Havenplannen Terneuzen maken
nu (eindelijk) een goede kans
Teleurstellende ontdekking
,OP HOOP VAN LEVEN' AAN
DE PRAKTIJK GETOETST:
Sas van Gent wijst
schoolklas de deur
HOE GROOT ZAL 0SSENISSE MOETEN WORDEN
NIEUWE PILAARTJES VOOR VISCHMARKT-GEBOUW
Silo Middelburg in
handen van Cebeco
en Eiland
Walcheren
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WOENSDAG IJ auc^
BURGEMEESTER ASCHOFF VERWACHT VOLGEND JAAR ,R1JKSGELDEN'
ACHTERSTAND
EERST INHALEN
TERNEUZEN ,Het ziet er
naar uit dat Terneuzen volgend
jaar 'rijksgelden beschikbaar
krijgt om het havengebied ach
ter de sluizen aan te passen aan
de .nieuwe maten' van het ver
ruimde kanaal naar Gent Het
is dan hopelijk zover dat we een
begin kunnen maken met het in
halen van de achterstand, die
in de afgelopen jaren is ont
staan'. Dat zei dinsdagmorgen
in het Zuidlandtheater te Ter-
neuzen burgemeester J. C.
Aschoff toen het gemeentebe
stuur daar de studiereizigers
van het koninklijk Nederlands
Aardrijkskundig Genootschap
op bezoek had, die zich oriën
teren in het Westerscheldege-
bied.
Zodra de financiële middelen op ta
fel komen zal Terneuzen een begin
kunnen maken met de uitvoering
van de volgende werken
Verlenging en verdieping van de
Zevenaarhaven
Verlenging en verdieping van de
zuidelijke kanaalhaven
Aanleg (tussen deze beide in) van
een nieuwe zeehaven. waarin
schepen tot 50.000 tot 60.000 ton
ontvangen moeten kunnen wor
den.
Terneuzen heeft zich jarenlang bij
zonder ingespannen om de havenver
beteringen uitgevoerd te krijgen.
,We hebben heel wat druk moeten
uitoefenen', aldus burgemeester As
choff, die vaststelde dat zijn stad
nu pas in de gelegenheid komt om
te profiteren van dé bijzondere voor
zieningen die in de kanaalzone van
Zeeuwsch-Vlaanderen zijn getroffen
door de verruiming van het kanaal
Gent-Terneuzen en de bouw van de
nieuwe sluizen, met name die voor
de zeevaart.
Het verbeterde kanaal werd op 39
december 1968 officieel geopend voor
het scheepvaartverkeer. Sindsdien ls
het vervoer te water van en naar
Gent bijzonder sterk gestegen, zo
vertelde gistermorgen ars J. Ronse,
secretaris van de economische raad
voor West-Vlaanderen. De groei valt
vooral op ln de sectoren ijzererts,
afvoer van olleprodukten (Texaco)
en graanoverslag.
Plan
Al ruim voordat Gent via het verbe
terde kanaal in feite nieuwe moge
lijkheden voor verdere industrieont
wikkeling werden geboden heeft heit
gemeentebestuur van Terneuzen op
dracht gegeven voor een ontwikke
lingsplan ten behoeve van de havens
(het plan-Snijders). De bestaande
havens waren te diep en te kort.
Bovendien mikte Terneuzen op een
geheel nieuw havenbekken, tot de
zelfde diepte te graven als het ver
beterde kanaal.
De spoorlijn op de oostelijke oever
van het kanaal ls met het oog op de
havenverbeteringen en de inrichting
van industrie al zover omgelegd dat
ruimte is vrijgemaakt voor de uit
voering van het ontwikkelingsplan.
Intussen zijn aan de Zevenaarhaven
wel wat vooruitlopende voorzienin
gen getroffen. Het wachten was ove
rigens nog steeds op een beslissing
uit Den Haag, dat gelden zullen
worden uitgetrokken om de haven
aanpassingen mogelijk te maken.
