Bloemetje voor zieke buitenlanders'
^°or op
PIEREMENTEN DREIGEN SPOEDIG GEHEEL
UIT HET STRAATBEELD TE VERDWIJNEN
Ongunstig cijfer
voor Nederland in
WHO-rapport
AUGUSTUS WAS SLECHTS VIJF-
MAAL EEN ECHTE Z0MERMAM
vond je fr/Ss&
SKICE
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT MAANDAG 3
Nationaal Bureau voor Toerisme adopteert idee van twee hostessen
BREDA (GPD) ,Je moet
zulke dingen gewoon doen.
Het hoort bij de service',
zegt Joan Prins. En voor het
Holland hostess-team, waar
van de 23-jarige Joan deel
uitmaakt, is service een be
grip waar alles om draait.
Omdat Joan tijdelijk werk
zaam is bij de Bredase VW
zijn het de zieke' buiten
landse toeristen in deze Bra
bantse stad die het eerst van
een wel zeer unieke dienst
verlening zullen gaan profi
teren.
Want het is «Ie zieke buitenlan
der die meer dan wie ook behoef
te heeft aan attentie en een uit
laatklep voor zijn problemen. Als
men door een ongeval of ziekte
in het ziekenhuis terecht komt
in een land waarvan men de taal
niet spreekt en waar men ver
weg is van familieleden en vrien
den, dan is naast de medische ver
zorging, die natuurlijk de belang
rijkste stap naar genezing is, ook
een meer sociale begeleiding een
grote steun en stimulans voor de
patiënt. Het initiatief van het
hostess-team om de mensen in
liet ziekenhuis te gaan opzoeken
en hun behulpzaam te zijn met
bijvoorbeeld het schrijven van
brieven Ls niet zomaar uit de lucht
komen vallen.
In de voorgeschiedenis ervan heeft
Joan Prms samen met haar vrien
din en mede-hostess Evelien van
Dijk een niet onbelangrijke rol
peeld. Tijdens een actie van
drie zuidelijke Nederlandse
provincies om in België aan Hol
land promotion te doen werden
in Brussel bloemen uitgedeeld aan
toeristen. Maar omdat Joan Prins
en Evelien van Dijk iedere dag
enorune hoeveelheden bloemen
overh'ueHden besloten ze hiermee
de ziekenhuizen te bezoeken. ,De
patiënten keken wel even vreemd
op, toen ze zomaar van twee
vreemde dames een boeketje kre
gen,vertelt Joan in Breda. Som
migen waren zelfs zeer argwa
nend en dachten dat we allerlei
vreemde bijbedoelingen hadden.
Maar de meeste reacties waren
toch zeer positief. Toen we later
tijdens een vergadering van het
hostess-team in Den Haag onze
ervaringen vertelden was de di
rectie van het Nationaal Bureau
voor Toerisme erg enthousiast.
Dat was ongeveer twee weken
geleden. Ik kreeg toen opdracht
om in Breda officieel een derge
lijke actie op touw te zetten. Er
weidden meteen stencils gestuurd
naar de directies van ziekenhui
zen in Breda en ik ben al bezig
persoonlijke contacten te leggen.
Het is de bedoeling om een blij
vende service te creeëren. Dus
niet alleen in het drukke zomer
seizoen. Alhoewel dan natuurlijk
wel de meeste ongelukken gebeu
ren waarbij buitenlanders betrok-
kn zijn.
Zelf gaan doen
•Joan Prins zal het allemaal zelf
gaan doen. Ze heeft een VVV-
meisje dat haar eventueel kan
vervangen, en dat de Spaanse taal
beheerst. Ze stelt zich voor dage
lijks contact op te nemen met de
ziekenhuizen om een overzicht te
krijgen van het aantal buitenland
se patiënten. De zieke wordt dan
eerst gevraagd of hij of zij er
prijs op stelt bezocht te worden.
Joan zegt: ,we gaan ed meteen
op af, als we weten dat. iemand
ons nodig heeft. Het is echt niet
zo dat eerst even wordt afge
wacht hoelang iemand in het zie
kenhuis moet blijven en dat we
ilan pas gaan overwegen of het
de moeite waard is hem te be
zoeken. We komen desnoods de
eerste dag.'
