Leerplicht tot
en met 18 jaar
Defensiebegroting (4 miljard)
hoger door stijging prijspeil
13
VERNIEUWING ONDERWIJS VERGT
MEER DAN HONDERD MILJOEN
©i
44
1902 1963 1904 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971
Onderwijzers-tekort
bij basisonderwijs
Meer aandacht voor
belangen consument
Verlaging leerlingenschaal kleuter- en basisonderwijs
HTS-ERS
KRIJGEN TITEL
Uitbreiding van
universiteiten
OVER TIEN JAAR...
Overzicht van
in procenten
enkele UITGAVEN
van het NATIONAAL
INKOMEN
Planbureau BIJ KLEUTERSCHOLEN-OVERSCHOT
Kernprobleem
Omroepbijdragen
worden niet hoger
Aantal studenten
blijft groeien
TWEE MILJOEN
EXTRA VOOR
SPORTHALLEN
KUNSTBELEID
Leerlingwezen
POLITIE HEEFT
ELK JAAR 900
AGENTEN NODIG
NIEUW LUCHTDOELGESCHUT, REORGANISATIE LANDMACHT
algemeen welzijn
Ruim 15 miljoen
voor Europese
luchtbus'
VERKORTING
DIENSTTIJD
WOENSDAG 16 september 1970 Wissel Zeeuws-Vtaanderen
PROVINCIAIE ZEEUWSE COURANT
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De begroting van het ministerie van onderwijs en wetenschappen ligt voor volgend
jaar effectief 560 miljoen hoger dan voor dit jaar. De kale cijfers geven een nog hogere stijging te
zien, namelijk van 845 miljoen. Er staat een totaal bedrag op de begroting van minister Veringa
van 7553 miljoen, hetgeen bijna het dubbele is van de uitgaven voor defensie. Bijna 300 miljoen
van de stijging is echter nodig voor de algemene salarismaatregelen die op 1 januari voor het onder
wijzend personeel van kracht worden. Een bedrag van ruim honderd miljoen is uitgetrokken voor
een aantal vernieuwingen in het onderwijs.
Achter elkaar gezet zijn deze nieu
we maatregelen voor het onderwijs:
t Verlaging van de teerlingen schaal
bij het kleuteronderwijs per 1 ja
nuari 1971 tot 37 leerlingen per klas
{kosten 6.6 miljoen).
Verlaging van de leerlingenschaal
bij het basisonderwijs per 1 augus.
tus 1971 tot 36 leerlingen per klas
{kosten 5 miljoen).
0 Verlichting van de taak van de
schoolhoofden bij het basisonderwijs
door het beschikbaarstellen van een
0 Intensivering en verbetering van
de middelbare opleidingen, aanvulling
van de didactische opleiding, alsme
de van de opleiding van leraren
(kosten 6,3 miljoen).
0 Uatvoering van de experimenten
wet, alsmede subsidie oan regionale
en plaatselijke schoolbegeleidings
diensten (kosten 2,1 miljoen),
t Uitbreiding van de werkzaamhe
den van de stichting voor onderzoek
van het onderwijs (kosten 3,5 mil
joen).
0 Verbetering van het kunstonder,
wijs, waaronder vergroting van het
aantal staftaakeenheden, uitbreiding
van het aantal werkplaatsassisten
ten en verhoging van de materiaal
kosten (kosten f 2,9 miljoen).
0 Maatregelen ten behoeve van de
werkende jongeren (kosten 37 mil
joen).
0 Hogere subsidies voor een groot
aantal bij het onderwijs betrokken
instellingen en organisaties (kosten
24,2 miljoen).
0 Subsidiëring van niet-univeratai-
re theologische opleidingen (kosten
8 miljoen).
0 Extra personeelsplaatsen bij hel
wetenschappelijk onderwijs (kosten
10 miljoen
0 Verhoging van het maximum van
de studietoelagen bij het hoger be
roepsonderwijs (kosten 1,2 miljoen)
Minister Veringa geeft in de toe
lichting bij zijn begroting blijk van
mening te zijn dat zowel de over.
heid ails ieder ander die bij het on
derwijs is betrokken, systematisch
moet zoeken naar nieuwe methoden
voor het verstrekken van informatie
en het wekken van belangstelling
missaris voor het wetenschappelijk
onderwijs, met betrekking tot de her
structurering van het universitaire
onderwijs.