Burgemeester Aschoff wilde gister
morgen niet zeggen dat hij concrete
toezeggingen vanuit Den Haag had
ontvangen- Zijn gedecideerde uit
spraak ,we hebben goede hoop om
onze achterstand nu te gaan inlopen'
wijst er intussen op dat de verlan
gens van Terneuzen op korte ter
mijn zullen kuntaen worden gehono
reerd.
Het gezelschap van het Kis'AG kreeg
gistermorgen in Terneuzen van de
heer J. A. C. Kuijl. administratief
directeur van Dow Chemical Neder
land nog een uiteenzetting over de
vestigingsfactoren die bij de komst
van dit bedrijf naar Zeeuwsch-Vlaan
deren een rol hebben gespeeld. Men
maakte nog een rondrit door de
kanaalzone en was 's middags de
gast van het provinciaal bestuur in
Middelburg. Op de recreatiezolder
van het griffiegebouw hield drs H.
TERNEUZEN Rijkswaterstaat heeft zich op het
ogenblik een idee gevormd over de vraag hoe de ha
venmond er zal moeten gaan uitzien voor een nieuw
zeehavengebied bij Ossenisse aan de Westerschelde.
De door minister Bakker (verkeer en waterstaat)
ingestelde werkgroep zeehavengebieden Zeeland
heeft intussen een interimrapport uitgebracht en
hoopt in de loop van (lit jaar nog met een afgerond
tweede rapport op tafel te komen. Technisch en nau
tisch zijn de mogelijkheden voor het graven van een
zeehaven daar grondig bekeken. Hoewel er nog uit.
gebreide laboratoriumproeven worden genomen in
het openluchtlaboratorium .De Voorst' (NOP) is wel
komen vaststaan, dat er wat dit betreft geen onover
komelijke problemen zijn.
.Veel zal echter afhangen van de vraag hoe groot
dit havengebied moet worden. Om op deze
vraag een antwoord te kunnen geven zullen eerst be
slissingen moeten worden genomen over uitbreidings
plannen van en voor woongebieden, over het hand
haven of verdwijnen van bepaalde dorpen in dit ge
bied Kortom, het gaat om de vraag welke beperkin
gen Je je verder bij het ontwerpen en becijferen van
een dergelijk havengebied moet opleggen.' Dat zei
ens ir J. Zuurdeeg, hoofdingenieur-directeur van de
rijkswaterstaat in Zeeland, de man naar wie de
werkgroep is genoemd omdat hij er voorzitter van
is. ,Zo'n gebied zal overigens flink groot moeten
worden, wil het mèt alle voorzieningen voor infra
structuur rendabel zijn.' Het zal er wel op neerko
men dat de werkgroep straks een rapport uitbrengt,
waarin verschillende varianten van havengebieden
Ossenisse te vinden zullen zijn. Burgemeester J. C.
Aschoff van Terneuzen kon ons gisteren nog mee
delen dal er verschillende serieuze gegadigden zijn
voor vestiging van (met name chemische) bedrijven
in dit nieuwe industriegebied bij Ossenisse.
De luchtfoto geeft een beeld van het nu nog vredige
landbouwgebied bij Ossenisse, dat in principe al een
indusiTiebestemming heeft gekregen. (Luchtfoto
Wim Riemens).
.Silent Spring' van Rachel
Carson, in het Nederlands
vertaald als ,Dode Lente' en ,Op
leven en dood', een reeks voor
drachten van de Biologische
Raad van de Koninklijke Neder
landse Akademie van Weten
schappen, beide geschriften,
waarin de gevaren van de che
mische insecten- en onkruidbe-
strijding voor onze samenleving
ter discussie worden gesteld, is
in het Natuurbeschermingsjaar
1970 een bundel artikelen over
natuurbehoud verschenen onder
de titel ,Op hoop van Leven'.
Een lange lijst van terzake be
voegde en veelal ook veront
ruste personen heeft daaraan
medewerking verleend en het is
in de natuurboekenweek als ge
schenk gevoegd bij de vernieuw
de uitgave van Bert Garthofs
boek .Zomaar wat zwerven', dat
in die week voor een fractie van
de waarde kon worden gekocht.
