PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
STERKE REM OP DE ECONOMIE
Belastingen 3 procent
omhoog en loonpauze
Kabinet wil loonpauze
dierechtvaardig' is
Zeeland industrieel op eigen benen
Regering neemt ingrijpende conjuncturele maatregelen
Autorijden duurder
btw extra omhoog
Regering handhaaft
belastingverlaging
BEGROTING OVERSCHRIJDT VOOR
HET EERST DE DERTIG MILJARD
Pandora (IJ
Vandaag
in de
krant...
MILJOENENNOTA MET VELE ZEEUWSE ZAKEN
Opschorting
premieregeling
investeringen
Loonpauze
213e jaargang - no. 218
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
I. 2073 3169,ld«. 6248) Got!,
1 r«d. 7853. «dv 5213). Ooil
Woensdag 16 seplember '7C
Coese peuters
naar ie
Teddybeer
Pagina 4
(Van onze parlemenentaire redactie)
DEN HAAG - De regering heeft een reeks ingrijpende conjuncturele maatregelen aan
gekondigd om de oververhitte economie af te koelen. Het gaat hier vooral om een tijde
lijke verhoging (voor 1971) van de belangrijkste belastingen en een loonpauze.
De regering doet een klemmend beroep op het Nederlandse volk in al zijn geledingen om mee te
werken teneinde de economische situatie weer gezond te maken. Het gaat om het volgende pakket
maatregelen
De tarieven van de loon- en in.
kom.stenbelastïng-, de vennootscliaps-
belasting, de benzine-aecljns en de
bijzondere verbruiksbelasting op per
sonenauto's, zullen met ingang van
1 januari tijdelijk met drie proeent
worden verhoogd. De maatregel geldt
voorlopig alleen voor 1971.
De Sociaal-Economische Raad
zal om advies worden gevraagd over
<le invoering van een loonpauze, waar
bij artikel 10 van de loonwet wordt
toegepast.
De rijksuitgaven zullen in 1971
tot een bedrag van 140 miljoen wor
den teruggeschroefd. Daartoe zal een
aantal begrotingsposten, voorname
lijk investeringsuitgaven en investe
ringskosten, worden getemporiseerd.
Voorts zullen reeds in de laatste
maanden van 1970 nog slechts be
perkt nieuwe verplichtingen worden
aangegaan.
Er zal een tijdelijke heffing wor
den gelegd op de aannemingssom van
bedrijfsgebouwen, van 15 procent ter
vervanging van het thans weer gel
dende vergunningenstelsel in de uti-
litietsbouw. De heffing geldt alleen
voor gebieden met een krappe ar
beidsmarkt, met name voor het wes
ten van het land.
Het consumptief krediet en de
persoonlijke lening zal door beper
kende maatregelen worden afgeremd.
Overheidsgarnnties voor leningen bui
ten de woningwetsector zullen nog
slechts getemporiseerd worden ver
leend.
Minister Witteveen zaJ binnenkort
een wetsontwerp indienen waarin de
regering de bevoegdheid vraagt om
ingeval van conjuncturele verstoring
op korte termijn een aantal belas
tingen lijdelijk met maximaal 5 pro
eent te verhogen of te verlagen om de
economie te "kunnen bijsturen. Het
gaat om de loonbelasting, de omzet
belasting, de vennootschapsbelasting,
de benzine-accijns en de bijzondere
verbruiksbelasting op auto's. In de
huidige situatie acht de regering een
tijdelijke verhoging met 3 procent
voldoende. Om de gewenste vermin
dering van de geldsomloop te berei
ken, zal de opbrengst, 550 tot 575
miljoen gulden, op een geblokkeerde
rekening worden gestort of worden
gebruikt voor aflossing van vlottende
schulden en als conjunctuurreserve
adhter de hand worden gehouden.
Mocht de ontwikkeling daartoe aan
leiding geven dan zal het percentage
naar omstandigheden worden ver
hoogd of verlaagd. De omzetbelas
ting is met in de tariefsverhoging
betrokken omdat die reeds uit ande
re hoofde (namelijk tear dekking van
de uitgaven) wordt verhoogd.