Hei ligt in de bedoeling van de be.
windsman op betrekkelijk korte ter
mijn tot definitieve beslissingen te
komen, die hij in een ontwerp van
wet zal neerleggen. Daarbij zal als
taak aan de universiteiten worden
toebedeeld de zorg voor het post-aca-
demisch onderwijs.
Minister Veringa zegt voorts bevor
dering van de studie, van onderwijs
vernieuwing dringend noodzakelijk
te achten. Hij verklaart zich voor
stander van een centraal vernieu-
wingsorgaan, dat in hoofdzaak uit
full-time deskundigen zal moeten be
staan. Dit orgaan zal nauw moeten
samenwerken met een stuurgroep, die
gevormd wordt uit vertegenwoordi
gers van de grote onderwijsorgani
saties en van dé overheid.
(Van onze parlementaire redac
tie)
DEN HAAG Minister Ve
ringa van onderwijs hoopt bin
nen afzienbare tijd een wets
ontwerp bij het parlement te
kunnen indienen dat het mo
gelijk zal maken aan afgestu
deerden van de hogere tech
nische scholen de titei van in
genieur technische academie
te verlenen. De titel wordt af
gekort tot Ing. Afgestudeer
den van de hogere landbouw
scholen kunnen zich volgens
dit wetsontwerp sieren met dp
titel ingenieur agrarische aca
demie.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Verin
ga van onderwijs heeft gisteren
aan de tweede kamer zijn be
leidsnota werkende jongeren
aangeboden. De nota wil binnen
tien jaar komen tot een optima
le onderwijssituatie voor alle
jongeren tot achttien jaar. De
huidige leerplicht van acht jaar
zal zich in die periode moeten
ontwikkelen tot een twaalfjari
ge volledige onderwijsplicht.
i-
wetenschgSiBS
-~-Q§fensiet
Cultuur- en recreatie.sir,aduwjaa_
"u^twiktetin^s'l%lp^^---===
anp
jaar
voor het onderwijs bij alle lagen van
de bevolking.
De minister bepleit voorts de oprich
ting van een sociaal-cultureel plan
bureau, omdat de voortdurende we
derzijdse beïnvloeding van maat
schappij en onderwijs het noodzake
lijk maakt, dat veel fundamenteel
onderzoek wordt ingesteld naar de te
verwachten maatschappelijke ontwik
kelingen en de repercussies daarvan
op de functie en de inrichting van
het onderwijs.
Nog eens uitdrukkelijk stelt hij in
de toelichting bij zijn begroting dat
iedereen ln net onderwijs optimale
kansen moet kunnen krijgen. Opti
male kansen staat in dit geval niet
altijd gelijk met identieke kansen
vindt de bewindsman.
In de huidige onderwijssituatie ziet
minister Veringa een aantal kern
problemen, zoals hef tekort aan on
derwijs en vorming van de werken
de jongeren en de huidige scheiding
tussen hoger beroepsonderwijs en u-
niversitair onderwijs. Hij stemt in
grote lijnen in met de voorstellen
van prof. Posthumus, regeringscom-
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Radio en televisie
zullen ook komend jaar weer extra
geld nodig hebben Dit is nodig door
een verhoging van de storting in het
fonds voor vervangende investeringen
bij de radio, van verhogingen van de
uurbedragen voor radio- en televi
sieprogramma's en van de uitgaven
voor programme faciliteiten en de
journaaldienst.. Ook is er personeels
uitbreiding nodig bij de NOS en bij
de televisie-afdeling van de grote
omroeporganisaties.
A] deze stijgingen, zo deelt minister
Klompé van cultuur, recreatie en
maatschappelijk werk in de toelich
ting op haair begroting mee, zullen
een verhoging van de omroepbijdra
gen niet noodzakelijk maken. Minis
ter Klompé laat weten dat het hui
digs bedrag in elk geval tot en met
19(3 zal worden gehandhaafd.