Als volgende stap gaan we infor
meren of grote bedrijven mis
schien een aandeel willen leveren
in deze service door bijvoorbeeld
hun produkten beschikbaar te stel
len als geschenk voor de zieke.
Dit alles natuurlijk zonder com
mercieel oogmerk.'
Gastarbeiders niet
Met buitenlanders bedoelt Joan
met de gastarbeiders. Niet omdat
deze minder behoefte zou hebben
aan bezoek, maar omdat hij vol
gens Joan, toch al een zekere
vriendenkring heeft opgebouwd.
Hij iis lang niet zo geïsoleerd als
de argeloze vakantieganger die
zonder enige voorbereiding
een langer buitenlands verblijf
gedwongen wordt dan hij tevoren
gepland had.
Voor het verplegend personeel
van een ziekenhuis betekent de
service van de VW een welko
me aanvulling van liet verzor-
gingspakket voor de patiënt.
Voor de WV-meisjes betekent
hel een persoonlijke inzet die hun
toch al zware werkzaamheden nog
extra belast. Joan acht de moge
lijkheid niet uitgesloten dat er op
den duur een vaste groep zieken-
bezoeksters gevormd wordt. Dit
is echter afhankelijk van de weer
klank die de hostessen gaan vin
den bij patiënt en ziekenhuisdi
recties. Theoretisch is de weer
klank tot nu toe alleen maar po
sitief, in Breda maar ook in Lim
burg. Want Joans vriendin Eve
lien van Dijk werkt momenteel
bij de provinciale VW in kasteel
Den Halder te Valkenburg.
Ook in Limburg
De grote ziekenhuizen in verschil
lende Limburgse steden hebben
reeds een teleioontje van Evelien
gehad. Er zijn afspraken ge
maakt om samen met de adjunct-
directeur van de Limburgse pro
vinciale WV, de heer P. Bijle-
veld een introductie-bezoek af
leggen in de klinieken. De 24-ja-
rige Evelien van Dijk zal bij haar
activiteiten echter moeten reke
nen op de steun van plaatselijke
WV-informatrices en naar opzet
beperkt zich immers niet tot een
stad maar bestrijkt de hele pro
vincie. Volgens de heer Bijleveld
zal diit geen problemen opleveren.
,De mentaliteit van de unformatri-
ce is helemaal ingesteld op dienst
verlening,' vertelt hij in zijn bu
reau in kasteel Den Halder in
Valkenburg. .Ze zullen dit sociale
aspect van hun taak er beslist
graag bij doen. De 15 hostessen
vam net nationale team zijn im
mers geselecteerd uit een groep
van 400 kandidaten. Ze hebben
sen speciale opleiding gevolgd en
worden ingezet bij manifestaties
waarbij Holland promotion, wat
het toerisme beitreft, belangrijk
is. We denken in de toekomst ook
aan bijvoorbeeld het Afcent en de
Staaitsmijnen die onze diensten
misschien goed kunnen gebruiken.
Het gaat dan vooral om buiten
landers goede achtergrond-infor
matie te geven over het land waar
ze te gast zijn. Voor de hostess is
het dan zaak om onopvallend
aanwezig te zijn. Opvallen in be
scheidenheid.'
Raina Sara Deivi, de derde vrouw
van president Soékarno, en me
vrouw Wardojo met bril), een
oudere zuster van Soékarno,
strooien bloemen over het graf
van de voormalige- president van
Indonesië op de veertigste dag
het einde van de rouw) na diens
overlijden.
HAARLEM (GPD) De ministers van
economische zaken en van cultuur, re.
creatie en maatschappelijk werd hebben
hun tocistemraing gegeven voor een ver
hoging van de tarieven voor pianostem
men met 4,3 procent.
Een benauwend beeld van overbe
volking, toen zeveneneenhalf mil
joen inwoners van de Japanse
hoofdstad Tokio naar het strand
trokken om verkoeling te zoeken.