Naast de conjuncturele af-
koélingsmaatregelen wel
ke hiernaast worden ge
noemd heeft de regering
ook enkele structurele ta
riefswijzigingen doorge
voerd. Het gaat hier om
verhoging van het hoogste
btw-tarief van 12 tot 14
procent, terwijl het laagste
'op 4 procent wordt ge
handhaafd en een verho
ging van de opcenten op
de motorrijtuigenbelas
ting, die neerkomt op een
belastingverhoging van 11
procent.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Van do belastingverlaging- met 900 miljoen gulden die
dit, jaar reeds voor 600 miljoen is doorgevoerd, zal ondanks de conjunc
turele spanningen öp 1 januari a.s. het resterende deel normaal door
gaan. De belastingbetaler krijgt daarmee volgend jaar dus nog eens
300 miljoen terug bij wijze van correctie van de tarieven van de
loon- en inkomstenbelasting op de gevolgen van de inflatie. Tot deze
verlaging is, ondanks verzet van oppositie en anti-revolutionairen, al
eind 1969 besloten. De tarlefbijstelling ia gedekt door de extra belas
tingopbrengst, die voortvloeit uit de gecombineerde werking van lou
ter nominale inkomensstijging en progressie in de periode 1968-1971
alsmede door de daarmee samenhangende tariefbijstelling van enkele
accynzen en van de motorrijtuigenbelasting, welke reeds vorig jaar ls
Ingegaan.
H';
DEN HAAG: De koninklijke fa milde op hot balkon
ARTIKEL 10 VAN LOONWET RAAKT ALLE CAO'S
DEN HAAG (GPD) Het kabinet wil op basts van artikel 10
van de loonwet een gedifferentieerde loonpauze doorvoeren per
1 januari 1971. Het heeft de Sociaal Economische Raad verzocht
daarover uiterlijk begin november te adviseren. Het gaat hier
om een gerichte adviesaanvraag. De bedoeling is dat de SER zich
uitspreekt over de duur én de modaliteiten van de loonpauze.
Minister Roolvink zoekt het in eer
ste instantie in het uitstellen van1
overeengekomen loon verbeteringen
Gesteld dait er in een langlopend con-1
tract per 1 januari 6 procent loons-1
verhoging zou worden overeengeko-1
men, dan kan de ingangsdatum van
de verbetering worden verschoven.
Anderzijds kan hef effect van de
loonpauze ook later in het jaar pas
van kracht worden. Voorbeeld: stel
dait er op 1 december van dit jaar
een nieuwe bouw-cao komt en de
loonpauze gaat op 1 januari in, dan
wordt die pas effectief na 1 decem
ber 1971. De voorgestelde opschu.
Het kabinet is van mening dat deze
looningreep niet de ene groep mag
bevoordelen boven de andere. Dat
zou kunnen, wanneer de ene bedrijfs
tak wel de 400 bruto ineens uit
keert en de andere helemaal niets of
minder dan liet maximum. Bovendien
vindt het kabinet dat de loontrekkers
die onder een tegen prijsstijgingen
beveiligde eao vallen, niet in een
gunstige, positie mogen komen te ver
keren, dan grnen-»n die de contracts
index niet kennen. Dat voordeel zou
zich voordoen als de 400-goIf het
prijsniveau opkrikt, waardoor er in
de geïndexeerde cao's met loonstij
gingen zou moeten worden bijge
stuurd. Die 400-golf heeft dan een
ongewenst cumulerend effect.
(Zie slot pag. 3 kol. 4)
Bijsturing
Minister Witteveen kondigt aan dat
lie c mjuncturele bijsturing in de eer
ste plaats via de overheidsfinanciën
zal geschieden. Er zal krachtig wor
den vastgehouden aan liet stringente
begrotingsbeleid, waarbij elke over
schrijding door bezuinigingen elders
op de begroting moet worden gecom
penseerd. Daarnaast zullen zowel aan
de uitgaven als inkomstenkant wij-
(Zie slot pagina 9 kolom 1
Startsein
Dinsdagavond is het startsein ne
genen voor de voorbereiding vim
'Ie bouw van een nieuw, complex
voor de stedelijke scholengemeen,
schap te Middelburg. (Pag. 2)
Duwvaart
Rijkswaterstaai voelt er in begin
sel wol voor liet Kanaal door
Zuid-Beveland geschikt te maken
voor de duwvaart. (Rag. 2)
Miljoenennota
Informatie over en commentaar op
miljoenennota en troonrede op ac
pagina's 6, 7, .9, 11, 12, 13 en II,.