De hogere kosten van radio en te
levisie meent de minister te kunnen
opvangen uit een stijging van het
aantal geregistreerde luisteraars en
kijkers en uit de tariefsverhoging
van de ethenreclame per 1 januam
volgend jaar.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Veringa van
onderwijs en wetenschappen houdt er
rekening mee dat liet aantal studen
ten In ons land in 1975 zal zijn ge.
gtroeid tot 125.000 Voor het thans lo
pende studiejaar wordt dit aantal op
100.000 gesteld.
Het toegenomen aantal studenten
heeft ertoe geleid dat voor volgend
jaar boven de begrote uitbreiding met
1626 personeelsplaatsen nog 349 ex
tra plaatsen over 12 instellingen van
wetenschappelijk onderwijs zullen
worden verdeeld In verband met de
groei van het aantal studenten heeft
minister Veringa hef algemeen finan
cieel schema voor de periode 1971-
1975 opnieuw bijgesteld.
In 1971 is een bedrag van
ƒ530.447.000 beschikbaar voor de in
vesteringen van het wetenschappelijk
onderwijs en onderzoek. Dit bedrag
Is exclusief hetgeen nodig is voor de
landbouwhogeschool in Wageningen.
Dit bedrag is als volgt verdeeld:
voor de universiteiten en hogescho
len bijna 369 miljoen, voor de aca
demische ziekenhuizen ruim 85
miljoen, voor de aankoop en bouw.
rijpmaken van terreinen 26,5 min
en voor wetenschappelijk onderzoek
ri4m 49 min.
(Van onze parlementaire redactie).
DEN HAAG Volgend jaar
zullen de leerlingenschalen bij
het kleuter- en het basisonder
wijs opnieuw met één worden
verlaagd.
In de onderwijsbegroting gaat
de minister ook in op de proble
men van de onderwijskrachten,
die precies tegenovergesteld lig
gen. Bij het kleuteronderwijs is
momenteel een overschot. In
1971 zal het aantal geslaagde
kleuterleidsters lager liggen
dan de voorafgaande jaren,
maar in 1972 en 1973 wordt
weer een aanzienlijke stijging
verwacht.
Bij 't basisonderwijs is nog van 'n te
kort aam krachten sprake. Het aam
bod van diploma-bezitters zal vol
gens de minister eind 1071 wel zo'n
900 groter zijn dam de vervamgimgs-
beihoefte. maar het zal toch niet vol
doende zijn om de thans aangekon
digde maatregelen te kunnen opvan
gen.
Voorzichtig
De onderwijsvoorziening zal
voorlopig dan ook moelijkhedem
blijven geven. Eind 1972 wordt
echter volgens de huidige gege
vens opnieuw een overschot ver
wacht en wel van ongeveer 1200
onderwijzers. De minister meenit
echter dat al deze cijfers met
voorzichtigheid gehanteerd moe
ten worden.
Minister Veringa deelt verder mee,
dat een voorontwerp van een nieu
we wettelijke regeling van het ba
sisonderwijs is voltooid. Dit is in
middels aan een aantal onderwijs
organisaties toegezonden met het ver
zoek voor 1 oktober aanstaande ad
vies uit te brengen.
Door het verlagen van de leerlingen
schaal bij het basisonderwijs kan
het probleem van de zittenblijvers
verder worden aangepakt.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De begroting van
cultuur, recreatie en maatschappelijk
werk voor volgend jaar bevat een
extra mogelijkheid voor subsidie van
sportzalen tn van overdekte zwem.
en instructïebaden Naast het nor
male bedrag heeft minister Klompé
hiervoor twee miljoen gulden extra
beschikbaar gesteld.
Verwacht wordt, dat mede hierdoor
in het komende jaar subsidie kan
worden gegeven voor de bouw van
10 a 12 sportzalen Volgend jaar zal
voor het eerst ook de mogelijkheid
bestaan subsidie te verlenen in de
kosten van technisch leidinggevend
kader. Hierbij wordt vooral gedacht
aan het kader, dat leiding geeft aan
jeugdgroepen van sportveren gingen.
Op het terrein van de lichamelijke
vorming en sport is een onderzoek
in voorbereiding naar omvang, en
achtergronden van de ongeorganiseer
de en recreatieve sportbeoefening.
