Centraal Planbureau: zonder
bijsturing ernstige inflatie
TROONREDE OPROEP TOT
MEER VERDRAAGZAAMHEID
HOOGSTE TARIEF BTW: 14 PROCENT-
LAGERE TARIEF BLIJFT GEHANDHAAFD
Begroting boven
de dertig miljard
PRIJSBELEID
WORDT NIET
GEWIJZIGD
NS NIET
EENS MET
MINISTER
WOENSDAG 16 SEPTEMBER 1970
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
11
GESCHATTE STIJGING KOSTEN LEVENSONDERHOUD 0,37 PROCENT
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De regering heeft bij de tweede kamer een voor
stel ingediend tot verhoging van het btw-tarief, dat thans 12
procent hedraagt, tot 14 procent. Het lage tarief, dat geldt voor
de eerste levensbehoeften, blijft gehandhaafd op 4 procent. Om het
prijsniveau niet al te zeer onder druk te zetten.
Aanvankelijk lag het in de bedoeling
het hoge tarief i thans 12 procent)
naar 13 en het lage tarief (thans
4 proeent) naar 4,3 procent te bren
gen. De regering had daar vooral de
toestemming van de kamer. Om de
kosten van levensonderhoud beperkt
te houden is echter afgezien van een
verhoging van het lage tarief. Ten.
einde toch de nodige dekking te krij
gen. gaat het hoge (normale) tarief
nu naar 14 procent Wel wordt een
aantal prestaties, die ten behoeve van
landbouwers wordt verlicht onder 't
lage tarief gebracht. De regeling
vóór kleine ondernemers (vaste be
dragen) blijft ongewijzigd. Om de
belastingdruk op tabaksfabrikanten
gelijk te laten o'ijven wordt de btw-
verhogmg met betrekking tot deze
artikelen geneutraliseerd door een
aanpassing van de tabaksaccijns.
De bt w-tariefsverhogmg zal naar
verwachting de kosten van levens
onderhoud met 0,37 procent verho
gen.
Het totale kostenverhogende effect
van de aangekondigde maaregelen en
de reeds genomen maaregelen be
draagt 0,62 procent.
De tijdelijke heffing; ven orn-
uetbelasting op investeringen (nu 8.4
procent) komt in 1971 op 5.6 pro
cent.
De opbrengst wordt daardoor met
50 miljoen verhoogd.
Suikeraccijns
Voorgesteld wordt de tijdelijke ver
laging: van de suikeraccijns (ƒ14 per
100 KI.) voor 1971 te handhaven om
het prijspeil niet verder te belasten
Ook wil de regering gaande de onder
handelingen met België en Luxem
burg geen tariefswijzigingen to:
stand brengen die de bestaande ac
cijnsverschillen zouden vergroten.
Autokosten
Voorgesteld wordl verder de zoge
naamde autokostenfictie, (het ge.
deelte van de autokosten die als pri
vé worden beschouwd en dus niet
fiscaal aftrekbaar zijn) van 10 naar
15 procent van de catalogus waarde
te brengen. De verhoging wordt no
dig geacht omdat wel de kosten van
onderhoud, reparatie, benzine zijn ge
stegen, maar niet de aanschaffings
prijs van auto's. Daardoor wordt met
een percentage van 10 procent de
waarde van het pnivégebruik niet
meer correct gefixeerd. De autokos
tenfictie voor bezitters van drie jaar
oude tweedehandssuto's, die thans
slechts 6 procent is. wordt geschrapt.
Deze gunstiger regeling wordt
discriminerend geacht Voor hen die RIDDERZAAL: Koningin Juliana
na drie jaar in hun auto blijven door- si/reelct de troonrede uit.
rijden. De bijstelling van de fictie
leverd de schatkist 80 miljoen op.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Minister
Nelissen van economische
zaken is van plan perio
diek overleg te blijven voe
ren met de zogenoemde
prijzenoverlegcommissie.
