IN ,DE BUSSEL' GAAT
HET GOED
ZAKEN-EXPO VAN
MIDDENSTANDSVROUWEN
nirEf
DE
TAPTOE
ftwdiivj IS HET
EINDE...
FRUITC0RS0: NA KORTE ZIEKTE NU
DEFINITIEF DOOD
HISTORISCH
OF NIET...
DINSDAG 15 SEPTEMBER 1970
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
15
De winkeliers in het winkelcentrum ,De Bussel' in Goes-Zuid ma
ken het goed. De prognoses, die werden gemaakt door het Centraal
Instituut voor het Midden- en Kleinbedrijf worden dicht benaderd.
Zo i3 volgens mededelingen van de heer J. Luteyn, voorzitter van
de winkeliersvereniging Goes-Zuid de situatie twee maanden nadat
,De Bussel zorgelijk de deuren opende voor het publiek. ,Geen
ondernemer heeft klachten', zegt de heer Luteyn, ,al zijn we na
tuurlijk nog niet tevreden'.
Het moet beter worden, maar voor
dit moment zijn we tevreden. We
hebben een beroerde tijd achter de
rug. De vakantie betekent in Goes
Zuid, dat veel mensen weg zijn en er
komt niemand voor in de plaats. Pas
in de afgelopen maand zijn we op
•en normaal bestedingspatroon geko
men en je kunt nu zeggen, dat er
geen klachten zijn.'
Dat betekent niet, dat er voor het
nieuwe winkelcentrum, opgezet door
de projectontwikkelingsmaatschappij
NV Havenzathe, geen problemen zijn.
Men zit nog met dezelfde moeilijk
heid als waarmee men begon: op dit
moment hebben drie winkeleenheden
hun definitieve bestemming nog niet
gekregen. In één daarvan komt een
bank. Voor de andere twee zijn er
nog geen gegadigden. Om toch geer.
kale plekken In het centrum te heb
ben zit in één van de winkels een
pottenbakker en kunstschilder en de
andere wordt gebruikt voor tentoon
stellingen door een rijwiel, en brom
fietszaak. Inmiddels is er een cafe
taria-exploitant gevonden, die zioh in
het winkelcentrum will vestigen. ,Er
wordt langs alle kanten hard
aan gewerkt om het vol te krijgen',
verzekert de heer Luteyn. Hij is
van mening, dat er mogelijk enige
huiver bestaat om rich in het cen
trum te vestigen terwijl een paar
honderd meter verderop wordt ge
bouwd aan een agrimarkt van de Co-
operatieve Zeeuwse Aan. en Ver
koopvereniging (OZAV).
NOG NIET ZEKER
Hoe het assortiment erin die agri
markt gaat uitzien, daarover hebben
de winkeliers in /De Bussel* nog geen
zekerheid. Burgemeester mr P. G. A.
Ruber van Goes mankte bij de ope
ning van het winkelcentrum op 23
juni duidelijk, dat van de 1350 vloer
oppervlakte. waarover de agrimarkt
gaan beschikken, een derde gedeelte
zal worden benut als supermarkt. De
heer Luteyn: /Wethouder Linden-
bere-h heeft ons gezegd, dat men zich
verder vooral zal richten op verkoop
aan leden van de QZAV. Er worden
volgens de wethouder met name tuin-
bouiwartikelen aangeboden. Maar ik
heb toch het idee, dat eventuele ge
gadigden eerst eens willen zien, wat
er uiteindelijk komt.' De voonzitter
van de winkeliersvereniging wijst er
op, dat de mogelijkheid altijd bestaat,
dat in de agrimarkt bijvoorbeeld
elektrische apparaten en huishoud,
apparatuur verkocht kan worden. Hij
verwacht, dat als de agrimarkt
er eenmaal is en men weet waar
men aan toe is, snel huiurders ge
vonden zullen worden voor de nu nog
lege winkels. En mocht dat niet luk
ken, dan zal er naar de mening van
de heer Luteyn gezocht moeten wor
den naar mogelijkheden om gezamen
lijk ais winkeliers de overgebleven
verkoopruimten te gaan benutten.
,We zouden zélf de units vol kunnen
maken met artikelen, die in het win
kelcentrum nog niet verkrijgbaar
zijn. Dat zou betekenen, dat je de
zaak gezamenlijk zou moeten exploi
teren en dat is natuurlijk niet een
voudig.