Onder volksontwikkeling en recreatie
krijgt vooral de permanente educatie
grote aandacht Er is 500.000.
uitgetrokken voor experimenten op
dit terrein.
Het openbare bibliotheekwerk vraagt
in zijn aanvullenae functie voor het
onderwijs om een wettelijke rege
ling. aldus minister Klompé in de
toelichting op haar begroting. Een
voorontwerp van wet voor het ge-
Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Veringa
van onderwijs en wetenschappen ver-)
wacht in de eerste maanden van ko
mend jaar een plan in hoofdlijnen
te ontvangen over de vestiging van
cle medische faculteit in Maastricht.
Dit plan wordt opgesteld en uitge
werkt. door de commissie voorberei
ding medische faculteit te Maas
tricht onder leiding van dr J. Tans.
Het plan voor de medische faculteit
zal tevens voorzien in een acade
misch ziekenhuis
Aan de landbouwhogeschool in Wa-
genigen wordt met ingang van dit
studiejaar de mogelijkheid geopend
biologie te studeren. Een commissie
van de rijksuniversiteit in Leiden be
studeert de mogelijkheid om daar een
subfaculteit voor tandheelkunde te
Verwacht wordt dat dit cursusjaar A/TfTITT? (~\T* f T~) VOOl?
de eerste paal wordt geslagen voor vJL/IjL' V L/v/l\
Subsidie muziekscholen
(Van ohze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Minister Klom
pé van cultuur, recreatie en
maatschappelijk werk heeft de
post voor kunsten, oudheidkun
de en natuurbescherming op
haar begroting voor komend
jaar met ongeveer 22 miljoen
gulden kuhnen verhogen. Ruim
negen miljoen hiervan komt
ten goede aan de kunsten, de
rest aan beide andere zaken.
De minister is van oordeel dat
voor een heroriëntatie van het
cultuurgebied een Inventarisa
tie en analyse van wat in de
wereld van kunst en kunste
naars leeft, nodig is. Er is, zo
deelt ze in de toelichting bij
haar begroting mee, een begin
gemaakt met het opstellen van
een nota over het kunstbeleid.
De minister hoopt op korte ter
mijn te kunnen beginnen aan
een overleg met de kunstenaars
wereld over de vraagstukken,
die hierbij aan de orde moeten
komen.
In de begroting voor komend
jaar is een extra dotatie van
200-000.aan het fonds voor
letteren opgenomen. Dit bedrag
is bedoeld als een zekere ver
goeding aan schrijvers in ver
band met het uitlenen via de bi
bliotheken. Voor de overige
doeleinden is in dit begrotings
artikel rekening gehouden met
een verhoging van 213.000.
TV?r verbetering aan de subsi-
dieverhoudingen met de instel
lingen voor muziekonderwijs ia
in de begroting een extra be
drag van 600.000,uigetrok-
ken. Dit is bedoeld voor een
rijkssubsidie aan de muziek
scholen- Ook is rekening ge
houden met het verbeteren van
de salarissen van orkestmusi
ci. Een bedrag van 450.000,—
is gereserveerd om te kunnen
beginnen met het nemen van
een aandeel in de pensioenlas
ten van orkestleden.
Het bedrag voor de monumen-
de nieuwbouw van het
ziekenhuis van de universiteit van
Amsterdam in de Bijlmer-meerpolder.
Na ongeveer twee jaar zal deze
nieuwbouw worden gevolgd door die
van het academisch ziekenhuis van
de rijksuniversiteit van Leiden, Weer
twee jaar later volgt dan de nieuw
bouw van het academisch ziekenhuis
van de rijksuniversiteit in Utrecht.
ANDERHALF MILJOEN
MEER VOOR KNMI
de rijksbegroting 1971 voor een be
drag van 17,9 miljoen. Dit jaar 16,3
miljoen. Van de 17,9 miljoen gaat 12,9
miljoen op aan personeelskosten. De
toelichting cp de begroting vermeldt
geen bijzondere nieuwigheden. Alleen
dat het personeelsbestand met 8 man
mag worden uitgebreid en daarmee
op 522 zal komen. Voorts dat volgend
jaar het lichtschip Goeree zal wor
den vervangen door een onbemand
lichteiland waarop automatisch wer
kende .netereologische (en oceano-
grafische) bist rumen ten zullen wor.
den geplaatst.
