat opzicht wordt aan een
automatisch onbemand ruimtevaar
tuig veel hogere eisen gesteld dan
aan een bemand. Anderzijds moet
een bemand vaartuig weer aan veel
hogere technische eisen voldoen om
de veiligheid van de ruimtevaarders
te garanderen en bovendien hun
leefklimaat te verzorgen. Ook bete
kent het vervoer van mensen door
de ruimte een aanzienlijk groter ge
wicht van het vaartuig.
Verfijnder
De Russen moeien op hnn manier
veel verfijndere automatische appa
ratuur meevoeren. De Amerikanen
echter veel meer apparatuur en een
veel grotere bedrijfszekerheid waar
borgen. In dc onbemande ruimte
vaart telt een mislukking niet zo
zwaar, zeker niet wanneer deze geen
propagandistische mislukking bete
kent, omdat de Russen de taktiek
volgen niet van tevoren het doel van
een ruimte-experiment aan te kondi
gen.
Het Russische systeem van het on
bemande onderzoek van een ander
hemellichaam geeft voor de komen
de jaren evenwel een enorm voor
deel. In de eerste plaats moet dan
worden gedacht aan het onderzoek
van de buurplaneten Mats en Venus.
Voor bemande vluchten naar deze
planeten moeten leefsystemen voor
de astronauten worden ontwikkeld
en gebouwd, die hun in staat moe
ten stellen ongeveer een jaar in hun
capsule te verblijven. Op zichzelf
vergt dit al een enorme investering
en daarna de bouw van geweldige
ruimtevaartuigen. Daar is Amerika
zeker nog met. aan toe. nu het ruim
tevaartbudget steeds verder wordt
besnoeid. Zonder die bezuinigingen,
die enkele jaren geleden begonnen,
zou Amerika in 1975 mensen op
Mars hebben kunnen zetten. Nu zal
het wel tot het begin of het midden
van de jaren '80 duren. Bovendien
blijkt de planeet Venus zo warm te
zijn, dat mensen daar niet zonder
uitzonderlijk ingewikkelde voorzie-;
mngen kunnen verblijven of zelfs i
maar landen.
Onbemand onderzoek, waarop Rus
land zich specialiseert, vergt niet
deze extra voorzieningen, terwijl ro
bots in staat zijn meer extreme
omstandigheden te verdragen dan
mensen. Weet Rusland zijn techniek
van onbemand onderzoek van hemel
lichamen met de maan als oefenter
rein snel te ontwikkelen, dan heeft
het een goede kans als eerste appa
ratuur op één van de buurplaneten
te laten landen en met materiaal
naar de aarde te laten terugkeren.
dat zou een verbluffend succes zijn,
dat de balans in de ruimte, die
thans naar Amerikaanse kant door
slaat. weer naar de Russische zijde
zou doen kantelen. Misschien is de,
vlucht van de Loena 16 daarvan de
inleiding, maar het zal zeker nog
wel vijf jaren duren, voordat dat
blijkt.
fvuti']» J
Simon Vestdijk
in ziekenhuis
DOORN (ANP) Dc 71-jarige schrij-,
ver Simon Vestdijk ligt scclert de vori
ge week in het Sint-Antonius ziekenhuis j
in Utrecht. Hij is daar ter observatie
opgenomen voor een interne controle.
Volgens zijn vrouw kan zijn toestand j
niet ernstig worden genoemd.
Koude kermis
DE MIDDELBURGERS die de
kermis ook op zondag open wil
den zien. zijn van een koude ker
mis thuisgekomen Dc raad be
steedde er overigens warme uur
'jes aan (pag. 2)
Partijen
D '66 WIL een laatste poging on
dernemen om de impasse in de
oartijpolitiek te doorbreken doar
op regionaal en gemeentelijk ni
veau een discussie op gang te
brengen met PvdA en KVP
'pag. 3).
Experiment
HET BOUWFONDS Nederlandse
lemeenten wil in Amersfoort wo
ningen neerzetten die bij wijze
van proef door de kopers worden
tfgebouwd... (pag. 9).
Nieuws uit Zeeland op
pagina 2,4 en 5
Binnen- en buitenland op
pagina 3,9 en 13
Sport op pagina 7
Radio en tv op pagina 11
Beurs en financiën op
pagina 13
HULP AAN
JORDANIË
DEN HAAG (GPD) Het Neder -
landsche Roode Kruis heeft zijn
rampengiro 777 opengesteld voor
hulpverlening aan de slachtoffers
van de oorlog in .Jordanië. Verle
den week zijn vijftig sets bloed-
plasma naar het internationale
Rode Kruis in Genève verstuurd,
dat voor doorzending zorgdraagt,
deze week worden er nog eens 900
sets verzonden
Het Rode Kruis heeft contact met
het Palestina Comité, dat een
iparte inzamelactie heeft geopend
voor de Palestijnse Rode Halve
Maan. een onofficiëleRode-Kruis
organisatie in het Midden-Oosten.