Van tijd tot tijd zal dan
worden bezien in hoeverre
de economische omstan
digheden van dat moment
en de verwachtingen voor
de nabije toekomst een
aanpassing van het prijs
beleid noodzakelijk maken.
Dit deelt de minister mee
in de toelichting op de be
groting voor 1971.
UTRECHT (GPD) De direc
tie van de Nederlandsche Spoor
wegen ziet de ontwikkeling van
de automatische treinbeïnvloe
ding (ATB) anders dan minis
ter Bakker. Dit blijkt uit een
communiqué, dat de NS-directie
ons heeft verstrekt naar aanlei
ding van de mededeling van die
minister in een memorie van
toelichting op de begroting dat
op korte termijn een rapport te
verwachten is over de mogelijk
heden en consequenties, die zul
len zijn verbonden aan een even
tuele omschakeling naar een an
der atb-systeem.
De minister houdt er ernstig reke
ning mee, cat er een geheel ander
systeem moet komen. De d.rect e
van de NS houdt daarmee geen re
kening. Althans zo blijkt uit het
communiqué. Integendeel, zij zegt dat
met kan worden gesteld, dat dit
systeem niet zal voidoen en dat de
huidige atb stellig nog zal worden
uitgebreid.
Uit het NS communiqué blijkt dat
het experimentele stadium nog steeds
niet voorbij Is. Ook de minister
Sireekt van een proef. Maar het i«
uldelljk, dat de NS niet spreek'.
C slot van pagina 1
6 procentsnorm gebleven, de norm
waarbij de uitgaven niet sterker stij
gen dan het nationaal inkomen en
in het algemeen door meeropbreng
sten aan belastingontvangsten, die
het gevolg zijn van een aantal reeds
doorgevoerde of aangekondigde fis
cale wijzigingen (verlaging invoer
rechten als gevolg van de Kennedy-
ronde, herziening loon- en inkomsten
belasting onder andere voor gehuw
de werkende vrouw en tijdelijke ver
laging suikeraccijnsOok moet de
minister de nog resterende overschrij
ding van de begrotingsruimte 1968
Inlopen evenals een tekort op het ge
meentefonds uit dat jaar. De te dek
ken 430 miljoen gulden wil de mi
nister vinden door de verhoging van
het btw-tarief (opbrengst 390 mil
joen) en de wijziging van de zoge
naamde autokostenfictie, het niet af
trekbare bedrag dat geldt voor pri- -
vé-gebruik van de auto (zie voor de
tails elders) waarvan de opbrengst
80 miljoen bedraagt.
De minister hoopt in 1071 ruim 31
miljard aan belastingmiddelen bin
nen te krijgen, waarbij de tijdelijke
veifhoglngen met 3 procent niet zijn
meegerekend. De maatregelen waar
toe de regering ter afremming van
de bestedingen besloten heeft, zijn
nog niet in de rijksbegroting van
1971 verwerkt. Zij zullen volgens dr.
Witteveen het beeld van de rijks
financiën niet onbelangrijk wijzigen.
Zo zal het financieringstekort aan
zienlijk verminderen. In het bedrag
zit wel de verhoging van de btw.
de hogere motorrijtuigenbelasting
en enkele andere fiscale wijzigingen.
De met-belastingontvangsten worden
voor volgend jaar 670 miljoen gul
den hoger geraamd, waaronder 90
miljoen extra uit de winning van
aardgas, 80 miljoen meer uit te hef
fen rente op belastingschulden en
54 miljoen meer uit de omroepbij
dragen.