Voor het merendeel was echter
geen plekje om te kunnen zwem
men aan de stranden van Kana-
gawa en Chiba. Velen moesten zo
ver uit de kust gaan, dat ver-
drmkingsgevallen niet uitbleven.
Tom de avond viel, waren er vijf
tig doden en zeventien
vermist.
Bundeling medische
instellingen
't Gooi
GENèVE (REUTER) De sterfte als
gevolg van aderverkalking en degenera-
tieve hartkwalen is sinds 1955 bij man
nen in de leeftijd van 45 tot 54 jaar
sterk toegenomen, zo heeft de wereld
gezondheidsorganisatie (WHO) donder
dag in een rapport meegedeeld. Van de
zestien geïndustrialiseerde landen die in
het onderzoek waren opgenomen, ver
toonde. Nederland over de periode 1955-
'67 de grootste sterftestijging: 66 pro
cent. Maar het sterftecijfer onder de Ne
derlandse vrouwen voor de genoemde
kwalen daalde in hetzelfde tijdvak met -
vier procent, aldus het rapport. HILVERSUM (GPD) Over drie jaar
AJleen Japan vormde- voor wat betreft verwachten de betrokkenen, in
de maone» een gunstige ulteondenng
met een daling van veertien procent, -zonnestraal een nieuw erpieegtemiis
De Verenigde Staten m Zwitserland ver- h«< B"* Knus voltoo.il zijn. Aan
toonden slechts een geringe stijging: «vertoUgm van de bouwvergunning
reep. drie en acht crocenL Maar de ge-, wordfc 'hans gewerkt,
zoodheidsorgandsati e tekent daarbij aanGezien de grote sympathie diie
dat het sterftecijfer tot een langzamer Den Haag voor de Gooise plannen be
stijging neigt waar het al hoog was. staat, is deze op korte termijn te
Zo was het in 1967 het hoogst in Fin- j wachten,
land, de Verenigde Staten en Australië',
met resp. 488.6, 351.8 en 325.0 op de'Het verpleegtehuis annex n.emv parnl-
100.000 manneliike inwoners ven 45 tot'Joea t ziekenhuis .Zonnestraal
54 jaar. en bedroeg het ta Nederland vroeger Het bekende sanatoriumi van Ome
slechts 191 2 op de 100.000. Voor nwi-,J» van Zdtphen. - het eerste project
nen was het Èijfer ongeveer driemaal van een uniek aunenwerkingsverhand
zo hoog als voor vixiuwen. In dezelfde «asen «gemeen zmkenh» Zonae-
periode was echter een aanzienlijke da-I»™*-, Nederlandsdhe Itoode Kruis (of
fing geconstateerd van de sterft aan he- J*®, Hilversum) SMdMdng Gooise
roertin in gwioemde leeftüdsgroep. De;Weritplaats gehandicapten, Deke-
WHO meent dat <üt mede k gïvolg (geestelijk gebomd,aapten)
zijn van het heter onder controle hebben j«n Stichting WirafeBjdtf (even-
van hoge bloeddruk.
s voor geestelijk gehandicapten).
Kerkelijke mutaties
NED. HERV. KERK
Beroepen te HollamdsdheweM H. A. van
Slooten te NLjkerk.
GEREF. KERKEN
Bero epbaarrt eUtajg kamdlidaat J. W.
Huisman, Dirk Hogenraadstraat 19 te
Sdh evening en is per heden beroepbaar.
Aamigemamen naar Broekis ter woud e J.
Vreern, kandidaat te Amsterdam, die be
dankte voor Echten, Elim en Sellingen.
In de laatste dertig jaar
julimaand (koel en veel te nat) dit hi
ben getoond. De voortreffelijke rife
(afgezien van de droogkschadc) 4
juni de zomer een hoopvolle start pi
werden door de vele onvoldoendes 'U
juli te niet gedaan. Dit beoekent ifi
augustus zal uitmaken of de zomn
(Van onze weerkundige, medewerker)
Groter kan het contrast van twee zo
mermaanden moeilijk, zoals juni (vol
op zomers, droog en zeer zonnig) en de
natuurzuivere pepermunt
1970 naar de gunstige of ongmufij.
kant van de balans zal uitslaan, Oii
zal niemand verwonderen dat wij no
augustus nauwelijks meer de moed fa.
nen opbrengen nog hoopvol gesli-mi
zijn, gezien de gedragingen van
in de laatste jalren.