Daardoor is ,Op hoop van leven'
vermoedelijk onder de aandacht
van zeer velen gekomen.
Na de beide eerste alarmerende ti
tels lijkt ,Op hoop van leven' op een
verbetering van de toestand te willen
wijzen, althans die hoop te koeste
ren. Ik heb dit in Zeeland eens aan
de praktijk getoetst, mij daarbij be
perkende tot de bespuiting van plan
ten met herbiciden en ben daarbij
tot een zeer teleurstellende ontdek
king gekomen. Deze bespuitingen
hebben normaal onkruidbestrijding
ten doel, doch ait is reeds ver over
schreden. Vele boeren bespuiten de
grasranden van sloten met allesdo-
dend vergif als arbeidsbesparing,
waardoor deze randen bruin in het
landschap staan. Wegbeheerders ge-
brniken hetzelfde vergif om randen
langs wegen en fietspaden van alle
leven te beroven en op sommige
plaatsen worden gehele bermen mèt
deze allesdoders bespoten. Maar ook
met zogenaamde selectieve bestrij
dingsmiddelen wordt rigoreus omge
sprongen. Zo zag ik eeri kleine
vrachtauto met vloeistoftank en ar
beiders met spuitapparatuur langs
de wegen rijden en op alles wat
maar een blaadje had werd de doden
de straal gericht ,Hoe is 't door God
zo schoon gesteld, in zoveel kleur
en terme, langs een gewoonweg boe-
renveld. Hoe lieflijk zijn de. ber
men'. lichtte Martien Beversluis
Maar de bermen zijn niet lieflijk
meer; als ze niet bruin zijn, zijn zij
monocultures van gras geworden,
waarin nog overgebleven fluitekruid
en bereklauwen als wanstaltige Qua
simodo's te kwijnen staan. Ook
brandnetels, hoewel aülerwege ver
guisd toch interessante cn nuttige
planten, worden overal door bespui
ting veranderd in zwarte Dlantenlij-
ken. Interessant zijn zij voor de bio
loog vanwege de bevruchtingstech
niek, waarbij de meeldraden onder i
spanning komen te staan tot zdj zich!
plotseling ontspannen en de 'helm
nokjes bet stuifmeel als een wolkje
.wegschieten' zodat dit ook bij wind
stilte de stempels van de vrouwelijke
bloemen op een andere plant kan be
reiken. Nuttig zijn zij in die zin, dat!
zij als voedsterolant dienen voor de
rupsen van enkele fraaie vlinder
soorten. Door te weinig brandnetels
hebben de rupsen voedseltekort en zo
worden deze vlinders met uitsterven
bedreigd, wat weer verarming van de
natuur betekent.
licht is gebracht. Wij moeten er
naar streven een andere weg te vin
den' en drs Koeman, wetenschappe
lijk medewerker aan de Utrechtse
universiteit: .Het gebruik van herbi
ciden op wegbermen, die tezamen in
ons land een potentieel reservaat
van grote omvang vormen, zou on
der een centraal toezicht moeten
worden geplaatst.'
De ruïne ,de Stenen Beer' te Sluis,
welke versterking eens als een mach
tige wachter aan het Zwin stond,
toen Sluis nog Lamminsvliet was ge
heten, zal vermoedelijk geheel wor
den gerestaureerd. Naar mijn me
ning ware het zinvoller hem ruïne
te laten, maar daarover kan men
van mening verschillen. Het nu vol
gende ls een andere zaak. Deze ru
ïne was overgroeid metv°ierlèi soort
planten, waaronder zeldzame als
Glaskruid (Parietaria judaica). Muur.