VERWACHTING VOOR 1971
Hel prijspeil van de
- particuliereccoGumplie
stijql4,97o.
Heerlen zal de primeur krijgen
van een streekcentrum voor
werkende j'ongeren.
Minister Veringa laat in zijn nota
weten dai het beleid ten aanzien
van de werkende Jongeren in het af
gelopen jaar intens: eve stud:e en
voorbereiding heeft gevraagd. De no
ta schetst eeD beleid dat uit drie
delen bestaat:
Het in versneld tempo verwe
zenlijken van de mogelijkheden die
:n de bestaande onderwijswetten lig
gen besloten.
Het toewerken naar een nieuw
soort part-time onderwijs, dat de
schoolcompenent van het toekomsti
ge participatie-onderwijs za! worden
en het voorbereiden van de maat
schappij-component van dit onder
wijs aoor het treffen van maatrege
len in de arbeidssfeer.
De verwezenlijking van het recht
op onderwijs voor werkende jongeren
moeten worden ingevoerd.
Op het terrein van die wettelijke
verplichtingen worden al twee maat
regelen aangekondigd d e op 1 augus
tus volgend jaar zullen ingaan:
De leerplicht zal van acht tot
negen jaar worden verlengd. In en
kele gevallen kan dit negende jaar
worden vervangen door een gedeel
telijke leerplicht.
De partiële onderwijsplicht van
een dag per week gedurende een
jaar voor wie nog geen 16 jaar is
maar wel leerplicntvrij, zal worden
ingevoerd.
Nederland telt momenteel negen zelf
standige streekscholen voor bereops-
begeleidend onderwijs. Een verdere
uitbreiding is mede afhankelijk van
de bouwkundige voorzieningen die ge
troffen moeten worden. In elk ge
val staat het vast dat Heerlen de
primeur zal krijgen van een eerste
streekcentrum voor werkende jonge
ren. Hierin zullen zijn samengebracht
een school voor beroepsbegeleidend
onderwijs, een mater amabilisschool
en een levensschool. Een landelijke
stuur- en uitvoeringsgroep zal der
gelijke expenmenten begeleiden.
Minister Veringa verwacht l>ovendien
dat door verdere concentratie van
cursussen aan lagere technische scho
len en door het tot stand komen van
meer streekscholen en streekcentra
de opheffing van de avondscholen
zich de komende jaren in een ver
sneld tempo zal voortzetten.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG In de komende tien
jaar moet elk jaar ongeveer negen
honderd man worden aangetrokken
tie
de sterkte van de gemeentepol
erantvvoord peil te hoi
den. In 1974 en in de jaren daarna
worden namelijk veel pensioneringen
verwacht. Dit betekent overigens dat
vijftig procent meer adspiranten zul
len moeten worden verworven dan in
de afgelopen jaren.
Op dit moment worden verschillen
de plannen op het ministerie van bin
nenlandse zaken uitgewerkt, zoals de
verbetering van de wervingsorgani
satie. Minister Beernink wil de aan
stelling van vrouwelijke krachten bij
de politie bevorderen, omdat zij in
de praktijk goed blijken te voldoen.
Met minister Polak heeft mr Beer
nink besloten dat voortaan ook vrou
wen kunnen warden toegelaten tot de
opleiding aan de Nederlandse Politie
Academie.
Nog dit jaar zal waarschijnlijk een
begin worden gemaakt met de nieuw-
lon-
(Van onze parlementaire redactie).
DEN HAAG Minister Nelis-
sen van economische zaken acht
een uitbouw van de mogelijkhe
den aan consumentenzijde, om
tot een goede vertegenwoordi
ging te komen in het overleg
met de overheid over consumen-
bouw moet in 1972 zijn voltooid.