In de afgelopen 30 jaair (1910 tot hefei
hebben wij in Nederland slechts
maal een augustus gehad die echt
mers genoemd kon worden. Ze zijn i.
op de vingers van één hand te tefe
Dat was 1944 toen op 23 augustui fe
tot heden nog steeds record hew
temperatuur van 38 graden in ons k
werd gemeten en de neerslag nerg©:
ons land boven 100 mm kwam, dan IK
toen augustus zich geheel aan die te
zomer aanpaste zoals ook 1959. Vei;
mogen als zomerse augustusmaand
nog worden genoemd die van
1955.
De overige 25 van de laatste 30
lieten veel te wensen over. Verlate
jaar leek het er even op dat het ooien
echt zomerse oogstmaand ging wfc
maar na de 13de van de maand fl/i
wij naar een extreme moeson weg»
als top 290 mm regen in Giethoorn e
ruim 300 mm te Gaarkeuken.
In de laatste tien jaar kreeg De Bits
augustus 177 uren te weinig zon. k
ongeveer even slechte reeks augnró
maanden van tien jaar vinden vnli
periode 1920-1929 toen het ook tót-
stellend bleef. Bekijken wij het sa
zomerse dagen boven 25 graden n
De Bilt dan zien wij per tien jaar'.
1930 een duidelijke afgang
1930-1939 18 (normaal 50) 191IM
67; 1950-1959. 41; 1960-1969 slechts h
Nog groter is de afwijking fvi iie e-
genval van augustus, 't Gemiddeldsn
30 jaar (lanogemiddelde) bedrug! S
mm, In de laatste tien 97 mm. V:e:iai
werd op enkele plaatsen meer dun Si
mm neerslag gemeten namelijk in IN
223 mm Rotterdam; 1963 223
Wissen kerke (Z); 1968 209 mm
gen en verleden jaar te Giethoorn M
290 mm.
Van alle drie zomermaanden ls het tl
delijk augustus die de laatste 30 ti
en met name de laatste tien jaar, w
beneden heit zomeipeil as gebleven.
Men kan nu stellen....dan zal W#
jaar ook wel weer mis zijn. Eveap
en statistisch mogen wij de kans po
achten, kan augustus zich eindelijk 0
weer echt zomers gaan opstelen ir-
gaan na vijf keer zomers in 30 )r
geen gebaar zou zijn dan meer dat
er redelijk van mogen verwachten,',
zijn benieuwd!
HET WORDEN ER STEEDS MINDER
Warm? Heerlijk verkoe
lende Skice
ijs-eau de cologne
verkwikt a la minute!
'n Wondertje van koelte!
COOLOGNE
(Van onze Amsterdamse redactie)
AMSTERDAM Onze beroemdste orgelman, Willem Parel, ten
spijt: het gaat slecht met de Nederlandse draaiorgels. En de kreet
uit de Pareifilm ,Het orgel is een schone zaak en geeft de mensen
veel vermaak' mag dan wel opgaan voor het gewone publiek en voor
de toeristen, in de ogen van de politie en van een groepje starre
ambtenaren zijn het m zekere zin ondingen.
voortdurend bijhouden van de instru
menten kunnen we nog generaties
lang met onze orgels toe. Ons groot
ste probleem is, hoe vind je de men
sen die beroepshalve met een draai
orgel op straat willen gaan. Ik ver
zeker u, het zou allemaal stukken be
ter gaan als de gemeentelijke over
heden eens wat soepeler werden, wat
meer faciliteiten gaven. Maar dat is,
vooral iin de drie grote steden hier
in het westen, een hopeloze zaak'.
spelers krijgen langzamerhand zo
weinig faciliteiten dat er voor sommi-
Hun b
zijn er nauwelijks meer te krijgen de
oude generatie laat het zachtjesaan af.
weten.