Het winkeloentrum is volgens de
voorzitter van de winkeliersvereni
ging een stuk van de wijk geworden
Om contact met de bevolking de
klanten dus te leggen heeft men
inmiddels een rebuswedstrijd achter
de rug, die niet alleen 1.500,. op
leverde voor de wijkvereniging Goes-
Zuid, maar ook indicaties over waar
de klanten van het winkelcentrum
vandaan komen. Er zijn voor de wed
strijd circa 50.000 kaarten van klan
ten binnengekomen en hoewel men
nog 'niet alles geschift heeft is wel
al duidelijk geworden, dat vrij veel
mensen uit de" Zak van Zuid.Beveland
.De Bussel' weten te vinden. Dat
wordt ze gemakkelijker gemaakt
sinds de AMZ een lijndienst onder-
houd, de door Zuid gaat en die langs
het centrum leidt.
Volgens de heer Luteyn is het con-
tact met de bevolking in de wijk
,vr:j innig". .De men-er zijn blij, dat
ze dicht bij huis kunnen winkelen.
Je hoort dat steeds', verzekert hij.
De heer Luteyn meent, dat men voor
de dagelijkse behoeften niet meer e==
naar de binnenstad trekt, maar dat
koopt men in ,De Bussel'. Voor arti-
kelen als kleding en schoeisel moet
men nog wel naar d_ stad, omdat het
winkelcentrum daar geen winkels
voor heef t.
De braderie zal gedurende drie da. li§
gen wel wat mensen wegtrekken uit
Goes-Zuid, veronderstelt de heer Lu-
teyn. .Maar je kunt niet ook hier
een braderie organiseren. Misschien,
dat we in de toekomst in Zuid wel
gaan meedoen aam acties, die in de
hele stad worden gehouden. De ca-
rillonactie, die geweest is, zoiets zou.
den wij ook wel kunnen doen. De
contaoten met de GMC zijn goed. Er
is n-.et zoveel sprake van concurren-
tle.' Ü1
NOG ZORGEN
Het moge goed gaan in .De Bussel',
de zorg om de komst van de agri
markt is er nog steeds onder de win
keliers. ,We hebben geen zekerheid,
maar we rekenen op omzetafvloeidng
daar naartoe', zegt de heer Luteyn.
,Er is een advies van het Centraal
Instituut voor het Midden, en Klein
bedrijf en dat instituut zegt, dat
met afvloeiing op bepaalde punten
wel rekening gen oud on moet wor
den.'
Maar de emoties, die er waren, toen
het winkelcentrum werd geopend,
zijn wat weggeëbd. Er ls kort gele
den een br.ef naar de staatssecre
taris van economische zaken gegaan,
waarin de Goese winkeliers hebben
gevraagd of een situatie, zoals in
Goes_Zuid is ontstaan, kan worden
voorkomen elders in den lande. Er is
ook contact gezocht met verschillen
de' gemeenten, waar zioh dezelfde ont
wikkelingen hebben voorgedaan, als
in Zuid is gebeurd. .De meningen lo-
Een enorm uiteen. Men heeft er baat
ij of het schaadt vreselijk', zegt de
heer Luteyn.
Over het totaal gezien is men in ,De
Bussel' wel tevreden, maar de onze.
kerheid is nog met weggenomen.
le braderledagen in Goes, zal de Goese Middenstands
Vrouwen Organisaties (GMVO) weer een zaken-expo or-
pmlseren.
Het is voor de derde achtereenvolgende maal dat
de enige middenstandsvereniging In Nederland een extra
attractief tintje aan de braderie van de Goese Mldden-
standscentrale zal geven. De organisatie van de show
dag ls helemaal in handen van de middenstandsdames
zelf. Natuurlijk zullen de mode en de laatste ontwikke
lingen op huishoudelijk gebied daarom ruime aandacht
krjjgen.
De zakenbeurs wordt gehoden in de .Prins van Oranje
en begint 's middags om twee uur. Het middagprogram
ma wordt om half zes afgesloten, 's Avonds duurt de
expo van 7 uur tot half elf. De GMVO heeft de tentoon
stelling zo aantrekkelijk mogelijk proberen te maken. Er
eijn vijfentwintig verschillende stands, waarin zoveel
mogelijk facetten van de middenstand In de Ganzestad
naar voren worden gebracht. Ook zullen er diverse de
monstraties worden gegeven: een bakker zal laten zien
hoe zijn brood en banket precies gebakken worden, er
wordt vertoond hoe de huisvrouw de lekkerste kaasfondue
MODESHOWS
De laatste nieuwtjes op het gebied van de mode worden
ln aparte shows getoond. Natuurlijk ontbreken daarbij
de modetips voor het najaar van 1970 niet. De oud-Goe-
senaar Jan van Stee zal de presentatie van één en ander
verzorgen, terwijl de hammondorganist Cees Hoogeste-
ger voor de achtergrondmuziek tekent.