.Het is wenselijk gebleken', aldus mi
nister Beernink, .meer aandacht te
besteden aan de taak van de ge
meentepolitie op het stuk van orde
maatregelen'. De bewindsman denkt
erover om de opleiding van mobiele
eenheden landelijk aan te pakken,
.waarbij in het bijzonder rekening zal
worden gehouden met de behoeften
van deze tijd, die om een genuanceerd
optreden vragen. Aan de pschologi-
sche begpffHjgjafjgg
dacht d
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Na de vernieuwing van het pantserwapen met de
Westduitse Leopard-tank, richt defensie zich nu intensief op de
modernisering van de luchtafweer. Daarvoor zal in de jaren 1971-
1976 totaal 650 miljoen gulden worden uitgetrokken, waarvoor
100 stuks geschut met munitie en onderdelen kunnen worden ge
kocht. De experimenten met luchtafweersystemen op een Leopard-
onderstel (kanonnen met ingebouwde zoek- en volgradar) verlo
pen zo goed, dat voorjaar 1971 een keus kan worden gedaan. Voor
de eerste aanbetaling staat 10 miljoen op de begroting 1971, die
in totael de 4 miljard overschrijdt.
voor de groeiende macht ter zee van
de Sowjet-Unie, waartegen de te
ruggang in de marinesterkte van het
westen gevaarlijk afsteekt.
Mede onder invloed daarvan worden
voorbereidingen getroffen voor het
ontwerp van fregatten die tussen
1975 en 1980 onderzeebootjagers
moeten vervangen. Wat betreft een
tweede bevoorradingsschip, waarop
lang is aangedrongen, is nu de knoop
doorgehakt: in de begroting is de
eerste termijn voor de bouw van
een dergelijk schip opgenomen.
Landmacht
rapport over de mogelijkheden ver
wacht, waarna een keus kan wor
den gedaan. Wel staat vast dat er
van 1972 tot 1976 belangrijke in
vesteringen moeten worden gedaan
in nieuwe geleidewapensystemen.
In de legersterkte is een geleidelijke
teruggang te zien: van 31.943 man
in 1969 via dit jaar 31.413 man naar
volgend jaar 30.761. Die daling komt
geheel voor rekening van de land
macht, waar de behoefte aah burger
en militair personeel aanzienlijk
kan worden teruggebracht.
tenaangelegenheden bijzonder
urgent. De groei van de consu
mentenorganisaties kan volgens
hem daarin niet voldoende voor
zien. Het Consumentencontact
orgaan zal dan ook een hogere
subsidie krijgen, die kan dienen
voor het aanstellen van een fl/lJLA
nieuw staflid. Meet aandacht voor
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Klompé
van cultuur, recreatie en maatschap,
pelijk werk hoopt binnenkort te kun
nen starten met het uitwerken van
een voorontwerp van wet op het
maatschappelijk en cultureel welzijn.
Zij acht voor een meer systematische
ontplooiing van maatschappelijk en
cultureel welzijn wettelijke regelin
gen van groot belang. B:j het op
stellen van het wetsontwerp zal re
kening worden gehouden met dc ad
viezen die het ministerie zullen be
reiken naar aanleiding van het om
advies rondgestuurde memorandum
.voorbereiding wetgeving maatschap
pelijk en cultureel welzijn'.
Naast het vergelijkend warenonder
zoek, dat volgens minister Nelissen
zijn bestaansrecht al voldoende heeft
bewezen, aoht de minister de infor
matieve etikettering van betekenis.
Hij acht het moment aangebroken
om op dit terrein tot meer initiatie
ven te komen en het bedrijfsleven
ertoe te brengen de etiketten toe te
passen. Er zal dan ook meer geld
voor beschikbaar worden gesteld.
Op grond van informaties die de mi-
nister van de consumentenorganisa
ties hoopt te verkrijgen hoopt minis
ter Nelissen een beter inzicht te krij
gen in de misstanden inzake mislei
dende reclame. Op basis daarvan
hoopt hij er tegen te kunnen gaan
optreden. Komend jaar zal een wets
ontwerp worden ingediend om agres
sieve colportage aan banden te leg
gen. Voor onderzoeken en activitei
ten ten bate van de consument is
1,2 miljoen beschikbaar. Dat is een
verhoging (met 20 procent.