zandkool (Diplotaxis muralis), Stijf -
hardgras (Catapodium rigidum) en
Malrove (Marrubium vulgare). En
kele weken terug bezocht ik deze
plaats en bemerkte ik met ontstel
tenis, dat ook deze ruïne niet aan
bespuiting was ontkomen. De gewel
dige steenklomp met zijn omgeving
was één grote bruine wond in het
landschap, waarin hij tevoren zo har
monisch was opgenomen geweest. Als
de gemeente Sluis daarvoor verant-
Andere weg
Professor Kuenen, algemeen di
recteur van het Rijksinstituut
voor Natuurbeheer zegt: .Het over
matig gebruik van giftige stoffen
verarmt de nabuur en vernietigt plan
ten en dieren die nuttig zijn of nut
tig kunnen worden, in een mate die
pas kort in zijn volle omvang
gische dienst voor Zeeland) een in
leiding over de planologische con
sequenties van de industriële ont
wikkeling in Midden-Zeeland. Daar
na volgde nog de vertoning van de
Zeeland-film en een rondrit.
Dag van de postzegel
De jaarlijkse dag van de postzegel, die
dit jaar wordt gehouden op zaterdag
10 oktober aanstaande wordt, voor wat
Zeeland betreft, georganiseerd door de
postzegelvereniging .Onderling Contact'
te Bergen op Zoom, een afdeling van de
internationale vereniging Philatelies-
DEINING KOND ,ONDERWlJSMANlPULATIE'
R-K JONGENSSCHOOL
MAG NIET BINNEN
SAS VAN GENT Op de rk-jongens-
school in Sas van Gent is nogal wat dei
ning ontstaan over de volgens het onder
wijzend personeel .weinig elegante' wjjze
waarop net gemeentebestuur met een van
de klassen neeft gemanipuleerd. Omdat
in het schoolgebouw niet voldoende plaats
is. was de betreffende klas (een combi
natie van 3 en 4) gehuisvest in één van
de beide jarino-noodiokalen van de open
bare lagere school. Toen klasse-onder
wijzer A. Meeuse zich maandagochtend
met zijn pupillen voor het nieuwe school
jaar meldde, kreeg hij echter van wet
houder W. Garskamp '.onderwijs) te ho
ren dat hij het lokaal diende te ontruimen
omdat de openbare school het zelf nodig
had.
De heer Meeuse werd aangezegd te
huizen naar een lokaal van de openbare
kleuterschool, dat het gemeentebestuur
vrijdag J 1 inderhaast door gemeentear
beiders had laten ontruimen. De kleuter
leidster, die van niets wist, had deze ont
ruiming op eigen initiatief weer onge
daan gemaakt. De situatie leidde maan
dag clan ook tot geïrriteerde woorden
wisselingen, waarbij wethouders Gars
kamp ondermeer aankondigde dat de
jongensschool de toegang tot de jarino-
lokalen geweigerd zou worden.
Wat het personeel van de w
met name dwars zit is niet de gedwongen
verhuizing, maar wel de wijze waarop
het door het gemeentebestuur is gespeeld.
Volgens hen bewijst de gang van zaken,
dat het Sasse college niet of nauwelijks
geïnteresseerd is bij het wel en wee van
het bjjzondere onderwijs. Ter illustratie
citeert men een uitspraak van wethouder
Garskamp, die maandagmiddag zou heb
ben gezegd dat het geen taak is van het
gemeentebestuur om de jongensschool
aan klasruimte te helpen.
Wethouders Garskamp wijt de gebeurte
nissen aan het feit, dat het pas tijdens de
vakanties bekend werd dat de openbare
lagere school een lokaal extra noaig had.
Daardoor kon de zaak niet van tevoren
worden geregeld. Hij zegt begrip te heb
ben voor de omstandigheid, dat het voor
de jongensschool met leuk is dat men uit
het jarino-gebouw moest. Evenmin als
het leuK is voor de kleuterschool om een
noodvoorziening te moeten treffen, aldus
de heer Garskamp. Over het feit. dat de
verhuizing van de jongensschool met
enige woordenwisseling gepaard ging,
wenst hij zich niet uit te laten.
Volgens (le onderwijzers van de jongens
school was het aanvankelijk de bedoeling
van het gemeentebestuur een klas onder
dak te brengen in het soeiaal-cultureel
centrum. De inspectrice van het lager j
onderwijs zou daarvoor goedkeuring heb-1
ben verleend.