Volgens het. Nederlandsche Roode
Kruis is er beslist geen samenwer
king met het Palestina Comité,
omdat haar actie eenzijdig gericht
is. Men houdt elkaar wel op de
hoogte van de resultaten.
Belgische overheid
treedt op tegen
privé-milities
DEN HAAG (ANP) De minister van
defensie, de lieer W. den Toom. heeftl BRUSSEL (ANP) De Belgische mi-
het secretariaat van de WD laten we- nister van justitie, Vranckx, beeft een
ten, dat hij zich niet verkiesbaar zal wetsontwerp voorbereid dat de Belgi-
stellen voor de tweede kamer. i sche overheid in staat stelt te kunnen
Ook de minister van financiën, dr H. J. optreden tegen de in België voorkomen-
Witteveen, heeft, de VVD medegedeeld, de zogenaamde privé-milities, zoals bij
dat hij zich niet meer beschikbaar wil i oorbeeld de Vlaamse Militanten Orde
stellen voor een eventuele kandidaat-! (V.MO).
1 stelling voor de tweede kamer. Wel Her ontwerp kom- eerstdaags in de
i stalt hij zich beschikbaar voor de kan-'parlementscommissie voor justitie en
didaatstelling voor de eerste kamer.wordt dan ter goedkeuring doorgezon-
Van deze kamer maakte dr Witteveen den naar het parlement. Het ontwerp
I reeds van 1959 tot 1963 deel uit. beoogt een verbod var de privé-milities
en van groeperingen die door hun op
treden de rust en de veiligheid pogen te
Sultan Abdoel Halim, de vorst van
de deelstaat Kedah. is in Koeala Loem-
poer beëdigd tot koning van Maleisië
voor een periode van vijf jaar. De 42-
jarige sultan was in juli tot koning
gekozen door de vorsten van de negen
Maleisische staten.
verstoren' De indiening van het wet
sontwerp komt nadat vorige week een
dode viel toen een groep Vlaamse mili
tanten 's-nachfs op een groep affiche
plakkers van het Waals Front des Fran
cophones (FD.-) stootte en deze met
knuppels aftuigde.
BELGISCHE EN NEDERLANDSE MILITAIREN OP GROOTSCHEEPSE OEFENING
UITVOEREN VAN ENKELE
RAIDS EERSTE DOEL...
HAAMSTEDE Vijandelijke
troepen hebben vannacht het
vliegveld Haamstede bezet en
rukten vervolgens op naar de
haven van Burghsluis, welk
strategisch punt ook in hun
handen viel. Mariniers hadden
de aanval op het vliegveld
voorbereid, waarna omstreeks
negen uur 's avonds de eerste
parachutisten op het vliegveld
Haamstede neerdaalden ter
voltooiing van de verovering.
Gezamenlijk trokken de troe
pen daarna op naar Burgh-
>luis, waar het gevecht om de
haven eveneens in hun voor
deel werd beslist.
Maar, zo stond het ook in hel draai
boek en dc bevolking van Schouwen-
Duiveland zal van deze hele gewcldda
dige actie weinig hinder hebben on
dervonden. want het betreft hier
slechts de militaire oefening .Witte
raaf vier', die tot en met 25 septem
ber rond de Oosterschelde wordt
gehouden. Het eerste treffen in deze
oefening, waaraan zo'n 1000 man
Nederlandse en Belgische militairen
deelnemen, vond plaats in de nacht
van maandag op dinsdag. Het was
nog maar het voorspel van de eigen
lijke oefening, die draait om de
strijd tussen de .Groenen' en de
.Blauwen.'
Het voorspel, dat niet in de praktijk
werd gebracht, zou als volgt zijn
geweest: de .Groenen' hebben
Zeeuwsch-Vlaanderen bezet en doen
pogingen om ook meester te worden
over Zuid-Beveland. maar bij het
Kanaal door Zuid-Beveland worden
ze door de .Blauwen' staande gehou
den. De .Groenen' veroveren vervol
gens wel Tholen en St-Philipsland.
Schouwen-Duiveland daarentegen is
in handen van de .Blauwen.' waar
van enkele pelotons hun tenten heb
ben opgeslagen op het vliegveld
Haamstede en bij de haven Burgh
sluis, in afwachting van versterking.