En dan is er nog een andere kwalijke
zaak die het voortbestaan van orgels
in het Nederlandse straatbeeld bedreigt:
de export. Menig Amerikaan koopt vis
een slinks onderhandelende, zich als or-
gebreken zich aankondigen is
mand om ze te restaureren en verdwijnen
ze in het niet.
De man dóe zich daar werkelijk kwaad
over kan maken is Nederlands grootste
draaiorgeflvriend en zeer beslist de groot
ste kenner van dit instrument mr Rom-
ke de Waard.
,D4e export is een ellendige zaak. Van
daar dot er nu de Leon Wamisstich-
ttag is, die met export bedreigde orgels
opkoopt, om ze of te laten restaureren en
weer de straat op te sturen, of ze in
ons museum in Utrecht onder te bren
gen.
,De bezetting van de orgels ls een waar
probleem. We proberen daar waar zich
geen mensen beroepshalve voor het in
strument interesseren, ze te laten bezet
ten door liefhebbers in hun vrije tijd.
Het restaureren is eigenlijk geen pro
bleem. We hebban nog genoeg orgel
bouwers die deskundig kunnen herstefl-
Jen en verbouwen; aam nieuwbouw wordt
overigens niet meer gedaan'.
.Toch wil dat niet zeggen dat binnen
kort alle orgels verdwenen zijn. Bij
grondige restauratie en met een
Beperkingen
.Dat er beperkende bepalingen zijn, is
juist. Maan- dat categorische weren van
draaiorgels, zoals bijvoorbeeld ta Rot
terdam, waar ze niet in het centrum
mogen komen, en Den Haag, waar een
orgelmam slechts om de dag mag spe
len, IK verschrikkelijk. Dan wordt het
voor de betrokkenen toch wel uiterst
moeilijk om aan een fatsoenlijke bron
vam inkomsten te komen. ,Neem als
voorbeeld een geval uit Den Haag. Een
ex-groenteboer in die stad heeft
pracht van een orgel, ,De bla-uwe g
oli', op eigen kosten gerestaureerd
heeft van zijn liefhebberij een beroep
gemaakt. Maar de mam mag nu maar
om de dag met dat orgel de stad in.
Dit soort zaken kom je meer tegen. Som
migen vinden dam nog een andere orgel
man, die ook wel om de dag met hun
orgel willen lopen, maar het blijven toch
inkomsten'.
validen worden verstrekt. Waarom niet'
aan anderen? Waarom moet een mens
eerst worden afgekeurd voor alle an
dere werk voor hij met een orgel de
straat op mag? Je hebt dan bovendien
nog van die fyne regels. Is er eens een
keer een orgelman te lang in een be
paalde straat geweest, dan wordt in
eens die hele straat voor alle orgel
draaiers verboden'.
,Men gaat ook zo weinig selectief te
werk. Geef aan die orgeldraaiers en
verhuurders die extra moeite doen, die
hun orgel goed onderhouden, die van
het bespelen een show maken, die nooit
iemand moeite geven, eens wat extra
faciliteiten. Drama's kam ik u vertel
len. Neem dat geval vam oom en neef
Waerts uit Zaandam. Die hebben op
eigen kosten voor 10.000 ,de grote ga-
violi', een kermisorgel, gekocht en ge
restaureerd. Daarna vroegen ze een
vergurmtag aan, imaar die werd cate
gorisch geweigerd. Waarom? Omdat een
obstinate andere orgelman met een vee'
minder orgel bang was voor concurren
tie. Kijk, dan wordt er ineens wel ge
luisterd alleen am negatieve zin. Dat
soort situaties kom je vaker tegen. We
hebben toen eens voorgesteld: mensen,
kom nou allemaal met concrete plannen.
Maar die zijn nooit gekomen. Het enige
wat je nu ziet is dit: de brutal en hebben
ook hier de helft van de wereld. De las
tige elementen onder de orgeldraaiers
vragen niet eens meer, ze doen maar. En
daarmee maaien ze het gros wg voor
de voeten van de fatsoenlijke, goedwil
lende orgeldraaiers',
,En zo zie je in de praktijk dat de
minst geslaagden uit deze categorie in
wezen «1e meeste kansen krijgen.