MIDDELBURG De restauratie,
werkzaamheden aan de Middelburg
se Vischmarkt vorderen gestaag.
Gisteren is men begonnen aan het
vervangen, waar nodig, van de oude
zuiltjes door nieuwe. Bij dat werk
wordt het dak plaatselijk tijdelijk
gestut met Ijzeren stijlen. Het wes
telijk gedeelte van het gebouwtje l«
reeds voor-zien van nieuwe dak-leien,
voor de andere kant liggen de lei
en reeds klaar. Het aannemingsbe
drijf J. Mesu en zn te St-Laurens,
dat met drie of vier man aan de
restauratie van het oude gebouwtje
we rikt, denkt het karwei omstreeks
oktober van dit jaar gereed te heb
ben. (Foto PZC).
MIDDELBURG Cebeco Rotterdam
en de aan- en verkoopcoöperatie .Eiland
Walcheren' zuUen alle aandelen van
het coöperatief silohedrijf Middelburg
overnemen. De aandelen van dit bedriji
zijn thans Ln handen van een aantal
Noordbevelandse landbouwers. Cebeco
en .Eiland Walcheren' zullen het Mid
delburgse bedrijf op-fifty-fifty basis ver
der exploiteren.
Het silobedrijf Middelburg werd zeven
tien jaar geleden gesticht door een groep
Noordbevelandse boeren, die toen mede
op initiatief van oud-Nebeco-directeur,
J. M. Mullié de zwaar gehavende silo
aan het kanaal door Walcheren kochten
als restant van de meelfabriek tei
plaatse.
Door een flinke opknapbeurt van de sl.
lo kwam en opslagcapaciteit voor 2000
ton granen en peulvruchten beschik
baar, welke ruimte werd verhuurd. Mei
de geschiedenis van de silo zijn de na
men van de heren J. M.Mullié, P. J.
Bom, J- H. Blank en J. de Visser nauw
verbonden, alsmede van de heer R.
Meyering, die ook in de nieuwe situatie
het beheer over de silo blijft voeren.
De overdracht van de aandelen houdt
vooral verband met de structuurwijzi
gingen en de daarmee samenhangende
schaalvergroting in het zuidwesten, die
het gewenst maakt dat de particuliere
aandeelhouders terugtreden.
De silo blijft in gebruik voor de op
en overslag van granen en peulvruch
ten mede in verband met de export.
Men heeft de beschikking over een los-
en laadinstatlatie. aan diep vaarwater,
waardoor coasters en kleine zeeschepen
kunnen meren. De silo staat naast het
peul vruchten bewerkingscentrum en in
de onmiddellijke omgeving van de be.
drijfsgebouwen van .Eiland Walcheren'.
Zo wordt weer een stukje geschiedenis
afgesloten van een coöperatie, die op
een bijzondere wijze het financiële
belang met het plezierige evenement wist
te verenigen. Maar de tijden verande
ren en wij met hen. Belangenconcen-
tratie en schaalvergroting leiden tot
een andere opstelling. Moge de silo voor
de coöperatie en daarmee voor de te
lers nog vele jaren haar diensben be
wijzen.
Auto rijdt meisje
op bromfiets aan
GOES Het 19-jarige meisje K. uil
Wil'nelminadorp moest met een hoofd
wond naar het Goese ziekenhuis Berg-
zicht worden gebracht na een ongeluk
met haar bromfiets. Tegen half een dins
dagmiddag verleende zij op de krui
sing Ringbaanwest-Westnavendijk te
Goes geen voorrang aan een vrachtwa
gen met aanhanger. De bestuurder van
de vrachtwagen, B. de V. uit Spijkenis-
se, kon haar niet meer ontwijken. Een
botsing was het gevolg. De bromfietster
werd per ambulance naar het zieken-
Jongelui gewond
bij aanrijding
AXEL Zaterdagavond omstreeks half
twaalf zijn nabij de Derde Verkorting
te Axel twee Belgische jongelui aange
troffen die beweerden door een tot nu
toe onbekend gebleven personenauto te
zijn aangereden. Eén van hen, P. W. T.
uit Kielarecht liep hierbij een gebroken
pols op en moest zich onder medische
behandeling van dokter D. A. Schilt-
man uit Axel stellen. Zijn vriend, P. R.