De regering hoopt de netto-impuls
van de rijksbegroting op de conjunc
tuur tot zo'n 4 procent te kunnen
beperken. De prijsindex voor de ge
zinsconsumptie zal als gevolg van de
voorgestelde dekkingsmaatregelen
van 1970 op 1971 met iets meer dan
een half procent stijgen. Voor het
nieuwe begrotingsjaar wordt de fi
nancieringsbehoefte geraamd op
ruim 2 miljard, 350 miljoen minder
dan voor 1970. Het beroep op de
kapitaalmarkt kan in 1971 dan ook
beperkt blijven tot 400 miljoen, het
geen de gemeenten iets meer arm
slag zal bieden bij het aangaan van
leningen.
van defensie in de uitgawen van 3.8
tot 3.6 procent (1962: 5,1 pet, 1968:
4 pet). De sociale voorzieningen gaan
van 3.1 naa,r 3,4 pet, verkeer en wa
terstaat loopt terug van 3,0 naar
2.9 pot en onderwijs van 7,8 naar
Belastingdruk
I it de miljoenennota blijkt verder
dat de belastingdruk sinds 1963 voort
durend stijgt. De totale stijging be
draagt van 1963 tot en niet 1971
3.7 procent. Daarvan komt 2.1 pro
cent voor rekening van de directe
en 1,6 van de indlrekte belastingen,
de verlaging van de loon- en inkom-
stem belasting en verhoging omzetbe
lasting en accijnzen ten spijt. De
en 1,6 van de indirecte belastingen,
stenbelasting en verhoging omzetbe-
directe kant gestegen.
HELMEN VOOR
BROMFIETSERS
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Bakker
(verkeer en waterstaat) kondigt ln
zijn memorie van toelichting op de
begroting voor 1971 opnieuw een
aantal veiligheidsvoorschriften voor
het verkeer aan. Zo zijn niet alleen
voorschriften over een verplichte
keuring van auto's op komst, maar
tevens komen er eisen voor reflec
terende kentekens en voor het dra
gen van helmen door motor- en scoo
terrijders.
In beginsel Is voorts besloten om
ook ds helmen verplicht voor te
schrijven voor bromfletsberijder*.
Voordat het echter zover ia, moeten
de eisen voer de keuring van deze
helmen nog worden vastgesteld.
LOONSTIJGING VOOR 1970 OP 11 PROCENT GERAAMD
DEN HAAG -Als niet tot conjuncturele bijsturing was besloten zouden lonen en prijzen in 1971
beurtelings zo stijgen, dat de inflatie een geweldige impuls zou krijgen. Dat blijkt uit de macro-
economische verkenningen voor 1971, die het Centraal Planbureau heeft opgesteld.
Het planbureau rekent voor volgend
jaar op een loonstijging van ruim 10
net, inclusief sociale lasten en inci
dentele loon bewegingen,
zoals nu gaande zijn met de 400-
uitkering. Uitgaande van een restric
tief monetair beleid, een huurverho
ging van 7 pet per 1 april, een ver
hoging van de omzetbelasting, een
verdere correctie van de loon- en in
komstenbelasting en een afbraak van
de omzetbelasting op investerings
goederen, komt het planbureau voor
1971 tot een macro-economisch beeld,
dat er niet fraai uitziet.
Behalve sterke loon- en prijsstijgin
gen wordt een afnemende volumetoe
neming van de produktie voorzien
en een groter tekort op de lopende
rekening van de betalingsbalans. De
volumestijging van de uitvoer ver
traagt tot 9 pet, de particuliere con
sumptie neemt In hoeveelheid met
bijna 5.5 pet toe. Dit bij een verbe
tering van het reeël besteedbare loon
van ongeveer 3 pet en bij een prijs
stijging i
pol ruim
prijzen zouden volgend jaar aanmer
kelijk sneller stijgen dan in 1970.