Met het maken van een hoop dei
ning dwingen ze af dat er iets gaat
gebeuren.'
Amsterdam
Amsterdam liggen de zaken ook
moeilijk. Daar is liet sinds mensenheu
genis zo dat vergunningen alleen aan in-
Groningen
.Het beleid ia ook niet te volgen; wat
ér in de verschillende gemeentes wordt
fehaniteerd. Neem Groningen. Daar heb-
en ze de Arabier, de mooiste uit de
stal van Perlee. Hij wordt bespeeld door
Btderman, een rasechte liefhebber. Toen
het orgel in Groningen kwam was ieder
een blij en trots. Na een poosje kwam Romke de Waard, ,de meest
er een tweede draaiorgel bij geen be
zwaar natuurlijk.
Maar toen kwam er ineens een wijkin-
deltag. Een volstrekt onlogisch noord
zuid indeling van de stad. Helaas, alle
winkels trouwens het hele centrum, treft
men ta het zuiden en daar mag; maar
om de week worden gespeeld. Het noor
den 'telt zeggen em schrijve een win
kelstraat en juist van al die winkel
straten moet je het als orgelman hebben.
De Aralbier is een duur orgel, eist veel
onderhoud, meneer Blderman heeft er
zelf nota bene de beelden voor ge
maakt en juist hij dreigt nu
slachtoffer te worden van die vreemde
tadeling. Het een week lang wegblijven
uit het cenbrum is fnuikend voor hem.
De man vraagt jaair in jaar uit al om
een andere tadeling, namelijk om een
oost-west-indeltog, zoals ze die vroe
ger ook hadden. Maar hij krijgt steeds
nul op het rekest. Blderman kan het
niet meer volhouden. Hij betaalt honderd
gulden huur per week voor zijn or
gel dat andere kost veertig gulden
per week en oven-weegt ermee op te
houden. Het gemeentebestuur wil wel,
maar alls loopt vast op de politie.
JVUUIUAC UC "«""4 I"" v
ve orgels en hun bespelers ma*»
ten minste wat van'.
Het bijhouden va nhet repawn
punt apart. Het noteren
giuueken is weliswaar leuk, ciw»
werk, maar in het geheel mei
tiefWant voor het noteren wj
boeken moet men wel degenj»
kennis hebben van de mua»™®
van het contrapunt en bownaM»
men dan nog een uitgeweice
hebben van het orgel zelf om aue
lijkheden te kunnen benutten.
Voor een meter orgelboek"
men maximaal een rijKsdnaiaer
meter kost zelfs de grootste
in ieder geval een uur werx
zijn er nog wel, de neineou»
ware zin van het woord, dm net"
uDixmirp de waara -
Steeds minder
.Amsterdam, orgelstad bij uitstek, telt
trouwens ook hoe langer hoe minder
orgels. Voor de oorlog waren er
vergunninghiiders, nu nog maar vijf
tien, van wie vijf et niet meer aan
doen. De mooiste en grootste orgels
zijn niet meer in Amsterdam. I)e Ara
bier is in Groningen, De Gouwe in
Leeuwarden, De Lekkerkerker in Gou
da, De Gementmolen in Rotterdam, De
Pod in Rotterdam en De Waterpoorter
in Schiedam'.
over hebben. Romke
van hen al zijn honoraria gaan
rigens naar het orgelmuseum
hebben we nog Gerard Rog»-.
Middelharnis die voor .Ja**.
schrijft. In Brummer woom
een: Louis van Deventer.
Is er aan die export van Ned*
orgels naar hef buitenland meu
doen J
,Nee', zegt Romke departJU
voorziet niet m het behoud
rende monumenten, wel 1? fl
de. We hebben hel
beetje aan onzelf te danhe w
re reclamefolder van oris
draaiorgels en molens. DiIe
onroerende monumenten,
dus moeilijk weghak*..W
orgels Dm Haag
de wetgeving eens moeten op™