Behalve de dames-confectle, hoeden en tassen zal er naar
alle waarschijnlijkheid ook kinderkleding te zien zijn.
Voor de liefhebbers is er een .rad van avontuur', waar
uiteraard mooie prijzen weg te halen zijn.
De presidente van de Middenstands Vrouwen Organisatie,
mevrouw J. Berks, vertelt ietwat trots dat de 16-jarige
GMVO erin is geslaagd om in de loop der jaren steeds
meer standshouders aan te trekken. Drie jaar geleden
waren er 18, het tweede jaar 21 en nu al 25 verschillende
stands. Mevrouw Berks: Er komt heel wat voor kijken,
om alles in orde to krygen, maar de echtgenotes van de
Goese winkeliers doen ln leder geval actief mee aan de
wlnkeldagen.'
WSf t
Vierhonderd jaar geleden zongen Goese koorknapen in de straten
van de Ganzestad op Sint-Nicolaasdag. Ze deden dat, omdat het
Sint-Nicolaasgilde, het gilde der kramers ofwel de middenstan
ders, hen daarvoor trakteerde. Terwijl de knapen vrolijk zongen,
twinkelden de klokjes van de beiaard van Sinte Magdalena.
De moderne navolgers van het Sint-
Nicolaasgilde, de Goese Middenstands
centrale heeft dit met haar laat-
van de Goese braderie muzikaal wel
laten op luisteren. Men zocht het niet
in de sferen van koorzang, maar van
meer aan de buitenlucht aangepas
te klanken: het geluid van tamboers-
en trompetterkorpsen en van fanfa
reorkesten.
De Goese braderie wordt namelijk
zaterdag 19 september afgesloten met
een showtaptoe, waaraan naast en
kele Zeeuwse formaties ook show
combinaties van buiten de provin
cie meedoen.
Iedere avond van de braden eweek,
althans van maandagavond tot en
met vrijdagavond zal er een blaas
orkest afkomstig uit de nieuwe ge
meente Goes een openluühtconcert ge
ven in een historische, intieme om
geving: de tuin van het Manhuis.
Eerlijk gezegd vindt de taptoe ia
de stad Goes weinig historische grond.
Twee eeuwen geleden, wellicht ook
eerder, ontstond de gewoonte om de
soldaten van het garnizoen lof van
de bezettingsmacht's avonds door
middel van een hoornsignaal er op
attent te maiken dat het tijd werd
de herberg te verlaten en kampement
of kazerne op te zoeken. Dit signaal,
dat dus beduidde, dat er mets meer
getapt mocht worden, dat ,de tap
toe' moest kreeg de populaire bena"-
mimg van taptoe'. Het was in som
mige legers de gewoonte om in de
tijd die verstreek tussen het eerste
signaal (First post) en het laatste
(Last post) een groen militaire mu
zikanten door de straten te laten
marcheren, waarbij de /huiswaarts"
kerende militairen zich konden aan
sluiten. Uit dit gébruik zijn later
in de garnizoenssteden de muzikale
riten gegroeid, die wjj kennen als
taptoe.
Ook dit begrip is in onze tijd weer
van betekenis veranderd: taptoes wor
den ook uitgevoerd door burgerkorp
sen. Het zijn muzikale schouwspelen,
meestal opgevoerd in de avond, en
dat is eigenlijk het enige wait zij
nog met de oorspronkelijke taptoe
gemeen hebben, want niemand denkt
bij zo'n showtaptoe nog aan enige
militair gebeuren. Goes zo verna
men wij van de Goese gemeente
archivaris, de heer L. J. Abelmann
heeft nooit een ,eöht', vast gar
nizoen gehad, in tegenstelling tot bij
voorbeeld Middelburg.
In de tijd van de tachtigjarige oor
log en in de Napoleontische tijd
heeft de Ganzestad wel zijn groe
pen en groepjes bezettingssoldaten
van de strijdende partijen gekend. Er
zal dus wel eens een trompetsignaal
door de Goese straten hebben ge
klonken en er zal wel eens een ven
del soldeniers, voorafgegaan door een
tamboer door de stede hebben ge
marcheerd. Maar het is de vraag of
Goes ooit m het verre verleden gTo-
de taptoes in de historische zin van
het woord heeft meegemaakt. Als
we de taptoe van zaterdag in het
verband van de braderiebezien, dan
blijven de koorknaapjes die voor het
Sint-Nicolaasgilde zongen de voor
gangers van de Iuidspelende trom
petterkorpsen en marspasjes maiken-
de majorettes.