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2, 4 en 5.
Binnen en buitenland op de
pagina's 3 en 9.
Radio en tv op pagina 17.
Sport op pagina 15.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De regering heeft de tweede kamer een begroting
aangeboden, waarin de uitgaven voor het eerst de 30 miljard gul
den overschrijden. De rijksbegroting sluit met een tekort van ruim
twee miljard, 131 miljoen minder dan op de oorspronkelijke begro
ting voor 1970, waarvan 430 miljoen met belastingmaatregelen
moet worden gedekt.
Van de ruim 32 miljard die de re
gering wil uitgeven, gaat bijna 9
miljard weg aan onderwijs en weten
schappen (650 miljoen -gulden meer
dan dit jaar) vier miljard aan so
ciale voorzieningen, vier miljard aan
defensie en ruim drie miljard aan
verkeer en waterstaat. Ten opzich
te van de lopende begroting bedraagt
de uitgavenstijging 3750 miljoen gul
den. Hiervan is 450 miljoen het ge
volg van overheveling van een aan
tal activiteiten van het gemeente
fonds naar de rijksbegroting. Zon
der deze overheveling bedraagt, de
uitgavengroei dus 330 miljoen, waar
van 650 miljoen op rekening komt
van onderwijs en wetenschappen (en-
der meer voor verlaging leerlingen-
schaal, voor maatregelen voor de
werkende jeugd en voor de groei
van studietoelagen). Sociale voor
zieningen, volksgezondheid, recreatie
en cultuur vergen 350 miljoen meer,
de nationale schuld (door toeneming
van de staatsschuld en vanwege de i
hoge rentestand) 300 miljoen meer,!
verkeer en waterstaat (voor wegen.'
openbaar vervoer en streekvervoer)
250 miljoen meer, volkshuisvesting
(meer huizen, hogere subsidies, stads-
sanering) 200 miljoen meer en ont
wikkelingshulp 150 miljoen meer al
gemene salarismaatregelen vragen
nog eens 1200 miljoen extra.
Ontvangsten
Minister Witteveen is met zijn uit-1
gavenstijging ruimschoots binnen de|
(Zie slot pagina 11 kolom 1
uEN HAAG: Minister Witteveen
van financiën met het koffertje
van de miljoenennota bij aan.
komst voor het gebouw van de
tweede kamer.
j^anthjn
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG Met ingang van
1 januari 1971 zal bij wijze
van voorlopige maatregel de
investeringspremieregeling
voor Zeeland worden geschorst,
zo blijkt uit de rijksbegroting
voor 1971. Motivering voor dit
besluit:
,In Zeeland lijkt de drem
pel tot een autonome in
dustriële expansie duide
lijk te zijn overschreden,
mede dank zij de recente
beslissing hier een olieraf
finaderij te vestigen. Het
komt de regering derhalve
aanvaardbaar voor over te
gaan tot schorsing van de
investerïngspremïerege-
ling voor Zeeland', aldus
de miljoenennota.
In de memorie van toelichting
bij de begroting van economi
sche zaken wordt dit besluit na
der toegelicht. Daarin wordt
gezegd, dat de schorsing geldt
voor het restant van de lopen
de periode' (bedoeld wordt de
periode 1969-1971 van het re
gionale industrialisatiebeleid)
in welke tijd de ontwikkeling
nader kan worden getoetst zon
der dat thans een definitieve be
slissing behoeft te worden ge
nomen over het stimuleringsge
bied Zeeland. Wel wordt inmid
dels normaal aan het infrastruc
tuurprogramma doorgewerkt.
De rijksbegroting 1971 bevat een
aantal voor Zeeland belangrijke pun
ten. Wij vatten ze hier kort samen:
IIAVENBELEH). Het streven van de
regering blijft er op gericht dat
met name aan het Scheldebekken
aantrekkelijke mogelijkheden voor
zeehavemindustrieën worden ge
schapen. Het uitstralingseffect
van Rotterdam op Moerdijk, Rei-
merswaal, Ossenisse. Terneuzen en
Vlissingen-Oost alsmede de mo
gelijkheden van bevordering daar
van worden nu nader geanaly
seerd. Zeehavenindustrie-ont.wik.
keling op Voorne en Putten en m
de Hoeksche Waard blijft afgewe
zen. De havenwerken in het Sloe-
gebied worden voortgezet, nieuwe
werken worden begonnen bij Ter.
neuzen (aankoop gronden, bouw
kademuur langs kanaal).