Toen kwam dan de aanval van de
.Groenen'. Mariniers landden op het
eiland en veroverden met medewer
king van de parachutisten het vlieg
veld en de haven. De .Blauwen'
moesten zich over de Oosterschelde
terugtrekken op Walcheren en
Noord-Beveland ter weerszijde van
de Veerse Gatdam.
Deelnemers
Aan de oefeningen, die onder de
algehele leiding staan van de majoor
der mariniers A. G. Laurens, wordt
deelgenomen door een compagnie
van de genie uit Wezep, twee com
pagnieën van de mariniers uit Doorn
en mensen van het derde bataljon
paracommando uit Belgic. Voorts
zijn er helikopters van het squadron
7 uit Valkenburg en enkele Belgi
sche helikopters, landingsvaartuigen
van Texel en het patrouillevaartuig
luns .Balder.' De kikvorsmannen, die
ook een belangrijk aandeel in de
oefening krijgen, komen uit Doorn
en van de lints .Soemba' van het
niarineduikbedrïjf te Den Oever.
De elkaar bestrijdende groepen, de
.Groenen en de .Blauwen.' hebben
ieder uiteraard hun eigen comman
dant.
Zo staan de in het nauw gedreven
.Blauwen' onder leiding van de ma
joor der mariniers P. de Roche-
mont, terwijl de .Groenen' hun lei
ding hebben toevertrouwd aan de
Belgische kapitein Verstraete van
het derde bataljon paracommanda's
Dit houdt evenwel niet in dat het
een strijd is van Belgen tegen Ne
derlanders, want de deelnemende
Belgen zijn gelijkelijk over beide
groepen verdeeld. Het is overigens,
met uitzondering van de deeinemen
de Belgen, een zuiver nationale oefe
ning, die in geen enkel verband slaat
met de NAVO. Lie afloop van de
strijd in de nacht van maandag op
dinsdag stond reeds bij voorbaat
vast. want zo had de leiding va'1 de
oefening (die op neutraal terrein op
het vliegveld Haamstede zetelt) het
bepaald. Niet >m de militairen h<=t
initiatief uit handen te nemen, maar
omdat de verdere oefening, wanneer
bijvoorbeeld de .Blauwen* de .Grue-
nen' ervan rouden weerhouden om
het vliegveld te veioveren. dan ge
heel zinloos zou worden.
De schermutselingen van tie afgelo
pen nacht hadden zodoende alleen
tot doel om in tic uitgangsstelling;
voor de werkelijke oefening te ko-|
men. Het doei van .Witte raaf vier')
is namelijk om de manschappen te
oefenen in het uitvoeren van zoge
naamde raids op .vijandelijk' gebied.
Dit houdt in dat men snelle, onver
wachte uitvallen moet uitvoeren met
het oogmerk om vijandelijk materi
aal te vernietigen waarna men weer
naar de basis terugkeeert.
Deze raids worden van beide zijden
(Zie slot pag .2 kol. 2
fNnlangs maakten we een
nogal heftige discussie
mee dit soort gesprek
ken zijn aan ae orde van de
dag over het eeuwige on
derwerp ,de jeugd van tegen
woordig'. Een eeuwig onder-
werp inderdaad: het is niet alleen van
deze tijd, maar van alle tijden. Wel
i heeft het in elke periode bepaalde spe-
Icifieke trekken en juist die spreken de
tijdgenoten meestal het sterkst aan.
Daardoor komen aanduidingen tot
stand, die oppervlakkig bezien correct
lijken, maar bij nadere overweging een
I nogal tijdgebonden karakter hebben. In
I het hierbedoelde debat werd bijvoor
beeld de opmerking gemaakt: .Al dat
progressieve gedoe, lange haren, baar
den. slordige kledij, het is onbegrijpe
lijk'. Progressief gedoe? Wanneer deze
uiterlijkheden symptomen zijn van een
protest houding waarbij een vergaande
maatschappij-omwenteling wordt nage
streefd. dan ligt het in de rede voor
menigeen om deze kenmerken gemaks
halve maar onder te brengen bij het
(misprijzend gebruikte) begrip .progres
sief. Men ziet namelijk in de bebaarde
langharigen de boodschappers der revo
lutie. Wanneer men echter wat meer af
stand neemt, komt onvermijdelijk de
vraag naar voren of het hier niet in
feite gaat om symptomen van een soort
oer-conservatisme.