Gezien het bestaande systeem van
loonindexering. d-.e in de meeste cao's
voorkomt, zouden de lonen enel bij die
prijsstijging worden aangepast, waar
mee de inflaföespiraal versneld in be
weging zou zijn gezet. Ook de inves
teringen zouden verder toenemen. De
produktie zou met 5 pet stijgen, de
invoer met 9 pet. De maatregelen
Gemeentefonds
Door de sterke groei van de ge
meentelijke uitgaven voor sociale
zorg (van 1350 naar 1700 miljoen)
wordt voor 1971 opnieuw een tekort
in het gemeentefonds verwacht van
220 miljoen (1970: 130 miljoen). Er
zullen echter een aantal posten ten
laste van de rijksbegroting worden
gebracht (IS miljoen voor sociale
werkplaatsen, 11(2 miljoen voor sub
sidies maatschappelijk werk, 320
miljoen aan bijstandsuitkeringen
voor thuiswonenden, verder gaat 100
miljoen naar de algemene wet bij
zondere ziektekosten (kosten verple
ging langdurig zieken in niet-erken-
de inrichtingen
Lopende begroting
De minister heeft de vermoedelijke
uitkomsten van de lopende begro
ting 1970 moeten herzien, Door de
toonbeweging zal 100 miljoen aan sa
laris- en pensioenmaatregelen no
dig zijn (hogere nacalculatie), ter
wijl op minder belastingontvangsten
(lagere raming loon- en inkomsten
belasting) moet worden gerekend we
gens gebleken geringere winstinko
mens m de periode 1968-1970. Het
nadelige saldo wordt daarmee ver
hoogd van 556 tot 2.856 miljoen gul
den. Voor de financiering van het
begrotingstekort van 2500 miljoen
wordl 1600 miljoen verkregen door
^schikbaar komende reserveringen op
voonnschrijfrekeningen. Voor de re-
Merende 900 miljoen is inmiddels 775
miljoen veikregen uit de opbrengst
van staatsleningen.
Defensie daalt
Uitgedrukt in procenten van het na-
tionaal inkomen daalt het aandeel
Koningin Juliana heeft gisteren de vol
gende troonrede uitgesproken:
LEDEN VAN DE STATEN-GENERAAL
In onze zioh vernieuwende maatschappij
verschuiven normen snel. Daarbij treden span
ningen op tussen behoud en vernieuwing, die
echter nimmer zullen mogen leiden tot het
prijsgeven- van fundamentele waarden. In die
situatie is verdraagzaamheid jegena elkaar
van groot belang. Het verlangen om mee te
werken aan de ontwikkeling van de maat
schappij vereist bereidheid tot samenwerken
en tot respecteren van de opvattingen van
anderen. De regering draagt hierbij een eigen
verantwoordelijkheid. Zij zal dan ook voort
gaan met de moeilijke opgave om de wetge
ving aan te passen aan de zich wijzigende
levensopvattingen, zoals het verlangen naar
meer vrijheid en meer democratische beïn
vloeding. Zij zal echter tevens krachtig optre
den tegen groepen die de geboden vrijheid mis
bruiken om op onverdraagzame wijze anderen
hun opvattingen en gedragspatroon op te drin
gen of ernstig overlast aan te doen. De rege
ring wil de communicatie tussen bestuur en
bevolking verbeteren en de inspraak bij de
beleidsvoorbereiding vergroten. Zij denkt hier
bij in het bijzander aan het rapport openbaar
heid-openheid, het memorandum omtrent het
maatschappelijk en cultureel welzijn en het
rapport van de raad van advies voor de ruim
telijke ordening. De regering zal de uitkomst
van het beraad hierover in wetsvoorstellen
omzetten. De toeneming van de welvaart die
ons volk zich in de afgelopen jaren heeft ver
werven, geeft reden lot voldoening. Zij roept
ook nieuwe problemen op. De schadelijke ne
veneffecten voor ons leefmilieu worden zorg
wekkend. De groei van de welvaart zal in
toenemende mate moeten worden gericht op
verbetering van de omgeving waarin wij le
ven. Velen zijn zich in dit Europese natuur-
bcschenmiingsjaar meer bewust geworden van
hei belang van de bescherming en het be
houd van natuurterreinen en van de nood
zaak verontreiniging van lucht, water en bo
dem tegen te gaan. De wetten inzake de
luchtverontreiniging en de verontreiniging van
oppervlaktewateren zijn hiervoor noodzakelij
ke instrumenten. Het verheugt de regering
dn* hij de bestrijding van de verontreiniging
van lucht en water ook de internatïonale^sa-
inenwerking meer gestalte krijgt.