Stedelijke blaasorkesten vinden hun
.voorgangers" onder meer bij de
stadspijpers. De stadspijpers waren
van overheidswege aangestelde mu
zikanten, die sinds de 15e eeuw bij
officiële gelegenheden musiceerden.
Zij waren vaak in een g.ide ver
enigd en stonden in veel hoger aan
zien, dan de rondtrekkende speel
lieden. Aan het feit dat de stads
pijpers hun muziek vaak van kerk
torens deden klinken, danken we nu
nog prachtige sonates.
Gemeente-archivaris Abelmann moest
ons teleurstellen. .Goes heeft geen
stadspijpers gehad', vertelde hij des
gevraagd. Wel kon hij ons aan speel
lieden helpen. De Goese gilde huur
den voor hun grote .Ommeganck' op
de naamdag van ante Magdalena.
de schutspatrones der stad, deze
rondtrekkende muzikanten. Het spijt
ons oprecht voor de Goese muziek
korpsen dat wjj hen geen .illustere
voorvaderen' zoals stadspijpers kon
den bezorgen, en dat rij het maar
met de .speellieden' moeten doen.
Hun spel zal er beslist niet minder
om rijn de komende dagen.
DE TUINCONCERTEN
Vijf blaasorkesten uit Groot-Goes zul
len ieder op zijn beurt en .zijne
wijze' een tuinconcert geven :n
de rustige, uniek gelegen sfeervolle
.groenehof* van het Goese Manhuis.
Wat kopermuziek betreft heeft Goes
tegenwoordig een gevarieerd menu.
Men kan er de .Hollandse fanfare'
beluisteren en er zijn korpsen, die
het meer zoeken in de benadering
van de Engelse klankkleur en dar.
ook wel .brassband' worden genoemd.
De reeks braderie-tuinconcerten is
maandagavond geopend door het be
kende Kloetingse korps .Excelsior'
onder leiding van Ko den Toonder,
dat vooral de laatste jaren met suc
ces de Engelse manier vat koper-
blazen heeft benaderd.
Vandaag dinsdag avond speelt
.Euphonia' uit Goes nder leiding
van Daan Burger enige tijd gele
den getransformeerd van harmonie
tot koperorkest. Alle concerten be
ginnen om 8 uur.
Woensdagavond speelt .Oefening en
Uitspanning" uit Kafctendijke, een or
kest dat de stijl van de Hollandse
fanfare beoefent. Dirigent is Foort
Smit.
Donderdagavond kan men luisteren
naar .Hosanna' uit Goes, eveneens
onder leiding van Foort Smit; een
korps dat nog niet zo lang geleden
de harmoniebezetting vaarwel zei om
fanfareorkest te wonden.
Vrijdagavond besluit .Excelsiort
's-Heer Arendskerke, onde leiding
van Daan Burger, een korps dat ook
toenadering zoekt to' het Engelse
koperspel, de reeks tuinconcerten.
Het idee voor deze tuloooooerien ia
van de Kloetingse heer A. J. Blok,
voorzitter van .Excelsior"Hij lan
ceerde het in rijn kwaliteit van
ambtenaar ter culturele afdeling van
de Goese gemeentesecretarie en vond
een willig oor bij het college van
burgemeester en wethouders ook
voor de subsidie) en b i het bestuur
van de GMC
DE TAPTOE
Zaterdagavond vanaf 8 uur za'. men
op de Goese Markt kunnen kijken
en luisteren naar het Goese trom
petterkorps .Excelsior* ook be
kend buiten de grenzen e:: naar
een charmante groep majorettes, de
meisjes van het Groot-Vlissings ma-
jorettenpeloton.
Vanuit Zuid-Holland komen op be
zoek het tamboer- en trompetter
korps .Juliana' uit 's-Gravendeel en
het tamboer- en trompetterkorps
.WiHhetonus" uit Sliedrecht. Beide
korpsen tellen een kleine vijftig mu
zikanten, beide korpsen hebben een
grote ervaring in het brengen van
muzikale show, en ook zij toonden
hun kunnen reeds in het buitenland.
Het Goese .Excelsior* en de GMC
tekenen voor de organisatie. Voor
liefhebbers van forse hoorn- en trom-
petklaniken, ritmische tromme 1 varia^-
tf.es en correcte show, gebracht door
speciale combinaties in kleurige uni
formen (en verder voor iedereen) is
de taptoeshow .het einde* van de
Goese braderie-week.