PIJPLEIDINGEN. Er is een bedrag
van 25 miljoen uitgetrokken voor
een pijpleidingstraat in Zuidwest-
Nederland. De regering heeft na
melijk het initiatief genomen de
leidingen van het tracé Pernis -
Moerdijk - België.Zeeland te bun
delen in één pijpleidingstraat. De
aanleg wordt in 1971 ter hand
genomen. De uitgaven komen te-
zijnertijd ten laste van de gebrui
kers. Het overleg met het provin.
ciaal bestuur van Zeeland over
doortrekking naar Vlissingen en
Terneuzen in inmiddels begonnen
DELTAWERKEN. Het Brouwersha-
vense Gat wordt fn 1971 geslo
ten, zodat daarna alle aandacht
kan worden geconcentreerd op de
afsluiting Oosterschelde. Er is
daarvoor 32 miljoen uitgetrokken.
Er wordt thans een studie ge
maakt van alle facetten van het
Oostersclielde-milieu, teheïnde te
zijner tijd wetenschappelijk ver
antwoorde beslissingen te kunnen
nemen over de inrichting van het
bewuste gebied.
CALAMITEUZE POLDERS. Tegen
het einde van 4970 zal een wets
ontwerp tot intrekking van de wet
oailamiteuze polders worden inge
diend. Daarbij zal een regeling
worden getroffen, die met de bij
zondere water kerin gsl asten rn
Zeeland rekening houdt.
Voorshands blijft drie miljoen ge.
reserveerd voor uitkeringen op
grond van de wet calamiteuze pol
ders.
KANAAL DOOR ZLID.BEVELAND
In studie is thans het kanaal door
Zuid-Beveland geschikt te maken
voor de duwvaart, Bovendien is
aanpassing nodig tegen de tijd
dat de Oosterschelde wordt afge
sloten teneinde de zoutaifiltratie
tegen te gaan en het Zeeuws-»
Meer te kunnen doorspoelen.
In de begroting zijn voorts uitvoe
rige beschouwingen opgenomen over
leefbaarheid en milieu, over de bouw
van zuiveringsinstallaties op grond
van de nieuwe wet verontreiniging
oppervlaktewateren, terwijl onder
meer wordt meegedeeld, dat voor de
vaste oeververbinding Westerschelde
een kosten-batenanalyse wordt ge
maakt. Dit laatste is in de miljoe
nennota vermeld. Met name de be
groting van verkeer en waterstaat
bevat voor Zeeland belangrijke pos
ten.
'et koffertje van Witteveen
blijkt dit jaar de doos van
InYPandora: er zijn voorna-
melijk minder-florissante stuk-
EeÉSaj ken uit te voorschijn gekomen.
Daartoe behoort een pakket
conjuncturele maatregelen, dat
voor de gemiddelde Nederlander weinig
aantrekkelijk is. Trouwens, voor de re
gering zijn ze dat evenmin. Het kabinet
j wil deze onplezierige voorstellen in
I werking laten treden op 1 januari aan
staande, dat wil zeggen kort vóór d*
tweede-kamerverkiezingen. Daarvan zal
de oppositie ongetwijfeld een gretig ge
bruik maken, ze is er eigenlijk al me»
begonnen. Zij behoeft zich niet te be
kommeren over balbezit: ze krijgt bij
wijze van spreken de bal op een zilveren
regeringsschaal aangeboden. Toch kan
men het kabinet-De Jong politieke moed
niet ontzeggen, het schuwt de verant
woordelijkheid niet. Vermoedelijk vinden
alle ministers het bijzonder vervelend
om zo kort voor de verkiezingen met
allerlei impopulaire maatregelen voor de
draad te moeten komen, ze zullen ze
ker óók aan de eventuele consequentie»
voor hun partijen hebben gedacht Noch
tans hebben zij niet de weg van de min
ste weerstand gekozen: dat siert dez»
regering.
De troonrede is aan het neerslachtige
beeld van dit moment aangepast:
zij maakt een zorgelijke Indruk,
zij is zorgelijk en weinig overtuigend.