Voor een op de toekomst gericht onderwijs
bestel acht de regering een ingrijpende her
ziening van het kleuter- en lager' onderwijs
nodig. Ook zullen maatregelen worden getrof
fen ter verdere verlaging van de leerlingen-
snliaal bij dit onderwijs. Uit de u heden aan
geboden nota blijkt dat de regering zoveel mo
gelijk wil bevorderen dat de positie van de
werkende jongeren gelijkwaardig wordt aan
d>e van leeftijdgenoten die nog voortgezel
onderwijs ontvangen. De regering streeft er-
naai spoedig de noodzakelijke herstructure
ring van het wetenschappelijk onderwijs te
verwezenlijken. Zij zal bijzondere aandach'.
schenken aan de verdere vormgeving van het
wetenschapsbeleid.
Het woningbouwprogramma zal voor 1971 met
2000 woningen worden verhoogd. In het be
lang van de woningbouw wordt de afgifte
van rijkisgoedkeuring voor die delen van het
land waar de spanning op de arbeidsmarkt
in de bouw het grootst is, getemporiseerd voor
bouwwerken in de sectoren nijverheid, handel,
en verkeer. Deze tijdelijke maatregel wil de
regering laten volgen door een investerings
heffing van beperkte duur, waartoe een ont
werp van wet aan u zal worden voorgelegd.
Voortgaande liberalisatie en invoering van
huurharmonisatie zullen het bouwen van vol
doende goede nieuwe woningen stimuleren.
Voor de verbetering van de bestaande wo
ningvoorraad is de begroting aanzienlijk op
gevoerd. De rijkssteun voor de woningbouw
zal door een nieuwe wijze van verdeling meer
worden toegespitst op die gebieden en die ca
tegorieën van woningbehoevenden die daaraan
het meest behoefte hebben. Mede door het
ingevoerde systeem van aanvullende individu
ele huursubsidie wordt meer rekening gehou
den met de lagere inkomensgroepen.
De sterke expansie van onze economie mani
festeert zich ook dit jaar in een belangrijke
toeneming van produktie, in- en uitvoer en
werkgelegenheid. De verbetering van het re-
eel vrij besteedbaar loon is aanzienlijk. Het
uitkeringsniveau van de AOW en AWW is
extra verhoogd. De laatste maanden voltrekt
zich echter de groei van de totale nationa
le bestedingen in een snel tempo, met name
als gevolg van de ontwikkelingen van de in
vesteringen in bedrijven en van de particu
liere consumptie. Hierdoor loopt de spanning
op de arbeidsmarkt en de kapitaalmarkt ver
der op, en tekent zich sedert kort een ge
voelige verslechtering van de handelsbalans
af. De spanningen ontladen zich nu bovendien
in onverwachte, aanzienlijke extra loonuitkerin-
gen. De versnelling in de loon- en prijsstij
gingen die reeds werd gevreesd, krijgt daar
mede een zeer gevaarlijk® impuls. De beta
lingsbalans zal nog veel ongunstiger worden
Delen van het bedrijfsleven zullen in ernsti
ge moeilijkheden kunnen geraken, hetgeen zijn
effect op de werkgelegenheid niet zal missen
De regering is vast besloten aan deze on
gunstige ontwikkeling het hoofd te bieden
Z'j kondigt daartoe het volgende programme
van maatregelen aan:
Op de rijksbegroting 3971 zal een bedrag
van 140 miljoen gulden worden geblokkeerd
Op koite termijn bereikt u een ontwerj
van wet dat een voorstel bevat tot het con
Junotureel hanteren van de tarieven van eni
ge belastingen. Op basis van die wettelijk'
bevoegdheid wil de regering per 1 januari
1971 voor de duur van 12 maanden de tarie
ven van de loon- en inkomensbelasting, de
vennootschapsbelasting, de benzine-accijns en
de bijzondere verbruikersbelasting op perso
nenauto's verhogen met 3 pet van de op dal
tijdstip van kracht zijnde tarieven.