De Britse hoogleraar John Sparrow
uit Oxford heeft enkele weken ge
leden in het weekblad Sunday
Times een uitvoerige beschouwing ge
wijd aan de uiterlijkheden van bepaal
de jongeren en daarbij kwam hij tot de
conclusie, dat deze symptomen op twee
grond-typen teruggingen, namelijk .the
saint and the savage', de heilige en de
primitieve mens. In zijn meest extreme
vorm waarbij het niet bij uiterlijk
heden is gebleven zijn deze trekken
herkenbaar hij de groep, die onder lei
ding van Charles
Manson de gruwelijk
ste moorden bedreef.
Maar ook in de on
schuldiger vormen
herkent men een po
gen om zich van de huidige maatschap
pij te distantiëren jongeren voelen zich
geroepen tegen die maatschappij te
protesteren daarbij het accent leggend
op menselijke relaties, die niet worden
gehinderd door autoriteit, conventies en
wat niet al. Protest tegen wat als een
corrupte samenleving wordt gezien,
protest tegen en zelfs vlucht uit deze
samenleving. Het druggebruik past in
dit beeld, in laatste instantie ook het
uiterste protest door sommige jongeren
toegepast, dat van de zelfmoord.
Jaren geleden heeft de (in 1964 over
leden) Nederlandse historicus Jan
Romein een theorie ontwikkeld,
waarbij hij de Europese beschaving als
een .afwijking' aanduidde van het alge
meen menselijke patroon. Die bescha
ving zou volgens Romein zijn begonnen
met het analytische denken van de
Grieken in de vijfde eeuw voor Christus:
dit denken was de eerste afwijking
van een algemeen menselijk patroon.
Buiten Europa in Azië, in Afrika
ging dat patroon het minst verloren, ter
wijl inmiddels in het westen zich een ge
heel eigen beschaving ontwikkelde,
voortbordurend op die eerste .afwij
king'. Deze theorie van Romein heeft een
jaar of vijftien geleden begrijpelijk
en niet ten onrechte felle kritiek op
geroepen. maar zij heeft niettemin de
verdienste dat zij twee bepaalde levens
sferen duidelijk tegenover elkaar zet:
de technisch hoog gekwalificeerde
maatschappij van het westen, gebaseerd
op een logische analyse die reeds bi.i de
Grieken is begonnen: daartegenover de
veelmeer synthetische denktrant van de
oosterse wereld. Het eigenaardige nu
van allerlei moderne iongerenprotes-
ten is. dat zij zo duidelijk uiting geven
aan het verlangen naar wat Romein het
algemeen menselijk patroon noemde De
protesterende jeugd tekent verzet aan
tegen de .afwijking' van dat patroon in
haar huidige vorm een technologi
sche en technocratische maatschappij
waarbij zij voorts zoekt naar een nieu
we mens-beleving. In deze gedachten-
gang past de neiging om allerlei denk
beelden te annexeren uit Aziatische lan
den, aangevuld met expressiemiddelen
uit Afrika.
Sommigen geven aan dit verzet, ol aan
de symptomen ervan, inderdaad de
aanduiding .progressief. Met even
veel recht kan echter het woord .con
servatisme' worden gebruikt, zij het dat
het hier een verder strekkende betekenis
heeft dan er meestal aan wordt gegeven:
deze jonge .conservatieven' willen niet
het huidig maatschappijbeeld handha
ven. maar het verstoren om terug ïe
keren naar het algemeen menselijk pa
troon: de heilige en de primitief. De
hier gegeven systematisering is uiter
aard we erkennen het zonder voorbe
houd veel te globaal, de werkelijk
heid is veel ingewikkelder dan zij hier
wordt voorgesteld. Niet elk mystiek
uiterlijk behoeft in deze tijd te worden
uitgelegd als een oproep tot verlooche
ning van de Europese .afwijking'. Geluk
kig maar. In een verloochening van de
Europese civilisatie is namelijk geen en
kele oplossing te vinden voor de pro
blematiek van deze tijd. Men kan het
verleden niet uitwissen, het. vergezelt
ons voortdurend, welk uiterlijk we ons
ook mogen aanmeten. Het verleden is
onze schaduw, ook van de primitieven
en de heiligen van deze tijd, a! kost het
hun nogal eens moeite om met hun
schaduw te leren leven.
Tito in oktober
naar ons land
J^N HAAG (ANP) De president van
de socialistische federatieve republiek
Joegoslavië en mevrouw Jovanka Bror
zullen van 20 tot 23 oktober a.s. op
uitnodiging van de koningin en de prins
der Nederlanden een staatsbezoek aan
Nederland brengen.