Zo is in de aanvang reeds een
passage opgenomen over de verhouding
bestuur en bevolking: .De regering wil
jde communicatie tussen bestuur en be-
volking verbeteren' - - zo staat er
plechtig ,en de inspraak bij de be
leidsvoorbereiding vergroten'. De mil
joenennota echter levert het navrant»
bewijs ervoor, hoe moeilijk het voor cl»
'regering is om haar beleid aan de bur-
|ger uiteen te zetten,
i Zij geeft bijvoorbeeld
via de veelgeprezen
belastingverlaging
de betalers van
loon- en inkomsten
belasting een bedrag van driehonderd
miljoen cadeau, maar haalt via een an
dere deur een vierhonderd miljoen bij
diezelfde mensen terug. Minister Witte
veen betoogt nu weliswaar, dat de ver
laging blijvend js en structureel, de
verhoging daarentegen tijdelijk en con
junctureel, maar dat zijn verschillen, di»
de belastingplichtige niet erg aanspre
ken als het op betalen aankomt. Com
municatieverbetering? Dat betekent >n
dit geval, dat eerst het verschil uiteen
gezet moet worden tussen de twee
handen van Witteveen: de uitdelende cd
de terughalende hand. Het publiek zit
naar een minister te kijken, hjj blijkt
een jongleur te zijr
De loonpauze van minister Roolvink
heeft een grimmige voorgeschiede
nis en het ziet er naar uit, dat het
vervolg al even grimmig wordt. De vak
beweging is kwaad en voelt er niets
voor om medewerking te verlenen, de
ondernemerswereld is al evenmin opge
wekt, zij het om geheel andere reden:
daar is men terecht bevreesd voor nog
meer arbeidsonrust. Deze historie begon
vorig jaar september in de tweede ka
mer, toen daar de loonwet werd be
handeld. Bij die gelegenheid werd felle
strijd geleverd over artikel acht van de
wet, een bepaling die de regering de
bevoegdheid gaf een nieuwe cao zo
nodig onverbindend te verklaren. De
vakbonden waren zonder meer tegen dat
artikel, een standpunt dat nogal wat
sympathie verkreeg in het parlement.
Het verzet in de tweede kamer liep
zelfs zo hoog, dat minister-president De
Jong haastig kwam opdraven om mee
te delen dat het kabinet zijn bestaan
verbond aan dat omstreden artikel acht.
Indien de kamer het zou afstemmen,
zou de regering aftreden. Vanaf dat
moment was de verhouding tussen re
gering en vakbeweging uiterst koel: een
soort gewapende vrede, de vakbonden
onttrokken zich aan het georganiseerd
overleg.
Nu gaat de regering onverwacht een
artikel uit de loonwet toepassen,
niet artikel acht zij heeft deze
bepaling nog geen enkele maal ge
bruikt maar artikel tien. Op grond
'daarvan kan de minister in lopende
'cao's ingrijpen indien hij meent, dat het
belang van de nationale economie dat
vergt. De regering vindt dat deze si
tuatie thans inderdaad is ingetreden en
'wil nu op grond van artikel tien een
reeks maatregelen invoeren, die men
het beste als .loonpauze" kan aandui
dden. Vooraf echter dient de minister
volgens artikel twaalf van de loonwet
Iadvies aan de SER te vragen. Hij
heeft dat inmiddels gedaan en daarbij
op spoed aangedrongen: de SER is ver
zocht vóór 1 november te willen rap
porteren. De bewindsman heeft ook het
j oordeel van de SER gevraagd over dif
ferentiaties. die bij de loonpauze kun-
|nen worden ingebracht: niet alle cao's
'behoeven over één kam te worden ge-
1 schoren.
Men zou zo zeggen: niets aan de
hand, artikel acht blijft buiten
schot. In feite echter ontstaat een
I toestand, die met zo heel veel ver
schilt van een situatie, waarin artikel
,acht wordt toegepast. Namelijk: de re-
i gering grijpt in loonafspraken in tus-
Isen ondernemers en vakbonden. Het
wordt mogelijk, dat allerlei verbeterin-
I gen worden opgeschort, die in vrije
I loononderhandelingen waren afgespro
ken en vastgelegd in langlopende con-
(Voor vervolg zie pagina 3
I kolom 1