Mede ter versterking van het restrictie
ve monetaire beleid zal worden overgegaan
tot een beperking van het consumptief kre
diet en van het door de overheid garanderen
van leningen buiten de woningbouwsector.
De regering is van mening dat de in arti
kel 10 van de wet op de loonvorming ver
melde voorwaarden zijn vervuld. Zij heeft, dan
ook het voornemen aan dit artikel toepassing
te geven. Daartoe rloht zij heden een ad
viesaanvrage aan de Sociaal-Economische
Raad.
De beoogde matiging van de loonontwik
keling zal door voortzetting van een krach
tig prijsbeleid worden ondersteund.
De regering acht deze Ingrijpende maatrege
len noodzakelijk ter verzekering van de toe
komstige werkgelegenheid, van de welvaart
en het welzijn in ons land. Het welslagen van
dit programma hangt mede af van het te voe
ren begrotingsbeleid. Meer dan ooit is thans
een begroting vereist die een evenwichtig en
gezond beeld vertoont. Een verdere verlaging
van invoerrechten en een verlenging van de
tijdelijke verlaging van de suikeraccijns, en
vooral de stijgende gemeentelijke uitgaven
voor de sociale zorg, vereisten enkele nieuwe
fiscale maatregelen. Daartoe wordt voorge
steld op 1 januari 1971 het normale tarief
van de omzetbelasting te brengen op 14
pet en het verlaagde tarief op 4 pet te hand
haven. Een aantal artikelen gaat van het nor
male naar het verlaagde tarief over teneinde
de invloed op de kosten van levensonder
houd beperkt te houden. De Inkomstenbelas
ting op het privé-gebruik van auto's dat door
de onderneming wordt bekostigd, zal worden
verzwaard door een meer op de werkelijkheid
afgestemde waardering. Renteverrekenmg zal
worden ingevoerd bij bepaalde te innen en
terug te betalen belastingen. Bij de gekozen
opzet van de rijksbegroting kan in 1971 wor
den volstaan mei een aanzienlijk geringer
beioep op de open kapitaalmarkt dan dit jaar.
hetgeen de financiering van gemeentelijke in-
v enteringen ten goede kan komen.
Ofschoon landelijk gezien de inkomensontwik
keling ook in de landbouw en visserij niet
onbevredigend is, zijn er bepaalde sectoren,
groepen en gebieden, zoals het noorden. d:e
bijzondere zorg vereisen. In de begrotings
voorstellen die u heden worden aangeboden,
vindt u de beleidsvoornemens van de rege
ring inzake deze en andere belangrijke on
der werpen van staatszorg.
t>t jaar wordt de oprichting van de Verenigde
Naties herdacht In de 25 jaar van haar be
staan is de volkerenorganisatie een onmis
bare functie gaan vervullen bij de handha
ving van de wereldvrede, vooral door het be
vorderen vain de internationale samenwerking
op economisch en cultureel gebied. Het in de-
m kabinetsperiode gestelde doel om de Neder
landse ontwikkelingshulp in 1971 1 procent
van het nationaal inkomen te doen bedragen,
wordt bereikt in de begroting die u heden
wordt aangeboden. De taken en verplichtingen
die in de ontwikkelingsstrategie voor de ja-
ren zeventig worden neergelegd, dienen niéu
we richting te geven aan de inspanning van
alle betrokken landen. De regering zal hier
aan haar volle medewerking geven, evenals
aan het tot stand komen van een algemeen
stelsel van handelspreferenties voor de ont
w kkelingslanden. Van essentieel belang vooi
het bereiken van een meer stabiele interna
tionale veiligheid zijn de besprekingen tus
sen de Sowjet-Unie en de Verenigde Staten
over beperking van de strategische nucleaire
bewapening en het ontwapeningsoverleg te
Genève. Voorzover het binnen haar vermogen
ligt. draagt de regering het hare hiertoe bij,
evenals tot het herstel van de vrede in de
gebieden die thans door oorlogsgeweld worden
geteisterd. De regering ziet het daar
naast als een belangrijke taak. zowel binnen
de Noordatlantische Verdragsorganisatïe als
daarbuiten, mede te werken aan het streven
naar vermindering van de spanningen en ver
groting van de veiligheid in Europa. In dit
verband wordt in het bijzonder gedacht aan
een evenwichtige beperking van de militaire
middelen. De grondslag voor de veiligheid van
het koninkrijk blijft intussen handhaving van
de Nederlandse deelneming aan een Atlanti
sche strijdmacht, modem uitgerust en van vol
doende omvang om een mogelijke tegenstan
der. vooral ook met conventionele middelen,
te kunnen weerstaan en hem te kunnen weer
houden van het uitoefenen van politieke druk.