GERARD C. VAN LOO
lllHM
Het evenement, dat veertien keer jaarlijks geweldig grote mensenmassa's
naar Goes trok, het tot ver over de landsgrenzen beroemde Zeeuwse fruiteorso
is nu definitief dood. Vorig jaar al moest Goes het zonder fruiteorso doen,
maar toen hoopte men alom nog op een herleving. Nu, een jaar later, ziet.
zelfs de voorzitter van de stichting fruiteorso, Duivelands burgemeester J.
D. de Kam geen kansen meer. .Niemand heeft meer de middelen om grote
praalwagens te bouwen. Een heleboel dingen vervagen in deze tijd. De mensen
hebben er geen ambitie meer voor", stelt hij somber vast.
Als herinnering aan het corso had
Goes vorig jaar tenminste nog fruit-
feeën, in het eerste corsoloze jaar
officieel fruitambassadrices genoemd.
Trinet van Stee, Huigje Geluk, Cor-
rie Srtoutjesdijk en Jenny Cijsouw
waren -ie laatste Zeeuwse schonen,
die volgens de fruiteorso-traditie
bakjes Zeeuws fruit ronddeelden in
ziekenhuizen en bejaardentehuizen.
Het laatste optreden van de ambassa
drices omschrijft de heer De Kam als
,een uitloop van het corso. Ach', zegt
hij, ,dat hebben we dit jaar ook niet
meer gedaan. Vergeet niet, zoiets
brengt ook nogal kosten met zich
mee.'
Voor de Goese Middenstandscombina-
tie (GMC) betekent het verscheiden
van het corso zonder meer een klap.
Het is een kleine ramp', ze: GMC-
voorritter A. L. Kampman, toen hij
vorig jaar het nieuws over het niet
doorgaan van het corso hoorde. ,Er
is geen enkel evenement, dat 20.000
tot 25.000 mensen naar de stad haalt.
De presentatie van Goes krijgt hier
door een grote deuk. Het corso maak
te, dat Goes een bekende naam kreeg
bij de mensen, die naar de stad kwa
men. Je krijgt wel eens het gevoel
dat het corsobestuur er niet te fel
bovenop rit om deelnemers te krij
gen voor het corso.'
kwam geen corso. ,We zullen zien,
wat het in 1970 wordt', sprak men
toen nog hoopvol. Het werd niets en
het zal nooit meer iets worden.
BELANGSTELLING
Behalve het enthousiasme van de
praalwagenbouwers was het fruiteor
so ook afhankelijk van de belangstel
ling van de betalende kijkers. Deze
belangstelling liep de laatste jaren
ook sterk terug.
In 1964 kwam er nog 32.000 gulden
aan entreegeiden binnen, het volgen
de jaar bleken de inkomsten met
5000 gulden teruggelopen. Na een
stijging m 1960 was men in 1967
weer terug op het niveau van 1964:
32.000 gulden Maar er waren duide
lijk minder kijkers: in 64 betaalden
de mensen één gulden, in 67 werd
er anderhalve gulden gevraagd.
De heer De Kam is ervan overtuigd,
dat de beslissing om te stoppen een
goede is geweest. ,Je moet ermee
ophouden op een hoogtepunt. Je moet
deze dingen niet laten verlopen tot
dat het een schertsvertoning wordt.'
GEVOLGEN
GMC is overigens al succesvol be
zig met de gevolgen van deze klap
te boven te komen met liet organi
seren van een attractieve braderie.
Er is tussen GMC en de stichting
fruiteorso ook nog overleg geweest
over de aanleg van fruitmozaïeken
in Goes tijdens de braderie.
,We wilden het we! doen, maar hei
is niet gelukt', aldus de heer De
Kam. Het is alleszins begrijpelijk
dat men d? fruittelers niet meer en
thousiast krijgt voor het meewer
ken aan dergelijke manifestaties.
Zoals bekend gaat het slecht, zeer
slecht in de fruitwerélid.
Het was vcor de organisatoren van
het fruitevenement een uiterst moe:
lijke beslissing om vorig jaar geen
corso op straat te laten verschijnen
Men heeft zich vastgehouden aan
een opmerking van voorzitter De
Kam ter gelegenheid van het
corso 1968. Er waren toen acht praal
wagens. De heer De Kam zei: .Minder
kan het niet'. Toen in 1969 duidelijk
werd, dat men op zes, hoogstens ze
ven wagens kon rekenen, heeft het
bestuur de knoop doorgehakt. Er