Werden in 1968 de defensie!asten
voor 1971 nog op ruim 3.5 miljard
begroot, de werkelijke uitgaven be
dragen nu 4.000046.113 gulden. Deze
verhoging, in weerwil van de reorga
nisaties bij de luchtmacht, schrijft
minister Den Toom toe aan de niet
voorziene stijgingen van het kosten-
cn prijspeil. Er is een situatie ont
staan, waarin de krijgsmachtsonder
delen urgente voorzieningen hebben
moeten beperken of uitstellen om
binnen dc. gestelde financiële gren
zen te blijven, aldus minister Den
Toom, die dit de grootste teleurstel
ling noemt welke hij heeft moeten
incasseren.
Ook voor het overige overheersen
grote resreves en teleurstellingen de
ze begroting voor het komende jaar,
zowel wat de nationale als Atlan
tische defensie betreft. Den Toom
betreurt met name dat de wil tot
samenwerking binnen de NAVO te
klein is gebleken, om nationale be
langen en belemmeringen te over
winnen. Ook moet hem van het hart
dal ,de stemmen die zich tegen het
door regering en parlement vastge
stelde veiligheidsbeleid richten, zo-
luid blijven klinken en een negate-
ve invloed uitoefenen op het besef
in de krijgsmacht dat deze een eer
volle en onmisbare opdracht heeft'.
Minister Den Toom blijft van me
ning dat het gezamenlijke westelijke
defensievermogen aan de politieke en
strategische verwachtingen beant
woordt: het uitblijven van
conflicten dankzij een
kracht.
Voor zover besparingen mogelijk zijn
bij defensie, zullen (lie vooral uit de
reorganisatie moeten komen.
Deze leidt on de andere tot biet on
aanzienlijke besparingen aan func
ties voor beroepspersoneeL
Bij de herstructurering wordt ge
adviseerd door een efficiency-bureau.
De artillerie-inrichtingen Hem-
brug, waarover dit bureau dezer da
gen een negatief rapport heeft uit
gebracht. staat met een geraamd
verlies van 3.4 miljoen op de begro
ting). Aangedrongen wordt op cm
snel besluit over nieuwe oefenterrei
nen, omdat nog steeds de ruimte voor
de noodzakelijke oefeningen in groot
verband ontbreekt.
gewapende
en wicht ir
Marine
Luchtmacht
Over de vervanging op langere ter
mijn van de Starfighter kan nog
steeds geen besluit worden genomen.
Ito het najaar wordt een definitief
■g 1900-1371),
defensie
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Nederland gaat met
Frankrijk en West-Duitsland samen
werken voor de ontwikkeling van een
luchtbus. die speciaal geschikt zou
moeten zijn voor vluchten tussen de
grote steden in Europa. Op de be
groting voor volgend jaar is hiervoor
een post opgenomen van 15,5 mil
joen.
De luchtbus (.airbus') is 'n gezamen
lijk project van vliegtuigindustrieën
m de drie landen en zal op korte af
standen ongeveer 250 passagiers moe
ten kunnen vervoeren.
.Het moet van eminent belang wor.
den geacht,' aldus minister Bakker,
,dat de Nederlandse vliegtuigindustrie
(Fokker, red.), de aansluiting bij de
Europese vliegtuigindustrie niet mist
en deel heeft aan de stroom van
.know how* die door dtt project tus-
d* peztoen won* oftgèwöwid'.
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG Voor alle
dienstplichtigen beneden de
rang \an sergeant wordt dc
diensttijd teruggebracht tot 16
maanden. Als eerste zal de lich-
tïngsploeg januari 1971 hiervan
profiteren. Deze verkorting is
mogelijk door in de burger
maatschappij opgedane kennis
en ervaring in de militaire op
leiding in te passen.
Minister Den Toom gaat in zijn
defensiebegroting uitvoerig in
op een ander aspect van het
personeelsbeleid in .zijn' leger:
het streven naar vernieuwing,
ïangeduid door termen als 1S-
>eralisering. democratisering en
klimaatsverbetering.' Naast
vaardering voor de maatrege-
en die op dit gebied z.jn geno.
Tien. toont hij begrip voor de
jezorgdheid dat ,van ouds be
staande oo vattingen en ge
dragsregels' kunnen worden
aangepast. Hij concludeert ech-
:er dat ook in de toekomst nog
allerlei vernieuwingen nodig
Éjn, zonder dat dé kwaliteit
fan het leger daardoor in ge
vaar komt.