Nederland dient zich in verband hiermede
een passende defensie-inspanning te blijven
getroosten. De ontwikkelingen in de Europese
gemeenschappen sedert de Haagse conferentie
van staats- en regeringshoofden stemmen
hoopvol voor de toekomst van de Europese
integratie. Van wezenlijke betekenis hiervoor
acht de regering het slagen van de onder-
handelingen over de uitbreiding van de ge
meenschappen. Zij steunt de verdere integra
tie op economisch, sociaal en monetair ge
bied. De eenwording van West-Europa blijft
zij zien als einddoel. De verschijnselen van
groeiend proteoiionisme baren de regering
zorg. Mede in het kader van de Europese ge
meenschap blijft zij ijveren voor een vrij
internationaal handelsverkeer op de grond
slag van eerlijke concurrentie.
De regeringen van Suriname, de Nederlandse
Antillen en Nederland zijn overeengekomen
het overleg over de toekomstige verhoudingen
tussen de landen van het koninkrijk in het
komende parlementaire jaar te intensiveren.
Nederland zal de economische en sociale ont
wikkeling van deze landen in toenemende ma
te steunen.
Er is in de komende maanden nog een om
vangrijk programma van wetgeving af te
werken. Hieronder valt de eerste lezing van
de wetten tot grondwetsherziening. Van de
reeds ingediende voorstellen acht de regering
vooral van belang de behandeling van de wet
houdende wijziging van bepalingen inzake ge
meentelijke en provinciale belastingen, de wet
ter invoering van een jaarlijkse bijstelling
var. de tarieven van de loon- en inkomsten
belasting, voorstellen voor structurele wijzi
gingen van de inkomstenbelasting, de vesti
gingswet detailhandel, de herziening van het
ondermemings- en het vennootschapsrecht, de
wettelijke regeling van werkstaking, een wij
ziging van het onteigeningsrecht. de herzie
ning van het echtscheidingsrecht en voorstel
len over de bescherming var. de persoonlijke
levenssfeer. De regering stelt zich voor onder
meer nog te komen met voorstellen betref
fende het instellen van regionale bestuura-
eenheden, een vernieuwing van de wet toe
zicht kredietwezen, een wet tot wijziging van
de huurwet en de woningwet, een wijziging
van de algemene bijstandswet en van de wet
op de bejaardenoorden. Ik wens u toe. leden
vac de staten-generaal, dat vruchtdragende
discussies u voldoening schenken in het ver
antwoordelijke werk dat u wacht. Moge Gods
zegen op u en uw werk rusten. Hiermede
verklaar Ik deze zitting van de staten-gene
raal geopend.
die de regering In petto heeft, zullen
echter de binnenlandse bestedingen
sterk afremmen, behoudens de wo
ningbouw en de consumptieve uitga
ven van de overheid.
De overheidsinvesteringen worden
beperkt, de bedr.jfsinvesteringen met
een half procentje verlaagd en de
particuliere consumptie daalt met
ruim één procent.
Daardoor kan de export weer wat
toenemen en wordt de invoer rnet
ruim één pet afgeremd. De lopende
rekening van de betalingsbalans ver
betert met 600 miljoen, waardoor het
tekort tot 250 miljoen wordt te
ruggebracht. In het algemeen gespro
ken brengt het programma van con-
jucturele maatregelen een verminde
ring van de spanningen tussen mid
delen en bestedingen teweeg. Daaruit
en uit de loonmatiging resulteert een
benedenwaartse druk op de prijzen
van circa een half pet, die echter op
van carca een half pet. Namelijk van
5.3 naar 4.9 pet, waarbij het plan
bureau uitgaat van een gemiddelde
uitkering van ƒ200,- per werknemer
in de bedrijven.