K. uit. Meerdonck, bleef ongedeerd. De
bromfiets werd beschadigd.
Krimpschewren tn oen droje abt
«oMelmis, dsn mop
dat de bestuurders ae waarschot
gen en conclusies van de dtak®£
gen in de genoemde geschr.fon
nog zullen lezen en deze ter
nemen. Overigens is het verwate.
iijK noe snel de natuur regenen»-
na de regens van de laatste af
komt op de gespoten plaatsa
al weer groen gras en dekt derf
de wonden toe. Maar de biotor
keren daar niet terug.
Rijk dierenleven
Gelukkig zijn er in Zeeland.®
VI plaatsen waar de spuit tn!
toe is weggebleven, nog pretij
dingen te beleven. In het mm*.
gebied Oranjezon groeien en b!iW>a
planten nog ongemoeid en er u
rijk dierenleven. Zo zng ik ot
wandeling troepen bergeenden vu
meer dan dertig zittend aan de m,
zijde van een duintop cn in het hel
dere water van het aanvoertaa!
honderden groene kikkers »n
groter aantal jonge tokkertiS
waarover leden van mijn gezelschap
zich terecht blij verwonderden. Dis.
sen West hove en Berkenboa vond 1
wat verscholen en buiten de gebrjft-
te wandelpaden, een fraaie mn
bloeiende Vingerhoedskruiden (m
talis purpurea) en m een potlijn
de buurt het Ondergedoken moerta-
scherm (Apium inundatum). Op da
Plaat bij Oostburg en langs de fee-
den van de Vlaamse kreek teóï
Graauw zijn nog rijke groeiplaats
van Orchideeën; aan de dijken,M
Zak van Zuid-Beveland groeien ox
Graslathyrus, Ruige anjer, Dote
kruid en Marjolein, en de Des-
duinen en de bossen in de ï«f-
hoek van Schouwen zijn nog «4-
rado voor planten en dieren, te
te wandelen en te genieten vu'/,
onbedorven schone schepping 'e
vreugdevolle belevenis, die in ra:
ls alle zwartgalligheid omtrent a
tuurbederf te doen vergeten.
Ook net medeleven van gelljïp-
zinden doet in dezen swd, It
ontving weer verschillende nieidiasa
omtrent bijzondere planten, zoek Ze-
kool, Ossetong, Wilde sla. Veentfoh,
Wilde postelein, Wintergroen, Wtp
distel en Amerikaanse karmcöp
bes. Op mijn 'echten vond ikb>!
overal planten, die ik al kende, nsc
waarvan het orettie is te zien. dit
ze er nog steeds zijn. Je nukt <r
mee vertrouwd en Instemmend W
Guido Gezelle als hij écht: Jü)
eroet het nltemale, wat God ze-
schapen heeft.' Tk vond dit jaar pc
Moerasandijvieplsnten, hoewel
daar wel op gehoopt had. Ook m
anderen kreev tk geen mektÖK
een vermoedelijk genoemde gw>
plaats bleek een andere olanNJWt
te betreffen. Door de grote drew?*
in juni zullen ook voor het vcteiai*
jaar de uit Flevoland overeewi»
zaden wel geen kans krijgen D*
meeste sloten worden droos rit
vertoonden een krimpoatroo-i var re-
drogende modder en daarop kar 16e
rasandijviezaad niet kiemen Du--
voor ls vochtige, slappe modder
dig.
De inzenders van eroet plaatse: lóf
hartelijke dan!:. Er blijkt ut ra
reacties een verblijdende beluste-
ling van het natuurgebeuren
moge de hoop uitspreken, dut nj rA
mij op de bres zullen blijven ma
om dat wat mogelijk is als «fj
schonden natuur te behouden ha
alleen in het natuurbeschemajé
j „urn
Bloeiend VingerI
•hoedden#*****