Meer invoer
Het Centraal Planbureau wijt de hui
dige spanningen in de economie aan
een sterke stijging van de buiten
landse vraag, een versnelde toene
ming van de binnenlandse consump
tie en van de investeringen Schaar
ste aan arbeid en de niet altijd toe
reikende productiecapaciteit stelden
hun duidelijke grenzen aan de expan
sie. Dat had een grotere invoer tot
gevolg en vermoedelijk een geringere
uitvoer, waardoor de handelsbalans
verslechterde en zich een duidelijks
tendentie tot overbesteding manifes
teerde. De duurdere invoer beteken
de hogere binnenlandse prijzen, ge
volgd door loonstijgingen die groter
waren dan werd verwacht. Daarbij
kwam deze zomer de onrust aan het
loonfront.
Inflatie
Het planbureau tekent aan dat onzs
economie overigens niet alleen staat,
waar het spanningen en prijsinflatie
betreft. De inflatie in het buiten
land weerspiegelt zich in ons imvoers-
P«l, dat dit jaar met 5 pet oploopt,
hetgeen een hoog c.jfer is, want het
kwam sinds 1957 niet meer voor. Bij
deze externe kestenbeweging voegt
zich de binnenlandse loonstijging, die
tot voor kort nog op 9,5 pet werd
geraamd, maar nu op 11 pet is ge
steld, aangenomen dat de bekende
ƒ400 gemiddeld over het gehele be
drijfsleven voor de helft wordt uitge
keerd, hetgeen neerkomt op 1,5 pet
van de loonsom.
Ongetwijfeld zal de consumptie in d»
komende maanden door deze uitke
ringen ineens zeer sterk omhoog
gaan. Over liet jaar als geheel be
zien neemt zij met ruim 7 pet in vo
lume toe. bij een verbetering van het
reeël besteedbare loon die op 2.5 tot
3 pet werd geraamd, maar nu op 5
pet uitkomt. De prijsstijging van de
consumptie bedraagt zeer waarschijn
lijk iets meer dan 4 pet.
Het resultaat van de verscliillende
volumeliewegingen is, dat de nationa
le bestedingen en met name dus de
particuliere consumptie en investe
ringen van het bedrijfsleven eer»
sterk accent krijgen. Nog neemt het
exportvolume belangrijk toe meer
zelfs dan de eerder genoemde wereld
handel cn kan de"produktie niette
genstaande de knelpunten tot 6 pot
boven het peil van 1969 worden uit
gebreid, maar ook de invoer wordt
sterk gestimuleerd, /.ij wordt daar
bij in volume nauwelijks door de
prijsstijging afgeremd. Onder deze
omstandigheden resulteert een tekort
op de lopende rekening van de beta
lingsbalans dat volgens een zeer ru
we schatting 700 mil joen bedraagt
Dit bedrag is nog enige honderden
miljoenen guldens geflatteerd, want
de inkomerssbalans profiteert van in
cidenteel omvangrijke overmakingen
uit het landbouwegalisatiefonds m
Brussel.
Op de rijksbegroting i.s voor wat
betreft cle tijdelijke rijksgroepsrege
ling mmdervaiiden rekening gehou
den met het wegnemen van een on
gelijkheid .n uitkeringsniveau voor
wat betreft de periodieke uitkerin
gen aan thuis inwonende meerderja
rige mlndervallden (kosten voor
1971: 2 miljoen)
Voor civele verdediging i» m
1971 als laatste fase van het vier
jarenplan een bedrag van ruim
ƒ103 miljoen geraamd; 71 procent
van dit bedrag is bestemd voor jaar
lijks terugkerende posten en bijna 29
procent voor investeringen.
